Intersentia Catalogus 2021

(1)

RECHT & BEDRIJF

Intersentia Catalogus 2021

Cover Intersentia Catalogus 2021 [druk].indd 1

Cover Intersentia Catalogus 2021 [druk].indd 1 24/02/2021 14:1824/02/2021 14:18

RECHT & BEDRIJF

Intersentia Catalogus 2021

RECHT & BEDRIJF

Intersentia Catalogus 2021

(2)

Voorwoord Inhoud

Beste lezer

Wat heeft Intersentia u als kennispartner te bieden?

U ontdekt het in de nieuwste versie van onze catalogus en op onze website www.intersentia.be.

De catalogus loodst u thematisch door ons aanbod via de diverse rechtstakken. Daarnaast vindt u achtergrond

informatie in de vorm van artikelen en interviews met enkele auteurs, die duiding geven bij hun publicatie.

Er zijn markante nieuwe uitgaven te ontdekken en uitgaven die hulde brengen aan vooraan staande juristen zoals André Alen en Bernard Tilleman.

De wetgever was de laatste jaren zeer actief. Aanleiding dus voor nieuwe titels. Een kleine greep uit het ruime aanbod:

het Wetboek van vennootschappen en verenigingen noopte tot een nieuwe editie van het Handboek Vennootschapsrecht.

Hoe de tweede editie van dit magnum opus tot stand kwam, leest u in het dubbel interview met beide auteurs, prof. dr.

Herman Braeckmans en prof. dr. Robby Houben. Met de nakende inwerking treding van Boek 3 ‘Goederen’ krijgt de hercodificatie van het Burgerlijk Wetboek vastere vorm:

Het nieuwe goederenrecht is het resultaat van een interuni

versitair initiatief. Als voorsmaakje leest u in deze catalogus alvast het voorwoord van prof. Eric Dirix. Ook is de derde editie van het Handboek Bouwrecht in aantocht, dat alle juridische aspecten van het bouwgebeuren behandelt.

U vindt in deze catalogus de jaarlijkse edities van onder meer de Studentencodex en het Vademecum Vennootschapsbelasting en enkele interessante proefschriften.

Kortom, een zeer breed gamma aan uitgaven waarmee we u als kennispartner graag blijven ondersteunen.

Tot slot willen wij u vanuit het gehele uitgeefteam graag bedanken. Het is immers uw zoektocht naar kwaliteit die aan de basis ligt van ons succes.

Margit Bal – Charlotte De Belie – Jan De Vries – Ruth Depraetere – Inge Verbeeck

Recht 03

Recht algemeen 03 Publiekrecht 04 Reeks CROW 08

Bestuursrecht en administratief recht 09 Jurisquare 10

Energie en omgevingrecht 10 Reeks Gezondheidsrecht 11 Privaatrecht algemeen 13 Bouwrecht en vastgoedrecht 15 Goederenrecht Property Law Series 10 Verbintenissenrecht 24

Reeks Contractuele clausules 25 Personen en familierecht 28 Familiaal vermogensrecht 31 Legal Expert 35

Estate planning 37 Notariaat 38

Gerechtelijk recht 39 Ondernemingsrecht 43 Vennootschapsrecht 46 Financieel recht 52

Tijdschriften ondernemingsrecht 56 CiTiPreeks 57

Intellectuele rechten 59

Reeks Aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht 62 Aansprakelijkheids en verzekeringsrecht 63 Strafrecht 66

Sociaal recht 73

Intersentia Opleidingen 76 Fiscale handboeken 78 Fiscaal recht 78

Europees en internationaal recht 82 Woordenboeken 83

De Larcier Wetboeken 84 Bedrijf 85

Reeks Handboek boekhouden 85 Bedrijf | Accountancy 86 First Software 91

Bedrijf | Financiering 92 Bedrijf | Business 95 Sociale wetenschappen 97 GoComply 98

Bestelformulier 99

Intersentia Opleidingen

Intersentia organiseert jaarlijks een 50tal seminaries met gerenommeerde academici en experts in verschillende juridische, fiscale en financiële vakgebieden. Ontdek onze opleidingen op www.intersentia.be/opleidingen.

Dit icoontje staat bij titels waarvoor een beoordelings

of docentenexemplaar kan worden aangevraagd en waarvoor een aparte studentenprijs geldt.

U kunt al onze titels online bestellen via onze website www.intersentia.be. Al onze juridische uitgaven zijn ook digitaal beschikbaar op www.jurisquare.be.

(3)

03

Gezocht en gevonden: een vaccin tegen de pandemie

Openbare orde

Net zoals grootschalige gewapende conflicten, revoluties en natuurrampen, zijn pandemieën ordeverstorend. Zij zetten de politieke, economische en financiële macht zwaar onder druk, samen met het juridische kader dat die machten ondersteunt. Het kan tot een kamp- of meerderheidswissel komen.

COVID19 kon zich door ons globaal economisch model razendsnel verspreiden, maar tegelijk bleek de globalisering een passende, beschermende aanpak van de pandemie onmogelijk te maken. Zonder behande

ling, zonder vaccin bevindt de homo sapiens zich vanaf middelbare leeftijd in gezondheids en levensge

vaar: honderdduizenden doden, miljoenen in de zie

kenboeg, als die tenminste beschikbaar is. Iedereen is voor zijn medemens een lopend gevaar.

De overheid greep in, ver

plichtte tot afzondering en legde de samenleving stil, op

een aantal uitzonderingen na. Plots bleken economie en financiën van secundair belang, ondergeschikt aan veiligheid en gezondheid.

Politiek en recht proberen zich aan te passen, maar dat verloopt nationaal, Europees en internationaal bijzonder moeizaam. Er hapert en ontbreekt zoveel tegelijk: het oude gedachtegoed is onaan

gepast aan de uitdagingen van vandaag en van morgen.

Samenlevingsverband Ondanks de opgebouwde kennis en de precedenten werd er geen rekening gehouden met de uitbraak

van een globale pandemie.

Gezondheid en veiligheid werden, zoals het onder

wijs, geconcipieerd in functie van economische en financiële bekommer

nissen. Het recht volgde in wetgeving, rechtspraak en doctrine dezelfde weg: het weet dan ook niet in welke richting het nu moet kijken.

Nu economie, onderwijs en cultuur platliggen, is er tijd en ruimte om over het samenlevingsverband, de essentiële waarden ervan, het onderlinge verband tussen die waarden en de juridische vertaling ervan na te denken.

– Ludo Cornelis

Informatie en recht Diverse rechtsperspectieven Emma Suzanne van Aggelen (ed.) Als drager van het recht is taal belangrijk. Het belang van informatievergaring en

verstrekking in het recht kan niet overschat worden.

Dit boek reflecteert vanuit verscheidene rechtsdomeinen over deze informatieverga

ring en verstrekking. Hierbij staan per rechtsdomein volgende elementen centraal:

de juridische grondslag en achterliggende doelstelling van de informatieverplichtin

gen, de aanduiding van ver

strekker en ontvanger van de informatie, de voorschriften inzake vorm en formulering, tijdbepalingen, de gevolgen bij nietnaleving, de bewijslast en bewijsmiddelen en tot slot de mogelijkheden om af te wijken van de geldende voorschriften. Het thema van informatie wordt telkens domeinspecifiek bestudeerd.

Dit brengt een transversale reflectie over de verschillende rechtsdomeinen tot stand.

ISBN 978-94-000-1339-1 ca. 400 blz. | gebonden 2021 | € 110

ISBN 978-94-000-1072-7 xiv + 944 blz. | gebonden 2019 | € 165

Openbare orde Liber amicis Ludo Cornelis

In Openbare orde onder

zoekt Prof. em. Ludo Cornelis in Europese en Belgische wetgeving, rechtspraak en rechtsleer hoe de samenleving door middel van de democratie en het daarop afgestemde rechtssysteem tot een coherent en duurzaam geheel kan worden geordend. Voor de lezer

die wil vernemen hoe een democratisch georgani

seerde samenleving zich o.m. tegen een pande

mie kan beschermen, is Openbare orde zo goed als verplichte literatuur.

