Problemen met Kinderopvangtoeslag

(1)

Problemen met

Kinderopvangtoeslag

Komt een ouder bij de advocaat …..

29 januari 2020

Landelijke Congres Sociaal Raadsliedenwerk

(2)

Komt een ouder bij de advocaat…..

• Met het probleem dat/de vraag of

• de lopende KOT en het KGB met de oude schuld worden verrekend

• er beslag is gelegd op de auto

• de medewerking aan het minnelijke traject wordt ingetrokken

• de ouder in aanmerking komt voor de compensatieregeling, want:

• Betreft gastouderopvang

• Huis kwijt door wijze invordering BD

• GOB in het verleden in opspraak geraakt

• Terugvordering KOT 2009 en 2010

• Dossier opgevraagd naar aanleiding van actie door SP

(3)

Waar ga ik het over hebben?

• Uitleg regels over kinderopvangtoeslag

• Problemen met de kinderopvangtoeslag

• Welke problemen zijn er (geweest)

• Huidige stand van zaken

• Advies commissie Donner (compensatie regeling)

• Advies over compensatie andere CAF-zaken

• CAF 11 en andere CAF zaken

• Jurisprudentie Raad van State

• Advies aan ouders

(4)

Regelgeving kinderopvangtoeslag

• AWIR

• Uitvoeringsregeling Awir (art. 5a)

• Besluit bestuurlijke boeten belastingdienst Toeslagen (opzet/grove schuld)

• Leidraad invordering

• Wet op de Kinderopvang

• Besluit kinderopvangtoeslag (wijze van berekenen van de hoogte van de kinderopvangtoeslag) en aanverwante regelingen

(5)

Wat regelt de AWIR 1

• (toeslag)partner (art. 3)

• kind (kinderbijslag/ingeschreven in BRP op woonadres aanvrager) (art. 4)

• Welke nationaliteiten (art. 9)

• Toetsingsinkomen (art. 8)

• Aanvraag (art. 15) en toekennen voorschot (art. 16) en definitieve tegemoetkoming (art. 14 e.v.)

• melden wijziging van omstandigheden (art. 17)

• verzoek om informatie (art. 18)

• Beslistermijnen (art. 19, art. 21)

(6)

Wat regelt de AWIR 2

• herziening (art. 21 en 21a + art. 5a Uitvoeringsregeling)

• Opschorten uitbetaling voorschot (art. 23)

• Terugvordering (art. 26)

• Verrekening (art. 30)

• Dwanginvordering (art. 32)

• hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 33)

• aanvang termijn bezwaar (art 35) en beroep (art. 36)

• bestuurlijke boete (art. 40 en art. 41)

• beslagverbod (art. 45)

(7)

Wat regelt de Wet Kinderopvang

• Voorwaarden voor aanspraak op kinderopvangtoeslag

• uitvoering aan Belastingdienst (art. 1.3)

• wanneer aanspraak op KOT (art. 1.5): geregistreerde kinderopvang en werk, traject, scholing, inburgering (art. 1.6)

• Kwaliteitseisen (art. 1.45 e.v.)

• VOG (art. 1.50)

• Geldige overeenkomsten kindercentrum / gastouderbureau en gastouders (art. 1.52)

• Maximaal aantal uren (art. 8a Besluit kinderopvangtoeslag)

• (Alle kosten voldaan)

(8)

Toekenning kinderopvangtoeslag

• Afhankelijk van soort opvang, aantal uren opvang, kostprijs van de opvang in relatie tot het (verzamel)inkomen van de ouders

• Wordt uitbetaald als voorschot

• Definitieve berekening volgt later

• conclusie van staatsraad advocaat-generaal Keus

• Wijzigingen doorgeven (uren, opvangsoort, toeslagpartner, inkomen) (art. 17)

• Betalingsachterstand en -regeling doorgeven

(9)

Terugvordering

• Wijze van betalen:

• Alles in één keer

• Standaard betalingsregeling

• Schuld binnen 24 maandelijkse termijnen voldoen

• Persoonlijke betalingsregeling, tenzij opzet of grove schuld

• Formulier persoonlijke betalingsregeling invullen en opsturen met alle bewijzen.

Belastingdienst berekent betalingscapaciteit. Na 24 maanden wordt resterende schuld buiten invordering gesteld. Eenmalige toekenningen worden wel verrekend.

• Verrekening van toeslagen en KGB met vordering

• Toepassing beslagvrije voet

(10)

Rechtsbescherming

• Bezwaar bij Belastingdienst binnen 6 weken

• Beroep bij de Rechtbank binnen 6 weken

• Hoger beroep bij de Raad van State binnen 6 weken

• Herzieningsverzoek mogelijk zolang er nog geen definitieve vaststelling heeft plaatsgevonden

• Burgerlijke rechter (Kort Geding)

(11)

Gefinancierde rechtsbijstand?

