Gemeente Deventer
Jaarrekening 2015
Colofon
Tekst: gemeente Deventer Vormgeving: gemeente Deventer
Uitgave: gemeente Deventer Datum: juli 2016
Copyright: gemeente Deventer Meer weten?
www.deventer.nl
Inhoudsopgave
Balans ...6
Overzicht van baten en lasten over begrotingsjaar 2015...8
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ...12
Toelichting op de balans ...18
Toelichting op de programmarekening ...26
Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen ...28
Ondertekening en vaststelling ...29
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ...30
Bijlagen Bijlage 1 Onvoorzien ...32
Bijlage 2 Incidentele baten en lasten ...33
Bijlage 3 Nadere specificatie algemene dekkingsmiddelen ...46
Bijlage 4 SiSa ...47
Bijlage 5 IMG verantwoording en Ontwikkelagenda ...55
Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves ...57
Bijlage 7 Staat van reserves ...68
Bijlage 8 Algemene toelichting op de reserves ...70
Bijlage 9 Staat van voorzieningen ...73
Bijlage 10 Algemene toelichting op de voorzieningen ...74
Bijlage 11 Verloopoverzicht overlopende passiva en activa ...75
Bijlage 12 Overzicht uitgaven en inkomsten lopende investeringen ...78
Bijlage 13 Gewaarborgde geldleningen en staat van gewaarborgde geldleningen ...81
voor het verkrijgen en het verbeteren van eigen woning
Balans
Baten en lasten
Balans
Activa (bedragen x € 1.000) 31-12-2015 31-12-2014 Passiva (bedragen x € 1.000) 31-12-2015 31-12-2014
Vaste activa Vaste passiva
Immateriële vaste activa Eigen vermogen
Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen
146 154 Algemene reserve 15.375 15.388
en het saldo van agio en disagio Bestemmingsreserves 57.077 65.374
Kosten van onderzoek en ontwikkeling 59 59 Gerealiseerde resultaat 2.337 4.730
205 213 74.789 85.492
Materiële vaste activa Voorzieningen
Investeringen met economisch nut: Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en
7.621 7.291
• Gronden uitgegeven in erfpacht 4.312 4.335 risico’s
• Overige investeringen met economisch nut 181.011 158.148 Van derden verkregen middelen die specifiek
2.152 2.185
Investeringen met econ. nut, waarvoor ter bestrijding
32.641 32.891 besteed moeten worden
van de kosten een heffing kan worden geheven. Egalisatievoorzieningen - -
Investeringen in de openbare ruimte met een
23.875 23.585 9.773 9.476
maatschappelijk nut
241.839 218.959
Financiële vaste activa Vaste schulden met een rentetypische looptijd van
Kapitaalverstrekkingen aan: één jaar of langer
• Deelnemingen 13.959 6.776 Onderhandse leningen van:
Leningen aan: Binnenlandse banken en overige financiële
270.594 262.829
• Deelnemingen 26.736 26.885 instellingen
Overige langlopende leningen u/g 9.060 6.615 Binnenlandse bedrijven 5.735 5.878
Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd
46 46 Buitenlandse banken, instellingen en overige
20.000 20.000
van één jaar of langer sectoren
Bijdragen aan activa in eigendom van derden 1.777 8.988 Door derden belegde gelden 650 688
Waarborgsommen 69
51.578 49.310 297.048 289.395
Totaal vaste activa 293.622 268.482 Totaal vaste passiva 381.610 384.363
Activa (bedragen x € 1.000) 31-12-2015 31-12-2014 Passiva (bedragen x € 1.000) 31-12-2015 31-12-2014
Vlottende Activa Vlottende Passiva
Voorraden Netto vlottende schulden met een rente typische
Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in
85.674 84.796 looptijd korter dan één jaar
exploitatie Kasgeldleningen aangegaan bij openbare lichamen
- 188
Gereed product en handelsgoederen 12.441 14.941 als bedoeld in artikel 1, onderdeel a van de Wet
Grond- en hulpstoffen financiering decentrale overheden
•
Niet in exploitatie genomen bouwgronden 5.775 8.304 Banksaldi 3.751 -103.890 108.041 Overige schulden 18.368 21.671
Overige kasgeldleningen 20.000 -
42.119 21.859
Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter Overlopende passiva
dan één jaar De van de Europese en Nederlandse
10.706 10.935
Vorderingen op openbare lichamen 7.650 5.988 overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen
Overige uitzettingen - 1.000 voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel
Overige vorderingen 12.862 13.191 die dienen ter dekking van lasten van volgende
20.512 20.179 begrotingsjaren
Liquide middelen Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van
1.014 1.835
Kassaldi 1 7 volgende begrotingsjaren komen
Banksaldi 1.033 3.679 Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn
20.822 10.080
1.034 3.686 opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot
Overlopende activa betaling komen met uitzondering van jaarlijks
De van de Europese en Nederlandse
7.047 5.482
terugkerende arbeidskosten gerelateerde
overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen verplichtingen van vergelijkbaar volume
die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen 32.542 22.850
met een specifiek bestedingsdoel
Overige nog te ontvangen bedragen 29.357 21.297
Vooruitbetaalde bedragen die ten laste komen van
809 1.905
volgende begrotingsjaren
37.213 28.684
Totaal vlottende activa 162.649 160.590 Totaal vlottende passiva 74.661 44.709
Totaal Generaal 456.271 429.072 Totaal generaal 456.271 429.072
Gewaarborgde geldleningen 27.176 28.213
Garantstellingen 1.235.570 1.705.451