Het onderwerp werd in rechte nooit eerder op deze manier bestudeerd:

theoretisch én praktisch.

Het werk bevat bovendien de democratische overle

vingsstrategie, samengevat in de openbare orde van die democratie.

Recht algemeen

redactioneel

Recht algemeen

Intersentia Catalogus 2021

(4)

Rechtskundig Weekblad Redactie: A. Van Oevelen, J. Baeck, I. Boone, S. Mosselmans, P. Popelier, W. Rauws, V. Sagaert en S. Van Overbeke

Het Rechtskundig Weekblad geeft u een bondig over

zicht van de belangrijkste rechtspraak. Een ervaren redactieteam en talrijke vaste medewerkers staan in voor een uitgelezen selectie van rechtspraak.

Daarnaast worden met behulp van korte en bondige hoofd artikelen aangelegenheden behan

deld die van belang zijn voor de rechts praktijk. Als online abonnee kunt u het Rechtskundig Weekblad ook onbeperkt raad plegen via www.rw.be en Jurisquare.

Zo heeft u toegang tot alle artikels sinds jaargang 19961997.

Verschijnt wekelijks, behalve in juli en augustus ISSN 1782-3463 | 1680 blz.

Prijs jaargang 2020-2021:

print: € 210,94, online: € 210,94 print + online: € 259,70 studenten: € 79 stagiairs: € 145

WEEKBLAD ı VERSCHIJNT NIET IN JULI EN AUGUSTUS ı INTERSENTIA – GROENSTRAAT 31, BE-2640 MORTSEL AFGIFTEKANTOOR: 3000 LEUVEN 1 ı P706194

Actualiteit Meer onderhandelingen in het strafproces:

de wet van 18 maart 2018 B. De Smet Doctrine

Verplichte tienjarige aansprakelijkheidsverzekering of borgstelling van aannemers, architecten en andere dienstverleners in de bouwsector H. Van Ostaeyen

Verder in dit nummer onder meer rechtspraak over:

Personen- en familierecht Adoptie – Nieuwe adoptie – Meemoeder – Verschil in behandeling op grond van afstamming – Belang van het kind GwH 1 februari 2018

Afstamming – Vaderschap – Betwisting – Erkenning – Ontvankelijkheid – Termijn – Personen die gedagvaard moeten worden Cass. 3 mei 2018 Echtscheiding – Gevolgen – Definitief karakter – Kracht van gewijsde – Cassatieberoep – Verwerping – Verkeerde datum in register van de ambtenaar van de burgerlijke stand

Brussel 28 juni 2016

Bewind – Bewind over de goederen – Transfers van gelden zonder de vereiste mach- tiging van de vrederechter – Aansprakelijkheid – Gevolg – Schadevergoeding – Vergoedende interesten

Gent 26 mei 2016 Jaargang 82 – Nummer 1 – 1 september 2018

Studentencodex 2020-2021

Deze wettencollectie bun

delt in drie handige boek

delen de basiswetgeving in de voornaamste rechtstak

ken (publiekrecht, privaat

recht, gerechtelijk recht, internationaal recht, straf

recht, fiscaal recht, onder

nemingsrecht, sociaal recht). Door de evenwich

tige en doordachte selectie is deze Studentencodex niet alleen een uitermate praktisch werkinstrument voor studenten, maar ook voor elke rechtsprakti

zijn. De Studentencodex verschijnt jaarlijks. Bij aankoop ontvangt u ook voor één jaar toegang tot de app ‘Larcier Code’, die u de mogelijkheid biedt steeds de meest actuele versie van de wetgeving te consulte

ren via uw smartphone of tablet. Zo kunt u ook de wetswijzigingen opvol

gen die verschijnen na de bijwerkingsdatum van dit wetboek.

Reeks Essentiële wetboeken ISBN 978-94-000-1225-7 x + 3220 blz. (3 volumes) paperback | 2020 | € 105

Arresten van het Hof van Cassatie Hoofdredactie: D. Thijs Arresten van het Hof van Cassatie bevat alle arresten van het Hof, chronologisch geor

dend, en met conclusies en annotaties van het Openbaar Ministerie.

Het jaarlijks verslag van het Hof van Cassatie is inbegrepen in het abonnement.

Abonnees kunnen Arresten van het Hof van Cassatie altijd en overal raadplegen in de app Larcier Journals.

Verschijnt tienmaal per jaar ca. 3000 blz. per jaargang Prijs jaargang 2021: € 810

Rechtspraak Antwerpen Brussel Gent (RABG) Hoofdredactie: N. Snelders, H. Van Bossuyt en F. Petillion Het tijdschrift Rechtspraak Antwerpen Brussel Gent (RABG) ontsluit tweemaal per maand vernieuwende en interessante recht

spraak en wetgeving.

Elk nummer is opgebouwd rond een actueel thema.

Een multidisciplinaire redactie van ervaren praktijkjuristen selecteert de vonnissen en arresten.

Elke uitspraak wordt voorafgegaan door een aantal trefwoorden en een samenvatting, en wordt gevolgd door een korte verhelderende noot.

Daarnaast wordt de vinger aan de pols van de actualiteit gehouden met het opvolgen van wetswijzi

gingen, prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof, indexcijfers enz.

Abonnees kunnen RABG raadplegen in de app Larcier Journals.

Verschijnt tweewekelijks, behalve in juli en augustus ca. 1300 blz. per jaargang Prijs jaargang 2021: € 310

Recht algemeen

2020-21

tiJdScHriFt tiJdScHriFt tiJdScHriFt

(5)

Publiekrecht

Intersentia Catalogus 2021 05

Kan een rechter een bestuur- lijke sanctie verlagen tot onder het wettelijke minimum?

In de publicatie De rechterlijke toetsing van bestuursrechtelijke handelingen (Pieter-Jan Van de Weyer), dat de commerciële, herwerkte editie vormt van het proefschrift dat de auteur op 1 februari 2019 openbaar verdedigd heeft aan de KU Leuven, wordt een nieuw toetsingskader aangereikt voor de rechterlijke toetsing van bestuurshandelingen. In dit artikel wordt nader ingegaan op de vraag of een rechter een bestuurlijke sanctie kan verlagen tot onder het wettelijke minimum.

Kan een rechter een bestuurlijke sanctie verlagen tot onder het wettelijke mini- mum of gepaard doen gaan met moda- liteiten zonder dat die in de wet werden opgenomen?

In België kennen we de rechtsfiguur van de antihardheidsclausule niet. Het Hof van Cassatie is van oordeel dat artikel 6 EVRM op zich niet vereist dat een rechter op basis van verzachtende omstandigheden een straf moet kunnen opleggen die afwijkt van wat in de wet is voorgeschreven.

Het is dan ook des te merkwaardiger dat het Hof reeds verscheidene malen heeft aan

genomen dat een rechter een bestuurlijke sanctie moet kunnen verlagen tot onder het door de wet bepaalde minimum en bijgevolg verder dient te kunnen gaan dan door de wetgever werd bepaald.

In zijn eerdere rechtspraak had het Hof van Cassatie deze bevoegdheid nog afgewezen.

In een arrest van 29 september 1997 werd geoordeeld dat een rechter niet kon beslissen dat een fiscale geldboete wettig was toege

past – in de zin dat de hoogte van de geld

boete rechtstreeks uit de wet voortvloeide – om vervolgens de hoogte van de geldboete te reduceren omdat hij de wettelijke geld

boete buitensporig achtte. Dit uitgangspunt werd echter verlaten.

