Dit overzicht van vragen en antwoorden is bedoeld als leidraad voor de burgemeesters en wethouders voor vragen die worden gesteld tijdens de bespreking met de raden. Daarmee borgen we consistente beantwoording en het voorkomt te veel eigen interpretaties. Het overzicht is niet bedoeld om integraal te verspreiden.
Dienstverlening
Wat gaan onze inwoners en bedrijven merken van de samenwerking?
Als inwoners en bedrijven al iets merken van de samenwerking, dan is dat op een positieve manier. De samenwerking biedt de mogelijkheid om de dienstverlening richting inwoners en bedrijven in stand te houden en de kwaliteit verder te verbeteren.
De kaders voor de dienstverlening (zoals het niveau, de spreiding en de kanalen) worden bepaald door de afzonderlijke gemeenten.
Blijft de lokale dienstverlening aan burgers en bedrijven in stand?
Ja. Het advies is is er juist op gericht om voorzieningen en dienstverlening op een goed niveau te houden. De samenwerking heeft dus geen nadelige gevolgen voor de
dienstverlening aan burgers en bedrijven.
Mogelijk ontstaan op termijn - al dan niet als gevolg van de samenwerking - nieuwe kansen voor verbetering van de dienstverlening. Die mogelijkheden worden dan voorgelegd aan de afzonderlijke gemeenteraden.
Wordt de afstand tussen de burger en de overheid door de samenwerking niet teveel vergroot?
De politieke, bestuurlijke en publieksfuncties van de zes Peelgemeenten blijven in tact. De toegankelijkheid van de voorzieningen staat bij de uitwerking van de samenwerking steeds hoog op de agenda.
Democratie
Wat betekent de Peelsamenwerking voor de invloed van de raad?
De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de gemeenteraad voor het lokale beleid blijven gehandhaafd. De gemeenteraad bepaalt de kaders waarbinnen het college van B&W kan opereren. Voor de puur lokale onderwerpen wordt gebruik gemaakt van de eigen ambtelijke organisatie, voor de regionale onderwerpen van de gezamenlijke organisatie. De werkwijze tussen raad en college blijft gelijk.
Houdt de raad voldoende zeggenschap over het volledige beleid?
Ja. De keuzemogelijkheden worden ruimer: van lokaal maatwerk tot een geharmoniseerde regionale aanpak. Daarbij wordt transparant gemaakt wat de financiële consequenties van de keuzemogelijkheden zijn. Uiteindelijk blijft de zeggenschap bij de raad.
Kunnen de afzonderlijke gemeenten een selectie maken uit het pakket aan taken waarop wordt samengewerkt? Gaat Peel 6.1 uit van een cafetariamodel?
Nee. De onderwerpen waarop wordt samengewerkt zijn onderdeel van een totaalpakket.
Alle gemeenten doen mee aan alle onderwerpen. Dat geldt zowel voor de uitwerking van die onderwerpen als voor de uitvoering. In de uitvoering is maatwerk mogelijk.
Moeten alle zes de gemeenteraden het over alles eens worden?
Nee. Als de uitgangspunten voor de samenwerking worden gedeeld, bestaat de mogelijkheid om voor afzonderlijke gemeenten maatwerk te organiseren. Dat zal wel gepaard gaan met het verlies van efficiency-voordelen. Om de voordelen optimaal te benutten, wordt aan de raden vooraf om input gevraagd. Zo kan worden gezocht naar geharmoniseerde oplossingen die voor alle raden acceptabel zijn.
Gaat straks de meerderheid van de gemeenteraden beslissen voor de gehele Peelregio?
Nee. In de voorbereiding van de voorstellen worden de belangen en wensen vanuit alle gemeenten meegenomen. Op basis daarvan wordt een oplossing gezocht die aan alle elementen tegemoet komt, waardoor een unaniem besluit mogelijk wordt. Als dat niet lukt blijft de mogelijkheid voor lokaal maatwerk bestaan.
Wat gebeurt er als een van de raden een afwijkend standpunt inneemt?
De kans bestaat dat de voorbereidingen leiden tot een voorstel dat niet voldoet aan alle door de raden neergelegde kaders. In dat geval wordt een maatwerkoplossing in het voorstel opgenomen zodat de alternatieve keuze en de daarbij horende kosten zichtbaar worden.
Tast de Peelsamenwerking het democratisch gehalte aan?
Nee. Het maakt de samenwerking transparanter en eenduidiger. De onoverzichtelijke samenwerkingsverbanden op Peel-niveau worden omgevormd en in een heldere structuur gegoten. Hierdoor is er juist een betere borging van het democratisch gehalte.
Kan de raad bij de Peelsamenwerking eigen ideeën inbrengen?
Ja. De raden zullen steeds worden betrokken bij de uitwerking van de samenwerking. Per onderwerp kan de raad haar richtinggevende en kaderstellende inbreng leveren.
