DENK- & DOE MEE | OMGEVINGSVISIE NIEUWKOOP
tussentijds verslag - mei 2020
De Omgevingswet: één wet voor onze leefomgeving
In Nederland hebben we nu veel verschillende wetten en regels over bouwen, verkeer, wonen, erfgoed, milieu, natuur en water. Om het eenvoudiger en overzichtelijker te maken, treedt in 2021 de Omgevingswet in werking.
De Omgevingswet bundelt al deze wetten in één wet voor de fysieke leefomgeving.
De bedoeling is dat er meer duidelijkheid komt voor bewoners en ondernemers. Er komt meer ruimte voor initiatieven, er zijn minder vergunningen nodig en de
procedures worden korter. Alle digitale informatie over onze leefomgeving is straks op één plek te vinden. Ook het betrekken van de inwoners bij ruimtelijke plannen is een belangrijk uitgangspunt van de Omgevingswet.
De omgevingsvisie: toekomstvisie voor de leefomgeving van Nieuwkoop
Bij de Omgevingswet horen ook nieuwe ‘instrumenten’, zoals de omgevingsvisie en het omgevingsplan. Elke gemeente moet één omgevingsvisie voor haar grondgebied maken. De omgevingsvisie is een toekomstvisie voor alle onderwerpen die met de leefomgeving te maken hebben. De omgevingsvisie vervangt de Structuurvisie.
De omgevingsvisie van Nieuwkoop maken we in stappen. We zijn gestart in het voorjaar van 2019 en het is de bedoeling dat de gemeenteraad de omgevingsvisie in de zomer van 2020 vaststelt. De verschillende stappen ziet u in het schema op de volgende bladzijde.
In onze gemeente krijgen inwoners de hoofdrol bij het opstellen van de omgevingsvi- sie. Dit document laat zien hoe we dat doen en wat inwoners, ondernemers, vereni- gingen, (maatschappelijke) organisaties, belangengroepen, dorpsraden en ketenpart- ners ons tot nu toe hebben meegegeven. We vullen dit verslag elke keer verder aan.
SAMEN AAN DE SLAG MET DE OMGEVINGSVISIE!
INHOUDSOPGAVE
Samen aan de slag met de omgevingsvisie 3 Wat hebben we tot nu toe gedaan? 4
Verslag stap 1 + 2: eerste gesprek in de dorpen 6
Vragenlijst en tekenwedstrijd 7
Overleg met organisaties 14
Gesprekken in de dorpen 18
Verslag stap 3 + 4: in gesprek over de ambitie 27
Vragenlijst 2 29
Bijeenkomst voor ondernemers 40
Bijeenkomst voor gezondheidspartijen 42
Denk Mee Cafés 44
In gesprek met de gemeenteraad 53
Jongeren-enquête 58
VOORJAAR 2019 WINTER 2019/2020 ZOMER 2020
1
2
3
VERSLAG STAP 1+2 - EERSTE GESPREK IN DE DORPEN
voorjaar 2019
WAT HEBBEN WE IN DEZE STAP GEDAAN?
In het voorjaar van 2019 zijn we gestart met het opstellen van de Omgevingsvisie. In de eerste stap hebben we ideeën opgehaald en is het contact met partijen op gang gebracht. We hebben gesproken met inwoners, ondernemers en organisaties over wat zij belangrijk vinden in de verschillende dorpen en in de gemeente. En welke thema´s en uitdagingen zij voor de toekomst van de gemeente Nieuwkoop zien. Op de volgende manieren hebben we deze informatie opgehaald:
Vragenlijst: op de Dorpentocht en online
In mei en juni hebben we een Dorpentocht georganiseerd. Op verschillende evenementen, markten en bijeenkomsten hebben we een vragenlijst besproken met onze inwoners - over de gemeente nu en de prioriteiten voor de toekomst. Ook hebben we de vragenlijst online uitgezet en is er een tekenwedstrijd georganiseerd op de basisscholen. In totaal hebben bijna 600 volwassenen en ruim 200 kinderen op deze manier meegedacht over de omgevingsvisie!
Gesprekken in de dorpen
Op verschillende bijeenkomsten van de dorpsraden en in de dorpen zijn we in gesprek gegaan met inwoners - aan de hand van een interactieve quiz en prikkelende vragen.
Op deze bijeenkomsten hebben we nog zeker met 250 mensen gesproken.
Gesprekken met organisaties
Daarnaast hebben we de afgelopen tijd gesprekken gevoerd met o.a. de drie
waterschappen, sportverenigingen, de ondernemersvereniging, de veiligheidsregio, de GGD en de Omgevingsdienst. Op deze manier krijgen we een goed beeld van wat er leeft en wat belangrijk is voor onze toekomst.
Alle inbreng is terug te lezen op de volgende pagina´s van dit verslag.
Wie dachten er mee?
In totaal hebben 564 mensen de vragenlijst ingevuld (online of op straat). 91% van de invullers woont in de gemeente Nieuwkoop; 9% komt om heel andere redenen wel eens in onze gemeente. Voor werk bijvoorbeeld, om te winkelen of om een bezoek te brengen aan familie en vrienden. De vragenlijst is ingevuld door mensen van alle leeftijden. De verdeling per leeftijdscategorie is in de grafiek hieronder te zien. Speciaal voor kinderen hebben we naast de vragenlijst ook een tekenwedstrijd uitgeschreven. Hier deden 213 kinderen aan mee.
Vanuit elke kern of buurtschap van de gemeente is er door inwoners meegedacht.
Logischerwijs zien we grotere aantallen respondenten uit de grotere kernen van de gemeente. Toch is gezien het aantal inwoners per kern, de verdeling redelijk in verhouding. Opvallend is dat in Ter Aar relatief weinig mensen de vragenlijst hebben ingevuld. Op 19 september organiseerden we een bijeenkomst in Ter Aar om een goed beeld te krijgen van wat hier leeft.
WOONT U IN DE GEMEENTE NIEUWKOOP?
VRAGENLIJST & TEKENWEDSTRIJD (mei-juni 2019)
WOONT U HIER GRAAG?
Onze inwoners wonen met plezier in onze gemeente. Zo’n 98% geeft aan hier graag te wonen. Een goed startpunt om met elkaar over de toekomst na te denken!
POSITIEVE PUNTEN
Onze inwoners waarderen deze gemeente om de rust, de mooie omgeving met de natuur en het water, de centrale ligging in de Randstad en het dorpse, gezellige ‘ons kent ons’ gevoel. Onderstaande woorden werden daarbij het meest opgeschreven:
ONS KENT ONS
water
mooie omgeving DORPS
winkels
GE ZELLIG
landelijk
RUIMTE CENTRALE LIGGING
plassen
GROEN
na tuur
RUST
MINDER POSITIEVE PUNTEN
Als minder positieve punten van onze gemeente worden genoemd: de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, het winkelaanbod (te weinig, leegstand, kwetsbaar), de overlast van het vliegverkeer en het verkeer (veiligheid en bereikbaarheid).
Onderstaande woorden werden het meest opgeschreven:
OPENBAAR VERVOER wink els vliegtuigen
wink elaanbod
Schiphol
verkeer vliegtuiglawaai
OV
vliegverkeer
voorzieningen
woningen
horeca
HET LEUKSTE AAN MIJN DORP VIND IK...
Op de kleurplaten hebben we kinderen gevraagd wat zij het leukste aan hun dorp vinden. Sportverenigingen en het zwembad noemen kinderen het meest. Veel kinderen noemen ook dat ze hun vriendjes en vriendinnetjes in de buurt hebben en graag in de speeltuin zijn. Aardige mensen, leuke buren en klasgenoten maken hun dorp. Ook waarderen veel kinderen alle dieren, de plassen en de groene natuur aan het dorp waar ze wonen. Een aantal ondervraagde kinderen noemt de eigen school als allerleukste!
1. Sportverenigingen en zwembaden 2. Veel vrienden, buren en leuke mensen 3. Alle dieren en groene natuur
4. Speeltuinen 5. School
ALS U BURGEMEESTER VAN NIEUWKOOP WAS, WAT ZOU U DAN ALS EERSTE AANPAKKEN?
Als onze inwoners het stokje van de burgemeester zouden overnemen, vinden ze het onderwerp duurzaamheid heel belangrijk. Ze vragen aan de gemeente om mee te denken met ondernemers en duurzaamheid op buurtniveau te stimuleren.
Ook tegenstanders van dit onderwerp laten zich horen, zoals mensen die geen windmolenpark willen.
Onze inwoners willen nadrukkelijk het groen en water in de gemeente behouden.
Ook als er woningen gebouwd worden willen zij graag dat bomen en planten die daardoor verloren gaan, terugkomen. Vliegtuigen zorgen voor veel geluidshinder. De respondenten willen het vliegverkeer voornamelijk ‘s nachts verminderen en willen dat er meer rekening wordt gehouden met het milieu.