Overzicht van baten en lasten over begrotingsjaar 2015
Bedrag x € 1.000 Begroting voor wijziging 2015 Begroting na wijziging 2015 Jaarrekening 2015 Begrotingsafwijking
Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo
Programma
1. Burger en bestuur 15.538 1.739 -13.799 16.154 2.025 -14.129 16.222 2.075 -14.147 68 50 -18
2. Openbare orde en veiligheid 9.842 240 -9.602 10.239 806 -9.433 10.208 905 -9.303 -31 99 130
3. Leefomgeving 38.088 17.251 -20.837 40.572 20.357 -20.215 40.375 18.163 -22.212 -197 -2.194 -1.997
4. Milieu en Duurzaamheid 18.158 12.725 -5.433 20.045 14.022 -6.023 17.861 14.478 -3.383 -2.184 456 2.640
5. Ruimtelijke ontwikkeling 6.867 3.446 -3.421 8.803 4.343 -4.460 7.973 3.164 -4.809 -830 -1.179 -349
6. Herstructurering en vastgoed 20.278 19.136 -1.142 35.071 33.258 -1.813 39.869 35.075 -4.794 4.798 1.817 -2.981
7. Inkomensvoorziening en arbeidsmarkt 69.366 62.235 -7.131 70.197 36.850 -33.347 69.750 36.978 -32.772 -447 128 575
8. Meedoen 68.261 6.751 -61.510 78.504 5.976 -72.528 72.095 5.701 -66.394 -6.409 -275 6.134
9. Jeugd en onderwijs 45.304 3.590 -41.714 45.374 5.618 -39.756 43.344 4.590 -38754 -2.030 -1.028 1.002
10. Economie, kunst en cultuur 18.790 9.081 -9.709 20.811 5.581 -15.230 20.218 3.376 -16.842 -593 -2.205 -1.612
Subtotaal Programma's 310.492 136.194 -174.298 345.770 128.836 -216.934 337.915 124.505 -213.410 -7.855 -4.331 3.524
Omschrijving algemene dekkingsmiddelen
Lokale heffingen - 22.924 22.924 - 23.071 23.071 - 22.960 22.960 - -111 -111
Kwijtscheldingen OZB - - - 7 - -7 15 - -15 8 - -8
Kwijtscheldingen niet OZB 9 - -9 9 - -9 14 - -14 5 - -5
Algemene uitkeringen - 172.552 172.552 - 174.779 174.779 - 174.881 174.881 - 102 102
Dividend - 1.045 1.045 - 926 926 - 970 970 - 44 44
Agio Uitkering - - - - 847 847 - 847 847 - - -
Saldo financieringsfunctie 4 348 344 4 295 291 - 287 287 -4 -8 -4
Stelposten 26.985 - -26.985 235 - -235 - - - -235 - 235
Overige algemene dekkingsmiddelen -85 8.188 8.273 -8 8.367 8.375 -11 8.177 8.188 -3 -190 -187
Calculatieverschillen 10.375 2.091 -8.284 10.108 2.122 -7.986 6.072 674 -5.398 -4.036 -1.448 2.588
Subtotaal algemene dekkingsmiddelen 37.288 207.148 169.860 10.355 210.407 200.052 6.090 208.796 202.706 -4.265 -1.611 2.654
Onvoorzien 211 - -211 49 - -49 - - - -49 - 49
Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten 347.991 343.342 -4.649 356.174 339.243 -16.931 344.005 333.301 -10.704 -12.170 -5.942 6.228
Bedrag x € 1.000 Begroting voor wijziging 2015 Begroting na wijziging 2015 Jaarrekening 2015 Begrotingsafwijking
Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo
Mutaties reserves
1. Burger en bestuur 112 - -112 112 185 73 112 82 -30 - -103 -103
2. Openbare orde en veiligheid 6 20 14 6 20 14 6 20 14 - - -
3. Leefomgeving 2.382 624 -1.758 4.468 1.610 -2.858 2.722 1.954 -768 -1.746 344 2.090
4. Milieu en Duurzaamheid - 3.340 3.340 - 3.921 3.921 - 1.510 1.510 - -2.411 -2.411
5. Ruimtelijke ontwikkeling - - - - 409 409 - 409 409 - - -
6. Herstructurering en vastgoed 3.769 4.950 1.181 9.772 11.641 1.869 14.987 19.752 4.765 5.215 8.111 2.896
7. Inkomensvoorziening en arbeidsmarkt - 1.217 1.217 250 2.298 2.048 250 1.771 1.521 - -527 -527
8. Meedoen 99 754 655 1.173 5.501 4.328 3.868 2.486 -1.382 2.695 -3.015 -5.710
9. Jeugd en onderwijs 5.694 9.479 3.785 5.694 9.863 4.169 5.741 9.303 3.562 47 -560 -607
10. Economie, kunst en cultuur 6.638 1.001 -5.637 3.446 2.629 -817 1.025 2.130 1.105 -2.421 -499 1.922
11. Algemene dekkingsmiddelen 19.279 21.423 2.144 26.496 30.271 3.775 24.968 27.302 2.334 -1.528 -2.969 -1.441
Subtotaal Mutaties reserves 37.979 42.808 4.829 51.417 68.348 16.931 53.679 66.719 13.040 2.262 -1.629 -3.891
Afrondingsverschillen - - - -
Gerealiseerde resultaat 385.970 386.150 180 407.591 407.591 - 397.684 400.020 2.336 -9.908 -7.571 2.337
Grondslagen
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften uit het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV).
Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.
De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd.
Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.
Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt.
In de jaarrekening is de algemene uitkering opgenomen op basis van de in de septembercirculaire 2015 gepubliceerde accresmededeling.
Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen en schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Denk daarbij aan componenten zoals
ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke.
Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten 4 jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) moet er wel een
verplichting/voorziening worden gevormd. Een waarschijnlijk ongelijkmatig karakter van de kosten is daarbij bepalend.
Het gebruik van schattingen is een element bij het opstellen van de jaarrekening. Het tast de getrouwheid van de jaarrekening niet aan. Bij schattingen in de jaarrekening zijn de volgende punten in acht genomen:
• De aard van de schatting en de bijbehorende veronderstellingen worden als toelichting vermeld
• Er is rekening gehouden met alle relevante (potentiële) omstandigheden voor en na balansdatum
• Ervaringen in soortgelijke gevallen zijn meegenomen.
