EUROPESE VERKIEZINGEN

EUROPESE VERKIEZINGEN

In de week van 4 tot 10 juni 1979 vinden in de negen landen van de Europese Gemeenschap de eerste rechtstreekse verkiezingen voor het Europese parlement plaats. In Nederland op 7 juni. Aan deze verkiezingen zal een serie artikelen worden gewijd . De partijvoorzitter opent de rij .... pagina 4 en 5 (

~fu®fuil ^®ffi

c61®IID®®Il'a(tfl®

24 augustus · 1978

GBeleggen in zoJt en sneeuW

Beleggen met de MCI. De MCI is een dochteronderneming van Ma- kelaarskantoor Vrins nv te Wasse- naar welke zich bezig houdt met de makelaardij in eigen land, terwijl de MCI het uitsluitend zoekt in het buitenland.

Voor U heeft de MCI prachtige appartementen en/of huizen te koop. Vooral in de Haute Savoie en Zuid-Frankrijk. Maar 6ók in Zwitserland. In prachtiae aebieden,

zowel voor uw ski- als voor uw zo- mervakantie. Door deze twee sei- zoenen ideale projekten als beleg- ging.

't Zou ons niets verbazen als u wat meer wilt weten.

Dat kan. Voor spoedise nadere informatie de bon uitknippen en opsturen Of de telefoon natuurlijk, het nummer is 017.51-1 93 1.5.

VAKANTIEREIZEN IS ONS VAK

Over alle reizen en prijzen geven wij u graag een onpartijdig advies.

*

Van Woerkom Reisadviseurs

Wagenstraat 99 Den Haag

telefoon 070- 605148/635148

*

Beursplein 11 Rotterdam

Telefoon 010-129191

Ie liJpotheek nodig?

Neem de goedkoopste,

van Nederland.

In de tijd dat u van anderen een offerte in huis heeft, heeft u van Cash-Flow geld in huis. ' Zodat u niet alleen de goedkoopste manier

om aan een 2e hypotheek te komen hebt ontdekt, maar ook de snelste.

Afsluitprovisie betaalt u evenmin als behandelingskosten.

Dat onze beloftes geen schone schijn zijn, tonen onderstaande cijfers glashard aan.

Lening 10.000,- 15.000,- 20.000,- 25.000,- 40.000,- 50.000,-

Te betalen per maand

Looptijd Looptijd

5 jaar 10 jaar

218.49 134.74

322.19 196.59

425.88 258.45

529.57 320.31

840.65 505.89

1.048.03 629.60

CA~·

Cash-Flow, bemiddelingsburo voor geldzaken.

Schutsestraat 45, Prinsenbeek, Tel. 01607-5082.

Niet ontevreden

Nu het politieke bedrijf weer op volle toeren gaat draaien, lijkt het mij nuttig in het kort te overzien waar wij met de achter ons liggende acht maan- den kabinetsbeleid zijn aangekomen en wat ons nu verder te doen staat.

Wij hebben steeds vooropgesteld dat de voor- ,naamste taken die moesten worden aangepakt

waren de bestrijding van werkloosheid en infla- tie. Het kabinet Den Uyl had op dit gebied grote problemen onopgelost achter zich gelaten. Het had de collectieve uitgaven en lesten op een on- verantwoorde wijze laten stijgen met als gevolg dat ons bedrijfsleven, dat toch al met overcapa- citeit en verminderde groei van de wereldhandel te kampen had, in een versterkte neerwaartse spiraalbeweging terecht was gekomen. Met alle gevolgen van dien voor de werkgelegenheid.

TiJdens het kabinet Den Uyl steeg het aantal werklozen met 100.000 en nam ook het aantal WAO-ers met een zeHde aantal toe, ondanks uit- gebreide steunmaatregelen, ondanks de nog steeds zo comfortabele aardgasopbrengsten.

Als die neergaande beweging zou doorgaan, zou het er wel heel erg slecht uit komen te zien, nog meer bedrijven zouden in de rode cijfers komen.

Dan zou ook het draagvlak van de collectieve voorzieningen in gevaar komen.

Het allerbelangrijkste wat wij van dit kabinet ver- wachten was dus die ontwikkeling te keren op- dat er weer voldoende werkgelegenheid komt.

Zowel voor ouderen. die aan de kant zijn gezet, als voor jongeren, die zich graag een eigen be- staan in onze maatschappij willen verschaffen.

Een sociale opgave, in de meest directe zin. Dat was ook de hoofdeis van ons verkiezingspro- gramma.

Welnu. na acht maanden hebben wij in ieder ge- val kunnen vaststellen dat het kabinet die pro- blemen niet heeft laten liggen.

Aan de scheepsbouw werden belangrijke steun- toezeggingen gedaan. teneinde via een sanering van deze zieke bedrijfstak een optimale werk- gelegenheid in die sector te behouden.

Voor Zuid-Limburg kwam een perspectieven- nota tot stand, die een realistische aanzet geeft voor de aanpak van de grote werkloosheidspro- blemen in dat gebied.

De uitkomst van het Urenco-debat in de Tweede Kamer verzekert niet alleen Twente uitbreiding van de werkgelegenheid, maar geeft ook ons land de kans mee te blijven doen aan de zo no- dige uitbreiding van een hoogwaardige. techno- logische ontwikkeling zonder onaanvaardbare veiligheidsrisico's.

De Wet lnvesteringsrekening kwam tot stand.

Belangrijke bedragen zijn uitgetrokken om het bedrijfsleven tot (verdere) investeringen te sti- muleren.

En tenslotte - last but not least - is het kabinet erin geslaagd een ombuigingsplan ter grootte van 1 0 miljard guldens op tafel te leggen. Daar- mee wil het de stijging van de collectieve sector afremmen om meer ruimte voor de particuliere sector en daarmee voor werkgelegenheid te scheppen.

Overeenkomstig het standpunt dat wij al jaren- lang bepleiten. wil het kabinet een beleid ont- wikkelen. gericht op stabilisatie van de collec- tieve lastendruk. Hierbij moet overigens wel worden opgemerkt dat stabilisatie van deze druk op dit moment minder ruimte voor de particu- liere sector overlaat dan in het verleden. omdat de economische gr,oei nu geringer is.

Ik heb hiermee bepaald geen volledig beeld ge- geven van de kabinetsactiviteiten in de afgelopen periode.

Evenmin zou ik willen beweren dat er al genoeg is gedaan. Als wij zien welke problemen er in de tachtiger jaren op ons afkomen - minder aardgas.

meer schoolverlaters. meer vervangingsinvaste- ringen - dan moet er eigenlijk nu nog veel meer gebeuren. Bovendien staat nog te bezien of de voorgestelde maatregelen wel voldoende zijn om tot een daling van de werkloosheid tot 150 à 175.000 te komen. Maar niemand zal het ka- binet kunnen verwijten, dat het de zaken erbij heeft laten liggen, dat het niet begonnen is flink aan te pakken en een duidelijke koers uit te zet- ten.

Het heeft ook enige andere zware zaken te ver- werken gehad: de affaire Kruisinga, de gijzeling te Assen. de neutronengranaat, de Urenco-zaak.

Hoewel niet alles steeds vlekkeloos is verlopen, heeft het kabinet al deze moeilijke zaken niet alleen tot een b'eslissing gebracht. maar ook tot een naar ons oordeel bevredigend einde weten te brengen. De ombuigingsoperatie was daarbij wel een zeer zware opgave. Wij hebben steeds gesteld dat de 1 % ombuigingsplannen van het vorige kabinet volstrekt onvoldoende waren om de werkloosheid goed aan te pakken. Ze waren bovendien nog niet voor de helft uitgevoerd.

Verder bleek de te verwachten economische groei inmiddels van 3,75% tot 3% te iijn ge- daald. Dat scheelt nog eens 2,5 miljard gulden minder begrotingsruimte. Er zou dus heel wat meer moeten worden omgebogen.

Aan de andere kant wilde het kabinet de koop-

Van heel veel burgers staat de Europese politiek ver

af. Boeren en vissers vormen een uitzondering. Zij weten dat "Brussel" de prijzen en de vangstquota bepaalt. ,.Brussel", dat zijn de Raad van Ministers en de Europese Commissie. De leden van de Raad van Ministers zijn de ministers van de negen lidstaten, afhankelijk van het onderwerp waarover beslist moet worden, die van landbouw, economische zaken, buitenlandse zaken, verkeer enz.