Mensen vragen aandacht voor veiligheid rond scholen, op rotondes en voor ouderen en mindervaliden. Straten die als druk of gevaarlijk worden ervaren zijn bijvoorbeeld: Oude Nieuwveenseweg, Essenlaan, Langeraarseweg, Papenveersebrug, Westkanaalweg, Aardamseweg/Kerkweg en Achttienkavels. Ook te hard rijden en sluipverkeer worden genoemd. Daardoor ontstaat onveiligheid voor voetgangers en fietsers. Een betere ov-verbinding wordt gezien als oplossing voor zowel de veiligheid (minder autoverkeer) als de bereikbaarheid van de gemeente. Omliggende gebieden en steden zoals Bodegraven, Woerden, Alphen aan den Rijn en Leiden zijn met het openbaar vervoer vanuit de gemeente Nieuwkoop slecht te bereiken.
Er ontbreekt voor sommige mensen een centrumgevoel. Een levendige plek met een mooi winkelaanbod en weinig leegstand. Een deel van de respondenten zou zich als burgemeester hard maken voor betere voorzieningen voor ouderen zoals ouderenzorg
en verzorgingshuizen. Voor kinderen meer speeltuinen en voor jongeren en starters meer (huur)woningen. Er is namelijk een grote vraag naar kleinere en betaalbare woningen. Maar ook voor ouderen die kleiner of aangepast willen gaan wonen ervaren veel mensen niet genoeg aanbod op de woningmarkt.
Bij grote veranderingen willen inwoners graag actief betrokken worden. Participatie wordt op prijs gesteld, omdat er verbinding wordt gemaakt tussen overheid, bedrijfsleven en inwoners. De mensen denken en doen graag mee!
“Als burgemeester maak ik waterverbindingen met de Nieuwkoopse plassen en zorg ik dat koeien in de wei blijven
lopen!”
“Ik ga voor lokaal en duurzaam
geproduceerd voedsel”
“Ik bouw (betaalbare) woningen zodat er genoeg mensen in het
dorp blijven wonen en het er leefbaar blijft.”
“Ik wil het openbaar vervoer verbeteren!
Verbindingen maken, ook in de afgelegen
gebieden.”
“Ik maak de wegen door de dorpen minder aantrekkelijk voor
sluipverkeer en vrachtwagens.”
WELKE ONDERWERPEN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE TOEKOMSTVISIE?
Welke onderwerpen vindt u het belangrijkste bij het maken van het plan voor de toekomst van uw dorp en de gemeente Nieuwkoop? Uit een lijst met zeventien verschillende onderwerpen stelden onze inwoners de volgende top vijf van prioriteiten samen:
1. Woningaanbod voor jongeren 2. Verkeer en openbaar vervoer 3. Voorzieningen winkels 4. Woningaanbod voor ouderen 5. Natuur en landschap
2 3 4 5
1
KINDEREN ALS BURGEMEESTER
Ook kinderen kregen de vraag wat ze zouden doen als ze de burgemeester waren van deze gemeente. Veel kinderen denken na over het onderwerp
‘afval’. Kinderen willen het weggooien van afval leuker en makkelijker maken met prullenbakken die kunnen praten en een robot die zwerfafval opruimt.
Ook duurzaamheid is voor kinderen belangrijk. Er is veel belangstelling voor elektrische auto’s en zonnepanelen. De zonnepanelen worden op verschillende plekken neergelegd, zoals op daken, sportvelden, weilanden en zelfs op mensen die een rondje wandelen. Bovendien worden zonnepanelen verplicht en wie er geen heeft, tsjah, die krijgt een boete. Toch denken de kinderen ook aan mensen met een kleine beurs, want zowel zonnepanelen als elektrische auto’s maken ze betaalbaar voor iedereen.
De natuur en het gebied waarin ze wonen is enorm belangrijk voor kinderen.
Dat moet goed worden onderhouden en toegankelijk zijn voor dieren en insecten. Er worden bijenhotels geplaatst en bloemen gezaaid. Om tot rust te komen leggen de kinderburgemeesters wandelpaden aan, waar je je hond kan uitlaten. En als ze dan toch burgemeester zijn, woont iedereen verplicht in een springkussen en wordt er een speeltuin gebouwd waar alle kinderen tegelijk kunnen spelen!
“Dan zou ik meer speeltuinen bouwen waar kinderen met een handicap kunnen spelen.”
“1x per maand organiseer ik een
autovrije dag!”
VINDT U HET BELANGRIJK OM MEE TE DENKEN OVER UW BUURT OF DORP?
Het betrekken van de inwoners bij ruimtelijke plannen is een belangrijk uitgangspunt van de Omgevingswet. Ruim 91% van de respondenten vindt het ook belangrijk om mee te kunnen denken over ontwikkelingen in hun buurt of dorp.
HEEFT U WEL EENS EEN IDEE OVER WAT ER BETER KAN IN UW BUURT OF DORP? WAT HEEFT U TOEN MET DAT IDEE GEDAAN?
(meerdere antwoorden mogelijk, zie staafdiagram)
Veel mensen hebben wel eens een idee over wat er beter kan in het dorp of in de buurt. Daarover nemen ze dan bijvoorbeeld contact op met de gemeente of de dorps- raad of ze voeren het idee zelf uit: alleen, met vrienden of buren of in een organisatie.
Ook bewonersbijeenkomsten en enquetes worden genoemd als middel om ideeën in te brengen.
Zo’n 24% van de respondenten heeft nog nooit een idee gehad voor zijn of haar buurt of dorp. Ook geeft een aantal mensen aan dat ze niet goed weten hoe ze het aan moeten pakken. Een enkeling beschrijft teleurgesteld te zijn in hoe de gemeente met de inbreng van bewoners omgaat.
DIT VINDEN BEZOEKERS VAN ONZE GEMEENTE…
Ook 49 mensen van buiten de gemeente Nieuwkoop hebben de vragenlijst ingevuld. Dit geeft een beeld van hoe mensen, die hier niet wonen, tegen ons aankijken en waarom ze onze gemeente (graag) bezoeken. Van de invullers komt 35% hier vanwege bezoekje aan familie en 55% vanwege (andere) vrije tijdsbesteding. 30% komt hier vanwege hun werk. Een groot deel van de bezoekers komt graag voor de vele plassen, natuur en het groen dat onze gemeente rijk is. Ze waarderen de vele wandel- en fietspaden en huren graag een bootje om de gemeente Nieuwkoop vanaf het water te beleven. Het openbaar vervoer kaarten de bezoekers aan als verbeterpunt.
HEEFT U DIT JAAR CONTACT MET DE GEMEENTE GEHAD?
EN HOE HEEFT U DAT CONTACT ERVAREN?
Zo’n 49% van de Nieuwkoopse respondenten heeft dit jaar contact gehad met de gemeente. De gemeente scoort daarbij het hoogst op de aspecten ‘vriendelijkheid’
en ‘bereikbaarheid’: een ruime meerderheid is hier positief over. De aspecten ‘dui- delijkheid’ en ‘meedenkend’ worden iets minder goed beoordeeld. Ongeveer 30% is neutraal over hoe de gemeente meedenkt en zo’n 25% is hier negatief over.
gewogen gemiddelde (schaal 1-5)
OVERLEG MET ORGANISATIES
DORPSRADEN
15 april 2019
Onze gemeente telt zeven dorpsraden: De Koet (Noorden/Noordse Dorp/
Noordse buurt), Het Vosje (Ter Aar/Korteraar), Nieuwveen, Rondom de plassen (Langeraar/Papenveer), Vrouwenakker, Woerdense Verlaat, Zevenhoven/Noordeinde. Op 15 april spraken we met ze.
De dorpsraden denken graag mee over de omgevingsvisie en over hoe de dorpelingen hierbij betrokken kunnen worden. Een aantal dorpsraden maakt de komende tijd een nieuw dorpsplan en wil hierbij samen optrekken met de omgevingsvisie. Daarnaast vinden de doprsraden het belangrijk dat de omgevingsvisie recht doet aan de eigenheid van de dorpskernen. Houdt rekening met de invloeden uit andere gemeenten – maar blijf ook zelfstandig!
Positieve punten voor de omgevingsvisie
• Prachtige ligging, landelijkheid, natuur
• Saamhorigheid en betrokkenheid bij de dorpen, verenigingsleven
• Rustig, dorps karakter: goed leven
• Gezellige dorpskernen
Aandachtspunten voor de omgevingsvisie
• Te weinig woningen voor ouderen en jongeren
• Overlast van verkeer en vliegtuiggeluid
• Levendigheid van dorpskernen staat onder druk (voorzieningen, openbaar vervoer, winkels, verenigingen)
WATERSCHAPPEN
9 mei 2019
In onze gemeente zijn drie waterschappen actief: Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en Hoogheemraadschap van Rijnland. De waterschappen zijn elk verantwoordelijk voor het beheer van het water in hun eigen gebied. Op 9 mei spraken we met deze drie partijen.