Suggesties en ideeën voor het vervolgproces zijn daarbij ook welkom.
Kunnen inwoners zich op een bepaald moment uitspreken over de vraag of zij deze samenwerking een goed idee vinden?
De besluitvorming over de samenwerking is aan de gemeenteraden.
Hoe verhoudt deze samenwerking zich tot de plannen van het Rijk om toe te werken naar gemeenten van minimaal 100.000 inwoners?
Het advies over de samenwerking en de plannen van het Rijk vinden hun oorsprong in dezelfde logica, maar komen tot een . In de plannen voor de bestuurlijke inrichting van Nederland wordt ‘samenwerking van onderaf’ nadrukkelijk gestimuleerd.
Het advies van de stuurgroep geeft een duidelijke koers aan, maar wordt nog niet erg concreet. Welk besluit wordt er op dit moment van de raden gevraagd?
De raden wordt gevraagd of zij het zinvol vinden dat de samenwerking verder wordt uitgewerkt in de richting die in het advies staat beschreven. Binnen de kaders van het advies worden daarna de vervolgstappen voorbereid. Besluitvorming door de raden over de uitwerking is onderdeel van dat vervolg.
Hoe ziet het verdere besluitvormingstraject eruit?
Rond de zomer verwachten we een voorstel aan de raad te kunnen voorleggen op basis van het advies en de opiniërende discussies in de gemeenteraden.
Identiteit
Welke invloed heeft de Peelsamenwerking op de identiteit van de afzonderlijke gemeenten?
De binding met de regio wordt door de samenwerking versterkt. De positie van de Peelregio als geheel wordt beter en de zes afzonderlijke gemeenten hebben daarbinnen ieder hun eigen identiteit en kracht.
Hoe wordt gezorgd dat de afzonderlijke gemeenten hun eigen identiteit kunnen behouden?
Meer samenwerking is iets anders dan minder eigen identiteit. De samenwerking levert voordelen op en doet niets af aan de identiteit van de afzonderlijke gemeenten.
Door de brede vertegenwoordiging in de portefeuillehoudersoverleggen en in het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling kunnen de lokale belangen goed worden bewaakt.
Er zijn ook verschillen tussen de afzonderlijke gemeenten. Hoe wordt daar mee omgegaan?
Dat er verschillen per gemeente bestaan, is één van de sterke punten van de
samenwerking. Alle zes de gemeenten hebben hun sterke punten of zijn koploper op een specifiek onderwerp. Door de samenwerking hebben we de mogelijkheid om deze sterktes in te zetten voor de hele regio.
Organisatie
De samenwerking lijkt neer te komen op een volledige ambtelijke fusie. Klopt dat?
Nee. Iedere gemeente behoudt een eigen ambtelijke organisatie. In de gezamenlijke organisatie worden alleen de onderwerpen ondergebracht waarop wordt samengewerkt.
Wordt één grote zelfstandige Peelorganisatie niet veel te log en zelfstandig?
De organisatie zal worden ingericht als verlengde van de gemeenten. Door het als GR
‘tussen’ de gemeenten te plaatsen, wordt voorkomen dat één van de gemeenten teveel zeggenschap krijgt over de uitvoering.
Er wordt gebruik gemaakt van de bestaande gebouwen, waardoor het contact tussen de gemeentelijke organisatie en de gezamenlijke organisatie wordt bevorderd.
Wordt de rol van ambtenaren niet te groot?
De samenwerking tussen de ambtenaren in onze regio wordt met de samenwerking beter gestructureerd en geïntensiveerd. Hierdoor zijn zij beter in staat in te spelen op de kaders die door de raden worden gesteld en de wensen die bestuurlijk worden neergelegd; de kwaliteit gaat omhoog. Dat leidt tot betere adviezen en daardoor meer bestuurskracht voor colleges en gemeenteraden. Er is geen sprake van dat er meer invloed of zeggenschap bij ambtenaren komt te liggen.
Gaat het onderling afstemmen van beleid ten koste van de slagkracht van de afzonderlijke gemeenten?
Dat risico bestaat. De verwachting is dat de voordelen ruim zullen opwegen tegen de extra inspanningen die gepaard gaan met de afstemming. Daarnaast is het zo dat ook nu al op verschillende terreinen wordt afgestemd, maar dat hiervoor een duidelijk kader ontbreekt.
Met de intensivering van samenwerking wordt de afstemming onderdeel van de werkprocessen en zullen we daar steeds meer behendigheid in ontwikkelen.
Andere samenwerkingsverbanden kosten meer dan vooraf gedacht of gaan gepaard met andere knelpunten. Waarom zou het hier wel goed gaan?
Het zal goed gaan als we gezamenlijk alert blijven op de risico’s. Maar vergeet vooral niet dat we nu óók al in allerlei verbanden samenwerken. We brengen de huidige
samenwerkingsonderdelen onder in de nieuwe samenwerkingsvorm. Kortom: we maken het hiermee eerder eenvoudiger dan ingewikkelder.