Europest

De leden van de raad zijn als ministers van hun eigen land slechts verantwoording ver- schuldigd aan hun nationale parlement. Dit heeft het machtsmiddel hen door op- zegging van het vertrouwen heen te zenden en hen do0r het aanvaarden van moties richtlijnen mee te geven. Het is een heterogeen gezelschap, niet voortkomend uit een Europese coalitie waarvan bij- voorbeeld liberalen, socialis- ten of christen-democraten deel uitmaken. Zij ontlenen hun functie aan een nationale meerderheid of coalitie: socia- listische ministers uit Enge- land. Liberalen of christen-de- mocraten uit Nederland, socialisten of liberalen uit

Duitsland en Luxemburg, con- servatieven of liberalen uit Frankrijk. Is het Nederlandse lid van de Europese Commis- sie meer Europeaan, of socia- list of Nederlander en is het liberale lid meer Duitser, libe- raal of Europeaan?

ren zolang hij het vertrouwen geniet van een meerderheid van de volksvertegenwoordi- ging. In het Europese Parle- ment moet deze strijd nog gestreden worden.

geen liberale partij) hebben in hèt voorjaar van 1976 een Federatie gesloten. Daartoe behoren momenteel de Bel- gische liberale partijen (een Vlaamse, een Waalse en een Brusselse), de Duitse FDP, de Deense Venstre, de Franse Parti Républicain (waartoe o.a. de president van Frankrijk behoort) en de Mou- vement des Radicaux Socia- listes (coalitiegenoot van Gaullisten en Républicains), de Partita Liberale ltaliano en de Partita Republicano ltalia- no, de Engelse Liberal Party, en de VVD. De Federatie, af- gekort tot ELD. (Europese Li- beraal-Democraten), heeft een volledig verkiezingsprogram vastgesteld. Aan een daarop

Vertrouwen

In de vorige eeuw waren de ministers aanvankelijk formeel en materieel de vertrouwens- lieden van de koning. Hij alleen besliste over benoe- ming of ontslag. De liberalen streden toen in de afzonder- lijke landen de strijd om het parlementair-democratische stelsel, waarbij een minister slechts kan blijven functione-

De invloed van de nu nog door de nationale parlemen- ten benoemde leden van het Europese Parlement is veel geringer dan van de nationale parlementsleden. Die invloed moet nog veroverd worden zoals de liberalen dat in de vorige eeuw hebben gedaan.

Het zou een goede zaak zijn als de Europese kiezers deze taak wederom aan liberalen zouden toevertrouwen.

De liberalen in 8 van de 9 leden van de EG (in Ierland is

kracht van de sociale mm1ma garanderen en voorkomen dat er door te grote besnoeiingen af- breuk zou worden gedaan aan de werkgelegen- heid in de overheidssector. Ook aan het aan- vaardbare begrotingstekort moesten duidelijke grenzen worden gesteld. Dat dat alles veel span- ningen zou geven, ook bij liberale bewindslieden, was duidelijk. Ook zij moesten hun verantwoor- delijkheden op eigen terrein waar kunnen blijven maken.

Gelukkig is het kabinet er, zij het met enige weken vertraging, eensgezind uitgekomen. Het heeft daarmee onze verwachtingen niet be- schaamd.

En in ons verkiezingsprogramma èn in het .re- geerakkoord is een gezonde aanpak van de werk- loosheidsproblematiek centraal gesteld. Dat was en is voor ons de belangrijkste eis die wij aan een kabinet hebben gesteld.

Een globale beoordeling van het achter ons lig- gende kabinetsbeleid brengt mij dan ook tot de conclusie, dat wij voorshands niet ontevreden behoeven te zijn over de achter ons liggende maanden.

Dat wil overigens niet zeggen dat er nu geen

werk meer aan de winkel zou zijn. Het woord is straks aan het parlement om te beslissen of het kabinet op dit bestek verder zal kunnen koersen.

Onze indruk is, dat een ombuiging van de voor- gestelde orde van grootte wel het minimum is om- op termijn weer voldoende werkgelegenheid te krijgen. Mocht die veronderstelling door de nog te verwachten antwoorden van het kabinet be- vestigd worden, dan zullen beide regeringspar- tijen zich op grond van het gesloten akkoord voor de realisering ervan sterk hebben te maken.

Het kabinet Van Agt-Wiegel trad aan als het kabinet met de smalle basis. Politiek èn maat- schappelijk zou het maar nèt voldoende draag- vlak hebben.

De Provinciale Staten- èn Gemeenteraadsver- kiezingen hebben aan alle verhalen dat de kiezers eigenlijk Den Uyl zouden hebben verkozen, een eind gemaakt.

Het politieke draagvlak van dit kabinet is duide- lijk versterkt.

Als wij er verder in slagen op sociaal-economisch gebied de koers weer in de richting van een ge- zonde evenwichtige ontwikkeling te verleggen, dan zal blijken dat ook het maatschappelijk draagvlak van dit kabinet hèel wat breder is dan zijn tegenstanders zouden wensen.

door mr. F. Korthals Altes, voorz.ner van de VVD

verkiezingen.

gebaseerd urgentieprogram wordt hard gewerkt.

Loskoppeling

De eerste verkiezingen zullen nog volgens de nationale kies- stelsels worden gehouden. Dit betekent dat de VVD voor de

25 aan Nederland toegekende parlementszetels op het totaal van 410 zelf kandidaten gaat stellen. Deze kandidaten behoeven niet meer, zoals de huidige leden van het Europe- se Parlement, lid te zijn van het nationale parlement. De algemene vergadering van de WO bleek van oordeel dat loskoppeling in beginsel ge- wenst is, maar dat het de eerste keer nog wel de voor- keur kan verdienen als enkele leden van het Europese Par- lement tevens lid zijn van het eigen parlement.

Voor heel veel. burgers staat de Europese politiek nog ver af. Het élan van de beginpe- riode - de schaalvergroting door grote nationale en inter-

Europese Verkiezingen 1979

Het hoofdbestuur van de WO nodigt hierbij de leden· uit om vóór 27 september 1978 aan het bestuur van hun afdeling namen te noemen van personen, die zij voorlopig kandidaat gesteld wensen te zien bij de verkiezingen voor het lidmaa~­

schap van het Europese Parlement.

Tussen 27 september en 25 oktober a.s. vergaderingen dan de afdelingen om een groslijst samen te stellen.

nationale fusies, de verwach- tingen die bestonden over de toetreding ·.tan het Verenigd Koningkrijk - het lijkt al weer lang geleden. Het is van het allergrootste belàng dat er weer een nieuwe impuls komt. De verkiezingen kunnen die impuls geven. Het parle- ment moet dan zijn strijd voor een democratisch Euro-

pa van en voor de burgers gaan strijden. Dat kan als de liberalen in Europa - in Neder- land de WD -de beste kandi- daten stellen en de beste afgevaardigden kiezen. Zij dienen bij de strijd om een democratisch Europa, date~ is voor de burgers van Europa, per traditie en definitie voorop

tegaan.

e

door drs. N. R EMPT -HAL!VlMANS DE JONG H, Voorzitter Werkgroep Europese Verkiezingen

Het is één Europa of géén Europa

Vanuit die overtuiging was het voor de diverse liberale partijen in de landen van de Europese Gemeenschap niet zo moeilijk om elkaar te vin- den. Zowel de opzet van de eigen Federatie van Europese liberalen en Democraten als het invullen van een gezamen- lijk verkiezingsprogram ging eigenlijk van een leien dakje.

We mogen er best trots op zijn dat de Europese liberalen als eersten de kiezers een goed en gedetailleerd pro- gram kunnen aanbieden. Dat is natuurlijk mooi, maar dan moet dat programma voor die kiezer wel toegankelijk wor- den gemaakt. En daarmee is de Werkgroep Europese Ver- kiezingen* van de WD nu druk bezig.

Want u weet het: eindelijk is de verkiezingsdatum bekend.

Voor Nederland is dat op don- derdag 7 juni 1979. Het be- treffende wetsontwerp is on- langs door de Regering bij het

parlement ingediend en zal binnenkort behandeld wor- den. Het Nationaal Comité Rechtstreekse Verkiezingen Europees Parlement (beter bekend als de .. Commissie Vondeling") is met geld, van het Ministerie van Buitenland- se Zaken, reeds 1¹_{/ 2} jaar in touw om diverse maatschap- pelijke groeperingen bewust te maken van de komende Europese verkiezingen. An- ders gezegd, deze commissie en zijn samenstellende orga- nisaties ploegt de grond voor, de politieke partijen moeten zaaien en oogsten. De noeste arbeid van de Commissie lijkt enig resultaat af te werpen.

De Nederlander is relatief be- ter geïnformeerd over de Europese verkiezingen dan zijn mede-Europeanen in an- dere landen.

Gezien het enthousiasme waarmee de afdelingen van de VVD bezig zijn geweest met het amenderen van het con-

*Werkgroep

De Werkgroep Europese Verkiezingen bestaat uit de volgende personen:

voorzitter: mevr. drs.