De waterschappen zijn al bezig met een handreiking voor de gemeentelijke omgevingsvisies. Hierin benoemen zij onderwerpen die voor de
waterschappen belangrijk zijn voor de toekomst. Elk type landschap heeft zijn eigen specifieke (water)opgaven heeft - werk daarom gebiedsspecifiek!
Waterschappen willen de samenwerking met overheden, inwoners en bedrijven en de vergunningverlening (watertoets) meer op de manier van de Omgevingswet gaan organiseren (minder regels, meer doelen). Samenwerken met de gemeente gebeurt bijvoorbeeld in risico analyses en stresstesten.
Aandachtspunten voor de omgevingsvisie
• Klimaatadaptatie (waterveiligheid, voldoende water)
• Energietransitie, circulaire economie en duurzaamheid (verduurzamen waterketen)
• Bodemdaling - specifieke problemen van de veenweidegebieden
• Toekomstbestendig landschap: (veranderende) landbouw, toename van recreatie, aandacht voor natuur, biodiversiteit en cultuurhistorie
• Gezond leefklimaat voor inwoners
SPORTVERENIGINGEN
17 juni 2019
De gemeente Nieuwkoop is bezig om een sportvisie op te stellen. Dat gebeurt in samenwerking met verschillende sportaanbieders in de gemeente. Ook andere partijen, zoals zorgpartijen, denken mee. We leggen daarbij ook de link met de omgevingsvisie!
Op 17 juni gingen de sportaanbieders in gesprek over ‘de sportinfrastructuur van 2040’. In vier groepen bespraken ze hun wensen en ideeën over de accommodaties, voorzieningen en (beweegvriendelijke) openbare ruimte.
Aandachtspunten voor de omgevingsvisie
• Sportverenigingen zijn heel belangrijk voor de levendigheid en de aantrekkelijkheid van de dorpen.
• Om het sportaanbod in een dorp op peil te houden, is samenwerking nodig: tussen sportverengigingen onderling, maar
ook met kinderopvang, scholen, horeca, bibliotheek of zorg. Denk bijvoorbeeld aan accommodaties en ruimtes delen, samen vrijwilligers zoeken, online aanbieden van sport, etc.
• De sportaccommodatie van de toekomst:
multifunctioneel, duurzaam, sociale plek in het dorp.
• Aandacht voor gezondheid, bewegen en buitenspelen wordt steeds belangrijker: een
uitdagende openbare ruimte, openbaar toegankelijke sportvelden, moderne accommodaties en leuke evenementen.
• Invloed natuurgebieden (Natura 2000) en wetgeving rondom stikstof (PAS)
• Leegstand van winkels
• Versterken van de recreatiesector
• Positie van loonwerkers op industrieterrein
• Mogelijkheden voor ZZP’ers (werk aan huis, bedrijfsverzamelgebouwen)
• Personeel: onvoldoende (huur)woningen
• Samenwerking met de gemeente (maatwerk, flexibiliteit, ruimte voor initiatieven, regels en instrumenten).
VERENIGDE ONDERNEMERS NIEUWKOOP (V.O.N.)
11 juli 2019
De Verenigde Ondernemers Nieuwkoop komt op voor de belangen van
ondernemers en vertegenwoordigt de leden bij de gemeente en in de regio. De V.O.N. heeft ongeveer 375 leden. Op 11 juli spraken we met het bestuur.
Bedrijven vinden het vaak lastig om over de toekomst na te denken. Korte termijn heeft prioriteit. En veel bedrijven hebben het gevoel dat de gemeente
‘toch niet luistert’ naar hun inbreng en zorgen. In 2017 is er al een eerste bijeenkomst geweest over de omgevingsvisie. Het is belangrijk dat deze inbreng goed wordt meegenomen. De V.O.N. wordt bovendien graag actief betrokken bij het opstellen van de omgevingsvisie. Op 7 oktober is er samen met de V.O.N. een bijeenkomst voor de ondernemers georganiseerd. Een verslag hiervan leest u op pagina 24 en 25.
Aandachtspunten voor de omgevingsvisie
• Voldoende bedrijventerreinen en een goede bereikbaarheid
• Verduurzaming van bedrijven en bedrijventerreinen, energietransitie
VEILIGHEIDSREGIO, OMGEVINGSDIENST EN GGD
18 juli 2019
Onze gemeente werkt intensief samen met ketenpartners op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. We gingen in gesprek met de Veiligheidsregio Hollands Midden (politie en GHOR), Omgevingsdienst West Holland (milieu) en de GGD Hollands Midden (gezondheid) over hun inbreng in de omgevingsvisie.
De ketenpartners denken en schrijven hier graag aan mee! Voor veiligheid, gezondheid en milieu is een goede samenwerking namelijk cruciaal. De partijen zijn bezig met het opstellen van ‘kernwaarden’; algemene waarden die van belang zijn voor de thema’s veiligheid, gezondheid en milieu. Daarnaast hebben zij veel bruikbare informatie, bijvoorbeeld via de veiligheids- en de gezondheidsmonitor. De Omgevingsdienst maakt ook een omgevingsanalyse voor onze gemeente. Deze brengt de milieufactoren in beeld waar we in de omgevingsvisie en andere plannen rekening mee moeten houden.
Thema’s en aandachtspunten voor de omgevingsvisie
• Veiligheid: een veilige leefomgeving, risico-communicatie, veiligheid bij evenementen, bereikbaarheid voor hulpdiensten, de huisvesting van kwetsbare mensen.
• Gezondheid: gezonde leefomgeving, mobiliteit en woningen. Overgewicht, eenzaamheid en vergrijzing zijn ontwikkelingen die aandacht behoeven.
• Milieu: hinder van landouw en bedrijven (bijvoorbeeld geur) en vliegverkeer (geluid). Klachten en hinder verschilt per kern of gebied.
• Bodemdaling, klimaatverandering en energietransitie brengen specifieke uitdagingen met zich mee. Is er voldoende bluswater? Zijn nieuwe energiebronnen veilig? Moeten we anders gaan wonen (op water)?
LAND- EN TUINBOUWORGANISATIE (LTO)
19 september 2019
In september spraken we met de LTO afdelingen Alphen-Nieuwkoop en Aar en Amstel. Deze afdelingen geven aan dat veel boeren zich zorgen maken. De druk op de sector is hoog en er is weinig toekomstperspectief. Maar er gaat ook veel goed: de agrarische sector in Nederland loopt voorop in bijvoorbeeld innovatie en voedselveiligheid.
De twee LTO-afdelingen zijn actief betrokken bij agrarische toekomstvisies in deze regio, zoals de Toekomstvisie Groene Hart Noord en de Ruimtelijke visie Greenport Aalsmeer. Ook vindt er veel overleg met de gemeente plaats, bijvoorbeeld over stikstof, energie en verkeer. Bruggen slaan en samenwerken aan een gezamenlijk toekomstperspectief – dat is er volgens deze organisaties nodig voor een bloeiende toekomst!
Thema’s en aandachtspunten
• Economisch rendabel houden van de land- en tuinbouw (bijvoorbeeld door schaalvergroting, verbrede landbouw of soepele bedrijfsovernames)
• Waterbeheer, waterberging, bodemdaling. Op het gebied van bodem- daling werkt de LTO samen met waterschappen in de regio aan een pilot.
• Bereikbaarheid van de bedrijven en het landbouwverkeer
• Agrariërs hebben veel belangstelling voor het opwekken van duurzame energie op hun erf of in de glastuinbouw. Ook als kassen weggaan ligt er een kans voor duurzame energie (‘glas voor glas’).
• Vanuit de glastuinbouw is er behoefte aan een gezamenlijke toekomstvisie op concentratiegebieden en maatwerkgebieden (zoals Paradijsweg Oost).
Wat zijn bijvoorbeeld de mogelijkheden als bedrijven weggaan?
CENTRUMMANAGER, VVV EN NIEUWKOOP MARKETING
29 en 31 oktober 2019
Op 29 oktober zaten we aan tafel met Centrummanager Audrey van Doornspeek en op 31 oktober spraken we met VVV Ontdek Nieuwkoop en Nieuwkoop Marketing.
Aandachtspunten voor de centra
De manier waarop we winkelen is aan het veranderen. Bijvoorbeeld doordat mensen online boodschappen doen. Daarom stelt de gemeente een nieuwe detailhandelsnota op. En samen met ondernemers en inwoners wordt gewerkt aan centrumplannen voor Ter Aar en voor Nieuwkoop. Hoe blijven de centra levendig en wat doen we met leegstand? Aandachtspunt is de rol van de gemeente en de instrumenten om invloed uit te oefenen op de centra.
Bijvoorbeeld door het wel of niet toestaan van winkels op bepaalde locaties.
