Wegens overplaatsing werkkring TE KOOP
UNIEK VRIJGELEGEN LANDHUIS annex botenhuis
met aan drie kanten omgeven door vaarwater. eigen aanlegsteiger.
Tuin aan vaarwater, tien min. van de Belter-Beulakker en ± 20 km van Zwolle.
Teakhouten keuken met up to date inbouwapparatuur, open haard en e.v. Vier 2-pers. slaapkamers, 2 badk.-gekleurd sanitair. Grote zit-, eet- en slaapkamer. 200Ö m•aangelegde tuin. Ideaal voor tuin. vis. rust. vogel- en waterliefhebbers.
Giethoorn- 05216- 1590.
TE KOOP: FRANKRIJK
Mejannes Sur Ceze- Dept. Gard/Provence
in het luxe Bungalowpark Ie Mattas (eigen tennisbanen, zwembad, enz.) te koop enkele solide gebouwde. 4-persoons bungalows. ook geschil<t voor Winterbewoning. Bungalows in privé eigendom inclusief maximaal ca, 800 vierkante meter eigen grond. Volledig ingericht en gemeu- . bileerd, tuin aangelegd. Huur & verhuur mogelijk. Beheei.rorganisatie
aanwezig. Prijs v.a. f 70.000.--. Te bevragen Assurantiebedrijf De Griffioen, telefoon 070 - 552413. Rijtijd per auto vanaf Amsterdam max. 14 uur.
Bemiddeling bij AANKOOP en VERKOOP van WOONHUIZEN- VILLA's-
LANDHUIZEN- GRONDEN- EN TAXATIES OP
SCHOUWEN-DUIVELAND
De Koepel Haamstede b.v .• Kloosterweg 98. Tel. 01115- 1224 lid N.B.MJM.C.C. Tevens gevestigd in Breda en Roosendaal.
HET GOOI
'Ia. R J 13randsen
makelaars te B lar!cum,
Torenlaan 54- Tel. 02153 -1 0784*- 82831,
\b.g.g. 1 5566 - 86585 - 86215).
Onze geillustreerde woninggids wordt u op aanvraag toegezond.en.
Vrijheid en"
Demo.cratia,
veertiendaagse uitgave van de
vyo
Nummer1~ · 29juni 197!J
Hoofdredacteur:
V. Hafkamp Redactie-adres: Bijenmeent 135 1218GK Hilwrs_um
Abonnementen- administratie
Algemel!n SecretariaiJlt VVD Koningirmegrach~·.57 2514 AE 's Gil)lvenhage Postrekl!nil'lg 67880 ) t.n.v. VVD Den Haag. · . Adreswijzigingen meld.en . aan Algemeen Secretáriaat d.m. toezending gewijzigde
adrl!~and ··
Abo.nnementen voor nièt vvo-Jéden /16,50 per jaar.
;.~
Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet b.v.
Postbus20
· 2040 AA Zandvoort Tel. ()2507-4745
Til!l Brink Meppel b.v.
. ' ~·<!i
Aigemeen Secretariaat .Koninljii)IÎegracht 57 2514 AE Oen Haag Tel. 070-6·14121 Posvekenill{! 67880 t.n:v. VVD. Den·Haag
'
Plaat voorpagina:
Koortsachtig overleg tussen Koos Rietkerk, voorzitter van onze Tweede Kamerfractie en de Kamerleden
Theo Joekes en Rudolf de Korte tijdens de debatten over de
I juli-maatregelen van het kabinet Van Agt.
Meer over die debatten in de rubriek "Van achter de groene gordijnen" van Henk Krol.
Pag. 4, 5 en 6.
Verder in dit nummer:
In de serie interviews met VVD-burgemeesters dit maal Henk VonhotT van Utrecht. Pag. 7.
Tweede Kamerlid Harry Waalkens over de UNCTADinde Filippijnse stad Manilla.
Pag.8.
Tweede Kamerlid Dick Dees over het wetsontwerp tot legalisering van de abortus. Pag. 9.
Partijraad over jeugd en jongeren. Pag. 12 en 13.
JOVD-zomercongres.
Pag. 14.
Vrouwen in de VVD.
Pag. 17.
Ed van Thijn over "Naar een vrije samenleving"
van Rudolf de Korte . Pag. 18 en 19.
VVD van A tot Z.
Pag. 23.
door mr. J. G. Rietkerk voorzitter van de Tweede Kamerfractie van de VVD
Bestek '81 blijft op koers
De belangrijkste conclusie die uit de behandeling van het z.g. 1 juli-pakket door de Tweede Kamer moet worden getrokken is dat het kabinetsbeleid tot verbetering van onze economie en werkgelegenheid ook voor de tweede fase is aanvaard. Als· deze week ook de Eerste Kamer haar fiat geeft aan deze plannen, kan het kabinet de ingezette koerswijziging met kracht vervolgen.
Dat was geen vanzelfsprekende zaak.
Met name de vakbeweging had via manifestaties en pro- . testen alles in het werk gesteld om dat te voorkomen. In
aansluiting daarop ontwikkelde de oppositie al- lerlei vuurwerk om de indruk te wekken dat bier van een V'?lstrekt onredelijk plan sprake zou zijn.
Vlak voor de behandeling kwam bovendien de voorzit- ter van het CDA, de heer Steenkamp, suggereren dat.
de juli-maatregelen voor de sociale uitkeringen maar be- ter konden worden uitgesteld. En dat terwijl de rege- ringspartijen met het kabinet ten principale al waren overeengekomen dat· dit Bestek beslist nodig was. Dat zou het Bestek in 1981 inmiddels wel een 300 miljoen minder matiging hebben opgeleverd! Deze kwalijke in- terventie was natuurlijk niet bevorderlijk om een aantal CDA-leden hun aarzeling over de tweede fase-plannen te doen overwinnen.
De CDA-fractie had in dit verband steeds een sterke koppeling gelegd met een z.g. aftopping van de lonen in de particuliere sector bij f
so.ooo,-.
Om verschillende redenen hadden wij tegen een derge- lijke aftopping ernstig~ bezwaren. Niet alleen omdat wij menen dat met name di midden-inkomens nu bepaald niet de inkomens zijn die in de eerste plaats voor extra- matiging in aanmerking behoren te worden gebracht.
Minstens even zwaar heeft bij ons gewogen dat wij het geen evenwichtig beleid vinden om dit jaar de gehele loon-ontwikkeling in de particuliere sector ongemoeid te
l~en en dan halverwege het jaar voor een zeer kleine groep alsnog in de afgesloten contracten in te grijpen.
Daarom hadden wij ook bezwaren tegen het regerings- voorstel tot aftopping bij f SS.OOO,-. ·
Wij waren en zijn van oordeel dat ook in de particuliere inkomenssector matiging nodig is om het werkgelegen- heidsbeleid te doen slagen. Daarbij is het redelijk van hogere inkomens een evenredige bijdrage te vragen.
Maar. dat zal dan eerst duchtig met de sociale partners besproken moeten worden, zodat die zaak pas in 1980 aan de orde komt. Wij vonden het ook ondoelmatig daarop nu reeds met een maatregel die nauwelijks iets voor de werkgelegenheid oplevert, voomit te lopen.