Vaste activa
Algemeen
In 2013 stelde de raad de richtlijn Activeren en afschrijven vast. Deze richtlijn is een vertaling van de eisen inzake duurzame activa, zoals die zijn neergelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) inzake duurzame activa. De voor de Deventer situatie vertaalde richtlijn biedt een actueel kader voor investeringen en de daaruit voortvloeiende activa en afschrijvingen. Voor het afschrijven beschrijft de richtlijn de afschrijvingstermijnen.
Omvangcriterium
Vanaf 1 januari 2005 worden investeringen met een gebruiksduur kleiner dan 3 jaar en/of met een verkrijging- of vervaardigingprijs lager dan € 25.000 niet geactiveerd maar direct ten laste van de programmarekening gebracht.
Vanaf het boekjaar 2013 worden activa, met een verkoop intentie op korte termijn, onder de vlottende activa opgenomen.
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
Kosten van onderzoek en ontwikkeling worden alleen geactiveerd wanneer aan alle hieronder vermelde voorwaarden wordt voldaan (artikel 60 – BBV):
• Er is een voornemen om het actief te gebruiken of te verkopen
• De technische uitvoerbaarheid om het actief te voltooien, staat vast
• Het actief genereert in de toekomst economische of maatschappelijke nut
• De uitgaven die aan het actief zijn toe te rekenen kunnen betrouwbaar worden
vastgesteld.
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de duurzame waardeverminderingen.
Materiële vaste activa met economisch nut
In erfpacht uitgegeven gronden.
De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (dat is de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is, zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen in de balans. Als bedragen worden ontvangen in verband met afkoop van voortdurend erfpacht, dan worden deze bedragen onder de vaste schulden op de balans opgenomen.
Overige investeringen met economisch nut
Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs.
Specifieke investeringsbijdragen van derden worden onder voorwaarden (direct aantoonbare relatie en geen specifieke voorwaarden voor terugbetaling) in mindering gebracht (na ingebruikname object). Indien niet wordt voldaan aan de voorwaarden, wordt de bijdrage tot aan ingebruikname gedoteerd aan een voorziening of geboekt als transitorische post.
Investeringen met economisch nut waarvoor een heffing wordt geheven
Investeringen in riolering of het inzamelen van huishoudelijk afval worden opgenomen in een aparte categorie. Dit zijn investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven.
Afschrijven
Slijtende investeringen worden vanaf de boekingsperiode direct aansluitend op het moment van ingebruikneming (n+1) lineair of annuïtair afgeschreven gedurende de verwachte gebruiksduur. Daarbij wordt rekening gehouden met een eventuele
restwaarde. Op grondbezit (zowel met economisch als maatschappelijk nut) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is.
Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken.
Wijziging bestemming activa
Activa waarvan de bestemming wijzigt (bijvoorbeeld door verkoop) moeten conform artikel 63, lid 5 – BBV de actuele waarde van de nieuwe bestemming worden toegelicht
(verkoop- of taxatiewaarde). Wanneer de duurzame gebruiksintentie eindigt (door verkoopvoornemen), dan wordt het object onder de vlottende activa (voorraden) gerubriceerd. Is de actuele waarde lager dan de boekwaarde, dan vindt afwaardering plaats.
Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Activa met een meerjarig maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden alleen in uitzonderingsgevallen geactiveerd. Uitzonderingsgevallen zijn:
• Eerste aanleg van wegen met de hierbij behorende civiele kunstwerken, niet opgenomen in grondexploitaties
• Omvangrijke wegenreconstructies in het kader van een wijkverbetering of verkeersdoorstroming.
De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd. Er wordt hier dus ook op afgeschreven.
Eventuele activering vindt plaats tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs minus bijdragen van derden of bijdragen uit reserves. Activa met een meerjarig maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden zo snel mogelijk afgeschreven (inclusief de
(onder)gronden). Alle overige investeringen in activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden meegenomen in de beheersprogramma’s.
Financiële vaste activa
Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.
Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (‘kapitaalverstrekkingen aan
deelnemingen’ in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de
aandelen. Wanneer de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot
onder de verkrijgingsprijs, vindt afwaardering plaats. Tot dusver is dat niet noodzakelijk
gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs. Bijdragen aan activa van
derden worden conform de richtlijn Activeren en afschrijven (2013) geactiveerd. De
verleende bijdragen worden afgeschreven in een periode, gelijk aan de gebruiksduur van
het actief waarvoor de bijdrage is verstrekt.
Vlottende activa
Voorraden
De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde. Dit in overeenstemming met de voorwaarden zoals
genoemd in de in 2012 bijgestelde notitie Grondexploitatie (commissie BBV).
Er wordt rente (omslagrentepercentage) bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden.
De als ‘onderhanden werken‘ opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken). Ook een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten valt eronder.
Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden.
Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Door de gekozen systematiek is het mogelijk dat een boekwaarde tijdelijke negatief kan staan.
Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant zijn. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van grond- en hulpstoffen en de loonkosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend.
Voor een geprognosticeerd verlies op de grondexploitatie wordt een verliesvoorziening ingesteld ter grote van het volledige verlies. De voorziening wordt gepresenteerd als waardecorrectie op de post voorraad onderhanden werk (bouwgrond in exploitatie (BIE)).
De overige grond- en hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddelde betaalde inkoopprijs.
Verschillen tussen de standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als
resultaat verantwoord. Incourante voorraden worden afgewaardeerd naar marktwaarde.
Vorderingen
De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte
oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening is bepaald op basis van de geschatte inningskansen per individuele vordering (statische methode).
Liquide Middelen
Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen.
Overlopende activa
De overlopende activa maken onderdeel uit van de vlottende activa (artikel 37 – BBV).