Aandachtspunten voor de recreatie
• De recreatie is een groeiende sector. Wat past bij ons - en hoe blijft recreatie in balans met de andere waarden die we belangrijk vinden?
Onze kracht zit in: kleinschalig, rust, beleven van het buitenleven, water, natuur, kunst en cultuur. Hier kunnen we ons sterker op richten.
• Dit gebied is (inter)nationaal bekend. Maar mensen blijven niet lang
NATUURORGANISATIES
3 oktober 2019
In onze gemeente zijn verschillende natuurorganisaties actief. We zaten aan tafel met Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en IVN Nieuwkoop (instituut voor natuureducatie en duurzaamheid). Deze organisaties bezitten, beheren en beschermen de natuurgebiedenin onze gemeente, zorgen ervoor dat ze gebruikt en beleefd kunnen worden en denken mee over de ontwikkeling van nieuwe natuur (zoals Ruygeborg.) Ook wordt er veel aan natuureducatie gedaan, bijvoorbeeld door het organiseren van excursies. De organisaties werken samen met de recreatieve sector, de waterschappen en agrariërs (bijvoorbeeld voor natuurbeheer). Natuurmonumenten werkt vanuit de Natuurvisie Nieuwkoopse Plassen. Deze visie wordt binnenkort vernieuwd.
Thema’s en aandachtspunten
• De natuur staat onder druk; met name de water- en luchtkwaliteit (door te veel stikstof) en door toenemede verstoringen vanuit de luchtvaart.
Aan de andere kant zijn er ook kansen om nieuwe natuur aan te leggen (bijvoorbeeld in de Noordse Buurt).
• Meer betrokkenheid en bekendheid met onze natuur is van belang;
natuureducatie en behoud van cultuurhistorie dragen hieraan bij.
• Het landschap moet meer geschikt gemaakt worden voor klimaatverandering en waterberging. Dit geldt ook voor woonwijken en tuinen, waar steeds meer versteend is.
• De gemeente kan bijdragen aan de natuur door haar bermbeheer meer te richten op bloemen en insecten.
• Het wordt drukker qua recreatie (bijvoorbeeld door vergrijzing): het is een uitdaging om de mensen rust en ruimte te blijven bieden.
hangen en er is veel verstopt. We kunnen meer toegankelijk en zichtbaar maken wat we hebben! Bijvoorbeeld door samen te werken aan een breed netwerk van kleinschalige recreatie.
• We zijn nu vooral gericht op dagrecreatie. Er is behoefte aan meer overnachtingsmogelijkheden.
• Digitale informatie wordt steeds belangrijker in de toeristische sector. Ook wordt er steeds vaker regionaal samengewerkt (Groene Hart).
GESPREKKEN IN DE DORPEN
LANGERAAR EN PAPENVEER
Gesprek dorpsraden (15 april 2019)
Positieve punten over Langeraar en Papenveer
• Betrokkenheid bij het dorp, verenigingsleven
• Prachtige ligging
Aandachtspunten voor Langeraar en Papenveer
• Er wordt veel gebouwd, maar winkels hebben het moeilijk. De vitaliteit van de dorpskern staat onder druk. Er is een werkgroep die zich hiermee bezig houdt.
• De plannen voor het Integraal Kind Centrum (verschillende locaties mogelijk)
• Langeraarse plassen: waterkwaliteit is niet goed (om te zwemmen), uitstraling Bijeenkomst Dorpsraad Rondom de Plassen (13 juni 2019)
In juni waren we aanwezig op de ALV van dorpsraad Rondom de Plassen. Vanuit de dorpsraad worden al verschillende mooie initiatieven genomen, zoals voor de aanleg van een recreatie-eiland, wandelpaden, een zorgmarkt en de duo-fiets. We legden de circa 40-50 aanwezigen een aantal vragen voor.
Wat is volgens u typisch Langeraar?
De plassen, de verenigingen, de kerk en winkelcentrum De Strooplikker, dat is kenmerkend voor Langeraar, vinden de aanwezigen. Ook evenementen als de kermis en de braderie worden genoemd. En Langeraar is een typisch lintdorp.
Wat is volgens u typisch Papenveer?
Papenveer staat bekend om de tuinbouw (kassen), de brug en de sluis, en het dorpse, kleinschalige karakter. “Het mooiste dorp” schrijft iemand!
Positieve en minder positieve punten over Langeraar en Papenveer
Het water, het verenigingsleven en het dorpse gevoel van saamhorigheid komen ook duidelijk naar voren als positieve punten van de twee dorpen. Verder worden de vrijwilligers en de actieve dorpsraad benoemd. Het is veilig, positief en gezellig.
De windakker en de ‘kas zonder gas’ zijn twee mooie initiatieven op het gebied van duurzaamheid die de revue passeren.
De aanwezigen konden ook minder positieve punten over hun dorp aangeven. Daar springt het woord ‘postcode Ter Aar’ uit! De navigatie werkt hier verwarrend. Ook de kwaliteit van het zwemwater wordt als minder goed ervaren. Daarnaast worden het woningaanbod voor starters en het onderhoud van huurwoningen genoemd. En mensen vragen aandacht voor de overlast van het vliegverkeer, voor te hard rijden, de brug die lang openstaat en voor het winkelaanbod.
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Mensen wonen hier graag! Langeraar en Papenveer zijn mooie, groene en
kindvriendelijke dorpen - met mooie fietsroutes en de ligging aan de Langeraarse plassen als belangrijkste troef. Iemand beschrijft de ‘prachtige vergezichten’ die de ligging aan het water oplevert. Veel mensen geven aan dat het winkelaanbod onder druk staat.
Dit heeft gevolgen voor de levendigheid in hun dorp. Ook het openbaar vervoer en woningaanbod voor jongeren worden als aandachtspunten meegegeven.
Op de volgende pagina’s vindt u een verslag van de bijeenkomsten in de dorpen, de specifieke inbreng vanuit de dorpsraden en de dorpsgerichte vragen uit de vragenlijst. Zo krijgen we een goed beeld van wat er leeft per dorp.
NIEUWKOOP
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
In Nieuwkoop is het goed toeven. Inwoners wonen graag in Nieuwkoop. De prachtige natuur, ligging aan de Nieuwkoopse plassen, de gezelligheid, centrale locatie, de rust en de ruimte maken dat het hier fijn wonen is. Ook zijn de meeste mensen blij met voorzieningen in het dorp zoals sportverenigingen en supermarkten. Voor veel invullers mag het winkelaanbod wel gevarieerder, ze zien steeds meer winkels verdwijnen. Openbaar vervoer wordt veel genoemd als verbeterpunt. Ook is niet iedereen blij met de (geluids-)overlast van Schiphol. Het woningaanbod voor jongeren en starters is een belangrijk punt voor de Nieuwkopers. Het is voor die groep nu moeilijk om hier iets te vinden. 95% vindt het belangrijk om mee te denken bij plannen in hun omgeving.
DNA van Nieuwkoop
In 2016 heeft een groep stakeholders uit Nieuwkoop (horeca, toerisme, cultuur, onderwijs, ondernemers, gemeente, ambacht, natuur en zorg) met elkaar het DNA van en een visie op het dorp Nieuwkoop geformuleerd:
Het DNA van Nieuwkoop is
• De plassen en de natuur en de hiermee gepaard gaande schoonheid en rust;
• Het Groene Hart van de randstad onder de zeespiegel;
• De rijke historie van ambachten en kunst;
• Nieuwe & oude gebouwen - het historische dorp & hedendaagse nieuwbouw;
• Het “groenst” bewaarde geheim van Nederland;
• Dorps karakter;
• “Nieuwkoop is van ons Nieuwkopers”.
Visie op de toekomst
In het nieuwe Nieuwkoop is een levendig Reghthuysplein optimaal verbonden met het Kennedyplein, zijn de plassen vrij toegankelijk voor passende recreatie en is er een zichtbare relatie met de natuur in het dorp. Daarnaast is Nieuwkoop goed bereikbaar, zijn er goede voorzieningen voor ouderen en is Nieuwkoop juist ook een levendige gemeente voor jongeren. Waar beleefbare stilte ervaren kan worden en de rustige recreant zich thuis voelt. En waar oude ambachten en kunst zichtbaar zijn en het ‘Nieuwe Nieuwkoop’ middels sterke, eenduidige communicatie en PR bekend is.
NB: Er wordt inmiddels gewerkt aan een nieuwe visie op het centrum. Zie pagina 15.
