COMMENTAAR ART. 8:35 (8.1.6.3)
Artikel 8:35 (8.1.6.3)
1 De tolk die zijn benoeming heeft aanvaard en die door de rechtbank wordt opgeroepen, is verplicht aan de oproeping gevolg te geven en zijn opdracht onpartijdig en naar beste weten te vervullen. De artikelen 198 en 204 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering zijn van overeen-komstige toepassing.
2 In de oproeping worden vermeld de plaats en het tijdstip waarop de opdracht moet worden vervuld en de gevolgen die zijn verbonden aan het niet verschijnen.
Inhoud commentaar*
l Algemeen, 2 Tolken in het bestuursprocesrecht, 3 De gevolgen van de benoeming tot tolk.
1 Algemeen
Artikel 8:35 geeft de basisregeling voor de positie van tolken in het be-stuursprocesrecht. Met name worden in dit artikel de meest directe gevol-gen geregeld die voor de tolk uit de oproeping voortvloeien, en voorschrif-ten gegeven over de maatstaven waaraan de werkzaamheden van een tolk moeten voldoen.
Meer specifieke bepalingen over de rol van tolken in het bestuursrechtelij-ke proces zijn terug te vinden in afdeling 8.2.2 (het vooronderzoek), met name in artikel 8:49, en in afdeling 8.2.5 (onderzoek ter zitting), met name in artikel 8:60.
De artikelen uit deze afdelingen (8.1.6, 8.2.2 en 8.2.5) zijn niet alleen van toepassing op gedingen die in eerste aanleg voor de rechtbank worden ge-voerd, maar ook (van overeenkomstige toepassing) op de gedingen die in beroep of hoger beroep worden gevoerd voor de Centrale Raad van Be-roep, het College van Beroep voor het bedrijfsleven, de Afdeling bestuurs-rechtspraak van de Raad van State, en het College van beroep studiefman-ciering.
2 Tolken in het bestuursprocesrecht
Een tolk is een bijzonder soort deskundige. Vandaar ook dat de positie van *' Door dr. W.J.M. Voermans.
COMMENTAAR ART. 8'35 (8.1 6.3)
de tolk in het bestuursprocesrecht geregeld is op een wijze die sterk doet denken aan de regeling van de positie van de deskundige (zie het commen-taar bij artikel 8:34). Evenals de deskundige wordt een tolk niet eerder be-noemd door de rechtbank, dan nadat hij een uitnodiging van de rechtbank daartoe heeft aanvaard. Daarnaast kunnen partijen zelfstandig tolken mee-brengen. Net als bij de regeling van deskundigen (artikel 8:34) bestaat er een groot verschil tussen de door een partij meegebrachte tolk, en de door de rechtbank benoemde tolk. De regeling van artikel 8:35 ziet niet op de niet benoemde, door partijen meegebrachte tolk. De positie van zo'n niet benoemde partijtolk komt overeen met die van de getuige.
Die bevoegdheid tot het zelfstandig meebrengen van tolken (die in bepaal-de gevaJlen als bepaal-deskundigen moeten worbepaal-den aangemerkt) door partijen be-staat in het bestuursprocesrecht niet alleen tijdens het bestuursrechtelijke geding voor de rechtbank, maar ook tijdens de bezwaarschriftenprocedure, het (administratief) beroep en het hoger beroep. Zie achtereenvolgens: • artikel 7:8 van de Awb, verhoor meegebrachte getuigen en deskundi-gen (dus ook tolken) bij bezwaar,
• artikel 7:22 van de Awb, verhoor meegebrachte getuigen en deskundi-gen (dus ook tolken) bij administratief beroep, exclusief het kroonberoep, • artikel 8:60, vierde lid, Awb, bevoegdheid tot medebrenging en oproe-ping van getuigen en deskundigen door partijen voor verhoor tijdens het geding:
• bij de rechtbank,
• de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State - via artikelen 36 en 39 van de Wet op de Raad van State -,
• alsmede tijdens het geding bij de Centrale Raad van Beroep - via arti-kelen 17 en 21 van de Beroepswet -,
• het College van Beroep voor het bedrijfsleven - via artikelen 18 en 19 van de Wet bestuursrechtspraak bedrijfsorganisatie -,
• en het College van beroep studiefinanciering via artikel 119 van de Wet op de studiefinanciering van de Algemene wet bestuursrecht.
