VRIJDAG 7 APRIL 1950 No. 104 .,... ...

VliJHElD IN

DEMOCRATIE

VRIJDAG 7 APRIL 1950 No. 104 .,... ...

^~

... ..,... ...

..."

...

^~.

t t

i :

• t

t •

i _• 1>.1U!if.ûJe- 1>..aun! I _t

t •

• •

f •

• t

t •

• . t

·~·~· ... ·~·~·~·~·~~·~·~·~·~·~· .... ^·~·

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

"Hoe licht haar getimmerte· moge, zijn:

Er is een Unie''

,,. Wij zullen van stonde af on~e beste krachten moeten geven

wanneer ik een terugblik ga werpen op de belangrijkste polit.ieke gebeurtenis~

sen in het jaar, dat achter ons ligt, dan springt daarbij vanzelf één dag meer dan alle andere naar voren. Die dag is de 27 e December van het jaar 1949. Toen werd in de Oude Burgerzaal van het vroegere Am~

sterdamse Stadhuis, Jacob van Campens meesterwerk, sedert het begin der vorige eeuw het Koninklijk Paleis, de souvereiniteit over wat voorheen Nederlands~Indië heettè overgedragen aan de Regering van de Repu- bliek der , Verenigde Staten van. Indonesië.

Diepe indruk 9e.eft deze plechtigheid gemaakt op aUçh~ die naar bijwoonden. Hier werd een belangn)k :stuk geschiedenis afgeslote~ . en een gans nieuw hoofdstuk geopend. Nog eenmaal was dit Stadhuis getuige geweest van een souvereiniteitsopdracht. Op 2 De- cember 1813 heeft Willem I er de souverei~

niteit over het herboren vaderland aanvaard.

Een souvereiniteit, die niet alleen omvatte die over de tot eenheid gekomen aloude Ne~

derlandse provinciën, doch tevens die over de landen overzee, die in de terminologie van die tijd werden genoemd de koloniën _en bezittin~.

gen in andere werelddelen. Die term ,.kolo~

niën en bezittingen" behoorde reeds voor de laatste oórlog geruime tijd tot het verleden.

- . .

De herzienin,g van 1922 had hem uit onze

zetting in Nederl.-lndië heerste een ouder~

wets koloniaal regime. Daarvan was in geen enkel opz~cht sprake. Men ka:n natuurlijk van gevoelen verschillen of de ontwikkeling vóór 1945 snel genoeg is gegaan, maar men kan niet met grond·betwisten, dat de weg der ge~

leidelijke doorvoering van een eigen zelfstan~

dig bestuur was betreden. Mag. er verschil van gevoelen mogelijk zijn over de vraag of het vóór 1940 niet te langzaam is gegaan, dat het na 1945 veel te snel is gegaan, daarover schijnt verschil van mening niet gerechtvaar~

digd. Dat Nederlands~Indië zelfstandig zou moeten worden, daarover was na .de Konink~

lijke rede van Dec~mher 1942, in Nederlànd wel èen communis opinio .. Ook· in de kring van onze partij heeft niemand daarover an~

ders gedacht. Ons beginselprogram heeft

5 =

~ =

i ₌

=

Openingsrede van Mr. P.J. Oud

I op de Algem. Vergadèring

i ;~~~~::::;:::::::

ÏÏIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli

het ook met zoveel woorden uitgesproken.

Wij begrepen echter tevens, dat het een groot verschil zou maken, op welke wijze de her~

vorming zou worden tot stand gebracht. Ons stond voor ogen een zodanige procedure, dat verzekerd zou zijn, dat recht, veiligheid en deugdelijk bestuur onder het nieuwe regime in Nederlands-Indië op behoorlijke wijze zouden zijn verzekerd.

• • •

grondwet geschrapt. Tevoren reeds was een begin gemaakt met het deel geven der inheemse bevolking van Nederlands~lndië

aan het behartigen van haar eigen zaken. In 1917 was, onder liberaal bewind, de wet tot stand' gekomen, die de Indische Volksraad in het leven had geroepen. Die Raad was het begin van een Indisch parlement. In 1925 waren zijn bevoegdheden belangrijk uitge~

breid. In dat jaar werd, wat sinds jaren had geheten een Regeringsreglement voor Neder~

lands~Indië, omgezet in een. wet op de Staats•

inrichting. Een nieuwe stap op de weg na<;tr zelfstandigheid van Nederlands-Indië binnen het algeineen verband van het Koninkrijk der

Nederlanden werd daarmede gezet. Naast dè Dat de regelingen ter R.T.C. getroffen hetvQ.dning der centrale regering werd ook de vervulling dezer voorwaarden niet de hervorming van het bestuur der onderdê:. afdoende waarborgd~n. is de hoofdreden ge- len aangevat. Daarbij . stond als doei·· v-oor weest 1an de ernstige bezwaren, die ook in ogeA' "de omz~tting der ambtelijk bestuurd<e• ,· onie.kr1llg tegen het aanvaarden van dat re~

gouvern.emênten in autorto!n;ê provindën, bij : sultaat zijn gerez.en. Onze Kamerfracties welket bestuur ook de bevolking tot een zich · hebben die bezwaren van het begin af vol- geleidel}jk uitbreidende taak zou worden: ge.- komen gedeeld. · Wanneer zij desondanks

roepen. he9bel1 gemeend hun stem aan de totstand~ ·

Het is goed om ons deze dingen te her- inneren, om te voorkomen, dat door het rumoer der laatste jaren zich de gedachte zou blijven vastzetten, dat vóór de Japanse he-

komï.ng van het resultaat der R.T.C. niet te mogen onthouden, . clan was dit allerminst omdat zij die bezwaren zouden hebben prijs~

gegeven. Het enige, maar dan ook afdoende,·

motief, dat haar bewoog, was, dat zij van een verwerping van het resultaat nog veel ern~

stiger gevolgen vreesden dan van de aan~

vaarding. Zij moesten kiezen tussen twee kwaden en zij hebben gekozen voor datgene.

wat in hun ogen was het minste kwaad.

• • •

Jk ben. mij er volkomen van bewust, dat niet al onze partijgenoten met dit oordeel instemmen. Het zal mij dan ook allerminst verwonderen, wanneer, als morgen in onze vergadering de bespreking van het beleid der Kamerfracties· aan de orde is, daarvan op~.

nieuw zal blijken. Ik zou er niet aan denken mij daarover te beklagen. Wij leven gelukkig weer in een vrij ·land en wij, liber;:J!en, leven ook in .een vrije partij. Ieder Gnzer hé"eft het recht van afwijkend gevoelen te doen blijken.

· Op iedere critiek zullen wij gaarne antwoor~

den. ·Het enige wàt wij vragen is, dat nien steeds in het oog zal blijven houden, dat de verantwoordelijkheid voor de door hen ge~

nomen beslissing rust op de Kamerleden al~

leen en dat de partij die verantwoordelijkheid niet kan overnemen. Wie•de Kamerleden zou willen maken tot gelastigden der partij, han~

delt ~iet alleen inconstitutioneel. hij handelt ook in strijd met de beginselen van vrijheid en democratie, die de grond,slag vormen, waarop· onze politieke organisatie is opge~

trokken. •

* * *

Hoe wij intussen over de souvereiniteits- overdracht op 27 December 1949 mo~

·- gen denken. ·één ding staat. onherroepelijk vast. Er is een nieuwe verhouding tussen Nederland en Indonesië in het leven geroe~

pen en op de basis van die nieuwe verhou~

dïng moeten wij voortwerken. De oude .Rijks~

eenheid heeft plaats gemaakt voor een Unie tussen twee souvereine Staten. Die Unie is niet geworden, wat wij hadden gewenst, dat zij zou geworden zijn. Maar hoe licht haar getimmerte moge zijn, er is een Unie. Aan Nederland en Indonesië beide is de taak op~

gelegd van de nieuwe yerhöuding iets goeds te maken. Wat hier bereikt zal kunnen wor~

den, ligt in de schoot der toekomst verborgen.