In Nieuwkoop is geen dorpsraad actief. Het door de gemeenteraad vastgestelde ‘DNA van Nieuwkoop’ gebruiken we als basis:
NIEUWVEEN
Gesprek dorpsraden (15 april 2019) Positieve punten over Nieuwveen
• Een veendorp van toen, open, rustig en landelijk karakter met veel natuur
• Gezellige dorpskern
• Landgoed Ursula met o.a. kinderboerderij als bijzondere voorziening Aandachtspunten voor Nieuwveen
• Betaalbare huisvesting voor ouderen en jongeren; ook voor sportverenigingen en scholen. AH Kooistrastraat (invulling lege plek) en de Verwondering
• Verkeer (sluiproute, veiligheid)
• Overlast Schiphol (geldt ook voor de andere kernen)
• Behoud van voorzieningen, openbaar vervoer, winkels Bijeenkomst Nieuwveen (25 september 2019)
De bijeenkomst in Nieuwveen werd bezocht door ongeveer 30 betrokken inwoners. Via een interactieve presentatie en in gesprek kwamen we tot de onderstaande inbreng voor de omgevingsvisie.
Wat is volgens u typisch Nieuwveen?
Landelijk, rustig, centraal in het groene hart en in de randstad, dat is typisch Nieuwveens! In dit, op veen gebouwde dorp, kent men elkaar nog, net als in veel andere dorpen van de gemeente Nieuwkoop. Bijzonder aan Nieuwveen is zorginstelling Ursula. In dit landgoed wonen ruim 400 mensen met een verstandelijke beperking. Nieuwveen kenmerkt zich ook door de inzet van vrijwilligers bij de
vele verenigingen die het dorp rijk zijn.
Positieve en minder positieve punten
In Nieuwveen kun je nog terecht voor de dagelijkse boodschappen en dat willen inwoners graag zo houden. Het dorp heeft wel een ‘leeg hart’ door de onbebouwde plek in het centrum. Hier zien de inwoners graag een mooie invulling voor.
De dorpse sfeer, gemoedelijkheid en het groen rondom het dorp worden
gewaardeerd. In tegenstelling tot de overlast van Schiphol en de luchtvervuiling die daarbij komt kijken. Wat ook beter moet is het openbaar vervoer en de aandacht voor de fietser! Als het aan de aanwezigen ligt wordt daar met de Omgevingsvisie nog eens naar gekeken. Nieuwveen staat stil, doordat er weinig nieuwe mensen van buitenaf komen wonen. Dit komt volgens inwoners o.a. door een tekort aan betaalbare woningen, voor starters en senioren, waardoor er geen doorstroming kan plaatsvinden. Veel ouderen zitten nu ‘vast’ in te grote woningen. Om Nieuwveen levendig te houden, wordt ook aandacht gevraagd voor de ZZP’ers, kleine bedrijven en verenigingen. Het delen van accommodaties kan een mooie manier zijn om deze groepen te versterken en ontmoeting te bevorderen. Als men morgen burgemeester zou zijn van de gemeente Nieuwkoop zouden ze inwoners meer betrekken. Onder de deelnemers van de bijeenkomst is behoefte om mee te denken en doen!
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Voor het dorpse en typisch Nieuwveense ons-kent-ons gevoel moet je hier zijn. Het is hier mooi wonen vanwege de rust maar ook de gezellige sfeer! In Nieuwveen zeggen de mensen elkaar gedag. Helaas is er weinig aanbod aan voorzieningen zoals winkels en verenigingen waardoor de mensen vaak uit moeten wijken naar omliggende kernen als Nieuwkoop of Ter Aar. Ook kan niet iedereen een woning vinden. Met name jongeren en ouderen ervaren een tekort aan geschikte en betaalbare huizen.
Het openbaar vervoer is niet ideaal, daar moeten we het volgens de inwoners van Nieuwveen zeker over hebben!
NOORDEN, NOORDSE DORP EN NOORDSE BUURT
Gesprek dorpsraden (15 april 2019)
Positieve punten over Noorden, Noordse Dorp en Noordse Buurt
• Natuur
• Kenmerkend is ook de ligging aan de doorgaande weg naar Utrecht
• Opstapplek voor kano’s
Aandachtspunten voor Noorden, Noordse Dorp en Noordse Buurt
• ‘Noorden knelt’
• Het dorpsplein ziet er niet uit
• De combinatie van verkeer, horeca, recreatie is, naast een pluspunt, ook een belasting voor het dorp
• Er wordt veel gebouwd; corridor gevoel Bijeenkomst Dorpsraad De Koet (26 juni 2019)
Op de ALV van dorpsraad De Koet waren ongeveer 15 mensen aanwezig. Gelijk werd duidelijk dat er veel gebeurt, zoals de ontwikkeling van woonbuurt DrieKoppenLand - een initiatief van Noordenaren - of het initiatief voor de ouderenhuiskamer. Mensen maken zich hard voor de verkeersveiligheid, een aantrekkelijk dorpsplein met meer mogelijkheden voor recreatie en de ontwikkeling van de Noordse Buurt.
Wat is volgens u typisch Noorden?
De plassen, de natuur en het gemoedelijke karakter – met wat introverte, ‘stugge’
inwoners, dat is typisch Noorden. Ook de voetbalclub en de bijzondere horeca worden genoemd.
Wat is volgens u typisch Noordse Dorp en Noordse Buurt?
Deze twee kleine gemeenschappen worden als afgelegen en slaperig betiteld. Het is er rustig en er is niet veel te doen. De Noordse buurt vinden de aanwezigen ongezellig.
Positieve en minder positieve punten
Deze drie dorpen liggen centraal, dichtbij grote steden, maar wel landelijk tussen de plassen. Het is er rustig en de mensen zijn er sociaal, met goede contacten onderling. Dat zijn voor de aanwezige belangrijke pluspunten van de dorpen. Ook het verenigingsleven met de actieve vrijwilligers en de vele initiatieven wordt genoemd.
Het openbaar vervoer en het verkeer (te veel, onveilig, landbouw- en sluipverkeer):
dat zijn voor de aanwezigen belangrijke aandachtspunten voor Noorden. Een rondweg wordt als oplossing genoemd.
Daarnaast vragen mensen aandacht voor het dorpsplein en voor een betere toegankelijkheid van de mooie natuur. Noorden heeft volgens hen meer potentie voor ‘stille’ recreatie en toerisme. Laten we die kans pakken! Ook woningbouw voor jongeren, sociale huur en verduurzaming van de woningbouw mag prioriteit krijgen van de aanwezigen. Wel met behoud van natuur en landschap en karakteristieke (leegstaande) monumentale panden!
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Landelijk, ruimtelijk en groen! Dat is hoe inwoners van Noorden en Noordse Dorp hun omgeving omschrijven. Dat heeft een positief effect want iedereen woont hier graag.
“Natuur van wereldklasse” schrijft iemand. Ook de gezelligheid wordt gewaardeerd.
Er zijn daarnaast minpunten. Met name de verkeersdrukte, snelheid van voertuigen en sluiproutes worden als hinderlijk ervaren. De dorpen zijn volgens invullers slecht of niet bereikbaar met het openbaar vervoer. Behoefte aan woningen voor jongeren en ouderen groeit net als in veel andere kernen. Er is volgens inwoners te weinig aanbod voor deze groepen mensen die wel in deze kernen willen (blijven) wonen.
TER AAR EN KORTERAAR
Gesprek dorpsraden (15 april 2019) Positieve punten over Ter Aar en Korteraar
• Verbondenheid, saamhorigheid
• Landelijkheid
Aandachtspunten voor Ter Aar en Korteraar
• Verkeer (overlast)
• Er zijn te weinig woningen voor ouderen en jongeren
• De voorzieningen liggen verspreid
Bijeenkomst Ter Aar en Korteraar (19 september 2019)
Op een mooie donderdagavond in september kwamen een aantal inwoners van Ter Aar, Korteraar en de gemeente Nieuwkoop bij elkaar in de Vlinder. Op een interactieve manier gingen zij met elkaar in gesprek over de toekomst. Hier is te lezen welke punten zij voor de toekomst belangrijk vinden voor hun kernen.
Wat is volgens u typisch Ter Aar en Korteraar?
In Ter Aar en Korteraar woon je centraal in de Randstad en loop je vanuit huis zo de polder in. Rondom zie je koeien, groen en akkerbouw zover als je kunt kijken, dat levert prachtige vergezichten op! Veel inwoners die in de Vlinder aanwezig waren willen de agrarische sector graag behouden. Verder heerst er in beide kernen een gemoedelijke sfeer met een dorps karakter. Men is er voor elkaar.
Positieve en negatieve punten
De mensen zijn over het algemeen tevreden met de veiligheid in de dorpen. Maar niet met de verkeersveiligheid, want die is hier volgens de aanwezigen aan verbetering toe. Files, snelheid, vracht- en landbouwverkeer, kwaliteit van de fietspaden, de drukke doorgaande weg en onoverzichtelijke rotondes passeren de revue. Kunnen we hier wat aan doen? Verhuizen dan? Geen denken aan!
In het lintdorp Korteraar, met de mooie Hogedijk (een pelgrimsroute!), wordt het buurtfeest gewaardeerd. Ter Aar wordt gezien als een volledige kern waarin alle winkels en voorzieningen aanwezig zijn. Hier is wel wat ruimte voor verbetering.
