ZachariasHeyns Vriendts-spieghel

(1)

Zacharias Heyns

bron

Zacharias Heyns, Vriendts-spieghel. Zacharias Heijns, Amsterdam 1602

Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/heyn003vrie01_01/colofon.php

Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd

zijn.

(2)

Sonnet.

Des vrientschaps edle duegt, natuer en werckingh crachtig In noothulp, troubewijs hier speelwijs wort vertoont Door Titus en zijn vrient Gisippus (waerd gecroont) Als spiegels beyd' oprecht na liefdes aerd eendrachtig, Wie sach oyt meerder gunst bewysen vriend waerachtigh

Dan daer een vrient zijns vrients goed vrienschap so beloont, En hy zijn bruyt hem schenckt (gans tegen de gewoont, Op dat int leven blijf, die anders sturve clachtigh.

Dees weldaet wordt vergoen Gisippus zijnd' in noot Van Titum die vrients schult op hem neem wil de doot Om zynen lieven vrients behoudingh voor hem steruen.

Vrient Zacharias Heyns dien u dit werck gheboot, Mose vriendtschap selve zijn, die liefd int hert u goot, Dies sult ghy vrienden danck met palm omvlecht verwerven.

Deught verwinne. C. Ketel.

Zacharias Heyns, Vriendts-spieghel

(3)

Den Eerw. Konst-rijcken Mr. Gillis Koninghslo, Schilder.

Waerde vrienthoudent man, den overgrooten yver tot de redenrijcke konste, die ic in u ghemoet gespuert hebbe, heeft my menichmael geport yets t'uvver eeren aen te vanghen, om u daer mede naer verdiensten te beschenken, doch tot noch toe niet gehad hebbende dvvwelc u maniere van leven na quam, is het selve nagelaten tot dat ic dit vrient-spel int licht bragte, dvvelc ic V. E. altijd toegedocht, ende nu eijndelic toegeeygent hebbe, op dat het door u, als der vrienden daer tot s'vrientschaps nut ende vrients vermaning gelesen en voorgestelt vverde. V. E. sal desen mynen cleynen arbeyt voor goet houden, tot dat de gelegenheyt yets beters geeft, d'almachtige God gonne V. E. een langhduerigh leven sonder ongeval desen 25. Feb. 1602.

V.E.D. Zacharias Heyns.

(4)

M. Iacob Claesz. tot zynen swagher Zacharias Heijns.

En soect der liefden lief uyt liefd' niet na zijn macht, De Liefd' te lieven doen, door haer lieflijcke stralen:

Ontdeckend' over al, hoe dat deur haer de palen Vermeerdren t'aller tijt, des vriendschaps vol eendracht!

Ia dit is't daer altoos des vriendtschaps vrient na tracht Waer voor men broeder u (ghesproken sonder smalen) Met recht wel houden mach, wiens redenrijck verhalen, Maect dat s'vriends liefdens nut, werd aen den dag gebracht

Hoe deur liefd' d'eenen vriendt den andren hout int leven, En hoe den anderen weer 'tzijn voor zijns vriends wil geven, Waer door hy (midts Gods wil) 'tzijn en zijns vriendts bevrijdt.

Hier in blijckt dan u aert, u hert en lust ter deghen, Hoe ghy tot const en deugt, met ernst zeer zijt ghenegen, Dies uwen lof hier deur sal dueren t'alder tijdt.

Hope vertroost.

Sonnet.

V constigh Vrienden Spel, vriendt Heijns ic stichtlick houw Des vriends vriendlicken aardt, is recht hier in ghedreven Gysippus gaet zijn Bruijdt, door vriendtschap over gheven Aen Titus zynen vriendt, tot eene echte vrouw.

Dees twee goe vrienden mooght gy stellen wel ten schouw Daer claerlick werdt betoont, de vriendschap, hier beneven Hoe dat met danckbaerheyt, oock Titus waeght zijn leven Doen zynen waerden vriendt, mistroostich was in rouw,

Ghy jonghe spieghelt u, wilt d'oude vriendtschap leeren, Houdt eenen trouwen vriendt, vry voor een gaef des Heeren V vyandt oock bemindt, met niemandt soeckt gheschil

Int wanckelbaer gheluck, wilt van u vriendt niet keeren Maer draeght malcanders last, de vriendtschap sal vermeeren VVenscht vriendtschap int ghemeen, in al 't gae zoo God wil.

R

VTGAERT IANSZ

.

(5)

Des Vriendt-Spieghels Personagien.

} Voorreden ende Tusschen spraeck.

Thalia

} Voorreden ende Tusschen spraeck.

Erato

Aristippus Philosooph.

} de vrienden.

Gisippus een Grieck

} de vrienden.

Titus Romeijn

Spaer-noy Gysippi Dienaer.

Sophronia de Bruijdt.

Dulcop. de Kock.

} Dieven.

Pub. Ambrosius

} Dieven.

Leeghwaghen Schoutet. Dienaer.

Schryver.

Selden thuijs Titi Dienaer.

Verneem-al de Maerte.

Reysigher.

Varro Rechter.

Octavianus. de Keyser.

Voor-reden.

Thalia.

Dewijl ô Suster nu het vijfde jaer ghenaect, So dat in Helicon gereedschap wordt gemaect Van die van Thespien na d'over ou manieren

Om haren feest-dagh groot der liefden weer te vieren, Zo heeft my voor dees tijdt het beste wel gedacht,

Dat dit mijn Vrienden-Spel werdt aen den dagh ghebracht,

(6)

Op dat ic weten mach waer van en hoe te singen, G'en hebt my tselve wit tot noch toe niet verclaert.

Thalia.

De tweevuldighe liefd', haer wesen, haren aert, Haer stout en strenghe daedt, haer wonderlijcke wercken, Sal ick op dit Thoneel nu geven aen te mercken,

Den inhoudt sal hier van verhalen heel int cort Wat na d'History schoon daer in ghehandelt wort, Dies hoort ghy sult hier uyt den gantschen sin ervaren Doch groot met my voor eerst die hier uyt jonst vergaren.

Veel ghelucs in allen weghen Wenschen wy den ghenen al Die hun tot het Spel verleghen Dwelckmen nu hier toonen sal,

Erato.

Van hun moet in d'aertsche dal Thuijs vol vreuchden zijn verkreghen, En des Hemels soet gheschal

Van Gods vreucht door zynen seghen,

Thalia.