Eerst een later geslacht zal kunnen oordelen, of de souvereiniteitsoverdracht van Decem~

her 1949 niet uiteindelijk een zeer zegenrijke werking zal hebben gehad. Maar willen ze-

genrijke gevolgen kunnen . intreden, dan zullen wij daarvoor van stonde af onze beste krachten moeten geven. Niet door mokkend

· neer te zitten, teleurgesteld door de zo geheel·

anders gehoopte uitkomst, doch door met de echte courage van Jan Pieterszoon Coen ons te zetten aan ·onze nieuwe taak zullen wij de hoogste belangen van land en volk van Ne~

derland en Indonesië beide kunnen dienen.

(Vervolg· op pag. I)

•

VRIIIIEW. 1!1N DEMOOJJA'riE 7 •na.. »• - ^{Pag. t}

I

itsen:

MINISTER JOEKES KREEG HEELWAT *

CRITIEK TE HOREN

En "froj. Molenaar diende een uitzonderlijk voorstel in

Minister Joekes is het levende bewijs voor de steHing, dat een goed Kamerlid nog niet altijd een geslaagd minist~r hoeft te zijn. Als Kamer- lid was mr. Joekes niet alleen een ervaren, maar ook een scherpzinnig politicus en menig minister is, vooral in de jaren tussen 1925 en 1940, door de pijlen van zijn scherpe en dikwerf rake critiek getroffen. Hij is bovendien - ook thans nog - een gemakkelijk spreker, die zijn ge- dachten goed weet te formuleren ·en die waa-rlijk geen vot..:beschreven

vellen papier- nodig h~eft om te zeggen wat hij meent te zéggen te h e b b e n. En ondanks dat alles is het een vrij algemeen verbreide opinie in politieke kringen, ·dat de heer Joekes als bewindsman tot nu toe. niet heeft beantwoord aan. de verwachtingen, welke zijn opt1·eden als Kamerlid ook voor zijn Ministerschap had gewekt.

V~n Rhijn staan, blijk geven van een satie van de uitvoering (de admini•

zeer gemakkelijke verandering van 'n stratie) der sociale verzekering. Wij inzicht, waartoe hij aanvankelijk was zullen dit gedeelte tot onze volgende gekomen. Prof. Molenaar daclllt hier kroniek laten en nu volstaan met te bijv. aan diens opvattingen met be- vermelden, dat prof. Molenaar van trekking tot de uitvoeringsorganen mening was, dat vooraf op dit terrein ván de sociale verzekering, op welk de minister volkomen gefaald had.

gebied de heet Va11 Rhija sedert 19ll4; Wel wilJen wij hier nu nog iets ver-

"precies 180 graden is omgezwaaid". meldeu over de_ kwestie, waarover de Daar komt dan nog bij het over het heer Molenaar • tenslotte een motie alge1.neen onwenselijke, hoge amll*e- heeft ingediend. Het betreft het Werk-

lijke functi.onarissen tot de post V.n tijdenbesluit voor het koffiehuis- en staatssecretaris te roepen en het even- hotelpersoneel, afgekondigd bij K.B.

eens hoogst onwenselijke, de door hen van 3 Augustus 1949, nr. J 352. In dat beklede' posten daarbij "open te hou- Kon. Besluit zijn opgenomen 12 vrije den", door daarop gedurende die tijd Zondagen voor dat personeel per jaar,

"waarnemers" neer' te zetten. Prof. terwijl in artikel 62 van de Mbeids~

Molenaar was. trouwens· niet de enige, · · wordt geëist: 21 vrije Zondagen. Met die deze oplossing weinig elegant de b e d o e 1 i n g van dat Kon. Besluit vond, Geestverwanten zowel van mi- _: men begrijpe dat. gped - gaat de nister J-oekes als v:an de beide staat&- heer Molenaar accoord. Hij geeft toe;

secretarissen, de heer· v. d. Kiett (bij dat het zeer bezwaarlijk is, die 21 vrije een vorig~ gelegenheid) en Inej. Zondagen te garanderen, maar dan Tjeenk Willink (bij cieze gelegenheid) moet de· minister een all.4ere weg vol- h,ebl:!en daar óók over gesproken. Te- gen, dan hiJ· thans gevolgd heeft. J)'e-

_recht merkte onze woordvoerder nog juridische v~;aag, wawom be~-- nier·

op: "De positie, waarin de waar.nemer gaat, kan in, een ru:brJI&k als dèze Oll•

H oe het bovenstaande moet wor- den verkiaard? Ten dele · mis- sclîien uit het feit, dat hij nti i!enmaal de opvolger is van dr. Drees. En nu zal niemand de heer Drees een .. brü- Iante" figuur noemen, in die :~;in, dat hij tot die staatslieden zou kunnen worden gerekend, die een geheel eigen stempel op een bepaald tijdvak der parlementaire historie weten. te druk- ken, maar deze. bezit, naast onmisken..- bare bestuurlijke kwaliteiten, dat soe- pele, rustige, bijna aartsvaderlijke, dat hem juist voor de behandeling van de sociale aangelegenheden- uitwmate- geschikt deed zijn en dat minister Joel:tes te enen male mist. Toch ligt 9.t d a a r nog niet de l:tardil'lale OoQr-

zaak voor de verzwak,te mJ.nillteti'ële

pOéitre van de· heer Joekes; BiJ de be- spreking van de- dool'· hem becriiil!eei- de benoeming van mr. Van Rhijn tot staat11secretaris zei. onze geestverwant prof; Molenaar -bij het debat in ^de

Eerste Kamer· liws de begroting van Sociale Zaken, tl&i •wat on:!!. in de uiterst moeilijke pQsWe; waa.nin wij, . met de sociale verzek;eri.ng verll;eren, ontbreekt, is "een man met kwalitei- ten. van. de regent, een- man, die be- slissingen kan n:emen en knopen kan doorhakken". Langs indirecte weg wees prof. Molenaar daarmede tevens aan, hetgeen dus ook minister Joekes ontbreekt. En wij geloven, dat hier inderoaad de hoofd®rzaak voor het · onbevredigende gevoel is gelegen, dat

ten aanzien vap. minister Joekes' be- leid in uitgebreide kring is ontstaan.

.. * •

Orof. Molenaar. beeriHseerde. in de I eerste plaats het feit, dat hij het vorige jaar bij het begrotingsdebat -allerlei toezeggingen van. de minister had. gekregen, die echter geen van lllle waren ingelost. De o-pgedane er-

varing, zo verzuchtte onze woord- . voerder, leidt miJ ertoe, ten aanzien

van. allerlei in de stukken met· de Re- gering behandelde onderwerpen van-. , daag maar geen verdere vragen te stellen. Dan is er de kwestie van de benoeming van de twee staatssecre- tarissen bij Sociale Zaken. Reeds bij

·de algemene beschouwingen was hier- . over met de minister-president van

gedachten gewisseld, maar het lag voor de hand, dat daarop ook door de andere sprekers nog werd teruggeko- , men, nu de minister, wiens Departe- ment het betrof zelf voor de Kamer

stond. Wat de staatssecretaris voor Volksgezondheid aangaat, gaf de heer Molenaar toe, ·dat het hier een geheel

· afzonderlijk terrein betreft. Maar dr.

Muntendam was reeds hoofd van de afdeling Volksgezondheid en . waarom was het nu nodig, dat hij staatssecretaris werd? Het enige ver- schil zou kunnen zijn, dat hij nu zelf kon optreden in de Kamers, maar te-- recht wees prof. Molenaar er nogmaals op, dat daarvoor ook van het - te weinig toegepaste - instituut van de

"Regeringscommissaris" gebruik had IPmnen worden gemaaK't.

. D_.e, benoeming van de heer Van Rbijn kon prof. Molenaar a~

evenmin toejuichen. Diens naam is vooral verbonden aan de herziening van de sociale verzekering en het speet spr. te moeten zeggen, dat juist het ontbreken van resultatea op dit g_ebied z.i. niet rechtvaardigde, deze J;wge :functionaris met het staatssecre~

tarisschap te belasten. Met nadruk zei prof. Molenaar mr. Van Rhijn zeer hoog te schatten als ambtenaar en als woordvoerder en in hem te erkennen een uiterst bedachtzaam en voorzich- tli. man. Daarop kwam hij: echter tot wat wij boven reeds hebben aangeo~'

haald, nl. dat irt dit geval een man nQdig was met de kwaliteiten van de reg~Dt. een man, die beslissingen kan nemen en knopen kan doorhakken~ In dat opzicht nu schiet, naar zijn me·

ning, deze nieuwe staatsscretaris te- kort. Hij· meende ook, dat de verschil- lende rapporten, die op naam van mr.

· verkeert, is, naar het mij vool'ltorab, moge~ijk in enkele zinnen uit de d®,..

uitermate weinig aantl'ekkelijli .. l\4ilalal: ken worden gedaan. Wij moeten vQl, hun positie WQrdt beslist pijnlijk., staan met te v.ermelden, dat de mil'lis·

ter bier van een deiè~atie.~b,evoegdheid:

wanneer zij-, ll1li enige jaren ~ meent gebruik te kuftne.i· maktin voor- te ·zijn geweést ·met d~ waarrum;ûJt& · · · ·

van een zeer. bel#ng~'ijke- funcUe,. 'een . afwitkendè' regeling; mtiär dat

prof~ Molenaar van oordeel is, dat.• het.

moeten ·terug:vallftn. naar hun min- hier slech.t;s een. ge c la u.s u t e:e ~ der verantwoordelijke,. minde!i zelf- de . delegatie betrett, welke- niet sta.ndige post." · toelaat ~: doen hetgeen de minister bij het ttitlt>kken van dit: K.B. ge- daan h e ef t. Wanneer d.e miniBlierl:·

zin doel beNijliert. wil (en met dJI.tl doelris prGf. l.tolena.aJ; n.t. dus eens);,., zal hij de wettelijke weg moeten.

bewandelen.

* :)

^l)

De hoofdschotel van 's ^{heren Mo-}

lenaars betoog vo_rmde onge- . twijfeld de .kwestie van de reorgani-

is Zaterdag. m Utreaht ge-

* * •

'f(Deze 0 ^burger . weest. In het Gebouw van Kunsten en Wetenschap- pen - een oud ^hui~ voor onze jonge partij.

Hij is op ' een van de achte1·ste rijen gaan zit~

I s dit geschil nu "alleen maar"· vart juritliach belang? Dat is het metl, zoals prGf; M.olenaar vaststelde, want de nn door de minister gevolgde:m!t•

thode r;ou de weg .l}unnen openen voor latere ministers om, op dezelfde wijze als thans is gebeurd, · verschillende maatregelen, op grond. van ArbeidB- wet en Stuwadoors.wet, te treffen, die in strijd zijn, met de wet. Bovendien loopt men nu de kans, dat de Hoge Raad zich erover gaat uitsprekien, waardoor wij een tijdlang een zekere

'

·~

• ₀

Q f 0

ten, niet eens om alle scho- ne woorden nauwkeurig te vernemen. Niet eens om alle besprekingen zorgvuldig te volgen. Maar alleen om de sfeer te ondergaan van ons allen, wanneer wij voor ons .aller ideaal samen zijn.

Wel, en deze burger zal er niet veel van zeg.gen. Hij 'zal aan deze algemene vergadering een heel k.ort stukje wijden. Niets bizonders. Alleen maa.r om even··te zeggen dat het goed was. Om even openlijk te herhalen wat hij telkens bij zich zelf heeft overdacht: da.t onze p.artij toch wel een zeer levende en zeer, levendige partij. is geworden.

Een factor in het land, een facto1· in veler levens. Een zaak van betekenis met een ideaal van betekenis ,voor heel Nederland.

"Vrijheid'' en ·"Democratie." - 't zijn twee g1·ote woo1·- den, die ge gemakkelijk in de mond kunt ne111en en . die·

gemakkelijk wóórden b l ij v e V. voor wie verzuimen bij·

het uitspreken hun diepe, menswaardige· zin. te. .peilen., Maar het zijn óók geweldige begrippen. . .JuiSt in deze tijd, nu zij in de gehele wereld van alle. kanten bedreigif, geschonden en vermoord worden.

Ik had, in Utrecht, wel weer de stellige overtuiging dat er velen, steeds méér, in Nederland zijn; die dat besefjen.

Dat onze partij steeds groter verdieping: ondergaat; Dat zij een geestestoestand en een strijdlust gaat vertegenwoordi~

gen die geestdrift wekken gaat in steeds- ruimer kring.

Die Zaterdag in Utrecht was een goede dag voor DEZE BURGER.

, chaotische toestand zouden krijgen.

Toen dan ook de minister toegaf, dat }liereen ~uridisclJ.st,ll(l.).dp~mt I~~· hef:!ft J?rof. Molenaar bij de rep-lieken een

motie van órde ingediend \lau dé völ~

gende iiihoud: "rie' :Kamer, overwcige'n- de, dat twijfel is ger~h ' ovër' de vraag, of het Kon. Besluit van 3 Augustus 1949 (Staatsblad No. :r

352), voor r~:oveel betreft de· in a.r;ti~

kei 7 geregetde matetiê, i'n overè$- stemming is met artikel 62 van de Arbeidswet.

. ~,besiuit een cótnmis~ie van'vi}fle- dente<-benoemen· om de Kamer over dit: onderwerp ·te. rappoJ1te1:en; · ,··

·,,en gaat -over. tot .de :,orde,,va,n (j.e d.~g"., ' ·. .: '· . ' '· '" ..

Mip_i~;ter Joekes .heett reed~ ,yer- klaard het nuttig te achten, dat. de Kamer besluit tot ·het door pröf. Mo.

lenaar gevraagde onderzoek. Op ver- zoek van mr. Jonkma:ri <Arb;) werd de verdere behandeling van het· in de motie gedane voorstel echter aange- houden tot de volgende vergadering,.

·opdat ·dit voorstel .,in ruimere kring d.ooc de Kamer kan worden. bezie~·.

Prof. Molenaar had hiertegen niet het

tlinste bezwaar-. A.

VJUJIEIDEI DEMOCRATIE

W·HK.atAD VAN Di VOtiCSPARTfJ VOOR VRIJMlotiJ &M 0,-MOMAF.fl

' Voorzitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Korthals.

Redactie-secretaris: Mr. E. Elias.

Adres: Victoria Hotel Amsterdam, Kamer 435.

Administratie: P o s t b u s 4 3, A'foort; tel. 5267.

Abonnementsprijs f 1.90 p. kwartaal, f 7.50 p. jaar.

Voor het zenden van abonnements- en adverten- Ue-gelden: Postgiro no. 245103, ten name. v~ de Penningmeeste~ · van ·de Stichting· "Vrijheid eil' Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 15 cent.

'V. (,)Of . advë.~tenties wend~ . men Zicb.' tot . de. admi- 'ilistratie of tot de hoofdvertegenwoordiger: .L.

Vlug, Geestbrugweg 69, Rijswijk (Z.-H.).

. Vrijheid (I)

· ·Meermalen werd aan ~ns he~ verz~ek ge~icbt, , bij .. onze besl:houwmgw 1~s d1e~. m te

heid, maar !fan van de politieke vrijheid wel te verstaan. Van · dê economische- '\Trijheid zijn zij zeker uitgesproken tegenstanders, getuige hun streven om het pérsoonlijk initiatief aan b8nden te leggen en ons economisch leven in- vakjes en h()kjes te verdelen met een rompslomp van amb- tenaren en een dwaaltuin van overheidsvoorschrif- ten. De V.V.D. is hier principieel tegen, omdat da- gelijks in de praktijk wordt bewezen, welk een funeste invloed de gebondenheid op economisch · terrein op ons leven heeft. Deze gebondenheid blust het vuur v:an de mens en maakt hem tot wl!erloos Slachtoffer van de staat,. die hem voorschrijft wat hij heeft te doen en na te laten. In een socialisti- sche maatschappij is vrijwel geen plaats meer voor persoonlijk initiatief of persoonlijke vinding- :rij.kheid.

Het sociaiïsme nivelleert. de staatsburgers in hun capaciteiten, waardoor het streven naar voor- uitgang wordt gedood. Met !llle overtuiging dle in haar. JS,, .verzet de V. V.D. zich tegen een dergelijke inrichting van de maatschappij,

·OJ;Udat de flinke~. de energieken, door . de · kwaadwillige lakse burgers in hun prestaties wor- den geremd en niet de gelegenheid krijgen zich ten volle te ontplooien, zeer tot nadeel van onze samenleving. De V.V.D. wenst daarom economische vrijheid, waarbij de mens waarlijk mens kan zijn en zijn gaven kan ontplooien op het hoogste niveau.

• * ..

Vrijheid (Ill)

· gaan op de· beginselen. van onze .. partij. Deze ·ver-

'zoeken spruiten voort uit de behoefte dat.men niet .. . . . zij die beweren. voorstan. ders van de vrijheid ie

· àlieen wenst te weten wat onze V. V.D. wil, doch

voóral ook waarom onze partij haar politieke be- · zijn, menen dit ook in volle ernst. Wij neme~~.

ginseien uitdraagt. Als wij voor ditmaal een· der dit gaarne aan. Maar toch maakt het ~n groot principiële kernP\ilnfen van ons partijprogramma verschil door welke politieke beweging deze vrij- wensen te verduidelijken, komen wij ais vanzelf heidosbeginselen worden uitgedragen. Zo nemen wij

volgaarne aan, dat de socialisten .stuk voor stuk 1ereeht bij het wel zeer belangrijke be~insel der

-lPri;jheid. De V.V.D. staat niet. voor de vrijheid op oprechte en ware aanhangers van de ^politieke

de bres uit opportuniteitsoverwegingen, dat ·wil. vrijheid zijn. Maar is dat .. ook. een waarborg ~t.

dus zeggen, omdat het emier bepaalde verfwudin- bet socialisme als politieke bewegin~ in sta,Lt is deze ·vrijheid met succes te verdedigen en te gèn slechts gewenst zou zijn zich als beschermer

vari de vrijheid op te werpen. Nèen, de V.V.D. behouden? Helaas moet deze vraag o:ntkennelld.

worden be-antwoord. D~ geschiedenis heeft ~

miJdt v~r, ae vr~heid, omqat zij de menselijke

^{0 0 0 0 •}

BIÛnepieying' ~ie. piet.~ .geb~rd,op het beginsel nam~~k geleerd, dat het ;socialisme door de_

l•.-ier y,,mhei~ een.Qnditlg ac;llt. ~ij. dient ~ Vi;,ijliei~·. .. preJiikmg_ van ~~~ kla~seno\>,tri;fd, zijn aanhangers . -aJs lleginsel. want -zonder• vrijh'elà is noclÏ po'litiek;'' · '~st voor del · dlctatpriale . gedachte heeft :noch econo:nisch een ·maatschappij op te bouw~~ rijp gèmaakt. Men wende de blik. naar. het &s.-

ten, waar divers.e socialistische partijen zich aan het commurusme· hebpen . overgeleverd . B.ij die de klassenstrijd voorstaat; ·kan sleehts in schijn een aanhanger van ··de ware Vrijheid Zijn. Da~rom moeten wij mèt :riadryk wijZen op het gevaar, dat,' indien de st>ciil:listen onder de druk van een dictatuur komen te staan, zij bezwijken. Nogmaals de jongste geschiedenis in Oost-Europa heeft dit helaas maar al te dui- delijk bewezen. Men krijgt hierdoor sterk de indruk, dat de vrijhe.i~sgedachte bij de. socia- listên veeleer middel dan doel is. Bij de. V.V.D.

is de economische als de Poli.tiékè' vrijbeid ·al•··

leen en uitsluitend doel, want ionde~ . d~ . ware vrijheid is een menswaardig bestaan absoluut ondenkbaar. Het kan nuttig zijn zich hierop eens terdege te bezinnen .. "Vrijheid'' is geen slogan, die men zo maar eens kan aanheffen omdat het zo moedig klinkt. Nogmaals, "vrijheid" is een levemshouding waarmee de werkelijke waarde van een mensenleven staat of valt. Anders kan de V.V.D. het niet zien en daarom kunnen wij ook een ieder de garantie geven dat het begin- sel van de vriJheid bij ons veilig is, onder welke omstandigheden wij ook mogen komen te ver- waar de menselijke waarden tot uiting komen.

. Î)oor onze te~enstanders wordt' o~ze vrijhe-idszin maar al· te vaak in een. belachelijk daglicht gesteld

~dÖor de bewering, dat de aanhangers de~ vrijheid 'hét ont~taan der chaos zouden bevorderen. Het is

bietbij ~el zeer t~ betreuren, !l~t. dergelijke ver- dachtmakingen vaak uit propagandistische .. over- wegingen en veelal opzettelijk worden gelan- ceerd.

~.verda:ehtmakingen zijn evenwel in hoge mate .misleidend. Immers, de V.V.~. wenst vrijheid in -gebondenheid, d:w:z. een vrijheid die gegrondvest is op eeri behoorlijk ontwikkeld gevoel voor ver- antwoordelijkheid van redere sfaa:tsburger. Dit is

::één van haar sterke punten, want slechts hij die verantwoo~delijkheidsgevoel . bezit is pas in staat de weelde van de vrijheid te dragen en de waarde en>an te erkennen. Daarom gaan vrijheid en ver- antwoordelijkheid samen en daarom is elk dicta- tGdaal stelsel ook tegen de vrijbeid gekant. Im- mers, de dictatuur houdt het Tolk élom en een dom volk kan de waarde der vrijheid niet onderken- nen en is ook niet in staat de vrijheid practisch uit te voeren. Voor oas V.V.D.-ers is die vrijheidszin niet. alleen een politiek programmapunt, doch een levenshouding. . ^•· .

Vrijheid (IJ)

onder vrijheid dient men niet alleen te verstaan de politieke vrijheid, doch tevens de econo- D).ische vrijheid en dit laatste wordt nog maar al te ·vaak, ook . in eigen kring, vergeten of onder- schat. Om de politieke vrijheid in cle omstandig- heden waarin wij op het ogenblik leven, nader toe te lichten, lijkt ons welhaast overbodig. Om het eens heel scherp te stellen: men is vóór of tégen de terreur van de dictatuur. Gelukkig kan worden geconstateerd, dat de overgrote meerderheid van ons volk 'n tegenstander van terreur is, maar dat wil nog geenszins zeggen, dat men voldoende in- zicl:).t in de werkelijke waarde van de vrijheid heeft. Zo zijn b.v. de aanhangers van de Partij van 4e Arbeid ook overtuigde aanhangers van de vrij-

keren.

* * ..

Nederlaag

Nu de vrijheid in de wereld wederom in ern- stige mate wordt bedreigd, kan het niet anders dat men zich slechts kan verheugen als haar belagers, de communisten, de wind uit de zeilen wordt gen~men. Het is een lichtpunt te kunnen constateren, dat de satelieten van Mos~

kou internationaal gezien er de laatste tijd niet op vooruitgaan. Zo verloren zij vorige week bij de gemeenteraadsvèrkiezingen te Zürich 75 pro- cent van hun zetels, hetgeen door de democrati- sche wereld met oprechte vreugde zal zijn be- gro.et. In dit alles zit een belangrijke les. N.l., dat men in vele landen ter verdediging van de democratie niet tevergeefs op de bres staat.

Maar er ·moet gewerkt worden en er moeten

1 APRIL 1950 - Pa&".· 8

offers worden gebracht. Offers in tijd en in geld.

Oók in Nederland zijn wij daartoe gelukkig nog in staat. Weldra zullen de Provinciale Staten worden gekozen. ·Hiervoor hebben wij aller acti- viteit. nodig. Meer dan ooit staat ook deze ver- kiezingsstrijd tenslotte in het teken van het be- houd van de vrijheid. Offert en werkt daarom zo veel gij kunt. Het gaat om het behoud van de vrijheid van Uw volk, van ·Uw gezin en van Uzelf.

* * "'

Partijgenoten

Dezer dagen heeft Ernest Bevin, de Britse minister van Buitenlan.dse Zaken in het Lagerhuis geantwoord op Churchill's pleidooi voor een Engels-Frans verbond op voet van ge- lijkheid met Duitsland. Hij bezigde hierbij woor- den, <iie zijn Duitse geestverwanten zeker minder prettig in . d~ . oren moeten hebben geklo:riken.

Zo zeide Bevin o.m. het. volg~nde: "Ik kan mjjn socialistische collegá•s in . Duit~iand verzekeren, dat zij in. mijn oog te natio~alistisch zijn en dat hun nationalisme nog al te' dikwijls door hun sociaal-democratie heen breekt. Wij hebben voor alles getracht, in de nieuwe Duitse staat weer democratische verantwoordelijkheid te :wekken, maar' dat is een verschrikkelijk lastige taak!'

Wij zullen de laatsten zijn die ontkennen, dat Bevin volkomen gelijk heeft. Dit alles neemt even~el niet weg, hoe star en theoretiscH de leuze: "proletariërs aller landen, verenigt U", is.

De uitspraak Vlln Bevin is een bewijs temeer, hoe voorziChtig men moet zijn, om te geloven, dat het beginsel van de vrijhcl.d bij het socialis- me volkomen -veilig zou zijn. Het socialisme blijft op twee gedachten hinken en · juist door haar innerlijke gespletenheid is het zo uiter- mate gevaarlijk.

. Opdát Bevin velen opnieuw de ogen zal heb- ben geopend. ·

.. * •

.Karakter

• De .oud-minilllt:er .. •vaa OnderWijs, Kunsten· en

· Wetetls.Ö~~. prof. ·dr, ::ros Gielen, he~.ft bij de aanvaarding van . zijn . ambt Van hG~g­

lera.a.r in de praètische opvoedkunde àan de Nijmeegse universiteit woorden gesprokèn, 'die ons uit het hart gegrepen zijn. Zo zeide de hoog- i'èra.a.r o.m., ·dat de school zich zal moeten .toe- leggen op de vorming van mensen met een sterk karakter, die weten, dat en hoe zij zich

~oeten beheersen, en die de ~enselijke, ^christe- lijke waardigheid in hun persoon weten te be- waren en te verdedigen.

Afgezien nóg van de practische waarde voor de léerling zelf, achten wij de weg die -prof.

Gielen wil bewandelen, de enig juisW... om de

·•waarde van de· ·demo·cratie in. stand· te houden.

imm~, de · democratie is een begrip ··dat moet kû~ worden gehanteerd en . dat moet kunnen worden beleefd en doorleefd. Hierbij speelt de karaktervorming van ons volk een zeer belang- rijke rol Nog al te ~ak is men de mening toe- gedaan, dat de . democratie iets van zelfspre- kends is, dat geen doorleving en geen begrip behoeft. Niets is minder waar dan dat. IndièD de deniocratie niet wordt gedragen door karak- tervolle individuen, zal zij geen stand kunnen houden. Vandaar dat wij hopen, dat de woorden va:n prof. Giélen .in brede kring weerklank mog.en

vinden. '

r Voor degenen. die bua abon· '

nementsgeld voor het Jaar

1950

nog niet betaalden, is een kwitantie (verhoogd met incas- sokosten) in omloop, of worc:~:t

één dezer dagen in circulatie gebracht.

Indien U bij aanbieding bet~alt.

vergemakkelijkt U het voor U·

~lf en voor ons ! ·

~.

'\'RUIIEID EN DEMOCRATIE 1 AP~ 1950 - _Pag • •

GOEBBELS: DEMON VAN EEN DICTATUUR

Op de rand van de .vulkaan speelt hij hazard

Het laatste van twee·

artikelen door M.Kiaassen Niemand, die-zoveel bloed en tra*nen over de wereld gebracht heeft

^.

. Tijdens de opkomst van het nazi-doin miwkte Briining, die als kanse- liet: een zeer goede invloed op de Duitse politiek had, zich Goebbels tot vijand. Briining moest dus uitgeschakeld worden. Reeds toen bleek, dat Goebbels voor geen enkel iniddel terugdeinsde.

:Bij een grotè meeting in het Sportpalast liet hij op een gmmofoon- plàat èen van Briinings · 1·edevoeringen afdi'aáien, ·waa'rbij hij na enkele passagefi telkens van repliek diende op een wijze, die meer dlin ·ver- achtelijk was. Het was laf, snterig, maar.. . . doeltreffend. Zijn toehoor- del'S wm·en al evenmin e1·g kieskeurig. · ·

In de pers werd Briining voor huichelaar. doodgraver van het Duitse rijk, betaalde agent van btdtenlandse mogendheden, tuilloos werktuig van Rome en nog veel mee1· ttitgemaakt.

Briining verdween van het toneel en Goebbe!s had zijn doel b-ereikt.

Zo· zien we hem langzaam maar zeker van kwaad tot erger vervallen.

Aanvankelijk heeft hij nog voor het recht op een eigen bestaan van de geestelijke werker gestreden. Hij vecht, niet zonder moed en risico's, tegen Himmler en Schirach, maar dan is het beetje fatsoen meteen op-

gebntikt. . .

"Wi:i zijn het intelligentste maar tevens· ook het domste volk ter wereld." Met deze woo1·den opent hij de campagne. "Wat wij nodig hebben, dat is propaganda en nog eens propaganda."

Dat klinkt iets anders dan vroeger: "Het Duitse volk heeft alleen maar behoefte aan waarheid . ... "

Het is alsof deze boosaardige mens intuïti.ef aanvoelt, dat hij als com- pagnon 12.an de waarheid nooit veel in de wereld zal bel'eiken. Zijn gehele geest en kàrakte1· is afgesteld op eigen en anderer boze driften.

Hij weet een coördinatie tussen alle machten der duisternis tot stand te brengen, die huiveringwekkend is. Goebbels brengt dood en verderf ove1· miUioenen mensen.

Want hij is de geestelijke vader van de gruwelijkste Jodenvervolgin- gen aller eeuwen.

Willens en weten laat hij het plebs op de ·Jade?~ los en vergiftigt de

volksgeest. Julius Streicher en zijn Stiirmer zijn slechts willige werk- tuigen in de misdadige handen van de grote folteraar Joseph Goebbels.

Hij propageert: Propaganda moet ingesteld zijn op de eenvoudigsten uit de massa, hetgeen overigens niet onjuist is. Propaganda is de kunst van .de eeuwiqe h:~rhalinq • .V()or,po.ebbels bete ?cent '!at: de herhali~g van de leugen~ Een tudlang ts dan ook DE mop m Duttsland: Weet 3e wat het enkelvoud is van de zin: Leugens hebben korte benen?

Iedereen begrijpt, dat Goebbels met zijn ongelukkige voet bedoeTd wordt. MaaT hij heeft succes. Meer dan wie ook.

W ant wat hij doet, is doordacht, knap opgezet en gemeen. Vol·

maakt i'1gesteld en afgesteld op de slechte eigenschappen, die hij uit het Duitse volk naar boven gehaald heeft.

Het is alles geniaal maar tevens satanisch. ~

In Gocbbels leven loopt de lijn even steil omhoog. Dan buigt ·zij plotseling om en schiet recht omlaag naar de. hel van vuur en vlammen, waar Duitsland en hijzelf in zullen omkomen.

eigenschappen toont, die even zijn slechtheid verbergen.

Maar de partij gaat zich met het geval bemoeien; Goebbels moet blij- ven pal'aderen als de goede huisva- der en met zijn vrouw en kroost het symbool zijn van het ideale huisgezin.