De sfeer in en rond het centrum wordt als ongezellig en kil ervaren. Ook missen ze wat gezellige horeca met terras waar je kunt neerstrijken voor een kop koffie, een hapje of een borrel. De locatie voor het IKC wordt ook als aandachtspunt genoemd.
En hoe groen en mooi het buiten de kernen ook is, in de dorpen zelf is naar beleving van inwoners weinig groen. Ten slotte vragen de mensen aandacht voor het woningaanbod. Voor ouderen, jongeren, eenpersoonshuishoudens en ‘dorpse appartementen’. Er is te weinig keus!
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Landelijk en veilig met veel voorzieningen nabij. Dat is leuk wonen! De meeste mensen zijn blij met hun dorp. Toch vinden sommigen het er ‘niet echt gezellig’
uitzien. Het centrum is versnipperd en heeft niet veel sfeer. Dat vinden inwoners jammer. Het is voor jongeren en ouderen die willen verhuizen of hier graag willen wonen moeilijk een gepaste woning te vinden. Mensen vinden het openbaar vervoer een belangrijk onderwerp bij het plan voor de toekomst. De meeste invullers willen graag meedenken over wat er in Ter Aar en/of Korteraar gebeurt.
VROUWENAKKER
Gesprek dorpsraden (15 april 2019) Positieve punten over Vrouwenakker
• Een klein buurtje met circa 120 huizen
• Bijzondere ligging aan de Amstel
• Saamhorigheid
Aandachtspunten voor Vrouwenakker
• Verkeer (Provinciale weg door het dorp, zwaar verkeer, brug staat vaak open.
Zoek samenhang met plannen uit Uithoorn)
• Riool is in slechte staat
• Er zijn te weinig woningen voor ouderen en jongeren Bijeenkomst Dorpsraad Vrouwenakker (27 juni 2019)
De dorpsraad van Vrouwenakker vergaderde op 27 juni in een huiskamer van een van de leden. We schoven aan om de toekomst van Vrouwenakker met ze te bespreken.
Wat is volgens u typisch Vrouwenakker?
Vrouwenakker, een klein buurtschap met een prachtige ligging aan de Amstel. De naam komt volgens de aanwezigen uit de middeleeuwen: ‘Vrouwen werken op de akker’. Tuinbouw is hier nog steeds een belangrijk onderdeel van het leven. Er zijn veel ondernemers en (tuinbouw)bedrijven. Verder is er weinig (‘bloemen, fietsenmaker, benzinepomp’). De inwoners voelen zich overigens geen echte Nieuwkoper, maar zijn meer georienteerd op De Kwakel voor boodschappen of het verenigingsleven.
Positieve en minder positieve punten
Het is in Vrouwenakker lekker rustig en je hebt er de vrijheid. Het is mooi wonen in het Groene Hart! Het water is op allerlei manieren een pluspunt: varen, zwemmen, schaatsen, om langs te fietsen en voor het prachtige uitzicht. Daarnaast is
Vrouwenakker een goede bedrijfslocatie. Mensen hebben dezelfde achtergrond en ze
kennen elkaar, bijvoorbeeld dankzij de jaarlijkse buurtbarbecue. De dorpsraad denkt eraan om voor oudere mensen vaker gezamenlijke maaltijden te gaan organiseren.
Het verkeer en het vliegverkeer (“234.000 vliegbewegingen per jaar”) zijn minder positieve punten in Vrouwenakker. Er wordt hard gereden, er is veel landbouwverkeer en de brug staat vaak open in de spits. Ook het onderhoud van de wegen en het riool zijn aandachtspunten. Daarnaast is er in Vrouwenakker weinig gemeentegrond.
Daarom ontbreken kleine voorzieningen, zoals een glasbak of een speelplekje.
Belangrijke onderwerpen voor de toekomst
Er is behoefte aan woningen voor ouderen, zodat oudere mensen in Vrouwenakker kunnen blijven wonen. Ook voor jongeren zijn er weinig woningen te vinden.
De dorpsraad wordt daarom graag betrokken bij de woningbouwplannen in
Vrouwenakker West en locatie Spelt. Een combinatie van verschillende type woningen met (mantel)zorg, een klein buurthuis en een speelplek zou een welkome toevoeging zijn. Wel passend bij de schaal van Vrouwenakker! De Dorpsraad heeft daarnaast het gevoel dat het dorp weinig prioriteit krijgt bij de gemeente. Zij zouden graag zien dat de gemeente meer voor ze opkomt bij de provincie (weg) of Rijkswaterstaat.
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Iedereen die de vragenlijst heeft ingevuld woont met plezier in Vrouwenakker. Het groen, de rust en de ruimte worden het meest gewaardeerd. Er heerst veel sociale controle en saamhorigheid. Toch hebben mensen wel last van overvliegend verkeer naar Schiphol en steeds drukker wordende verkeer (vooral in de spits). Het gevoel kan heersen dat Vrouwenakker nergens bij hoort. Inwoners vinden het belangrijk dat er genoeg aandacht is voor de kleinere kernen in de gemeente, zoals Vrouwenakker.
WOERDENSE VERLAAT
Gesprek dorpsraden (15 april 2019) Positieve punten over Woerdense Verlaat
• Gezellig dorp, dorps karakter, saamhorigheid
• Mooie ligging
Aandachtspunten voor Woerdense Verlaat
• ‘Je hebt eigenlijk geen reden om te stoppen in Woerdense Verlaat’
• Vergrijzing en te weinig woningen en aantrekkingskracht voor jongeren. Dit heeft impact op het verenigingsleven, sportaanbod, school
Bijeenkomst Dorpsraad Woerdense Verlaat (6 juni 2019)
Circa 30-40 inwoners uit Woerdense Verlaat kwamen in het gezellige café Beatrix bij elkaar voor de ALV van de dorpsraad. We legden de aanwezigen ook een aantal vragen voor over de toekomst van hun dorp.
Wat is volgens u typisch Woerdense Verlaat?
Woerdense Verlaat (‘sluis’) is een klein dorp, ‘ons kent ons’. Natuur, water en groen zijn ook hier belangrijke waarden, net als de rust, de ruimte, de vrijheid en openheid.
Kenmerkend voor Woerdense Verlaat zijn ook de vele ‘meurzen’ (muggen) die er rondvliegen.
Positieve en minder positieve punten
Mensen voelen zich veilig in Woerdense Verlaat, het is een open gemeenschap met vriendelijke mensen. Men helpt elkaar, is begaan met elkaar en je hebt het gevoel er bij te horen. Daarnaast noemen de aanwezigen de ‘fantastische omgeving’, de stilte en het landelijk karakter. Dat willen ze graag zo houden. En natuurlijk het water waarop gevaren, gezwommen en geschaatst kan worden. Ook is er een goede school.
De aanwezigen vinden wel dat er nog wat ontbreekt in Woerdense Verlaat. Zoals woningen voor starters (‘de eigen jeugd kan hier niet wonen’), een paar winkels en voorzieningen en de bereikbaarheid met het openbaar vervoer of voor de ambulance.
Door de vergrijzing is het lastig het voorzieningenaanbod op peil te houden. Ook de overstap op duurzame energie wordt als aandachtspunt genoemd.
Verkeer is voor de aanwezigen ook een belangrijk punt. De drukke weg door het dorp en de brug worden als onveilig bestempeld. Dat geldt ook voor de ir. Enschedeweg.
Daarnaast hebben de aanwezigen het gevoel dat zij ‘het laatste dorp’ van de gemeente zijn. Veel mensen pleiten ervoor om het onderscheid in A, B en C kernen, dat de gemeente hanteert, op te heffen.
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
Woerdense Verlaat wordt sterk gewaardeerd om de mooie wandel-, fiets-, en vaarroutes. Hier is het rustig met veel natuur, water en groen in de buurt. Dat weten ook motorrijders van elders. In het weekend wordt de rust nogal eens verstoord door groepen motorvoertuigen die precies door Woerdense Verlaat rijden. Dit vinden inwoners storend. Ook mist deze kern een aantal dingen zoals genoeg huizen voor starters en ouderen, simpele voorzieningen zoals een winkel en openbaar vervoer.
ZEVENHOVEN EN NOORDEINDE
Gesprek dorpsraden (15 april 2019)
Positieve punten over Zevenhoven en Noordeinde
• Het gaat goed!
• Een leuk dorp, rustig, goed leven
Aandachtspunten voor Zevenhoven en Noordeinde
• Te weinig woningaanbod voor starters en senioren. Dit is ook van belang voor het winkelaanbod en het verenigingsleven
• Behoefte aan meer activiteiten, levendigheid
• Behoefte aan een mooiere aankleding van de dorpen
Bijeenkomst Dorpsraad Zevenhoven en Noordeinde (17 oktober 2019)
In Zevenhoven en Noordeinde sloten we aan bij een bijeenkomst van de Dorpsraad. Op een druk bezochte avond in oktober speelden we de pubquiz en gingen we in gesprek over de volgende vragen:
Wat is volgens u typisch Zevenhoven en Noordeinde?
