VRIJHEID IN
DEMOCRATIE
Zaterdag.5 Maart 1955- No. 341
Deze Burger en de burgemeesters
<Zie pag. 2l
WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE
HEER IN 'T VERKEER
In een ons van bevriendè zijde toegezonden exemplaar van de .. Drachtster Courant"
Vonden wij het verslag van een .,recrutendag" in de .gereformeerde Noorderkerk aldaar gehouden.
Wij hadden over hetgeen daar gesproken is al het een en ander gelezen en willen er nu gaarne ook onzerzijds iets over zeggen.
De eerste spreker, kapitein J. de Jonge uit de legerplaats Steenwijkerwold, wekte zijn toehoor~
ders op, ook in het militaire leven gereformeerd te blijven.· .,Bid en dank voor je eten, kniel voor je naar bed gaat. Je kamergenoten zullen het in je respecteren," aldus de kapitein.
Wij zijn het hiermede volledig eens. We moe.- ten echter wel heel ernstig bezwaar maken tegen een andere uitlating van deze spreker en wel over hetgeen hij - volgens het verslag althans - ge- zegd heeft omtrent de gehoorzaamheid, die een ieder krachtens het vijfde gebod(?) verschuldigd is aan de overheid. In dit verband zei hij n.l., dat het juist de orthodox-protestanten zijn. waarvan men het in het leger moet hebben, omdat zij we- ten wat gehoorzaamheid is.
Dit nu lijkt ons nogal kras, ook al voegde de kapitein er aan toe, dat hij daarmee overigens niet wilde zeggen, dat andersdenkenden geen goede soldaten zouden zijn.
"Het zijn de orthodox-protestanten, waarvan men het in het leger moet hebben, omdat zij we~
ten wat gehoorzaamheid is"!
Laat ons aannemen, dat een kwart, misschien een derde deel van het leger orthodox-protestant is. Dan zou driekwart of tweederde niet weten wat gehoorzaamheid is. De rooms-katholieken niet, de vrijzinnige protestanten niet, de humanis~
ten niet, de niet nader te kwalificeren rest even- min.
Wij vragen: is het toelaatbaar, dat een officier in de kring zijner geestverwanten zo laatdunkefld spreekt over de "andersdenkenden" met wie de gereformeerde recruten in het leger hebben samen te werken ter eventuele verdediging van hun ge-
meen~chappelijke vaderland? In zulk een uitlating ligt een discriminatie, die dunkt ons ook in de ogen van de gereformeerde reeroten allesbehalve gerechtvaardigd is en voor de goede verstand- houding in de troep allerminst gewenst:
* * *
Bedenkeiijker nog komt ons voor wat een volgende spreker op deze samenkomst voor recruten zeide. Dat was de legerpredikant ds D. Broer uit Haulerwijk. Hij begon met een klacht, die ook de gereformeerde jongelingen zelf het een en ander te denken moet hebben ge- geven. Na de commandant, zo betoogde hij, is de veldprediker de meest eenzame figuur in de troep.
En daarom: .,schitte~ bij dagsluitingen niet door afwezigheid. Onze gereformeerde jongens laten zich in deze niet altijd van de beste kant zien, he- laas. Dat is ronduit desertie tegenover Koning Jezus Christus".
Het schijnt dus ook onder de recruten van ge- reformeerden huize met de .,gehoorzaamheid"
niet zo gunstig gestelä te zijn als kapitein De Jonge aannam.
Het ergste moest nog komen!
· · · Op een door een der aanwezige predikan- ten gestelde vraag, hoe het met de geestelijke verzorging vari. gereformeerde jongelui door vrij- zinnige predikanten zou .gaan, antwoordde. ds Broer, dat slechts een van de tachtig legerpredi- kanten vrijzinnig is . .,Er waren," zo zei hij, .,niet genoeg orthodoxe dominees beschikbaar, zodat de hoofdlegerpredikant in arren moede een vrijzin- nige veldprediker moest aanstellen. Je kunt het dus ongelukkig treffen·. Zend echter nimmer on- controleerbare klachten de wereld in, maar schrijf dan aan de hoofdlegerpredikant".
Bij het lezen hiervan rezen ons de haren ten berge.
HET CREMATORIUM
In de eerste plaats om de nuchtere constatering, dat er op de tachtig legerpredikanten slechts één vrijzinnige is. Dit lijkt nergens naar, gezien de ge- talsverhoudingen tussen vrijzinnige en orthodoxe protestanten in ons land. Wil de legerleiding, dat er ten aanzien van de geestelijke verzorging onzer soldaten recht gedaan wordt aan •de behoeften der vrijzinnigen - wat toch niet meer dan billijk is en terwille van de geestelijke verzorging van het geheel noodzakelijk - dan zal zij er op heb- b!'!n toe te zien, dat de getalsverhoudingen zo veel mogelijk in acht genomen worden. Het komt ons voor, dat dit bij de hoofdlegerpredikant niet in
(Zie vervolg op pag. 3, kolom 1)
-
Terwille van de doorbraak hebben zq haar weggebracht
VRIJHEID EN DEMOCRATIE 5 MAART 1955 - PAG. Z
Raming en· opbrengst der helastingen
Terugbrengen van de Staatsschuld nodig en gewenst
Conclusies trekken uit de cijfers van 's Rijks financiën is een ietwat hachelijk werk. De door het Rijk in 1954 geiinde belastingen behaalden een nieuw opbrengst- record en brachten 980 millioen gulden meer op dan oorspronkelijk in de begro- ting aan belastingopbrengst over 1954 was geraamd.