Onder de overlopende activa vallen de vooruitbetaalde kosten en nog te ontvangen bedragen. Vooruitbetaalde kosten zijn kosten die reeds zijn betaald, maar waarvan de prestatie (nut) na de balansdatum valt. ‘Nog te ontvangen bedragen’ betreft nog te factureren geleverde prestaties. De grondslag voor de ‘vordering’ is voor de balansdatum ontstaan. Overlopende activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs (artikel 63 – BBV).
Vaste Passiva Eigen vermogen
Reserves
Conform artikel 19 – BBV bevat de toelichting op het overzicht van baten en lasten een overzicht van de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves.
Voorzieningen
In 2009 stelde de raad de geactualiseerde beleidsnota Reserves en voorzieningen vast. De nota geeft het kaderstellend beleid voor voorzieningen weer.
Met ingang van begrotingsjaar 2014 is middels een Wijzigingsbesluit (25-07-2013) de toepassing ervan enigszins aangepast en wel als volgt:
1. Voorzieningen worden gevormd wegens:
a. Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten
b. Op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is c. Kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken
van die kosten zijn oorsprong mede vindt in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren
d. De bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing
wordt geheven als bedoeld in artikel 35, eerste lid, onder b – BBV.
2. Tot de voorzieningen worden ook gerekend: van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b – BBV (zijnde de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Deze uitzonderingscategorie wordt conform het BBV verantwoord onder de overlopende passiva.
3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume.
Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken
verplichting dan wel het voorzienbare verlies (artikel 44 – BBV). Een uitzondering hierop is voorziening Wethouders-pensioenen, die wordt gewaardeerd tegen contante waarde.
De onderhoudsegalisatie voorzieningen zijn gebaseerd op een meerjarenraming (de zogenaamde meerjarenonderhoudsplannen - MJOP’s) voor het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de kapitaalgoederen. Daarin is rekening gehouden met de kwaliteitseisen die daarvoor zijn geformuleerd. In de paragraaf Onderhoud
kapitaalgoederen in het jaarverslag is het beleid daarvoor nader toegelicht.
Vaste schulden
Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gerealiseerde aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.
Algemeen
In 2009 stelde de raad de geactualiseerde beleidsnota Reserves en voorzieningen vast.
Deze beleidsnota is een vertaling van de eisen, zoals die zijn neergelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) inzake reserves en voorzieningen. De nota is daarmee toegespitst op de Deventer situatie.
De algemene reserves en bestemmingsreserves worden gevormd conform de besluiten van de raad. Onttrekkingen aan deze reserves geschieden conform daartoe strekkende raadsbesluiten. Bij een aantal reserves is sprake van toevoeging van rente ten laste van de programmarekening op basis van het in de begroting vastgestelde rentepercentage.
Incidentele baten en lasten
Conform artikel 28 – BBV is in de toelichting op de programmarekening een overzicht van de incidentele baten en lasten per programma. Daarin worden per programma de belangrijkste posten afzonderlijk gespecificeerd.
Nog te bepalen en te bestemmen resultaat
De basis voor de jaarrekening ligt in de door de gemeenteraad vastgestelde begroting. De jaarrekening moet tot uitdrukking brengen wat er werkelijk is gebeurd ten opzichte van de voornemens in de vastgestelde begroting, inclusief later daarin aangebrachte wijzigingen. Met de voorgeschreven analyse tussen de rekening- en begrotingscijfers wordt inzicht verstrekt in de - eventueel - ontstane verschillen. Conform de
programmabegroting mogen in de diverse programma’s geen stortingen en onttrekkingen met betrekking tot de reserves worden opgenomen. Deze mutaties worden
gepresenteerd in het overzicht werkelijke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves.
Nadat het resultaat van de rekening (inclusief exploitatiemutaties in reserves) is bepaald, wordt dit afzonderlijk op de balans vermeld en in de jaarrekening vastgelegd. Na
vaststelling van de jaarrekening neemt de gemeenteraad vervolgens een besluit over de bestemming van het resultaat.
Eigen bijdrage CAK
Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële
tegemoetkoming is op grond van de Wmo een eigen bijdrage verschuldigd. De hoogte daarvan wordt bepaald op basis van de gemeentelijke verordening Wmo en de inkomensgegevens van de aanvrager. De wet bepaalt dat niet de gemeente de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage uitvoert, maar het CAK.
Vanwege privacyoverwegingen is de gegevensverstrekking van het CAK aan de gemeente Deventer ontoereikend om de volledigheid en juistheid van de eigen bijdragen te kunnen vaststellen. Door het vaststellen van de eigen bijdragen bij het CAK neer te leggen, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is.
Gezien het feit dat het CAK hiervoor verantwoordelijk is, geeft zij hier jaarlijks een mededeling over af (de ‘Third party-mededeling’). Daarbij betrekt het CAK niet de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de gegevens van andere ketenpartners.De gemeente Deventer beschikt daardoor niet over voldoende informatie om zekerheid te hebben omtrent de volledigheid van de eigen bijdragen Wmo ontvangen via het CAK van
€ 2.460.000 in haar jaarrekening 2015.
Wel heeft de gemeente met de mededeling van het CAK de zekerheid dat het totaalbedrag aan vastgestelde eigen bijdragen gelijk is aan de door het CAK geïnde en doorbetaalde eigen bijdragen aan de gemeente. Zodoende is er toch voldoende zekerheid dat de eigen bijdragen in de jaarrekening 2015 juist zijn verantwoord. Eigen bijdragen die mogelijke niet zijn verantwoord, worden ingeschat als niet significant dan wel materieel.
Vlottende passiva
Vlottende passiva
De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Borg- en Garantstellingen
Voor zover geldleningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is dit opgenomen en in bijlage 13 wordt dit nader gespecificeerd.
Verplichting voortvloeiend uit leasing
De waardering van de verplichting van financial leasing vindt plaats tegen de contante waarde van de contractueel verschuldigde leasetermijnen.