Wy begeiren zo wy pleghen Ofter ymands by gheval

Tot veel sprekens waer gheneghen Dat hy my d'onnut ghebral,

Erato.

Want met sulcken luy gheral Zijn wy Musen gans verleghen, Dus u oordeel sonder gal

Tot den eijnd' sal zijn versweghen.

Thalia.

Nu suster maeckt wat plats en grens u neder stelt Door desen die hier comt sal d'inhoudt zijn vertelt.

(7)

Inhovdt.

Titus Q. Fulvius van zynen vader Publius uyt Roomen om de Philosophie te leeren, naer Athenen in Chremes huijs ghesonden zijnde, koos zijns Vaders sone Gisippum, die met hem daghelicks Aristippi lessen hoorde, voor een vrient, ooc insghelijcks Gysippus Titum weder, en hebben elcanderen na des vriendtschaps wetten

sonderlinghen besint, want nae dat Gysippi vrienden nae Chremi zijns vaders

aflyvigheijdts hem een schoone, deugtsame, ende rijcke Griecksche dochter by name

Sophronia ten houwlicke besorght hadden, ende zynen vriendt Titus, midts harer

volmaeckte schoonheijt ende welsprekentheijdt, op haer soo zeer verlust zijnde, dat

hy tot een quelende siecte geraecte, so heeft de voorseyde Gysippus zynen vriendt

Tito, om hem te verquicken ende weder op de beenen te helpen, zijn eygen bruijt

sonder wete van zyne magen, overgegeven, hem euenwel veysende of hy die getrout

hadde, alsoo is Sophronia, Titi huijs-vrouwe sonder hare wete gheworden: Want

Titus, die in Gisipps naem besliep, tot dat hy in zijns Vaders Publij plaetse (die

overleden was) gheroepen zijnde, het selue openbaer maecken moeste, om zyne

huijsvrouwe mede te leyden, waer over de vrienden onstelt zijnde, hem die doch ten

lesten volgen lieten, doch bleuen op Gisippo zo zeer verbittert, dat zy hem korts daer

naer uyt Athenen bannen, ende in d'uyterste armoede raken deden: Gysippus alsoo

van zyne maghen verlaten, ende alle zyne goederen quijt zijnde, reijsde na Roomen,

om zynen vrient Titum zijn armoed te kennen te gheuen, en also eenige troost van

hem te verweruen, aldaer doch komende, ende sich voor zijn doir

(8)

gestelt hebbende, is Titus uyt den huyse gekomen, en hem voorby ghegaen, zynen vriendt Gisippum, dewijl hy so slecht gekleert was, niet kennende, waer over de voorseyde Gisippus mismoedigh sich seluen socht om te brenghen: Hier en tusschen gheschiede daer een neerlaegh, alwaer Gysippus by den dooden blyuende, sich den handadigen bekende, op dat hy ter doodt raken soude, werdt alsoo voor Verronem gebrocht ende verwesen: Titus by gevalle dier tijd opt Raedthuijs komende, hoorde Gisippi naem roepen, ende werdt hem kennende daer hy na den cruyce ter doodwaerts gingh, dede hem derhaluen weder roepen, verclarende voor 'tghericht dat hy ende niet de verwesen de moorder was, dat zy derhaluen hem dooden, ende den anderen ontslaen souden, Gisippus weder street hier stercker tegens, segghende, dat hy alleen de doodt om dit zijn feyt schuldigh was, doch Titus en hieldt niet op om zynen vriendt te verlossen, tot dat Publius Ambrosius de rechte dooder selfs in zijn ghemoet gheslagen zijnde, door Godes schicking eerst voor Verronem, daer naer voor Octavianum den Keyser te voete vallende, dese twee onschuldigh dede kennen, dewijl hy sich selfs de misdader met clare redenen thoonde te wesen, waer door de vrienden verlost, ende hem voor die tijdt het leuen geschoncken werdt. Alzoo is Titus met zynen vriendt blylijck na huijs gekomen, ende heeft hem zijn eygen suster met de helft zijnder hauen ten houwelick ghegeuen.

(9)

Vrundt-Spiegel.

I. Handelingh. 1. Wtcomste.

Aristippus, Gisippus, Titus, Spaer-noy, Selden-thuys.

Ghy voelt nu by u selfs o waerde lieve jeught

Wat ons geleertheyt gheeft, ghy voelt nu wat een vreught, In't hert en in't gemoet de wetenschap kan geven,

Daer d'ongeleertheyt steedts seer ongerust doet leven.

Ick heb u meghedeylt van't geen ick heb ghehadt, Als namentlicken siet van eenen sulcken schat

Die waer ghy staet oft gaet by wien ghy ooc moght komen V noch door vier noch swaert en sal zijn afgenomen, Het gelt en 'tgroote goet kont ghy licht worden quijt, De wetenschappe doch thoont altijt wie ghy zijt, En helpt u weder op een veel verscheyden wijsen, Dies moetmen boven 'tgoet de leering altijt prijsen.

Een Wijsman welgheleert van d'ongheleerde schilt Alst wel ghetemde paert van d'onghetemde wilt, Zoo dat een arm wijs man veel beter word bevonden Als wel d'onwijs' al heeft hy menich dusent ponden:

Den eenen en ghebreeckt niet anders dan het gelt Den andren doch, al 'tgeen den mensch verheft en stelt Tot een heer boven al d'onredelijcke dieren.

Dies seg ick overluyt ghy beyde mijn scholieren Wel gelucksalich zijt, dewijl ghy niet alleen Het gelt en goet en hebt, by velen heel ghemeen

Maer noch daer neven 'tgeen het dier maeckt tot een mensche

(10)

V en gebreeckt nu niet dies ick alleenlick wensche Dewijl Gysippus nu verandert zynen staet, En dat ghy Tite med' uyt mijnder scholen gaet, Dat ghy te geener tijt en tredet uyt de palen

Des deuchts, hoe wel d'ondeucht u daer van socht te halen Maect dat de wulpsheyt quaet oft wel de gulsicheijt Dewyl dat menich gast daer dore wort verleyt, V doch tot geender tijt onthelsen met verlanghen, Mits ghy van de fortuyn veel gaven hebt onfangen, Want 'tleven dat zy ons voorhouden als seer goet Wel voor een wyle tijts genoechlick is en soet, Doch als de mensch gevoelt wat hem is overkomen, Zoo siet hy dat zijn goet door haer is wech genomen:

Begeeft sich ooc daer na dus geldloos tot het quaet Tot leugen, tot bedroch, tot stelen, tot verraet, Tot straetschendinge med' als moorder achter landen

Dwelc hem brengt om den hals door straf met grooter schanden.

