Inlichtingen bij Leo Blanken, telefoonnummer (026) 359 90 69 e-mailadres: post@gelderland.nl
Antwoord op Statenvragen PS2018-497 Arnhem, 28 augustus 2018 zaaknr. 2018-009460
De leden van Provinciale Staten
Beantwoording schriftelijke Statenvragen statenlid Van der Veer ( PvdDieren) over problemen met luchtwassers.
Ingevolge het bepaalde in artikel 39 van het Reglement van Orde Provinciale Staten van Gelderland 2017 doen wij u hieronder het antwoord van ons college op de vragen van het statenlid Van der Veer toekomen.
Inleiding van de vragensteller:
“Afgelopen zaterdag besteedde het landelijke actualiteitenprogramma Nieuwsuuraandacht aan de problematiek van de niet werkende luchtwassers zoals beschreven in het rapport“Evaluatie
geurverwijdering door luchtwassystemen bij stallen” van Wageningen University & Research (WUR).
Gesteld wordt dat nagemaakte luchtwassers soms niet goed werken. In de uitzending werd door een inspecteur van de omgevingsdienst verteld dat de problemen al sinds “2013, 14, 15” bestonden.
Eigenlijk zijn de problemen met luchtwassers nog veel ouder. In de commissievergadering RLW van 19-5-2010 was het rapport3 “Evaluatie Project luchtwassers 2009” van de samenwerkende
handhavingsinstanties in Brabant al aan de orde. Er werden veel overtredingen geconstateerd.
Ook in 2012 werden er problemen gesignaleerd in het rapport“Toezicht - en naleeftekorten bij de IPPC branche intensieve veehouderij. Onderzoek naar luchtwassystemen en het effect op de ammoniakemissie.”
Slecht functionerende luchtwassers geven niet alleen stankoverlast, maar ook teveel depositie van schadelijke stoffen in de Gelderse natuur. De provincie is daarbij verantwoordelijk voor
vergunningverlening en handhaving.
In de vergadering van de commissie RLW op 28 maart heeft GS toegezegd dat nog een reactie op het recente rapport van de WUR zal worden gegeven. Dit staat nog steeds als actiepunt op de meest recente actiepuntenlijst”.
Vraag 1:
Heeft u het rapport van de WUR (deel 1 en deel 2) inmiddels gelezen, heeft u de uitzending van Nieuwsuur gezien, en wat is uw reactie?
Antwoord:
De problematiek is ons bekend, ons college is door de Staatssecretaris van IenM uitgenodigd voor een overleg over de problemen met luchtwassers. Dat overleg heeft op 7 juni jl. plaatsgevonden. Daar is de problematiek besproken. Besproken is dat de veehouders de luchtwasser te goeder trouw hebben geïnstalleerd; ze stonden op de limitatieve lijst van erkende systemen en de veehouders hadden geen andere keus.
De staatssecretaris heeft toen aangekondigd dat verbeterde geurreductienormen zullen worden gepubliceerd (zie antwoord 2). Ook is aangekondigd dat er een commissie is ingesteld die de problematiek verder gaat onderzoeken.
Vraag 2:
Is het juridisch mogelijk geen vergunningen meer te verlenen voor bedrijven met luchtwassers, totdat de problemen zijn opgelost? Zo ja, bent u bereid dat te doen?
2 Antwoord:
Ja, het is mogelijk om bevoegde gezagen te vragen om vanuit het voorzorgsprincipe de
vergunningverlening op te schorten. Echter, inmiddels zijn een aangepaste Regeling geurhinder en veehouderij en Regeling ammoniak en veehouderij gepubliceerd. Dat betekent dat er nu geen onduidelijkheid meer is over de in de vergunningverlening te hanteren normen voor geurreductie.
De staatsecretaris heeft de Tweede Kamer laten weten nog met een plan te komen hoe om te gaan met de situaties waar luchtwassers zijn vergund en geïnstalleerd volgens normen die niet meer op de lijst staan.
Vraag 3:
In de uitzendingwerd bij 22:00 verteld dat in sommige installaties een filterpakket van slechts
60 cm aanwezig is, terwijl het 150 cm zou moeten zijn. Is voor alle Gelderse installaties gecontroleerd of ze volgens de specificaties gebouwd zijn? Zo nee, gaat u dat nog laten doen, en wanneer zal het gecontroleerd zijn?