Overlopende passiva
Overlopende passiva zijn verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen (met uitzondering van jaarlijks
terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume (artikel 49 – BBV)). Een essentieel kenmerk is dat er voor de gemeente een verplichting bestaat.
Een verplichting is een plicht of verantwoordelijkheid jegens een derde om op een bepaalde manier te handelen of te presteren (dit kan voortkomen uit een overeenkomst, maar ook uit een door een derde reeds geleverde prestatie waarvoor nog geen betaling heeft plaatsgevonden).
Vanaf 01-01-2008 worden van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, onder de overlopende passiva opgenomen (artikel 49, onderdeel b – BBV).
Indien op basis van de voorwaarden van de specifieke doeluitkering het niet bestede bedrag moet worden terugbetaald, dan is dit terug te betalen voorschotbedrag
verantwoord onder de netto vlottende schulden (artikel 48, onderdeel c – BBV en vraag 2 van deel 15 – vragen en antwoordenrubriek).
Overlopende passiva worden gewaardeer d tegen nominale waarde (artikel 63 lid 7 –
BBV).
Toelichting op de balans en
de programmarekening
Toelichting op de balans
Vaste activa
Immateriële vaste activa
De post immateriële vaste activa wordt onderscheiden in (x € 1.000):
2015 2014
Kosten onderzoek en ontwikkeling 59 59
Kosten sluiten geldleningen 146 154
Totaal 205 213
Het onderstaand overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2015 (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12- 2014
Investe- ringern
Desinves teringen
Afschrij vingen
Bij- dragen van derden
Afwaar- deringen
Boek- waarde 31-12- 2015 Kosten onderzoek
en ontwikkeling 59 - - - 59
Kosten sluiten
geldleningen 154 - - 8 - - 146
Totaal 213 - - 8 - - 205
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen (x € 1.000):
Boekwaarde 31-12-2015
Boekwaarde 31-12-2014
In erfpacht uitgegeven gronden 4.312 4.335
Overige investeringen met een economisch nut 181.011 158.148
Investeringen met economisch nut, waarvoor ter
bestrijding van kosten een heffing kan worden geheven 32.641 32.891 Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut 23.875 23.585
Totaal 241.839 218.959
Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de in erfpacht uitgegeven gronden (x € 1.000):
Boekwaarde 31-12-2014
Investeringen Desinves- teringen
Afschrij- vingen
Bijdragen van derden/
reserves
Boekwaarde 31-12-2015
Gronden uitgegeven in
erfpacht 4.335 -
23 -
-
4.312
Totaal 4.335 - 23 - - 4.312
De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld (x € 1.000):
2015 2014
Gronden en terreinen 11.840 12.983
Woonruimten 1.579 8.388
Bedrijfsgebouwen 141.028 111.608
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 3.801 3.746
Vervoermiddelen 9 10
Machines, apparaten en installaties 10.129 10.573
Overige materiële vaste activa 12.722 10.997
Subtotaal 181.108 158.305
Verliesvoorziening bedrijfsgebouw -39 -33
Verliesvoorziening gronden en terreinen -58 -124
Totaal 181.011 158.148
Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12-2014
Inves- teringen
Desinves- teringen
Afschrij- vingen
Bij- dragen van derden
Boek- waarde
31-12- 2015
Verlies- voor- ziening
Netto boek- waarde 31-12- 2015 Gronden en
terreinen 12.983 -796 51 296 - 11.840 58 11.782
Woonruimten 8.388 - 6.742 67 - 1.579 1.579
Bedrijfs-
gebouwen 111.608 35.188 131 5.536 101 141.028 39 140.989
Boek- waarde 31-12-2014
Inves- teringen
Desinves- teringen
Afschrij- vingen
Bij- dragen
van derden
Boek- waarde
31-12- 2015
Verlies- voor- ziening
Netto boek- waarde 31-12- 2015 Grond-, weg-
en water- bouwkun- dige werken
3.746 337 15 267 - 3.801 - 3.801
Vervoer-
middelen 10 - - 1 - 9 9
Machines, apparaten, installaties
10.573 1.515 - 1.896 63 10.129 10.129
Overige materiële vaste activa
10.997 3.482 1 1.756 - 12.722 12.722
Totaal 158.305 39.726 6.940 9.819 164 181.108 97 181.011
Investeringsbedrag 2015 betreft voor € 33,8 miljoen het nieuwe stadhuis. Overige grote investeringen zijn fietsenstalling Stationsplein (€ 2,0 miljoen) en automatisering en telefonie (ca € 2,4 miljoen)
Het negatieve bedrag onder investering gronden en terreinen betreffen: overboeking van de investering terrein Ijsselstreek naar de grondexploitatie Geertruiden
(-€ 346.000,-) en overboekingen investering Schoolstraat 15 (- € 172.000) en investering Meesterpad 3 (- € 278.000) naar bedrijfsgebouwen
De desinvestering betreft voor € 6.742.000 de inbreng van woonruimte investering Sluisstraat Zuid in de gebiedsexploitatie Sluiskwartier
Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan de investering.
De investeringen met economisch nut waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven kent het volgende verloop in 2015 (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12- 2014
Inves- teringen
Desin- ves- teringen
Afschrij- vingen
Bij- dragen
van derden
Boek- waade 31-12- 2015 Investering met economisch
nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven
32.891 633 - 883 - 32.641
Totaal 32.891 633 - 883 - 32.641
De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12- 2014
Inves- teringen
Desinves- teringen
Afschrij- vingen
Bijdragen van derden
Boekwaar de 31-12- 2015
Gronden en terreinen 36 4- - 1 - 31
Grond-, weg- en water-bouwkundige werken
23.500 3.450 - 2.153 1.220 23.577
Machines, apparaten
en installaties 49 - - 12 - 37
Overige materiële
vaste activa - 230 - - - 230
Totaal 23.585 3.676 - 2.166 1.220 23.875
Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de als bijlage opgenomen overzicht bijlage 12 toelichting op uitgaven en inkomsten lopende investeringen.