Rust, ruimte en klein maar fijn. Dat typeert deze dorpen. De landelijke vergezichten, vriendelijke mensen en het verenigingsleven zijn belangrijke waarden voor
Zevenhoven en Noordeinde.
Welke positieve en minder positieve punten ziet u?
Houd je van rust en ruimte dan zijn Zevenhoven en Noordeinde dorpen die je aan zullen spreken. Vanaf hier loop je letterlijk meteen de mooie, groene polders in. De ons-kent-ons cultuur staat hier hoog in het vaandel. De betrokkenheid, kindvriendelijkheid en het goede burencontact zorgen ervoor dat het veilig en gemoedelijk wonen is. “Ik voelde me welkom toen ik hier naartoe verhuisde” vertelt iemand. Dat het actieve dorpen zijn, blijkt wel uit initiatieven zoals de Mudrun.
Voorzieningen zijn er - zeker in Noordeinde - erg weinig. Er zijn inwoners die de kern saai noemen: geen ontmoetingsplek, geen uitgaansopties en een gebrek aan winkels. Noordeinde kan wat meer naar Zevenhoven toegroeien: samen sta je sterk!
Vergrijzing wordt als een probleem gezien. Een huiskamer of zorgvoorzieningen voor ouderen – dat is hard nodig volgens de aanwezigen. Ook voor statushouders mag meer aandacht komen. De dorpen zijn bovendien niet aantrekkelijk genoeg voor jonge mensen, er is weinig te doen en er zijn onvoldoende woningen voor jongeren en starters. De dorpen zijn beperkt bereikbaar via het openbaar vervoer. Men heeft hier ook last van vliegtuigen en landbouwverkeer.
Vragenlijst (online mei-juni 2019)
In Zevenhoven en Noordeinde vind je rust, ruimte en mooie vergezichten over verzorgd boerenlandschap als we de inwoners mogen geloven. Het zijn fijne, kleine dorpen met bijbehorende dorpse sfeer. De dorpen ervaren een hoge betrokkenheid van medebewoners en de dorpsraad. Omdat het hier zo rustig is vinden sommige mensen het wel een beetje saai, er valt niet zo veel te beleven. Er zijn volgens hen onvoldoende recreatiemogelijkheden in de buurt. Schiphol wordt als grootste lastpost ervaren. Met veel overvliegend verkeer een grote geluidshinder. Invullers vragen om meer aandacht voor winkels en starterswoningen.
We spraken in de dorpen ook over hoe mensen de gemeente Nieuwkoop ervaren. Is er ruimte voor initiatief en worden vragen of vergunningverzoeken op een prettige manier in behandeling genomen? Is de informatie duidelijk over wat wel en niet mag of kan en denkt de gemeente mee als inwoners of bedrijven met een idee of een plan komen?
Uit de verschillende gesprekken komt naar voren dat veel mensen de gemeente als (klant)vriendelijk ervaren. Een afspraak maken gaat gemakkelijk, Nieuwkoop Nieuws wordt graag gelezen en een probleem melden via de ‘Verbeter-de-Buurt app’ werkt prima. Mensen zien de dorpsraden als een goed instrument, waarmee de afstand tot het gemeentehuis wordt verkleind. Alhoewel er ook kanttekeningen worden geplaatst bij de dorpsraden: vertegenwoordigen zij wel alle verschillende belangen in de dorpen?
De gemeente mag van de aanwezigen wel duidelijker en beter bereikbaar zijn. De gemeente is voor sommige dorpen ‘een eind weg’. Het inzetten van de rijdende stembus of het ter inzage leggen van bestemmingsplannen bij iemand thuis wordt dan wel gewaardeerd!
Veel mensen vinden het prettig als de gemeente meer met ze meedenkt. ‘Het eerste contact is goed, maar het vervolg kan beter!’ zegt iemand daarover. En: ‘wel vriendelijk maar niet zo meedenkend’. Mensen hebben soms het gevoel van het kastje naar de muur gestuurd te worden of ontmoedigd te worden in het nemen van initiatief. Duidelijke afspraken tussen gemeente en inwoners en kortere lijntjes met de dorpen worden als oplossingen voorgesteld.
SAMENWERKEN MET DE
GEMEENTE NIEUWKOOP
VERSLAG STAP 3+4 - IN GESPREK OVER DE AMBITIE
najaar 2019
WAT HEBBEN WE IN DEZE STAP GEDAAN?
In het najaar van 2019 zijn we op pad gegaan met verdiepende vragen over de toekomst van ons landschap, onze dorpen en de mensen die daar wonen, werken en hun vrije tijd doorbrengen. Dat hebben we op een aantal manieren gedaan:
Online vragenlijst & jongeren-enquête
In november en december stond een tweede vragenlijst online. Die is ruim 160 keer ingevuld. Begin 2020 is er speciaal voor jongeren in de gemeente een aparte vragenlijst uitgebracht, zodat we ook hun kijk op de toekomst van de gemeente in beeld brengen. De uitkomsten van dit onderzoek zijn te vinden vanaf pagina 56.
Denk Mee Cafés
Op 13 en 20 november organiseerden we twee Denk Mee Cafés - 1 over de toekomst van ons landschap en 1 over de toekomst van onze dorpen.
Bijeenkomst voor ondernemers en zorgpartijen
Daarnaast organiseerden we in november een bijeenkomst voor ondernemers en een bijeenkomst voor partijen die actief zijn op het gebied van zorg en gezondheid.
Alle inbreng van bovenstaande activiteiten is terug te lezen op de volgende pagina´s van dit verslag.
29 Wie dachten er mee?
De tweede vragenlijst is door 164 mensen ingevuld. Daarvan woont 97% in de gemeente Nieuwkoop. De vragenlijst is vooral ingevuld door mensen die ouder zijn dan 20 jaar. De verdeling per leeftijdscategorie is hiernaast te zien. Speciaal voor jongeren is er een aparte vragenlijst gemaakt.
Vanuit bijna elke kern of buurtschap van de gemeente is er door inwoners meegedacht. Alleen uit Noordse Dorp heeft niemand de vragenlijst ingevuld.
VRAGENLIJST (november - december 2019)
3,1%
5,3%
1,3%
31,6%
9,8%
2,7%
8,0%
0,0%
2,7%
13,3%
1,3%
5,8%
8,4%
3,1%
Korteraar Langeraar De Meije Nieuwkoop Nieuwveen Noordeinde Noorden Noordse Dorp Papenveer Ter Aar Vrouwenakker Woerdense Verlaat Zevenhoven Buitengebied
1. In welk dorp of buurtschap woont u?
0 tot 20 jaar
2% 21 tot 35 jaar 11%
36 tot 50 jaar 31%
51 tot 64 jaar 35%
65 jaar of ouder 21%
22. Wat is uw leeftijd
0 tot 20 jaar 21 tot 35 jaar 36 tot 50 jaar 51 tot 64 jaar 65 jaar of ouder
GEEF JE MENING OVER DE VOLGENDE STELLINGEN... WAT VIND JE DE LEUKSTE OF MOOISTE PLEK IN JOUW DORP?
Hieronder leest u de meest gegeven antwoorden per dorp:
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Ik ben bereid om voor sport naar een ander dorp te gaan Ik ben bereid om voor zorg naar een ander dorp te gaan Mijn dorp heeft genoeg voorzieningen voor mensen van mijn leeftijd In mijn dorp is genoeg te beleven Het centrum van mijn dorp is gezellig
Stelling uitkomsten
Mee eens Oneens Het centrum van mijn dorp is gezellig
In mijn dorp is genoeg te beleven
Mijn dorp heeft genoeg voorzieningen voor mensen van mijn leeftijd
Ik ben bereid om voor zorg naar een ander dorp te gaan
Ik ben bereid om voor sport naar een ander dorp te gaan
Met name in het dorp Nieuwkoop oordelen de invullers positief over de gezelligheid in het centrum en het aanbod van voorzieningen. Ook vinden mensen dat er in dit dorp genoeg te beleven is. De invullers uit de kleinere dorpen, zoals Langeraar, Noorden, Papenveer en Woerdense Verlaat zijn hier juist niet zo tevreden over.
Het valt ook op dat de jongere invullers (tot 35 jaar) minder positief over het centrum, de beleving en de voorzieningen in hun dorp oordelen dan senioren (65+).