• Niet als het om een betalingsregeling gaat

• Niet voor bezwaar

• Niet voor opzet of grove schuld

Tenzij het om een juridisch inhoudelijk geschil gaat.

Advocaat moet vooraf bellen met Raad voor Rechtsbijstand

(12)

Problemen kinderopvangtoeslag

Vanaf de invoering van de wet op de kinderopvang ben ik tal van terugvorderingsgronden tegengekomen:

• VOG

• Aantal opvanguren (was in begin niet gemaximeerd)

• Registratie kindercentra, gastouderbureaus en gastouders

• Inhoud van de contracten

• Het betalen van de kosten

• Termijn vaststellen definitieve tegemoetkoming

(13)

Conclusie achteraf:

• waarschijnlijk is in een aantal zaken niet het volledige dossier overgelegd.

• Dat weet ik door CAF 1601 zaak (zitting 8 juli 2019) vanwege contacten over CAF 11 (mr. Eva Gonzálz Pérez)

(14)

CAF 11, ook wel CAF Hawai

CAF staat voor: Combiteam aanpak facilitators Wat deed de Belastingdienst?

• gastouderbureau in Eindhoven werd verdacht van fraude (facilitator)

• Medio juli 2014: abrupte stopzetting uitbetaling KOT 2014 vraagouders

• Per 1 september 2014 beëindiging (en terugvordering) KOT 2014

• Verzoek om bewijsstukken (Welke bewijsstukken? Geen tweede kans)

• Terugvordering KOT over 2012 en 2013

• Nieuwe aanvraag indienen lukte niet

• Behandeling bezwaarschriften schoot tekort en duurde veel te lang

(15)

Klacht Nationale Ombudsman

• Februari 2016, advocaat dient klacht in bij Nationale Ombudsman over:

• de behandeling van de ingediende bezwaarschriften

• de rechtmatigheid en beëindiging van het voorschot kinderopvangtoeslag

• Na onderzoek wordt klacht gegrond geacht.

• “Geen powerplay, maar fairplay”

Rapport nr. 2017/095, 9 augustus 2017

• Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP)

• Media aandacht onderzoeksjournalisten Trouw en RTL-Nieuws Jan Kleinnijenhuis en Pieter Klein (Journalisten van het jaar, 2019)

(16)

Gesignaleerde problemen

• Onterechte stopzetting van de KOT

• Terugvordering KOT over lopende en voorgaande jaren

• Brute invordering van toeslagschulden

• Opzet en grove schuld

• Verrekening toeslagen met schulden KOT

(17)

Advies commissie Donner

(compensatie regeling CAF 11)

• 14 november 2019, “Omzien in verwondering”,

Interim-advies Adviescommissie uitvoering Toeslagen

A Bedrag van totaal correctiebesluiten over 2012, 2013 en 2014 B immateriële schadevergoeding van 500,00 per half jaar dat is

verlopen na eerste correctiebesluit tot volledige vergoeding of compensatie, maar tot maximaal bedrag A

C compensatie materiele schade 25%: van bedrag A D compensatie kosten invordering

E kosten juridische bijstand (forfaitaire bedragen vzv niet eerder vergoed)

F A t/m E – al uitbetaalde bedragen en/of niet ingevorderde toeslagschulden

(18)

Andere CAF zaken

• er komt een advies over compensatie van de ADR

• Volgens de staatssecretaris zijn er ongeveer 170 CAF-zaken

• Hoe kunt je weten of een vraagouder betrokken is in een CAF onderzoek?

• Casus CAF 1601 (ECLI:NL:RBROT:2019:5532)

• Geen volledig dossier overgelegd

• Vergelijkbare signalen als in CAF 11, nl. stopzetting (opschorting) KOT lopende tijdvak

(19)

Andere (fraude)onderzoeken

• GEBO, geen eigen bijdrage vraagouders

• FUP

• KEF

• FSV

(20)

Vaste jurisprudentie Raad van State

Niet alle kosten betaald? Dan in het geheel geen recht op KOT

• Uitzonderingen:

• Afrondingsverschillen (€ 120,00)

• Bewijsnood door trage afhandeling bezwaar door BD

• Indien betalingsachterstand: binnen redelijke termijn alsnog voldaan

• Achterstand door stopzetting KOT door BD, terwijl opvang doorliep: splitsing beoordeling voor en na stopzetting. Aantonen uitstel van betaling,

betalingsonmacht en eigen bijdrage wel betaald.