Financiële vaste activa
Onderstaand overzicht geeft het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2015 weer (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12-2014
Inves- teringen
Desinves- teringen
Afschrij- vingen / aflossingen
Boek- waarde 31-12-2015 Kapitaalverstrekkingen aan:
- Deelnemingen 6.776 7.184 - 1 13.959
Leningen aan:
- Woningbouwcorporaties - - - - -
- Deelnemingen 26.885 11.660 - 11.809 26.736
Overige langlopende leningen u/g 6.615 3.970 - 1.525 9.060
Overige uitzettingen > 1 jaar 46 - - - 46
Bijdragen aan activa van derden 8.988 351 7.183 379 1.777
Totaal 49.310 23.165 7.183 13.714 51.578
De investeringsbijdrage filmtheater Viking (€ 7,2 miljoen) is omgezet van bijdragen
aan activa in eigendom derden naar kapitaalverstrekkingen.
Toevoeging deelnemingen betreft NV Maatschappelijk Vastgoed (€ 7,9 miljoen), Sportbedrijf (€ 3,4 miljoen) en brandscheidingen NV DOS (€ 0,35 miljoen).
Langlopende leningen zijn verstrekt aan GA Eagles (€ 3,4 miljoen) en woningabonnement WDW Escohold (€ 0,4 miljoen)
Voor de trekkenwand schouwburg is 0,35 miljoen bijdrage aan activa opgenomen.
Vlottende activa Voorraden
De samenstelling hiervan is als volgt (x € 1.000):
Boekwaarde 31-12-2015
Boekwaarde 31-12-2014
Onderhanden werk; voorraden gronden in exploitatie 126.129 123.667
Grond en hulpstoffen; niet in exploitatie genomen gronden en overig 12.610 13.247 Gereed product en handelsgoederen; nog te verkopen grond en
overige voorraden grond 12.603 15.096
Totaal 151.342 152.010
Afgedekt door voorzieningen verwacht verlies:
Onderhanden werk; voorraden gronden in exploitatie 40.455 38.871
Grond en hulpstoffen; niet in exploitatie genomen gronden en overig 6.835 4.943 Gereed product en handelsgoederen; nog te verkopen grond en
overige voorraden grond 162 155
Totaal verliesvoorzieningen 47.452 43.969
Totaal 103.890 108.041
De mutaties over 2015 zijn als volgt weer te geven (x € 1.000):
Grond in exploitatie
Grond nog niet in exploitatie
Voorraad eigen verklaring
CBR
Nog te verkopen
Gronden
Boekwaarde 31-12-2014 84.796 8.304 6 14.935
Rentetoevoeging op voorzieningen -1.944 -247 - -7
Mutatie verliesvoorziening 2014 360 -1.645 -
Saldo mutaties
(Vermeerderingen/verminderingen) 2.462 -637 5 -2.498
Grond in exploitatie
Grond nog niet in exploitatie
Voorraad eigen verklaring
CBR
Nog te verkopen
Gronden
Boekwaarde 31-12-2015 85.674 5.775 11 12.430
Overzicht gronden niet in exploitatie genomen (x € 1.000):
Geïnvesteerd vermogen per 1-1-2015
Geïnvesteerd vermogen per 31-12-2015
Bergweide Demping Dode Havenarm 550 594
Bergweide 5.2 1.548 1.644
Havenkwartier Mr de Boerlaan 1.494 1.280
Terrein Zutphenseweg 51006 (vm Es 184 217
Park Zandweerd 3.872 798
Geertruiden -802 -
Bramhaar 1.724 1.442
Centrumplan Bathmen -266 -200
Totaal 8.304 5.775
De belangrijkste mutaties bij de niet in exploitatie genomen gronden vonden plaats bij:
• Afwaardering (-€2,1 miljoen) en treffen verliesvoorziening (-€ 1,2 miljoen) Park Zandweerd
• Treffen verliesvoorziening Bramhaar (-€ 0,4 miljoen).
Overzicht gronden in exploitatie genomen (x € 1.000):
Geïnvesteerd vermogen per 1-1-2015
Geïnvesteerd vermogen per 31-12-2015
Woningbouwlocaties
Geertruiden - -894
Gooikerspark 2.110 -7
Vijfhoek algemeen 109.941 984
Planstructurele voorzieningen 8.059 -
Op den Haer -17.612 -
Steinvoorde woningen -8.455 -
Steinvoorde in Het Jeurlink -15.551 -
Geïnvesteerd vermogen per 1-1-2015
Geïnvesteerd vermogen per 31-12-2015
Steinvoorde voorzieningencentrum -1.569 -
Het Fetlaer -23.453 -
Graveland -15.807 -
Spijkvoorderenk 8.842 7.771
Steenbrugge totaal 8.344 9.208
Spikvoorde -37.753 -977
Eikendal fase 1 13.477 13.939
Woningbouw Okkenbroek 31 -1
Woningbouw Okkenbroek 2 -31 1
De Wijtenhorst 6.220 3.259
Bedrijvenlocaties
Bergweide Algemeen -12.971 -13.590
Bergweide vuilstort Westfalenstr. 9.099 9.576
Havenkwartier Havenplein -136 -133
Havenkwartier Zelf en samenbouw 3.498 3.446
Havenkwartier doorontwikkeling broedplaats 1.492 1.488
Havenkwartier stoer wonen 401 454
Havenkwartier silogebied 1.678 1.897
Bedrijvenpark A1 39.302 39.767
Hanzeweg - -57
Bedrijventerrein Lettele 376 417
Randgebieden AS Rondom de Scheg 2.073 2.270
Randgebied AS BC Driehoek Blauwenoord 206 17
Bedrijventerrein Bathmen 305 337
Sluiskwartier - 3.642
Herontwikkellokaties
WC Keizerlanden 2.680 2.860
Totaal in exploitatie genomen 84.796 85.674
Inclusief gevormde verliesvoorzieningen voor een bedrag van € 40,5 miljoen.
