Vraag nr. 206 van 1 juni 2001
van mevrouw NIKI DE GRYZE
P s y ch o t h e r a p e u t i s che begeleiding – Beleidsonder-steunende gegevens
1. Uit de hoorzitting van 3 mei jongstleden in de Commissie voor We l z i j n , Volksgezondheid en Gelijke Kansen inzake psychotherapeutische begeleiding van psychiatrische patiënten bleek dat professor dr. Donker geen cijfers voor Vlaanderen had gevonden m.b.t. :
– het percentage van de jaarprevalentie angst-s t o o r n i angst-s angst-s e n , angst-stemmingangst-sangst-stoorniangst-sangst-sen en verangst-sla- versla-ving ;
– de ziektelast van depressies, a n g s t s t o o r n i s s e n en alcoholverslaving. In Nederland behoren die tot de ziekten met de hoogste ziektelast in de bevolking ;
– het aantal mensen met depressies dat profes-sionele hulp zoekt, en (procentueel) in welke vorm (eerstelijnszorg, geestelijke gezond-heidszorg, ...).
(Stuk 785 (2000-2001) – Nr. 1 ,b l z . 15 – red.). Waarbij ook de vraag rijst of men beschikt over cijfers m.b. t . mensen met psychische stoornissen in het algemeen.
Beschikt men in Vlaanderen inderdaad niet over deze cijfers ? In hoeverre wel of niet ? Worden er eventueel initiatieven genomen om terzake over meer beleidsondersteunende gege-vens te beschikken ?
2. Naar aanleiding van de uiteenzetting van dr. L e Fevere tijdens genoemde hoorzitting rijst ook de vraag of men over cijfers beschikt voor Vlaanderen m.b. t . het aantal personen dat niet beschikbaar is voor het arbeidscircuit (tijdelijk of permanent) ten gevolge van psychische aan-doeningen (depressies, s t r e s s, . . . ) . ( I b i d . , b l z . 2 1 – red.)
In hoeverre wel of niet ?
Antwoord
1. In opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor het gezondheidsbeleid werd door de Een-heid voor Zelfmoordonderzoek van de
Univer-siteit Gent in november 1999 een inventaris op-gesteld van :
– de bestaande gegevens m.b. t . de epidemiolo-gie van geestelijke gezondheidsproblemen in Vlaanderen ;
– de huidige gegevensverzameling in de gees-telijke gezondheidszorg.
In deze studie wordt voor een aantal psychische ziektebeelden vermeld welke gegevens in Vlaanderen beschikbaar zijn.
De in de vraag vermelde aandoeningen zijn eveneens in de studie vermeld :
– angststoornissen : hiervoor zijn geen studies met gegevens over Vlaanderen verricht ; – stemmingsstoornissen : in de studie wordt
bevestigd dat er voor België (Vlaanderen) weinig gegevens beschikbaar zijn.
Er wordt verwezen naar onderzoek bij gy-naecologen en huisartsen (Buekens et al., 1998 en van Heeringen et al., toen nog niet g e p u b l i c e e r d ) . Ook is er een Europese studie verricht waarbij ook een Belgische steek-proef werd verricht : Depres-studie (Lépine et al, 1997).
Ook in het kader van de Gezondheidsenquê-te werd een bevraging naar de prevalentie van depressie georganiseerd ;
– verslaving : wat deze problematiek betreft, wordt onder andere melding gemaakt van volgende recente studies : Epidemiologie van het gebruik van psychoactieve geneesmiddlen in Vlaanderen (Casselman, 1999) ; E p i d e-miologie van drugsgebruik in België (Va n Daele & Casselman, 1997) en de Gezond-heidsenquête.
Binnen de Vlaamse centra voor geestelijke ge-zondheidszorg bestaat er reeds geruime tijd een registratiesysteem inzake cliëntengegevens waarin eveneens informatie kan worden gevon-d e n . In gevon-deze registratie worgevon-den ongevon-der angevon-dere aanmeldingsproblematiek en diagnose geregis-t r e e r d . Gegevens uigeregis-t deze regisgeregis-trageregis-tie kunnen worden aangevraagd bij de Vlaamse Ve r e n i g i n g voor Geestelijke Gezondheidszorg. S p e c i f i e k voor de verslavingsproblematiek wordt door de VAD sinds 1965 systematisch een reeks gege-vens bij verschillende voorzieningen verzameld ( VAD : Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen – red.). Hierover wordt jaar-lijks door de VAD een rapport gepubliceerd. In de genoemde registratiesystemen is eveneens materiaal te vinden omtrent de ziektelast (o. a . aantal ziekenhuisopnames en aantal verpleeg-den ten gevolge van de genoemde aandoenin-gen) en over de mensen die hulp zoeken (aan-meldingen in ziekenhuis, centrum voor geestelij-ke gezondheidszorg, vermelding van de verwij-zende instantie).
Samengevat kan worden gesteld dat in V l a a n d e-r e n , weliswaae-r vee-rspe-reid, cijfee-rmatee-riaal aanwe-zig is over de vermelde ziektebeelden dat, m i t s enige inspanning, kan worden verzameld. Verwijzend naar mijn antwoord op de schrifte-lijke parlementaire vraag nr. 116 van 27 februari 2001 van mevrouw Riet Van Cleuvenbergen in-zake het registratiebeleid in de geestelijke ge-z o n d h e i d s ge-z o r g, kon ik bevestigen dat er inder-daad initiatieven worden genomen om over meer beleidsondersteunende gegevens te be-schikken (Bulletin van Vragen en A n t w o o rd e n nr. 12 van 11 mei 2001, blz. 1571 – red.).
Ik vermeld de belangrijkste :
– het protocol dat tussen de verschillende overheden bevoegd voor het gezondheidsbe-leid is afgesloten en dat de gegevensverza-meling en -uitwisseling moet optimaliseren ; – de ontwikkeling (in consensus met de sector)
van een minimale set aan variabelen die bin-nen de verschillende registraties van de gees-telijke gezondheidszorg kan worden opgeno-m e n , zodat de onderlinge vergelijkbaarheid van de gegevens kan worden gerealiseerd ; – in de nieuwe regelgeving wordt systematisch
aandacht besteed aan het belang van de re-gistratie van gegevens voor onder andere de ontwikkeling van beleidsrelevante
informa-tie (zie o. a . het decreet betreffende de gees-telijke gezondheidszorg).
2. Wat de vraag naar gegevens betreft over het aantal personen dat niet beschikbaar is voor het arbeidscircuit ten gevolge van psychische aan-d o e n i n g e n , moet in eerste instantie woraan-den verwezen naar het Riziv (Rijksinstituut voor Ziek -te- en Invaliditeitsverzekering – red.).
