LOGOPEDISCHE DIENST MAAS EN WAAL
PROGRAMMAREKENING 2012
DEELNEMENDE GEMEENTEN:
BEUNINGEN
WEST MAAS EN WAAL
WIJCHEN
Inhoud
Voorwoord ... 5
Programma 1: Logopedie ... 7
Paragraaf 1: Algemene dekkingsmiddelen ...11
Paragraaf 2: Meerjarenraming 2012 t/m 2015 ...12
Paragraaf 3: Weerstandsvermogen ...13
Paragraaf 4: Verbonden partijen ...14
Paragraaf 5: Bedrijfsvoering ...15
Financieel Jaarverslag 1. Waarderingsgrondslagen...18
2. Resultaat 2012 ...19
3. Balans ...20
4. Rekening van lasten en baten ...23
5. Toelichting op de rekening van lasten en baten ...24
6. Bijdrage deelnemende gemeenten ...26
7. Niet uit de balans blijkende verplichtingen ...27
8. Gebeurtenissen na balansdatum ...28
Bijlage 1:. Verklaring verschillen ...29
Voorwoord
Voor u ligt de programmarekening van de Logopedische Dienst Maas en Waal (LPD).
De gemeenten Beuningen, West Maas en Waal en Wijchen nemen deel aan de gemeenschappelijke regeling logopedische Dienst Maas en Waal.
De gemeente Wijchen voert de regeling uit.
De controle van de jaarrekening wordt uitgevoerd door de accountant van de gemeente Wijchen, accountantskantoor Ernst & Young.
Alleen de paragrafen, die van toepassing zijn, zijn in deze programmarekening opgenomen.
Programma 1: Logopedie
Belang spraak- en taalontwikkeling
De eerste levensjaren van een kind zijn van groot belang voor de ontwikkeling en daarmee de kansen op ontplooiing, zelfvertrouwen en maatschappelijke participatie. Een goede spraak 1 - en taalontwikkeling 2 zijn daarbij cruciaal. De communicatieve ontwikkeling is
noodzakelijk aangezien school en maatschappij zeer verbaal zijn ingesteld en daarom goede mondelinge (en schriftelijke) communicatieve vaardigheden vereisen. Het kind met een zwakke of gestoorde mondelinge communicatie wordt belemmerd in zijn/haar emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling (Goorhuis,1994).
Na de voorbereiding in de voortalige periode van 0-1 jaar vindt de verdere taalontwikkeling grotendeels plaats in de leeftijd van 1-5 jaar met een verdere differentiatie in de
schoolperiode. Wanneer een taalstoornis op 6-jarige leeftijd niet is verholpen, is er meestal sprake van een blijvende taalstoornis met alle negatieve gevolgen voor het verloop van schoolprestatie, gedrag en latere mogelijkheden in de maatschappij. De taalstoornis kan daarmee tot achterstanden leiden op een breed gebied. (o.a. Goorhuis en Schaerlaekens, 1994). Kinderen met stoornissen in de spraak- of taalontwikkeling behoren daarom tot een in hun totale ontwikkeling bedreigde groep. Zij hebben in termen van de definitie van de World Health Organisation een belangrijk gezondheidsprobleem. Gezondheid is volgens de WHO meer dan afwezigheid van ziekte of gebrek.” Het is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn “(WHO, 1948).
Het tijdig signaleren van spraak- en taalstoornissen met daarop volgend een adequate diagnostiek en -indien nodig- interventie is daarom van essentieel belang (TNO, 1998).
Indien de stoornis op latere leeftijd ontdekt wordt brengt dit een langduriger en kostbaarder zorgtraject met zich mee. Een aantal stoornissen is bovendien op latere leeftijd moeilijker of niet meer te behandelen (NVLF).
Preventieve logopedie
Het instrument bij uitstek in de aanpak van spraak- en taalachterstand is de logopedie 3 . De (preventieve) logopedist is deskundig in het vroegtijdig opsporen van spraak- en
taalstoornissen, in het adviseren bij spraak- en taalstimulering en in het doorverwijzen naar de curatieve logopedie voor behandeling. Het doel van de logopedische interventie is dat stem-, spraak-, taal- en/of gehoorstoornissen zoveel mogelijk worden voorkomen, zodat leerlingen komen tot een zo optimaal mogelijke mondelinge communicatieve ontwikkeling.
Vaak komen verschillende spraak-/taalstoornissen naast elkaar voor en veroorzaken of beïnvloeden zij elkaar. Logopedisten zijn er op getraind deze stoornissen op te sporen en te behandelen.