Het Hof van Cassatie oordeelde dat een rechter boetes niet kan kwijtschelden of verminderen op grond van een subjectieve appreciatie van verzachtende omstandighe

den eigen aan de persoon van de dader, om loutere redenen van opportuniteit en tegen wettelijke regels in. Een deel van de rechts

leer leidt hieruit af dat een rechter tegen wet

telijke regels kan ingaan voor zover dit niet gebeurt op basis van billijk heidsmotieven of opportuniteitsmotieven. In bepaalde recht

spraak lijkt dit te worden bevestigd.

In een arrest van 24 januari 2002 sprak het Hof van Cassatie zich uit over een bestuur

lijke geldboete, opgelegd wegens schending van de wet op het eurovignet, die door het hof van beroep van Antwerpen als onevenre

dig hoog was gekwalificeerd en bijgevolg ver

laagd was tot onder het door de wet bepaalde minimum. Volgens de Belgische overheid betrof dit een schending van de wet.

Het Hof van Cassatie wees dit argument af en oordeelde dat het evenredigheidsbeginsel ook werkt buiten de wettelijke grenzen. Uit deze rechtspraak volgt eveneens dat zelfs wanneer de wet geen appreciatieruimte laat, een rechter de evenredigheid van de opge

legde sanctie kan nagaan en eventueel kan overgaan tot het matigen ervan.

In de rechtsleer wordt opgemerkt dat het niet duidelijk is hoe die rechtspraak redactioneel

Handboek kunstrecht

Een juridische schets van het kunstenlandschap Oliver Lenaerts (ed.)

Handboek kunstrecht Een juridische schets van het kunstenlandschap Oliver Lenaerts (ed.) Dit handboek is een vol

ledig juridisch naslag

werk voor al wie in de kunsten sector werkzaam is. Het zet de belangrijk

ste knelpunten uiteen van alle actuele en klas

siek juridische onder

werpen die relevant zijn voor de sector. Daarnaast bundelt het boek voor elke betrokken doelgroep de belangrijkste juridi

sche vragen, waardoor het ook een toeganke

lijk naslagwerk vormt voor de nietjuridisch geschoolde professional uit het kunstenveld.

Deze uitzonderlijke bron van informatie wordt in een zeer praktisch Q&Aformat aangereikt.

Hierdoor leest het boek als een verzameling concrete adviezen en tips vanwege auteurs met jarenlange ervaring in de sector.

ISBN 978-94-000-1307-0 ca. 700 blz. | paperback 2021 | € 90

Recht algemeen

(6)

verzoend kan worden met het beginsel van de scheiding der machten. Het Hof geeft bovendien geen verantwoording voor deze opmerkelijke rechtspraak. Uit het jaarver

slag van het Hof van Cassatie van 2004 lijkt echter voort te vloeien dat het Hof deze rechtspraak baseert op artikel 6 EVRM en de werking van het evenredigheidsbeginsel.

Dit lijkt te worden bevestigd door een arrest van het hof van beroep van Gent waarin wel uitdrukkelijk naar artikel 6 EVRM wordt ver

wezen. Bepaalde lagere rechtspraak is van oordeel dat een rechter enkel kan vaststellen dat een opgelegde sanctie strijdig is met het evenredigheidsbeginsel en op grond daarvan buiten toepassing moet worden gelaten. Een sanctie matigen zou niet mogelijk zijn.

En wat met het tuchtcontentieux?

Recent werd de zienswijze van het Hof van Cassatie, dat een sanctie kan worden gematigd tot onder het wettelijke minimum, uitgebreid naar het tuchtcontentieux.

In een arrest van 26 juni 2015 diende het Hof zich uit te spreken over de intrekking van de hoedanigheid van bedrijfsrevisor. De Raad van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren had kennis van een in kracht van gewijsde getreden strafrechtelijke veroordeling van de verzoeker, maar had niettemin beslist de hoedanigheid van bedrijfsrevisor niet in te trekken. De Commissie van Beroep vernie

tigde deze beslissing omdat de strafrechte

lijke veroordeling automatisch en zonder enige appreciatiemarge tot een intrekking had moeten leiden: is de betrouwbaarheid in het gedrang gekomen, dan moet de hoedanig

heid worden ingetrokken.

In zijn conclusie bij dit arrest overweegt advocaatgeneraal Van Ingelgem dat de tekst

van de wet inderdaad niet in een oppor

tuniteitsmarge lijkt te voorzien en uit de wetshistoriek blijkt dat dit ook de bedoeling van de wetgever was. Van Ingelgem argu

menteert echter dat hierbij de waarborgen van artikel 6 EVRM niet uit het oog mogen worden verloren – het verbod om een beroep uit te oefenen heeft een evidente invloed op iemands burgerlijke rechten en verplich

tingen. Hij verwijst hierbij naar de cassatie

rechtspraak m.b.t. administratieve sancties waarin wordt geoordeeld dat de rechterlijke toetsing moet toelaten te onderzoeken of een sanctie niet onevenredig is met de inbreuk, ook in gevallen waarin het bestuur over geen enkele matigingsbevoegdheid beschikt. In zoverre de opgelegde tuchtsanctie niet aan het proportionaliteitsbeginsel kon worden getoetst, was er volgens Van Ingelgem sprake van een schending van artikel 6.1 EVRM.

Het Hof van Cassatie trad deze conclusie bij: “Dit toetsingsrecht moet de rechter in het bijzonder in staat stellen na te gaan of de tuchtsanctie niet onevenredig is met de over

treding, zodat de rechter mag onderzoeken of de tuchtoverheid naar redelijkheid kon overgaan tot het opleggen van een tuchtsanc

tie met die omvang.”

Verlaging is iets anders dan uitstel toekennen

Waar een rechter wel de mogelijkheid heeft om een sanctie te verlagen tot onder het wettelijke minimum, kan volgens het arrest van het Hof van Cassatie van 24 juni 2016 de rechter, bij afwezigheid van een wettelijke regeling, geen uitstel toekennen. Een politie

rechter die een GASgeldboete gepaard deed gaan met een uitstel schond dus het betrok

ken politiereglement. •

Publiekrecht

Het Hof van Cassatie oordeelde dat een rechter boetes niet kan kwijtschelden of verminderen op grond van een subjectieve appreciatie van verzachtende omstandigheden eigen aan de persoon van de dader, om loutere redenen van opportuniteit en tegen wettelijke regels in.

“

”

De rechterlijke toetsing van bestuursrechtelijke handelingen

De invloed van de vereiste van volle rechtsmacht in de zin van artikel 6 EVRM Pieter-Jan Van de Weyer Dit boek reikt een nieuw toetsingskader aan voor de rechterlijke toetsing van bestuurshandelingen.

Hierbij wordt vertrokken vanuit een analyse van de rechtspraak van het EHRM en het Hof van Justitie. De auteur identificeert de facto

ren die een toetsing kunnen rechtvaardigen, met een duidelijke onder en boven

grens. Het gaat dan om de aard van de beslissing, de waarborgen die werden nageleefd in de bestuurlijke procedure en het concreet voorliggende geschil. De auteur past dit toetsingska

der toe op een aantal speci

fieke rechtsdomeinen, in het bijzonder de rechtspraak van het Marktenhof en de Raad voor Vreemdelingen

betwistingen.

Reeks Public Law Collection, nr. 3 ISBN 978-94-000-1278-3 xx + 666 blz. | gebonden 2021 | € 120

Reeks Public Law Collection: -15% korting bij intekening

(7)

Publiekrecht

De vrijheid van onderwijs Johan Lievens

Dit werk gaat na in welke mate de grondwettelijk gewaarborgde vrijheid van onderwijs beperkingen oplegt aan de Vlaamse decreetgever wanneer die regulerend optreedt ten aanzien van het onderwijs.