Maar de vergelijking mag niet zo maar worden gemaakt en tot gevolgtrekkin- gen omtrent mogelijke omvang van belastingverlaging leiden.
Ten eerste omdat de begroting 1954 was opgemaakt zonder rekening te houden met algemene loonronden, die zowel de inkomsten als de uitgaven beïnvloeden.
Maar ook wegens de onvergelijkbaarbeid der cijfers van begroting en ontvangsten.
Het is nu eenmaal zo, dat inkomsten begrepen in de raming der begroting 1952, op oohter kunnen worden gebracht in 1954, verantwoord worden in de Rijks- rekening 1958 en in 's Rijks kas vloeien in 1955.
In 1954 is b.v. 431 millioen gulden aan inkomstenbelasting op cohier gebracht, betrekking hebbend op inkomen in 1952 genoten (waarop de raming voor 1952 is gebaseerd), welk bedrag als behorende tot het boekingstijdvak 1953/54, in de Rekening van 1953 komt, terwijl de be.
taling in 1954 en 1955 geschiedt.
Naarmate d~ aanslagregeling meer
"bîj" komt verminderen baten welke op vervlogen jaren betrekking,hebben; doch inmiddels wordt het eigenlijke inkoms- tenbeeld geflatteerd.
Voor de inkomstenbelasting mogen de volgende cijfers een indruk der verschil- len geven:
In millioenen guldens Oorspronk. êohierbedr. Opbrengst
raming a. h. jaar in kalen- toe te rekenen derjaar
1950 740 1047 892
1951 620 1016 1049
1952. 940 1075 1378
1953 875 ? 1268
1954 940 ? 1241
Wil men na afloop van een jaar een voorlopig globaal inzicht hebben in de positie van de Staatsfinanciën, dan geef ik de voorkeur aan een vergelijking van de schuldpositie van het Rijk.
Ook dit inzicht is niet meer dan glo- baal, o.m. omdat ook min of meer inci- dentele inkomsten uit anderen hoofde van belastingen van invloed zijn, Deze verge- lijking leert voor 1954 het volgende:
In millioenen guldens:
De netto vlottende schuld daalde met . . . . . 1830 De Herstelschadeschuld daalde
met ca. 270'
De Buitenlandse schuld daalde met
ca. 500
Daling 2600 De geconsolideerde Binnenlandse schuld steeg met ca. . ... . 1500 De netto daling v. d. totale Staats- schuld bedroeg dus ca. ··· 1100
Als bijzondere invloeden deden zich onder meer voor:
Boekingen uit de z.g. tegenwaarde- rekening naar 's Rijks kas ... . 370 Aan Watersnoodschade werd be- taald ca. . ... . 300
Voorts valt te noteren, dat de achter- stallige uitgaven, dit zijn uitgaven wel gevoteerd in vorige begrotingen, doch niet gedaan en overgebracht naar volgen- de jaren, met rond· 250 millioen gulden zijn verminderd. Alle z.g. kapitaalsultga- ven werden uit lopende inkomsten ge- dekt.
Deze cijfers geven wel een voorlopige indruk, dat er ruimte is ;voor belasting- verlaging; ook als men bedenkt, dat de invloed van inhaal van belastingacbter- stand in deze resultaten tot uitdrukking komt.
Zeker is in het stadium waarin wij verkeren terugbrengen van de .Staats- schuld nog nodig en gewenst; en wel in het bijzonder door het afdoen der Her- stelschadeschuld en ook door het terug- brengen van de buitenlandse schuld; doch een belastingopbrengst van een paar honderd millioen gulden minder zou aan het aspect van het geheel der financiën geen schade hebben gedaan.
Mr. H. F. VAN LEEUWEN Op het systeem der ramingen is door
mij nogal critiek geoefend, daarbij be- · pleitende ook de werkelijke inkomsten te ramen. Echter moet met het geldende systeem nu eenmaal rekening worden gehouden. Onvermijdelijk komen er ech- ter verwarringen uit voort.
Aan deze verwarring is m.i. de ont- werper van een affiche van onze afdeling Amsterdam niet ontkomen.
Maar ik vraag mij af, geeft dit aan Het Vrije Volk het recht om hier het grote woord "laster" in de pen te nemen?
De ramingen der cohierbelastingen kunnen dus helemaal niet tegenover de opbrenglilt worden gesteld, ook niet te- genover de later in 's Rijks rekening ver- antwoorde bedragen, maar alleen gecon- fronteerd worden met per belastingjaar opgelegde bedragen, die tegenwoordig door het Ministerie van Financiën gepu- bliceerd worden in het -perscommuniqué, dat met de staat der opbrengst der Rijks- middelen wordt uitgegeven. Uiteraard kan de confrontatie pas veel later plaats vinden.
Over het begrip ,,liberaal" in historische ontwikkeling
• •
ZlJll
Verslag Jaarlijkse Algemene Vergadering van Staten- en
Raadsleden van de V.V.O.
Boor bijzondere omstandigheden zijn wij heiaas niet in staat in. dit num- mer een verslag te publiceren van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van de Vereniging van Staten- en Raads- leden van de V.V.D., die op Zaterdag 28 Februari j.l. te 's-Gravenbage werd gehouden.
Wij stellen· ons voor dit verslag in ons eerstvolgend nummer op te ne- men.
17 September a.s.
Jl oorbereidingscommiSsie afdeling Den Haag ingesteld
Onze actieve afdeling Den Haag, die er vanzelfsprekend trots op is, dat de eerste grote V.V.D.-dag in de gemeente Den Haag wordt gehouden, heeft een uit- gebreide voorbereidingscommissie inge- steld onder voorzitterschap van de heer J. C. Manssen, secretaris der afdeling.
Er bestaan plannen voor een intensie- ve bewerking van alle Partijleden en geestverwanten, die men wil aansporen tot een bezoek aan onze grote liberale manifestatie. Van de Commissie maken verder deel uit:
Mr. A. J. Dankelman; Mr. H. R. Sic- man; Dr. J. D. de Roock; H. Ch. E. van Ede van der Pais; Ir. W. M. Veen; P. W.
de Koning; Mejuffrouw A. H. Annokkee;
Mr. J. H. ter Spill; J. Dieleman; E. Pol- man; Mevrouw A. W. L. Ebell; Mr. L. de Groot; Mevrouw A. M. Schade van Wes- trum-van 't Oever; N. J. Gerharz; K. J.
Affourtit; E. Scholte Ubing; Mejuffrouw F. J. Vernède en Mevrouw A. R. A. Bak- ker-Zuyderhoff.
van dr Elzin_ga
"Economie"
Belangwekkende beschouwing maandschrift
het
In het maandschrift "Economie" van November 1954 heeft ons lid dr S. Elzin- ga te Haarlem een interessant artikel ge- schreven over problematiek en termino- logie in de economische wetenschap, Col- bertisme en Liberalisme.
Dit zeer goed gefundeerde artikel ver- dient ongetwijfeld · bijzondere aandacht.
Het is waard algemeen en juist ook door andersdenkenden gelezen te worden.
De schrijver vestigt er onder meer de aandacht op, dat Colbert een politicus en geen economisch denker is geweest. Zijn politiek had wel economische gevolgen.
Ten onrechte is men naar het oordeel van dr Elzinga in de 19de eeuw over Col- bertisme gaan spreken.
Belangrijker i& nog de opvatting van de heer E.lzinga over 't woord "liberaal".
Reeds in de mi~eleeuwen is het woord uit het Frans in verschillende talen over- gènomen.
In het begin van de 19de eeuw kreeg bet . woord liberaal een veel scherpere
omlijsting, omdat het op staatkundig pO- litiek gebied trad. In 1810 werd het waar- schijnlijk voor het eerst in die zin ge- bruikt en wel in Spanje.
"Liberalisme" was het staatkundig-po- litiek streven naar verlossing van het absolutisme en tegenstelling van het "ser- vilismo". Liberaal werd in die betekenis een erenaam, maar deze gevoelswaarde bleef niet bewaard.
De fout, die zeer veel gemaakt wordt, is, dat men bij het woord liberaal aan een economisch streven d:mkt. Een behoorlijk omgrensd liberaal beginsel op economisch terrein was er in het begin van de 19de eeuw niet.
Een liberale beginselverklaring, die op de leuze "laissez faire et laissez passer"
wijst, is er in deze periode niet.
Voor zover er van een liberale politieke richting sprake was, lag deze op zuiver staatkundig gebied, als tegenstelling van de conservatieve richting, die de toen nog
•
DEZE BURGER
heeft alle mooie verslagen in de lcranten gelezen over de .,instructieve bij- eenkomsten" die het Nationaal Comité Viering Bevrijdingsdag voor h.h. bur- gemeesters heeft belegd.
Alleen reeds de koppen die de kranten boven hun verslagen hadden ge- plaatst waren leuk genoeg om dezen burgers hart in de borst te doen om- draaien:
HET VRIJE VOLK: .,Burgervaders uitgelaten in jolig balspelietje" - "Lesje in leestvieren in de Dierentuin",
DE NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT: .,Dansende burgemeesters in de Haagse Dierentuin".
HET ALGEMEEN HANDHLSBLAD: .,Klap. eens in je handjes, klap, klap, klap".
HET ALGEMEEN HANDELSBLAD: "Burgemeesters leren (onbeschroomd) feestvieren".
Er waren, ter opluistering, ook wat zielige plaatjes te bewonderen van heren met kale koppetjes en weinig elegante posturen, die van een meneer en eel!
vriendelijk lachende juffrouw lesjes in leut kregen.