De belangrijkste mutaties (exclusief verliesvoorziening) bij de in exploitatie genomen projecten vonden plaats bij:
Bedrijvenpark A1 € 1,1 miljoen: bodemonderzoek, aanleg wegen, verwerving, plankosten, rente en grondverkopen
Wijtenhorst -€ 2,8 miljoen: bouw- en woonrijp maken, planontwikkelingskosten, rentekosten en grondverkopen
Vijfhoek -€ 0,9 miljoen: afsluiting grondexploitatie resterende gebieden.
Spijkvoorderenk -€ 0,8 miljoen: bouw- en woonrijp maken, plankosten, rente en verkopen woningbouw
Rondom de Scheg € 0,4 miljoen: voor met name rentekosten
Steenbrugge € 0,6 miljoen: planontwikkeling en rentekosten
Winkelcentrum Keizerslanden € 0,3 miljoen: planontwikkeling en rentekosten
Eikendal -€ 0,5 miljoen: planontwikkeling en rentekosten en grondverkopen
Havenkwartier silogebied € 0,2 miljoen: planontwikkeling, bijdragen aan derden en rentekosten
Bergweide Westfalenstraat € 0,4 miljoen: rente
Sluiskwartier € 5,0 miljoen: inbreng verwervingskosten, planontwikkeling en een subsidiebijdrage
De projecten Sluiskwartier en Geertruiden zijn in de jaarrekening 2014 nog opgenomen onder Niet in exploitatie genomen gronden. In 2015 in exploitatie genomen.
Overzicht gereed product en handelsgoederen (x € 1.000):
Geïnvesteerd vermogen per 1-1-2015
Geïnvesteerd vermogen per 31-12-2015
Te verkopen panden en gronden 14.935 12.430
Overige voorraden 6 11
Totaal 14.941 12.441
De belangrijkste mutaties bij gereed product en handelsgoederen vonden plaats bij:
• Mutaties door verkopen (Deventer Noord-oost en Knoopkegel), rentebijschrijving en afwaardering op de nog te verkopen gronden € -2,5 miljoen.
Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting
op het programma 6 en de paragraaf Grondbeleid in het Jaarverslag 2015.
Het verloop van de verliesvoorziening voor het jaar 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven (x € 1.000):
Stand voorz.
31-12-2014
Rente op voorzieningen
Mutaties voorzieningen
Stand voorz.
31-12-2015
Havenkwartier Mr de Boerlaan 4.170 208 97 4.475
Terrein Zutphenseweg 51006 (vm Es 397 20 -54 363
Park Zandweerd - - 1.236 1.236
Bramhaar - - 378 378
Centrumplan Bathmen 376 19 -12 383
Bedrijvenpark A1 21.701 1.085 -465 22.321
Bedrijventerrein Lettele 335 17 -13 339
Randgebieden AS Rondom de Scheg 5.255 263 -2 5.516
Sluiskwartier - - 1.367 1.367
WC Keizerlanden 2.236 112 7 2.355
Eikendal fase 1 2.271 114 -1.040 1.345
De Wijtenhorst 2.682 134 26 2.842
Spijkvoorderenk 1.370 68 170 1.608
Steenbrugge 3.021 151 -410 2.762
Te verkopen panden en gronden 155 7 - 162
Totaal 43.969 2.198 1.285 47.452
Uitzettingen korter dan één jaar
De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder zijn als volgt gespecificeerd (x € 1.000):
Boekwaarde 31-12-2015
Voorziening oninbaar-heid
Balans- waarde 31-12-2015
Balans- waarde 31-12-2014
Vorderingen op openbare lichamen 7.650 - 7.650 5.988
Verstrekte kasgeldleningen - - - -
RC verhoudingen met niet fin. instell. - - - -
Overige vorderingen 16.898 4.036 12.862 13.191
Overige uitzettingen - - - 1.000
Totaal 24.548 4.036 20.512 20.179
Drempelbedrag Schatkistbankieren (SKB)
De drempelbragen per kwartaal zijn als volgt (x € 1.000):
1e kwartaal
2015
2e kwartaal 2015
3e kwartaal 2015
4e kwartaal 2015 Op dagbasis buiten 's Rijks schatkist
gehouden middelen
-
-
-
-
Drempelbedrag 2.895 2.895 2.895 2.895 Ruimten binnen limiet (+), overschrijding (-) 2.895 2.895 2.895 2.895
Liquide middelen
De samenstelling hiervan is als volgt (x € 1.000):
2015 2014
Kassaldi 1 7
Banksaldi 1.033 3.679
Totaal 1.034 3.686
Overlopende activa
De post overlopende activa bestaat uit (x € 1.000):
2015 2014
Vooruitbetaalde bedragen die ten laste komen van volgende
begrotingsjaren 809 1.905
De van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel
7.047 5.482
Overige nog te ontvangen bedragen 29.357 21.297
Totaal 37.213 28.684
Het verloop op nog te ontvangen voorschotbedragen op uitkeringen is als volgt (x € 1.000):
Saldo 31-12-2014
Ontvangen bijdragen
Bestede bedragen
Saldo 31-12-2015 Nog te ontvangen voorschot
bedragen op uitkeringen 5.482 2.277 712 7.047
Zie voor specificatie het als bijlage 11 opgenomen overzicht overlopende activa.
Vaste Passiva Eigen vermogen
Het verloop van de boekwaarde (algemene- en bestemmingsreserves) is als volgt (x € 1.000):
2015 2014
Algemene reserves 15.375 15.388
Bestemmingsreserves 57.077 65.374
Gerealiseerd resultaat 2.337 4.730
Totaal 74.789 85.492
Het verloop van de boekwaarde (algemene en bestemmingsreserves) is als volgt (x € 1.000):
Algemene reserves Bestemmings reserves
Totaal
Stand 31-12-2014 15.388 65.374 80.762
Resultaatbestemming 2.423 2.307 4.730
Vermeerderingen 17.857 35.823 53.680
Verminderingen 20.293 46.427 66.720
Boekwaarde per 31-12-2015 15.375 57.077 72.452
Resultaat rekening 2015
Het resultaat 2015 na bestemming via reserves bedraagt € 2.337.000. Door dit resultaat aan te passen met de over te hevelen budgetten ontstaat een voordelig nettoresultaat van € 659.034. In het Jaarverslag 2015 wordt in het hoofdstuk Financieel verslag een samenvattend overzicht en analyse weergegeven van het rekening resultaat 2015.