In een eerste deel komen de historische wortels en ontwikkelingen van de onderwijsvrijheid op basis van een rechtshistorisch onderzoek aan bod. Het tweede deel staat stil bij de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof sinds 1988. Het laatste deel analyseert drie actuele kwesties waarin het vrij

heidsaspect in het geding is: de modernisering van het secundair onderwijs en de nieuwe onderwijsdoe

len, de mogelijke invoering van centrale examens en de eventuele inperking van de vrijheid van het levensbe

schouwelijk onderricht.

Reeks Public Law Collection, nr. 2 ISBN 978-94-000-1053-6 xxiv + 594 blz. | gebonden 2019 | € 98

Semper perseverans Liber amicorum André Alen Riet Leysen, Koen Muylle, Jan Theunis en

Willem Verrijdt (eds.) Op 25 september 2020, zijn zeventigste verjaar

dag, is Prof. em. dr. André Alen, voorzitter van het Grondwettelijk Hof, toe

gelaten tot het emeritaat.

Dit Liber amicorum brengt bij die gelegenheid hulde aan de hoogleraar staatsrecht, de mede

auteur van belangrijke staatshervormingen, de magistraat, maar vooral aan de mens André Alen.

In niet minder dan 72 bijdragen komt een grote verscheidenheid aan materies aan bod, die de zeer gevarieerde loop

baan en de ruime belang

stellingssfeer van André Alen weerspiegelen.

ISBN 978-94-000-1246-2 xxviii + 1152 blz. | gebonden 2020 | € 145

De federale bevoegdheden Karel Reybrouck en Stefan Sottiaux Een van de bijzonder

heden van het Belgische federalisme is het ontbre

ken van een expliciete en systematische opsomming van de bevoegdheden van de federale overheid. In de Belgische Grondwet is het vergeefs zoeken naar een inventaris van de federale bevoegdheden. Een derge

lijke inventaris bestaat wel voor de bevoegdheden van de gemeenschappen en de gewesten, die worden opgesomd in de Grondwet en de bijzondere wetten.

In dit boek brengen de auteurs, Stefan Sottiaux en Karel Reybrouck, op basis van hun uitgebreid onderzoek naar de fede

rale bevoegdheidssfeer, de federale bevoegdheden voor het eerst systema

tisch in kaart.

Reeks Public Law Collection, nr. 1 ISBN 978-94-000-1012-5 xxiv + 892 blz. | gebonden 2019 | € 125

50 jaar bijzondere wetten Toon Moonen, Pieter Cannoot en Jonas Riemslagh (eds.) Bij de hervorming van de institutionele structuur van ons land werd in toe

nemende mate een beroep gedaan op een fascine

rende juridische techniek:

de bijzondere wet. 50 jaar na de introductie ervan en 40 jaar na de afkondiging van de Bijzondere Wet op de hervorming van de instellingen (BWHI) geeft de onderzoeksgroep ConstitUGent antwoord op o.a. de volgende vragen:

Welke bevoegdheidsverde

lende technieken vinden we terug in de BWHI?

Welke gevolgen heeft de verankering van aangele

genheden in de Bijzondere Financieringswet gehad?

Welke uitdagingen gaan gepaard met de rechter

lijke toetsing van een bij

zondere wet?

ISBN 978-94-000-1270-7 ca. 350 blz. | paperback 2021 | € 90

Intersentia Catalogus 2021 07 Reeks Public Law Collection: -15% korting bij intekening

(8)

Reeks CROW (Centrum voor Recht, Onteigening en Waardering)

Gemeentewegen Robert Palmans, Steven Lierman en Thomas Leys (eds.)

Op 3 mei 2019 werd het Decreet Gemeente

wegen aangenomen.

Met dat decreet voorziet de decreetgever in een eengemaakt en gemoder

niseerd statuut voor alle gemeentewegen die in het Vlaamse Gewest gelegen zijn. Het onderscheid dat bestond tussen buurtwe

gen en ‘gewone’ gemeen

tewegen wordt bijgevolg opgeheven. Dit boek licht op een duidelijke, toege

paste en kritische wijze de belangrijkste aspecten van het nieuwe Decreet Gemeentewegen toe.

Onmisbaar voor iedereen die op de een of andere wijze met gemeentewegen in aanraking komt, zoals ambtenaren, advocaten, notarissen, landmeters, magistraten, vastgoed

makelaars, vastgoed

specialisten enz.

Reeks CROW

ISBN 978-94-000-1120-5 xiv + 380 blz. | paperback 2020 | € 110

Niet-vergunde constructies – tussen gedogen en regulariseren Robert Palmans en Ruud Jansen (eds.)

De talrijke veranderingen in het vergunningsland

schap maken dat rechts

zekerheid op het vlak van ruimtelijke ordening steeds meer zoek is. Vele vragen blijven open en verdienen een antwoord.

Wat indien een construc

tie niet vergund is of door een herstelmaatregel wordt bedreigd? Zorgt dit voor problemen voor de overdracht van het goed?

Kan dit de aansprakelijk

heid van de verkoper of zijn notaris in het gedrang brengen? Welke informa

tie moet hierrond bij de verkoop worden verstrekt?

Kan de verjaring soelaas brengen? En wat bij een zonevreemde constructie?

Kan een oud herstelvonnis eventueel nog roet in het eten gooien?

Reeks CROW

ISBN 978-94-000-1101-4 xiv + 368 blz. | paperback 2020 | € 100

Openbaar domein Robert Palmans, Thomas Leys en John Toury (eds.) In dit boek worden op een duidelijke en toe gepaste wijze de belangrijkste aspecten van het openbaar domein scherpgesteld.

Eerst wordt ingegaan op de oorsprong en de fina

liteit van het openbaar domein. Daarna wordt beschreven hoe goederen in het openbaar domein worden opgenomen en hoe ze het weer verla

ten, en hoe ze kunnen worden gebruikt door particulieren. Vervolgens wordt het openbaar domein praktisch bena

derd, waarna wordt inge

gaan op de waarde(ring) van domeingoederen en rechten die erop worden toegekend. Tot slot wordt de toekomst van het leer

stuk van het openbaar domein in vraag gesteld.

Reeks CROW

ISBN 978-94-000-0958-5 xvi + 274 blz. | paperback 2019 | € 90

Op 3 mei 2019 werd het Vlaamse decreet houdende de gemeentewegen aangenomen. Met dat decreet voorziet de decreetgever in een eengemaakt en gemoderniseerd statuut voor alle gemeentewegen die in het Vlaamse Gewest zijn gelegen. Het onderscheid dat bestond tussen buurtwegen en

‘gewone’ gemeentewegen wordt bijgevolg opgeheven. De impact van dit nieuwe Decreet Gemeentewegen is niet te onderschatten.

Dit boek licht op een duidelijke, toegepaste en kritische wijze de belangrijkste aspecten van het nieuwe Decreet Gemeentewegen toe. Onder meer de volgende prangende vragen komen aan bod: Welke wegen vallen onder het toepassingsgebied van het decreet? Welke procedure moet een gemeente volgen om een gemeenteweg aan te leggen, te wijzigen of op te heffen?

Kan een gemeenteweg ontstaan, wijzigen of verdwijnen door onbruik? Hoe moet de vergoeding voor een waardevermindering of -vermeerdering ten ge- volge van het ontstaan, het wijzigen of het opheffen van een gemeenteweg bepaald worden? Moet een rooilijnplan steeds gerealiseerd worden? Hoe verhoudt het Gemeentewegendecreet zich tot de Vlaamse Codex Ruimte- lijke Ordening? Welke instrumenten heeft de gemeente om inbreuken op het decreet te sanctioneren?

Dit boek is dan ook onmisbaar voor iedereen die op de een of andere wijze met gemeentewegen in aanraking komt, zoals ambtenaren, advocaten, notarissen, landmeters, magistraten, vastgoedmakelaars, vastgoedspecialis- ten enz.

Met bijdragen van Sven Boullart, Marc Boes, Marijke Brondeel, Anne Mie Draye, Joris Geens, Thomas Leys, Steven Lierman, Robert Palmans en Stijn Verbist.

Meer informatie op www.crow.be.

R. Palmans, S. Lierman en T. LeysGemeentewegen

R. Palmans, S. Lierman en T. Leys (eds.)

Gemeentewegen

Marc Boes Sven Boullart Marijke Brondeel David D’Hooghe Anne Mie Draye Joris Geens Thomas Leys Steven Lierman Robert Palmans Stijn Verbist

intersentia.be • stradalex.com • jurisquare.be ISBN 978-94-000-1120-5

Erfgoed en eigendoms- bescherming

Robert Palmans en Willem Verrijdt (eds.)

De erfgoedbescherming zet de verhouding tussen de overheid en de burger op scherp. De overheid kent bij eenzijdige beslissing een beschermd statuut toe aan een private eigendom, waarmee de plannen van de eigenaar mogelijk door

kruist worden. De inspraak in de beschermingsproce

dure is beperkt en de niet

naleving van de opgelegde verplichtingen kan worden gesanctioneerd. Bovendien vloeit uit het bescher

mingsbesluit op zich geen subjectief recht op een vergoeding voort.

Het boek benadert de erfgoedbescherming op interdisciplinaire wijze.

De auteurs beperken zich niet tot kritiek op de huidige Vlaamse erfgoed

regelgeving, maar doen ook suggesties aan de overheid en aan de eigenaars.

Reeks CROW

ISBN 978-94-000-1291-2 xx + 508 blz. | paperback 2020 | € 150

(9)

Bestuursrecht en administratief recht

Algemeen bestuursrecht Grondslagen en beginselen Tweede editie

Ingrid Opdebeek en Stéphanie De Somer Dit boek speurt naar de grondslagen en leiden

de beginselen van het bestuursrecht. Het vertrekt daarbij vanuit de gemeenschappelijke onderbouw: de grondwet

telijke waarden en de in België nog minder gekende principes van good gover- nance. Het boek besteedt ook veel aandacht aan de rechtspraak van de Raad van State en de algemene concepten, leerstukken en beginselen die men daarin terugvindt. Het boek beoogt theorievorming, zonder de praktijk uit het oog te verliezen.

De auteurs behandelen alleen het algemeen bestuursrecht, en niet het bijzonder bestuursrecht, maar tonen via talrijke voorbeelden wel de wissel

werking tussen beide.

ISBN 978-94-000-1036-9 xl + 782 blz. | gebonden 2019 | € 185

Overheidsopdrachten en -Overeenkomsten / Marchés et Contrats publics (OOO-MCP) Hoofdredactie: K. Wauters en P. Thiel

OOO-MCP is een meer

talig tijdschrift dat volledig gewijd is aan overheidsopdrachten en

overeenkomsten.

Het tijdschrift bespreekt nieuwigheden qua wetgeving, rechtspraak en rechtsleer in syn

thesevorm en geeft een overzicht van recht

spraak van de Europese rechtscolleges (Ger. en HvJ), de gewone rechts

colleges en de Raad van State in België, en van het recht in Nederland, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk. Het bevat ook doctrineartikelen en noten onder bepaalde rechtspraak (Case Report) en bespreekt praktische vragen. Abonnees kunnen OOO-MCP raadplegen in de app Larcier Journals.

Verschijnt viermaal per jaar ca. 400 blz. per jaargang Prijs jaargang 2021: € 310

OVERHEIDSOPDRACHTEN ANNO 2021 BESPREKING VAN DE REGELGEVING M.I.V. TENDENSEN NAAR PROTECTIONISME

TONY MORTIER

Overheidsopsdrachten anno 2021

Bespreking van de regel

geving m.i.v. tendensen naar protectionisme

Tony Mortier

Het werk behandelt de regelgeving inzake overheidsopdrachten die in 2021 van toepassing is en licht de praktische implicaties toe. Het werk in zijn geheel, bijgehou

den tot 31 december 2020, steunt op een veelvoud aan voorbeelden uit zowel de rechtspraak als de praktijk. Waar mogelijk wordt gebruikgemaakt van tips om de gebrui

ker van de wetgeving overheidsopdrachten maximaal te doen slagen in zijn opzet. Daarnaast wordt het boek onder

bouwd met nuttige refe

renties naar rechtspraak en rechtsleer en verwijst het naar de werken ten gronde waar dit nuttig wordt geacht.

ISBN 978-94-000-1306-3 ca. 900 blz. | gebonden 2021 | € 190

De aanbestedende overheid & Capita selecta met focus op de rechtspraak Peter Teerlinck (ed.) Dit boek bundelt én actualiseert de vijf boekjes die reeds verschenen zijn in de reeks “De aanbe

stedende overheid &”

(met name: Contacten met inschrijvers, De aansprakelijkheid voor fouten in de opdracht- documenten, Het prijs- onderzoek en abnormale prijzen, Schadevergoeding, Gunningscriteria) tot één omvangrijk hand

boek, en voegt daar een nieuw zesde deel aan toe:

Selectie. De focus ligt op de concrete toepassing van de rechts regels door de verschillende rechtscol

leges (Hof van Justitie, Raad van State en gewone rechtbanken).

ISBN 978-94-000-1184-7 450 blz. | gebonden 2020 | € 130

Intersentia Catalogus 2021 09 tiJdScHriFt

(10)

Het relevante antwoord op uw juridische zoektocht

• opzoeking in meer dan 200.000 documenten;

• krachtige zoekmotor;

• klassering van de zoekresultaten volgens relevantie of datum;

• mogelijkheid om de resultaten te filteren;

• dagelijkse update.

Een platform op uw maat

• toegang via pc, laptop, tablet of smartphone;

• uiterst gebruiksvriendelijk, simpel en intuïtief;

• gratis activatie van alle tijdschriften waarvoor digitale toegang is verkregen;

• bestel een artikel, hoofdstuk of boek naar keuze;

• online betaling en directe toegang tot wat u effectief nodig heeft.

Test gratis of vraag een demonstratie via info@jurisquare.be. Voor meer informatie en een overzicht van alle beschikbare publicaties: www.jurisquare.be.

De unieke databank die u toelaat om online opzoekingen te doen in meer dan 150 Belgische juridische tijdschriften en meer dan 2000 boeken.

Energierecht in België en Vlaanderen 2021 Frederik Vandendriessche (ed.), Pieterjan Claeys, Cedric Degreef, Thomas Deruytter en Tinne Van der Straeten In dit boek nemen de auteurs de Belgische (fede

rale en Vlaamse), inter

nationale en Europese energieregelgeving onder de loep, met als doel inzicht te bieden in het juridische kader van de Belgische energiemarkt.

Zowel elektriciteit en gasmarkten als warmte

netten, aardolie, biobrand

stoffen, hernieuwbare energie en de problema

tiek van rationeel energie

gebruik komen aan bod.

Met verwijzingen naar relevante wetgeving en de belangrijkste rechtsleer.

Ook bestemd voor niet

juristen die het energie

recht willen verkennen.

ISBN 978-94-000-1353-7 xvi + 404 blz. | paperback 2021 | € 90

Energie- en omgevingsrecht Jurisquare Uw juridische kruispuntbank

“

”

Jaarboek

Energierecht 2019 Kurt Deketelaere en Bram Delvaux (eds.) ISBN 978-94-000-1210-3 300 blz. | paperback 2020 | € 125

Omgevingsrecht in essentie Tweede editie Geert Van Hoorick

Reeks In essentie ISBN 978-94-000-1013-0 xii + 168 blz. | paperback 2019 | € 49

Omgevingsrechtin essentie

Dit boek verschaft de student inzicht in het bestuursrecht dat een ruimtelijke component heeft, namelijk het ruimtelijkeordeningsrecht en het milieurecht. Tegenwoordig wordt deze materie aangeduid met de term omgevingsrecht.

De auteur beperkt zich bewust tot de essentie van het anno 2019 van kracht zijnde omgevingsrecht, dat vooreerst in zijn ruimere maatschappelijke context wordt geplaatst.

Vervolgens komen onder meer de onteigening, de rechten van voorkoop en de algemene leer over de eigendomsbeperkingen aan bod. Het leeuwendeel van het boek heeft betrekking op de omgevingsvergunning (om te bouwen, te verkavelen, of ingedeelde inrichtingen te exploiteren) en de ruimtelijke planning en inrichting (met o.m. de ruimtelijke uitvoeringsplannen en de nieuwe ruimtelijke beleidsplannen). Tevens besteedt de auteur aandacht aan de bescherming van het onroerend erfgoed (zoals beschermde monumenten) en het sectoraal milieurecht (met o.m. het waterbeheer, het bodembeheer en de bodemsanering, het natuurbehoud en het bosbeheer). Tot slot volgen nog enkele hoofdstukken over de handhaving (met o.m. de sanctionering van bouwmisdrijven en milieumisdrijven) en over de informatieverplichtingen (met o.m. het bodemattest), die hun invloed hebben op het afsluiten van vastgoedtransacties.

Omgevingsrecht in essentie is in eerste instantie een studieboek en daarom werd het gebruik van voetnoten vermeden. Wel wordt via referenties in de tekst verwezen naar echte mijlpaalarresten of naar andere belangwekkende actuele rechtspraak, zodat het geheel vlot leesbaar en toegankelijk is.

Geert Van Hoorick is sinds 2000 professor in de vakgebieden bestuursrecht en milieurecht aan de Universiteit Gent. Hij is er belast met vakken in onder meer het omgevingsrecht, het natuurbeschermingsrecht, het notarieel bestuursrecht, het dierenwelzijnsrecht en het agrarisch recht. Tevens is hij advocaat aan de balie van Gent. Hij is lid van de Environmental Law Commission van de IUCN en van het European Environmental Law Forum.

Zijn doctoraatsproefschrift werd bekroond met de VDK-prijs voor duurzame ontwikkeling.

Sinds enkele jaren is hij voorzitter van Vogelbescherming Vlaanderen vzw.

Geert Van Hoorick

Omgevingsrecht in essentie

Tweede editie

in essentie

in essentieGeert Van Hoorick

(11)

Actualia omgevingsrecht Gregory Verhelst (ed.) Het omgevingsrecht is volop in evolutie.

Dit boek bundelt negen bijdragen over actuele omgevings

rechtelijke thema’s, onder meer over de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof); woon

uitbreidingsgebieden en hun aansnijding;

eigendomsbeperkingen;

de basisrechten voor zonevreemde construc

ties; de vermoedens van vergunning; de wisselwerking tussen vergunningen en burgerlijke rechten;

de planschaderegeling … Gerenommeerde auteurs spitten alle thema’s uit tot op het bot.

ISBN 978-94-000-1213-4 xii + 300 blz. | paperback 2021 | € 75

Energie- en omgevingsrecht Gezondheidsrecht

Artsen en deontologie Naar een basiscode voor medische deontologie Coralie Herijgers Het boek onderzoekt of een beroepscodificatie van deontologische regels wel voldoende garanties biedt op goede gezondheids

zorgen. Daarnaast wordt nagegaan op welke manier de rechtmatigheid, de coherentie, de duidelijk

heid en de uitvoerbaarheid van de deontologische regels gegarandeerd kan worden. Tot slot volgt de formulering van een voorstel tot een ‘Basiscode voor medische deontolo

gie’. Het boek biedt vanuit verschillende ooghoeken een geïntegreerde en vernieuwde blik op het

‘medisch professionalisme’

met verwijzingen naar Belgische, Nederlandse, Franse, Amerikaanse, Britse en internationale juridische, ethische en sociologische literatuur.

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 24 ISBN 978-94-000-1337-7 ca. 1000 blz. | gebonden 2021 | € 300

Nomenclatuur en tegemoetkoming in de zorg

Situering, criteria, praktijk en rechtsbescherming Steven Lierman,

An Vijverman, Freek Louckx en Jan Ghysels (eds.) Kwaliteit en een grote toegankelijkheid in de zorgverlening vereisen dat zorgverleners aantrekke

lijk worden gehonoreerd, dat de financiële drempel voor de gebruikers zo laag mogelijk is en dat het systeem betaalbaar blijft.

Daartoe is een specifiek beleidsinstrument ontwik

keld: “de nomenclatuur”.

In dit boek wordt het systeem van tegemoetko

ming in de zorg voor het eerst volledig beschre

ven en geanalyseerd.

Vooraanstaande experten hebben interdisciplinair hun kennis gebundeld in een referentiekader voor het overheidsbeleid, het managen van de zorgsector en de rechtspraktijk.

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 22 ISBN 978-94-000-1234-9 xxviii + 488 blz. | gebonden 2020 | € 180

De Kwaliteitswet Thierry Vansweevelt, Sylvie Tack, Filip Dewallens, Stefaan Callens, Tom Goffin, Tom Balthazar, Réne Heylen, Aline Vanhove, Evelien Delbeke, Nils Broeckx en Steven Lierman

Dit boek bespreekt de belangrijkste innovaties van de wet van 22 april 2019 inzake de kwaliteits

volle praktijkvoering in de gezondheidszorg, of nog

‘de Kwaliteitswet’.

De Kwaliteitswet legt elke gezondheidszorgbeoe

fenaar talrijke nieuwe plichten op met het oog op kwaliteitsvolle en veilige gezondheidszorg

verstrekkingen.

Al deze maatregelen en de impact ervan op de praktijk worden in dit boek toegelicht door spe

cialisten in het gezond

heidsrecht van de Vlaamse universiteiten.

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 23 ISBN 978-94-000-1110-6 xiv + 184 blz. | paperback 2020 | € 65

Intersentia Catalogus 2021 11 Reeks Gezondheidsrecht: -15% korting bij intekening

(12)

De rechtspositie van transgender personen in België

Een multidisciplinaire analyse na de wetten van 25 juni 2017 en 18 juni 2018 Joz Motmans en

Gerd Verschelden (eds.) Sinds 1 januari 2018 wordt het privéleven van trans gender personen in België beter beschermd ingevolge de wet van 25 juni 2017. In dit boek wordt de rechtspositie van transgender personen in België multidisciplinair benaderd. Sociologische en psychiatrische per

spectieven vervolledigen een veelzijdige juridische benadering. Zowel de mensenrechten, het mate

riële personen en familie

recht als het procesrecht worden behandeld en er is ook aandacht voor belangrijke aspecten van internationaal privaat

recht en migratierecht.

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 20 ISBN 978-94-000-0906-6 xvi + 225 blz. | gebonden 2019 | € 75

Vrijheidsbeperkingen in de zorg

Tim Opgenhaffen

In dit boek beschrijft de auteur hoe vrijheidsbeper

kingen in de geestelijke gezondheidszorg, de zorg voor personen met een handicap en de ouderen

zorg geregeld zijn. Hij gaat daarbij na of deze regeling aan de mensen

rechten voldoet. Drie thema’s staan centraal:

de juridische bekwaam

heid (de meerderjarige beschermde persoon en zijn vertegenwoordiging), de externe rechtspositie (de gedwongen en vrijwil

lige opname) en de interne rechtspositie (beperkingen tijdens een verblijf in een zorgvoorziening).

Bekroond met de Drie- jaarlijkse prijs Walter Leën

voor sociaal recht Bekroond met de prijs

Derine 2021

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 21 ISBN 978-94-000-1106-9 xviii + 558 blz. | gebonden 2020 | € 155

Tim Opgenhaffen

Vrijheidsbeperkingen in de zorg

IREEKS GEZONDHEIDSRECHT 21I

Vrijheidsbeperkingen in de zorg

RGR 21

Tim Opgenhaffen

‘Kunnen mijn kinderen me in een woonzorgcentrum plaatsen en alles voor mij beslissen?’,

‘Mag de verpleging me verbieden om de afdeling te verlaten?’, ‘Mag een voorziening mijn zoon met een verstandelijke handicap fixeren?’. Vrijheidsbeperkingen in de zorg zijn maatschappelijk controversieel, en juridisch onderbelicht. Dit boek beschrijft hoe vrijheidsbeperkingen in de geestelijke gezondheidszorg, de zorg voor personen met een handicap en de ouderenzorg geregeld zijn en gaat na of dit aan de mensenrechten voldoet.

Drie thema’s staan centraal: de juridische bekwaamheid (de meerderjarige beschermde persoon en zijn vertegenwoordiging), de externe rechtspositie (de gedwongen en vrijwillige opname) en de interne rechtspositie (beperkingen tijdens een verblijf in een zorgvoorziening). Het boek zet vernieuwende academische inzichten (bv. in de impact van het VN gehandicaptenverdrag) om in een praktijkgerichte kijk (bv. een empirische analyse van huisregels). Het is daardoor niet enkel relevant voor academici en juristen in het personen-, gezondheids- en welzijnsrecht, maar ook voor overheden, voorzieningen, koepels, belangenorganisaties en alle anderen die in praktijk of beleid met vrijheidsbeperkingen in de zorg in aanraking komen.

Tim Opgenhaffen is postdoctoraal onderzoeker aan het Instituut voor Sociaal Recht (KU Leuven) en vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor Familierecht en Jeugdrecht (KU Leuven). Hij doet onderzoek naar verschillende thema’s in het welzijnsrecht, gezondheidsrecht en sociaal recht, waaronder vrijheidsbeperkingen in de zorg, de juridische bekwaamheid van personen met een psychosociale handicap en het beroepsgeheim.

In 2019 promoveerde hij met een proefschrift over vrijheidsbeperkingen in de zorg.

Joz Motmans en Gerd Verschelden (eds.)

De rechtspositie van transgender personen in België

Een multidisciplinaire analyse na de wetten van 25 juni 2017 en 18 juni 2018 IREEKS GEZONDHEIDSRECHT 20I

De rechtspositie vantransgender personen in België

RGR 20

Joz Motmans en Gerd Verschelden (eds.)

Sinds 1 januari 2018 wordt het privéleven van transgender personen in België beter beschermd ingevolge de wet van 25 juni 2017. De aanpassing van de registratie van het geslacht via een akte van de burgerlijke stand na een aangifteprocedure is niet langer gekoppeld aan medische voorwaarden. De afgifte van afschriften uit akten met zichtbare aanpassing van de geslachtsregistratie is sterk beperkt. De nieuwe regeling gaat uit van zelfbeschikking met voorlichting en een bedenktermijn. Ook minderjarigen kunnen vanaf de leeftijd van zestien jaar hun geslachtsregistratie laten wijzigen, maar enkel mits tussenkomst van een kinderen jeugdpsychiater. Er werden garanties ingebouwd voor een standvastige keuze en tegen fraude. Terugkeer naar het oorspronkelijke geslacht is mogelijk, maar enkel na een gerechtelijke procedure. Er geldt specifiek nieuw afstammingsrecht voor transgender personen en de regels inzake voornaamswijziging werden versoepeld. Al deze innovaties gingen gepaard met een overgangsregeling.

In dit boek wordt de rechtspositie van transgender personen in België multidisciplinair benaderd. Sociologische en psychiatrische perspectieven vervolledigen een veelzijdige juridische benadering. Zowel de mensenrechten, het materiële personen- en familierecht als het procesrecht worden behandeld en er is ook aandacht voor belangrijke aspecten van internationaal privaatrecht en migratierecht. De modernisering van de burgerlijke stand ingevolge de wet van 18 juni 2018 met ingang van 31 maart 2019 noopte tot actualisering van de bijdragen gepresenteerd op een studienamiddag eind 2017. De baanbrekende rechtspraak van het Grondwettelijk Hof, dat op 19 juni 2019 bepaalde aspecten van de nieuwe regeling heeft vernietigd omwille van de grondrechten van genderfluïde personen, kon nog worden meegenomen in de finale versie van dit boek.

Dit werk is in eerste instantie gemaakt ten behoeve van de betrokken transgender personen en hun naasten, maar het is ook gericht op advocaten, magistraten, ambtenaren van de burgerlijke stand en andere professionals die de betrokkenen mogen begeleiden. De lezer kan een heldere uiteenzetting van de complexe rechtsregels combineren met het complete juridische bronnenmateriaal dat als bijlage is opgenomen. De stof werd bijgehouden tot begin 2020.

Het recht op informatie en toestemming van de patiënt

Elisabeth Verjans

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 19 ISBN 978-94-000-1064-2 xxxii + 1224 blz. | gebonden 2019 | € 325

Het medisch ongeval zonder aansprakelijkheid Wannes Buelens

Reeks Gezondheidsrecht, nr. 18 ISBN 978-94-000-0382-8 xxvi + 552 blz. | gebonden 2019 | € 160

Gezondheidsrecht

Ontdek LegalXpert op

www.legalxpert.be Actuele en accurate juridische vakkennis

Stel zelf uw inhoud samen.

Selecteer welke vakkennis u nodig heeft.

Blijf op de hoogte van relevante ontwikkelingen.

Bied uw cliënten snel en efficiënt het juiste advies.

Waarom kiezen voor LegalXpert?

Focus op de essentie

Op maat

Gebruiksvrien- delijk/efficiënt Steeds up-to-date Reeks Gezondheidsrecht: -15% korting bij intekening

(13)

Privaatrecht algemeen

Intersentia Catalogus 2021 13

Tussenplaatsing van personen:

een typische praktijktoepassing van wetsontduiking

Het verbod op wetsontduiking werd door het Hof van Cassatie op 14 november 2005

verheven tot algemeen rechtsbeginsel. Rechtsgevolgen kunnen rechtssubjecten bevoordelen (rechten of aanspraken) of benadelen (verplichtingen). Rechtssubjecten kunnen – doordat ze hun eigen belang nastreven – geneigd zijn voordelige rechtsgevolgen te willen verkrijgen en nadelige rechtsgevolgen te willen ontlopen.

De nastreving van dit eigen belang is niet onbe

grensd. Wanneer de begrenzing van het eigen belang wordt benaderd vanuit de wil van de (egoïstische) rechtssubjecten om de voordelige en/of de nadelige wettelijke rechtsgevolgen te verkrijgen resp. te ontlopen, wordt steevast het verbod op ‘wetsontduiking’ ingeroepen als deus ex machina. Via dit verbod wordt een halt toege

roepen aan die wil.

In een arrest van 14 november 2005 heeft het Belgische Hof van Cassatie, als antwoord op een middel dat het algemene rechtsbeginsel van het verbod op wetsontduiking aanvoerde, geoordeeld dat het “verbod op wetsontduiking een opzet vereist, te weten het opzet om de dwingende wet of de wet die de openbare orde raakt te ontduiken”. Anders gezegd, het Hof van Cassatie laat de kwalificatie van de wetsontdui

king (minstens) afhangen van een ‘ontduikings

opzet’. Het verbod op wetsontduiking werd met dit arrest bovendien verheven tot algemeen rechtsbeginsel.