En geláchen dat WE/ hebben !
En leuke spelletjes dat we hebben gedaan !
En echte volkse volksspelen dat wij hebben leren kennen En spontaan dat onze feestjes op 5 Mei zullen worden ...•
Ik heb de verslagen met enige verbijstering gelezen en ik heb de plaatjes met enig medelijden bekeken.
Er komen in het leven overigens niet zo héél belangwekkende momenten voor, dat je je geneert voor de zieligheid van een ander. Dat je, met een rood hoofd van schaamte om iemand die voor schut stàat, zoudt willen wegkruipen achter moeders wijde rokken.
Bij het zien van deze plaatjes kwamen blosjes van zulke verlegenheid op
de konen van DEZE BURGER
bestaande monarchale handhaven.
reehtea wilde' De afzijdigheid van staatsbemoeienis met het economisch leven is iD de eerste helft der 19de eeuw niet speelflek libe- raal,- doch vrij algemeen. Ook de eonser- vatieven dachten er zo over. -
Van een gelijkstelling van de überale richting met de economische politiek der
"kliLSSieke school" kan dan CNik ~een
sprake zijn. Het is dan ook zeer eenzijdig juist de liberalen te verwijten, dat zij na- gelaten hebben zich aan sociale wetge- ving te wijden.
De leuze "laissez faire et laissez passer"
was al veel ouder dan de 19de eeuw. In de 18de eeuw werd deze gebruikt om uiting te geven aan de wens tot oprui- ming van alle barrières, die de volkswel- vaart van Frankrijk bedreigden. Bij de liberale schrijvers in het begin der 19de eeuw zoals Riccardo en Smith vindt men gemelde woorden niet.
Er is dan ook geen enkele reden de slechte sociale toestanden in het begin der vorige eeuw· aan de liberalen toe te schrijven. Ook Marx, die juist in deze tijd leefde, deed dit niet.
Hij spreekt van kapitàlisten en verwijt de slechte toestanden aan de fabrikanten en niet aan de staatkundig liberalen.
Ook de staatkundige politiek van Thor- becke laat allerminst een weerspiegeling zien van de economische politiek der Klassieke School. Hij was geen tegen- stander van staatsbemoeienis met het sociale leven. Zijn staathuishoudkunde was niet van het beruchte "laissez faire, laissez passer".
Thorbecke was in de eerste plaats staatsman en geen economisch politiek denker.
Ten onrechte heeft het nageslacht de bittere critiek, die gericht is tegen de economische politiek van de klassieke school overgebracht op bet staatkundig•
politiek liberalisme, nu de term liberaal in de economische literatuur niet duide- lijk wordt onderscheiden.
Met deze korte aanbeveling hoop ik vol- doende op het goede artikel van dr El- zinga te hebben gewezen.
Het is ongetwijfeld onder meer een taak van de liberalen zich te verdedigen tegt)n een onjuiste voorstelling van het liberalisme in het verleden en wel spe- ciaal als dit op een onderdeel is, dat ons veel kwaad heeft gedaan.
J.G.BETTINK
VBIJIIEID EN DEMOORATIE
*' U-an WEEK to.t WEEK *
Mr Burger kaatste en kreeg de bal
Het congres, dat de Partij van de Arbeid de vorige week te Leiden hield, heeft nogal wat meningsverschillen opgeleverd. Wij willen hierop te dezer plaatse niet al te diep ingaan, doch 't heeft ongetwijfeld zijn nut te memoreren, dat het de leider van de Tweede Kamerfractie van de Partij van de Arbeid, mr Burger, lang niet makkelijk werd gemaakt toen verschillende afge- vaardigden hem aanvielen in verband met de door zijn fractie aangenomen houding met betrekking tot het wetsontwerp op de crematie.
Zo was o.m. de afdeling Zwoll~ in dit verband diep teleurgesteld en gaf als zijn oordeel te ken- nen, dat godsdienstige bezwaren hier als voor- wendsél hadden gediend om een minderheid haar recht te onthouden.
. Amsterdam~Zuid betreurde eveneens, dat in de Kamer geen enkel lid van de Partij van de Arbeid zich voorstander van crematie had he~
toond.
Den Haag I drukte zieh nog scherper uit toen zij bezwaar maakte tegen de wijze waarop mr Burger bij de behandeling van het ontwerp~cre~
matie~wet jegens prof. Oud had gesproken van .. liberale onverdraagzaamheid".
Dit achtte de afdeling onjuist van mr Burger en bovendien, aldus werd gezegd, ,.zijn wij op deze manier met bestrijding van tegenstanders niet op de goede weg".