Intensief overleg wees helaas uit- dat de regeringspar- tijen op dit punt geen overeenstemming konden berei- ken.
IntegendeeL Het CDA diende een amendement voor
f
so.ooo.-
in en bepleitte bovendien een structureel ,maken van deze aftopping. Hoewel het kabinet op een royale wijze .aan verschillende andere CDA-wensen was tegemoet gekomen, bleek het niet bereid van de koppe- ling van de Bestek-plannen met de aftopping afte zien.Wij zagen onder die omstandigheden des te minder aan- leiding onze bezwaren op te geven. In die situatie kon
alleen het kabinet uitkomst bieden door wijzigingen in • het totale ingediende pakket alsnog onaanvaardbaar te verklaren.
Het CDA moest daardoor zijn am~dement terug- nemen en wij hebben ons bij het regeringsvoorstel van
f SS.OOO,- node moeten neerleggen, zonder onze he-'
zwaren ten principale te hebben opgegeven.
Zoals verwacht mag worden, is over deze gang van za·
ken door de oppositie nogal wat misbaar gemaüt. Be- grijpelijk, want zij zag daardoor het gehele juli-pakket in veilige haven komen, ondanks de vele protesten daar- bij. En dat was voor ons nu juist de hoofdreden om met deze gang van zaken akkoord te gaan. Want als het Bestek op het punt van de sociàte uitkeringen zou zijn opgeschort zou deze werkgelegenheidsoperatie, die op een veel breder terrein matiging van de collectieve uit- gaven met zich meebrengt, wel eens in zijn geheel op de tocht kunnen komen te stahlt.
En dat diende onder alle omstandigheden te worden · voorkomen. Is nu door deze gang van zaken de verhou- ding tussen de regeringspartijen emstig verstoord? Ik geloofvan niet. ·
Wel hoop ik dat het CDA begrepen heeft dat het, als grootste partner, toch niet het standpunt kan innemen dat regering· en VVD aan al zijn wensen heeft te vol- doen, zoals Het Parool suggereerde. 1
Dan zou er echt "politieke rotzooi" komen.
Nu kunnen wij wederzijds onze lessen uit deze kracht- meting trekken. Op de gezonde basis van de aanvaarde Bestekmaatregelen kunnen wij ons zetten aan de aanpak van de problemen voor 1980 en verder.
En dat die niet gering zijn, zal de komende maanden wel blijken.
Verschijningsdata
"Vrijheid en Democratie"
Het eerstvolgende nummer van "Vrijheid en Democratie" verschijnt op 10 augustl)s.
De kopij voor dit blad moet uiterlijk 1 augus- tus binnen zijn op het adres van de centrale redactie, Bijenmeent 135, 1218 GK Hilversum.
De daarop volgende nummers komen uit bp 31 augustus en 14 september.
•
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ .... !
door onze medewerker HenkKrol
RUdolf de Korte
FNV:
,,Bestek '81 moet van de baan"
VVD:
,,Bestek '81 moet, voor een baan
\
Van achter de groene gordijnen
Het waren spannende weken, zo vlak voor het zomer- reces. Opnieuw was de Bestek-operatie onderwerp van gesprek. Dit keer met name de I-juli maatregelen.
Dit zogenaamde I juli pakket bestond uit vier delen.
I. het niet doorwerken van de bouw-toeslag en uitzend cao's
. 12. een tweede correctie op de sociale uitkeringen 3. de aftopping ·
4. de korting op de trendvolgeers
Het grote probleem waarvoor kabinet en kamermeer- derheid stonden was dat het om noodmaatregelen met een tijdelijk karakter ging ... Een flink deel van de om- buigingen in de sociale sector slaan namelijk op het cor- rigeren van de scheefgroei van allerlei indexeringen. Zo krijgt nu een kwart van de minimumloners ongeveer vierhonderd gulden voor een veertigurige werkweek netto minder in het handje dan wanneer ze een uitkering zouden hebben. Dat leidt natuurlijk tot discriminatie van actieven ten opzichte van niet-actieven.
Maar er zijn meer onrechtvaardigheden gegroeid. De wet zegt •dat de uitkeringen op tachtig procent van het laatst verdiende loon moeten· worden vastgesteld. De werkelijkheid is dàt tal van uitkeringstrekkers boven de negentig procent zitten op netto basis. Dit allemaal als gevolg van scheefgroei. De So'ciaal Economische Raad (SER) studeert har_il op deze problemen. Daarop wacht een definitieve wettelijke regeling. Maar daar kunnen we rliet nu nog langer op wachten. Zowel VVD en metname haar woordvoerders Rudolf de Korte en Theo Joekes, bijgestaan door fractievoorzitter Koos Rietkerk, als CDA hebben nu het Kabinet voorgehouden dat vóór I januari 1980 een definitieve wettelijke regeling gegaran- deerd er moet zijn.
Voor onze fractie geldt dat de VVD niet nog eens voor de derde keer zo'n noodmaatregelencircus wil mee- maken.
Bouwtoeslagen en uitzend-cao's
Zouden de Bouwtoeslagen en uitzendcao's wel in de in- dexeringen meegedaan hebben dan had dat voor de uit- keringen, ambtenarensalarissen en minimumlonen bete- kend dat we er met zijn allen 1,8-miljard meer aan had- den moeten uitgeven. Zelfs een kind "kan weten dat een dergelijk gigantisch bedrag èen verlies van duizenden ar- beidsplaatsen zou inhouden.
Daarom hebben dè meeste partijen met deze noodza- . kelijke maatregel dan ook geen moeite.
De Partij van de Arbeid(!) daarentegen bleef doorwer- king bepleiten.
Korting op de sociale uitkering
De korting op de sociale uitkering werkte ditmaal nog gematigder uit op vooral de laagste uitkeringen, dan de vorige keer.
Het gaat hier nu werkelijk om minimaal "nlinder meer".
Een term die destijds werd bedacht door Rudolf de Korte om hiermee aan te geven dat hèt woon.! "inleve-
ren;' - dat de PvdA nog al eens gebruikt - wel heel ver- keerd gekozen is.
In bedragen komt het neer op vier dubbeltjes in de week of afgerond twee gulden in de maand "minder meer".
Daartegenover staat een "meer", voor de Jaagste uitke- ringen, van tweeëntwintig gulden.
Desalniettenlin heeft de VVD gesteld dat - mochten die
t~ee gulden "minder m,eer" de koopkracht van de laag- ste uitkeringen toch aantasten - dit moet worden ge- compenseerd.
Het Kabinet heeft, om de medewerking van de gehele CDA-fractie te verkrijgen een royale toezegging gedaan.
Die ómvat dat in verband met de te verwachten verho- ging van twee procent per 1 januari 1980 van alle uit- keringen, de helft hiervan (d.w.z. 1 %) naar voren wordt 'gehaald en al op I oktober a.s. ingaat. Daarmee gaat de koopkracht van de uitkeringen, en met name van de laagste, er met 0,2 % op jaarbasis op vooruit.
De koopkracht is dus zonder meer gewaarborgd ..
