Partijblad van de Volkspartij
voor Vrijheid & Democratie Het nieuwe telefoonnummer van het algemeen
secretariaat is:
070 - 613061.
De doorkiesnummers treft u elders in dit
blad.
JANUARI 1989, NR. 1372 HOOFDREDACTEUR: RENY DIJKMAN CORRESPONDENTIE-ADRES WD, POSTBUS 30836, 2500 GV 'S-GRAVENHAGE
Nieuwjaarsboodschap
van ELD-fractievoorzitter 1nevrouw Si:mone Veil
Sinds het ontstaan van het parlement van de Europese Gemeenschap, zijn de Libera- len daarin een fractie geweest die . door twee karakteristie- ken gekenmerkt is: een cen- trale positie in het politieke spectrum en de vastbesloten- heid door de eenwording van de economieën aan een echte Europese Unie te werken.
Mevrouw Sirnone Veil t.m. v. de vijf WO Europarlementariërs.
Ook thans doet de Liberaal Democratische Fractie van het Europees Parlement deze twee opgaven gestand. Het Europees Parlement loopt tegen het eind van de tweede direct gekozen mandaatsperiode, waarin de aan- name van de Europese Akte de belangrijkste gebeurtenis was. De Liberalen zetten zich sindsdien volledig in om deze politieke, wet- gevende en financiële operatie
"1992" te doen slagen: er moet in Europa een vrije interne markt . ontstaan waarin alle 320 miljoen burgers vrijelijk kunnen wonen en werken. Er moet een Europa ontstaan dat met één stem spreekt in zijn betrekkingen met de rest van de wereld, dat zijn verantwoordelijkheid draagt voor eigen veiligheid en defensie.
V.l.n.r. Hendrik Jan Louwes, Hans Nord, Florus Wijsenbeek, Sirnone Veil, Gijs de Vries, Jessica Larive.
worden om "1992" te doen slagen.
Dit geldt in het bijzonder voor de fiscale harmonisatie, monetaire eenwording en de sociale- en loonpolitiek.
Europese Verkiezingen 1989
In het vervullen van deze op- gaven is de actieve rol van de vijf leden van de VVD binnen de Li- berale fractie van groot belang geweest. Gedurende de hele pe- riode van de afgelopen vijf jaar hebben we hun Europees engage- ment, hun grondige kennis van vaak ingewikkelde en moeilijke dossiers en zelfs hun vasthou- dendheid in het streven naar een grotere economische vrijheid op communautaire schaal leren kennen.
Wij zijn ons bewust van de be- langrijke taak die het volgende Europees Parlement, dat in juni 1989 gekozen wordt, zal hebben.
Er zijn immers vele problemen die nog aangepakt en opgelost moeten
We zijn ons er ook van bewust dat het volgend Europees Par- lement meer bevoegdheden zal krijgen, want een meer geïnte- greerde Europese Gemeenschap op het economisch vlak maakt een herziening van het institutioneel evenwicht nodig. De Commissie zal meer uitvoerende bevoegd- heden moeten krijgen en het Par- lement meer medewetgevende en controlerende.
In de politieke uitdagingen die de Europese Liberalen in het ko- mende jaar wachten, zijn wij ze- ker dat we ook dan weer kunnen rekenen op een kundige, volhar- dende en hartelijke ondersteu- ning van de Nederlandse Libera- len, van de VVD.
Mijn allerbeste wensen voor 1989.
SIMONE VEIL •
Voorzitter van de Liberaal-
Democratische Fractie in het Europese Parlement
Ontwerp van het hoofdbe- stuur van de in te dienen kan- didatenlijst EP (conform art.
14.1 onder 5 EP).
1.
2.
3.
4.
5.
6.
drs. G. M. de Vries mr. J. E. S. Larive (v) drs. F. A. Wijsenbeek ir. J. Mulder
drs. Chr. R. J. Laffree drs. R. J. Goedbloed 7. J. Maaten
8. ir. H. E. Clevering 9. ir. M. H. C. Lodewijks 10. drs. T. Th. van Blommestein-
Buttinger (v)
11. A. J. Geluk-Geluk (v) 12. dr. ir. K. A. Nater 13. drs. W. J. F. van Dam 14. J. K. Muntinga 15. ir. G. van Winkoop 16. L. J. Mout-Kedde (v) .17. Joh. P. Witteveen
18. drs. M. M. van der Meij 19. mr. drs. J. R. van Reekurn 20. ir. P. Alberti
21. drs. J. R. A. Boertjens
Lidstaten 111oeten eigen identiteit behouden
Door FRANs wEISGLAs, wo-Tweede KamerlidDe afgelopen periode is in de Tweede Kamer uitgebreid aandacht besteed aan Europa.
Dat is goed, omdat met het steeds verdergaande proces van Europese integratie de Europese dimensie van vrij- wel alle onderdelen van het
Nederlandse regeringsbeleid belangrijker wordt. En na- tuurlijk moet de Tweede Ka- mer ook die Europese dimen- sie van het beleid volgen en controleren.
De Kamer moet deze taak ver- richten in samenwerking met het
Europese Parlement, dat echter helaas nog steeds te weinig be- voegdheden heeft. Voor verster- king van die bevoegdheden zal ook de weede Kamer zich moeten in zetten. Maar veel belangrijker is daarbij de steun van de kiezer, die tot uiting moet komen in een hoge (vervolg op pag. 2)
De plaatsen 22 t/m 40 worden be- zet door. kandidaten die, door de centralevergadering van de des- betreffende kamercentrale, op de aan die centrale toekomende plaats worden gesteld.