Baarova wordt dus voor de partij

opgeofferd. ·

H ij had grote capaciteiten, maar miste ongetwijfeld een belang- rijk ding: organisatietalent. Daar- door werd hij gedwongen veel uit handen te gevèn. We kunnén hiervoor eigenlijk alleen maar dankbaar zijn, want anders was er nog meer ellende over Europa uitge- stort. Goebbels had ideeën, wist deze in uitmuntend gestelde en voorge- dragèn redevoeringen bij de mensen ingang te doen vinden maar máakte zelden iets af.

Zijn werk, gebaseerd op leugen, bedrog en slechtheid was door de rotte basis, waarop het stoelde, ten ondergang gedóeind.

Achteraf bezien was zijn leugen- campagne natuurlijk een grote dom- heid. Maar men mag aannemen, dat Goebbels zich bij de opzet slechts op de överwinning van een tijdelijke in- zinking ingesteld . had. Als de zaken eenmaal beter · gingen marcheren, zou men het volk weer openhàrtiger kunnen gaan voorlichten. Doch dit '. moinent kwam nH~t meer.

* • •

G oebbels gaat dan overstag zoals het drama van Stalingrad be- wijst. Men had dezé nationale ramp

· zo lang mogelijk voor het Duitse volk geheim willen houden, maar Goebbels wist zijn zin door te drij- ven en de geweldige Russische zege te benutten voor een grote propa- gandastunt, bedoeld om de slinkende weerstand van het thuisfront nieuw leven in te blazen.

,.De helden van Stalingrad stier- . .ven, opdat wij. zouden leven!" wa.S

zijn slogan. Hij vertelde er natuurlijk niet bij, dat drie honderd duizend Duitsers zich met veldmaarschalk Paulus overgegeven hadden.

· De Russen stuurden vanrelfspre- kend alle brieven van de Duitse krijgsgevangenen door en toen was Leiden enigszins in last.

Maar de slogan was intussen inge- slagen en Goebbels ging door met de oude dooddoener: Es ist nicht wahr!

Deze .. lijn loopt. parallel met die

van Hitler. ·

Tegen een , aanvalsoorlog van Duitsland heeft hij niet de minste morele bezwaren: ·"Genieën gebrui- ken nu eenmaal mensenmateriaal.

Zinloos is bloedvergieten nooit, ook al ziet inen geen resultaten."

Bij het '!litbreken van de oorlog komt zijn ·.ministerie tot · zijn grote ergernis onder .Buitenlandse Zaken te staan. Goebbels voelt zich diep on·

gelukkig. Hij kan zich niet belache- · lijk maken door een uniform aan te trekken, dat hem met zijn weinig martiale figuur nooit zal staan.

Duitsland had dagen officieel' ge- rouwd en het beroep op het volk om te offeren als de helden voor Stalin- grad deden, bleef niet zonder uit- werking.

• Nog eemnaal·laaidê een ·gloed van Goebbels doet denken aan Mefisto,

niet alleen door zijn voet, maar ook door zijn daden.

Hij verleidt het Duitse volk om zijn ziel aan de duivel te verkopen. Mis- schien heeft hij Adolf Hitier gerèd en groot gemaakt; zeker ·is, dat hij Duitsland ten onder deed gaan.

· In. 1932 staat Hitier in een verlo- ren positie.

Nien1,and koe.stert enige hoop meer,. _dat hij aan bod ;zal kunnen komen. Maar Goèb.bels versaagj; niet.·

Hij .chartert een .vliegtuig, Hitler.

vliegt Duitsland rond. en houdt. viel',i vijf redevoeringen per dag.

, Het lukt zelfs de kroonprins en.

een.aantal communistèn mee te krij-·

gen, Een verloren ·zaak wordt ·nog gewonnen enkel en alleen door in- grijpen van Goebbels, die wist, wat Hitier bereiken kon met zijn rede- naarstalent. Goebbels is ook de man, die de brand in de Rijksdag uitvond.

Ka 1933 gaat hij zich meer en meer in het publiek vertonen, hij huwt een g€scheiden vrouw. die een flinke cl uit meebrengt; vindt een per.:

fecte kleermaker, die. zijn lichamelij- ke gebreken zo veel mogelijk weet te maskeren en beg'int -met !"eld te smijtc'n.

* * *

W ant als Göring dit doet, kan Goebbels niet achterblijven.

Vrienden heeft hij niet. In zijn Ie- ven komt slechts. één grote liefde voor: die met de Tsjechische Baa·

, rova.

Dit moment is misschien een der zeldzame, dat Goebbels menselijke

Maar hij blijft doorzétten. ·

* * *

H et wonderlijke is, _dat naarmate.

de oorlog langer duurt en de situatie voor Duitsland slechter en . slechter :wordt, Goebbels greep, op · · het volk en de invloed op de gang van zaken st~rker en sterker wordt.

Het is alsof zijn boze instincten.

uitgroeien wanneer de toestand voor leger en voor de burgerij luguberder wordt. Meer en meer neemt zijn suggestieve kracht toe en weet hij de mensen te hypnotiseren. Door zijn propaganda is Hitier tot een bij-

kans bovenaardse figuur geworden, waarvan het Duitse volk inderdaad is gaan geloven, dat hij de grootste veldheer alle~ tijden is. De Ueber- mensch, die het Duizendjarige Rijk zal gronden.

Van Goebbels is de leus afkom~

stig, die millioenen zullen brallen:

Fui>hrer befehl! Wir folgen!

Wanneer op de laatste verjaar~

dag van Adolf Hitler, 20 April 1945, de Russische granah:'n reeds boven de Berlijnse voorsteden uit- eenbarsten, durft Goebbels het te bestaan door deze duidelijke taal der vijandelijke l{anonnen heen door de radio te verkondigen: Het Rijk zal onder Hitier een grote bloei•

periode t('gemoot gaan!

· begeestering op boven een vermoeid ,Duitsland. · ·

Goebbels was indèrdaad ·niet aan zijn· eerste lell~l(n .re.storven.

De voorgenomen aanval op Rus- land moest zo veel mogelijk ge- heim gehouden worden en daarom kwam hij met het verbaal, dat Rusland voor 99 Jllal' de Ukraïne aan Duitsland. zou. gaan verpach- ten en dat Joseph S,talin in hoogst- e;gen pel'!\oon naar Berlijn zou ko- . men om het contract te tekenen.

Goebbels liet alvast ·honderden vlaggen Uitaêlen om. bij . d~ plech- tige . aankomst te gebruiken.

Wanneer op 22 Juni 1941 mtler door de radio mededeelt, dat de aanval op Rusland ingezet is, weet het Duitse volk niet wat het hoort.

Het ' geheim is goed bewaard, maar er is voor Duitsland een erg ding: Het leger is psychologisch volkomen onvoorbereid voor de ,r;:trijd eri dat zal zich gaan wreke.,.

H ^{oe k~m} een oude vriend plotse- ling de aartsvijand van het RUk geworden zijn?

Hitlet is dan - gelukkig - zo dom niet, naar Goebbels te luist-eren.

Wat? Het leger zou het niet al- leen met het zwaard af kunnen? Het is niet nodig de propaganda in te schakelen en een offensief voor het front uit te beginnen onder de Rus- sische minderheden en de ontevreden

boeren! ·

Moskou valt niet. Bij Stalingrad

!<rijgen de Duitsers eigenlijk de ge•

nadeslag, In het Westen golft het

tweede front onweerstaanbaar voor·

waarts. Maar Goebbels gaat door, al versaagt een ieder.:

Hij weet de Duitse arbeiders i'n. de·

fabrieken te houden ondanks de beestachtige bombardementen.

· Politiek en· militair is alles reeds verloren maar Goebbels heeft nog steeds succes.

Op de rand van de vulkaan speelt ·hij hazard met de laatste fiches, die hij uit een brandend en bloedend Duitsland weet samen te schrapen.

Nog stee1ls wint bij. Het gaat hem alleen maar om bet spel, want het noodlot is onafwendbaar.

Dit menselijke wral{ blijft ijzig koud en rustig, terwijl grote veld·

heren hun hoofd verliezen.