Volgt liever het gebot van Genius en maeckt Dat ghy de goy begeert en best, opinie raeckt, Bidt haer seer ernstelick dat s'eer zy van u scheyden Dy door den rechten pat ter saligheyt geleyden.

Ter wylen leeft en kint elckandren nu voortaen Ghelijck ghy 'tselve doch tot noch toe hebt ghedaen.

Gysippe gy voor al naer u beloofde trouwe Die corts gheschieden sal, sult leven met u vrouwe Ghelijck als dat betaemt, in deughden liefd' en eer.

Dit zy ghenoech gheseyt, 'tis tijt dat ick nu keer

Naer huijs, der clocken slach my roept tot mijnder scholen Let u noch iets voortaen en latet niet verholen,

Maer comt vry onbeschaemt versoeckt my mynen raet, Mijn huijs mijn schole me voor u steedts open staet

(11)

Ick wil u t'alder tijdt zeer garen onderwysen.

Gysippus.

V reden waerde Heer en is niet om volprysen, Ick danck u dusent-fout van tgheen ick heb geleert.

Titus.

Ghy hebt in my 'tverstant verlichtet en vermeert Dies ic mijn meester danck met herten ende sinnen.

Aristippus.

Op dat het u wel ga, bemint men sal u minnen.

I. Handelinge, 2. Verschooninge.

Gysippus, Titus, met hare knechten.

Wat docht u Tite vriendt en schiept ghy gheen vermaeck In dese leste les? voorwaer des menschen spraeck Met redenen ghesticht werct wonderlijcke dingen.

Tit.

Iae vriendt by na en kond, ick mijn ghemoet niet dwinghen Zo had zijn tongh mijn hert getreft tot inden grondt.

Gysippus.

Ic wensche dat hy blijf met vreughden en gesont Tot veler nut en heijl noch langen tijt van jaren.

Titus.

Ic hop' oock dat wy hem met zyne gryse haren Voor ooghen selen sien so langh ons leven duert,

Want hy steets menigh mensch recht na de deuchden vuert.

Maer segt Gisippe vriendt, ick hoorde hem vertellen, Dat uwe vrienden u int houwlick willen stellen, Wat ist doch voor een deur dat u wordt toegheseyt?

En machmen haer niet sien? ick bid dat ghy my leijt Ter plaetsen daer zy is, en wilt dit niet weerleggen.

Gis.

Ken can o waerde vriendt het self u niet ontseggen

(12)

Ick gaen nu nae haer toe dus volcht vry onbeschaemt Sophroniam sult ghy sien en spreken soo't betaemt.

Titus.

Ick volge treet voor in den stoutrick sal ic slachten Ghy knechten gaet naer huys g'en hoeft ons niet te wachten.

I. Handelinghe 3. Wtcomste.

Selden-thuys, Spaernoy.

Wy sullen haest smullen.

Spaernoy.

Ia 'tsal haest aengaen

Selden-thuys.

Ons buyxken dick vullen.

Wy sellen haest smullen,

Spaernoy.

Ia drincken met pullen Menighe vaen saen,

Selden-thuys.

Wy sellen haest smullen,

Spaernoy.

Ia 'tsal haest aengaen,

De Bruygom sal hem in der haest ter baen slaen Om met zijn Bruyt te spoyen na de kerck, Dit is wel stil en dier ghegaen int werck, Ken hebbet selfs tot noch toe niet gheweten, Ons maerte Verneemal die alle secreten Naer haer vermeten opt duymken vast heeft, Naer dese Roos, niet eens ghetast heeft.

Selden-thuys.

Hoe sal zy luysteren met open ooren.

(13)

Spaernoy.

En dat om 'tBruyt stuck

Selden-thuys.

tSou wel behooren,

Maer oft wy maet oock yet sullen kryghen?

Spaernoy.

Dat gaept als een hoven laet ons slechts swygen Daer en is geen twyfel de saeck en lijt geen last, V meester siet wel hoe dees broeck u past Daer diende voor al een patroon na ghenomen, En sout ghy hier me ter Bruyloft komen 'Twaer schande voorwaer uwen baes is t'eel.

Selden-thuys.

Ken vrage daer niet naer al segt ghy noch so veel, Want uwen Rock dient oock voorwaer ter eeren Zoo men d'achterste wil na vooren toe keeren, Wy hebben beyde wel wat nieus van doen.

Spaernoy.

Ken wil geen kleet ten zy opt nieu fatsoen, Want ick voortaen de platte buycken prijse, De schouderen breet op de Fransche wijse Daer op seer net veel koordekens gheboort.

Selden-thuys.

Ick bid u maet, dat ghy u niet en stoort Al waert wat minders ghy moet u lyden

Spaernoy.

Siet ick salt den baes segghen by tyden, En krijgh ick niet so wort hy my quijt, Ick moete nu dagelijcx hooren 'tverwijt

Tot mijnder spijt daer komt pantrock ghestreken En wil ick eens de Vrijsters aenspreken

Met my zy steken den draeck over al Ia segghen plat uyt datmen my sal

(14)

Bevinden heel mal in alle mijn saken, Om dat ick juijst het kleet laet maken Op d'out fatsoen, daer ick beter kan,

Doch ick salt versien, want 'tkleet maeckt den man Ick wed' ick kryghe dan vrysters met hoopen.

Selden-thuys.

Ia met kudden selen s'u na loopen Ghelijck de hondt recht na de cluppel doet.

Spaernoy.

Gelooft vry maet, ick heb noch goeden moet, Kost ick my slechts wat veysen voor de lieden My sou eer langh al wat goedts geschieden:

Wie weet noch watter nu korts ghebeurt, By wijn en bier men selden truert,

Men spreeckt op bruyloft al bruylofs reden.

Selden-thuijs.

Holla daer comt den baes aenghetreden Laet ons verschoyen eer hy ons siet.

Spaernoy.

Bylo langher te blyven en dient ons niet.

1. Handelinghe, 4. Uerschooning.

Gisippus. Sophronia. Titus.

Sophronia mijn lief macht dan oock zijn so laet?