Moddermanlijst (zittende le- den) (conform art. 14.1 onder 2EP)
1. De Vries 2. Larive (v) 3. Wijsenbeek
332 215 115 Moddermanlijst (niet-zittende leden) voorkomende in ten- minste 5 kamercentrales (conform art. 14.1 onder 3 EP)
1. Mulder 2. Laffree 3. Goedbloed 4. Maaten 5. Clevering 6. Lodewijks
7. v. Blommestein-B (v) 8. Geluk-Geluk (v) 9. Nater
10. Van Dam 11. Muntinga 12. Van Winkoop 13. Mout-Kedde (v) 14. Witteveen 15. Van der Meij 16. Van Reekurn 17. Alberti 18. Boertjens 19. Grave 20. Nolthenius 21. Bchrijen 22. Hermans
1673 1426 1393 1313 1189 1014 778 761 746 712 666 640 594 490 479 447 445 429 365 344' 292 217 V astgesteld door het hoofdbe- stuur op 19 december 1988. •
INHOUDSOPGAVE
*EP* ***
*PE*
*****
semi-sp~cial
Eurokatern nr. 12 Dit katern wordt uitgegèven onder auspiciën van de Ne- .derlandse leden van de Li- beraal-Democratische fractie
in het Europees Parlem~nt.
Europees v~rkiezingspro- ..
gramma ·heeft visie op de toe- komst, interview· met de se- cretaris buitenland Jan Dirk
Blaauw pag. 2
Olympische Spelen naar Europa? Een wens van VVD-lid Tadema.pag. 3
"De nationale staten zijn in een vervlechtingsproces ver-.
wikkeld dat met horten en stoten verloopt," aldus Hans
Nord pag. 3
Florus Wijsenbeek benadrukt de noodzaak van een grote opkónist van VVD-stemmers bij de komende verkiezingen.
In het feit dat de .Euro-ver- kiezingen de laatste twee keer weinig in trek waren, ligt
voor de VVD een grote kans om sterk uit de strijd te ko-
men pag. 4
Zo werd het VVD-kader ge- traind voor de Euro-verkie-
zingen pag. 5/7
VERDER IN DEZE . . VRIJHEID EN DEMOCRATIE
De voorzitterscolumn op·
pag.3
Regio-katern, waarin kc- voorzitter Haafkens kritisch terugblikt op het verleden en
ons optimistischer de toe- komst schetst; Jan Schout, die met een wervingscampag- :ne als een witte tornado door de kamercentrales trekt en Luuk Hardenberg de zorgen rond de buitenlandse onder-
centrales in deze verkie- zingstijd toelicht
pag. 8/9 Politiek op en rond het
Binnenhof pag. 10/13 Het activiteitenschema
pag. 16/17
Jarige JOVD stelt politieke vernieuwing centraal
pag.14
Congres Vrouwen in de VVD' pag.15
Jaarlijkse bijeenkomst vor- mings- en scholingsfunctio- narissen op 25 februari aan-
staande.
pag.19
Spreekbeurten en ingezonden brieven
pag.20
EUROKATERN
Lidstaten moeten eigen identiteit behouden
(vervolg van pag. 1)
opkomst bij de Europese verkie- zingen in juni 1989. Dat er meer liberalen in het Europese Par- lement moeten komen is vanzelf- sprekend, al was het alleen om bureaucratie· en overregulering ook in Europa tegen te gaan.
Pril stadium
Terug naar de Tweede Kamer.
Daar is onder meer gesproken over de voortgang bij de totstand- koming van één Europese interne
Frans Weisglas
markt ("Europa 1992"), die es- sentieel is om als Europa en dus ook als Nederland te kunnen blij- ven concurreren met de Verenigde Staten en met Japan. Die voort- gang is bevredigend wat betreft
de meer technische onderwerpen zoals bijv. de harmonisering van allerlei normen en voorschriften in de twaalf EG-landen. Maar op het gebied van de harmonisering van belastingtarieven .en -syste- men dient nog heel veel te gebeu- ren, terwijl ook de coördinatie van het economische en monetaire beleid in de verschillende EG- landen nog in een zeer pril stadium verkeert. En me de tot- standkoming van die ene Europe- se interne markt, van dat Europa zonder grenzen, is hechte samen- werking en harmonisatie op fis- caal, economisch en monetair ge- bied juist van het allergrootste belang, omdat anders de concur- rentieverhoudingen binnen Eu- ropa zouden worden scheefge- trokken. Denk bijvoorbeeld aan de gevolgen van de grote verschillen in BTW-tarieven in grensstreken.
Limburg weet er nu al van mee te praten!
Achterstand
Er dreigt ook achterstand te ontstaan bij het tot stand brengen van de voorwaarden die nodig zijn om een vrij personenverkeer bin- nen Europa te kunnen instellen.
Ik heb het dan over één gemeen- schappelijk Europees beleid bij de bestrijding van het terrorisme, de internationale criminaliteit en de drughandeL Een "Europol" (ik heb het niet over het lid van de
JANUARI 1989
Raad van Europa, Pol de Beer) à la Interpol - een soort Europese Recherche Centrale - zou hiertoe een goede zaak zijn. Ook hieraan moet voortvarend worden door- gewerkt, omdat criminaliteits- bestrijding op Europese schaal van groot belang is, evenals een vrij verkeer voor personen binnen Europa, omdat juist daardoor de Nederlandse burger zal gaan merken dat hij of zij ook een Eu- ropees burger is.
Fort Europa
Er is ook veel gesproken over de betrekkingen van de EG met andere landen, zoals de Verenigde Staten, Japan, Oost-Europa en de ontwikkelingslanden. Bij die lan- den begon de laatste tijd steeds meer een vrees te ontstaan dat
"Europa 1992" een naar binnen gekeerd Europa zou worden, met grote afscherming aan de buiten- grenzen. Dat het een "fort Euro- · pa" zou zijn. Die vrees is wel be- grijpelijk, maar niet terecht. Eu- ropa moet blijven openstaan voor andere landen (die landen overi- gens ook voor Europa), onder meer .omdat zo groot mogelijke vrijhandel in de gehele wereld in het belang van alle landen en mensen is. Juist liberalen dienen daarvoor pal te staan. De verkla- ring van de Europese topcon- ferentie van Rhodos dat Europa open en constructieve betrekkin- gen met de rest van de wereld wenst te onderhouden was daar- om belangrijk en positief.
Het was dan ook extra droevig dat kort na de Top van Rhodos de wereldhandelsconferentie m
2
DNPP viert lustruin lllet · syntposiUlll
Het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (NPP), heeft ter gelegenheid van zijn 15-jarig bestaan een sym- posium georganiseerd. Dit zal gaan over het thema:
"De Franse Revolutie en de Nederlandse politieke par- tijen."
Plaats: Het Academiegebouw van de RU te Groningen.
Datum: 3 maart 1989.
Centraal hierbij staat de door- werking . van de ideeën van de Verlichting en van de Franse Re- volutie in het gedachtengoed van de Nederlandse politieke partijen op verschillende momenten gedu- rende de laatste eeuw.
Tijdens het symposium kun- nen de bezoekers deelnemen aan
Montreal mislukte, vooral ten ge- · volge van meningsverschillen tussen de Verenigde Staten en de EG over de landbouwsubsidies. In april a.s. hebben we echter nog een herkansing, want dan zal de conferentie worden voortgezet.
Eenheidsworst
Dat Verenigd Europa waar ik het steeds in zo positieve zin over heb moet overigens geen "cul- turel_e eenheidsworst" worden en ik sta dan ook huiverig tegenover
een van beide workshops.
Sprekers tijdens de plenaire zit- ting zijn: , -" .. ";>;""··'"-'" · Drs. R A.~KÓole, · hoofd van het Documentatiecentrtim; · Prof. dr. A. H: Huuss'en, Rijksuni- versiteit van Groningen;
Prof. dr. J. A. A. van Doom, Eras- musuniversiteit te Rotterdam.
De kosten voor deelname aan congres, inclusief de documenta- tie voor beide workshops, koffie en lunch bedragen f 30,-.
Inschrijving vóór 1 februari 1989.
Nadere inlichtingen kunt u krijgen bij het Documentatiecen- trum Nederlandse Politieke Par- tijen,
Hoge der A 10, 9712 AC Groningen, Telefoon: 050 - 636830. •
de wens van de topconferentie van Rhodos om te komen tot "aan- zienlijke versterking van de Eu- ropese culturele identiteit". Juist in een sterk verenigd Europa moeten de lidstaten hun eigen culturele identiteit behouden. Wij zouden in de toekomst steeds meer N ededander én Europeaan moeten kunnen worden. Daartoe is overigens de verbetering van het talenonderwijs in Nederland hard nodig, om te eindigen met een praktische hartekreet!
•
Eén verkiezingsprogramma voor Europese Liberalen
Door redacteur MIGHIEL KROM
Voor de derde keer zijn de li- beralen in Europa erin ge- slaagd om een gezamenlijk verkiezingsprogramma te maken. Bovendien is dit, zegt buitenland-secretaris Jan Dirk Blaauw, het enige echte democratische verkiezings- programma. Bij andere po- litieke stromingen probeert men nu ook met gezamenlijke programma's te komen. Maar als dit dan lukt, zoals onlangs bij de christen democraten (EVP), wordt zo'n prograrilma van bovenaf opgelegd. Bij li- beralen wordt niets door ho- gere machten voorgeschre- ven.
Jan Dirk Blaauw was op 8 en 9 december van het vorig jaar de- legatieleider van de Nederlandse VVD bij de definitieve vaststelling van het ELD-verkiezingspro- gramma. De buitenland-secreta- ris van de partij is zeer tevreden over de resultaten: "Zoals bekend had de VVD-partijraad in Hil- legom een groot aantal amen- dementen aangenomen. Heel veel hiervan hebben wij kunnen ver- zilveren. De goede samenwerking die wij met de Britse liberals heb- ben gehad was daarbij opvallend.
Zij zijn veel pragmatiser gewor- den. De Britten, die binnen de li- berale internationale partijen als links bekend staan, lopen mo- menteel veel minder achter de ideeën van een enkeling aan."
Visie
"De Europese liberale partijen hebben een programma aange- nomen dat modern is en visie
heeft op de toekomst," vervolgt de heer Blaauw. "Het is vooruitstre- vend. De hoofdpunten gaan over milieu, interne markt, bescher- ming persoonlijke levenssfeer, voorkoming van een protectionis-.
tisch Europa en zorg om de derde wereld."
Blaauw durft met dit pro- gramma makkelijk de komende verkiezingen in. "Maar", zegt hij,
"het is onze grootste zorg om de mensen dit jaar naar de stembus te krijgen. Ik hoop dat lang- zamerhand iedereen wakker wordt als wij het hebben over Eu- ropese eenwording. Na 1992 heeft dit immers consequenties voor het bedrijfsleven en voor de burger. Ik denk aan zaken op financieel en economisch gebied. Neem de so- ciale verzekeringen, werkgele- genheid en reglementering bin- nen ons dagelijks leven. Op al deze terreinen kondigen zich ver- anderingen aan." Hij vindt het heel goed dat de Nederlandse re-
gering extra geld vrijmaakt voor voorlichting over de Europese verkiezingen.
Ook zo'n 600.000 Nederlanders in het buitenland mogen straks stemmen.
Voorhoedepartij
Voor de VVD geldt: "Een echt Europa moet een liberaal Europa zijn. Wij zijn een voorhoedepartij.
Wij zijn bereid om onder bepaalde condities macht af te staan ·aan een soort Europese overheid.
Daarnaast maakt de liberaal zich van nature makkelijker los van gevestigde structuren en platge- treden paden. Wij. zien nieuwe ontwikkelingen meer als een uit- daging dan anderen. Overigens moet een verenigd Europa niet in zich houden dat wij één grote bu- reaucratische structuur gaan krijgen. Daar zijn liberalen te- gen."
De liberalen strijden bij Eu-
De Nederlandse liberalen in de vergaderbankjes.
Op de eerste rij v.l.n.r.: Doede Kok, Wim van Eekelen en Joris Voorhoeve.
Buitenland-secretaris Jan Dirk Blaauw.
ropese verkiezingen voor een zo- genaamde evenredige vertegen- woordiging. Dat is een kiesstelsel zoals wij dit in Nederland kennen.
Momenteel zijn de stelsels in alle lidstatelf verschillend. "Dat is in het nadeel van de liberalen. In Groot Brittannië bijvoorbeeld stemt ongeveer 25 procent van de bevolking liberaal. Door hun dis- trictenstelsel wordt dit niet in ze- tels omgezet. Ook het Franse ar- rondissementen-systeem heeft voor liberalen beperkingen. Dat moet veranderen. De liberale stroming zal dan in Europa veel sterker vertegenwoordigd zijn."
Over de toekomst van Europa zegt Jan Dirk Blaauw tenslotte:
"Wij zullen ons moeten afvragen of de EEG uit 12 landen blijft be- staan. Daarbij denk ik uiteinde- lijk ook aan Oost-Europa. Afhan- kelijk van de mogelijke verande- ringen daar, vind ik dat wij ook in die richting veel nauwer moeten samenwerken. Op milieugebied zien wij bijvoorbeeld dat vervui- lingen zich niets aantrekken van getrokken grenzen." Het Europe- se verkiezingsprogramma wordt momenteel in het Nederlands vertaald. •
Vrijheid en Democratie
maandblad voor de Volkspartij.
voor Vrijheid & Democratie Nummer 1372
. januari 1989
Hoofdredacteur:
Reny Dijkman Redactie:
Hans de Bie Vi.ctor Hafkamp Johan Hommes Miehiel Krom Jan van de Ven Correspondent:
Gerard Kroeb Redactiesecretariaat:
Petra Beijersbergen, VVD, Postbus 30836, 2500 GV 's-Gravenhage Tel.: 0:70- 613002 Fax: 608276 Ledenadministratief 070-613060 Vormgeüing:
Siem Willems Druk:'
Ten Brink Meppel b.v.
Redactieraad:
Mr. I. W. Opstelten, vz.
W. J. A. van den Berg, secr.
Drs. H. B. Eenhoorn H. F. Heijmans H. A. M. Hoefnagels Drs. Th. H. Joekes J. Karurninga J. van Lier Ir. D. Tuijnman
Advertentie- exploitatie:
Bureau van Vliet b.v.
Postbus 20 2040 AA Zandvoort tel.: 02507- 14745
EUROKATERN JANUARI 198~
Euro-wensen voor 1989
Door mr. H.R. NORD, ELD-parlementariër In de jaren tachtig is ons Ne- derlandse Euro-woordenboek met verschillende nieuwe aanwinsten verrijkt. Zo kenden wij in de eer- ste helft van het decennium het Euro-pessimisme, dat de kans op genezing van de Euro-sclerose ui- terst. laag aansloeg. In 1985 en 1986 kwam de ommekeer. De Eu- . ropese Akte en de besluiten van
de Europese Raad die daarop volgden, luidden een. periode in van Euroforie. Nu kon er niets meer mis gaan. De zaak was ge- bakken. De "Eurostroika" zou ons het grenzenloze Europa brengen en wel op tijd, vóór eind 1992.
Maar het duurde niet lang of een zekere Eurofobie maakte zich van velen meester. Wordt ons land straks een paradijs voor Europese terroristen, drugsmokkelaars en profiteurs die gratis van onze so- ciale voorzieningen komen genie- ten? En hoe zal het gaan met de concurrentiestrijd? Wij zijn na- tuurlijk eerlijk, maar zijn de an- deren dat ook?
Achterhoedegevechten
Het "Himmelhoch jauchzend - zum Tode betrübt" is geen goed recept om succesvolle politiek te bedrijven. Altijd is het zo dat er goede en slechte periodes zijn. De slechte moet men doorkomen door achterhoedegevechten te leveren en zich op veranderingen ten goe- de voor te bereiden. De goede moet men benutten en uitbuiten om belangrijke stappen voorwaarts te doen.
Zo is het ook in de Europese Gemeenschap. Onze nationale staten zijn in een vervlechtings- proces verwikkeld dat met horten en stoten verloopt. Men weet dat het proces nodig is en grote nieu- we mogelijkheden voor ons allen zal openen. Maar tegelijkertijd is men bang voor de veranderingen die het zal brengen en klampt men zich dus vast aan ·oude en ver- trouwde gedrags- en denkpatro- nen. Daardoor vertoont het Eu- ropees gebeuren vaak een ver- warrend en tegenstrijdig beeld.
Wildgroei
Temidden van dit strijdgewoel is het van belang het hoofd koel te houden en de zaken nuchter en op hun merites te beoordelen. Maar bovenal moeten wij onze prio- riteiten stellen. Er zijn essentiële punten die wij in het oog moeten houden en die niet begraven mo- gen worden onder bergen van de- tails. Enkele daarvan mogen hier worden genoemd.
- Als liberalen hebben wij reeds destijds, in de jaren vijftig, geko- zen vóór de formule van een geïntegreerde Gemeenschap en tegen een simpele vrijhandels- zone. Voor het scheppen van de eigen agrarische en industriële thuisbasis die Europa broodnodig heeft is een vrijhandelszone on- voldoende. Gemeenschappelijke - en gemeenschappelijk opgestel- de - regels zijn nodig om de Eu- ropese interne markt naar be- horen te laten functioneren.
- Als liberalen voeren wij een moeizame strijd tegen de wild- groei van regelgeving en betut- teling die onze nationale samen- leving is gaan ontsieren. Wij moe- ten ervoor zorgen dat er geen stortbui van Europese regel- geving op onze hoofden neerdaalt die de bureaucratische wirwar nog vergroot. Dus alleen Europese
Hans Nord
regels indien zij echt nodig ·zijn, en, wanneer zij dat zijn, dan af- schaffing van de nationale regels die zij komen vervangen. Hetzelf- de principe geldt voor de finan- ciën. Wanneer bepaalde beleids- onderdelen van het nationale naar het EuropE)se terrein worden overgeheveld dan moeten de kos- ten van dat beleid niet alleen Eu- ropees worden gedragen, maar tevens nationaal worden ge- schrapt.
- Als liberalen weten wij dat de Europese Gemeenschap deel uit- maakt van een wijdere wereld en zich daarvan niet mag isoleren.
Geen "vesting-Europa" dus, ver- schanst achter hoge tolmuren en importquota's. Als grootste han- delsblok ter wereld kunnen wij ons dat trouwens helemaal niet veroorloven. Maar: oo~ geen ves- ting-Japan of vesting-Amerika.
Het zou goed zijn als juist die- genen die ons soms van boze be- doelingen in dat opzicht verden- ken, de mate van openheid van hun eigen economieën nog eens goed onder de loep nemen.
- Als liberalen herinneren wij ons de beslissende rol die het Europe- se liberalisme heeft gespeeld bij de vestiging van de parlementaire democratie binnen onze landen.
Deze rol is verre van uitgespeeld.
Integendeel. Er is een nieuwe, Europese bestuurslaag ontstaan en een nieuwe, Europese wet- gever die in een toenemend aantal gevallen de plaats van de natio- nale wetgever inneemt. Maar deze nieuwe wetgever is nog steeds onvoldoende democratisch van aard. De Europese Akte brengt daarin nog te weinig ver- betering. Dus: het werk dat het Europese Parlement in 1984 is begonnen moet met kracht wor- den voortgezet. De macht binnen de Gemeenschap moet op meer evenwichtige wijze over Commis- sie, Raad en Parlement worden verdeeld.
- En, tenslotte, hebben wij als li- beralen, als Nederlanders en als Europeanen geen lesjes nodig in gehechtheid aan onze vaderlan- den. Premier Thatcher trapt bij ons open deuren in wanneer zij
het behoud van onze nationale identiteiten bepleit. Wij hebben er nooit een seconde over gedacht om deze prijs te geven. Maar het roe- ren van de nationale trom mag geen voorwendsel zijn waarachter zich de onwil verschuilt om ge- maakte afspràken na te komen of problemen aan te pakken die al- leen gezamenlijk kunnen worden opgelost.
In de ditjaar aflopende periode hebben de vijf Nederlandse li- beralen, tezamen met hun col- lega's uit de andere landen, zich bij hun standpuntbepalingen door deze overwegingen laten leiden.
Hun opvolgers zullen stellig het- zelfde doen. Want ook ons verkie- zingsprogramma voor 1989 is op deze uitgangspunten gebaseerd.
Wij zullen ervoor moeten zorgen dat het aantal liberalen groot ge- noeg is om beslissende invloed op het gebeuren te kunnen uitoefe- nen.
Laat ons daarom nog één Euro- woord aan de groeiende verza- meling toevoegen. LAAT 1989 HET JAAR ZIJN VAN HET EURO-LIBERALISME! Op 15 juni hebben wij in Nederland
daartoe de kans. •
VVD-
expresse
Oud-abonnees kunnen de in- dex van de VVD-expresse 1988 opvragen bij de Haya van So- merenstichting, mevrouw M.J.
Wassenaar, tel.: 070- 613010.
Spelen in Europa
Door RUURD TADEMA
Met de Spelen in Seoul in sep- tember achter ons zijn we in- tussen begonnen aan een pe- riode van twee Olympiaden tot 1996, wanneer de "Moder- ne Olympische Spelen" in Athene gehouden zullen wor- den en er hun honderdjarig bestaan zullen vieren.
Twee Olympiaden dat zijn twee tijdvakken van telkens vier jaren tussen twee Olympische Spelen in. Ruim tijd dus om na te denken en te beslissen over de vraag, of de Spelen daarna in Griekenland zullen moeten blij- ven.
Reeds sedert 776 vóór Chr.
werd in Hellas, het oude Grieken- land met Olympiaden gerekend.
Eenmaal in de vier jaar werden er de spelen in Olympia gehouden, de plaats dus waaraan ze hun naam ontlenen.
Nu, zovele eeuwen later, wordt er telkens opnieuw hevig touw ge- trokken, gelobbyd en politiek ge- manoeuvreerd m.b.t. plaats en land, waar de volgende Olympi- sche Spelen gehouden zullen worden. En, is de beslissing een- maal genomen, dan tracht het re- gime van het land dat de Spelen kreeg toegewezen, er maar al te dikwijls politieke munt uit te slaan en er bepaalde wantoestan- den mee te maskeren.
Velen hebben daarom terecht.
bezwaren tegen een dergelijke gang van zaken en pleiten er der- halve voor om de spelen terug te brengen naar de plaats, waar ze oorspronkelijk vandaan komen, Olympia in Griekenland dus. Dat is een in velerlei opzicht aantrek- kelijke gedachte, waarin veel li- beralen in Europa zich zouden kunnen vinden. Men zou dan in één keer af zijn van telkens op- nieuw alle gemarchandeer en men zou daar een vaste en veilige, goed afgeschermde lokatie kunnen realiseren, waartoe zich de fraaie
Ruurd Tadema
streek rond Olympia ook klima- tologisch uitstekend leent.
Dat de voorzieningen er uitge- breid en kostbaar zouden zijn, moge duidelijk zijn. Griekenland zou die kosten niet alleen behoe- ven te dragen. Voor de Europese Economische Gemeenschap zou er een gerède aanleiding kunnen zijn om dat land daarbij financieel te helpen. Het komt me voor dat daarin voor de EG een mooie kans is gelegen om in een werkelijk ge- meenschappelijke, Europese in- spanning de terugkeer van de Olympische Spelen naar de oude plek financieel mogelijk te maken.
Het zou de burgers van Europa aanspreken en een stimulans kunnen betekenen voor de Eu- ropese gedachte.
De Spelen, eenmaal daar weer terug op hun oude en permanente plaats, zouden weer - in symboli- sche zin - de spelen van vrede kunnen worden, zoals ze dat ook in de oudheid waren. Zolang men in Olympia met elkaar op sportief gebied wedijverde, werd in heel Hellas niet gevochten.
Die traditie in Olympia weer in ere te herstellen en in de oude luister mogelijk te maken, zou een initiatief van bevrijdend libera- lisme alsook een daad van allure en goede Europese gemeen- schapszin betekenen! •
3
Krachtmeting
· el positieve reacties be- eikten mij over de nieuwe opzet van ons partijblad.
Een duidelijke aanmoediging voor de redactie om op de nu ingesla- gen weg voort te gaan en het blad een duidelijke rol te laten spelen bij de krachtmeting die ons in de eerste helft van dit jaar wacht.
Dan zullen binnen de VVD drie zaken centraal ;;taan, namelijk de landelijk opgezette ledenwerf- campagne, de Europese verkie- zingen en het verkiezingspro- gramma.
Om met het laatste te begin- nen, half maart a.s. zal de com- missie Toxopeus dit werkstuk - vrucht van vele discussies, van overleg met deskundigen en van zorgvuldige afwegingen - presen- teren. Daarna is het woord aan de partij.
Hoe meer leden aan deze discus- sies in de afdelingen deelnemen, des te breder draagvlak zal ons programma krijgen. Ook leden die nimmer een afdelingsvegadering hebben gevolgd, zou ik van harte willen aanraden om aan deze dis- cussie deel te nemen. Dan kunnen we straks bij de definitieve vast- stelling in de najaarsvergadering allen het gevoel hebben: dit is een programma dat van ons is.
Dezer dagen start een groots opgezette leden werfcampagne. De behoefte hieraan is groot. Veel signalen uit het land wezen de af- gelopen periode in deze richting.
Het bestuur heeft gekozen voor een opzet die kan leiden tot maxi- male resultaten. Alle afdelingen kunnen hun eigen creativiteit hierin kwijt. Het betekent veel, maar wel dànkbaar werk. Ieder weet dat naarmate de achterban groeit, de partij sterker wordt.
En dan de Europese verkiezin~
gen. In betrekkelijke· rust is het afgelopen kalendeijaar achter de schermen met een groot aantal kaderleden gewerkt om de kennis van d~t voor velen zo schimmige, maar onherroepelijk op ons afko- mende, Europa te verdiepen en over te kunnen dragen. Te Wolf-.
heze en Vaals en .in Rotterdam zijn velen bijeen geweèst om daar met deskundigen en samen over de discussiëren. Juist voor libera- len is die vrije markt zo belang- rijk, omdat die vrijheid van han- del en de daardoor versterkte eco- nomische groei altijd onze doel- stelling is geweest.
Maar deze verkiezingen zullèn ook worden beschouwd ·als een nationale graadmeter. Voorman- nen van andere partijen laten daar geen twijfel over bestaan.
Ook daarom is de inzet van velen noodzakelijk. Ook daarom is de discussie · over ons verkiezings- programma voor de Tweede-Ka- merverkiezingen belangrijk.
Ik wens u allen, persoonlijk en zakelijk, een voorspoedig 1989 toe.
EUROKATERN JANUARI 1989 4
Op naar de verkiezingen
Door FLORUS WIJSENBEEK, ELD-parlementariër Het jaar van de verkiezingen is ingegaan. Het programma dat op het ELD-congres is vastgesteld, ligt op de druk- pers en de ontwerplijst van het hoofdbestuur treft u el- ders in dit blad. Het campag- neplan wordt uitgewerkt. De schermutselingen tussen de verschillende partijen nemen toe. Zo zijn er allemaal te- kenen waaruit blijkt dat de temperatuur weer tot verkie- zingskoortshoogten aan het stiJgen is, ondanks dat we de echte winter nog moeten krij- gen.
Het is voor het VVD-smaldeel in de Europees Liberaal-Demo- cratische fractie van het aller- grootste belang dat we die aan- staande verkiezingen een beetje goed doorstaan en dat we met niet minder dan vijf personen in Brus- sel/Straatsburg komen.
In het vorige nummer van dit inmiddels weer krant geworden familieblad van onze VVD heeft onze waarschijnlijke toekomstige lijsttrekker, Gijs de Vries, in een soort Straatsburg-dagboek uit de doeken trachten te doen hoe zo'n plenaire vergaderweek er van ons uitziet. Het spreekt haast vanzelf dat die beschrijving voor ons alle- maal geldt wat tijdsdruk betreft.
De Straatsburgweken zijn slechts een topje van de ijsberg. Zoals hij ook naar waarheid schreef dat in debatten in enkele minuten moet worden samengevat wat voordien in veel studeren en vergaderen is opgedaan. Wel moet me even van het hart dat hij geen gelijk had door kleinerend over mijn klari- netspel te spreken. Wijlen Benny Goodman is er niets bij! Maar ik wou dat ik wat meer kon studeren dan zo'n paar minuten per dag voor- of nadat de gebouwen in Brussel en Straatsburg vol zijn.
Driedubbele aan wetgeving
U weet dat de· wetgevende be- voegdheden van het Europees Parlement sinds de inwerking- treding van de Europese Akte - die o.a. de vrije interne markt regelt - zijn toegenomen. Wij moeten in eenjaar ongeveer het driedubbele aan wetgeving verwerken van onze collegae in de Tweede Ka- mer. Omdat wij maar met 5 Eu- roparlementariërs zijn tegenover de 27 VVD Tweede-Kamerleden moeten wij vooral in de nationale context aan spreekbeurten, ar- tikelen, vergaderingen, partij- commissies, kamercentrales en wat dies meer zij, veel meer hooi op onze vork nemen dan onze makkertjes hier. En wij moeten er in het algemeen nog langer voor reizen ook. Nou moet u vooral niet denken dat ik hier een klaagzang zit op te hangen. We hebben het uiteindelijk zelf gewild. Nog ster- ker: we vinden het nog leuk ook.
Wat ik echter vooral probeer dui- delijk te maken, is dat we de vol- gende periode weer met zijn vij- ven moeten terugkomen.
Die noodzaak bestaat ook ten aanzien van de fractie in het Eu- ropees Parlement in zijn geheel, waar we met ons vijven veel van de dagelijkse werkzaamheden dragen. Degenen die in Luxem- burg aanwezig waren, zullen uit de rede van onze fractievoorzitter mevrouw Veil wel hebben begre- pen dat het grote absenteïsme met name van onze Italiaanse,
Florus Wijsenbeek
Portugese en Franse leden de ef- fectiviteit van de fraçtie ernstig stoort. Deze grotere afwezigheid wordt mede veroorzaakt door hetzij de grotere afstand van Brussel en Straatsburg, hetzij door dubbelfuncties. Een lid dat ik niet met naam wil noemen heeft in deze gehele mandaats- periade nog nooit het woord ge- voerd, een vraag gesteld, een rap- port geschreven of enige andere activiteit ontplooid waardoor hij in de parlementaire annalen ver- meld zou kunnen worden.
Versterking van de gelederen
Nu ziet het er wel naar uit dat onze fractie groter zal gaan wor- den en dat er naast de huidige nationaliteiten nog enkele Duit- sers en Spanjaarden onze gelede- ren komen versterken. De Duit- sers bleven in 1984 helaas enkele honderden stemmen onder de kiesdrempel van 5 % steken.
Een lichte winst lijkt waar- schijnlijk voor de Luxemburgers en voor de Denen. De eersten hebben nu een afgevaardigde, die tevens burgemeester van de hoofdstad is. De Denen hebben twee afgevaardigden: de heer en mevrouw Nielsen die nochtans geen familie van elkaar zijn. De Italianen echter zullen wel iets gaan verliezen. Thans hebben ze zes leden. Het grote vraagteken blijft hoe de Franse liberalen zich al dan niet op een gezamenlijke lijst en in een gezamenlijke fractie zullen verenigen. Onze Franse le- den die nu op een gemeenschap- pelijke lijst van Gaullisten, Li- beralen en Christen-Democraten zijn gekozen en zich daarna in drie verschillende fracties op- splitsten, vinden eigenlijk dat ze daardoor hun krachten erg ver- snipperen. Waardoor zij niet die invloed kunnen uitoefenen, die ze wel zouden willen.
Dat zal zeker hog problemati- scher worden als oud-president Valery Giscard d'Estaing naar Straatsburg komt om daar voor- zitter te worden. ·Tussen hem en onze huidige fractievoorzitter mevrouw Sirnone Veil is er geen overschot aan vriendschappelijke gevoelens. Met zo'n gemeen- schappelijke lijst kun je ook alle prachtige verkiezingsprogram- ma's aannemen die je maar wilt, maar moet men zich wel aanpas- sen. Vooral daarom hebben de Fransen deze keer intensief mee- gewerkt aan het ELD-program- ma, met name wat betreft de landbouw.
Milieuzaken
Een naar nationale snit gesne- den opvatting maakt het werk in de. Europese fractie natuurlijk niet eenvoudiger. Als VVD-er moet je eigenlijk zoveel mogelijk in alle commissies (er zijn er achttien) aanwezig zijn.
Je mag per lid maar een vaste en een plaatsvervangersplaats bekleden. Thans zijn we met de VVD o.a. vertegenwoordigd in de commissies voor landbouw en vis- serij; de begrotingscommissie;
economie, monetaire zaken & in- dustriebeleid; juridische zaken en rechten van de burger; sociale za- ken en werkgelegenheid; vervoer;
jeugdbeleid, cultuur, onderwijs, voorlichting en sport; institutio- nele zaken; en rechten van de vrouw.
Het blijkt dat wij vooral op het gebied van milieuzaken een zoda-
nig eigen opvatting hebben dat we daarin de volgende periode niet meer mogen ontbreken.
Extra inspanningen
Indien wij als VVD-ers straks onze invloed willen behouden of vergroten, zullen we in die ko- mende verkiezingen een extra in- spanning moeten leveren, die er voornamelijk op gericht moet zijn om onze eigen kiezers naar de stembus te krijgen. Daar staat of valt het resultaat mee, omdat in beide voorgaande rechtstreekse verkiezingen voor het EP in 1979 en in 1984 de opkomst lager was dan voor welke andere verkiezin- gen dan ook, respectievelijk 58,1 % en 50,1 %. Een dergelijk lage opkomst komt allereerst ten goede aan partijen die extreme standpunten innemen en daar- door een kleine maar meer ge- motiveerde aanhang hebben. In
het verleden werd de opkomst ook mede bepaald door het oplei- dingsniveau hetgeen bij de VVD hoger was dan in andere partijen.
Nu zijn we meer een echte door- snee van de Nederlandse bevol- king en profiteren we dus niet meer in die mate van een betere of minder slechte opkomst. Toch kunnen we desalniettemin onze achterban makkelijker motiveren om op 15 juni naar de stembus te gaan. Zeker na al het voorberei- dende werk dat is verricht tijdens de kadertrainingen in W olfheze, Vaals en Rotterdam.
Als landelijk de opkomst iets meer dan de helft is en de VVD zou er in slagen 7 5 % van haar vaste aanhang naar de stembus te krij- gen, dan zouden we zonder pro- bleem zes en misschien wel zeven zetels kunnen halen. Als we dat eens zouden kunnen klaarspelen, dan bewijzen we het hele Europe- se Liberalisme een dienst. •
Europa aan de
Koninginnegracht
Door HUGO DITTMAR, campagne-manager Op vrijdag 25 november ver- gaderden de secretarissen- generaal van de bij de ELD aangesloten partijen op de
"VVD-headquarters" in Den Haag. Dit platform, dat begin 1988 op initiatief van de VVD is ontstaan, heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een binnen de ELD zeer nuttig gebleken overlegorgaan.
Deze mannen en twee vrouwen (ja, de positieve actie is overal no- dig) slagen erin de ontbrekende schakel te vormen tussen de po- litici aan de ene kant en het grote leger van campagne-vrijwilligers aan de andere kant. Bijna allen zijn zeer betrokken bij het zo nauwkeurige proces van kan- didaatstelling.
Velen van hen blijken de spil te zijn in het amenderingsproces, dat ons een door alle partijen on- dertekend verkiezingsprogram- ma oplevert. En niet zelden zijn zij naast hun penningmeester de dagelijkse bewakers van de door de Europese regelgeving soms toch nog zo ingewikkelde begro- tingstabellen.
De aantrekkelijkheid van deze bijeenkomst voor de collega's van Wim van den Berg bleek wel uit de hoge aanwezigheidsscore. Zonder de anders in Europa altijd aan-
wezige simultaanvertaal-instal- latie had het daarom in het Thor- beckehuis wel een Babylonische spraakverwarring kunnen wor- den.
Gelukkig werden de eerste sporen in die richting met vaar- dige hand uitgewist door ELD se- cretaris-generaal en dagvoorzit- ter, de Duitse Mechthild von Ale- mann. Een vrouw met veel erva- ring in Europese zaken vanuit haar eigen FDP, gedurende vijf jaar (1979-1984) als Europar- lementariër en nu alweer bijna vijf jaar als secretaris-generaal.
Daarnaast is zij weer kandidaat 15 juni 1989 en zal zij bij de ge- hoopte terugkeer van de FDP in de Liberal Group in Straatsburg zeker in de blauwe banken van de Hernicycle, zoals de vergaderzaal wordt genoemd, terugkeren.
Eenzame post
Waar praat zo'n club over? zult u zeggen. Twee weken voor het ELDR-program-congress op 8 en 9 december te Luxemburg aller- eerst over de gang van zaken rond alle wijzigingsvoorstellen. Hoe- staat de vlag erbij in alle partijen, waar gaan er problemen rijzen?
Kortom, voor de ELD-secretaris en haar president Colette Flesch ging er veel waardevolle informa-
ELD-secretaris-generaal Mechthild von Alemann met fractievoorzitter Joris Voor- hoeve, omringd door de elf secretarissen-generaal van liberale partijen en hun Nederlandse gastheren.
tie over de tafel. En aan wat voor informatie is er behoefte bij de aangesloten partijen? Vanuit de ELD, maar ook vanuit de zuster- partijen? En wie zijn de mensen, buiten de in Brussel toch al be- kend zijnde "Euro-freaks", die deze informatie nodig hebben?
Bij dit programmapunt scoorde onze VVD-opzet van het oktober- informatieprogramma te Vaals en Rotterdam goed. Sinds wij dit plan in juni te Kopenhagen presenteerden namen collega- partijen hiervan de strekking over.
Daarnaast zit er een uurtje trouble-shooten in de vergadering geplarid: secretaris-generaal zijn is soms een eenzame post, waar je beslissingen moet nemen, die je moeilijk bij je collega's van so- cialistische of christelijke partijen kunt checken. Deze liberale da- mes en heren dragen èlkaar zo uitgangspunten voor oplossingen aan.
Naast de volle agenda was er rond het middaguur tijd inge- ruimd voor een bezoek aan het Binnenhof. Fractievoorzitter Jo- ris Voorhoeve ontving dit uit elf nationaliteiten bestaande gezel- schap op hartelijke wijze tijdens de lunch en ging in zijn Europese filippica in op de complementaire facetten van Europese en natio- nale politiek.
Na een Engelstalige rondlei- ding op video, die aan buitenlan- ders in kort bestek een goed beeld geeft van. het functioneren van onze parlementaire democratie, moest de beloofde 15-minuten spurt door het aangrenzende Mauritshuis er bij inschieten. Dit met het oog op de 's middags nog afte werken agenda, die om 7 uur 's avonds voltooid moest zijn, toen de secretarissen-generaal met de voor velen zeer vreemde choco- lade-letter onder de arm naar hun respectieve thuislanden terug- keerden.
De maan scheen door de bomen en zag dat het goed geweest was.