Langeraar en Papenveer
• Langeraarse plassen
• Surfsteiger
• Kerkpad Nieuwkoop
• Nieuwkoopse plassen
• Reghthuysplein met de toren en het haventje
• Meijepad
• Strand Zomer en Tijsterman Nieuwveen
• Centrum/dorpsplein
• Landgoed Ursula Zevenhoven en Noordeinde
• Het uitzicht over het polderlandschap
• De Stiltetuin
Noorden, Noordse Dorp en Noordse Buurt
• Nieuwkoopse plassen
• Anemonenplein
Ter Aar en Korteraar
• Lindenplein
• Argonnepark
• Windepad
• Aarkanaal
• Hoge Dijk Vrouwenakker
• De Amstel Woerdense Verlaat
• De Haeck
• Westveense molen
VEEL INWONERS VINDEN HET ‘DORPSE KARAKTER’ IN HUN DORP BELANGRIJK. KUN JE OMSCHRIJVEN WAT HET DORPSE KARAKTER VOOR JOUW BETEKENT?
Onderstaande woorden zijn het vaakst opgeschreven. Hoe groter het woord is weergegeven, hoe vaker het opgeschreven is:
HOE HOUDEN WE HET CENTRUM VAN HET DORP LEVENDIG?
Veel mensen laten hun boodschappen tegenwoordig thuis bezorgen of bestellen spullen online. Maar we vinden het ook belangrijk dat dorpen levendig zijn en dat er weinig winkels leeg staan. Daarom werkt de gemeente aan een plan voor de winkels. Wat is naast de winkels nog meer belangrijk om het centrum van het dorp levendig te houden?
54%
42%
35%31%27%25%
17%17%14%14%10%
2%
Horeca en terrassen Gezellige evenementen
Groen
Voorzieningen (zorg - gezondheid)
Weekmarkt Mooie openbare ruimte Gemakkelijk parkeren (auto) Speelplek voor kinderen Ruimte voor de voetganger Anders namelijk Kunst en cultuur Gemakkelijk parkeren (fiets)
Wat is vooru belangrijkom het centrum van uwdorplevendigtehouden?
1
2
3
HISTORISCHE GEBOUWEN EN PLEKKEN
We willen dat de geschiedenis zichtbaar blijft in onze dorpen. Daarom beschermen we monumenten in het monumentenbeleid. Welke historische gebouwen en plekken in jouw dorp moeten absoluut behouden blijven?
Hieronder vindt u een lijst met antwoorden die per dorp vaak zijn gegeven. Veel van deze gebouwen zijn ook aangewezen als rijks- of gemeentelijk monument.
HOE ERVAAR JE DE BEDRIJVENTERREINEN IN JOUW DORP?
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Duurzaamheid Bereikbaarheid Sociale veiligheid Verkeersveiligheid Uitstraling van de openbare ruimte rondom de bedrijven Uitstraling van de bedrijfsgebouwen
7. Hoe ervaart u de bedrijventerreinen in uw dorp?
Heel slecht Slecht Voldoende Goed Heel goed Geen mening Uitstraling van de
bedrijfsgebouwen Uitstraling openbare ruimte rondom de bedrijfsgebouwen Verkeersveiligheid
Sociale veiligheid
Bereikbaarheid
Duurzaamheid
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Duurzaamheid Bereikbaarheid Sociale veiligheid Verkeersveiligheid Uitstraling van de openbare ruimte rondom de bedrijven Uitstraling van de bedrijfsgebouwen
7. Hoe ervaart u de bedrijventerreinen in uw dorp?
Heel slecht Slecht Voldoende Goed Heel goed Geen mening Langeraar en Papenveer
• Kerk van Langeraar
• Sluis Papenveer
• Langeraarseweg 82 (rustoord)
• Oude boerderijen
• Uitzicht op de Langeraarse Plassen
• De Grote Brug
• Hertenpark Nieuwkoop
• Regthuys, Regthuystoren en Regthuysplein
• Kerken (Hervormde en Remonstrantse Kerk)
• De Hollandsche Leeuw
• Pietje Potlood
• Panden van Bots Nieuwveen
• Kerken
• Huize Sassenoord
• Oude gemeentehuis
• Stationsgebouw
• Oude bebouwing in het centrum Noorden, Noordse Dorp, Noordse Buurt
• Kerken (katholieke kerk Noorden en hervormde kerk Noordse Dorp)
• Kroegen (Voorweg 71 en Plashuis)
• Jachthuis Noorderlicht
• Vervallen boerderij Hogedijk 5
Ter Aar en Korteraar
• Kerken (Suikerpotje en Gereformeerde Kerk)
• Aardamseweg (oude bebouwing, sluis en museum)
• Gemeentehuis met monument gevallenen Tweede Wereldoorlog
• Westkanaalweg 74 (woning van dokter Quartel)
• Oude boerderijen
• Gemaal van Korteraar Vrouwenakker
• Er is weinig/niets beeldbepalends Woerdense Verlaat
• De Westveense Molen
• Pietje Potlood
• De Haeck
Zevenhoven en Noordeinde
• Kerken (inclusief begraafplaatsen, bos, Lourdesgrot en stiltetuin)
• Polders, droogmakerijen en vergezichten (tussen Noordeinde en Zevenhoven)
• Oude school/onderwijzerswoning Noordeinde
• Oude boerderijen en huizen
WAT IS VOLGENS JOU DE BESTE PLEK OM WONINGEN TOE TE VOEGEN AAN JOUW DORP?
61% Als er ruimte vrijkomt op voormalige bedrijfs- of onderwijslocaties 51% Op een lege plek in het dorp
50% In leegstaande winkels/gebouwen 36% Aan de rand van het dorp 8% In het buitengebied
TYPE WONINGEN
Veel inwoners hebben aangegeven dat er in hun dorp behoefte is aan meer woningen, met name voor starters en senioren. Aan welke type woning heb jij (of een familielid) in jouw dorp behoefte?
43% 41%
27%
19% 15% 15% 15% 15% 13% 12%
9%
4%
Appartement Gezamenlijke woonvoorziening Rijtjeswoning Anders Vrijstaande woning Twee-onder-één-kapwoning Aanleunwoning Tiny house Éénkamerappartement/studio Zelfbouwwoning Mantelzorgwoning Woonboot
8. Aan welk type woning heeft u behoefte?
De onderwerpen Anders namelijk (13%):
Op de vraag waar het beste woningbouw kan worden gerealiseerd, werden nog verschillende aanvullende suggesties gegeven. Zo wordt het scholencluster in Ter Aar verschillende keren genoemd, ziet men ruimte bij de Intratuin en wordt er gedacht aan kantoortranformaties. Ook blijkt niet iedereen enthousiast over woningbouw, een aantal inwoners vindt dat er al genoeg gebouwd is.
1 2 3
ALS JE NAAR DE TOEKOMST KIJKT: WAT VIND JE DAN BELANGRIJK OM TE VERBETEREN IN BUITENRUIMTE VAN JOUW DORP?
WAT VIND JE BELANGRIJK VOOR DE TOEKOMST VAN ONS LANDSCHAP?
Ons landschap, met de plassen, de natuur en de weilanden, is voor veel inwoners heel belangrijk. Tegelijkertijd neemt de druk op het landschap toe. Niet alleen boerderijen en natuur hebben ruimte nodig, maar bij- voorbeeld ook recreatie, energie en woningen. We willen in Nieuwkoop op een goede manier met ons landschap blijven omgaan. Dit vinden de invullers belangrijk voor de toekomst van het landschap:
49% 48% 48%
29% 25%
17% 16% 15% 13%
4%
Mogelijkheden om te wandelen en te fietsen Sociaal veilige inrichting Groen en water Plekken om elkaar te ontmoeten Weinig obstakels Mogelijkheden om buiten te spelen Parkeerplaatsen Mogelijkheden om buiten te sporten Anders Plekken voor deelauto's en deelfietsen
Als u naar de toekomst kijkt: wat vindt u dan belangrijk om te verbeteren in de buitenruimte van uw dorp?
De onderwerpen
Anders, namelijk:
Over de toekomst van de buitenruimte blijkt men gevarieerd te denken. Sommige inwoners zien graag een versterking van landelijke karakter, terwijl anderen juist denken aan een ver- betering van de verkeersveiligheid en de leefbaarheid.
1 2 3 Bij de antwoorden over het landschap in 2040 komt
één woord vaak terug: behoud. Het behoud van het karakter , het behoud van de boeren, het behoud van de natuur, het behoud van het weidse uitzicht.
Toch lieten veel inwoners ook blijken dat zonder verandering behoud niet mogelijk is. Oplossingen die werden genoemd zijn onder andere kringloop- landbouw of een verbetering van het recreatieve netwerk. Al met al zien de inwoners in de toekomst het liefst een balans tussen ecologie en economie.
Mogelijkheden om te wandelen en te fietsen Sociaal veilige inrichting Groen en water Plekken om elkaar te ontmoeten Weinig obstakels Mogelijkheden om buiten te spelen Parkeerplaatsen Mogelijkheden om buiten te sporten Anders Plekken voor deelauto’s en deelfietsen