Hoeveel ambtenaren werken straks in de nieuwe organisatie en hoeveel blijven voor de eigen gemeente werken? Zijn er straks minder ambtenaren in de Peelregio?
Dit is afhankelijk van de keuzes die in de verdere uitwerking worden gemaakt. Doel is het versterken van de strategische positie, het behouden/verbeteren van kwaliteit, het
verlagen van kosten en het verminderen van kwetsbaarheid. De verwachting is dat we voor hetzelfde werk uiteindelijk met minder ambtenaren.
Opbrengst en kosten
Wat gaat de samenwerking kosten?
Het opzetten van de samenwerking kost natuurlijk geld. Ook zal het gepaard gaan met frictiekosten. Die incidentele kosten gaan we nog in beeld brengen. Op termijn zal dit worden terugverdiend door lagere kosten, betere kwaliteit en minder kwetsbaarheid.
Wat gaat de samenwerking opleveren?
De opbrengst is te verdelen in: het verbeteren van de strategische positie van de regio, het verbeteren/behouden van kwaliteit, het verminderen van kwetsbaarheid en het verlagen van kosten. In het vervolgproces zullen we zo concreet mogelijk zichtbaar maken wat de opbrengst is.
Is dit niet een ordinaire bezuinigingsmaatregel?
Lagere kosten is slechts één van de voordelen die de samenwerking biedt.
Is er meer inzicht te geven in de financiële aspecten?
Nee, dit zal in de verdere uitwerking vorm moeten krijgen.
Neemt de invloed van de Peelregio richting andere partners hiermee toe?
Het afstemmen tussen de gemeenten in de Peelregio maakt dat we vaker met één mond kunnen spreken en onze boodschap (dus) duidelijker over kunnen brengen. Dat heeft een positief effect. Van belang is echter dat het om de inhoud blijft gaan en niet om het
verwerven van invloed.
Samenwerking algemeen
Er wordt al volop samengewerkt, waarom zouden we deze ingrijpende verandering doorvoeren?
De samenwerking is onoverzichtelijk aan het worden, terwijl er steeds meer op ons af komt. Met het advies wordt een heldere structuur neergezet en een duidelijke keuze gemaakt. Dit vergroot de mogelijkheid om kansen te benutten en versterkt de samenhang in onze regio. De heldere structuur waarborgt de democratische borging van de
afzonderlijke gemeenten.
Er wordt gepleit voor vergaande samenwerking. Dat is zeer complex. Waarom niet kleiner beginnen?
We zijn al klein begonnen. Op verschillende terreinen wordt immers al samengewerkt. De vele oplossingen die zijn gekozen voor gelijksoortige vraagstukken maakt dat de
complexiteit steeds verder toeneemt. Het overzicht raakt hierdoor zoek, de samenhang ontbreekt en de effectiviteit is beperkt. Door een meer strategische keuze voor
samenwerking te maken ontstaat een eenduidig kader waarbinnen de verschillende samenwerkingsonderwerpen op een soepele wijze kunnen worden ondergebracht.
Er zijn nog veel meer onderwerpen waarop samengewerkt zou kunnen worden. Wat gebeurt daarmee?
In het advies zijn onderwerpen benoemd waarop samenwerking voor de hand ligt en waar een hoge prioriteit aan wordt toegekend. De samenwerkingsvorm biedt de flexibiliteit om op meer onderwerpen samen te werken. Het wordt dus mogelijk gemaakt, maar er wordt niet op vooruitgelopen.
Enkele gemeenten buiten onze regio zijn sceptisch over de plannen voor de Peelregio.
Hebben zij dan ongelijk?
Het vormgeven van de samenwerking op basis van het advies is een omvangrijke en complexe operatie. Daar is iedereen zich van bewust. Het zal geen eenvoudig traject zijn, maar we zijn er van overtuigd dat het de moeite meer dan waard zal zijn.
Kunnen gemeenten ook weer uit de samenwerking stappen als het niet bevalt?
Ja dat kan. In de uitwerking zal die mogelijkheid worden uitgewerkt, zodat voor definitieve deelname helder is wat de consequenties van eventuele uittreding zijn.
Waarom is dit de juiste schaal voor de samenwerking?
Voor samenwerking op concrete taakvelden is de schaal van SRE te groot. De Peel sluit als regio goed aan bij het sociale, culturele en economische mobiliteit van onze inwoners.
De Peel is een schaal die stevig is en toch nabij staat.
Hoe wordt voorkomen dat de kleinere gemeenten worden overschaduwd door de grotere?
Een van de aandachtspunten die vooraf zijn benoemd is de gelijkwaardigheid van de zes gemeenten. Hoewel de gemeenten verschillen qua omvang is het noodzakelijk dat iedere gemeente als serieuze partner in de samenwerking kan deelnemen.