Zowel de rechter als partijen worden door de Awb vrijgelaten om te beoor-delen in welke gevallen zij de inzet of benoeming van een tolk noodzake-lijk achten. Waar behoefte aan een vorm van vertaling tijdens de verhören of gedurende andere proceshandelingen bestaat kan een tolk zonder verde-re beperkingen worden ingezet. De beginselen van behoorlijk procesverde-recht • o.a. neergelegd in artikel 6 EVRM - brengen echter wel mee dat een rech-ter, geconfronteerd met een partij die het Nederlands niet of niet volledig beheerst, terdege moet overwegen of een tolk nioet worden ingezet. Be-heerst een partij het Nederlands onvoldoende, dan zal de rechter de
COMMENTAAR ART 8 35 (8 l 6 3)
smg om geen tolk in te zetten m zijn vonnis moeten motiveien (zie HR 22-3-1995, BNB 1995, 153)
De legelmg van de positie van de tolk m de Awb is een typisch kenmerk van het bestuurspiocesrecht Noch het strafprocesrecht, noch het burgeilij-ke procesrecht, burgeilij-kennen speciale regelingen voor de positie van tolburgeilij-ken De positie van de tolk wordt daai veelal beheeist door de regeling met betrek-kmg tot deskundigen
3 De gevolgen van de benoemmg tot tolk
De benoemmg tot tolk, via de aanvaaidmg van een daaitoe strekkende uit-nodiging van de rechtbank, heeft tweeeilei gevolgen Ten eerste is de tolk na benoemmg op grond van artikel 8 35 verplicht zijn taak onpartijdig en naar beste weten te verrollen, ten tweede is de tolk na benoemmg verplicht te verschijnen mdien hij wordt opgeroepen In tegenstellmg tot de deskun-dige kan de tolk zowel tijdens het vooronderzoek (geregeld in afdelmg 8 2 2 ) worden opgeroepen, als ook ter zittmg (afdelmg 8 2 5 ) Een een-maal benoemde deskundige is veiplicht aan een oproepmg van de recht bank (of een van de andere admimstratieve lechters) gevolg te geven Vooi een verdere besprekmg van de mhoud en de gevolgen van een opioe-ping wordt hier verwezen naar het commentaar onder 8 33 Op een punt wijken de gevolgen van de oproepmg voor een getuige en een benoemde tolk van elkaar af een benoemde tolk kan bij niet-veischijmng op de oproepmg door de rechtbank met worden gegijzeld (artikel 8 35, eerste lid, Awb, jis artikel 198 en artikel 204 Rv)
Het tweede gevolg dat een benoemmg tot tolk met zieh meebrengt is de veiplichtmg om de taak van tolk onpartijdig en naar beste weten te vervul-len (zie het commentaar bij artikel 8 34 onder 4) Deze verplichtmg verzet zieh, zoals m aitikel 8 34 werd gesteld, nog met pei se legen een bepaalde formele band of relatie van de tolk tot een van de piocespartyen Een tolk m dienst van de overheid, of zelfs van de verwerende partij, kan, naar wordt aangenomen, m begmsel zijn taak naar behoren uitvoeien Dooi overtiedmg van de verplichtmg tot onpartijdige en behooihjke taak-kwijtmg kan de benoemde tolk onder omstandigheden een omechtmatige daad plegen jegens een van de procespartyen De Awb zelf stelt geen vei-dere byzondeie sancties op oveitredmg van de verplichtmg uit artikel
835
De benoemde tolk kan zieh - m tegenstellmg tot de benoemde deskundige - met van de veiphchtmgen die uit zijn benoemmg voortvloeien
COMMENTAAR ART 8 35 (8 l 6 3)
In het systeem van de Awb kunnen tolken niet door de rechtbank (of een van de andeie administrative rechters) worden beedigd