Sophronia.

Mijn lieve waerde lief men moet wel seggen jaet Dewijl ons Maget stracx de kloc heeft hooren slagen, 't Is een seer helder weer, en oock so zijn de daghen Al vry wat veel ghelenght in dese lentens tijt.

Titus.

Hier by so dient ghevoeght als 'tlief zijn liefste vrij

(15)

Met soete redekens vol woorden van genuchten Zo wil ghemeynelick Saturnus snel vervluchten, Sulck minnaer doch elaes en vindt den tijdt niet cort Die van zijn liefste lief te zeer verstooten wordt, Want hy in dusent anxt altijt thooft heeft vol sorgen.

Gysippus.

So seg ick u adieu Sophronia tot morgen,

Sophronia.

De Heer bewaer u lief oock u geselschap mede

Titus.

O overschoone blom leeft langhen tijdt in vrede.

V minnelick ghelaet mijn herte gans doorwondt.

Gisippus.

Vriendt Tite gaet ghy me?

Titus.

Gaet voor ick volgh terstont.

I. Handelinge 5. Uerschooninge.

Titus.

O ongheluckigh mensch, hoe ben ick dus vermant Waer is de liefde nu, waer is nu mijn verstant Vergeet my so de deugt in Cremes huijs ontfangen?

Heb ick na mynen vriendt nu langer geen verlangen, Gisippi vriendtschap groot heeft my veel eers gedaen Sal ick de selve nu niet langer gade slaen,

Denct Tite wat ghy doet, denct wat ghy wilt beginnen, Gy mint, wie mint gy doch? ghy stelt al uwe sinnen Op eene die alree den genen heeft ghetrout

Die u van herten lieft en voor zijn broeder hout, 't Waer beter dat ghy haer als suster mind' in eeren En socht dees liefde blindt uyt u ghedacht te keeren.

(16)

Dies u begeerte dwinght en breydelt uwen lust Die doch onredlijck is en stelt u hert gherust Wilt liever uwen sin aen een alsulcke leggen Daer uwen besten vriendt niet tegens en kan seggen, Want al ist saeck dat ghy 'tversoeck verkryghen mocht Zoo hebt ghy voor de deucht niet dan onmin ghewrocht, Ick mercke tis also, dies wil ick oock verkiesen

Dat ic veel liever wil 'tlief als den vriendt verliesen En setten het ghemoet der liefden gans hier van Holla wat segg' ic daer, Sophronia ken kan, Mijn jonckheyt is te teer Cupido veel te machtich En zyne wetten med' in alles veel te crachtich, Siet door u schoonheyt groot en minnelijck gelaet Lief uwen naem alleen soo diep gheschreven staet In 'therte 'twelck hier rust bereet voor u te sterven Dat ick te geener tijt u hulp en kan ghederven:

En oft Gysippus schoon het deerlijck lyden merckt Dwelck dit blint goyken strengh soo vierich in my werckt, Sou my mijn beste vriendt hier neven noch bedroeven daer ic elendich mensch wel hulp en troost sou hoeven?

Ken hoop dat nimmermeer, zijn hert en zijn gemoet Ten zy dan dat ick mis, te mywaerts is te goet.

Maer Tite tis zijn lief hy mint de selve mede

Ia s'is hem schoon belooft, wat dunckt u sticht dit vrede?

Zoo ghy die had getrout en dat Gysippus quaem Om haer, al waer't u vrou waer u dit aenghenaem?

Hier op en heb ic niet nochtans ten mach niet baten Want ick en kan haer doch uyt mynen sin niet laten Mijn leden werden slap 'tghebeente my begeeft, De cracht vergaet my gans ick heb te langh geleeft.

(17)

I. Handelinghe, 6. Uerschooning.

Selden-thuys, Titus.

V socht ic Edel Heer belieft u niet te eten Gysippus wacht u vast, de vrienden zijn gheseten?

De klock heeft al eenwijl de maeltijt ingheluyt.

Tit.

Om 'tgeen ic nu behoef en gav' ic niet een duyt

My'n dient noch spijs noch dranc naer 'tbed is mijn verlanghen, Mijn leden soecken rust de sieckt heeft my bevangen

Zoo dat ic ligghen moet wel tegens mynen danck.

Selden-thuys.

Hoe gaet dit toe mijn Heer? hoe zijt ghy doch dus kranck?

Hier op en had ic eerst gheen ooghemerck gegeven, Hy is voorwaer seer swack de siecte doet hem beven Als een die Kortsich is oft wel van kou verkluent, Heer hout u vast aen my vry op mijn schoudren steunt, Zoo breng ic u naer huys daer ghy sult mogen rusten,

Titus.

Ga wy, de strate doch en can my niet verlusten

I. Tusschen-sprake

Thalia.

Soo wie door 'tgoyken tblinde kint Zijn hert door wont bevangen vint, Al andre dinghen laken can, Want hy veracht voor alle man Alleenlick niet 'tgoet en ghewin Zijn vrienden en zijn huysghesin, Maer oock de wetten alle gaer, Ia stelt sich dickwils int ghevaer.

Heraclitus seer wel bediet Men can de liefde dwinghen niet,

(18)

Want allen 'tgeen zy wenschen mach Haelt s'int perijckel voor den dagh, Der liefden brandt is een ghewelt

't Welck dag'lijcks meer den minnaer quelt.

Een hittigh peysen sonder endt Die haer tot rasernye wendt.

Leander sich ter zee begaf Doch raeckte daer niet weder af.

Oock Guischart med' heeft onderstaen 't Gheen hem de doodt heeft aenghedaen Meer andre door der liefden cracht Haer selven hebben omghebracht.

Hoort noch hoe Koninck Ninus voer Door 'tminnen van een snoode hoer Hy had in liefde zijnde blindt.

Simiramis soo zeer besint, Dat hy na heure bed' haer gaf Voor eenen dagh zijn croon en staf, Ded' oock 'tghebodt in sulcken schijn Dat elck haer moest gehoorsaem zijn, Zy dus ghestelt in volle macht

Ontboodt tot haer des Konincks wacht, En heeft zeer strengh met vlijt belast Dat Ninus werdt ghebonden vast, Daer naer oock dat hy werd onthooft, Dies hy vant leven werdt berooft En zy bleef zo int regiment,

Dus werdt des Koninghs stoel gheschent Door blinde lief en cleynen raedt:

Doch als Cupido, 'tminnen saedt In 'therte van een wijsman stort, De liefelijcke vruchte wort Met deucht en eeren volghemengt Die zynen Heer in vreughden brenght.