Toch is het belangrijk, en voor onze fractie is dat eigen- lijk wel het allerbelangrijkste punt van dit debat, dat de CDA-fractie-ondanks verdeeldheid hierover, deze twee- de korting op de uitkeringen heeft geaccepteerd.
Zonder dat zou een ombuiging van driehonderdmiljoen gulden in 1981 verloren zijn gegaan. ·Dat zou voor ons, zo vertelde Rudolf de Korte, onacceptabel geweest zijn.
De aftopping
Tegen de aftopping had (en heeft nog steeds) de VVD- fractie grote bezwaren. Niet voor niets hebben we daar- van gezegd dat die aftoppingsmaatregel ondoelmatig en onevenwichtig is. Eigenlijk is het een onding. ' - Deze maatregel vormt geen onderdeel van Bestek '81.
Ze dupeert opnieuw de middeninkomens. Dat is ook de reden dat de VVD steeds s!elt dat extra offers gevraagd mogen worden vanaf 60-70.000 gulden. Dat was ook een onderdeel van het regeèrakkpord: koopkracht handhaven -zoveel mogelijk - tot tweemaal modaal.
Een ander bezwaar tegen de aftopping is dat slechts een beperkte groep inkomenstrekkers ·een extra bijdrage moet leveren - "omdat er dan slechts weinig contracten hoeven te wordèn opengebroken".
Dat vond de VVD-fractie onrechtvaardig tegenover die inkomenstrekkers. En dan is er nog het bezwaar dat het inkomensoffer zo afhankelijk wordt gemaakt van de mate van inflatie. Verder kost de aftopping de schatkist alleen maar geld en levert daar dus niets op.
De PvdA-fractie immers was er ook tegen, hoewel uit om de grens nog verder te verlagen tot 50.000 in· plaats van de door het Kabinet voorstelde 55.000. ·
Alles bijeen re<;ien voor onze fractie om zich tot. het uiterste te verzetten tegen deze maatregel. Dat is ge- beurd tegen de achtergrond dat dit ook zinvol kon zijn.
De PvdA fractie immers was er ook tegen, hoewel uit heel andere overwegingen. De aftopping zou dus in het debat zijn afgestemd ware het niet. ..
Om te voorkomen dat het hele pakket in gevaar zou
TheoJoekes
Overleg in de fractiebanken tijdens
·de discussies over het 1 juli-pakket Erica Verkerk in gesprek met Rudolfde Korte
komen sprak het kabinet het onaanvaardbaar uit. Dat was voor de VVD-fractie reden om te zwichten. Immers Bestek '81 moet op koers gehouden worden. Dat is de kern van het kabinetsbeleid, dat uiteindelijk de econo- mie weer in gezondere banen moet leiden om zo voor iedereen mee werk te scheppen.
En, zo verzekerde mij Rudolf de Korte. de aftopping blijven we ten principale verwerpen: "Laat dat iedereen duidelijk zijn".
De trendvolgers
Met de korting van de salarissen van hen die tot de tre_ndvolgers behoren (welzijnszorg, gezondheidszorg, beJaardenzorg enz.) hadden wij als VVD-fractie het relatief erg moeilijk. Rudolf de Korte legt uit waarom:
"in de eerste plaats omdat hun rechtspositie meer verge- . leken moet worden met mensen uit het bedrijfsleven, ook omdat hun netto honorering lager- ligt dan van ver- gelijkbare ambtenaren en tenslotte omdat het overleg met deze groepen van de kant van het kabinet nogal laat van start gegaan was. Hierdoor moest ten dele worden ingegrepen in enkele meerjaren CAO's. In dat licht waren wij het eens met een nie1,1w voorstel van het kabinet om de kortingen voor deze.grote groep te ver-
soepelen". ·
De korting gaat nu in per 1 juli conform wat er op die datum voor de ambtenaren zal gebeuren en verder zal er overleg plaats vinden over een definitief twee-en- eenhalfjaars ombuigingspakket. Hierbij kan dan nog overlegd worden over een extra aantal arbeidsplaatsen voor deze sector.
. 5
.
Voorjaar~nota
Theo Joekes behandelde met name de v~orjaarsnota, een soort van momentopname van de uitvoering van de
begroting.
De r7gering had hierbij gèsteld dat het financieringste- • kort 10 deze nota centraal stond. Joekes zei echter.: "jp. ' al deze stukken hoort slechts één zaak centraal te staan en dat is de uitvoering van Bestek '81 ". ·
·Hij sprak zijn ernstige zorg uit over de hoeveelheidgd4·1 schepping die nodig zal zijn om een deel van de tekort:eii ·
· te kunnen fmancieren en wees er nog eens op dat dit dé
inflatie zal bevorderen. Toen de regering het antwoQrd op zijn vraag "Hoeveel steun aan grote bedrijven, buiten de bekende cijfers zit er nog in de pipe-line?" schuldig moest blijven, berekende hij samen met Huub Jacobse dat dit alleen al voor dit kalenderjaar zeker nog 350 mil- joen gulden zou zijn.
Joekes wees erop dat ook dit bedrag extra zou moeten worden gecompenseerd.
Hij poneerde de stelling dat de belastingontvangsten op twee punten aanzienlijk dreigen tegen te vallen.
Voor wat de inkomstenbelasting betreft 400 miljoen en wat betreft de vennootschapsbelasting 1,3 miljard.
Voor de inkomstenbelasting zou ook de vervroegde in- ning nog wel eens bijzondere problemen kunnen ople- veren. voor de dienst zelf, die hier wellicht niet op bere.:
kend IS, maar zeker ook voor de belastingbetaler die hier niet altijd rekening mée zal kunnen houden. Een zaak die in het verleäen al vaak is aangekaart door Frits Portheine.
De mi~ister toonde zich voor al deze argumenten zeer gevoelig ... Joekes zei verheugd te zijn dat de regering nu eindelijk aan de noodrem wilde trekken en wees erop dat fractievoorzitter Koos Rietkerk hier al twee maan- ,
den eerder ,om had gevraagd. ·
Hij bekritiseerde de genomen voorstellen omdat ze niet structureel zijn rilaar slechts een eenmalige a,aópassing 1
aan een structureel probleem.
I
Gezondheidszorg
'
Bij hèt debat over de kostenbeheersing in de gezond-i h~idszor~ merkte Dick Dees op dat ondanks de ombw~
g1!lgen d1t ~en ~el.angr~~e groeisector blijft. Alleen al het f~~t dat er 10 vyf ~aar tiJd 45.000 nieuwe arbeidsplaatsen
biJkomen toont dit duidelijk aan. .
De_ nota van mevrouw E. Veder-Srnit, onze staatssecre- tans op Volksgezondheid, waarin tientallen voorstellen tot kostenbeheersing worden gedaan, vorid hij çén uit- stekende basis voor .het beleid omdat van iedereen, onder handhaving van de kwaliteit van de zorg, een offer wordt gevraagd.
Ook aan eigen bijdragen van de patiënt valt volgens Dick Dees !}iet te ontkomen. ,
Wel bepleitte hij een hardheidsclausule om te voorko- men dat kwetsbare groepen zoals bejaarden en chro- nisch zieken in onbillijke situaties zouden geraken .