De uiterst zwakke verdediging van mr Burger
(Vervolg van pag. 1)
veilige handen is, vooral niet, nu openlijk gezegd wordt, dat deze functionaris niet dan in arren moede een vrijzinnige veldprediker heeft .,moe- ten" aanstellen, eenvoudig omdat er niet genoeg
(I) orthodoxe dominees beschikbaar waren. ·
* * *
Ook de toon echter, ;,aarop de gereformeer- de ds Broer over deze dingen sprak, lijkt oq&. lf.lleqn~nst juist. Wij nemen aan, dat de veld- predikers een nuttig werk doen in het belang van de geestelijke gesteldheid in heel het leger. Dat één hunner over zijn - enkele - vrijzinnige col- lega spreekt gelijk ds Broer het zich hier veroor- loofde te· doen, raakt ten slotte geheel het insti- tuut van de geestelijke verzorging zelf. Het haalt niet alleen het werk van die ene vrijzinnige veld- prediker in de ogen der gereformeerde recruten naar beneden, het verscherpt ook de tegenstellin- gen die er op geloofsgebied nu eenmaal onder ons volk bestaan en die in het leger zeker niet toe- gespitst mogen worden. Niet alleen terwille al- weer van de samenwerking, die in het leger tus- sen allen die er in dienen moet bestaan, maar ook omdat men door toespitsing dier tegenstellingen - en dan nog wel in zo discriminerende, laat- dunkende geest! - het vertrouwen van de mili- tair in de geestelijke verzorging als zodanig ondermijnt.
Het zou - om het maar eens heel duidelijk te stellen - mogelijk zijn dat in oorlogstoestand een zwaargewonde gereformeerde soldaat voor gees- telijke bijstand aangewezen bleek op een dan toe- vallig aanwezige rooms~katholieke of vrijzinnige veldprediker, onzentwege op een humanistisch geestelijk verzorger. Moet die gereformeerde re- cruut dan bij voorbaat geïnfecteerd zijn door de gedachte, dat die .,andersdenkende" hem geen geestelijke bijstand verlenen kan? O.i. zou men hem - en ·alle recruten - van meet af aan moe- ten doordringen· van het besef, dat ook voor het leger de gelijkenis van de Barmhartige Samari- taan geldt!
* * *
Wat~ tenslotte te zeggen van het'geen de voor- zitter van de Generaal Deputaten, ds W.
E. Gerritsma uit Zoetermeer in de Drachtster ver- gadering ten beste gaf? Deze heer achtte het "ge- vaar niet uitgesloten, dat er dit jaar nog meer vrijzinnige legerpredikanten bij komen".
Artn vaderland, waar zelfs de recruten in het leger. opgevoed worden in zulk een, van alle eer- bied voor ;,andersdenkenden" gespeende . geest!
* * *
Minister Staf die zich zovee! zorg voor het liften onzer militairen heeft getroost, mo- ge thans zijn aandacht wijden aan het ,.wees een heer in het geestelijk verkeer" dat in onze ogen voor ons leger nog belangrijker is dan het lift- probleem.
deR.
op deze aanvallen zal de critici geenszins hebben overtuigd.
Zeer duidelijk en op de meest overtuigende wijze is wel komen vast te staan, dat prof. Oud volkomen gelijk had toen hij tijdens het Kamer- debat over het Ontwerp van Wet op de Lijkbe- zorging uitriep: .. Ik weet, dat het geluid, dat ik hier laat horen, dat van een roepende in de woes- tijn is, maar dat geluid vindt in het land meer weerklank dan de heer Burger denkt".
Nogmaals: crematie
Hoezeer de houding van de Partij van de Arbeid en de voorlichting van .. Het Vrije Volk" met betrekking tot het wetsontwerp op de crematie door sommigen in socialistische kring wordt veroordeeld, moge tenslotte blijken uit een ingezonden stuk, dat dezer dagen van de hand van de heer J. Tromp Jbz. te Purmerend in "Het Vrije Volk" werd opgenomen.
De inhoud van dit ingezonden stuk luidt als volgt:
.. De houding van de P.v.d.AAractie in de Tweede Kamer bij de behandeling van de wet op de lijkbezorging kan allerminst mijn goedkeuring wegdragen.
De heer Scheps (zelf geen voorstander) spreekt discriminerend over de· (slechts) 3 % der Nederlandse bevolking, die voor crematie zou zijn. Deze we.t schijnt er op gemaakt te zijn, de groei van dit percentage tegen te gaan.
Waarom het gros van de 97 % tegen is?
Eenvoudig omdat ze moeten en verkeerd voor- gelicht worden. Er is immers vrijheid van gods- dienst, d.w.z. vrijheid om anderen te verhinderen vrij te zijn.
Maar waarom moet er van uw zijde aan deze verkeerde voorlichting worden meegedaan?
Waarom wordt in uw blad van Maandag 7 Februari gesuggereerd, dat wijlen minister Hed- toft van Denem.arken begraven zou zijn?
Mogen de lezers niet weten, dat in Kopenha~
gen het mereendeel der sterfgevallen gevolgd wordt door een crematie? Mogen zij niet op de -gedachte komen, dat het in steden als Amsterdam en Rotterdam met hun groeiende bevolking hoog nodig. tijd ,;wordt voor de stichting van een cre- matonum?