(19)

Erato vangt nu aen, hier hebt ghy stof om singhen Hoe dat den schutter blint den minnaer kan gedwingen Begint want elck bereet om hooren swijght nu stil.

Erato.

Thalia suster, 'tsal gheschieden naer u wil, Dewijl ons minnaer doch leeft in groot verlanghen So meijn ic 't Minnen lied voor dees tijt aen te vangen Dwelc Sappho lestmael sanck, by ons int vreuchden dal Dies ick het selve nu aldus beginnen sal.

Op de wyse: Liefd' int secreet mijn jonck hert krencken doet.

Hy is den Goden int gheluck ghelijck Die onverboden hoort u reden rijck, En mach aenschouwen u Lief int ghesicht.

O schoon blom der vrouwen die my gans onsticht Want ghy my therte uyt den boesem treckt Waer door mijn smerte daghlicks wordt verwect:

So dat mijn sinnen gantslijck zijn onstelt,

't Lichaem ooc van binnen van den geest ghequelt.

Wil ick aenmercken uwe schoonheyt groot Voor alle wercken so wordt ick schaemroot Mijn tongh wil cleven, de spraeck my vergaet, Thooren daer beneven is in slechten staet.

't Ghesicht der ooghen my oock gans begeeft Ten wil niet dooghen al tgheen aen my leeft 't Schuddingh en bevingh valt my over 'tlijf tVocht oock overbleven is van coude stijf

Lief menichwerven mijn hert naer u wenscht Moet ick u derven so blijf ick verstenst Vol onghenuchten oock tot aller stont,

Helpt my lief uyt duchten maekte mijn hert gesont.

Thalia.

Ick seg u suster danck, men sal nu weer beginnen Dus hoort wel naerstig toe gebruykende uwe sinnen.

(20)

2. Handelinge, 1. Wtcomste.

Gysippus.

Hoe rijck de mensch oock is van ghelde Landt en Dorpen, Zoo is hy evenwel veel qualen onderworpen,

Dit blijckt aen mynen vriendt die nu een wyle plat, Te bed gelegen heeft, wat helpt hem zynen schat?

Wat helpt hem zijn groot goet, dewyl doch dat mits desen Zijn oversware pijn der krenct en can ghenesen,

Hy blijft noch soo ic merck al even kranck gestelt, En 'tschijnt dat hy sich selfs wel ergens inne quelt, Doch ic en can den gront tot noch toe niet geweten Daer hy nochtans als vrient weet alle mijn secreten, Is dit de vriendschap groot o Tite dat g'u veyst Voor een die t'aller tijt om u te lieven peyst?

Kont ghy alsulcken een weerleggen oft ooc haten Die voor u waerde vriendt zijn leven soude laten?

Ghy hebt soo langhe wel met u ghesel gheleeft Dat ghy licht hebt gemerct wat hy in 'therte heeft, Holla Gysippe saeght, ghy dwaelt in u gedachten So ghy met reden wilt recht na de waerheyt trachten Ghy lieft hem dat is waer, doch hoe ghy waert gesint Heeft hy u t'aller tijt nochtans oock weer bemint, En oft de siecte swack met hare gesellinnen

Daer Morpheus hem by voegt, zijn hersenen verwinnen So dat hy niet en weet waer 'thooft hem open staet, Toerekent ghy hem dit als voor zijn eyghen daet

Neen doch zijn liefd' en can tot mywaerts niet ontbreken, Ic wil meer naer hem toe, hem troosten, en toe spreken, Maer holla, so my dunct zijns Kamers dore kraect,

(21)

Soud' hy wel wat verquict, zijn van zijn bed geraect?

Voorwaer daer is hy selfs, o vriend ter goeder uren Begint ghy wederom de leden wat te rueren, Hoe ist o Tite doch hoe ist met u doch al?

2. Handelinge, 2. Uerschooninge.

Titus, Gysippus.

Ic hope dat het haest ghebetert wesen sal Mits dat de borste nu gheneyght is tot het quelen, Soo dat mijns levens draet Lachesi wil vervelen Die tot haer suster roept ghy wacht te lange snijt.

Gysippus.

Mijn lieve waerde vriend maect u dees quellingh quijt, En seght my wat u deirt ic heb't u dick gebeden,

Het is al veel te lang gheveynsdelick ghestreden Met hem die sulcken hert u zynen vriendt toe draegt Dat 'tself so lang ghy treurt in dit min lichaem claegt, Waerom wilt ghy my dan u qualen so verbergen.

Titus.

Gysippe lieve man dit u soo dicwils verghen, Bedwingt mijns herts gemoet en opent my den mont Hoewel doch tegens danck, om u te maken cont Waer om ick liever wensch te sterven als te leven, Siet het gheval had my ghelegentheyt ghegeven Om proeven oft de deugt in my ooc was stantvastich Doch 'teghendeel daer van viel my so overlastich Dat ic my voel met recht verwonnen en beschaemt, Dies 'trecht verdiende loon des dootsmy toe betaemt En dat in sulcken saeck dat ict my schroem te seggen, Doch sal naer uwen sin de schaemte neder leggen, Weet dan Gysippe vriendt de schoonheyt van u bruyt Haer minnelijck ghelaet haer oversoet gheluyt

(22)

Der spraecken Redenrijck heeft my thert so bevangen Dat tot haer nacht en dagh al myne sinnen hangen, Sy heeft my door de borst geraeckt so diep int hert, dat my 'tsoet minnen vier tot allen uren smert;

Doch heeft al evenwel te recht de goede reden Hert teghens dese liefd' in mijn ghepeijs ghestreden:

D'een wilde dat ick haer sou stellen uyt den sin, Maer d'ander braght my die daer stracx al weder in:

D'een wilde dat ic doch dees dwaesheijt sou vermyden, En d'ander dat ick my soud in dit vier verblyden:

De Reden wilde dat den brandt steets wert geblust, Maer d'ander wederom, dat ick sou scheppen lust In 'tgene dat my nu te niet gantsch wil verbranden:

De liefd' hiel d'overhant tot myner grooter schanden, Alnoch so geeft my me de reden te verstaen, Dat ick hier door my selfs heb veel te cort ghedaen, Doch scheld' ick de Fortuijn dat ic dees bruijt moet derven, Midts dats' u toe behoort, dies wil ic garen sterven, Ia wensche na de doodt, want 'tleven my bedroeft.