(21)

Jurisprudentie Raad van State 1

• 23 oktober 2019, ECLI:NL:RVS:2019:3535

• betrof herzieningsverzoek

• Rechtsvraag: als vraagouder niet kan aantonen dat alle kosten zijn betaald, heeft de vraagouder dan in het geheel geen recht op

kinderopvangtoeslag? art. 16 en art. 21a Awir

• betrof herzieningsverzoek

• Afwijzing verzoek om herziening voorschot KOT 2014 en 2015

• Niet alle kosten voldaan kosten:

• 2014: € 15.769,00 aan kosten, waarvan € 2.174,30 niet aangetoond

• 2015: € 15.937,00 aan kosten, waarvan € 8.016,00 niet aangetoond

(22)

Jurisprudentie Raad van State 2

• 23 oktober 2019, ECLI:NL:RVS:2019:3536

• gastouderopvang

• KOT op rekening medewerkers GOB betaald

• medewerkers GOB strafrechtelijk veroordeeld medeplegen delicten onjuiste aanvragen KOT

• hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 33))

• redelijkheid van de terugvordering op grond van art. 26 Awir

(23)

Motivering omgaan Raad van State

• Ernst en omvang van de financiële gevolgen kenbaar geworden

• In de loop der jaren zijn gevolgen niet in ernst of omvang afgenomen

• Grote financiële problemen gezinnen

• WRR rapport “Eigen schuld? Een gedragswetenschappelijk perspectief op problematische schulden” (WRR-Verkenning, nr. 33 van 30 juni 2016)

• “Geen powerplay maar fairplay” van de Nationale Ombudsman

• WRR rapport “Weten is nog geen doen, een realistisch perspectief op redzaamheid”

(WRR-rapport nr. 97 van 24 april 2017)

• Artikel 1.7 Wko jo. 1.52 lid 1: ruimte om proportioneel toe te kennen op grond van artikel 3:4 Awb, belangenafweging en nadelige gevolgen van een besluit mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen

(24)

Beslissing Raad van State:

• BD moet bezwaar opnieuw beoordelen

• Met inachtneming nieuwe uitleg artikel 1.7 Wko

• Het is eerst aan de BD om te beoordelen hoe hij het door de dienst gevolgde beleid in overeenstemming wil brengen met de thans

gewijzigde jurisprudentie

• 26 weken om nieuwe BOB te nemen (23 april 2020)

• BD moet bepalen hoe met andere gevallen om te gaan waarin hij eerder heeft beslist dat geen recht op KOT bestaat omdat niet is aangetoond dat de kosten volledig zijn voldaan.

(25)

Jurisprudentie

• ECLI:NL:RVS:2019:3535 en 3536 proportionele toekenning

• ECLI:NL:RVS:2017:589 en 2019:1333 handelen in strijd met voor

opschorting geldende regels, splitsing beoordeling periode voor en na opschorting, betalingen toerekenen aan bepaalde periode

• ECLI:NL:RVS:2016:159 conclusie over verjaring. ECLI:NL:RVS:2016:1487 Definitieve vaststelling moet binnen 5 jaar na tijdvak

• Kort geding RB Midden Nederland 2 oktober 2015 (Schuldinfo), belangenafweging bij verrekening kinderopvangtoeslag met schuld

• ECLI:NL:RBROT:2019:5532 overleggen volledige dossier 8:42 Awb

• ECLI:NL:RVS:2017:412 (huurtoeslag) 18 jo. 21a Awir

(26)

Wat te doen:

• Aanmelden als gedupeerde

• Dossier opvragen

• Maar: overlegt BD volledige dossier?

• Niet alleen stukken vanaf stopzetting of terugvordering

• Correspondentie en verslagen telefoongesprekken?

• Welke signalen zitten in het dossier?

• Hersteltermijn stukken?

• Kennelijk ongegrond bezwaar?

• Om welk kindercentrum of GOB gaat het?

• Sprake van dwanginvordering?

(27)

Goed om te weten:

• tel. 0800 - 2 358 358 (gratis) ma t/m do van 8.00 tot 20.00 uur en vrij van 8.00 tot 17.00 uur

• Loonbeslag en dwangverrekening tijdelijk gestopt tot rapport ADR

• Bij bezwaar/beroep afwijzing persoonlijke betalingsregeling vanwege opzet of grove schuld? Alsnog in het gelijk gesteld.

• nieuwe verzoeken persoonlijke betalingsregeling: voorlopig geen onderzoek opzet/grove schuld, tenzij onherroepelijke vergrijpboete of strafrechtelijke vervolging

• Stella team: stella.maatschappelijk.dienstverleners@belastingdienst.nl)

• Situatie 2: voor iedereen die betrokken is bij een CAF-zaak

• Vanaf nu stoppen wij tijdelijk alle dwanginvorderingsmaatregelen, los van de vraag of sprake zou zijn van opzet of grove schuld. Lopende betalingsregelingen worden voortgezet tenzij u kenbaar maakt dat u deze niet kunt nakomen. U krijgt hierover bericht.