.,Het Vrije Volk" plaatste hierbij het navol- gende onderschrift:
(Naar onze mening heeft de heer Scheps in het geheel niet discriminerend gesproken over voorstanders van de crematie. Hij sprak overi- gens namens de fractie waarin zowel voorstan- ders van begraven als van cremeren zitten.
.,Het Vrije Volk" maakt geen onderscheid tus- sen begrafenissen en crematies, zoals elke lezer bekend is. Het woord begrafenis in het bericht over de uitvaart van Hedtoft is zonder enige op- zet gebruikt.)
Tot zover .,Het Vrije Volk".
Erg overtuigend is dit verweer niet. Het gaat volkomen langs de critiek van de inzender heen.
En overigens waaruit bleek zo duidelijk, dat in de socialistische fractie zowel voorstanders van be- graven als van cremeren zitten?
Bij de eindstemming immers stemde de gehele aanwezige socialistische fractie unaniem voor het wetsontwerp.
·Merkwaardige redevoering (I)
Dezer dagen heeft minister Suurhoff het woord gevoerd voor de groep werkgevers van de Partij van de Arbeid.
Blijkens de verslagen in de dagbladen heeft de minister zich o.m. weinig enthousiast getoond over het ,,dagje uit", dat vele ondernemingen ten behoeve van hun personeel organiseren.
Een arbeider, die daarna, aldus de minister, eens met zijn gezin op stap gaat, wil het even royaal doen en dat kan hij nu eenmaal niet.
Helemaal erg vond de minister het, als de on- dernemingen met hun royaliteit reclame maken door spandoeken op de bussen, waarin het per- soneel zijn uitje viert.
Wij hebben ons over de verklaring van de mi- nister niet weinig verbaasd.
Wij begrijpen eigenlijk niet goed waar hij zijn bezwaren op baseert.
Of is de minister er soms tegen, dat er een sterke band groeit tussen werkgevers en werkne~
5 MAART ·liiSI - PAO. S
mers individueel? Moet alles zich dan soms in het
bedrijf afspelen tussen vakvereniging en onder~
nemingsraad?
Wij vinden zijn critiek dan ook wel ver ge~
zocht. Dat dergelijke uitstapjes zo royaal zouden zijn,_ dat de arbeiders zoiets in privé niet zouden kunnen herhalen, is wel een erg zwak en gezocht motief.
In de eerste plaats zijn die uitstapjes niet in die mate kostbaar, dat zij voor elke deelnemer per- soonlijk zulk een grote weelde en genoegen zou~
den verschaffen, dat hij die zelf niet zou kunnen betalen.
En mocht dit wel het geval zijn, moet men dan iemand iets onthouden, wat· hij zelf niet zou kun~
nen bekostigen? Een wel zeer. vreemde redene~
ring. .
En wat die spandoeken op de bussen betreft, zouden wij bijna zeggen, dat de ministers spijkers op laag water gaat zoeken.
Is er enig verschil tussen een spandoek van een onderneming en dat van een arbeiderszang~
vereniging of muziekvereniging, die eveneens met spandoeken gewapend des zomers reisjes or~
ganiseren?
Wat wil de minister eigenlijk? Wil hij met zijn oordeel de persoonlijke vrijheid aantasten? Acht hij een nauwere band, die vooral op reisjes en uitstapjes zo uitstekend kan groeien tussen alle mensen, dus ook tussen werkgevers en werkne~
mers, uit den boze?
Wij weten het niet. Maar daarom vinden wij , zijn uitlatingen even merkwaardig als onbegrij-
pelijk.
Merkwaardige redevoering (11)
Blijkens de krantenverslagen waarschuwde minister Suurhoff op de bijeenkomst van de groep werkgevers in de Partij van de Arbeid eveneens tegen de verklaarbare neiging - zeker in een tijd van schaarste aan arbeidskrachten - om de arbeiders aan de onderneming te binden en evenzeer tegen te veel bemoeiingen van de onderneming met het gezin van de arbeider.
Weer zo'n vreemdsoortige uitlating. Moet de.
ondernemer dan de boeman uithangen, diezelfde boeman, die door 's minister's partijgenoten zo'n, dertig jaren geleden werd afgeschilderd met hoge·
hoed, die met rijksdaalders was gegarneerd?
· Hoe hebben wij het nu eigenlijk, Excellentie?
Vroeger- en vaak nu nog - was de onderne~
mer in de ogen van de socialisten de boeman, die niets . maar dan ook niets voor zijn werknemers over had.
Nu deze toestanden (gelukkig) zijn veranderd waarschuwt een socialistische minister de werk- gevers de arbeiders niet te veel aan hun bedrijf te binden.
Verder moet de ondernemer zich maar niet al te veel met het gezin van de werknemer bemoeien.
Wil de minister dan soms de menselijke factor in het bedrijfsleven uitschakelen? Spreekt de mi- nister zich hier niet tegen, omdat hij el<;iers in zijri rede terecht opmerkt, dat de mens meer telt dan productiviteit?
Nogmaals, dit alles is even onbegrijpelijk als merkwaardig.
Niet meer van de wieg tot het graf?
