Vraag nr. 79 van 7 februari 2003
van mevrouw NIKI DE GRYZE
Radioactieve bliksemafleiders op monumenten – Verwijdering
Door het koninklijk besluit (KB) van 26 februari 1963 werden regels bepaald voor het bezit van ra-dioactief materiaal, ook als dat verwerkt was in een b l i k s e m a f l e i d e r, en waarvoor een vergunning klas-se III nodig was. Door het van kracht worden van een nieuw KB van 20 juli 2001 werden deze radio-actieve bronnen zelfs ondergebracht in een hogere k l a s s e, met name klasse II. Anderzijds stelt het KB van 21 augustus 1985 (Belgisch Staatsblad van 16 oktober 1985) dat, als de eigenaars geen vergun-ning hadden, de radioactieve bronnen, in casu de radioactieve bliksemafleiders, verwijderd dienden te worden door erkende firma's.
Nu blijkt dat tot op vandaag nog verschillende mo-numenten (vnl. gebouwen) zijn uitgerust met ra-dioactieve bliksemafleiders.
1. Bestaat er een inventaris van monumenten die uitgerust zijn met radioactieve bliksem-afleiders ?
2. Van welke gebouwen werden de afgelopen drie jaar de radioactieve bliksemafleiders verwijderd ? 3. Op welke manier werd die opdracht tot
verwij-dering toegewezen ?
4. Betreft het hier een stockaanbesteding ? Zo ja, voor welke periode ?
5. Voldoet de betrokken firma aan de vereiste voorwaarden en vergunningen – overeenkom-stig het KB van 20 juli 2001 – om de gedemon-teerde radioactieve bliksemafleiders af te voe-r e n , tijdelijk te stockevoe-ren (invoe-richting klasse II) tot vervoer naar een erkend verwerker (Belgo-process of IRE) ?
Antwoord
1. Er bestaat geen inventaris met monumenten die uitgerust zijn met radioactieve bliksemafleiders. Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Con-trole (FANC) zal binnen afzienbare tijd wel starten met een campagne om deze radioactieve opnemers op te sporen.
2. Gelet op het feit dat de aannemer en houder van de stockaanbesteding sinds 30 juni 1999 geen vergunning meer heeft voor het vervoer van radioactieve stoffen of van toestellen die er b e v a t t e n , werden na de periode van 30 juni 1999 tot op heden reglementair volgende radioactie-ve bliksemafleiders van beschermde monumen-ten verwijderd (vergunning voor opslag tot 2011).
Volgende radioactieve opnemers werden ver-w i j d e r d , vervoerd en geborgen door Niras, a f h a-ling 01/09/2000, bevestigd met aanvraag Niras S600775 en S600779 :
– Oostende – Sint-Jan Baptistkerk – Lier – Belfort
– Mechelen – Sint-Petrus en Pauluskerk. ( N i r a s : Nationaal Instituut voor Radioactief Afval en Verrijkte Splijtstoffen – red.)
Volgende radioactieve opnemers werden ver-wijderd door de firma Heleblitz en afgehaald door Niras (bevestigd met de aanvraag nr. S619304) :
– Beveren – Sint-Martinuskerk – Alsemberg – O.-L.-Vrouwkerk – Oplinter – Sint-Genovevakerk – Herne – Sint-Petrus en Pauluskerk – Kwaadmechelen – Sint-Lambertuskerk – Deurne -Sint-Aldegondiskerk.
Rekening houdende met KB van 20 juli 2001 e n , na informatie ingewonnen te hebben bij het FANC, kan ik het volgende meedelen
Gelet op het feit dat de firma Heleblitz (thans houder van de stockaanbesteding) een vergun-ning had tot 30 juni 1999, blijkt dat :
– deze verpakkingen opgehaald werden in de vergunde opslagplaats, om vervolgens ver-voerd en verwerkt te worden door en bij Niras ;
– het vervoer (van het beschermd monument naar de vergunde opslagplaats), gebeurd is weliswaar zonder de vereiste erkenning, maar met vervoermiddelen die gebruikt wer-den toen de vergunning nog van kracht was. 3. Het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap –
afdeling Monumenten en Landschappen – heeft via een openbare aanbesteding een stock-aanbesteding georganiseerd.
De stockaanbesteding wil voor de lokale, r e g i o-nale besturen en prive-personen een praktisch werkinstrument zijn om beschermde monumen-ten adequaat te beveiligen tegen bliksem. Zij stelt deze besturen in staat om op een soepe-le en snelsoepe-le wijze beveiligingsinstallaties tegen bliksem te plaatsen en te onderhouden en de hiermee samenhangende werken uit te voeren (zie ministeriële omzendbrieven ML/7 van 28 april 1995 en ML/10 van 20 december 2002). Derhalve staan deze besturen in voor de gun-ning der werken en doen zij slechts een beroep op de stockaanbesteding. De afdeling Monu-menten en Landschappen adviseert deze wer-k e n , meer bepaald in het wer-kader van de stocwer-k- stock-aanbesteding ziet zij toe of de eenheidsprijzen en de eenheden in overeenstemming zijn met de stockaanbesteding.
De Vlaamse regering kan een restauratiepremie verlenen voor het uitvoeren van deze werken en dit op basis van het besluit van de Vlaamse re-gering van 14 december 2001 houdende vast-stelling van het premiestelsel voor restauratie-werkzaamheden aan beschermde monumenten, gewijzigd bij besluit van de Vlaamse regering van 20 september 2002.
4. Het betreft een stockaanbesteding, die loopt van mei 1999 tot mei 2004.
5. De vergunning (RIS/7A.289.BA.196 d.d. 26/06/1998) van de houder van de stockaanbe-steding om de gedemonteerde radioactieve blik-semafleiders af te voeren, is vervallen op 30 juni 1 9 9 9 . Er werd een nieuwe aanvraag ingediend bij het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle te 1000 Brussel, op 06/01/2003, na tele-fonisch contact met het FANC werd dit ook
be-vestigd en zou binnen een periode van een maand kunnen verlengd worden.
De betrokken aannemer en houder van de stockaanbesteding beschikt over een vergun-ning voor het exploiteren van een opslagplaats voor radioactieve bliksemafleiders tot 1 9 / 0 2 / 2 0 1 1 . Van hieruit werden de radioactieve bliksemafleiders opgehaald door het Niras, i n uitvoering van het KB van 20 juli 2001.
Het verwijderen van radioactieve opnemers en de toepassing van het KB van 20 juli 2001 is de bevoegdheid van de federale minister van Bin-nenlandse Zaken.
