online rondleiding
Tegen draads
Instructies voor groep 3, 4 en 5
SCHUNCK Museum presenteert van september 2020 t/m februari 2021 Tegendraads / Aad de Haas 100 jaar. Een
tentoonstelling waarin een groot deel van het oeuvre van Aad de Haas bij elkaar wordt gebracht.
Door de maatregelen rondom het coronavirus word een museumbezoek voor veel scholen bemoeilijkt of ronduit onmogelijk gemaakt. SCHUNCK blijft streven naar een directe kunstconfrontatie in het museum voor alle
doelgroepen, maar deze omstandigheden dwingen ons digitale alternatieven te onderzoeken. Graag bieden we een alternatief aan in de vorm van een (zo interactief mogelijke) online rondleiding door Tegendraads / 100 jaar Aad de Haas.
Woord vooraf
De online rondleiding is zo opgenomen dat het (zo veel mogelijk) vanzelf spreekt wat we gaan doen en hoe het werkt. Het doel is om met de leerlingen in gesprek te komen over wat ze hebben gezien, gevoeld en bedacht.
Kennis opdoen over kunst of Aad de Haas is niet het hoofddoel.
Een aantal kleine opmerkingen;
- Het werkblad is om aantekeningen te maken voor een gesprek, geen opdracht. Althans, zo hebben wij het ingezet. Het staat je uiteraard vrij om het werkblad anders te gebruiken mocht jij dat handig vinden.
- Je kunt de video tussendoor pauzeren om de leerlingen aan de opdrachten te laten werken.
- In de instructie staat de tekst van de rondleiding (in grote lijnen) en de vragen die gesteld worden in de
rondleiding, zodat je deze eventueel kunt herhalen als daar behoefte aan is. Of je gebruikt het als leidraad op het moment dat jullie deze vragen in de klas gaan bespreken.
- Er is geen antwoordenvel. Het belangrijkste is het rondkijken en nadenken over wat de leerlingen gezien hebben.
Leerlingen mogen vrij antwoorden aan de hand van wat zij gezien hebben.
- Mochten er vragen zijn of als jullie zin hebben om resultaten te delen dan kunnen jullie mailen naar Simoon Hanssen; simoon.hanssen@schunck.nl
- Zorg dat iedereen z’n werkblad heeft en een pen of potlood, dan kunnen we beginnen.
Waarschuwing voor groep 3
Het taalgebruik en ook de opdrachten zijn wellicht aan de moeilijke kant voor groep 3. Bekijk de rondleiding eerst zelf om te beoordelen of jouw klas ermee aan de slag kan. Je zou voorafgaand aan het bekijken van de rondleiding een aantal begrippen al kunnen uitleggen of toelichten.
online rondleiding
Tegen draads
Instructies voor groep 3, 4 en 5
Introductie - Aad de haas / 100 jaar
Hallo allemaal, mijn naam is Simoon en ik ga jullie vandaag rondleiden door het SCHUNCK museum. Ik zou het heel leuk vinden als jullie ook echt naar dit museum zouden kunnen komen, maar door corona gaat dat nu even niet.
Daarom ga ik jullie online rondleiden. Zullen we beginnen?
Aad de Haas was een kunstenaar die heel veel verschillende soorten kunstwerken heeft gemaakt. Hij zou dit jaar 100 zijn geworden, daarom hebben we bij SCHUNCK in het museum een tentoonstelling over hem. Aad leeft niet meer, maar zijn kunstwerken zijn er wel nog. Voordat we verder gaan een paar belangrijke dingen;
- Vragen: stel ze aan de juf of meester of aan elkaar, en als niemand het weet, moeten jullie me even bellen of een mailtje sturen. Of als jullie veel vragen hebben moeten we even videobellen.
- Heeft iedereen zijn werkblad om op te schrijven en een pen of potlood?
Rotterdam en Zuid-Limburg
Aad de Haas werd geboren in Rotterdam. Toen Aad op de kustacademie zat brak de Tweede Wereldoorlog uit en de stad Rotterdam werd gebombardeerd. Bijna de hele stad werd verwoest; ook de kustacademie van Aad en bijna al zijn kunstwerken. Aad ging weer nieuwe kunstwerken maken en deed mee aan een tentoonstelling, maar de Nazi’s (de Duitse bezetters) keurden zijn kunstwerken niet goed. Ze vonden ze niet passen bij hun ideeën over hoe mensen eruit moesten zien. Aad werd gevangen gezet en bleef een half jaar in de gevangenis. Toen hij vrij werd gelaten, heeft hij Rotterdam verlaten en is hij naar Zuid-Limburg gekomen. Daar heeft hij de rest van zijn leven gewoond, samen met Nel, zijn vrouw.
Toen Aad en Nel aankwamen in Zuid-Limburg gingen ze in dit huisje wonen in Ingber, bij Gulpen. Het verschil met Rotterdam was groot. Ze gingen grote havenstad met boten en heel veel mensen naar Zuid-Limburgs waar heuvels waren, de koeien graasden in de wei en er veel natuur was.
Opdracht
Welke geluiden zou je in Limburg horen? En welke in Rotterdam? Schrijf of teken je antwoord.
En hoe zou het in Rotterdam ruiken? Wat zou je ruiken als je in Ingber, in dit huisje zou wonen? Schrijf of teken je antwoord.
Nu hoor je een klein stukje van drie verschillende muziekstukken, luister goed! Je gaat zo meteen muziek uitzoeken die het beste past bij het schilderij over Rotterdam en muziek die het beste past bij het kleine huisje in Limburg.
Hebben jullie alle drie de vragen kunnen beantwoorden: wat zou je horen, hoe zou het ruiken en welk muziekje past het beste? Bespreek dan de antwoorden met je groepje, zorg dat iedereen aan de beurt komt! Ik ben benieuwd of jullie hetzelfde hebben bedacht of iets totaal anders.
online rondleiding
Tegen draads
Instructies voor groep 3, 4 en 5
Kerkje in Wahwiller
Aad geloofde heel erg in God. Toen een pastoor hem vroeg om in het kerkje van Wahlwiller (dat ligt in de buurt van Gulpen, waar Aad kwam wonen) schilderingen te maken, wilde Aad dat graag doen. En hij bestudeerde het licht in de kerk heel goed, zodat hij precies wist welke kleuren het beste zouden passen. Hij schilderde prachtige kleuren: veel groen en geel. Heb je wel eens gezien dat wanneer de zon schijnt het net lijkt alsof het licht dat je dan ziet danst op de muur? Om dat na te bootsen, schilderde hij het licht als een soort stippeltjes. Ook
schilderde hij in de kerk een kruiswegstatie; dat zijn tekeningen of schilderingen over het verhaal van Jezus. Als je goed kijkt zie je dat de mensfiguren die hij tekende hele lange, dunne armen, benen en nekken hebben. Ze zien er uit alsof ze een beetje uitgerekt zijn. Ook lijken ze te zweven. Toen Aad eindelijk klaar was met al zijn schilderingen zeiden ze: haal maar weg die schilderingen, want die vinden we niet mooi! Aad was heel erg boos en verdrietig want hij had zo z’n best gedaan en nu moesten de schilderingen weg.
Lidwina van Schiedam
We hadden het er net over dat Aad heel gelovig was en hij vond de verhalen over heiligen ook heel interessant.
Een van zijn favoriete heiligen was wel Lidwina van Schiedam. Lidwina leefde in de middeleeuwen en toen het winter was ging ze schaatsen en viel ze. Bij die val brak ze haar rib. Lidwina werd heel ziek en werd nooit meer beter. Ze moest de rest van haar leven in bed liggen. Ze was heel boos dat ze zo ziek was geworden, maar na een bezoek van de pastoor ging ze heel erg in God geloven en werd ze heel positief en vrolijk. Zo vrolijk dat andere mensen die ook ziek waren naar haar toe komen kwamen om zich te laten troosten door Lidwina en zich te laten opvrolijken.
Aad schilderde Lidwina heel vaak, op verschillende momenten in zijn leven. Rond de tijd dat hij de schilderingen maakte in de kerk in Wahlwiller, maar ook daarna toen hij heel boos en verdrietig was. Wat valt je op als je kijkt naar de verschillen tussen de twee kunstwerken over Lidwina? Welke kleuren zie je? Welke schilderij lijkt het meest op de schilderingen in Wahlwiller? Hoe zagen die schilderingen in het kerkje er ook alweer uit, wie weet dat nog? Als je een kunstwerk zou moeten kiezen wat Aad heeft geschilderd toen hij boos was, welk zou dat dan zijn? Waarom was hij boos en hoe zie je die boosheid in zijn schilderij terug?
Opdracht
Ik heb net een heleboel vragen gesteld en ik ben heel benieuwd wat jullie gezien hebben en wat je ideeën zijn over de kunstwerken. Bespreek met de hele klas de antwoorden op mijn vragen.
online rondleiding
Tegen draads
Instructies voor groep 3, 4 en 5
Linosnede Aad en Nel
We hebben al verschillende stijlen gezien waarin Aad de Haas kunstwerken maakte; we hebben de mooie, lange mensfiguren gezien uit het kerkje, maar ook de schilderijen met de dikke strepen en de donkere kleuren. Er is nog een andere manier waarop hij kunstwerken maakte: namelijk kunstwerken met alleen zwart en wit.
Opdracht
We hebben al verschillende stijlen gezien waarin Aad de Haas kunstwerken maakte; we hebben de mooie, lange mensfiguren gezien uit het kerkje, maar ook de schilderijen met de dikke strepen en de donkere kleuren. Er is nog een andere manier waarop hij kunstwerken maakte: namelijk kunstwerken met alleen zwart en wit.
Afsluiting
De kat van Aad
Aad hield van dieren in zijn huis waren er altijd veel huisdieren. Hij tekende en schilderde ook graag dieren Dit is het laatste kunstwerk dat ik jullie in onze rondleiding wilde laten zien. Het is een portret van een hele leuke kat.
Opdracht
Schrijf op je blaadje drie dingen die je opvallen aan het schilderij van de kat van Aad. Kijk eens naar de kleuren en naar de manier waarop Aad het geschilderd heeft. Straks ga je je eigen huisdier of een dier dat je wel graag als huisdier zou willen hebben tekenen. Maar je moet het zo tekenen dat de drie dingen die waren opgevallen bij het werk van Aad ook in jouw tekening te zien zijn. Veel succes en ik ben heel benieuwd naar jullie tekeningen.
Dank voor het meedoen!
Online met Aad is een pilot, graag ontvangen we jullie input zodat we weten wat we kunnen aanpassen om de online rondleiding beter te laten aansluiten bij de belevingswereld van jullie leerlingen. Alvast hartelijk dank voor het invullen van het evaluatieformulier, we zijn hier enorm mee geholpen! Je kunt het evaluatieformulier retoursturen aan Raphaël Coenen: raphael.coenen@schunck.nl
online rondleiding
Tegen draads
Evaluatieformulier
Online met Aad is een pilot, graag ontvangen we jullie input zodat we weten wat we kunnen aanpassen om de online
rondleiding beter te laten aansluiten bij de belevingswereld van jullie leerlingen. Alvast hartelijk dank voor het invullen van dit evaluatieformulier, we zijn hier enorm mee geholpen!
School:
Leerkracht:
Groep:
Datum:
Vraag 1
Hoe vonden jullie de online rondleiding?
Vraag 2
Wat kan anders/beter aan de online rondleiding?
Vraag 3
Sloot de online rondleiding goed aan bij het niveau en interesse van de leerlingen?
Vraag 4
Werden de leerlingen enthousiast door de online rondleiding, gingen ze ‘aan’?
Aantal leerlingen:
online rondleiding
Tegen draads
Evaluatieformulier
Vraag 5
Was het werkblad duidelijk? Wat kan anders/beter?
Vraag 6
Was de instructie voor de leerkracht duidelijk? Wat kan anders/beter?
Vraag 7
Heeft de online rondleiding jullie enthousiast gemaakt voor een (toekomstig) fysiek museumbezoek, met rondleiding?
Vraag 8
Zouden jullie bij een andere, nieuwe tentoonstelling van SCHUNCK weer een online rondleiding wensen?
Vraag 9
Missen jullie nog iets in de rondleiding, instructie of het werkblad? Zijn er andere suggesties?
Vraag 10
Met welk cijfer tussen 0 – 10 zou je de online rondleiding beoordelen?
