Vraag nr. 116 van 7 februari 1997
van mevrouw CECILE VERWIMP-SILLIS Verkeers- en mobiliteitsopvoeding – Evaluatie De onderwijsverantwoordelijken van zowel het departement als de koepels keurden op hun toet-singsbijeenkomst van 17 februari 1993 een advies van de stuurgroep Onderwijs van de V l a a m s e Stichting Verkeerskunde (VSV) goed. Dit advies handelt over verkeers- en mobiliteitsopvoeding. De minister schrijft erover op 22 juni 1993, aan de heer Hugo Van Dienderen, toen lid van de V l a a m-se Raad, in het antwoord op zijn schriftelijke vraag n r. 139 van 2 april 1993 (Bulletin van Vragen en Antwoorden nr. 12 van 3 mei 1993, blz. 658 – red.). Als structurele maatregelen om verkeers- en mobi-liteitsopvoeding in de eindtermen te kunnen reali-seren, stelt de stuurgroep onder meer voor :
– binnen elk schoolteam een verkeersgangmaker aan te stellen ;
– vorming en navorming van navormers, docenten en verkeersgangmakers te organiseren ;
– initiatieven uit te testen in pilootscholen.
Het Dynamo2-project heeft een werkveld "Ve i l i g e
s c h o o l " . Het project 163 behandelt expliciet het thema "Mobiliteit in welvaartstijd" en de bijlage vermeldt vijf titels met mogelijkheden voor didac-tisch materiaal.
Kan de minister een stand van zaken geven in ver-band met de concrete implementatie van :
1. het advies van de stuurgroep ;
2. het werkveld "Veilige school" uit het Dynamo2
-project ?
Antwoord
Vooreerst wil ik de aandacht van de V l a a m s e volksvertegenwoordiger vestigen op het feit dat alleen het minimaal gestelde in de decretale eind-termen door de overheid afdwingbaar is, met ande-re woorden dat de elementen vervat in het door de Vlaamse volksvertegenwoordiger geciteerde advies alleen suggesties zijn die door de leerplanmakers kunnen worden benut. Dit advies dient bijgevolg als een service te worden beschouwd. Volgens de ingewonnen inlichtingen worden ze door de onder-wijskoepels benut en geapprecieerd.
Daarnaast is de stuurgroep Onderwijs van de Vlaamse Stichting voor Verkeerskunde op de vol-gende domeinen de verkeers- en mobiliteitseduca-tie in het onderwijsveld blijven ondersteunen en helpen.
Project Gangmaker
Binnen dit project werd het project Stedelijk Scho-lenoverleg opgestart. Zo werd een forum opgestart waar de secundaire scholen en de gemeente met elkaar konden overleggen met het oog op het opti-maliseren van zowel de verkeers- en mobiliteitse-ducatie als de concrete veiligheid en leefbaarheid in de schoolbuurt en op de schoolroutes. P i l o o t g e-meenten waren Brugge, Eeklo en later ook, o p eigen vraag, Waregem.
Concreet werd in elke school een verkeersgangma-ker opgeleid en begeleid ; die was de zegsman voor de school op het overleg. Tweemaandelijks werd samengekomen met vertegenwoordigers van de gemeente.
Bevindingen
Binnen het pilootproject werd aangetoond dat een systeem van permanent overleg tussen de scholen en de gemeente positieve resultaten kan opleveren, zowel op het vlak van verbetering van de school-omgeving als op verkeerseducatief terrein, b i j v o o r-beeld door het overleg werden geplande verbou-wingen binnen een school en infrastructuurwerken in de buurt op elkaar afgestemd.
Indien men zo'n overleg zou willen veralgemenen, dan heeft dit in zijn huidige vorm echter weinig kans op slagen. De verkeersgangmakers hebben een probleem van overbelasting, vermits deze bij-komende opdracht bij de bestaande komt.
Dezelfde argumenten van onderbevraging en tijd-gebrek maken het ook moeilijk het ingang te doen vinden bij collega's. Een structurele inbedding van de opdracht "verkeersgangmaker" zal noodzake-lijk zijn, indien men op grotere schaal werk wil maken van verkeers- en mobiliteitseducatie. E e n mogelijke oplossing is wellicht te vinden binnen de gemeentelijke preventieraden.
Project Leerkracht
Pedagogisch Hoger Onderwijs (PHO)
Het derde jaar sluit dit project af. Eerst werd een cursus ontwikkeld, nadien werd die uitgetest in een experiment "ingebouwde verkeers- en
mobiliteits-educatie" in drie instituten voor PHO. Op basis daarvan werd de cursus herwerkt. In 1995 werden de ontwikkelde cursus, de handleiding, de diareeks en de transparantenmap bekendgemaakt. D a a r-voor kregen alle scholen PHO een lege cursuskaft met speciaal ontworpen titelbladen en aanzetten van teksten erin. Nadien zijn scholen ook individu-eel gecontacteerd.
Het decreet op het hoger onderwijs en de reorgani-saties en beslommeringen die daaruit volgden, h e b-ben ons project bij velen naar de achtergrond doen v e r s c h u i v e n . Allicht moet de draad opnieuw wor-den opgenomen wanneer het weer wat rustiger wordt in de hogescholen.
Secundair onderwijs
Er werden 15 lespakketten ontwikkeld en uitgetest in diverse secundaire scholen. Zij zetten didacti-sche praktijkexperimenten door. Ze werden bege-l e i d . Op basis van deze praktijktoets en van de eindtermen voor de eerste graad secundair onder-wijs werden de pakketten grondig herschreven en teruggebracht tot een bundel van 75 pagina's met 10 lespakketten. Eveneens werden een bijhorende transparantenmap (50 transparanten) en diareeks (80 dia's) ontwikkeld.
Het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid en de Vlaamse Stichting Verkeerskunde geven het pakket uit en voeren de nodige promotie bij de start van het schooljaar 1996-1997. O n d e r t u s s e n heeft het lessenpakket ook als basis gediend voor een op het Gentse toegespitste afgeleide versie in kader van het Europese Life-project "Scholen in het centrum".
Permanente vorming leerkrachten secundair onderwijs
In samenwerking met de navormingsdienst van de Autonome Raad voor het Gemeenschapsonderwijs ( A R G O ) , de Cel voor Vlaams Provinciaal Onder-wijs (CVPO), het OnderOnder-wijssecretariaat van Ste-den en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap ( OVSG) en het Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs (VVKSO) werd een tweeja-renprogramma uitgewerkt. De eerste fase, een trai-ning van navormers, liep in 1995. De tweede fase, de navorming van leerkrachten in de scholen zelf door de geselecteerde navormers, vond plaats in 1 9 9 6 . De training bestond uit 5 cursusnamiddagen. De cursisten kregen ook opdrachten mee om in hun eigen klaspraktijk uit te testen.
Deze geëngageerde leraars worden verder inge-schakeld in verkeer- en mobiliteitsprojecten van de VSV en van de ouderverenigingen. Op hun vraag werd een terugkomdag georganiseerd in 1996. Organisatie studiedagen voor het basisonderwijs Deze studiedagen werden georganiseerd rond het thema "Verkeers- en mobiliteitseducatie in eind-termen en ontwikkelingsdoelen en in de klasprak-tijk".
Tot slot wordt momenteel in samenwerking met verschillende partners gewerkt aan een verkeers-en mobiliteitseducatieve cd-i verkeers-en cd-rom "Speed".