Gisippus.

Dewijl O Tite vrient gy nu vrients troost behoeft, En dat ghy sterc genoegh voor dees tijt zijt geslagen, Soo'n wil ick over u my selven niet beklaghen, Hoewel't wel reden waer, dewijl ghy my bedeckt Alsulcken lyden swaer, dwelck u tot krenckte trect,

Want 'tschijnt dat ghy hier door de vriendtschap hebt ghebroken, Dewijl dat eenen vrient, al sout zijn eere kroken,

Geen dinc verborgen magh, dwelc hem op't herte leijt, Op dat hier op zijns vrients goetduncken wert geseijt, Want een goet vrient so wel zijn vrienden moet ontraden Het geen oneerlick is, en hun sou moghen schaden, Als hy hun tot den nut int eerlijck helpen sal,

(23)

Na dat den tijdt me brengt, naer volgend' het geval, Doch dit en dient nu niet, ick wil het laten steken, En u van dese saeck recht mijn ghevoelen spreken.

Dat gy mijn Lief bemint en geeft my geensins vremt Hoewel doch dat zy my ten houwlick is ghestemt, Dewijl het wesen fris, en d'overgoe mannieren

De deughden ooc te recht haer schoonheijt so vercieren Dat alle menschen haer met reden willen houwen Voor d'uytgelesen blom van alle Griecsche vrouwen, So dat het vremder waer dat zy van sulck een hert Dwelc eel is van gemoet, ooc niet gemint en werd.

Maer nademael O vriendt ick nu wel kan gemerken Der liefden brandt in u, die vierigh is int wercken, So dat u buytens haer ter Wereldt niet en haeght, En wil ick Tite niet dat ghy 'tgheval beclaeght, Om dat my dese bruijt ten houwlick is ghegheven, Want ic wil noch voortaen in vrientschap met u leven:

Ghedenckt u wel den tijt dat ick oyt heb ghehadt Yet eygens sonder u, mijn gelt ende mijn schat Heb ick O waerde vriendt ghestelt in uwen handen, Soo'n sal dit goet ooc me, al waer ick met de banden Des houlicks schoon vercnocht, u niet geweygert zijn Hoewel het selue, doch niet sonder smert en pijn, Van dit mijn goedigh hert geschieden en sal konnen, Dewijl dees bruijt byna mijn sinnen had verwonnen, Doch overmidts dat ghy tot haer so seer gesint, De selv' in u gemoet veel virighlicker mint, Als ick tot noch toe doe, Sophronia midts desen En is mijn Bruijt niet meer, maer 'tsal de uwe wesen, Daeromme zijt ghetroost, u swackheyt weder stijft, Schept vrolijck eenen moet, u swarigheyt verdrijft,

Verbeydt van nu voortaen met blijdtschap en met vrueghden

(24)

Den loon van uwe liefd' in eeren en in deuchden.

Titus.

Gysippe waerde vrient u milde vriendschap goet Bethoont my claer genoegh hoe myne wesen moet, Daer om en wil ic oock voor 't myne niet ontfangen Het geen u God toevoegt en ghy met groot verlangen Tot noch toe hebt verwacht, gebruyct derhalven nu Met overgroote vreucht het geen alleen voor u Is van begin geschict, wilt my des niet vermanen, Maer laet my liefste vriendt verdwynen in mijn tranen Die my elendich mensch Gods schickinge toewent, Want ic tot sulck gheluck onwaerdich ben ghekent Dies bid ick hout doch op hier over meer te dingen.

Gysippus.

Mach onse vriendtschap vriendt my gonnen u te dwinghen, Soo dat ick over u door haer ghebieden mach,

Wil ick dat zy als nu veel starcker als zy plach V porrende sal doen tot mijnen wille neyghen, Dat is dat ghy mijn Bruyt sult nemen voor u eygen My is ghenoegh bekent der liefden groote cracht

Die menich kloecken mensch heeft om den hals ghebracht, Dat u 'tblindt goyken me doort schieten sou doen sterven, Hier neven dat ic ooc sou kiesen Plutos erven,

Als ic u miste vriendt, die my zijt lief en waert Mijn leven doch door u bywesen wordt ghespaert:

Sophronia daerom u eyghen vrou sal wesen Dewijl dat zy alleen u krenckte can ghenesen, Mijn sinnen hebb' ick haest een ander toegevoeght Soo zijn wy beyde dan in vriendschap vergenoegt, De miltheyt wet' ic wel en sou so groot niet blijcken

(25)

In myne vrientschap goet waert datm' in alle wijcken So weynich vrouwen volc als goede vrienden vont, Daeromme zo ghy wilt dat ic selfs blijf ghesont Sult ghy door mynen raedt u selfs verdriet versetten.

Titus.

Mijn overgoede vriendt sal ick alleen beletten Dat sulck u derven sal die u vercoren heeft?

Voorwaer ghy doet te veel, want gy my niet en geeft Alleenlick tgheen ic min: maer ooc mijn leven mede, Dies wenscht mijn herte meer alst oyt te voren dede Om u mijn waerde vriendt in alles te believen.

Gisippus.

Om u in dese saeck dan beter te gherieven So moeten wy voor al zeer naerstigh gade slaen Wat ons voort beste nu hier in sal zijn gedaen, Op dat het wyselick met voorsicht werdt begonnen.

Siet eer de vrienden my Sophroniam wilden gonnen Mijn maeghschap haer zeer dick met moyt had aenghesocht Daer om en waret nu van ons niet wel bedocht

Maer wel een groot schandael dat ick den vrienden seyde Dat my dit houlyck nu met allen niet en greyde,

Doch ick en naem hier op al even wel gheen acht,

Waert saeck dat ghy hier door werdt in mijn plaets ghebracht:

Maer al mijn duchten is, zo ick haer wil weerleggen Dat zy het ja-woordt soet een ander sal toesegghen:

Hier om so dunct my goet, zo't selve u med' behaegt, Op dat dit Wilt int net heel seker werdt ghejaeght, Dat ick my veysen sal de Bruijdt te willen trouwen En datmen in mijn huijs de Bruyloft ooc sal houwen Daer na so sal ick u des nachts met goeden raedt Bestellen by de Bruijdt als Bruijd'gom in den staet

(26)

En dit Register vriendt wy so langh selen trecken, Tot dat gheleghen is den vrienden dit t'ondecken, Wie sal het selve doch dan willen teghen staen.