Antwoord:
In vrijwel alle gevallen in Gelderland is de gemeente bevoegd gezag voor het verlenen van de omgevingsvergunning (Wet milieubeheer) c.q. handhaving in de veehouderij en ziet daarmee ook toe op de bouw. De provincie is op basis van de Wet natuurbescherming (Wnb) uitsluitend bevoegd gezag voor het deelaspect stikstof (PAS). Wij controleren of de luchtwasser conform de voorschriften in de Wnb-vergunning in werking is. Wij handhaven in geval van overtredingen.
Wij zien geen aanleiding de gemeenten te vragen om specifiek de dikte van het filterpakket te (laten) controleren. Door de staatssecretaris is een commissie ingesteld die specifieke problematiek die voortvloeit uit de problemen met de combiwassers, maar ook meer algemeen als het gaat om de geurregelgeving, gaat onderzoeken en de Kamer daarover gaat informeren (zie Tweede Kamer, vergaderjaar 2017–2018, 29 383, nr. 295). We kunnen uw punt bij deze commissie inbrengen.
Vraag 4:
In de uitzending werd bij 22:20 door een ambtenaar verteld dat het niet mogelijk is het filterpakket te inspecteren terwijl de installatie in bedrijf is, en dat gewacht moet worden tot de stal
leeg is. In de uitzending wordt bij 18:10 de sproei-installatie en het filterpakket echter wel getoond.
Hoe is dat mogelijk ?
Antwoord:
Om Arbo-technische redenen mogen toezichthouders van/namens het bevoegd gezag de drukkamer niet betreden als de luchtwasser in werking is. Dit heeft vooral te maken met de aanwezigheid van endotoxinen, schimmels en bacteriën in deze ruimte. Voor toezichthouders wordt een controle uitgevoerd tijdens de bouwfase van de drukkamer, bij de oprichting van het stalsysteem. Hoe de programmamakers de opname hebben gemaakt, is ons onbekend.
Vraag 5.
In de uitzending werd bij 23:15 verteld dat er nog geen “elektronische neus” is, om de uitstoot en geuroverlast goed te meten. Is dat inderdaad het geval? De ontwikkelingen gaan snel, in de haven van Rotterdam zijn er al 250 aanwezig.
Antwoord:
In Nederland wordt de geuroverlast bepaald via de Regeling geurhinder en veehouderij, die gebaseerd is op de Wet geurhinder en veehouderij. Daarin is onder meer opgenomen dat een rekenmodel moet worden gebruikt voor het berekenen van de geurbelasting. Elektronische neuzen spelen daarbij geen rol.
Vraag 6:
In de uitzending werd bij 28:20 verteld dat er meer overlastgebieden zijn bijgekomen. Zijn er in Gelderland ook overlastgebieden bijgekomen ?
Antwoord:
Wij hebben geen signalen dat er in Gelderland overlastgebieden zijn bijgekomen, op basis van bij ons provincieloket binnengekomen klachten over varkensgeur in de afgelopen jaren.
3 Vraag 7:
Wat vindt u van de slechte prestaties van de combiwassers ?
Antwoord:
Zie het antwoord op vraag 2, voor de combiwassers zijn nu geldige normen vastgesteld.
Vraag 8:
Wat vindt u van de constatering op blz. 24 in het tweede deel van het rapportdat er in Duitsland strengere regels zijn voor de ammoniakconcentratie in de lucht binnen in de stal, en dat daardoor in Duitsland grotere luchtwassers toegepast worden? Bent u bereid om via onze lobby in Den Haag te pleiten voor strengere regels in Nederland, zodat ook de dieren minder in de stank zitten?
Antwoord:
Zie het antwoord op vraag 2.
Vraag 9:
Wat vindt u van de constatering op blz. 26 dat sommige technische storingen in de luchtwassers maandenlang onopgemerkt bleven?
Antwoord:
Zie het antwoord op vraag 3.
Vraag 10:
Het rapport van het RIVM “Kunnen luchtwassers legionella verspreiden naar de omgeving?” uit 2013 bevat een aantal aanbevelingen. Zijn deze opgevolgd ? Bent u nagegaan met de gegevens over luchtwassers in het BVB of er zich in Gelderland luchtwassers van de risicovolle categorieën dicht (<
600 m) bij bewoond gebied bevinden?
Antwoord:
De aanbevelingen van dit rapport zijn zeer technisch van aard en zijn gericht op de GGD’s en de uitvoerende milieudiensten.
Het BVB-bestand is verouderd en niet meer geschikt voor het doel dat u beschrijft.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
J. Markink - loco Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris
