€en T R GBLIK Bij de

en

Donderdag 4 januari 1962 - No. 664

Gelukkig

Nieuwjaar I

€en ^{T R GBLIK Bij de}

Jaarwisseling 1961-1962

van onze Partijvoorzitter

B ij de Jaarwisseling is er reden·

voor een korte terugblik over het jaar, dat thans achter ons ligt.

Licht en schaduw zijn dan wel zeer verdeeld.

Wat de internationale toestand betreft is de schaduw overheersend. Van een wereldrechtsorde, een orde waarin recht en vrede heersen, zijn wij nog ver ver- wijdereL De vergadering van de ter be- vordering van dit doel opgerichte orga- nisatie der Verenigde Naties is in menig opzicht een terrein, waarop een koude oorlog \vordt gevoerd.

Toch moet tegen miskenning van de betekenis van de Verenigde Naties· wor- den gewaarschuwd. Zij blijven een be- langrijk middel voor onderling gesprele En een gesprek hoe onbevredigend het nu en dan mag zijn, is altijd beter dan een strijd met de wapenen.

Wij kunnen echter ter voorkoming van een nieuwe wereldbrand niet alleen op de Verenigde Naties vertrouwen. Te- genover de voortdurende dreiging van het communistische gevaar is de samen- werking der vrije volken, zoals die door het Atlantische Verdrag is opgebouwd, van het grootste belang. Ons volk is zich in zijn overgrote meerderheid daarvan gelukkig ten volle bewust en zijn rege- ring en vertegenwoordiging hebben de verzwaring der militaire lasten, mede door de crisis om Berlijn veroorzaakt, zonder morren aanvaard. Die lasten zijn de prijs, die wij hebben te betalen voor het behoud van onze vrijheid.

* * *

V oor ons land zijn de discussies in de Algemene Vergadering der Ver- enigde Naties dit jaar van bijzonder be- lang geweest met het oog op het pro- bleem-Nieuw-Guinea. Het plan van de Nederlandse Regering is ten slotte niet in stemming gekomen. De door de Re-

gering aanvaarde compromisresolutie der landen van de Brazzavillegroep heeft de tweederde meerderheid, door het Hand vest der Verenigde Naties vereist, niet kunnen verwerven.

Het is echter niet zonder betekenis, dat Voor die resolutie wel een eenvoudige meerderheid werd verkregen. De Rege- ring zal zich thans hebben te beraden over de stappen, die zij nu zal hebben te ondernemen. Zij zal zich zeker niet mo- gen bepalen tot het aannemen van een lijdelijke houding. Wat zal moeten ge- beuren vordert een zorgvuldig beraad, doch er zal tegen moeten worden ge- waakt, dat de zorgvuldigheid de voort- varendheid gaat uitsluiten.

Op het stuk van de Europese verhou- dingen is de grote gebeurtenis van het

t~n einde spoedende jaar, dat Engeland ztch principiëel bereid heeft verklaard

toe te treden tot de Europese gemeen- schappen. Daardoor is tevens de weg ge- opend voor Engelands deelneming aan het overleg over de vorm, waarin de Europese politieke samenwerking zal worden nagestreefd.

Dat dit kon worden bereikt is wel bo- venal te danken aan de vasthoudendheid, waarmede minister Luns en zijn liberale staatssecretaris Van Houten de bedenke- lijke plannen van de Franse President De Gaulle hebben bestreden. Men moet toch goed voor ogen houden, dat'het ge- vaar voor overheersing door een enkel land kleiner wordt naar mate meer lan- den aan een samenwerking deel hebben.

prijzen in beweging brengen, dan zou niet alleen het effect van de loonsverho- ging worden verminderd of te niet ge- daan, ûoch zouden bovendien de verge- ten groepen voor de zoveelste maal het slachtoffer worden.

In de laatste maand van het jaar is het vraagstuk van de kinderbijslag in de Tweede Kamer tot een oplossing ge- bracht, die de instemming van de over- grote meerderheid heeft kunnen wegdra- gen. Voor ons, liberalen, gold het hier een weg te vinden, waarlangs, zonder te- kort te doen aan de eigen verantwoorde- lijkheid voor het onderhoud van het ge- zin, hulp zou worden geboden aan hen,

•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• • _{• •} • _{• •}

• •

• •

• •

: Ter gelegenheid van de jaarwisseling laten wij hier gaarne vol- :

• •

: gen de beschouwing, welke onze Partijvoorzitter, prof. mr. P. J. :

• •

: 0 u d, in de laatste week van het afgelopen jaar in onze radio- :

• •

: uitzending heeft gehouden. :

• • •

: Wij hebben de tekst van deze rede in het begin en het slot iets :

+ •

: aangepast aan de artikelvorm. :

• •

: De heer Oud maakt in deze beschouwing ook gewag van de :

• •

: kwestie Nieuw-Guinea, zoals deze zich na het uitblijven van een :

• •

: uitspraak van de Algemene Vergadering der Verenigde Naties :

• •

: heeft ontwikkeld. :

• •

: Inmiddels zal het Kamerdebat over deze kwestie bij het ver- :

• •

Î schijnen van dit nummer reeds zijn gehouden. i

: In ons volgend nummer hopen wij aan dit debat en aan de :

• •

: jongste aspecten van deze kwestie een nabeschouwing te wijden. :

• •

• •

• •

• •

• •

• •

• •

...

die deze voor de opvoeding hunner kin- deren niet kunnen missen.

Wij hebben het verkregen resultaat ten slotte aanvaardbaar geacht, al zou naar onze opvatting de inkomensgrens, waar- bij de bijslag eindigt, nog wel iets lager kunnen zijn gelegd.

De houding van de P.v.d.A. in deze aangelegenheid kan ik niet bewonderen.

Ik ontken niet, dat haar woordvoerder de zaak knap heeft behandeld, maar dit neemt niet weg, dat haar fractie ten slot-

te toch in gebreke is gebleven een con- structieve bijdrage te leveren tot de op- lossing van het vraagstuk.

* * *

G eheel de positie van de P.v.d.A. te- genover het Kabinet is trouwens uitermate zwak. Men is zich in eigen kring daarvan ook wel bewust. In een recent artikel in het tijdschrift "Socialis- me en Democratie" heeft het lid van haar Tweede Kamerfractie De Kadt niet onder stoelen en banken gestoken, dat het vraagstuk der leiding van de partij hem zorg baart.

Toch betwijiel ik, of hd alleen een zaak is van falende leiding, dat de oppo- sitie der partij zo weinig aanslaat. Over- al heeft het socialisme het moeilijk. Dat een Regering zonder socialisten geen werkelijk socia}e politiek zou kunnen voeren, geloven nog slechts weinigen.

Het ergste voor de P.v.d.A. is daarbij dat de jongeren hun vertrouwen in haar gaan verliezen. Enerzijds vinden zij haar niet radicaal genoeg. Het conflict met de socialistische studentenvereniging Politeia is daarvan een sprekend bewijs. Ander- zijds stellen steeds meerderen zich de vraag of het moderne liberalisme onder de veranderde maatschappelijke verhou-

dingen niet beter dan het socialisme zijn weg weet te vinden.

Ik leid dit ook hieruit af, dat de libera·

le jongerenorganisaties zich in een grote bloei verheugen. Nog maar enkele weken geleden heb ik dit mogen ervaren op de Algemene Vergadering van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie. On·

ze jongeren ·worden gedragen door een enthousiasme dat de beste verwachtingen voor de toekomst van het liberalisme in zich bergt.

*

I k wens de lezers van ons weekblad het beste voor het jaar 1962.

Voor mijzelf voeg ik daaraan de wens toe, dat ook dat nieuwe jaar er een zal zijn van voortgaande stijging van het aantal van hen,die blijk geven van hun vertrouwen in -het moderne liberalisme, zoals het in ons land uitdrukking heeft gevonden in de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

0 p het terrein van onze binnenland- se politiek overtreft gelukkig het licht de schaduw. Hier gaat het er boven- al om een beleid te voeren, waardoor wordt bevorderd, dat de toegenomen welvaart op de meest billijke wijze over de verschillende groepen van het volk wordt verdeeld. Daarbij speelt de loon- politiek een belangrijke rol. Al liggen er op dit terrein nog tal van vragen, de Re- gering is met deze politiek c,p de goede weg. Van de twee jaar geleden door oud- minister Suurhoff gedane voorspelling, dat het huurkonijn wel zoveel zou op-

eten, dat er voor het loonkonijn weinig zou overblijven, is niets uitgekomen.

--;;;~---;;;~:

Het is voorts bijzonder verheugend, dat de Regering met de Stichting van den Arbeid overeenstemming heeft kunnen bereiken over de in de naaste toekomst te volgen gedragslijn. Ook mag het de Regering als een zeer goede noot worden aangerekend, dat zij het prijsniveau be- hoorlijk in de hand heeft weten te hou- den. Immers, zouden de loonstijgingen de

Luistert op vrijdag, 5 januari, over de xender Hilversum I ( 402 m) van 19.30-19.40 uur, naar

,.DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker: J. C. Corver, lid van de Tweede Kamer der Staten-Gene- raal.

LET OP DE ZENDERWISSELING!

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 4 JANUARI 1002 - PAGINA 2

evrouw Van Someren

onderwijs voor zeer

vraagt speciaal begaafden

H oe komt het toch, vroeg onze geest- verwante mevrouw Van Someren- Downer tijdens het debat over de be- groting van o. k. en w. in de Tweede Kamer, dat minister Cals door vriend en vija_t}d als eerzuchtig wordt betiteld, ter- wijl hij de grote ·kernproblemen, van ons onderwijs nauwelijks dichter bij hun op- lossing heeft gebracht.

Deze kritische vraag bezorgde haar van 's ministers partijgenoot, de KVP-er J. Peters het verwijt van kribbige oppo- sitie. maar mevrouw Van Someren be- wees met een lange opsomming van klemmende vraagstukken, waarover wel elk jaar uitvoerig wordt gesproken, maar die geen stap dichter bij de oplossing komen, dat er heus wel reden was voor haar vraag. De mammoetwet wordt wel als een panacee aangeprez<!n, maar wat door dit ontwerp aan veranderingen wordt voorgesteld is deels geen verbete- ring en deels een terugzetten van de klok. Zij hoopte, dat het wetsontwerp door amendering meer aanvaardbaar voor de liberalen gemaakt kan worden.

Over deze en andere vraagstukken kon echter niet met minister Cals zelf gede- batteerd worden. Zijn ziekte maakte het hem onmogelijk zelf zijn begroting te verdedigen. De minister van maatschap- pelijk werk, mej. dr. Klompé, nam nu voor hem \Vaar.

De vrees van mevrouw Van Someren,

·dat hierdoor het debat wel eens iets on- wezenlijks kon hebben, bleek volkomen gerechtvaardigd. Hoewel mej. Klompé zich uitstekend in het debat heeft ge- weerd, was de gedachtenwisseling met

·een waarnemend minister uiteraard toch maar van zeer betrekkelijke waarde. De liberale woordvoerster sprak. evenals tal van andere Kamerleden de hoop uit, dat de bewindsman van onderwijs spoedig geheel hersteld zal zijn.

Herstel heeft mevrouw Van Someren overigens ook zelf nodig. Zij stond op het spreekgestoelte met een arm in een groene draagband wegens enkele ge- scheurde pezen, een geblesseerd schou- derblad en dito sleutelbeen. Tijdens ju- do-oefeningen heeft ze een ongeluk; ge- had.

-li~ ---l Flitsen van het

Binnenhof (I)

~~~----~~Ab~~~~~~~~

O NVÓLDOENDE aandacht wordt er volgens mevrouw Van Someren be- steed aan het onderwijs voor de zeer be- gaafden. Uit de intelligentiecurve van ons volk blijkt, dat de groepen zwak begaaf- den en zeer begaafden ongeveer even groot zijn. Aan de eerste categorie wordt terecht bijzondere zorg en veel geld be- steed. Het is de hoogste tijd om nu ook eens meer belangstelling voor het zeer begaafde kind te gaan tonen.

1\l[en maakt zich hier graag van af met de opmerking, dat die knappe koppen er toch wel komen. Van kinderen, die zich op de lagere school jaar in, jaar uit hebben verveeld en daardoor arrogant en lui zijn geworden, is dat echter zo zeker nog niet. meende zij.

Waarom zou het niet mogelijk zijn speciale scholen voor meer ·begaafden te stichten? In de grote en zelfs in de mid- delgrote bevolkingscentra kan dit geen probleem zijn. Het kost natuurlijk geld, maar nog afgezien van het feit, dat deze groep evenzeer recht heeft op speciale aandacht als de groep der zwak begaaf- den, is het een dringende eis om de ta- lenten zo goed mogelijk te gebruiken.

Het geld, dat hierin geïnvesteel'd wordt, komt met rente terug. Het is een teken aan de wand en tevens een waarschu- wing, dat Rusland ons op het punt van talentenselectie en geselecteerd onder- wijs voor is.

E EN tweede punt, dat doeltreffen- der ter hand genomen moet wor- den is de realisering van wat men gelijke kansen noemt. Studiebeurzen alleen zijn niet voldoende. De sociale drempels, die verhinderen, dat alle kinderen uit alle klassen passend onderwijs krijgen. lig- gen hoger naarmate de ouders zelf min- der onderwijs hebben genoten.

Volgden de ouders alleen gewoon on- derwijs, dan is de stap naar het ulo al heel wat, maar die stap wordt nog veel groter als een kind van deze ouders naar een hbs of gymnasium gaat. Naarmate zij zelf minder onderwijs genoten heb- ben, staan zij vreemder tegenover voort- gezet onderwijs en is het moeilijker voor hen hun kind de steun en de rust te ge-

~en.

die het nodig heeft.

Onderwijsdebat met meï. Klompé - Liberale woordvoerdster wil beginsel van gelijke kansen verder doorvoeren- Te weinig arbei- derskinderen gaan naar v.h.m.o.-scholen - Bezorgdheid over positie van openbaar onclerwiis- Mevr. Van Someren pleit voor commerciële radiozender.

Mt•:VROUU? VAN SOMFRF·.

... "kribbige oppositie"? ...

Daarom heeft de overheid hier een taak, die allereerst bestaat uit voorlich- ting en vervolgens ook· uit het creëren van studiemogelijkheden voor die leer- lingen van het . v.h.m.o., die thuis het juiste klimaat missen. Er moet, zoals dat thans incidenteel gebeurt bij sommige bijzondere scholen, de kans geboden worden om in een rustige omgeving te studeren. Behalve gratis boeken. bel<>s- tingfaciliteiten e.d. is dit persoonlijke, dit menselijke aspect buitenge'A·oon be- langrijk.

Het onderwijs is vandaag den dag niet meer in dienst van de standen. Dat is niet alleen een kwestie van rechtvaardig- heidsgevoel, maar ook van utiliteit. Uit

een begaafdheidsonderzoek van het De- mologisch Instituut bij de keuring voor de militaire dienst bleek, dat vier maal zoveel arbeiderszoons op grond van hun intelligentie v.h.m.o. hadden kunnen vol- gen dan werkelijk gebeurd was. Dat is niet alleen onrechtvaardig, dat is onver- . antwoord.

* * *

S ^{LECHT te} spreken was mevrouw Van Someren over het voorzichti- ge beleid ten aanzien van de kweekscho- len. Het incidenteel waarschuwen voor een te grote toeloop adspirant-onderwij- zers wijst niet op de wens de leerlin- genschaal sneller te verlagen, hetgeen dringend noodzakelijk is voor een kwali- tatieve verbetering van het onderwijs.

Een eerzuchtig minister van onderwijs, zou gezien de enorme plannen, die op uitvoering liggen te wachten (behalve verlaging der leerlingenschaal, ook de verlenging der leerplicht) de toeloop tot de kweekscholen eerder moeten stimule- ren dan afremmen. Het schrikbeeld van 'n teveel aan onderwijzers, dat de minis-

ter

wel eens voor ogen heeft gestaan kon mevrouw Van Someren zich met al- le fantasie van de wereld nog niet op- roepen.

Mocht ooit een situatie ontstaan, waar- in er genoeg onderwijzers zijn, dan zou de minister eens kunnen beginnen met de taak van de schoolhoofden te verlichten Een hoofd, dat zijn taak serieus opvat, en nog les moet geven in een klas leeft permanent tegen de grens van de over- spanning. Daarom achtte zij het dringend noodzakelijk de hoofdenmarge te vergroten en de verplichting tot lesge- ven te verlichten, zodat deze tot kleine scholen beperkt blijft. Als dit nog niet direct mogelijk is, zou het toegestaan moeten worden dat scholen een admi- nistratieve hulpkracht aanstellen. Een soortgelijk betoog zou ik kunnen hou- den, aldus mevrouw Van Someren, t.a.v.

de directeuren en rectoren, de onderdi-

':Deze Burger

kreeg een briefje van.een hem onbekende dame van de volgende strekking:

"U hebt onlangs een voorspelling gegeven van wat het jaar 1962 brengen zou, maar daarin hebt U nauwelijks onze partij betrokken. Zou het U moge- lijk zijn de vele tienduizenden die Uw stukjes plegen te verslinden, gelukkig te maken, met een op dit punt gespecialiseerde horoscoop voor het komende jaar?" In deze twee zinnen vat ik de strekking van het algemene gedeelte van deze brief samen, een brief die (hoe kan het anders?) ook nog een zeer particuliere liefdesverklaring bevat. Uit hoofde van discretie volsta ik met deze koele constatering van een niet-zo-koel feit en ga nu over tot de orde

n1n

de wed;:: het voldoen aan het zal;:elijlw verzoek van deze briefschrijfster, haar onzakelijke smeekbeden (te dezer plaatse) latende voor wat zij zijn.

Welaan dan: enige voorspellingen voor het jaar 1962, rakende ons aller V. V.D.:

Prof. nu·.

J>.

J. Oud zal

cni.~·e

redevoPringen OVPr het

rpg·erings~leleid

hon- den in de

T\n~ede

Iian1er.

Er zijn politieke propaganda-redevoeringen te verwachten van de heren mrs. Van Riel en Berkhouwer.

De laatste zal met een bloem in 't knoopsgat verschijnen.

1\'Ievrouw Van Someren zal her en der, in zalen en zaaltjes, zich uitlaten over commerciële televisie.

Enig-e thans zittende leden on:r.er gemeentera:l-dsfracties zullen ni<>t op de kandidatenlijsten voorkomen.

Daarentegen zullen enige nieuwe namen wèl op deze lijsten paraisseren.

De omvang van de V.V.D.-fracties i.n de Provinciale Staten zal óf enige Y<'randering ondergaan óf dezelfde blijven.

Dezelfde tendenz valt te voorzien ten aanzien van de omvang van de V.V.D.-fractie in àlle gemeentera{len.

Nieuw Guinea, professor Zijlstra, de heer Van der Putten en prof. de Quay zullen in enige verkiezingsvergaderingen bij name worden genoemd.

Over de plaatsing (of niet-plaatsing) op candidatenlijsten van enige geest- verwanten zullen verschillen van mening aan het licht treden.

Enige, thans in lichamen van openbaar bestuur zitting hebbenden zullen er van blijk geven zich zelve nog niet te oud te achten voor een nieuwe can- didaatstelling, dit tegen de mening van alle anderen (met uitzonderingen van hun echtgenoten) in.

Verwacht een uiteenzetting over middenstandsaangelegenheden door ene Cornelissen.

In strijd met het landsbelang, zoals ik dat zie, zal op geen der candida- tPnlijsten voor de Provincial<' St.atPn df' naan1 prijken van

recteuren en conrectoren. Ook hier is een veel te geringe marge.

Bezorgd toonde de liberale woordvoer- ster zich over .de positie van het bijzon- der onderwijs. Ook deze zomer is deze kwestie in de Tweede Kamer besproken naar aanleiding van een aantal artike- len in het Haagse liberale blad Het Va- derland. waarin werd betoogd, dat de top van de onderwijssector van het de- partement eenzijdig is samengesteld ten nadele van het openbaar onderwijs.

Het naarste aspect in deze kwestie vond mevrouw Van Someren, dat minister Cals destijds de indruk heeft gewekt, dat het hier om een antikatholieke rel ging. Het betoog van de minister heeft zich bewogen om ambtenaren, die nau- welijks bij dit onderwerp betrokken zijn. Mr. Cals heeft echter niet aange- toond, dat in de top van het departe- ment één actieve en positieve voorstan- der van het openbaar onderwijs werk- zaam is. Dit is

E'P'1

r<:'clen tnt nno:erust- heid.

Mej. Klompé

Ollt.tZèl!üe~

dèn

u~ar

col- lega van onderwijs de genoemde artike- lenserie als een anti-katholieke rel heeft beschouwd, maar overigens vond zij het niet van belang of ambtenaren voor het openbaar of het bijzonder onderwijs zijn. Ik weet niet eens welke ambtena- ren voor welk soort onderwijs zijn en ik wil dit ook niet weten, aldus mej. Klom- pé. Van belang is alleen dat de ambte.- naren ongeacht hun persoonlijke voor- keur objectief de wet toepassen.

Mevrouw Van Someren was door dit antwoord niet erg overtuigd. Zij wees er op dat minister Cals volgens zijn eigen mededeling bij de benoeming van onder- wijsinspecteurs toch ook rekening houdt met de onderwijsvoorkeur der kandida- ten, net zo goed als buiten de sector van het onderwijs vaak rekening wordt gehouden met de politieke en godsdien- stige gezindheid van de te benoemen ambtenaren.

Overigens begreep zij wel, dat het voor mej. Klompé als invalster voor minister Cals moeilijk was om in deze tere zaak een Salomonsoordeel te geven en daar- om liet zij de kwestie voor dit moment maar verder rusten.

:!!EVROUJ/? KUIPEn .. .... :!00() leerlin{!<'Tl niet {!eplaatst.

De tweede liberale spreekster in dit debat, mevrouw ir. Kuiper-Struyk kon zich niet aan de indruk onttrekken, dat er onvoldoende aandacht wordt besteed aan het opvangen van het accres jon- gens, dat nijverheidsonderwijs wil vol- gen. Dit jaar konden weer 2000 leerlin- gen niet geplaatst worden. Rekening houdend met de industrialisatie is het toch wel zeer te betreuren, dat daar- door ongeveer 40°/o van deze jongens naar het v.g.I.o. gaat, terwijl onze be- hoefte veel meer ligt in de abituriënten van het nijverheidonderwijs.

Reden tot bezorgdheid geeft de sala-

riëring bij het hoger onderwijs, waar-

door de nodige personeelsuitbreiding in

verband met de uitbreiding van hoge-

scholen en universiteiten en de toene-

ming van het aantal studenten niet vol-

doende tot stand kan komen, hetgeen

een kwaliteits-erosie in de sector van het

wetenschappelijk onderwijs tot gevolg

zal hebben. De noodzaak van industria-

lisatie en de noodzaak om ons weten-

schappelijk onderwijs weer op voldoen-

de peil te brengen, zullen ons dwingen

de kwaliteit van onze wetenschappelijke

staf zo hoog mogelijk op te voeren. Dit

zal alleen met financiële offers gepaard

kunnen gaan. (vervolg op pag. 5)

VRJ,JHEID EN DEMOCRATIE

MEDEDELINGEN 2. Slechts zij, die lid zijn van de Partij, kunnen als voorlopige kan- didaten door de afdelingen gesteld worden.

van het Hoofdbestuur

van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie Jaarboekje 1962

Jaarlijkse Algemene Vergadering

In verband met de komende Staten- en Raadsverkiezingen, waardoor een zeer groot aantal wijzigingen zal ontstaan in de le- denlijst van de Vereniging van Staten- en Raadsleden, heeft· het Dagelijks Bestuur der Partij be- sloten het jaarboekje 1962 eerst in de maand september van het komende jaar te doen verschijnen.

Ter voldoening aan artikel 16, lid 2, van de Statuten deelt het Hoofd- bestuur mede, dat in de jaarlijl{Se Algemene Vergadering, wellm zal worden gehouden op vrijdagavond 9 en zaterdag 10 maart 1962 in "De Harmonie" te Leeuwarden, na de openingsrede van de voorzitter aan de orde zullen komen de jaarverslagen van de secretaris en de penning- meester, enige voorstellen tot reglementswijziging, de bespreking van het beleid van het Hoofdbestuur, de bespreking van het beleid van de redactie van het weel{blad "Vrijheid en Democratie", de rondvraag, de verkiezing van leden van het Hoofdbestuur en de bespreking van het beleid van de Kamerfracties.

Van het jaarboekje 1961 is nog een aantal exemplaren op het ·AI- gemeen Secretariaat beschikbaar.

Belangstellenden kunnen dit tegen overmaking van een bedrag van

f 1.50 op girorekening no. 67880 bestellen.

Voorts wordt op het ogenblik overleg gepleegd over een voor- stel tot contributie-verhoging.

Zaterdagochtend 10 maart zullen mr. dr. C. Berkhouwer te Alk- maar en prof. mr. C. H. F. Polak te Leiden het onderwerp "Rechts- bescherming tegen de Overheid"

!nleiden, waarna dit onderwerp ter discussie zal worden gesteld.

Afdelingen en Kamer-Centrales kunnen tot uiterlijl{ vrijdag 26 ja- nuari 1962 bij het .Algemeen Se- cretariaat gemotiveerde voorstel- len tot wijziging of aanvulling van deze opgaven indienen.

Logies Algemene Vergadering De afgevaardigden van de afde- lingen wordt er op gewezen, dat zij zich voor logies voor de nacht van 9 op 10 maart 1962 te Leeuwar- den kunnen wenden tot mevrouw A. Algra-Hoekstra, Nachtegaal- straat 5 te Leeuwarden, telefoon 05100-24393.

Contributie-afdraebt

De aandacht van de afdelingen wordt gevestigd op artikel 40, lid 3, van het Huishoudelijk Regle- ment, waarin wordt bepaald, dat door afgevaardigden van afdelin- gen, die vóór de aanvang van de Algemene Vergadering niet aan hun reglementaire verplichting tot contributie-afdracht over het jaar 1961 hebben voldaan, op deze ver"

gadering geen stemrecht kan wor- den uitgeoefend.

Opgave ledental der afdelingen en inzending jaarverslag

Het ledental per 1 januari 1962 is bepalend voor het aantal stem- men, dat op de a.s. Algemene Ver- gadering door elke afdeling wordt uitgebracht.

Tevens wordt de aandacht ge- vestigd op artikel 34 en artikel 37, lid 2, van het Huishoudelijk Regle- ment, inhoudende dat de penning- meesters en secretarissen der af- delingen en centrales jaarlijks vóór 1 maart een exemplaar van hun jaarverslag aan de Secretaris der Partij zenden.

Kandidaatstelling Tweede Kamer De aandacht van de afdelingen wordt reeds thans gevestigd op artikel 1 van het Reglement op de kandidaatstelling voor leden van de Tweede Kamer der Staten-Ge- neraal. Dit artikel luidt als volgt:

. 1. In de maand april van het

~aar, voorafgaande aan dat, waar- In de periodieke verkiezingen voor de Tweede Kamer zullen worden gehouden, vergaderen de afdelin- gen, teneinde voorlopige kandida- ten te stellen, van wie zij naam, adre~.' maatschappelijke positie, leeftiJd en eventuele nadere bij-

zonderheden voor 1 mei aan het hoofdbestuur opgeven.

Ook in. de toekomst zal het jaar- boekje in de maand september verschijnen.

Bij de intrede van 1962.1

Bij de aanvang van het jaar 1962, een jaar dat door de Staten- en Raads- verkiezingen voor onze Partij een belangrijk jaar xal worden, wens ik op deze plaats een kort woord tot U allen te richten.

Gij hebt door Uw lidmaatschap in het afgelopen jaar er toe bijgedragen dat on:ze Partij, de derde partij in grootte in het land, een belangrijke plaats heeft ingenomen en Gij hebt dat wellicht nog in sterkere mate gedaan, doordat Gij ook in een bestuursfunctie of in een functie in een openbaar lichaam metterdaad de liberale zaak hebt gediend. Daarvoor past een woord van hartgrondige dank. Gij hebt in deze functies vaak veel critiek te doorstaan gehad, maar Gij hebt deze altijd weten te dragen gelijk een volksvertegenwoordiger past, met opgeheven hoofd en zonder stoornis van welke aard ook.

Ik wens U toe, dat het jaar 1962 voor U en de Uwen in alle opzichten een gelukkig en voorspoedig jaar moge zijn en dat Gij Uw taak voor de libe- rale gedachte met opgewektheid en energie zult kunnen vervullen, opdat Gij mede daardoor het genoegen moogt smaken dat de V.V.D. blijft wat zij is, een steeds groeiende, vooruitstrevende partij.

Mogen .wij allen, schouder aan schouder en de handen in elkaar geslagen, voorwaarts trekken in het jaar 1962 om de liberale zaak te dienen.

Dat wens ik U allen van harte toe ! ! D .. W. DETTMEIJER.

STUDIE-CONFERENTIE

van de

VERENIGING VAN STATEN- EN RAADSLEDEN van de

VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE op zaterdag 17 en zondag 18 februari 1962 in het Conferentie-oord

"Woudschoten" te Zeist.

Deze conferentie is behalve voor de leden der Vereniging ooli toe- ganlwlijli voor de nieuwe kandidaten op verldesbare plaatsen op onze lijsten voor de a.s. Staten- en Raadsverldezingen.

Afdelingssecretarissen wordt met klem verzocht deze kandidaten hierop te wijzen en eventueel bemiddeling te verlenen bij de opgave van deze personen voor de conferentie. Er zullen belangrijke problemen op gemeentelijk en provinciaal gebied worden besproken en het is van het allergrootste belang, dat juist deze kandidaten van de hun hierdoor ge- boden gelegenheid zich in deze problemen alvast enigszins te oriënteren gebruik maken! Het volledige programma benevens enige nadere bij- zonderheden volgen hieronder.

Zaterdag 17 febrvari 16.00 uur: Opening door de voor-

zitter der Vereniging.

16.15 uur: "De politiek in de ge- meenteraad", door mr. F. Por- theïne, lid van de gemeenteraad van Leiden.

Gemeenschappelijke avondmaal- tijd.

19.30 uur: "Gemeente en Indu- strialisatie", door drs. J. A. F.

Roeien, burgemeester van Zwolle.

Zondag 18 februari 10.30 uur: "De plaats van de pro-

vincie in ons huidig staatsbe- stel, door prof. mr. D. Simons te 's-Gravenhage.

Gemeenschappelijke koffiemaal~

tijd.

14.00 uur: "De plaats van de ge- meente in ons huidig staatsbe- stel", door mr. vV. J. Geertse- ma, burgemeester van Wasse- naar.

15.30 uur: Sluiting_

4 JANUARI 1962 - PAGINA 3

Mr. W. C. WENDELAAR 80 JAAR

Een goede en oude bekende in onze kring mr. W. C. Wendelaar, heeft op de eerste dag van het nieuwe jaar zijn 80ste verjaardag mogen vieren.

Ondanks het feit, dat in de pers was bekend gemaakt, dat hij die dag niet te zijnen huize zou vertoeven, hebben de heer Wendelaar op deze zeer bijzondere dag toch talrijke gelukwensen bereikt.

Terecht zijn de grote verdiensten van de heer Wendelaar als voorzitter van de toenmalige Liberale Staatspartij "De Vrijheidsbond", als lid van de Tweede Ka- mer en vervolgens als lid van de Eerste Kamer, in en buiten onze kring nog lang niet vergeten.

De oproep van een zijner voorgangers als voorzitter van de Vrijheidsbond, mr.

H. C. Dresselhuys: "Houdt, de lampen brandende!", heeft de heer Wendelaar in een voor het liberalisme zeer moeilijke periode, met inzet van geheel zijn per- soon uitgevoerd.

Mede van de standvastigheid der vrij- zinnige voormannen in de jaren tussen 1930 en 1940 (en wij rekenen daaron- der de toenmalige liberalen èn de vrij- zinnig-democraten) mogen wij thans, in de opgaande lijn van de V.V.D., de vruchten plukken.

Allen, die thans zijn verenigd in de Volkspartij voor Vrijheid en Democra- tie, welke de heer Wendelaar in de Eer- ste Kamer nog verscheidene jaren heeft vertegenwoordigd, wensen de 80-jarige oud-politicus nog verscheidene goede ja- ren, waarin hij op een welbesteed leven

kan terugzien. A.W.A.

Na de inleidingen zal gelegen- heid bestaan tot het stellen van vragen.

N .B. De kosten bedragen :

f 15.- per persoon voor de ge-- hele conferentie.

Indien men niet de gehele con- ferentie bijwoont gelden de vol- gende afzonderlijke prijzen:

f 5.60 voor de gemeenschappe- lijke avondmaaltijd op zaterdag,

f 6.40 voor logies en ontbijt,

f 4.- voor de gemeenschappe~

lijke koffiemaaltijd op zondag.

Aanmeldingen door overschrij- ving van het desbetreffende be- drag op postgiro nr. 68500, ten name van de heren R. Mees & Zoo- nen te 's-Gravenhage, onder ver- melding "Studie-conferentie

"W oudschoten",

Vereniging van Staten- en Raads- leden".

BRANDBLUSAPPARATEN

Officiëel goedgekeurd Talrijke attesten.

SIMPLUS N.V. DORDRECHT

VISSTRAAT 6-8 • TEL. 3344* (01850,

VRIJHEID EN DEl\'IOCRATIE ( JANUARI 1962 - PA GIN A

~

Financiën in de beide Kamers

Z owel De Tweede als de Eerste Ka- mer heeft zich in de week voor Kerstmis beziggehouden met financiële zaken: in de Tweede Kamer kwam - als laatste agendapunt van het oude jaar - de begroting van het departement van financiën aan de orde, d.w.z. het beleid van minister Zijlstra "in engere zin"; aan de overzijde van het Binnenhof werden de algemene financiële beschouwingen ge- houden, waaraan vastgekoppeld waren de wetsontwerpen tot invoering van de Yerlaging van loon- en inkomstenbelas- ting, verhoging van de vennootschaps- belasting, heffing van een bijzonder in- voerrecht op minerale oliën en ten slotte de fiscale voorzieningen voor de werken- de gehuwde vrouw.

Senaat hield alg. fin. beschouwingen- Prof. Witteveens kritiek op het conjunctuurbeleid - Begroting zonder rem - Verdere structurele belastingverlaging, indien mogelijk - Begroting de- partement in Tweede Kamer - Het uitgiftebeleid in de IJssel- meerpolders-Wensen van de heer Ritmeester.

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht 61 's-Gravenhage

Met dit laatste ontwerp oogstte staats- secretaris van den Berge iets minder suc- ces dan destijds in de Tweede Kamer:

tien senatoren, allen KVP'ers, verklaar- den zich tegen. De andere belasting- ontwerpen werden zonder hoofdelijke stemming aangenomen; zoals men zich herinnert had minister Zijlstra bij de olieheffing en de vennootschapsbelasting in de Tweede Kamer de kabinetskwes- tie moeten stellen.

• * •

B ij de algemene financiële beschou- wingen in de Eerste Kamer kriti- seerde onze geestverwant prof. dr. H. J.

Witteveen het conjunctuurbeleid van mi- nister Zijlstra. Bij de conjunctuurpoli- tiek is het erom te doen of in de over- heidsfinanciën een bepaalde rem op de

(overspannen) economie mag worden aangebracht. Volgens prof. Witteveen schoot de begroting voor 1962 in dit op- zicht tekort: -van de zo nodige rem be- speurde hij weinig. De bewindsman heeft onvoldoende gelet óp het beperken van de uitgaven; de begroting biedt hier onvoldoende tegenwicht. We moeten wa- ken tegen inflatore tendenzen; Dat is een sociaal oogmerk, waar de belastingpoli- tiek een rol bij mag spelen.

.n~ ^...

^~~

...

^~

...

~

Volgens , onze geestverwant zou het juister zijn geweest als de datum van ingang van de belastingverlaging ook thans "open" zou zijn gebleven. Hij hoop- te, dat tegen 1 juli 1962 de economische spanning niet groter zou zijn geworden.

Met het vastleggen van de datum van belastingverlaging kan de regering het enige conjuncturele instrument waarover zij nog beschikte, niet meer hanteren. De mogelijkheid die nu nog overblijft is een zekere temporisering van de overheids- uitgaven, maar hier heeft juist een ster- ke stijging plaatsgevonden.

!'!?OF. WJTTEVRRN

•. .•.• TCTlL . •••••

dat hierdoor reeds gelden worden aan- gewezen waarvan niet vaststaat of zij thans in conjunctureel opzicht nodig zijn.

De reden waarom prof. Witteveen de voorgestelde verhoging van de vennoot- schapsbelasting niet zonder meer afwees, was gebaseerd op de hoop, dat door deze verhoging meer ruimte zou kunnen ont- staan voor een verdere structurele verla- ging van inkomsten- en loonbelasting, wanneer deze mogelijk is.

* ·* *

I n zijn antwoord erkende minister , Zijlstra:' een t~ènemende spannir;tg in ,o;,ze binnenlmidse economie; voorlo- pig zullen 'de remmen in 'werking nioe- ten worden gesteld. Het door prof. Wit- teveen uitgesproken oordeel wal' volgens de minister te ·eenzijdig, Prof. Zijlstra was bereid de mogelijkheid van een structurele belastingverlaging te overwe- gen, indien de conjunctuur het toelaat.

V an de Eerste Kamer trokken mi- nister Zijlstra en staatssecretaris Van den Berge nog diezelfde dag naar de Tweede, voor de behandeling van de begroting van hun departement. Bij de bespreking van de afdeling "domeinen"

van deze begroting constateerde onze geestverwant de heer Ritmeester, dat er nu schot komt in het plan om de gron- den in de drooggelegde IJsselmeerpolders

in erfpacht uit te geven. Uitsluitend uit- gifte in pacht ontneemt aan de boer de mogelijkheid om het land ten slotte te gaan bezitten.

De heer Rimeester was er dan ook over verheugd, dat minister Zijlstra be- reid was, van de verpachte hoeven in de Wieringermeer en in de Noordoostpol- der de grond in erfpacht uit te geven en de opstallen over te dragen aan de pachters die dit wensen. Maar, _ , daar- voor hebben zich nog geen gegadigden gemeld; dit is niet zo verwonderlijk, daar de minister de gebouwen aan de erf- pachter over schijnt te willen doen te- gen een koopprijs-ineens en dan verder de canon voor de verkoopprijs wil af- stemmen op de pachtprijs van onbehuisd land. De erfpachter moet dus direct een vrij grote som op tafel leggen.

• * *

A nders ligt de situatie in Oost-Fle- voland, waar de minister onbehuisd land in erfpacht ter beschikking wil stel- len. Maar hier komt de erfpachter dan toch wel voor zeer grote vermogensbe- hoeften te staan. Als de erfpachter het voor een aantal investeringen benodig- de bedrag niet óf niet geheel uit eigen vermogen beschikbaar heeft, zal hij deze alleen met geldleningen kunnen finan- ciëren. Bij uitgifte in . eigendom ligt de toestand nog ·moeînjker. · ,

. In het algémeen had de ,heer IÜtmees- ter , de indruk, dat öoèrderîjen in , de IJsselmeerpolders alleen in eigendom zouden moeten worden uitgegeven aan hen die hun plaats· elders om redenen van, publiek belang- hebben 'moeten ver- laten. In ieder geval zou betaling in termijnen mogelijk moeten zijn.

SHIRTS

Telefoon (070) 60 48 03 (3 liinen)

Giro 67880

Uit een oogpunt van goede financierii'lg leek het de heer Ritmeester gewenst, dat de Staat in de nog uit te geven polders op ruime schaal de mogelijkheid zou openstellen, grpnd (met inbegrip van een rompgebouw) in erfpacht te verkrij- gen. Daarbij zou de canon voor een be- langrijk deel afkoopbaar moeten wor- den gesteld.

r;_ T?!TMRESTRR ... domeinen en termijnen ...

Met nadruk vroeg de heer Ritmees- ter of de minister zo spoedig mogelijk een beslissing wilde nemen over eventu- ele verkoop van woningen in de IJssel- meerpolders en daarbij aan de bewoners een voorkeursrecht te geven.

Minister Zijlstra heeft dit

tOegeze~d.

Lib.

(Advertentie)

De liberaai geb.aigt

* * * in 3 mouwlengten

in de politiek voor de vrijheid in het per_

soonlijk en maatschappelijk leven. In een bedreigde vrije wereld vraagt dit echter ook ons een geestelijke achtergrond. Wel-

·nu, vele buitenkerkelijke liberalen vin- den dit uitgangspunt, niet alleen in hun politieke partij, maar ook in een daartoe speciaal bedoelde organisatie van geeste- lijk gelijk gezinden.

N iet afwijzend stond prof. Witteveen tegenover het bijzonder invoerrecht op minerale oliën, al zou deze last dan

wel grotendeels drukken op het bedrijfs- leven.

I SCHEVENINGEN ^{DEN HAAG}

Evenmin wilde prof. Witteveen zich verzetten tegen de voorgestelde maatre- gelen tot verhoging van de vennootschaps- belasting per 1 januari 1963, hoewel hij dit voorstel minder gelukkig vond, om-

EERSTE ACTIVITEITEN

E r is weer een nieuw jaar begonnen en een met meer vraagtekens dan ooit.

Maar wat ons in de V.V.D.

betreft, wij weten alvast zeker, dat het een jaar zal zijn met verhoogde activiteit en voor ons Vrouwen in de V.V.D.

begint die activiteit al met- een met de

LANDDAG IN ZWOLLE.

Op vrijdag 19 januari wor- den wij 's morgens tussen half elf en elf uur in hotel Gijten- beek tegenover het station Zwolle opgewacht door een aantal gastvrije Zwolse dames met een kopje koffie, wat na de winterse reis aangenaam zal zijn.

Om 11 uur zal mevrouw J.

R. Roden-Zweers ons verwel- komen namens alle Zwolse :Vrouwen in de V.V.D. De

officiële opening geschiedt door onze presidente, mevr.

E. A. J. Scheltema-Conrad i, waarna de burgemeester van Zwolle, de heer drs. J. A. F.

Roeien, een begroetingswoord zal spreken.

Inmiddels zal het half twaalf zijn geworden en dan gaan wij luisteren naar drie spreeksters, een wethouder, een lid van Provinciale Staten en een Kamerlid; resp. mevr.

H. A. A. L. de Vries-van der Hardt Aberson uit Hengelo, mevr. mr. N. M. \'V. Dett- meyer-Labberton uit Den Haag en mevr. H. van Some- ren-Downer uit Amsterdam.

Jammer, dat wij nog geen vrouwelijke minister hebben om het rijtje aan te vullen, maar wat niet is kan komen;

wij weten wel een paar ge- -, schikte, als het zover is ... .

Nu is het nog niet zover, maar die wethouder, dat Sta- tenlid en dat Kamerlid zullen

ook in NO IRON vanaf 21.

⁵⁰

DACRON en COTTON in 3 kleuren.

Laan van Meerdervoort 280a Gevers Deijnootplein 9

Copie voor deze rubriek te zen- den oan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

ons ook genoeg interessants te vertellen hebben.

Tijdens de broodmaaltijd (met iets warms!) die om 1 uur begint, kunnen wij daar- over nabomen, om dan om 2 uur met vragen voor de dag te komen; vragen over het ge- hoorde en eventueel ook over andere politieke zaken. Er is drie kwartier tijd voor. Dan gaan wij weer verhuizen naar een andere zaal voor 'n mode- show, ingeleid door een eau-

Telefoon 336418

Telefoon 540223 Ligt hier ook voor u niet een taak?

Inlichtingen HUMANISTISCH VERBOND Oudegracht 152, Utrecht.

serie "Van vezel tot fashion", een produkt van Twentse nij- verheid.

Op 'n geschikt tij cistip wor- den wij gelaafd met thee en om half vijf is de officiële sluiting.

Voor wie nog niet scheiden wil, is er gelegenheid samen een eenvoudige maaltijd te ge- bruiken. Juist voor het onder- ling contact zal dat prettig zijn. Laat worden hoeft het niet.

Dit alles staat op de convo- catie, maar misschien is uw exemplaar met al die feestda- gen onvindbaar geraakt. Er zijn er duizenden verzonden en wij hopen, dat bij het ver- schijnen van dit nummer alle deelneemsters zich al hebben aangemeld. Mocht U door een ongelukkig toeval geen convo- catie hebben gekregen, en toch willen komen, gireer dan onmiddellijk f 6.50 op giro nr. 958284 t.n.v. de heer P.

Hollander, Zwolle, w1ens echtgenote, mevr. L. Hollan- der-Buitendorp, Ten Oever- straat 154, de administratieve regeling heeft.

Tijdige aanmelding is beslist noodzakelijk.

Wij hopen weer op een stampvolle zaaL

WINKELSLUITINGS- PROBLEMEN

O ok de behandeling van vragenlijst V behoort tot de eerste activiteiten van 1962. Er kwamen nog weinig reacties, zeker door die feest- rijke decembermaand. Mis- schien dat de uitverkopen U nu aan het probleem zullen herinneren, zodat wij vóór eind januari, de vastgestelde datum, een heel pak antwoor- den zullen ontvangen.

Daarna komt er weer wat

anders; rekent daar maar vast

op.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 4 JANUARI 1962- PAGINA .5

(vervolg van pag. 2)

IN MEMORIAM

UIT DE PARTIJ

B ^{ij het radio- en} televisiedebat keerde mevrouw Van Someren zich tegen het denkbeeld de luisterbij- dragen te verhogen teneinde aan de fi- nanciële nood in de radiowereld tege- moet te komen. Dit zou onee!'lijk zijn te- genover de minst draagkrachtigen, die door zo'n maatregel het zwaarst getrof- fen worden. Zij voelde meer voor de in- voering van commerciële radio via een FM-zender.

Oecumene, internationale en nationale politiek

Op 24 december j.l., is ons bestuurs- lid de heer M. M. v. d. Hoek door een noodlottig ongeval in de bergen in Oos- tenrijk, waar hij met zijn gezin met vakan- tie was, om het leven gekomen.

De heer v. d. Hoek was iemand die met ambitie veel functies op maatschappelijk gebied bekleedde. Ook op politiek ter- rein liet hij zich niet onbetuigd.

Een onderneming, die radio met recla- me gaat verzorgen, zal voor een pro- gramma kunnen zorgen, dat contrastee.rt met die der bestaande twee zenders.

.Thans kan de luisteraar geen keuze ma- ken uit twee verschillend geaarde pro-

·gramma's. Voor de omroepen zou het goed zijn als ze enige concurrentie kre- gen.

fen interessante lezing Zo heeft hij een reeks van jaren ge- fungeerd als secretaris van ons bestuur terwijl hij de laatste maanden ook het penningmeesterschap waarnam.

Staatssecretaris Scholten merkte even- wel op, dat eerst de kwestie der com- merciële televisie opgelost moet zijn, al- vorens men over een commerciëel ra- dioprogramma kan gaan spreken.

Niet bepaald prettig getroffen was me- vrouw Van Someren door de verplich- ting, die de VPRO is opgelegd om de :verhouding tussen muziek en gesproken woord te veranderen. De geringe zend- tijd van deze omroep maakt het wel erg bezwaarlijk om de VPRO op dezelfde wijze te behandelen als de andere om- :roepen. Zij had het vermoeden, dat het

·plan van de VPRO voor een nationale omroep niet los gezien kan worden van . ae gang van zaken rondom de program-

~macoördiatie.

Het lijkt er op, dat niet geheel zuivere motieven hier een rol

·.)lebben gespeeld. Mr. Scholten hoopte,

·.·dat de;ze kwestie der programma-coördi-

···natie alsnog bevredigend geregeld ·zal :''kunnen worden. Ook is nog een VPRO-

''yerzoek om meer zendtijd in · behande- . "ling. De radioraad heeft hierover inmid- i)i.els advies uitgebracht. ·

Zowel de .liberale spreekster als de christelijk-historisèhe freule mr. ·wtte- . waall van Stoetwegen hebben in .dit de- bat geklaagd over· de achterstelling van

· met name de VVD en de CHU bij de

·~tlDlitieke propaganda in de ether.

·~'J>.v.d.A., K.V.P. en A.R.P. kunneri via de

"'1ievriende omroepen vrijelijk een .. con- h?'itante stroom propaganda over de luis- . teraars .·en. kijkers uitstorten. Een heel

klein• stukje van de. discriminatie wordt straks opgêlievên als elke "partij (niet uitzondering van de buitenspel staande communisten) een maal in de zes weken 'n televisieprogramma van tien minuten mogen verzorgen. Zij krijgen daarvoor een vergoeding van vierhonderd gulden uit .de kijkgelden.

De socialist mr. Vrolijk vond het on- juist, dat de kijkers mOeten betalen voor uitzendingen van politieke partijen. Me- vrouw Van Someren merkte op, dat over deze redenering wel te praten zou zijn als de Vara zijn stroom politieke pro- paganda (waaraan de luisteraar via luister- en kijkgelden eveneens bij- draagt) heeft afgedamd. Zolang dat niet

't geval is, kan men de onkostenvergoe- ding aan de politieke partijen slechts als een. zeer kleine vermindering der discri- minatie beschouwen.

Op 15 dec. j.l. heeft mr. W. S. A. N.

Gorter voor de afdeling Den Haag van de J.O.VD een nieuwe benaderingswijze van internationale geschillen bepleit

De gedachtengang van de heer Gorter heeft als uitgangspunt de naastenliefde, zoals deze in het Nieuwe Testament van de Bijbel tot uiting komt. Dit uitgangs- punt doet volledig recht aan de wezenlij- ke factoren, die een conflict in feite be- palen en leidt tot een synthese van feiten en tegengestelde meningen, waarin een oplossing wordt bereikt die de opponen- ten ten volle zal bevredigen.

Daarentegen zijn de huidige procedu- res gebaseerd op het juridisch beginsel en zijn daardoor in principe ontoereikend om tot een werkelijke oplossing van con- flicten te komen. De partijen in een ge- schil gaan nl. ieder voor zich uit van een eigen "recht", waardoor de logische on- oplosbaarheid van het probleem van de aanvang af gegeven is. Zo plaatst Neder- land t.a.v. Nieuw Guinea het zelfbeschik- kingsrecht tegenover het door Indonesië gestelde souvereiniteitsrecht over dit ge- bied. Met deze methode worden hoog- stens compromissen bereikt, waarmee geen van de partijen tevreden is .De for- malistische benaderingswijze is typisch westers van aard en heeft in zichzelf een hoge graad van perfectie bereikt. Zij gaat evenwel voorbij aan de essentiële belan- gen van de tegenstanders en moet om de- ze reden als ondeugdelijk worden afge- wezen.

De nieuwe aanpak van de internationa- le vraagstukken (ook nationale en per- soonlijke conflicten kunnen op deze wijze behandeld worden) kan volgens mr. Gor- ter eerst met vrucht worden toegepast, nadat de waarde .ervan door de politieke leiders is aanvaard. Hierin schuilt een probleem, want de leiders zijn. over het algemeen juist het sterkst gebonden .aàn de formalistische denktrant. De inleider stelt dan qat sle~hs een oecumene van christelijke kerken op dit . punt uitkomst kan bieden.

. De beginselen dier oecumene kunnen niet door de kerken . zelf gevonden wor- den, doch .deze dienen van buiten-af.als- mede door de individuele leden van de kerken te worden geformuleerd. De ker-

Ankersmit~s Textielfahrielien n.v.

Spinnen

DEVENTER

Verven

Weven

Rleken

Drukken

N.V. W. A. ^HOEI(~s

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor en Machinefabriek te Schiedam.

•

Compressors voor alle gassen en iederen druk.

Installaties voor de bereiding von :zuurstof, stikstof en:r:.

ken zelf passen immers eveneens de lega- listische denkwijze toe, getuige bv. de re- cente "juridische" aanbevelingen van de Wereldraad van Kerken t.a.v. politieke en sociale vraagstukken. Het begrip oecu- mene wijkt in dit verband af van de gangbare begrippen, want het impliceert nu o.m. het streven naar eerder genoem- de synthese. Mr. Gorter acht thans de tijd rijp voor "de sprong naar de syn- these" en verwacht ten deze veel van de jongere generaties.

De inleider is vervolgens nader inge- gaan op enkele actuele internationale vraagstukken (Nieuw Guinea, EEG, Ber- lijn, Algerije, enz.) en vergeleek daarbij de voorgestane benaderingswijze met de traditionele behandeling.

T.a.v. de kwestie Nieuw Guinea vroeg de heer Gorter speciale aandacht voor de krachtverhoudingen in Z.O. Azië, waarin volgens hem geen plaats is voor een Ne- derlandse positie. De souvereiniteit over dit gebied zou in dit licht bezien bij In- donesië moeten behoren, waaraan Neder- land onder het stellen van bepaàlde voorwaarden gevolg dient te geven. Deze voorwaarden zijn o.m.: een zekere auto- nomie voor Nieuw Guinea (een zeer rek- baar begrip, volgens mr. Gorter), voort- zetting van de beschavingstaak door Ne-

I ^G-IRAF

derland en inschakeling op het hoogste niveau van daartóe competente Papoea's.

De actuele procedure inzake Nieuw Guinea tracht ten onrechte president Soe- karno binnen de Europese rechtsgewoon- ten te trekken. Het zelfbeschikkingsrecht

·kan bovendi~n . alleen tqe:ge:past worden op volken rnet een historisch. bepaald saamhorigheidsgevoel en .niet op een aan- . tal Papoeastammen. . . · . . . .

Uit de discussie, die tenslotte .gehouden werd, bleek· onder de aanwezigen grote belangstelling vöor de ideeën van· de heer Gorter te bestaan.

Voorts zat hij sinds 1953 voor de V.V.D.

in de gemeenteraad van Barendrecht. Wij verliezen in hem een zeer gewaardeerd bestuurslid.

Zijn nagedachtenis zullen wij in hoge ere houden.

Het bestuur van de afd. Barendrecht van de V.V.D.

Leersum/ Amerongen vergaderde

Mevmuw Buddingh-De Vries Lentsch, gemeenteraadslid voor de VVD te Vee- nendaal hield voor onze afdeling een cau- serie over het onderwerp "Hoe wordt Uw gemeente bestuurd". De bijeenkomst was zeer goed bezocht.

Duidelijk omschreef de spreekster de bevoegdheden van de gemeenteraad, van de burgemeester en van het college van burgemeester en wethouders alsmede de werkzaamheden van de secretaris el{ ge- meenteontvanger.

Na afloop beantwoordde zij nog enkele vragen en raadde aan zeer bewust bij de komende raadsverkiezing het stemrecht uit te oefenen.

Schiedamse Genever

STALEN MEUBELEN

GISPEN

CULEMBORG

M1EFEE%

rotatiedruk handels- en reclamedrukwerk periodieken

telefoon (01860) 22 50

drukkerij hoogwerf oud-beijerland

J. d A SKI

verkoopautomaten

Volledige installaties voor automatisering van WINKELS - KANTINES

EN RESTAURANTS .

UTRECHTSEWEG I 0 - TEL. 02950-43486 HILVERSUM

Fully Automatic:

APCO

Beverage Dispensers

Abonneert U ^op _!i Vrijheid en Democratie