N. Rempt-Halmmans de Jong

leden: H. J. de Koster, mevr. L. A. Scherpen- berg, mr. H. P. Talsma, G. M. de Vries, drs. F. W.

Weisglas, mr. 0. H. Kok, mej. M. E. van Emden, drs. V. P. W. van der Werft, ir. T. Thalhammer.

Heeft u vragen omtrent de komende Europese Verkiezingen, dan kunt u via het Algemeen Secre- tariaat contact opnemen!

cept-Europees verkiezingspro- gram, lijken de WO-ers wel zó Europees-gezind dat we ons over de inzet van de leden voor deze verkiezingen geen zorgen maken. Toch zullen we

ons extra moeten inspannen.

Deze materie is voor de mees- te mensen nu eenmaal geen dagelijkse kost.

' Volgens de Werkgroep Euro- pese Verkiezingen zou de partij per kamercentrale dan ook moeten beschikken over een goed-getrainde sprekers- pool. Inzetbaar voor spreek- beurten zowel binnen als bui- ten de partij. Een speéiaal .. Opleidingsprogramma" staat al in de steigers. In ons blad Vrijheid en Democratie zal onder de kop .. Eén Europa of géén Europa" regelmatig nieuws in het licht van de Europese Verkiezingen ge- bracht worden.

De Landelijke Propaganda Commissie buigt zich begin september over de propagan- distische kant van de zaak.

We moeten immers proberen zo'n 5 van de 25 voor Ne- derland beschikbare zetels te

veroveren!

e

..

~.".,. ~

. 5

. door A. R. G. H. van der

Burgt

Verkiezingsstrijd b4

Vporbij zijn de vakanties. Zij hebben veel nare dingen, die zich het afgelopen half jaar hebben afgespeeld, naar de achtergrond gedrongen.

Peinst iemand nog over het Urenco-debat in de Tweede Kamer kort voor het zomer- reces? Peinst iemand nog over de verliezen, die wij als partij bij de Staten- en Ge- meenteraads-verkiezingen hebben geleden. Die gedachte zal misschien even opkomen bij de niet herkozen of niet gekozen WO-ers, wanneer over enkele dagen de nieuwe gemeenteraden worden geïn- stalleerd.

De gekozenen zullen hopelijk met volle moed aan hun taak beginnen en ook niet vergeten zaterdag . 9 september naar .. Kobus aan de Poort" in Amersfoort te gaan. Daar be- gint om 1 0.00 uur 's morgens een bijeenkomst, georgani- seerd door de Stichting Vor- mings- en Scholingsactivitei- ten Vrijheid en Democratie in samenwerking met de Vereni- ging van Staten- en Raads- leden.

Actueel blijft echter het feit dat bij de laatste twee verkie- zingen onze partij de stemge- rechtigden niet zo heeft kun- nen aanspreken, dat ze met zeer ruime hand het rode pot- lood ten gunste van de WO hebben gehanteerd.

Ondanks het stemmen-verlies van bijna 2,5 % ten opzichte van de Tweede Kamerverkie- zingen in 1977 (0,9

%

bij de Staten- en bijna J,5 % bij de Gemeenteraadsverkiezingen) en de verklaringen hiervoor, alsmede de interpretatie van de uitslagen in de landelijke politiek, is het zaak realistisch te blijven en nuchter te con- stateren, dat de invloed van onze partij in de twee betrok- ken binnenlands bestuurs-la- gen taant. De analyses over het hoe en waarom zijn on- derhand alom bekend. Ik wil

daar echter wel een element aan toevoegen, dat tot nu toe niet is besproken en dat naar mijn mening een landelijk

lange-termijn~planning van partij-bestuur en politiek lei- der noodzakelijk maakt. Daar- naast zullen de gekozen leden van Provinciale Staten en de Gemeenteraadsleden een ele- ment aan hun werkzaamhe- den moeten toevoegen, waar- door op zijn minst het stem- men-verlies wordt terugge- wonnen. Daar is geen .. Tien:

tjes-actie" voor nodig. Wel meer moeite, inspanning en inventiviteit.

Landelijk

Het element waar ik op doel- de betreft het feit dat bij de Staten- en Gemeenteraads- verkiezingen de campagnes zich voor het eerst ·op een landelijk niveau hebben afge- speeld. ·Ik stel hiermee niet dat de kandidaten voor de Staten en Gemeenteraden rustig op hun stoel zijn blijven zitten en evenmin dat in den lande afdelingsbesturen en propagandisten het hebben laten afweten. Het tegendeel is waar.

Wat echter wel is gebeurd:

landelijke politici en partij- kopstukken hebben zich voor de partij, meer dan ooit tevo- ren, opgeworpen in de stem- menstrijd voor de Provinciale Staten en Gemeenteraden.

Met het oog op de komende reorganisatie van het binnen- lands bestuur, ligt hierin mo- gelijk een verklaring voor de interesse van de landelijke politici voor de Staten- en Ge- meenteraadsverkiezingen.

Met het zich - in de mate zoals is gebeurd - in de strijd werpen van de landelijke poli- tici ten behoeve van de twee andere binnenlandse be- stuurslagen, hebben zij aan- gegeven dat de rijen bestuurs- lagen zich meer kunnen gaan sluiten.

Deze ontwikkeling verder vol- gend, kan dit inhouden dat de Staten-leden en die van de Gemeenteraden, zich even- eens op een andere manier gaan opstellen en zich meer, binnen hun eigen bestuurs- laag, op .. landelijk niveau"

gaan bewegen; dit is een meer bewust zijn een lande- lijke partij te vertegenwoor- digen. Daarvoor is een zekere durf nodig, omdat men meer dan ooit tevoren de nek moet uitsteken.

Kijk ik naar het niet zo verre verleden, dan gold ten aanzien van de Gemeenteraden dat de ieden zich uitsluitend en al- leen bezig hielden met lokale zaken, waarover een beslis- sing moest worden genomen.

Daardoor konden ook plaatse- lijke partijen ontstaan en had- den landelijke partijen bij Ge- meenteraadsverkiezingen vrij- wel geen kans, afgezien nog van de vraag of deze wel mee- deden aan de verkiezings- strijd. De problemen waarmee gemeenten werden gecon- fronteerd, hebben in de loop van de tijd echter zodanige vormen aangenomen, dat ge- west- en andere bestuursvor- men zijn ontstaan, waarin de landelijke partijen meer het woord voeren.

Staten

Het hebben of verkrijgen van een zetel bij Provinciale Sta- ten, heeft zich meer en meer ontwikkeld tot een status- kwestie. Ook voor veel WO- ers geldt deze constatering.

Op zich hoeft het streven naar het verhogen van status door lid te zijn van Provinciale Sta- ten geen kwalijke zaak te zijn.

Als men echter maar niet ver- geet dat men er niet voor zichzelf lid van is, maar dat onze partij door het lidmaat- schap in Provinciale Staten ook wordt vertegenwoordigd.

De situatie is nu nog steeds zo dat veel Staten-leden in een

gin.t nu pas

provincie onbekend zijn.

Het zou te simpel zijn om het ,.onbekend-zijn" van Staten- leden toe te schrijven aan de media, die te weinig aandacht zoudeP besteden aan de WO en h<'iJr gekozenen. Er zijn inderdaad dagbladen, die de WO niet goed gezind zijn. In gebieden waarin deze een monopolie-positie innemen, kan dit fnuikend zijn. Dit hoeft echter niet te betekenen dat onze partij en haar gekozenen onbekend blijven. Nieuws blijft namelijk nieuws en dat wordt ook gepubliceerd. Afge- zien van de status-kwestie van Staten-leden, zijn veel WO-ers echter te weinig alert op feiten en zaken, die voor de media interessant genoeg zijn om in de kolommen op te nemen en waarmee de partij en haar gekozenen op den duur wel degelijk bekendheid krijgen.

Plan

Dit alles in overweging ne- mende, kom ik tot geen an- dere conclusie dat een perma- nente campagne voor het po- pulariseren van onze partij - en in zekere mate ook van degenen die namens de WO zijn gekozen of benoemd - noodzakelijk is. Vanuit de par- tij-leiding en politiek lei~?r­

schap zou een lange-termiJn- plan moeten worden opge- steld, waardoor een weder- zijdse ,.bevruchting" van alle VVD-ers, die bij het besturen op binnenlands gebied betrok- ken zijn, mogelijk wordt ge- maakt. Ik zou mij kunnen voorstellen dat dit plan kan in- houden dat het partij-politieke bewustzijn van WO-Staten- leden en Gemeenteraadsle- den groter wordt gemaakt.