Wat is ‘wetsontduiking’? Problemen in de praktijk

Een eerste probleem was het feit dat, behalve de vereiste van ‘ontduikingsopzet’, het onduide

lijk was wanneer er precies sprake was van wetsontduiking. Het Hof van Cassatie laat na verdere invulling te geven aan dit ‘ontduikings

opzet’, waardoor de rechtspraktizijn hiervoor moet teruggrijpen naar de (lagere) rechtspraak en rechtsleer in de materie. Het verbod op wetsontduiking blijkt echter ook daar een van de moeilijkste leerstukken te zijn van het Belgische (privaat)recht.

Een tweede probleem was dat, naar Belgisch recht, er een fundamenteel en systematisch onderzoek ontbrak naar de grondslag, de func

tie en de precieze draagwijdte van het verbod op wetsontduiking. Het doel van het onderzoek was daarom een duidelijke en afgebakende theorie van het verbod op wetsontduiking in het privaatrecht te ontwikkelen. De centrale onderzoeksvraag was dan ook: “Wat zijn de precieze inhoud, de grondslag, de functie en de draagwijdte van het verbod op wetsontduiking in het Belgische privaatrecht?”

Tussenplaatsing van personen: de meest voorkomende toepassing van wetsontduiking De tussenplaatsing van personen heeft tot doel de (on)rechtstreekse rechtsband tussen twee personen (A en C) te versluieren door een andere persoon (B) te plaatsen tussen die twee vorige personen. Via een tussengeplaatste

Wanneer de begrenzing van het eigen belang wordt benaderd vanuit de wil van de rechts- subjecten om de wettelijke rechtsgevolgen te verkrijgen of te ontlopen, wordt steevast het verbod op ‘wetsontduiking’ ingeroepen als deus ex machina.

“

”

redactioneel

Wetsontduiking Fraus legis

Nicolas Van Damme ISBN 978-94-000-1191-5 xxviii + 716 blz. | gebonden 2020 | € 145

(14)

persoon probeert de principieel door de rechtsregel getroffen persoon (de meester van de zaak of de achterman) te ontsnappen aan de toepassing ervan, hetzij omdat de rechtsregel een positieve verbintenis oplegt (gebod), hetzij omdat de rechtsregel een nega

tieve verbintenis oplegt (verbod).

Voorbeelden uit de ondernemingspraktijk 1 Tussenplaatsing van een bloed-

verwant om te ontsnappen aan een vennootschapsrechtelijke aandelenoverdrachtsbeperking Een voorbeeld uit het vennootschaps

recht betreft de omzeiling van de wettelijke (of statutaire) overdrachts

beperkingen van aandelen bij besloten vennootschappen. Artikel 5:63, § 1, 3°

WVV (oud art. 249, § 1 W.Venn.) bepaalt dat er geen instemming van de andere vennoten vereist is voor de overdracht van de aandelen door een vennoot aan bloedverwanten in de rechte lijn. Door de tussenplaatsing van zijn moeder B tracht vennoot A zijn aandelen onrechtstreeks te verkopen aan zijn zus C en zo aan de vereiste instemming van de medevennoten te ontsnappen.

2 Tussenplaatsing van een derde persoon om te ontsnappen aan het verbod op leonijns beding dat enkel geldt tussen vennoten

Vereenvoudigd komt het erop neer dat een persoon die een participatie neemt in een vennootschap en wenst dat de overige vennoten zich ertoe verbinden deze aandelen tegen een vooraf bepaalde prijs terug te kopen na het verstrijken van een bepaalde termijn of wanneer een bepaalde voorwaarde in vervulling is gegaan, een beroep doet op een tussenge

plaatste derde. De derde verbindt zich er ‘schijnbaar’ toe de aandelen tegen een bepaalde prijs over te nemen.

Tegelijk komt de derde met de overige

vennoten overeen dat zij die over

name zullen garanderen.

3 Tussenplaatsing van bankiers om het verbod op financiering van terrorisme te omzeilen

Een actueel voorbeeld van gebruikte tussenplaatsing van personen is het zgn. ‘hawala’betalingssysteem, dat gehanteerd wordt bij de financiering van terrorisme (art. 140, § 1 Sw.) of het witwassen van geld (art. 505, 3°–4°

Sw. jo. 42, 3° Sw.). Om te ontsnappen aan de strafbepaling (financiering van een terroristische groepering) is de tussenplaatsing van personen een graag gebruikt omzeilingsmiddel.

Geldschieter A in land X wenst geld over te maken aan terrorist D die zich in land Y bevindt. Om te ontsnap

pen aan de strafbepaling, doet A een beroep op tussengeplaatste personen (de zgn. ‘hawaladars’). A bezorgt het geld aan een tussengeplaatste persoon B, de ‘hawaladar’, die gevestigd is in land X. In ruil daarvoor ontvangt A een code, die hij vervolgens aan de wer

kelijke begunstigde D zal overmaken.

B neemt op zijn beurt contact op met een andere tussengeplaatste persoon C (ook een hawaladar) in land Y, bij wie D met zijn code het geld kan afhalen. C bezorgt de overeengekomen som aan de werkelijke begunstigde D in land Y.

Tot slot brengen B en C hun rekenin

gen terug in evenwicht (het geld dat aan D werd bezorgd, heeft C uit eigen zak betaald), zodat elk spoor tussen de geldschieter A en ontvanger D verbor

gen blijft. Het geld dat A aan B heeft overgemaakt, heeft het vermogen van B nooit rechtstreeks verlaten.

4 Tussenplaatsing van de vereniging

“Platform Rider Association” door Uber om te ontsnappen aan de vereiste van een taxivergunning

Om aan de vereiste van een taxiver

gunning te ontsnappen, zette Uber de volgende constructie op. Iedere

aanbieder van Uberritten beschikt over een zgn. ‘limousinevergunning’.

Die vergunning geeft echter maar recht op het aanbod van diensten van ver

huur van luxevoertuigen met chauffeur gedurende minstens drie uur, voor een minimumprijs van 90 euro en volgend op een voorafgaandelijke schriftelijke overeenkomst. Ubergebruikers bestel

len uiteraard geen luxewagens gedu

rende drie uur en voor een prijs van minstens 90 euro. Zij bestellen via een app een rit van punt A naar punt B aan een goedkoop tarief. De wagen pikt hen dan op op de gevraagde locatie. Iedere gebruiker van de UberXapplicatie die een rit via de applicatie wil bestellen, zou tot de vereniging “Platform Rider Association” toetreden. Het doel van de vereniging is “de belangenbehartiging van riders binnen deeleconomische platformen in de meest uitgebreide zin des woords te bevorderen”. Het zou de vereniging zijn die schriftelijke huurcontracten aangaat met UberX

chauffeurs (voor minstens drie uur, aan een minimumtarief van 90 euro enz.). De leden van de vereniging kun

nen vervolgens gebruikmaken van de gehuurde diensten om kortere ritten aan te vragen aan lagere tarieven.

De impact van de hervorming van het verbintenissenrecht

Op 3 april 2019 is het wetsvoorstel tot invoeging van Boek 5 ‘Verbintenissen’

in het Nieuw Burgerlijk Wetboek inge

diend in de Kamer. In dat wetsvoorstel blijft het beginsel ‘Fraus’ , ondanks de afwezigheid van uitdrukkelijke beves

tiging, gelden. De memorie van toe

lichting haalt het trouwens meerdere keren aan om bepaalde beslissingen te motiveren. Het blijft een algemeen rechtsbeginsel dat inherent is aan ons rechtssysteem. •