De bovengenoemde rede van minister Suur~
hoff is om nog meer redenen merkwaar- dig te noemen. Hij heeft n.l. ook dingen gezegd, waarmede wij het roerend eens kunnen zijn. Din~
gen, die uit de mond van een socialistisch minis- ter werkelijk verheugend klinken.
Zo zeide minister Suurhoff o.m. dat wat de sociale voorzieningen betrof het gevoel voor· de individuele bestaaasverantwoordelijkheid niet ge- dood mag worden.
Hij verklaarde zich tegenstander van een so- ciale zekerheid, die alle risico's wegneemt en voorstander van een systeem van verzekering boven voorziening uit de staatskas.
Welnu, dat is andere taal, die meer naar ons hart spreekt en wij zouden wensen, dat vele partijgenoten van de minister deze woorden eens terdege in zich opnamen.
ONZE PARLEMENTAIRE FiJTSEN
In verband met ziekte van onze parlementaire redacteur, konden wij zijn vee.igelezen rubriek .,Parlementaire Flitsen" deze week helaas niet opnemen.
Wij hopen, dat zijn gezondheidstoestand het spoedig toelaat, dat hij zijn werkzaalllheden kan hervatten.
\... .J
fti,JREID EN DEMOORATIE I IrAABT 191ill - PAG. 4
,.
'.
BESCHRIJVINGSBRffiF
-voor de Jaarlijkse Algemene Vergadering van de V oll~spartij voor Vrijheid en Demoeratie
te houden óp Vrijdag 22 en Zaterdag 23 April a.s. in het Gemeentelijk Coneertgebouw te Haarlem
De vergadering zal beginnen op: VRIJDAGAVOND te 8 uur;
ZATERDAGMORGEN te 10 uur.
AGENDA:
Vrijdag 22 April des avonds 8 U,ur
OPENBARE VERGADERING
1. Opening door de voorzitter.
De openingsrede van prof. mr P. J. Oud zal van 8.05-9 uur door de radio worden uitgezonden -over Hilversum I. Golf.
lengte 402 meter. ·
In verband met deze uitzending wordt men verzocht te 8 uur precies in de J~aal aanwezig te zijn.
2. Begroeting van de buitenlandse gasten.
HUISHOUDELIJKE VERGADERING
3. Verslag van de Commissie voor de Notulen van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van 19 en 20 Maart 1954 te Arnhem.
4. Benoeming van de Notulencommissie voor de vergadering van 22 en 23 April 1955.
5. Jaarverslag van de secretaris.
Dit jaarverslag wordt na 1 Maart :1955 aan de afdelingen en Centrales toegezonden:
6. Rekening en Verantwoording en Jaarverslag van de penning- meester.
7. Verslag van de commissie van voorlichting over de Rekening en Verantwoording van de penningmeester over het jaat: .195i:.
8. Benoeming van een commissie van drie ledèn ter voorlichting van de Algemene Vergadering bij' de--behandeling van· de Rekening en Verantwoording ván de. penningmeester over. het .
jaar 1955. ·
~. Bespreking van het beleid van het Hoofdbestuur.
10. Rondvraag. . . .
Afgevaardigden van afdelingen, die bij dit punt het woon;I wensen te voeren, dienen hiervan vóór 16 April a.s. schrif·
telijk mededeling te doen aan het Algemeen Secretariaat, onder opgave van het ter sprake te brengen onderwerp. · 11. Mededelingen inzake het Rapport van de Commissie ter be·
studering van de Kinderbijslagregeling.
12. V oorstel van de afdeling Heiloo.
De afdeling Heiloo verzoekt het Hoofdbestuur zijn aandacht te schenken aan de moeiU;jke financiële positie, waarin de kleine afdelingen zich bevinden.
Toelichting:
Een afdeling met 40 leden heeft op zijn best een ontvangst v:an f 200,- per jaar aan contributie. Hiervan gaat 50 % naar het Hoofdbestuur. Van het resterende moet nog afge- dragen worden aan Centrale en Onder-Centrale, zodat voor actie in de eigen afdeling . een luttel bedrag overblijft. Een enkele circulaire of advertentie én de kas is leeg. Het _behoeft ons dan ook niet te verwonderen, dat er in deze afdelingen niets gebeurt. Dit is in alle opzichten fnuikend voor de V.V.D.
We zijn er ons volkomen van bewust, dat we hier een moeilijk probleem aansnijden, doch het belang van de Partij eist, dat hieraan de nodige aandacht wordt besteed.
Mogelijk is hier enige verbetering aan te brengen door b.v.
noodzakelijk drukwerk in een centraal punt verkrijgbaar te stellen. We denken o.a. aan de kwitanties voor de contributie.
13. Behandeling van de voorstellen der Commissie tot herziening
· van Statuten en Reglementen.
Toelichting: ·
De. Partijraad zal op 2 April a.s. vergaderen om zijn advies over de voorstellen en de eventueel ingekomen wijzigings- voorstellen uit te brengen.
In verband hiermede kunnen de afdelingen en Centrales tot uiterlijk 21 Maart 1955 bij het Algemeen Secretariaat wijzi~
gingsvoorstellen, vergezeld van een schriftelijke toelichting, indienen.