De logopedist draagt vanuit haar paramedische deskundigheid bij aan de ondersteuning van het primaire leerproces van het onderwijs en daarmee ook aan de zorgverbreding van de school.
Relatie met Onderwijsachterstandbeleid e.d.
Er is inmiddels brede overeenstemming over de ontwikkelingsstimulering op jonge leeftijd.
Vanuit onder meer het Onderwijs Achterstandenbeleid en -als onderdeel daarvan- het beleid
1
Spraakontwikkeling betreft de ontwikkeling van het klanksysteem van een taal d.w.z. het leren waarnemen en produceren van klanken zoals die in een bepaalde taal bestaan.
2. Onder taalontwikkeling wordt verstaan: de ontwikkeling van de woordenschat en het verwerven van inzicht in het hanteren van grammaticale en communicatieve regels.
3
Logopedie is een paramedisch beroep, dat zich via vroegtijdige onderkenning en interventie enerzijds en voorlichting anderzijds richt op de gebieden taal, spraak, mondgewoonten, gehoor, stotteren, stem en communicatieve vaardigheden.
Logopedie geniet titelbescherming op grond van artikel 34 van de Wet BIG (Beroepen Individuele Gezondheidszorg). In de wet BIG staat het deskundigheidsgebied van de logopedist beschreven.
De logopedist is gehouden aan de wet- en regelgeving voor de uitoefening van het beroep. Dit waarborgt de kwaliteit van de
logopedische beroepsuitoefening.
gericht op Voor- en Vroegschoolse Educatie 4 (VVE) is het accent binnen het preventief jeugdbeleid steeds meer verlegd naar de primaire preventie en naar de voor- en
vroegschoolse periode. Taalstimulering is daarbij één van de belangrijkste peilers van het beleid geworden, zowel op rijks- als op gemeentelijk niveau. Er is onlangs in de Tweede Kamer gediscussieerd over het verlagen van de leerplichtige leeftijd om het aantal kinderen met taalproblemen in het onderwijs te verkleinen en er is in dit verband gesproken over een kleutertoets. Zoals vermeld, is logopedie van grote betekenis voor de bestrijding van
taalachterstand, met name in de voor- en vroegschoolse periode. Logopedie heeft daarmee een duidelijke functie in de uitvoering van beleid in het kader van de VVE en de
ontwikkelingen rond onder meer de Brede School. In dit kader is er binnen de Logopedische dienst Maas & Waal naast de werkzaamheden op de basisschool veel aandacht voor de mogelijkheden van primaire preventie op de consultatiebureaus, de kinderopvang en peuterspeelzalen.
Tot slot: Naar verwachting zal de groep kinderen die logopedische begeleiding nodig heeft binnen het reguliere basisonderwijs steeds verder toenemen. In het kader van Weer Samen Naar School zullen immers steeds meer kinderen die speciale zorg nodig hebben, binnen het reguliere basisonderwijs blijven. De signalering van zorgkinderen in dit kader vindt plaats in de kleutergroepen, waarbij de logopedisten een ondersteunende en adviserende rol ten aanzien van het schoolteam hebben.
Het doel van de logopedische interventie is dat stem-, spraak-, taal- en/of gehoorstoornissen zoveel mogelijk worden voorkomen, zodat leerlingen komen tot een zo optimaal mogelijke mondelinge communicatieve ontwikkeling. Dit doel wordt bereikt door het vroegtijdig opsporen van stem-, gehoor- ,spraak- en taalstoornissen, het adviseren, controleren en zo nodig doorverwijzen naar de curatieve logopedie voor behandeling.
Instrumenten die hiervoor gebruikt worden: geven van voorlichting aan ouders, verzorgers, leerkrachten, consultatiebureauartsen en –verpleegkundigen en peuterspeelzaalleidsters en het verrichten van screening, onderzoek en controles bij kinderen van 0-12 jaar.
Activiteiten gericht op 0-4 jarigen:
1. huisbezoek:
2. maandelijks inloopspreekuur op het consultatiebureau.
3. ouderavonden peuterspeelzaal en kinderdagverblijf 4. ontwikkelen folders en uitreiken oefenmateriaal.
5. deskundigheidsbevordering: Cursus peuterspeelzaalleidsters en leidsters kinderdagverblijf (5 avonden).
6. bezoek peuterspeelzalen: observatie groep, gelegenheid voor psz-leidster voor consultatief overleg.
7. wekelijks telefonisch spreekuur
8. overleg met cb-artsen en verpleegkundigen in de vorm van bijeenkomsten en schriftelijke rapportage.
9. organisatie peutermaand Wijchen in samenwerking met andere instanties.
10. een informatieve website is in ontwikkeling (www.logopedischedienst.nl)
4