Titus.

O waerde lieve vriendt dit zy also ghedaen, Siet hier alreed' u volck gaet besich na de koken.

Gysippus.

Gae wy na binnen toe, ons reden is ghebroken.

2. Handelinge, 3. Uerschooninge.

Selden-thuys. Spaer-noy.

Seld.

Hoe zeer doen mijn armen, Mijn lijf is onstelt.

Spaer.

Soo soum' hem verwarmen.

Seld.

Hoe zeer doen mijn armen,

Spaer.

Ick moet me karmen, Dit draghen my quelt.

Seld.

Hoe zeer doen mijn armen, Mijn lijf is onstelt,

Daer zijn ons koruen nu neder ghevelt, Ick rade dat wy ons hier wat rusten.

Spaer-noy.

Voorwaer Selden-thuijs my sou wel ghelusten Van dit Capuijntgien soo't wel ghebraden waer.

Selden-thuijs.

Vertoeft soo langh men salt u maecken gaer, Doch ghy en sult de vinghers niet verbranden.

Spaer-noy.

De vingers maer, ick wet nochtans mijn tanden Om sulcken kost in mijn darmen te slaen, En dan ghedroncken al waert een vaen Van't beste dorts bier, k'en sou niet verslicken, Het sou sich soo wel by den anderen schicken,

(27)

Ia 'tsou my verquicken meer als dit werck.

Selden-thuijs.

Spaer-noy Spaer-noy ghy drinckt al te sterck, En daerom en willen de ronde schyven

Te gheener tijdt in uwen buydel blyuen, Dus blijft g'altijdt de selue die ghy zijt.

Spaer-noy.

Ick en wil van u hier van gheen verwijt, Want ick noch ben in soo goeden state Als ghy, die daghelicks met zeer kleyne bate V gheeft op de strate by u klapperijen, Om al de Wereldt met den nues te leijen, Daer ghy selfs mede niet veel en dueght.

Selden-thuijs.

Nu maet de hand, want dit en sticht geen vruegt, Wy moeten malcanderen al wat verdraghen.

Spaer-noy.

By lo sonder dat had ick by na gheslaghen, Daerom en spreect my van sulcks niet meer.

Selden-thuijs.

V woorden ginghen al med' aen mijn eer, Dus moghen wy wel beyde swyghen.

2. Handelinghe, 4. Uerschooning.

Verneem-al. Selden-thuijs. Spaer noy.

Amy hoe moe ben ick, ick moeter van hyghen, En waer ick loope, k'en vind dees quanten niet.

Selden thuijs.

Is u maerte blindt dat zy ons niet en siet, Roeptse roeptsedoch, zy gaet ons soecken.

Verneem-al.

Ick sou dees gasten wel swart vervloecken,

(28)

Spaer-noy.

Al hier, al hier, comt hier Verneem-al Hoe loopt ghy dus, zijn u sinnen berooft, Ghy lijckt by naer een kiecken sonder hooft Hier zijn wy beyd' om rusten gheseten

Verneem-al.

Ia voorwaer ghy hebt den tijdt wel versleten Het schijnt dat ghy doch nerghens op en acht En 'tis na de spijse al datmen wacht

De kock gans cracht sal u bekyven.

Selden-thuijs.

Wy moeten nochtans hier noch wat blyven En rouwen eens ons moede leden uyt, Sit me wat neer, hoe maket de Bruijdt?

En is zy nu niet al te wel te vreden?

Verneem-al.

Wat dunckt u doch, en heeft zy gheen reden?

Zy heeft nu 'tgeen zy langhe heeft ghesocht:

Maer seght wat heeft de Hoofmeester ghecocht?

My dunckt de corven zijn vol gheladen.

Spaer-noy.

Verneem-al voorwaer 'tis oock geraden:

Want tsou u schaden zo ghy't niet en wist

Gh'en hebt doch wete ic wel geen lijf meer inde kist, En u kints neuse mocht daer lust na krygen.

Selden-thuijs.

Wa Spaer-noy maet wilt hier van swyghen, Ick wil haer gheven het rechte bescheet.

Maerte maeckt vry u ooren ghereet,

Hier zijn voor eerst Lams, Calfs, Hamels bouten en Hasen, Cappuynen, Kieckens, Patrysen en Lamperasen,

Duyven, Gansen, Faisanten en Kalkoeten

En om den dorst te scherpen tot s'drancks versoeten

(29)

Zijnder noch Tonghen, Hespen, Sulten en Salaet.

Hier heb ic ooc een rolleken daert lecker ding in staet Dat selen wy tot Ian Pasteykens bringhen,

Thien pont Rokilien, zo veel Lettren en ringhen, Drie hondert Oblyen, vier ponden Succade, Acht pont Amandelen, vier doosen Marmelade, Tien ponden suykers tot het na bancket,

Acht pont Bischuijt, dwelck men daer tusschen set, Twaelf Marcepaynen, en sestien Kastelinghen, Dat zijn van die hooghe spitse dinghen Diemen by ons de schorste hoofden noemt, Doch zijn so met suyker en Canneel bebloemt, Noyt beter en cost en hebt ghy gheten.

Verneem-al.

En salder gheen gheback zijn, dat most ick oock weten Van eenigh ghevogelt oft lecker wilt.

Selden-thuijs.

By jaet introuwen de Bruijdt is te milt, Daer is de Rol, al dit salder wesen.

Spaer-noy.

Voorwaer maet het waer te langh te lesen, Dus en maeckt hier van nu gheen vermaen.

2. Handelinge. 5. Wtcomste.

Dulcop. Spaer-noy. Selden-thuijs.

Waer mach dit volck wesen, wat is dit ghedaen, Den eenen bout is na den andren ghesonden, Wel vrou vuijl-faus heb ick u hier ghevonden Ghy rechte lammere en sieter Verneemal, Ick wed' ick u less' zoo heerlijck doen sal Dat het u vry niet en sal behaghen

En ghy Koppen luystaert en hannen leeghwaghen,

(30)

V naken noch slaghen midts u quaedt bestier, Den kost behoort al lang gheweest te zijn aent vier, En beyde blijft ghy hier met rusten stil sitten, Gaet leert deluen, ploeghen, en spitten Ghy rechte kneuckels en plompe boeren.