Voorzieningen
Het verloop van de voorzieningen is als volgt (x € 1.000):
Boek- waarde 31-12-2014
Toevoeging Vrijval Aan-
wending
Boek- waarde 31-12-2015 Voorzieningen voor
verplichtingen, verliezen en risico’s
7.291 1.336 355 651 7.621
Boek- waarde 31-12-2014
Toevoeging Vrijval Aan-
wending
Boek- waarde 31-12-2015 Door derden beklemde
middelen 2.185 103 - 136 2.152
Totaal 9.476 1.439 355 787 9.773
Belangrijkste toevoeging aan voorzieningen is de verhoging van de voorziening wethouderspensioenen(€1,1 miljoen).
Voor een toelichting op aard en reden van mutaties in de voorzieningen: zie bijlage 9 Staat van voorzieningen en bijlage 10 Toelichting op voorzieningen.
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer De bedragen zijn als volgt samengesteld (x € 1.000):
2015 2014
Onderhandse leningen:
- Binnenlandse banken en ov. financiële instellingen 270.594 262.829
- Binnenlandse bedrijven 5.735 5.878
-Buitenlandse banken en instellingen 20.000 20.000
Door derden belegde gelden 650 688
Waarborgsommen 69
Totaal 297.048 289.395
Het verloop van de boekwaarde is als volgt: (x € 1.000):
Saldo 31-12-2014
Vermeer- deringen
Aflossingen Boekwaarde 31-12-2015
Onderhandse leningen 288.707 50.000 42.378 296.329
Door derden belegde
reserves 688 38 650
Waarborgsommen - 69 69
Totaal 289.395 50.069 42.416 297.048
De totale rentelast voor het jaar 2015 met betrekking tot de vaste schulden met een
looptijd langer dan één jaar bedraagt € 9.422.866.
Vlottende passiva
Onder de vlottende passiva zijn opgenomen (x € 1.000):
2015 2014
Schulden <1 jaar 42.119 21.859
Overlopende passiva 32.542 22.850
Totaal 74.661 44.709
Kortlopende schulden
De in de balans opgenomen kortlopende schulden zijn als volgt gespecificeerd (x € 1.000):
2015 2014
Kasgeldleningen aangegaan bij openbare lichamen als bedoeld in artikel 1, onderdeel a van de Wet financiering decentrale overheden
- 188
Rekening courant niet financiële Instellingen 20.000 -
Banksaldi 3.751 -
Overige schulden 18.368 21.671
Totaal 42.119 21.859
Overlopende passiva
De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt (x € 1.000):
2015 2014
De van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren
10.706 10.935
Overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate van volgende
begrotingsjaren komen 1.014 1.835
Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume
20.822 10.080
Totaal 32.542 22.850
Het verloop van vooruit ontvangen uitkeringen is als volgt (x € 1.000):
Saldo 31-12-2014
Toevoeging Aanwending Saldo
31-12-2015
Vooruit ontvangen uitkeringen 10.935 8.873 9.102 10.706
Zie voor specificatie het als bijlage 11 opgenomen overzicht overlopende passiva.
Garantiestellingen
Buiten hetgene wat in de balans is opgenomen aan langlopende schulden, heeft de gemeente waarborgen verstrekt. Het bedrag is als volgt samengesteld (x € 1.000):
2015 2014
Gewaarborgde geldleningen 12.869 12.546
Gewaarborgde geldleningen voor het verkrijgen en verbeteren van
eigen woningen particulieren 14.307 15.667
Garantiestellingen 1.234.798 1.705.000
Overige verleende garanties 772 451
Totaal 1.262.746 1.733.664
In 2015 is geen bedrag betaald uit hoofde van aanspraken op de verleende borg- en garantstellingen, met uitzondering van NHG.
Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
Langlopende huurcontracten, leasecontacten en licentieovereenkomsten.
Het BBV (art. 53 – BBV) vereist dat belangrijke, niet in de balans opgenomen, financiële verplichtingen in de toelichting op de balans worden vermeld. Hierbij moet worden gedacht aan langlopende huurcontracten, leasecontracten en licentieovereenkomsten.
Gemeente Deventer heeft meerjarige huurcontracten voor diverse gebouwen voor huisvesting van het gemeentelijk apparaat en culturele- en welzijnsgebouwen afgesloten.
Daarnaast zijn er meerjarige leasecontracten afgesloten voor roerende goederen
(bedrijfsauto’s en ICT apparatuur) en inhuur van arbeidskrachten.
Samenvatting – niet uit de balans blijkende verplichtingen (x € 1.000):
Soort verplichting
Totaalbedrag volledige Contract- periode
Gerealiseerd t/m 2014
Gerealiseerd bedrag in 2015
Raming bedrag restant verplichting
(nog niet gerealiseerd) Huurovereenkomsten huisvesting
gemeentelijk apparaat 20.809 13.515 2.549 4.745
Huurovereenkomsten cultureel-, onderwijs-, welzijn en
sportgebouwen*
3.269 1.658 226 1.385
Lease overeenkomsten
bedrijfswagens 318 171 95 52
Lease overeenkomsten ICT
apparatuur 3.600 1.239 734 1.627
Huurovereenkomsten
parkeergarages 15.545 11.636 562 3.346
Overige overeenkomsten 72.113 40.391 7.995 23.727
Totaal 115.654 68.610 12.161 34.883