Het plan moet ook inhouden dat alle niveaus, waarop door WO-ers op binnenlands be- stuur wordt gewerkt, dichter bij elkaar worden gebracht.

Het houden van spreekbeur- ten door parlementariërs en

enkele andere WO-kopstuk- ken is een goede zaak. !Yiaar waarom alleen door hen? Ook WO-Statenleden zouden van tijd tot tijd de provincie moe- ten intrekken om over be- paalde zaken en problemen een liberale visie te geven.

Contacten

Hetzelfde geldt ook voor de Gemeenteraadsleden, die zich zeker niet behoeven te beper- ken tot hun eigen gemeente.

Contacten met groepen WO- raadsleden uit andere ge- meenten om met elkaar zaken en aanpak door te praten, be- horen - voor zover dit al niet gebeurt - eveneens tot de mo- gelijkheden, alsmede contac- ten tussen groepen Staten- leden en· Gemeenteraadsle- den. Naar mijn mening groei- en hieruit automatisch dan ook de contacten met WO- Kamerleden. En dan niet te vergeten, de groep van WO- burgemeesters, d1e eveneens de mogelijkheden hebben met alle niveaus in contact te tre- den. Het feit dat de benoe- ming van een WO-er tot bur- gemeester - en zeker in het zuiden van het land - een moeilijke zaak is, hoeft geen reden te zijn om, na eenmaal benoemd te zijn, het partij- politieke hoofd te ruste te leg- gen. De mogelijkheden om dus nu reeds met een perma- nente verkiezingscampagne te starten voor 1981 en 1982, zijn er voldoende. De basis daarvan ligt in het sluiten van de rijen en de wil de nek uit te steken.

•

In memoriam

Eind juli overleed in Middel- burg na een langdurige ziekte mevrouw Suze Vriesman-Ger- de. Voor de WO in Zeeland en speciaal voor de Zeeuwse vrouwen was zij jarenlang als centrale vertegenwoordigster een leiddinggevende en sti- mulerende kracht.

Ook gedurende de periode waarin zij zitting had in het landelijk bestuur van de Orga- nisatie Stichting Vrouwen in de WO, waar zij de pen-

I

ningen beheerde, heeft ~a­

vrouw Vriesman door haar m- zet en enthousiasme als mens en als WO-lid veel vriend- schap en waardering weten op te wekken.

Het is mede daarom, dat ~ij de behoefte gevoelden om in dit kleine "In Memoriam", mevrouw Vriesman-Garde te herdenken.

Najaarsconferentie

Ook dit jaar wordt door de Or-

I

ganisatie Vrouwen in de WO weer een najaarsconferentie gehouden in "De Blijde We- relt" te Lunteren. De data, die u hiervoor dient te reserveren zijn: 27 en 28 oktober. De conferentie zal als thema voe- ren: 1979 -Jaar van het Kind.

Uiteraard zullen nog uitge- breider informaties hierover in deze rubriek volgen.

Macht!

In het PvdA-orgaan Roos in de Vuist van 1 0 april j.l. stond een artikel van de hand van drs. Joop den Uyl, waarin deze de huidige maatschap- pelijke macht van het socia- lisme in Nederland onde_rzoekt en tot de conclusie komt, dat de PvdA haar oppositie-pe- riode dient te benutten door

haar macht in de duizend-en- één organisaties en instellin- gen waar macht wordt ge- vormd uit te breiden". Voorts

Kopij voor deze rubriek zen- den aan: mevrouw P. G.

Lázár-Schilthuis, Brusselse- straat 133, Maastricht.

stelt de schrijver, dat de socia- listen in verhouding tot CDA en WO een veel kleiner machtsgebied - hebben, daar zij in het maatschappelijk mid- denveld en het overheids- apparaat veel zwakker verte- genwoordigd zijn. De PvdA zou slechts de vakbond aan haar zijde vinden.

In twee boeiende artikelen in het NRC Handelsblad van prof. dr. J. A.

A.

van. Doorn, hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit te Rot- terdam, wordt aan deze ziens- wijze uitgebreid aandacht be- steed. Van Doorn constateert o.m. dat de PvdA zich steeds uitsluitend opstelde als werk- nemers-partij, door bij ar- beidsconflicten consequent en systematisch de zijde der werknemers te kiezen, waar- voor op den duur door de werkgevers weinig sympathie kon worden opgebracht. De houding der socialisten t.a.v.

het defensie-budget, de NA- VO-verplichtingen, de· klach- ten over de stijgende crimina- liteit, werd bij leger en politie niet bepaald met gejuich be- groet, en het ligt dan ook voor de hand, dat in deze kringen weerstanden werden opge- roepen.

Dat er in het maatschappelijk middenveld weinig PvdA-in- vloed valt te bespeuren mag zijn oorzaak hebben in het feit, dat het particulier initiatief, dat hieraan veelal ten grond- slag ligt, bij de socialisten niet hoog genoteerd staat. daar men hier slechts hoogge- spannen verwachtingen koes- tert van al datgene wat met en door de overheid tot stand wordt gebracht.

Media

In zijn artikel vergeet de heer den Uyl (uit bescheidenheid?)

door Henk Krol, parlementair redacteur

De VVD in het nieuUTs

Voordat voor de Kamerleden' de vakantieperiode kon be- ginnen moest er op 29 juni nog vergaderd worden. Het werd een lange nacht, de be- raadslagingen duurden tot in de vroege ochtend van de der- tigste juni.

Belangrijkste onderwerp, de politiek zo moeilijk liggende Urenco-zaak.

Voor alle duidelijkheid, eerst nog maar even een stukje ge- schiedenis: Op 14 juli 1976 had de toenmalige socialis- tische minister Van der Stoel ons land gebonden aan Bra- zilië met de verplichting dat er m 1981 verrijkt uranium geleverd zou worden.

In een motie van de CDA-er Van Houwalingen en onze eigen specialist Frits Portheï- ne was aan het kabinet ge- vraagd nog vóór de eerste uit- voer van het v~:~rrijkt uranium een sluitend regime van inter- nationaal toezi.cht op het afval van de kerncentrales met Bra- zilië tot stand te brengen.

Doel hiervan was te voor- komen dat Brazilië hiervan atoomwapens zou gaan ma- ken. De VVD-fractie hecht veel. waarde aan dat toezicht en het is dan ook duidelijk dat de kamer op 1 februari 1978 in grote meerderheid voor deze CDA/VVD-motie stem- de.

Maar het probleem was dat er al eerder een leveringscon- tract gesloten was tussen Brazilië en de drie Urenco- partners (West-Duitsland, En- geland en Nederland).

Brazilië had bovendien zijn goede wil getoond door toe- zicht te aanvaarden volgens de regels van het interna- tionale Atoom-agentschap (IAEA) in Wenen. Maar om- dat deze regels nog niet zijn opgesteld moesten er natuur- lijk afspraken gemaakt wor- den met Brazilië voor het ge- val dat ook in 1 986 (rond die tijd komt het eerste pluto-

8

mr. F. Portheïne A. J. Evenhuis

nium vrij) deze regels nog niet beschikbaar zijn.

Ook hier bleek Brazilië bereid zijn goede wil te tonen. Het zegde toe in dat geval met een afzonderlijke toezichtregeling met Urenco akkoord te gaan.

Meer waarborgen bleken op dit moment niet bereikbaar en ook de beide partners van ons land, Duitsland en Engeland, waren niet van plan om verder over nadere garanties met Brazilië te onderhandelen.

Doorgaan met het stellen van eisen vanuit Nederland zou betekenen dat Urencozonder ons zou kunnen gaan leveren en daarmee zou ons land alle toezicht hebben verloren.

Toch bleef Van Houwalingen in eerste instantie vasthouden aan nadere eisen.

De minister-president gaf hem hierop een onverbloemd antwoord: hij zou zich niet

meer naar de onderhande- lingstafel laten terugsturen.

Ter wille van de Nederlandse geloofwaardigheid in het in- ternationale verkeer moest de zaak doorgaan.

Emotioneel

Deze opstelling van Van Agt was nodig om het regerings- standpunt tegenover de Uren- co-partners duidelijk te maken.

Er volgde een emotioneel debat, waarbij het CDA uit- eindelijk terug kwam op het door Van Houwalingen inge- nomen standpunt, nadat door Van Agt was toegezegd dat er voldoende gegevens waren die duidelijk maken dat en waarom er naar alle waar- schijnlijkheid al ruim voordien, misschien zelfs al voor de leveringen uit Almelo begin- nen, een plutonium opslag- regime zal zijn tot stand ge- bracht waaraan minstens de betrokken vier landen deel- nemen.

Bovendien zei de minister- president toe dat ,.er geen enkel bezwaar kan bestaan om in de letter of intentie tot uitdrukking te brengen, dat er ten tijde van de levering vol- doende zekerheid moet be- staan over een deugdelijk plutonium-opslagregime, vóór het van U renco afkomstige materiaal aan opwerking in Brazilië toe is." De VVD-frac- tie die aan de ene kant veel waarde hecht aan het nako- men van afspraken en aan het betrokken blijven in dit pro- ject en aan de andere kant vindt dat de veiligheidsaspee- ten niet verwaarloosd mogen worden, liet bij monde van haar woordvoerder Frits Por- theïne weten dat - gezien de uitspraken van de minister- president - aan deze eisen op een kennelijk evenwichtige wijze was tegemoetgekomen.

Bestek '8'1

Wie dacht dat de kamerleden ogenblikkelijk na afloop van het nachtelijke debat op va- kantie konden, had het mis.

Bij de ochtendpost lag het veel besproken Bestek '81.

Voldoende reden voor de frac- tiespecialisten om hierop een eerste reactie te formuleren.

Hieruit bleek dat de VVD-frac- tie het ombuigingsplan van het kabinet dat de naam ,.Be- stek '81" kreeg, een door- wrocht stuk werk vindt.

De fractie verheugt zich er- over dat het kabinet erin ge- slaagd is voor de komende jaren een beleid uit te zetten dat uitzicht biedt op herstel van werkgelegenheid en be- strijding van inflatie. De WO- fractie heeft hier jarenlang voor geijverd. Het mag dan ook als een knappe prestatie worden beschouwd dat het kabinet op zo'n l<orte termijn tot deze evenwichtige beleids- ombuiging is kunnen komen.

De nota zelf is evenwichtig in haar voorstellen, omdat alle inkomensgroepen gelijkwaar- dig worden behandeld. Uit de cijfers blijkt dat de inkomens- ontwikkeling van de ambte- naren ten minste gelijk zal blijven aan die van de overige werknemers en dat de koop- kracht van de sociale minima niet zal worden aangetast.

Met instemming kon de WO- fractie constateren dat het ka- binet er ook alles aan wil doen om belastingstijging te voorkomen. Met name ook voor de zelfstandige moet dit van groot belang zijn. De WO-fractie onderschrijft de keuze van het kabinet, dat het terwille van de economie en de werkgelegenheid nodig is de collectieve lasten te matigen. Zij wijst er overigens op dat het 1 0 miljard-plan nog steeds voorziet in een verdere groei van de collec- tieve sector in de komen jaren van 160 naar 200 mil-

jard gulden. Indien nu niet tot deze koerswijziging zou wor- den besloten, zouden met het oog op de situatie na 1 981 nog veel pijnlijker maatrege- len genomen moeten wor- den.

Evenwichtig

De WO-fractie vindt de nota ook evenwichtig, omdat zij zich niet beperkt tot mati- gingsvoorstellen, maar ge- lijktijdig een nieuw beleid tot aanpak van de problemen op verschillende gebieden inluidt.

Hierbij werd ondermeer ge- wezen op de voorstellen t.a.v.

de arbeidsmarkt, verbetering van de exportpositie, basis- onderwijs, isolatie van wo- ningen en stadsvernieuwing.

In de komende weken zal de WO-fractie de nota "Bestek '81" verder bestuderen. Hier- na neemt zij een definitief standpunt in. De WD zal hier- bij uiteraard ook de reactie vanuit de maatschappij be- trekken maar zij heeft de in- druk dat aan de omvang van de ombuiging, wil het gestel- de doel worden bereikt, geen afbreuk mag worden gedaan.

Marokkanen

Aan het einde van de reces- periode werd de aandacht van politiek Den Haag, mede onder invloed van de publi- , citeitsmedia, gericht op de , illegaal in ons land verblij- ' vende Marokkanen, die zich in de Amsterdamse kerk De Duif hadden verzameld om uitzetting te voorkomen.

Samen met de vice-fractie- voorzitter van het CDA, de heer Lubbers, stelde onze fractie-voorzitter, mr. J. G.

Rietkerk, dat de laatste dagen van diverse kanten naar voren kwam dat de Raad van State niet met alle relevante feiten rekening zou hebben kunnen houden.

De heer Rietkerk: "Wij staan

achter het door .de staats- secretaris gevoerde beleid.

Maar omdat twijfel over deze zaak niet gewenst is hebben wij aan mevrouw Haars ge-~

vraagd de uitvoering van de beslissingen, waarover de I Raad van State al heeft ge- 1

oordeeld op te schorten tot- dat de Raad van State ook over de eerstvolgende te be- handelen zaak een uitspraak heeft gedaan. Op die manier zal dan blijken of er al dan niet nieuwe elementen in het afwegingsproces aan de orde zijn".

Ludiek

In de achter ons liggende vakantieperiode werd ook op meer ludieke wijze aan de actuele problemen aandacht gegeven. Zo klommen twee van onze liberale kamerleden op de fiets om in demon- stratieve tochten te laten merken dat ze ergens vóór dan wel tegen waren.

Ed Nijpels kroop in de om- geving van Tilburg op de fiets om in een KPJ-tocht (Katho- lieke Plattelands Jongeren) de z.g. kleine-kernen-vier- daags·e, het denken over de kleine kernen onder de jon- geren te stimuleren.

Jaap Scherpenhuizen fietste zich het eelt op het zitvlak in een tocht van de landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee.

Jammer genoeg moet worden geconstateerd dat de proble- matiek van de Waddenzee bij onze Oosterburen nog nauwelijks leeft.

Er komt nu eind september een planologische Kernbe- slissing voor het gebied van de Waddenzee waarbij het gaat om het beheer, het be- houd van de natuurlijke waar- den.

Bij de ontvangst van de fiet- sers, na afloop van de tocht, op het Binnenhof was Albert- Jan Evenhuis aanwezig. Hij

is de vice-voorzitter van de kamercommissie die deze zaak behartigd.

Albert-Jan Evenhuis: "De be- doeling van de Landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee is het organiseren van een internationale parle- mentaire conferentie. Wij als WO hebben daar nog geen definitief standpunt over be- paald, maar persoonlijk sta ik daar niet afwijzend tegen- over. Zelf zou ik eigenlijk meer voelen voor een con- ferentie van Deense, Duitse en Nederlandse wetenschap- pers, maar je kunt het een doen en het ander niet uit- sluiten."

Gevangenis

De vakantie van Ed Nijpels werd voor een week in be- slé!g genomen door een ver- blijf in de gevangenis. Niet

·om een straf uit te zitten, maar om meer kennis. op te doen over het leven in derge- lijke strafinrichtingen.

Ed Nijpels: "Ik ben een· week als bewaker gaan werken in de Koepel van Breda, omdat ik vond dat de bezoeken die ik

· Voor de tweede maal na de oorlog werd ons begrip voor democratie en vrijheid flagrant ge- schonden. Weer zaten we nachten bij de radio.

In 1956 waren het flar- den van een vrijheids- strijd in Hongarije. Een roep om hulp aan het vrije Westen. Nu in 1 968 - hoog zomer - kwam de noodkreet uit Tsjechoslowakije. Dub- eek, een Slowaak, die de macht aan Rusland wilde onttrekken, vocht voor de vrijheid van zijn volk. Weer wachtte het Westen ademloos.

Weer rolden de tanks door de straten van Praag, weer werd het ontstaan van een demo- cratie in de kiem ge- smoord.

als lid van de vaste kamer- commissie aan gevangenis- sen heb gebracht onvoldoen- de inzicht gaven in de totale problematiek. Ik geloof dat ik nu ook een stuk beter kan oordelen over zaken die zich afspelen met betrekking tot het gevangeniswezen. Vooral als het gaat over de bewaar- ders, waarbij de laatste jaren nogal veel gevallen van ziek- teverzuim voorkomen. Daar- naast bleek dit ook een goede methode om eens wat ont- spannender te kunnen praten met de gedetineerden. In het begin dachten zij dat ik een nieuwe bewaarder was en tegen een aantal gedetineer- den waarmee ik gepraat heb, vertelde ik dat ik Kamerlid ben".

Ed Nijpels kreeg van hen uit- sluitend positieve reacties.

Vooral het feit dat "zo- iemand" deze moeite deed werd erg gewaardeerd.

De meest gehoorde opmer- king was: "De meeste poli- tici praten wel veel over onze problemen, maar de meeste weten niet waar de werke- lijke problemen zich voor-

doen". •

kije zeggen: het is niet zo erg als in Rusland ...

Charta 77 heeft weer dissidenten opgeleverd, mensen in het gevang gebracht. Het recht, het onvervreembare goed om zich te uiten voor eigen vrijheid . is nog niemand in het Oost- blok gegeven. Ons li- beralen, die de vrijheid in de geest staat ge- grift, doet dit pijn. We voelen weer dit jaar, augustus 1978 wat ons scheidt van het Oosten.

We voelen weer onze machteloosheid van toen.

Misschien zijn we even machteloos en hulpe- loos. Maar we zullen doorgaan met een brug te slaan naar een ieder die opkomt voor men- senrechten.

We zullen moeten blij- ven vechten voor de democratie, waar ook ter wereld.

Augustus 1978 Koos Rietkerk Dubeek is nu boswach-

ter. Praag ontvangt weer toeristen en de toeristen die terug-

'-...".._•k•e•re•n-ui•t•T•SJ•.e•c•ho•s•lo•w-a--·~,

^{. . _ _ _}

·-~~

In Vrijheid

&

Democratie van 30 juni zijn onder de titel .. Kern- centrales - nu besluiten of afwachten" enkele vragen gesteld

die voor een deel aan de Kamerfractie gericht zijn, en ten dele

een zinvolle bijdrage geven aan de brede openbare discussie over Kernenergie die in het komende jaar in ons land zal gaan plaatsvinden. Van deze zijde zal getracht worden de lezers van dit blad regelmatig te informeren over de voortgang van de dis- cussie. In deze eerste bijdrage wil ik proberen enkele misver- standen weg te nemen en antwoord te geven op de gestelde vragen.

door dr. R. Braams, lid v.d. Tweede Kamer

Het volgende nummer van Vrijheid en Demo- cratie is gedateerd 8 september.

Sluitingsdatum kopij . 30 augustus.

Partijraad

Op zaterdag 23 septem- ber 1978 zal in Cafe- Restauranf .. Kobus aan de Poort" te Amersfoort een vergadering van de partijraad plaatsvinden, o.a. ter bespreking van de politieke toestand en ter aanwijzing van leden van de delegatie van de VVD naar het congres van de Federatie van Li- berale en Democratische Partijen van de Europese Gemeenschap, dat op 2 en 3 december 1978 in Londen wordt gehouden.

Inderdaad kwam de .. Vereni- ging Milieudefensie" vlak voor de P'rov. Statenverkiezingen met een enquête die een aan- tal, soms zeer gedetailleerde vragen bevatte. Het doel van de enquête kon geen ander zijn dan publiciteit te verkrij- gen, tijd voor een grondige studie was er niet. Men gaf een aantal conclusies aan de pers die deze zonder verdere studie·of analyse opnam. Zo- als we verwacht hadden werd het verstrekte perscom muni- qué zodanig opgesteld dat daaruit voor de WD enige negatieve publiciteit zou kun- nen voortkomen. Blijkens de reactie van de schrijvers in .,Mijn opinie" is men daarin geslaagd. Met klem wil ik echter stellen dat een analyse van de antwoorden geen negatieve conclusies toelaat, tenzij men milieu en kern- energie geheel los van andere maatschappelijke activiteiten wil maken. Mijn stelling is dat als men een evenwichtige be- nadering van de milieupro- blemen wil en geen dogma- tisch standpunt over kern- energie wenst in te nemen, de benadering van de VVD-fractie redelijk was, zeer positief t.o.v. het milieu en bovenal eerlijk. Dat laatste wil ik met grote nadruk stellen. De brief- schrijvers immers klampen zich vast aan het feit dat alle andere partijen "tegen" zeg-·

gen op de vraag "bent u voor of tegen de bouw van voor- lopig drie (grote) kerncentra- les"? Ook zou tussen CDA en VVD een grote tegenstelling bestaan over de vraag of met de bouw mag worden begon- nen voordat alle problemen zijn opgelost. Het CDA zou daarop tegen zijn, de Tweede Kamer fractie van de VVD zou hebben gesteld .. begin met bouwen en neem aan dat de problemen onderhand worden opgelost".

Laat ik eerst onze antwoorden

Keril.ceil.tral of afUTachten

weergeven op de betreffende vragen en daarna onze ant- woorden nader toelichten.

Op vraag 1 ... Bent u voor of tegen de bouw van voorlopig drie kerncentrales in Neder- land," was ons antwoord .. voor, mits voldaan wordt aan de voorwaarden zoals die ge- steld zijn in het VVD verkie- zingsprogramma."

Vraag 3 luidde: .. Vindt u dat alle gevaren verbonden aan kernenergie afdoende zijn op- gelost" is geantwoord .. neen, er is nog onderzoek nodig en verdere afspraken moeten worden gemaakt t.a.v. non- proleferatie."

Vraag 4 was als volgt gefor- muleerd: "Deze problemen moeten opgelost worden, voordat nieuwe kerncentrales gebouwd mogen worden".

Het VVD antwoord was "on- eens, de problemen moeten zijn opgelost als de nieuwe kerncentrales in gebruik ge- nomen worden."

Ter toelichting nu het vol- gende.

Bij de voorbereiding van het verkiezingsprogramma van de VVD heeft de problematiek van de kernenergie grote aan- dacht gekregen van de leden.

Het concept-programma werd op wens van de leden gewij- zigd en er werd een passage aan toegevoegd waarin werd gewezen op de noodzaak de grootst mogelijke zorgvuldig- heid in acht te nemen bij de ontwikkeling van kernenergie.

Letterlijk staat er .. Er moet een bevredigende oplossing worden gevonden voor de problemen van de veiligheid van de kerncentrales, van het risico van tegen kerncentrales gerichte terreur- en sabotage- daden en van het opbergen van nucleair afval". Het partij- programma spreekt zich niet uit tegen kernenergie, inte-

gendeel, kernenergie wordt gezien als een alternatief waarvan de mogelijkheid tot verdere ontwikkeling moet worden onderzocht. De toe- passing moet echter voldoen aan voorwaarden die er op ge- richt zijn de genoemde ge- varen weg te nemen.

Bij de beantwoording van de vragen van de Vereniging Mi- lieu defensie heeft de fractie zich op het standpunt gesteld i dat het partijprogramma, dat als basis diende voor de WO- inbreng bij de Kabinetsfor- matie, ook hier richtinggevend zou moeten zijn. Wij meenden dat de eerlijkheid ons gebiedt te erkennen dat de ontwikke- ¹ lingen op energiegebied, met name het dreigend tekort aan olie in de jaren tussen 1985 en 1990, het noodzakelijk kunnen maken voor ons land om kernenergie toe te passen voor de produktie van electri- citeit. Alle landen om ons heen hebben die conclusie I

reeds getrokken, alle grote industrielanden uit het westen die onlangs bijeenkwamen om over de economische ont- wikkeling te spreken beves- tigden weer hun streven om kernenergie te ontwikkelen.

Welnu, als ook voor ons land de noodzaak van het toepas- sen van kernenergie overtui- gend kan worden aangetoond, zal naar de mening van de VVD die toepassing aan hoge eisen van veiligheid moeten voldoen. Zo moet de passage in het verkiezingsprogram worden gelezen. In die geest hebben we geprobeerd de milieu-enquête te beantwoor- den. We menen dat het eer- lijker is om de eerste vraag met ja te beantwoorden en daar een mits aan toe te voe- gen om te bereiken dat aan de hoogst mogelijke eisen zal worden voldaan. Als andere partijen met nee antwoorden is dat geen onverbiddellijk

~ nu beslui-ten

Zojuist verschenen:

MACHT EN MORAAL IN ARBEIDSVERHOUDINGEN

door Prof. Dr. H. J. van Zuthem Prijs:/23,90

Sinds de zestiger jaren is er een veel belovende discussie op gang gekomen over de veranderingen in ons stelsel van arbeidsverhoudingen. Centrale staan hierbij vooral de ver- anderingen in de machtsverhoudingen. Alhoewel dit op zichzelf juist is, doet een eenzijdige aandacht tekort aan andere ontwikkelingen. De belangrijkste hiervan is het verschijnsel moraal.

In dit boek gaat de auteur in op een viertal praktijkvoor- beelden, t.w. de individuele taakstelling van werknemers, de ethische neutraliteit van de onderneming, de loonpoli- tiek en de aandacht van de vakbeweging voor de.ontwikke- lingssamenwerking. Aan het slot van het boek wordt inge- gaan op de uitgangspunten voor een ander sociaal beleid.

Verkrijgbaar via de boekhandel of rechtstreeks bij de uitgevers.

VAN GORCUM- Postbus43 -ASSEN

Tel. 05920- 15647

.. nee", het is het bekende .. neen, tenzij ... ". Alleen de PPR- en de PSP gaan zover dat ze een principieel .. nee"

zeggen tegen kernenergie. Bij de andere partijen moet aan nadere voorwaarden worden voldaan. Die lopen niet ver uiteen en de verschillen zijn in feite klein.

Het antwoord op vraag 3 be- hoeft m.i. geen verdere toe- lichting. Het is gebaseerd op het programma. Wel is er aan toegevoegd een opmerking over afspraken tot het tegen- gaan van de verspreiding van kernwapens omdat dit punt, mede t.g.v. het debat over de uitvoer van verrijkt uraan, zeer actueel was.

Het antwoord op vraag 4 is op deze wijze geformuleerd om- dat het gaat om de veiligheid bij het in bedrijf nemen. Vanaf het moment van beslissen tot de bouw en het ogenblik van voltooiing liggen ongeveer 10 jaar. In die tijd kunnen een aantal zaken worden opge- lost. Het betreft immers geen

aspecten van de technologie van kernreactoren, die reeds op vele plaatsen functioneren, maar van beveiliging tegen ingrijpen van buitenaf, van opslag en opwerking van ra- dioactief afval en van veilig werken door het personeel.

Het zijn allen zaken die om organisatorische oplossingen vragen, maar die niet te ma- ken hebben met fundamen- tele problemen die diepgaand onderzoek behoeven.

Het milieubeleid in Nederland zal, mede ter wille van de rechtszekerheid, gebaseerd zijn op objectiefte stellen nor- men. Onze mening is dat ook voor de toepassing van kern- energie goede normen moe-- ten worden opgesteld. Als men daaraan kan voldoen kan er electriciteit worden ge- maakt. Dezelfde procedure wordt gevolgd voor bijv. een chemische fabriek. Na een studie wordt toestemming ge- geven tot bouwen op voor- waarde dat bij in gebruik ne- men voldaan zal worden aan een aantal voorwaarden die zo objectief mogelijk moeten worden geformuleerd .

Het betekent dat met de bouw kan worden begonnen als duidelijk is dat de ge- noemde problemen opgelost kunnen worden. Dat de uit- werking van de oplossing nog enige tijd vergt behoeft geen bezwaar te zijn. Het moment van jn gebruik nemen ligt ze- ker 1 0 jaar van nu, mede om- dat de tijd tussen besluit tot bouwen en eerste spade in de grond ook nog enkele jaren duurt ..

Ook het regeerakkoord tast het beginselbesluit tot de bouw van een drietal kern- centrales niet aan. Dat besluit wordt niet herroepen, er wor- den nadere voorwaarden ge- steld.

De slotconclusie moet dan ook zijn dat de WO-fractie zich houdt aan het verkie- ' zingsprogramma en de me- ning van de eigen partij. De gekozen formuleringen echter hielden rekening met de rea- liteit en waren bewust niet vaag gehouden.

•

Dertien VVD '-' Gedeput4

Na acht jaar lang buitenspel te hebben gestaan, doet de WO in Groningen weer mee aan het bestuur van de pro- vincie. Eind juni kwam er een definitief einde aan het PvdA- meerderheidscollege dat Gro- ningen in de afgelopen vier jaar heeft b~stuurd en dat in de periode 1970 - 1974 was voorafgegaan door een col- lege, gevormd door PvdA en CDA. De WO trad met twee gedeputeerden tot het Gro- ningse college toe.

De VVD is daardoor in tien van de elf provincies in het college van Gedeputeerde Staten vertegenwoordigd. Al- leen in Noord-Holland bleef de VVD buitenspel.

Onder de dertien WO-Gede- puteerden zijn twee vrouwe- lijke debutanten: mevrouw J.

Hut-De Jonge uit Alteveer (Groningen) en mevrouw drs.

I. Günther uit Den Haag, se- cretaris-penningmeester van de Vereniging van Staten- en Raadsleden in de WD . .. Erg verrassend:' noemt me- vrouw Hut-De Jonge de re- cente ontwikkelingen in Gro- ningen. "Eerst hebbeQ we er acht jaar buiten gestaan, nu zitten we met twee vertegen- woordigers in het college.

Maar dat hebben we overi- gens niet te danken aan het feit dat het CDA ons zo graag in het college zou willen heb- ben, wél aan het geruzie bin- nen de PvdA. De stroming die vier jaar lang - als minimale meerderheid - de anderen haar wil heeft willen opleg- gen, is nu zelf in de positie gedrukt dat de anderen voor haar het beleid bepalen".

In Groningen vond een groe- pering binnen de PvdA dat men niet kon doorgaan met het meerderheidscollege. Van de acht dissidenten (de fractie van de PvdA telt 25 man) bleven er bij de stemming uit- eindelijk nog drie over. Vol- doende om een anders getint college in het zadel te helpen.

Van deze groep van drie is mevrouw Martens uit Leek als gedeputeerde gekozen in het Groningse college dat verder nog bestaat uit drie CDA-ers.

Mevrouw Hut-De Jonge heeft de portefeuilles verkeer en vervoer, waterstaat, water- schappen en ontgrondingen gekregen. Ex-VVD-lijsttrekker bij de Statenverkiezingen in Groningen, T. Meijer uit Rui- gezand, zal de portefeuilles landbouw, ruilverkaveling en landinrichting, milieuzaken en toezicht gemeentefinanciën beheren. De portefeuillever- deling van de WO-Gedepu- teerden in de andere pro- vincies is als volgt:

Friesland

Drs. L. Hilarides (Hardegarijp):

economische zaken en werk- gelegenheid, landbouw (incl.

ruilverkaveling) en toezicht gemeenten (algemene en ge- meentefinanciën).

Drenthe

T. E. Willems (Roden): ruimte- lijke ordening, planologische dienst, land- en tuinbouw en volkshuisvesting.

Overijssel

P. A. de Boer (Almelo): ruim- telijke ordening (incl. ontgron- dingen), volkshuisvesting en bestuurlijke organisatie.

Gelderland

Drs. R. van der Berg (Arn- hem): verkeer en vervoer, wa- terstaat (incl. waterschappen) en volksgezondheid.

~rden in tien provincies

Utrecht

Dr. B. Hofman (Driebergen):

milieu in al zijn aspecten, ont- grondingen, ruilverkavelingen, automatisering c.q. informa- tievoorziening, bijzondere wetten.

M. de Bruijne (Amersfoort):

economische zaken en werk- gelegenheid, waterbeheer (natte waterstaat, water- schappen), toezicht gemeen- ten, planning en technisch onderwijs).

Groningen

Mevrouw 0. S. Hut-de Jonge

T. Meijer

Zuid-Holland

J. Noorland (Nieuwerkerk a/d IJssel): economische aangele- genheden, agrarische zaken (ruilverkaveling en landinrich- ting), toezicht gemeenten, waterschapszaken en molens en veren.

Mevrouw drs. I. Günther (Den Haag): culturele aangelegen- heden (Zonder bibliotheek- voorzieningen en archeolo- gie). sociale (zonder bejaar- denzorg), monumentenzorg, onderwijswetgeving en pro- vinciaal studiefonds.

Zeeland

J. Hoekstra (Oostburg): pro- vinciale financiën, gemeente- financiën, personeel, boot- diensten, huisvesting-gebou- wen en voorlichting.

Noord-Brabant

J. A. van Graafeiland (Breda):

provinciale financiën, perso- neelszaken, algemeen juridi- sche zaken, bestuurlijke orga- · nisatie, administratie, 'organi- satie en automatisering.

Limburg

Ir. M. H. C. Lodewijks (Roer- mond): milieu in al zijn aspec-' ten, natte waterstaat, natuur- · bescherming en ruilverkave- lingen.

A. Discussie- en vergadertechniek

Datum:

16 september 30 september

7

oktober

21 oktober 4 november 18 november ·

I

Liberale filosofie C

Datum:

30 september 14 oktober.

21 oktober

Plaats:

Noordwijk, hotel Palace

Bunnik, motel Bunni(<

Plaats:

Bunnik, motel Bunnik

CursusactÎvite:

B. Seminair discussie- en vergadertechniek

Datum:

9 november 10 november 11 november

Onderwerp:

Het Liberalisme

liberalisme versus socialisme Liberalisme en Buitenlandse politiek

Plaats:

Noordwijk, hotel Palace

Inleider:

drs. J; G. Bruggeinan drs. J. G. Bruggeman drs. F. W. Welsglas .

' . .

---~---

30 september 14 oktober 21 oktober

Rotterdam, hotel Engels

Het Liberalisme

Liberalisme versus socialisme Liberalisme en Buitenlandse politiek

dr. R. w: de Korte dr. R. W.de Korte mr. M.

J. van Emde Boas

---~---~~---

30 september 14 oktober 21 oktober

Eindhoven, hotel Cocagne

Het Liberalisme

Liberalisme versl!s socialisme liberalisme en Buitenlandse politiek

mr. H.C. G.