AGENDA:
Zaterdag 23 April des morgens I 0 uur
HUISHOUDELIJKE VERGADERING
Voortzetting van de behandeling van de voorstellen del' Commissie tot herziening van Statuten en Reglementen.
14. Benoeming van een onder-voorzitter.
Wegens periodieke aftreding van de heer mr H. van Riel te 's-Gravenhage, die zich herkiesbaar heeft gesteld, moet .in de vacature van het onder-voorzitterschap worden voorzien.
Als enige candidaat is gesteld:
Mr H. van Riel te 's-Gravenhage door de afdelingen Almelo,
's-Gravenhage, Heemstede en Wieringermeer.
Aangezien tegen-candidaten ontbreken kan deze benoeming overeenkomstig art. 68 van het Algemeen Reglement zonder schriftelijke stemming geschieden.
15. Benoeming van drie leden van het Hoofdbestuur. . Aan de beurt van periodieke aftreding als lid van het Hoofd- bestuur zijn:
Mevrouw S. A. Th, Goudswaard-Knipscheer te Leiden en de heren:
R. Th .. J. Ie Cavelier te Amsterdam, Prof. dr E. :a. s' Jacob te Groningen, die zich allen herkiesbaar hebben gesteld.
Candidaat gesteld voor het lidmaatschap van het Hoofdbe- stuur zijn:
R. Th. J. Ie Cavelier te Amsterdam (aftredend), -:loor de af- delingen Almelo, Amsterdam, 's-Gravenhage, Groningen,
Heemstede en Wieringermeer; ·
Mevrouw S. A. Th. Goudswaard-Knipscheer te Leiden (af- tredend), door de afdelingen Almelo, 's-Gravénhage, Gro- ningen, Heemstede en Wieringermeer;
Prof. dr E. H. s'Jacob te Groningen (aftredend), door de afdelingen Almelo, 's-Gravenhage, Groningen, Heemstede en
Wieringermeer. ·
Aangezien tegen-candidaten ontbreken kan deze benoeming overeenkomstig art. 68 van het Algemeen Reglement zonder schriftelijke stemming geschieden.
OPENBARE VERGADERING
: pl.m. 2 uur.
16. Bespreking van het beleid van de Kamerfracties.
Het verdient aanbeveling, dat afgevaardigden van afdelingen, die bij dit punt speciale onderwerpen ter sprake willen bren·
gen, hiervan voor 16 April a.s. mededelbig doen aan het AI- gemeen Secretariaat, zodat de Kamerleden de gelegenheid hebben zich b,ierop voor te bereiden. , . , .
17. Sluiting door ·de· voorzitter.
Het Hoofdbestuur· van de V.V.D.
P. J. OUD, Voorzitter.
D. W. DETTMEIJER, Wnd. Secretaris.
Nadere gegevens over het gezellig samen- zijn, logies, koffiemaaltijd etc.
1. Door de Centrale Haa-rlem wordt aan de leden van de V.V.D., die de Algemene Vergadering bezoeken, na afloop van de vergadering op Vrijdagavond 22 April een gezellig samenzijn aangeboden in de Vleeshal te Haarlem. In verband met de be- schikbare plaatsruimte gelieven gegadigden zich vóór 1 April a.s. per briefkaart op te geven aan de heer M. D. Scheer, Mendelssohnlaan 4 te Heemstede.
2. Aangezien Haarlem slechts weinig hotel-accommodatie bezit en bovendien het tijdstip der Algemene Vergadering samenvalt met het bloembollen-seizoen, zal de Centrale Haarlem trachten zoveel mogelijk afgevaardigden en leden bij de leden in Haar·
lem en omstreken onder te brengen. Opgaven aan de heer J.
K. Lanting, Rio Grandelaan 24, Overveen (tel. K 2500-23423).
3. De vergadering op Zaterdag zal op een daartoe geschikt tijd- stip worden geschorst, teneinde de aanwezigen in de gelegen- heid te stellen de lunch te gebruiken.
Er bestaat gelegenheid tot deelneming aan een gemeenschap- pelijke koffiemaaltijd tegen de prijs van f 3 , - per persoon, excl. bediening, in het Concertgebouw te Haarlem.
Indien men hieraan wenst deel te nemen, moet men zich uiterlijk 18 April a.s. bij het Algemeen Secretariaat opgeven.
Een aanmeldingsformulier voor dèehieming aan de koffiemaal- tijd treft U hieronder aan.
Aanmeldingsformulier
Vóór 18 April 1955 inzenden aan het Algemeen Secretariaat van . de V.V.D., Koninginnegracht 61 te Den Haag.
Ondergetekende: ... ..
Adres: ... . Woonplaats: ... , ... ..
zal tijdens de Algemene Vergadering op 23 April 1955 te Haar·
lem in het Gemeentelijk Concertgebouw deelnemen aan de
gemeenschappelijke koffiemaaltijd ad f 3,- p.p. (excl. bediening).
Handtekening:
. ,. '
' '
. '
f f'
..