* • *

T erwijl de achter hem ·staande Dood reeds zijn. schaduw voor hem uit doet vallen, spreekt Goeb•

beis over de dood of het een alle·

daagse gebeurtenis is. Sarcastisch en cynisch. Schijnbaar zonder angst en als een beroepsspeler, die van het va banque spelen reeds lang te ·voren alle consequenties onder ogen gezij'!n heeft.

,,Nog een eeuw na mijn dood zal men over mij met een rilling spre•

ken."

Hij herinnert zijn mensen aan de dertig krijgsartikelen, die hij in 1948 opstelde:

"Verliezen wij, dan zal onze naam eeuwenlang door volgende geslachten veracht en g·e_vloekt zijn.'~

~ijn vrouw en kinder~n plijven tot

het bittère eindè bij hem iri Berlijn.

Dan plee~ hij zelfmoord op de puinhopen van het Derde Rijk, dat de Duizend Jaar niet haalde ...

Onder de resten van de Rijks·

bank vinden de Russen in een brandkast Goebbels dagbuek, s~l­

llg door hem aldaar opgeborgen In de hoop, dat het nageslacht het zou vinden en hij voor de historie niet verloren zou gaan.

Dat is Goebbels zeker niet.

Iemand, die zo veel bloed en tranen over de wereld gebracht heeft, kan niet vel'geten worden.

Inderdaad. Het nageslacht zal rillen bij het lezen van alle gru-.

welen, die hij uitdacht en liet uit- voeren.

Goebbels heeft met r.ijn .. talen~n

gewoekerd op een. wijze,, die ·men·

in de bel niet had kunnen verbete•

ten;

Sh:'phans boek is geen sensatie..

lectuur, maar -een belangrijke aan- vulling voor de geschiedenis van

het nazidom en voor de stude van Joseph Goebbels, · demon ener dic- tatuur,

N.V. Nederla~dscl;i~

ëaoutcbouè- êli Gntta• • · ·'

Percha#abriek

v.h. Bakker & Zn.

R i·d .de r kerk

• Technische

rubberartikelen

,.

HLJBEID EN DEMOORATIE

West-Duitsland redactie van professor Romme's biad zich stelt ten aanzien van een ~rug,

die naar onze mening voor We!~t-Euro­

pa een levenslewatle is. Haar conclu•

sie luidt als volgt:

is niet, 'os .. te nl4kep,,.-aa. de

.' .. : I ·,. ·, ·" i ;:. i•· : .1'

verdediging.van West-Europa ^~.Nog gèen vijf ;b.ar nà het ein- de van de oorlog is de positie van het ontwapende, gedeelte- lijk ont'/1}:antelde Duitsland het

]Dom- mee mmtaire -meliewerker.

; ..,Y» .~JI!ng 'V'an -.vest-Earopa

· U is ·geen spel - eêi ontwapend Duitsland verlamt elk. defensie-sys~

teem; er is slechts één oplossing: scha:. ; kei de Duitse mankracht in." Maanden geleden hebben wij in dit !blad dezelf- 'lle ;stellingea verdedigd. Thans - ,..ein-

~ · - Yinden .wij die .verdedigi,lllg ook. in dagbladen, o;a. in de .V' olks•

krant van 11 Maart, waaraan wij de eerste alinea van deze beschouwing ontleenden. Een deskundige geeft .hier zijn inzichten omtrent de verdediging

~ W~..&~ropa (Rijn of Elbe?), waarbij hij alle nadelen van een

·l'Ujn•verdediging (onze lezers weten hoe wlj ons dit begrip .,verdediging"

indien mogelijk. zeer offensief den- 'ken) tegen alle voordelen van een

Elbe-verdediging stelde. En deze deskundige wijst er dan op hoe de

"bezetting van de Elbe-linie" (dit begrip lijkt ons duidelijker) eerst werkelijkheid kan worden wanneer de in dit aysteem benodigde .man- kracht aanwezig is. Die mankraeht

·kan West-Europa zonder Duitsland niet leveren. "Waar halen we de be·

nodigde mankracht vandaan?'~. aldus deze ,deskundige. En hij beantwoordt

di~ vraag ais volgt:

.,Naar orize overtuiging is er Slechts . één oplossing voor deze vraag en deze is: schakel de 45 milHoen West-Duitsers in. Met dit bevolkingsdantal zijn zij in Staat e-en sterkte van 35 · à 30

~ivi~i's op de been te brengen.

'Of met de insehaloeling van W~st­

•.Duitsland het èVenwioht tussen ,de 'landBtrijdkre;chtén. van West-

en Oost-Etm>pa is hersteld, iB een vraag die moeilijk te beant- woi>Td€1n ,is, .omdat alle genoemde getall'en op - ^hoeicel 1'edètijki!

, .-- 'hypothe~. beritSt-en, Wel moet

· ·~,'L ·~iet Uit het ooq verUezen,

-::,~tdfde ~ffli~e te«~; 't»aa.,..;.

.. mee . 'de W ettt.:.Eur(ypese def-eflSi;e zal wÓ'I'den gesteund, de eerste 3ttren die vtm het Oosten èn in 'aantal è# in petfeetie zullen

~rlreffen_".

D e schrijv-er verdiept zich vervol·

.gens in de '\'Taag en tevens in de mege:u,tkheàen hoe die her·milita•

risatle van w.-Duitsland kan geschie- den zonder tevens en meteen weer

·een militair p~r te .vormen. Naar esaze mening - en die hebbeh wij reeèis uitvoerig in een vorig artikel cmtwtkkeld - mar en kaJl dtt uitslul- tan4 ~ deor deze West-Duit•

w INIIIIlmicht :zodanig te groeperen· en te organiseren, dat zij niet in .zelfstaa•

cUre ,,grot@e eenheden" kan opere- ren., Drt wil ~ggen, dr..t haar onder- delen: _.. totdat - k de w~st~Dutteer

ziCh .zl!ll hebben orapvormd tot Euro•

peaan - .~~ worden ingevoegd m

4oor Biet-Duitsers aangevoerde gro·

tere eenheden. t>lt is op zielnel! reeda

een "Z~ JMeiiijk 'Vt'aagstuk en &lt seker ftlet m tmkele weken of. nn.n·

den kan worden opg•lost. Maar -liet 'kaa en moet door werkelijk deskun- lilgen opgelost wOl"dè!.l. Tot welke cdtl·

g ^{ie kotDt} n'(l 4e scllrffret bj.. dèi lkskrantT Hij geeft · -dète :kort •

delijk ree4B in de ^aanhe~ van zijni , èhoÛWing: ·"Naar onze mening i$

:_.uiUt.IUiu.mtlllllllllllllllllilnllllliU...IU.

.N.Y. ,U]m- ^en.

'Gelatiraetahriek

' - .'11.1'' _,,.oe~

• fabrieksmerk TWEETORENS . Td. 106-363 - Oen t

het probleem "al of niet remilitarisa- tie van West-Duitsl.i.nd" niet los te maken van een al '!f niet efficiënte verdediging van West-Europa tegen 11e; dreigin~ ui,t ;e~ .Qost(fn.:•

, 1 , ' ! ,

* * '* ,

^I

I n. verband met dez.e conclusie lijkt .ket .ons. ooll: van ~ang hoe de

, grootste interne probleem, van West-Europa, waartoe dit land behoort. Loslippige Amerikaan•

se generaals en voorbarige West- Duitse ministers hebben de .re- militarisatie van West-Duitsland noodzakelijk en onvermijdelijk genoemd, voór Duitsland zelf en

·OPSTANDING

A ^{an de} gforie "vmi v6ór-pa:sen ontkom ik niet. Glorie· van de stil~: ·.Jwt onspeurbare. O~r het gras gaat ge zacht- 'OOetig, O$ èrlte Bjeér niet te verstoren. Een helderheid is o~t;r' clè' ,~~d,~ dM! ~til J11-Q,ftkt; en geen zonnestraal te. iien

~~· Wet 7ievels. In t.n 4e nevels het gevogelte: onztcht- .baa! maar al-om. Heel. het wijd land in klank zettend gel1Jk d.e tulpenvelden kunnen met hun geur. Straks, in het Westen, het schoon dttinemand. Hier ·doet het hart mij pijn· van Brabants schoonheid, en mijn onvermogen het ui't te. dragen dikt mijn keel. Het ii zo dikwijls reeds

gè~egd, zo weimg nog geleerd; te stroef gaan onze stro- men vloeien van geluksgevoelen ên spontaneïteit, te lang wonen .·wv mense'l!> bij elkaar en zien niets anders meer - nièt. eens onszelf. ·

M ^{~ar ik.} kan hier mijn handen stTuiven laten langs de wil~

. gen~tjes, dat heel mijn armen geel van stuifmeel zijn.