L.

Polak mr. H.C. G.L. Polak drs. R. V. W. M. Lantain

----~~---~---~---

2 september 16 september 30 september

Zwolle,

postiljon motel .

Afdelingsbestuurderscursus D

Datum:

7 oktober ·

14

Plaats:

Eindhoven, hotel Cocagne

Het Liberalisme

Liberalisme versus socialisme Liberalisme en Buitenlandse politiek

Onderwerp:

A.1. structuur WO 2. informatieverwerking B.1. communicatietechnieken

(commu.nicatie met achterban, pers, raden en relatie met andere partijen)

A. J. Evenhuis A. J. Evenhuis dr. W. F. v. Eeketen

Inleider:

mw. H. H.

Olthof~Kuiper

... ---nscheina·l978

---7---~---

7

oktober

14 oktober

14 oktober

Rotterdam, hotel Engels

Bunnik

Haarlem

A.1. structuurWD 2. ·.informatieverwerking B.1. communicatietechnieken

(communicatie met achterban, pers, raden en relatie met andere partijen)

A.1. structuur WO 2. informatieverwerking B.1. communicatietechnieken

(communicatie met achterban, pers, raden en relatie met andere partijen)

A.1. structuur WO 2. informatieverwerking B.1. communicatietechnieken

(communicatie met achterban, pers, raden en relatie met andere partijen)

v.d. Goes van Naters

dr.ir. Kole

F ..

J. de Vries

--~---\---

4 november Marum(Gr.) · A.1. structuurWD mw v. Scherpenberg

2. informatieverwerking B.1. communicatietechnieken

(communicatie met achterban, pers, raden en relatie met andere partijen) '

E. Centrale cursusbijeenkomst raadsleden

Datum:

9 september

Plaats:

Amersfoort .. Kobus aan de Poort"

F. Landelijkevormingscursus

Datum: Plaats:

. 14 en 1 5 oktober ) Oisterwijk, 28 en 29 oktober hotel ,,De

Rosep'~

N.B. (Eigen bijdrage f ^25,-).

Onderwerp:

o.m ... het functionerén als raadslid"

.. het functioneren als lid

v~n

een raadscommissie"

.. verhouding tot ambtenaren"

Cursus voor hen die al enigszins thuis zijn in Europese gedachte.

Inleider:

mr. I. W. Opstelten, burgemeester van Doorn

G. Cursus Europese verkiezingen '

Datum:

21 oktober 4 november

Plaats:

Mote~

Bunnik Bunnik

,j

15

Kadercursussen op maandagen?

Van verschillende zijden worden ·· de stichting

\(orming en scholing ge- attendeerd op het pro- . bleem dat bij sommigen

bestaat ten aanzien van bet volgen van .cursus- sen op Zilterdagen.

Voor veel leden is een

z~terdag

uitermate ge- schikt; echter de WO heeft tal van leden die zich op die dag door werkzaamheden (win- kelopening e.d.) onmo- ,gellik· vrij kunnen ma-

ken.

Wanneer .blijkt .dat de groep . geïnteresseerdè potentiële cursisten die

1

op

zat~rdag

werkt, en zich op maandag of dinsdag gemakkelijker vrij kunnen maken, groot genoeg is, zal de stichting VVD zich na- der beraden over de or- ganisatie van kadercur- sussen op die dagen.

Gaarne reacties aan uw

· .kamercentrale-kader- functionaris of recht-

·streeks aao de stichting W.D, Koninginnegrecht 57· •. 2514 AE · 's-Gra- venhage, met opgave van dagvoorkeur en daggedeélte.

•

Mijn opinie ^{Is ....} •

Anti- Kraakwet

De heer G. G. G. Slooters te Apeldoorn pleit duidelijk voor begrip voor het verschijnsel kraken. Helaas gaat de heerS.

voorbij aan de praktische wer- kelijkheid.

Allerwege wordt er gegoo- cheld met cijfers over woon- ruimte tekort'. in het bijzonder voor jongeren. Aan de cijfers moet niet te zwaar worden getild.

Zo is o.m. bekend dat vele woningzoekenden nog staan ingeschreven, terwijl blijkt dat zij reeds voorzien zijn. Vervol- gens moet men zich afvragen wie alzo staan ingeschreven en met welk sociaal en maat- schappelijke noodzaak. De laatste jaren is het in zwang geraakt dat jongelui van 1 6 en 17 jaar al nodig op kamer moeten, terwijl hun ouders op een steenworp afstand wo- nen. Zijn ze iets ouder dan maken zij al aanspraak op een flat e.d. en claimen bovendien nog huursubsidie. Hun aantal is niet gering. Diverse schreeuwende jongerengroe- pen eisen betaalbare woon- ruimte. Zelf ben ik sterk ge- kant tegen woekerprijzen.

Wat echter door de actiegroe- pen onder betaalbaar wordt bedoeld blijkt het andere uiterste ... en dus onmogelijk.

Kort samengevat blijft er een veel kleinere groep over die echt woonruimte nodig heeft en bereid is daarvoor een re- delijke huur te betalen. Maar door steeds aanhoudende on- juiste en verborgen gegevens te demonstreren is mede het verschijnsel kraken ontstaan.

Ik zeg mede, want het feit wil dat te veel panden leeg staan waaraan krakers zich verga- pen. Speculatiewinst is hun enige conclusie. Maar ook nu is voorzichtigheid geboden voor de opvattingen en rede- nen om te kraken.

Een anti-kraakwet, had er al lang moeten zijn. Het is daar- om van het grootste belang dat deze wet-in-de-maak de

nodi~ aandacht van parle- ment en regering krijgt, waar- door voldoende waarborgen en bescherming kunnen wor- den geboden voor de eigen- dommen van de burgers. De krakers voeren acties tegen het overheidsbeleid m.b.t. de jongerenhuisvesting over de ruggen der burgers die daar part noch deel aan hebben.

A. KLEYWEGT, Groningen

Image van de WD

In dit blad stelde onlangs de heer Anton Corandewal - naar ik veronderstel een onzer jon- geren - dat het imago van onze partij belangrijk zou kun- nen worden verbeterd wan- neer de WO-kandidaten en vertegenwoordigers meer .. progressieve" kleding zou- den dragen.

Zoals hij het uitlegt, is zijn ge- dachtengang begrijpelijk en voor zover het de omgang van jongeren onder elkaar betreft kan ik met hem meegaan.

Maar dat de WD zich nood- zakelijkerwijs alleen maar door het dragen van bedoelde kleding als een .. volkspartij"

zou kunnen manifesteren, waag ik te betwijfelen.

Het lange haar, het versleten spijkerpak, het open T-shirt, de dikke sokken en de zware dauwtrappers, het zijn alle uitingen van een zekere mate van quasi-vrijheid, van enige onverschilligheid, ontevreden- heid, ongehoorzaamheid en protest, niet strokend met de opvattingen van de WD, een partij die echt wel progressief wil en kan zijn wanneer er iets in de maatschappij verbeterd behoort te worden doch dat

wenst te bereiken met gebruik en behoud van de goede nor- men en waarden.

En daartoe behoort ook het zich - uit respect voor de an- der - correct presenteroen in kleding en taalgebruik en nim- mer met een laatdunkende onverschilligheid van neem me maar zo slordig als ik dat wil.

Ook onze .. volksvrienden bij uitstek", de communistenlei- ders weten dat, want wie heeft ooit ook maar één van hen in spijkerbroek gezien zodra zij zich den volke ver- tonen? Nee, altijd keurig in het pak, ook al bewijs voor de stelling dat kleding de man maar nog niet de mens maakt.

De WD is dáárom een volks- partij omdat zij én de vrijheid én het respect voor het indi- vidu hooghoudt en dat niet af- hankelijk wil laten zijn van o.a.

het dragen van bepaalde kle- ding. Men zit altijd goed wan- neer men met behoud van eigen zelfrespect zich zó weet te kleden dat er geen aanlei- ding kan worden gegeven dat afbreuk doet aan het gevoel van eigenwaarde van de an- der.

J.A.SMAAL, Groningen

Gemiste kansen

Als veeljarig lid van de VVD verheug ik mij bijzonder in de flinke groei van onze partij.

Maar het moet mij van het hart dat de WD vaak goede kansen laat voorbijgaan. Maar al te vaak zien wij dat van linkse zijde luidkeels bepaalde wensen en ideeën worden verkondigd, waar onze partij weliswaar afwijzend op rea- geert (en terecht) maar ver- zuimt om zelf op die terreinen, die de aandacht van links heb- ben, een initiatief te nemen of een eigen visie te tonen.