I
AlbenJan Evenhuis
door Koosje Bilts
Voor de langere termijn achtte hij een studie naar de mogelijkheden van eigen bijdragen naar draagkracht gewenst. De IZA-IZR-regelingen, waarin de eigen bij- dragen een zekere inkomensbedding hebben gekregen, bieden voor deze studie een basis.
Pleidooien hield hij voorts ten gunste van versterking van de jeugdtandverzorging, een betere samenwerking tussen huisarts en specialist en extra aandacht voor de verpleegkundige s~tor. Ook drong Dick Dees aan op meer openheid van de financiële controles binnen de ziekenfondsverzekering.
Eigen bijdragen voor plastische chirurgie vindt Dick Dees niet aanvaardbaar. Ook de voorzitter van de Eer- ste Kamerfractie, Haya van Someren, had hier al eerder in een spreekbeurt op aangedrongen, zeker wanneer het gaat om ingrepen die nodig zijn ten gevolge van aangeboren afwijking, ongevallen en operaties. Twijfels had de VVD-fractie over het regeringsvoornemen om het dienstverband van medische specialisten te bevor- deren.
"Op zich Is er wel wat voor te zeggen, maar erva- ringen uit het buitenland wijzen uit dat dit tot enorme kostenverhogingen kan leiden," aldus onze woordvoer- der Dick Dees.
Bootvluchtelingen
Ad Ploeg die maanden geleden het initiatief nam voor '
hulp vanuit Nederland voor de Vietnamese bootvluchte-
Twaalf zevens •••
U kent uw Kamerleden keurig- in het pak. Plezierig verrast was het dan ook, dat u en ik hen onlangs in een slimfit voetbalpa/çje de groene grasmat konden zien op- rennen... Niet de héle fractie had zich hier aan ge- waagd, 28 zou te veel r,ijn geweest. Nee, het was de sportieve voorhoede: Cornelis Berkhouwer, Dick Dees, Loek Hermans, Wim Keja, Ad Ploeg en in het doel:
Staatssecretaris Wim van Eekelen! De VVD was dus fors aanwezig. Tot twee keer toe, eerst in Leiden tegen projèssoren: bijna een lit~aire daad. Ten bate van ge-
handicapten en op touw gezet door Erica Verkerk- Terpstra, die zich langs de lijn niet onbetuigd liet. Haar stem schalde ~ver het veld en door mijn radio metals glorieus resultaat: 4-2 voor de F.C. Politic Boys! U ziet dus dat er onder de door u gekozen volksVèrtegenwoor- digers ongedachte talenten schuilgaan. Enige dagen later een revanche-wedstrijd tegen Belgische parlemen- tariërs! En niet zo maar op een en ander veld tuintje
· wieden dames en heren, nee in de Feijenoordse KUIP!
Als voorwedstrijd van Ajax/ F.C. Twente. Denkt u zich dat eens in: volstromende tribunes die u daar zien voet-
lingen, heeft het hier de laatste weken wel erg druk mee.
Om nog eens te wijzen op het droeve lot van deze men- sen heeft hij vragen gesteld aan de minister van Buiten- landse Zaken de heer C. van der Klaauw.
In een mondeling,overleg kreeg hij van de minister ant- woord. Nederland zal nog eens 300 vluchtelingen extra opnemen en een bedrag tussen de tien en vijftien mil- joen gulden extra uitgeven om de ernstige nood te ledi- gen.
Ook Van der Klaauw (VVD) bleek erg begaan met de situatie van deze vluchtelingen. Op de conferentie van Europese ministers van Buitenlandse Zaken nam hij het initiatief om gezamenlijk druk uit te oefenen op Hanoi.
Qok wil de minister dat er overleg zal plaatsvinden met o.a. Indonesië en Suriname om te bezien of de regerin- gen daar bereid zijn ook een deel van deze bootvluchte- lingen op te nemen.
Nieuwbouw Tweede Kamer
Om aanzienlijk wat kosten te besparen en om bovendien het karakter van de Haagse binnenstad niet te verstoren kwamen onze kamerleden Albert-Jan Evenhuis en Pol de Beer met het voorstel om in plaats van de dure nieuw- bouw te overwegen de Ridderzaal te gaan gebruiken als vergaderruimte voor de Tweede Kamer.
Op-die manier spaar je niet alleen veel geld uit, maar creëer je ook een extra ruimte.
Helaas werd dit voorstel in deK amer verworpen.
ballen in plaats van een spreekbeurt houden.
De Belgen trade!J keurig genummerd atm. Ik zal niet het flauwe grapje herhalen, dat ze allen een stulçje zeep bij zich hadden vanwege de kuip. Wij hadden trouwens Anneke Vrijldndt-Krijnen meegebracht als ervaren ver-
zorgster. .
De Nederlandse parlementariërs echter, bleken allemaal het magische getal zéven op de rug te dragen en zoiets sticht verwarring. Nummer 7 gaat een poosje aan de kçmt om een reservenummer 7 ook eens de kans te ge- ven! Aanvoerder Wim Keja zat even op het harde banlçje bij de invallers. Hij vond dat ban/çje wel. wat leeg. Snel telde hij de voetballende Nederlanders en ja hoor, twáálf zevens renden vrolijk tussen de Belgen om balbezit.
Zèlfs de professionele voetballers van Ajax en F.C.
Twente die, langs de kant zich verkneukelend, aanwij- zingen gaven, hadden het niet in de gaten.
Ondanks een verlies van 3-1, bood de coach van F.C.
Twente Ad Ploeg later nog een contract aan. Hij moest dan wel wat trainen ...
•
Burgemeester Henk Vonhoff: ·
,,Ik ben geen zetbaas van de regering''
"Het politieke element is slechts één van de factoren in het functioneren van een burgemeester. Het is niet on- belangrijk, maar mag voor hem niet doorslaggevend zijn. Het mag geen conclusie zijn van zijn baan". Dat zegt burgemeester Henk VonhotT van Utrecht. Een bur- gemeester die - wellicht tegen wil en dank - een van de politiek meest herkenbare burgemeesters van ons land is. Tegen wil en dank, omdat het na een gespre~ met de Utrechtse burgemeester duidelijk wordt dat hij op eigen grondgebied, op het lokale vlak van Utrecht dus, er naar streeft bovenpartijdig te functioneren.
In zijn installatierede destijds als burgemeester van Utrecht heeft Henk VooholT geprobeerd het duidelijk te zeggen: "Ik ben beslist niet politiek ontkleurd. Als dat wel het geval zou zijn, zou ik te kort doèn aan de bedoe- lingen van het kabinet, dat immers bij de benoeming van burgemeesters een zekere evenwichtigheid aan kleur schijnt na te streven. Wat u van mij mag verwachten is met een nogal ingewikkeld woord: geobjectiveerde sub- jectiviteit". Voor de Utrechtse burgemeester is het een
zekere conclusie, dat het aantal VVD-burgemeesters in ons land niet in overeenstemming is met de positie, die de VVD h~ft. In dit verband nog een citaat uit zijn in- stallatierede van destijds: "Ik heb .het misschien wat makkelijker met het functioneren op het lokale JVlak als bovenpartijdige dan vele collega's, omdat ik een voor- stander ben van de benoemde burgemeester boven de gekozen burgemeester". Citaten die er niet omheen draaien.
Dat de heer VonhotT zo politiek herkenbaar is dankt hij beslist niet aan zijn funktioneren in Utrecht. Een aktief verleden in de Tweede Kamer en als staatssecretaris, als duidelijk geprofileerde liberale politicus dus, heeft zijn politieke aanzien al bepaald voordat hij burgemeester werd. Voeg daarbij zijn soms van de algemene partijge- dachten afwijkende denkbeelden en uitspraken en het is voor iedereen duidelijk dat VonhotT een zwaar liberaal stempel blijft dragen tot ltet einde van zijn leven, Al func- tioneert hij als Utrechts burgemeester nóg zo objectief en .neutraal coördinerend. Het ambtenarenkorps yan de vierde stad van het land en de Utrechtse raadsfrakties hebben hun gevoelens over de heer V onhotT meermalen als volgt getypeerd: hij is geen VVD-burgemeester voor ons, maar toch weten we allemaal dat hij een liberaal is. Voohoft's opvattingen over het bovenpartijdig func- tioneren slaan direkt op ûjn mening, dat de uitslag van een gemeenteraadsverkiezing zeker niet direkt mag wor- den gekoppeld aan de-benoeming van een burgemeester.
Hij reageert hiermee op een mededeling van de vragen- steller, dat bijvoorbeeld in Amstelveen vorig jaar een nieuwe burgemeester werd benoemd en waarbij deze be- noeming wel degelijk beïnvloed werd door de uitslag van de kort daarvoor gehouden gemeenteraadsverkiezingen en dus ook voor de verdeling van de wethoudersporte- feuilles. VonhotT hierover: "Zolang we een benoemde burgemeester hebben, mag zijn positie niet betrokken worden bij een verkiezingsuitslag."
Burgemeester Henk VonhotT verder over zijn ambt: ;,Ik·
vind dat ik een soort brugfunktie heb naar de partijen 1 die niet in het kollege zitten. Ik moet er voor zorgen dat : ook zij alle informatie krijgen die de andere partije~ via ! hun wethouder(s) krijgen. Daarmee bedoel ik dus niet al- leen de papieren informatie, de officiële. gegevens dus, maar ook de achtergrondinformatie. We hebben in
'!.trec~t naast het seniorenconvent, waarin wèl alle par- tiJen zitten, maar welk convent voornam~lijk huishoude- lijk funktioneert, ook een politiek overlegorgaan waarin de al~emene bestuurlijke zaken door alle partijen wor- den besproken. Dat is dus al een manier om iedereen erbij te betrekken", aldus de Utreèhtse burgemeester.
Over zijn optreden als belangen van zijn stad in het ge- ding zouden kunnen komen, zegt de heer Vonhofl": ,,Als dat zou gebeuren zou ik zeker in verweer komen. Onge- acht de politieke samenstelling van de regeling op dat moment. Zo zou ik mij kunnen voorstellen dat ik mij
z~>U keren tegen bepaalde voorstellen van het huidi$e ka- bmet voor de reorglmisatie van het binnenlands bestuur.
Ik zou dan zeker op een passende manier uiting geven van mijn prote.st in Den Haag. Het is uiterst legitiem om te -proberen een belangrijke beslissing tevoren te beïn- vloeden. ·voorzover het parlement de beslissing al ge~
nomen heeft; zou ik mij terughoudend opstellen".
Burgemeester VonhotT zegt het recht op de man· af als
h~m wordt gevraagd of hij reageert als de belangen v~~
ZIJn stad geschaad dreigen te worden. Een typerende uitspraak in dit verband: "Ik ben geen zetbaas van de re:
gering, van welke dan ook". ·
Tenslotte: Henk VonhotT meent dat een burgemeester wel degelijk aktie~ kan zijn in zijn eigen partij. Behalye dan op het terrem waarop hij zelf dagelijks opereelt VonhotT: "Zowel het doen van uitlatingen op politiek gebied als de uitoefening van funkties op het bovenloka- le niveau vind ik volstrekt gerechtvaardigd". Wie de Utrechtse burgemeester volgt, weet dat beide ook op hennelf slaan.
•
----~---~~--
7
-~
Armoede in Derde Wereld kwam o·p UNCTAD nauwelijks ter sprake
,,
',•
4
Bij de onderhandelingen in Manilla is weer eens geble- ken dat de agenda van deze ·unctad te overladen was met onderwerpen. In maar liefst . acht onderhandè- lingscommissies werd gediscussieerd oyer producties,
·handelsstromen en financieringsaspecten. Merkwaardig is dat over armoede in de Derde Wereld niet of nauwe- lijks werd gesproken! Nog voor de conferentie begon werd door velen de verwachting uitgespmken dat de re- sultaten in Manilla wel eens nihil of in ieder geval zeer pover zouden zijn. Gaandeweg gedurende de laatste twee weken raakten ook ~e direct betrokken hoe lan- ger hoe meer overtuigd dat de sombere verwachtingen
zouden uitkomen. In iedere onderhandelingscommissie speelden de stagnerende economie en de werkloosheid in de dom~rlanden een belangrijke mi en werden de natio~
nale producties en handelsbelangen in het oog gehouden.
Ook het feit dat meerdere, "westelijke" landen thans wat minder. goed bij kas zitten (Engeland) was van invloed.
Opvallend was de afnemende homogeniteit van de 119 ontwikkelingslanden als "Groep 77" vanwege het feit dat een aantal van hen economisch sterk groeiende is en eigen belangen wenst te verdedigen, terwijl voorts de niet-onbemiddelde OPEC-landen in die club ten koste van alles wilden verhinderen dat de oliepolitiek ter dis- cussie kwam. Praten over de economie zonder de olie als de belangrijkste energiebron is slechts beP,erkt moge- lijk. In het kader van het onderwerp "interdependentie"
(de onderlinge afhankelijkheid van verschillende syste- men van economie) dat het mèest interessante discussie- punt zou worden van de conferentie, bleek met name een handicap te zijq dat niet over de olie kon worden gespro- ken.
Het leidde tot een vertraging in de behandeling ervan.
Overigens bleek - olie of geen olie - dat er tussen de rij- ke en arme landen een zodanig fundamenteel verschil in het aangeven van verbeteringen in. de wereldeconomie te bestaan dat het onderwerp voorshands terzijde is ge- legd.
Forum
Voor ik nu verder op de uiteindelijke afloop inga, meen ik er goed aan te doen te vermelden dat een Unctad ~el
iswaar een wereldhandelsconferentie is maar dat er geen
·1 Groeit pluimveebedrijf met 100.000 kippen heeft nog mogelijkheden voor de levering van verse eieren en ei- produkten voor industr'iële doeleinden.
.
daadwerkelijke zaken worden gedaan, zoals die in de werkelijke wereldhandel aan de orde van de dag zijn.
De Unctad"conferentie en de meerdere bijeenkomsten in UNO-verband moet men veeleer zien als een forum waarbij groepen van landen met elkaar discussiëren over . de hoofdlijnen van een aanpak zoals zij die zien als de meest wenselijke in de toekomstige· wereldproducties, af- zetmogelijkheden en de monetaire problemen daarbij.
Als deze discussies uiteindelijk leiden tot ·overeenstem- mingen - neergelegd in resoluties - dan dienen wij te be- denken dat deze juridisch niet bindend zijn. De uit- voering v~n. aangenomen resoluties heeft in het verleden dan ook nogal eens tot teleurstellingen geleid. In meerde- re gevallen hebben landen zich daarb~ beroepen op hun . gemaakte bezwaren tegen onderdelen van een geheel pakket, ofwel beriepen zij zich wijzigende omstandighe- den die zij bij hun eerdere besluitvorming niet hadden voorzien.
Toch gaat er naar mijn steiJ,ige overtuiging wel een mo- rele werking uit van de aangenomen resoluties. Het bes- te 'kunnen bij meerderheid of bij unanimiteit aangeno- men resoluties worden beschouwd als serieuze intentie- verklaringen over de wijze waarop een bepaald vraag- stuk zal .moeten1 worden opgelost en waarvoor de be- trokken landen zich naar vermogen zullen inzetten.
In dit kader geplaatst heeft Unctad V op bepaalde pun- ten zeker vooruitgang geboekt en anderzijds ten aanzien van belangrijke onderdelen van de agendaonderdelen een matig resultaat opgeleverd. Een voorbeeld van dit laatste leverde het hoofdstuk protectionisme (bescher- ming van eigen industrie door invoerbeperking) en in het verlengde daarvan de noodzaak tot herstructurering van de nationale industrie (omdat de concurrentie uit de lage Ionen landen uiteindelijk toch niet vol te houden is).
Door de B-groep (rijke landen) werden hierover twee ontwerpresoluties ingediend. De ontwikkelingslanden dienden er één in, die de beide genoemde onderdelen ge- zamenlijk bevatte. Na een paar weken onderhandelen bleken de standpunten van beide landengroepen niet na- der tot èlkaar te komen. Nederland heeft - als handels- land bij uitstek - pogingen gedaan de EG een wat verder- gaand en soepeler standpunt te laten innemen. Mede daardoor kwam tenslotte de B-groep tot aanvaarding
BÉRT QQMS
onbetwist verhuosspecoiihSt
Voor inlichtingen: Meelfabriek De Voorzorg B.V., Kre'i- tEmmolenstraat 127- 129, Udenhout, tel. 04241 - 1204.
• Binnen- en buitenlandse verhuizingen PURMEREND- 02990-21847 HOORN- 02290-1451.7
Harry Waalkans
van het door de ontwikkelingslanden gevraagde uit- gangspunt, n.l. dat een koppeling tussen de afscherming (protectionisme) en de noodzaak tot herstructurering van een nationale industrie gewenst is bij verdere be- sprekingen om tot algemeen aanvaardbare richtlijnen of aanbevelingen terzake te komen.
Compromis
Met andere woorden gezegd, als men tijdig tot herstruc- turering komt in verband met exporten uit de ontwikke- lingslanden is afscherming niet nodig. Pas in de laatste conferentie-uren werd er een compromis bereikt n.l. dat binnen de Unctad-organisatie een onderzoek op gang wordt gebracht dat zal kunnen uitmonden in (algemene) aanbevelingen op dit terrein. Een duidelijke intentiever- klaring dus van de zijde der rijke landen van het onder- werp Grondstoffen, met name dat stortingen van geldbe- dragen voor een apart fonds (tweede loket) voor produc- tiviteitsverbetering en bijv. de marketing in en van de ontwikkelingslanden vóór eind 1979 zal plaatsvinden.
Voorts dat in versneld tempo grondstoffenovereenkom- sten moeten worden afgesloten en dat grondstofverwer- kende industrieën in de ontwikkelingslanden dienen te worden uitgebreid.
Inzake de overdracht van kennis op het gebied van de technologie werden twee resoluties met algemene stem- men aanvaard. De eerste bevatte een oproep tot ver- sterking van de technologische capaciteit in de ontwik- kelingslanden. De tweede benadrukte het belang van de voortzetting van de verdere werkzaamheden om te ko- men tot een gedragscode voor de overdracht van tech- nologie. Aangezien veel technologische kennis in oc- trooien vastligt is een code echt wel nodig!
Ook de onderhandelingen over de verdeling van de scheepvaart in de wereld werden op één punt positief afgesloten. Er vond een doorbraak plaats ten aanzien van een V.N.-gedragscode, die uit vorige Unctads werd geboren, uitmondend in een principeverdeling van de lijnvaart in 40 % van het aanbod voor ieder van een
"rijk" en een Derde Wereldland, die bij een lijn betrok- ken zijn en 20% voor de vrije markt. Tot nu toe niet toegetreden landen tot deze bereikte code deden dat in Manilla alsnog waaronder Rusland, de Skandinavische landen en de gehele EG. Met algemene stemmen werd ook aanvaard dat de minst ontwikkelde landen ex- tra aandacht zullen krijgen. Een verdubbeling van de hulp aan deze landen wordt in de resolutie aanbevolen waar de VS, Engeland en de Oostbloklanden overigens niet mee instemden. Toch zie ik deze aanbeveling binnen afzienbare tijd gerealiseerd worden.
Op het gebied van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) werd een resolutie aanvaard met 112 stemmen voor en 14 onthoudingen. Het ging hierbij om het opzet- ten van een studie binnen de Unctad-organisatie over het creëren van een aanvullende mogelijkheid van het IMF om een plotselinge daling in de exportopbrengsten van de ontwikkelingslanden op te vangen.
Nederland onthield zich van de stemming omdat zij van
mening was dat werken langs twee lijnen op hetzelfde terrein ongewenst is. Het IMF kan dit zelf wel!
Alle deelnemende landen waren het ook eens met het richten van een verzoek aan de secretaris-generaal UNO om meer financiële en administratieve mogelijkheden voor het Unctad-secretariaat. De bedoeling hiervan is om zodoende de 119 ontwikkelingslanden bijstand te verlenen in hun gebrekkige economisch-technische or- ganisatie. Meerdere westelijke landen maakten terzake bezwarende kanttekeningen vanuit de stelling dat Unc- tad (UNO) een universele taak heeft, dus voor alle lan- den, en niet specifiek ten behoeve van een bepaalde groep. Waarschijnlijk om politieke redenen stemden zij overigens wel voor!
Geen overeenstemming werd bereikt over een scala van onderwerpen betreffende het bevorderen van de fa- bricage van eindproducten en halffabrikaten uit eigen grondstoffen en de verruiming van handelsmogelijkhe- den voor de Derde W ereldlanden. Omdat vrijwel alle (grote) westerse landen tegen waren werd er ook niets bereikt op het gebied van een algemene schuldenverlich- ting, hoewel Nederland voorstellen deed voor het oprich- ten van een Internationale Schuldencommissie.
Intentie
Uit de bovengenoemde opsomming van de belang- rijkste conferentieresultaten wordt - naar ik meen - bevestigd dat het in bijna alle gevallen die positief wer- den beslist, gaat om de intentie, het tonen van de wil om naar een aangegeven oplossing te streven. De velen met de zeer negatieve verwachtingen, die ik in het begin van dit artikel noemde, vinden dan ook dat het positief bereikte de moeite niet waard is.
Deze lieden - veelal uit linkse kringen - vinden dat derge- lijke conferenties maar niet meer gehouden moeten wor- den. Ik deel deze opvatting niet omdat ik van mening ben dat er periodiek wereldfora dienen te zijn, waar ar- me en rijke landen elkaar ontmoeten. Uit de discussies kunnen op den duur dan telkens stapjes voorwaarts worden gemaakt, zoals tot nu toe in vele ontwikkelings- landen zichtbaar gebeurde, in het lange proces van het tot algemene ontwikkeling brengen van alle Derde Wereldlanden. Dat is uiteindelijk ook ons belang.
•
Commissierapporten
Het hoofdbestuur wil reeds nu bekendmaken dat binnen- kort onder auspiciën van het hoofdbestuur de volgende door partijcommissies opgestelde discussienota's ver- schijnen.
"Energiebesparing", opgesteld door de Energiecom- missie;
"Liberaal welzijn", opgesteld door de commissie Wel- zijn;
"Maatregelen betreffende de vervreemding van land- bouwgronden", opgesteld door de Landelijke Land- bouwcommissie;
"De vierstromenschool", opgesteld door de sectie vwo/
avo van de Landelijke Onderwijs Commissie. · De tekst van bovengenoemde nota's wordt automatisch toegezonden aan de abonnees op de informatiemap. De notities betreffende welzijn en landbouw zijn gratis ver- krijgbaar en kunnen bij het algemeen secretariaat wor- den opgevraagd. De andere twee brochures zijn nog niet verkrijgbaar; zodra dit het geval is zal bekend worden gemaakt tegen welke prijs ze besteld kunnen worden.
---~~--
9In onze gastkolom drukken we dit maal de opinie af van de heer SJ.E.C. Bos
uit Utrecht.
De heer Bos is tandarts van beroep.
Hij neemt onder meer stelling tegen ondemocratische verzekeringssystemen.
Hij noemt in dit verband het ziekenfonds,
· waarbij men beneden een bepaalde inkomens- grens verplicht premie betaalt, maar beperkt wordt in de keuze van zijn tandarts.
Democratisering van de zorg voor de volksgezondheid
In "Vrijheid en Democratie" van 8 september 1978 gaat men voor het begrip democratie uit van de omschrijving van W.A. Bongeruit 1934: "Democratie is de bestuurs- vorm ener collectiviteit met zelfbestuur, waaraan een groot deel van haar leden deelneemt, hetzij direct, hetzij indirect, waarbij geestelijke vrijheid en gelijkheid voor de wet gewaarborgd zijn en waarbij de leden van haar geest doortrokken zijn".
Als we hier voor collectiviteit de staat der Nederlanden invullen, dan zou in de eerste plaats de geestelijke vrij- heid en gelijkheid voor de wet moeten zijn gewaarborgd.
Verder zouden alle Nederlanders van deze geest van geestelijke vrijheid en gelijkheid moeten zijn doortrok- ken. Dit laatste is pas mogelijk, als we te maken hebben met echt vrije mensen. D.w.z. mensen, die niet gehin- derd worden door bijvoorbeeld geestelijke trauma's en vooroordelen als gevolg van een verkeerde opvoeding en scholing. Voor de democratie is namelijk van belang, dat aan de ene kant wordt voorkomen, dat we autoritair op- tredende mensen krijgen en aan de andere kant moet worden bevorderd, dat men assertief weet te handelen, d.w.z. zonder angst voor zichzelf durft op te komen, zonder daarbij de rechten van een ander of anderen te schaden. Verder zijn van belang eerlijkheid, niet-mani- pulatief optreden en het niet uitsluitend opkomen voor het eigen belang, maar dit weten af te wegen tegen het belang van degene, met wie men te maken heeft; in de volksgezondheid vooral dat van de patiënt.
Om ergens over mee te kunnen spreken is het van belang om er ook wat van te weten. Aangezien een goede ge- zondheid. van belang is voor iedereen, zou in het gehele onderwijs hieraan meer aandacht moeten worden be- steed. Niet alleen in verband met de democratisering van de zorg voor de volksgezondheid, maar ook ter preven- tie in de volksgezondheid. Dit laatste voorkomt veelleed en kosten.
. Hulpgevers
Behalve met de patiënten (de hulpzoekers) hebben we bij de volksgezondheid te maken met de groep der hulpge- vers. Bij deze groep horen o.a. artsen, verpleegkundigen, laboranten, apothekers, apothekersassistenten, tandart- sen, mondhygiënistes, tandartsassistenten en tand- technici.
Voor elke patiënt"en dat is praktisch iedereen op zijn tijd, is van belang, hoe hij voor zijn herstel wordt bena- derd. Democratisering van de relatie tussen hulpgever en hulpontvanger raakt daarom elke Nederlander.
Democratisering in de groep der hulpgevers zal de on- derlinge verhouding tussen de leden van deze groep beïnvloeden. Om in het democratische systeem ergens verantwoord over mee te kunnen praten, moet men over dat onderwerp voldoende weten, er verstand van heb- ben. Democratisering mag daarom niet inhouden, dat zomaar een meerderheid van stemmen bepaalt, wat er gebeurt. In een democratische organisatie zouden bij een
beslissing over een verandering alle leden van de discipli- nes, die erbij betrokken zijn, van te voren volledig over die verandering moeten worden voorgelicht en dan hun ideeën daarover kunnen inbrengen. Hierdoor zouden eventueel door de plannenmakers niet onderkende wrij- vingen in de organisatie kunnen worden onderkend en voorkomen, hetgeen de organisatie ten goede komt en een betere onderlinge sfeer tussen de hulpgevers kan be- vorderen. Indien hierbij zaken voorkomen, die belangen van patiënten aangaan, mag men niet verzuimen deze via vertegenwoordigers van belangengroepen en/of via een enquête te raadplegen.
Wil een democratie goed functioneren, dan hebben we behalve eerlijke, niet-manipulerende, niet-autoritaire, as- sertieve mensen ook democratische organisatievormen nodig.
Bij de zorg voor de volksgezondheid geldt dan, dat er geen ondemocratische verzekeringssystemen mogen voorkomen, zoals het ziekenfonds, waarbij men beneden de "loongrens" verplicht is premie te betalen, maar be- perkt wordt in de tandartsenkeuze. Er zijn namelijk tandartsen, die een tijdstarief hanteren, omdat bij be- houd van kwaliteit, die zij in het belang van hun patiën- ten nastreven, de benodigde tijd voor gelijksoortige ver- richtingen uiteenloopt. Zij zijn daardoor gedwongen om alleen particuliere patiënten te behandelen, omdat het ziekenfonds door haar (te lage) verrichtingentarieven en beperkte pakket, die optimale behandeling niet mogelijk maakt. Indien ziekenfondspatiënten zich desondanks bij een particuliere tandarts laten behandelen, verspelen zij, een uitzonderlijk geval daargelaten, hun rechten. Dit is in wezen het toppunt van een ondemocratisch systeem.
Aan de ene kant wordt de premie gewoon ingehouden, aan de andere kant is men verplicht zich bij een bepaal- de groep tandartsen te laten behandelen, wil men het
"profijt" van de verzekering behouden.
Bij een democratische zorg voor de volksgezondheid moet het voor iedereen mogelijk zijn om, onafhankelijk van zijn eigen financiële middelen, een optimale zorg te ontvangen van die zorgve:rlener, die men zelf kiest.
Daarbij moet de relatie patiënt-verzorger er één zijn op voet van gelijkheid en vrijheid. De gelijkheid en vrijheid van de patiënt tegenover zijn hulpverlener is alleen mo- gelijk, indien hij daarin niet beperkt wordt door andere factoren, ,waarop hij geen vat heeft,· met name het ziekenfonds en/ of de financiën.
Idee
Tandarts Hupkes heeft een idee ontwikkeld, waardoor bovengenoemde relatie patiënt-verzorger op voet van ge- lijkheid en vrijheid kan ontstaan en de nadelen van het huidige ziekenfondssysteem worden opgeheven. Collega
DickDees
VVD-ftactie vindt aanpassing
wetsontwerp abortus nodig
Instemming met een aantal hoofdlijnen, kritiek op delen van de uitwerking. Dat is globaal gezien de strekking van het voorlopig verslag dat de VVD-fractie heeft in- gediend op het wetsontwerp afbreking zwangerschap van de ministers Ginjaar en De Ruiter. Erg belangrijk vindt de fractie dat in een constructieve dialoog tussen regering en parlement een nieuwe wetgeving wordt na- gestreefd die niet alleen recht doet aan de verscheiden- heid van opvattingen in onze samenleving, maar die tevens een werkbaar kader kan vormen voor verant- woorde hulpverlening.
Nieuwe wetgeving is vooral ook noodzakelijk omdat sterk gewijzigde opvattingen en omstandigheden in onze samenleving hebben geleid tot een omvangrijke praktijk van abortushulpverlening, waarbij de huidige wettelijke strafbepalingen feitelijk ter zijde zijn gesteld. Uit oog- punt van rechtshandhaving en rechtszekerheid is dat geen aanvaardbare situatie.
Áls belangrijkste positieve kenmerken van het ingedien- de wetsontwerp ziet de VVD-fractie dat:
• is afgezien van de formulering van een algemene normstelling waaraan elk individueel verzoek om abortus zou moeten worden getoetst;
• de beschermwaardigheid van menselijk leven in wor- ding gestalte krijgt in wettelijke waárborgen voor een zorgvuldige besluitvorming; en
• gewetensvrijheid van zowel degenen, die abortus onder de voor hen geldende omstandigheden toelaat- baar achten, als van degenen die principieel geen me- dewerking willen verlenen aan een ingreep tot afbre- king van de zwangerschap, wordt gerespecteerd.
Discussie
Ten aanzien van de waarborgen voor een zorgvuldige be- sluitvorming is er nogal wat publieke discussie geweest over de bepaling dat "de arts er zich van dient te verge- wissen dat de noodsituatie van de vrouw niet op andere wijze kan worden beëindigd."
Wordt hiermee toch niet een zekere normstelling inge- voerd en zal dit niet leiden tot een aantasting van de eigen beslissingsbevoegdheid van de vrouw, zo hebben velen zich afgevraagd.
Naar de mening van de VVD-fractie kan en mag dit niet de bedoeling zijn. Want welke oplossing voor de nood- situatie van de vrouw ook wordt gekozen, zij zal slechts kans van slagen hebben indien de vrouw met die oplos- sing instemt. Immers, als dat niet de bedoeling zou zijn, bestaat er het gevaar dat de noodsituatie, waarin de vrouw verkeert in het geheel niet tot een oplossing wordt gebracht. En dat is nu juist niet de bedoeling van het wetsontwerp.
Volgens de VVD-fractie kan er dan ook nauwelijks mis- verstand over bestaan dat het de vrouw is die in eerste en laatste instantie beslist. Tussen die beslissingsmomen- ten ligt dan de eigen verantwoordelijkheid van de arts, die aan de vrouw meedeelt of hij bereid is de ingreep te verrichten.
Nogal wat bezwaren heeft de VVD-fractie tegen de be- paling dat een zwangerschap niet eerder mag worden
afgebroken dan op de zesde dag nadat de vrouw haar voornemen met de arts die de ingreep zal verrichten, heeft besproken. Het grote risico van deze verplichte be- denktijd is dat de vrouw zich voortaan rechtstreeks tot de kliniek gaat wenden en de huisarts overslaat. Juist omdat met name de huisarts gezien zijn specifieke ver- trouwensrelatie met de vrouw alle aspecten van een on- gewenste zwangerschap het beste kan beoordelen, is dat niet wenselijk.
Het zou als onbedoeld effect kunnen hebben dat de kwa- liteit van de besluitvorming en de hulpverlening wordt aangetast. Zeker nu uit een aantal gegevens is gebleken dat bijna alle vrouwen voor hun eerste bezoek aan de kliniek reeds een gesprek hebben gehad met de eigen of een andere huisarts, vindt de VVD-fractie het noodzake-
lijk dat de rol van de huisarts in het hulpverleningspro- ces wordt erkend en bev_estigd.
Ook de termijn van 13 weken, wa11rboven afbreking van zwangerschap alleen in een ziekenhuis mag gebeuren, ontmoet kritiek bij de VVD-fractie.
Juist uit medische kring zijn nogal wat medisch-tech~
nische argumenten aangevoerd die eerder pleiten voor het doen verrichten van deze ingrepen in klinieken dan in ziekenhuizen. Ter wille van optimale medische en verpleegkundige omstandigheden vraagt de fractie zich dan ook af of niet een voorkeur moet worden uitgespro- ken voor een beperkt aantal gespecialiseerde klinieken welke nauw samenwerken met een algemeen ziekenhuis.
Teleurgesteld is de VVD-fractie over het voorstel van de regering om abortus, ook indien verricht door een ge- neeskundige, bij wijze van principieel uitgangspunt straf- baar te blijven stellen in het Wetboek van Strafrecht.
Dit lijkt de fractie strijdig met de opzet van het wets- ontwerp, te weten !egalisering van abortus door medisch bevoegden.
Nu de Kamer het voorlopig verslag heeft uitgebracht is het woord opnieuw· aan de regering. De fractie rekent er daarbij op dat de bewindslieden op grond van een aantal bezwaren van de VVD-fractie aanpassingen in het wetsontwerp zullen overwegen.
Gezien de uitgangspunten en hoofdlijnen verdient het wetsontwerp echter wat ons betreft een eerlijke kans.
VVD-burgemeesters in Holten en Vlagtwedde
•
Met ingang van 1 juli is benoemd tot burgemeester van Holten de heer mr. W. L. F. C. Ridder van Rappard te Hasselt, lid van de VVD. De heer Ridder van Rappard (33 jaar) is sinds 1 november 1974 chef van het kabinet van de burgemeester van Zwolle.
Met ingang van 1 augustus is benoemd tot burgemees- ter van Vlagtwedde de heer rnr. P. Roscam Abbing ( 40).
De heer Roscam Abbing is sinds 1971 burgemeester van Markelo. Hij is lid van de VVD.
Wij wensen beide burgemeesters veel succes toe in hun nieuwe gemeente.