En machtdoos verrukt over hun schoonheid de takken schudden 'àa't de bijen gonzend weggaan en 1101Ld-bedauwd mijn h'aT~ zijn. Er zijn al ·bijen. En de kie'ften in. de ·wei"" · den; de 1ct(l4ienvluc1J,ten ratelen(! boven 't bos; de grijze toren· en de roestgetinte boe'l'derij - U • moest het ~en'n.en,

.m U moet het zieR. De sti.Zte va"'t het lévende, de ttnte van i~i.~~n.. Een paard, dat dof zijn ronde hl>è'Ven dreu'll:èn

~ . or !fle. nog ^{]ca1,é ·} appelbortgerd, verstoort het niet.

Zi171>... es .!e1:-wit in dit zeer vreemde· licht. Een stromijt, 11eel. tn mijn stuk Brabant is 'n paradijs. Appelbomen in mijn 'tuin; witknoppig wachtend. op de volgende maand.

NU ktttjesgeel- en -grijs en -groen; en bruine aarde m-et wat ·~ ·~a. 'Groen winterkoren glanst; mat geelt het

.g7'(fB. B1inru1e einder$ en spatrren zijn er voor e'ke mattnd.

l!)e .meidóe11'1l straks, en d:an de .Zinden; de bloemen en ei;

~. 4ié er nu reeds zijn iin knoppi!n van: belofte én

een. milder lûch~ De goede blik. is . hier otX!r wrscheiden lan~ ~o~w ~n 'bos,'huis e?l hei. Of, ~iohter nr~a'l' de ifrond · genè'ht: .er ts een ven hter, zo kkm · als dertig ~ppen

lqpen$ in h'et rond. Daar groei!t nu al wat wa,rrig. wate.r- krnid; ,en plQmp! ging er een kikker. vàn de 'kant. Al gis:- teren, .één dag van de winter afge·keerd. Eén stap 'Van schijnd.oorj, .vind ik leven~ in~ens en honderdvoudig. In geur

en k{ank en Meur en knop. · ·

Tk iteb het niet gewild, deze keer. Ik heb mij in mijn , J. huis geklemd met alle redenen van druk gedoe: verhui- zing, opbreek, alle ruimten hol. Ik hecht niet aan dit huis, dat al gestorven schijnt: nog staat het, maar mijn geest is weg: het is mijn huis niet. meer. Ik heb mij ingeklemd, met stoelen, kleden, zeil, met honderd-en-een reden, en nochtans: ik heb het niet gekund. Het Zand dat mij zo lief is en zo sckoon. Zo wijd, zo stil, zo levend en zo echt.

Helaas, o Brabant, zal ik niets meer zien. Het gele kool- zaad niet, de witte rog. Toeristend wil ik U niet kennen, neen. Als altijd. heb ik weer te veel geëist: atles gegeven, om alles '!Deer te hebben, en wéér te geven - verder, altijd rloor. Ik wil het in mijn handen, ja, van dag tot dag.

En eens misschien het over ûtten vloeien op papier. En .als ik maèhteloos Uw schoonheid zie, geen taal heb die .daor tegenover.st«.at, dan schud ik, schud ik tot de goud- gl&ns welkt. Misschien vind· ik bedwelmd de woorden nog -ontkomen doe ik oan Uw glori"C niet. ·

EVA V A:LERWS •

voor · geheet EuropiL Officiële Amerikaanse tegenspraken en haastige démenti's van Bonn hebben deze .kwestie, die in .Frankrijk de golvèn van veront- rusting en wantrouwen hoog opzweept, niet uit de wereld ge- holpen. De tijd dringt en de Duitsers zijn zich hun sleutelpo-

sitie maar al te goed bewust. De wapens voor de landen van het Atlantisch Pact zijn onderweg, maar de mankracht van de West- Europese landen is onvoldoende.

Welk risico moet Europa nu kie- 'zen? Het risico van militaire

zwakheid tegenover het Russi- sç'he gevaar of het risico van de Duitse bondgenoot, die reeds

h~efi; verklaard geen "huurlin- gen" te willen leveren? Het Duit- se probleem is niet op de eerste plaats van militaire aard. Van (ll- le psychologische factoren en ge- voelsoverwegingen, die hw.r een TOl spelen, is de ~westie van .het vertrouwen de voornaamste.

Duitsland, . met zijn haast onge- neesUjke arrogantie, is zeker niet rijp., om als gelijkgerechtigde in de kring der Europese volkeren te worden ·opgenomen. Een voor- schot van ver·trouwen lijkt ge- waagd, maar tegenover zoveel grotere problemen en gevaren kan het de -ènige mogelijkheid ziön".

Wij zouclm aan deze zeer voor.zich·

tig gestelde ~conctusie slechts dU wilteil

toevoegell! een ruim v~orschet van

vettto~wen, lme gewaa-gd we'llleht,

·ba niet alleeD l1e ellige mogelijkbeid sUn, maar zij IS het. 'En indien de West-Europese staatk.un~ en DÎUi- '&aire leiders dit niet inzien en niet naar ecm dadelijke en algehele toepas- . slllg van die c-OBelusle dt1fven, is West-E11ropa onherroepelijk verlQl'en.

..• 111111.11-HI-MIIIHIIR-.HIIIHHIIIIIIIIIIIIIIIHII

IN VEILIGE HANDEN

H ^N zuiver politiek belang.

dat onze partij bij de a.s.

· verkiezingen heeft, is zonder meer duidelijk. Onze fraciies zullen in de vertegenwoordigen•

de organen echter numeriek overal vrij klein zijn. Mijn per•

soonlijke ervaring heeft mij aan de andere kant duidelijk aauge·

toond, dat men zelfs als één·

· • mans fractie nog veel invloea kan doen gelden; vooral in die

• · .géVàllen, wur niet de .pariij po- Hllek lilaaigevend is voer· het te voeren 'hetelct, maal'· de meest prac•lscbe cq,Iessînc va l1e pro- blemen, waarvoor men is P · , stel cL

Er zijn vele kiezen, die bij de verkiezingen voor Getnefllltè"•

raad en Provlnel.ale Staten ever het bez'waaT heeustappen, 1llet

·op eea pariij·renoot te •te•·

llièn, mits ^zij maar overtuigd

· •HD 'Van de kwaliteit van de V;'V.D.-eaadlflaat. Bij de ver- Jdelingen. voer de TW.rede Ka--

m~r prevaleert meestal hit par.

tU-belang. Watmeer bet echter gaat om het belang van Provin- 1lie of Gemeente en bovendien

·de candidaat nor locaal of re- .gienaal bekend is, speelt. de po- Utieke overtuiring van de Kie- zer een veel kleinere rol.

Dikwijls staat de wens voor~

op, mensen in de vertegenwoor•

digende orranen te hebben, die weten waar zij over praten als het om zaken van algemeen be•

lang gaat. Het Is noodzakelijk er bij de komende verkiezingen . duidelijk op te wijzen, wat de persoonlijke kwaliteiten van de V.V.D.-candidaten zQn. Dit re•

voegd bij onze opvattlng!n over centralisatle en deeentratfsatle . zat velen de overtldrfntr sobeá- bn, dat hèt belang van de pro·

vlncle bij de V.V.D.-candiélaat In veilige handen is.

Eindhoven

Dra. E. B., W. Schuiteaaa