Spaernoy.

Dul-cop ghy hoort uwen mondt te snoeren, Daer ghy voor't volc ons maecken wilt beschaemt

Dul-cop.

Dedet ghy u dingen ghelijck dat betaemt, Soo'n werdt ghy soo van elck een niet bekeven, Maer nu soo moet ghy worden ghedreuen Ghelijck de Esels die ter muelen gaen, Ia noch soo blijft ghy steegher staen,

Dus maeckt u ter baen om na huijs te spoeyen Eer dees mijn woorden tot slaghen groeyen.

Selden-thuijs.

Wy gaen, dus voortaen niet meer en claeght.

Dul-cop.

Gaet en maeckt dat ghy u beter draeght, Maer ick wed' ick vind hem stracx op der straten, d'Exter en can haer huppelen niet laten.

2. Tusschen sprake.

Thalia.

Des Wereldts loop hout desen ganck, Van daegh ghesont en morghen kranck, Soo wie den eenen dagh noch leeft, Des anderdaeghs den gheest wel gheeft, Waer blijdschaps vruegt ten huijs ingaet De droefheijdt voor de dore staet, Wie d'een uer lacht in d'ander weent, Al 'tgheen wy hebben wordt gheleent,

(31)

Wie d'een tijdt wordt in staet ghebraght, Men d'ander tijdt gantsch niet en acht, Ia menigh heer en vromer helt, Wordt uyt zijn eer en goet ghestelt, Hier van Persei leuen leest,

Die een groot Koningh is gheweest.

d'Armensche strenghe Koninghin Zenobia, en is niet min

In't selue swaer verdriet geraect, Twelc menich groot heer heeft gesmaect De Koningh Cresus was soo rijck, Dat niemandts hem en scheen ghelijck, In landt en sandt, in goet en gelt, Doch heeft hem Solon recht vermeldt, dat gheen mensch saligh werdt bekent, Al eermen wist zijns levens endt.

Want hy daer na werdt inden strijt Niet alleen al zijn eere quijt,

Maer ooc zijn volck, zijn goed, zijn landt:

Ia bleef daer na tot zijnder schandt Een dienaer Eyri, wiens cracht Gantsch niet en leeck by Cresi macht.

Hier teghens weer men dickwils siet Dat menigh man raeckt uyt 'tverdriet, Ia dat een arm verlaten mensch Wel alles krijght na zynen wensch:

Oock self des Koninghs staf en throon.

Maximinius Ghoti soon, Die over 'tvee op 'tplatte velt Als eenen hoeder was ghestelt, Werdt noch daer naer in grooter eer Vant Roomsche volck een overheer.

Oock Herma Trapesunti slaef In zijn verstandt kreegh sulcken gaef

(32)

Wt Platons schoone reden schat, Dat hy daer na in state sat

Als een groot Heer vant Vaderlandt Oock onsen minnaer was vermant Door blinde liefde totter doot, Maer nu sit hy in Hymens schoot.

Dies sult gy nu de tongh tot vrolickheden dwingen En ons in Hymens eer een Bruylofs Lieken singen.

Erato.

Op de wyse: Wee my ick mach wel claghen, mijn druck en swaer verdriet.

O Hymen vol ghenuchten Wat vreughden doet ghy aen Den ghene die naer 'tsuchten Ia sonder meer te duchten Recht tot hen liefste gaen En hare trou ontfaen.

De liefde die verborghen Den minnaer schier verstickt, Stelt avondt ende morghen Zijn hert in grooter sorghen, Daer ghy het self verquickt, En als ten besten schickt.

Hem die so cranck van minnen Zeer deirlijck was ghestelt, Hebt ghy 'tghemoet van binnen Versterckt en zyne sinnen Ghemaeckt vry onghequelt, Als een vrymoedigh helt

De vreucht sal hy bevinden Doch moet hy't weten danck, Den besten van zijn vrienden Die hem zo zeer beminden,

(33)

Dat hy zijn Bruijdt hem schanck Om dat hy was so cranck.

O Hymen Prins verheven Een God der Bruyloft me, Den Minnaers doet ghy leven, Midts haer u vrueght te gheven, En stelt haer hert in vre

O Hymen, Hymene.

3. Handelinghe, 1. Wtcomste.

Verneem-al.

Waer vind' ick nu yemandts van de ghesellen?

Waer sal ick loopen dat ick moght vertellen 't Ghene t'onsen huyse te hans ghebuert, In stede van lacchen elck een nu truert, Ick ben bekuert waer ick yemandts sal vinden Om mynen weet sack te moghen ontbinden, Want ick niet langher swyghen en mach, Siet Selden-thuijs die comt hier aen den dagh, Dien moet ick nu voor al dees sake gans ontdecken Ick heb voorwaer soo vele te vertrecken,

Dat ick selfs niet en weet waer ick beginnen sal, Selden thuijs, selden thuijs.

3. Handelinge, 2. Uerschooninge.

Selden thuijs. Verneem-al.

Wie maeckt hier gheschal Zijt ghijt Verneem-al ick come u by.

Verneem-al.

G'en weet tis t'onsent alles in de ly Ons dochter onbly met alle de vrienden.

(34)

Selden thuijs.

Hoe soo doch?

Verneem-al.

Om dat zy bevinden

Dat Gysippus Sophroniam niet en heeft getrout, Maer datse Titus voor zijn huijs-vrou hout, Teghens de meyningh van alle de maghen.

Selden thuijs.

Y wat ghy seght, ghy maeckt my verslaghen, Heeft dan mijn meester de vrou by de handt?

Dit dunct my eenen droom, ba dits een vremt verstant Hoe gaet dit toe, k'en kan dat niet bevroeyen.

Verneem-al.

Ons dochter en had oock selver geen vermoeyen, Maer hielde Gysippum voor haren man,

Die hem zeer wel in alles veysen kan, Men konde hem doch nerghens in betrapen, Maer Titus heeft altijdt by haer gheslapen, En heeft s'alleen als echte man bekent, Soo datse doch by d'eer blijft ongheschent, Dewijl Gysippus die Tito heeft ghelaten.

Selden thuijs.

Dees reden en kan ic voorwaer noch niet wel vaten Hoe ghingh dit toe, en hoe wist alle man doch dit?

Verneem-al.

Dat sal ick u segghen, ghy weet wel waer ick sit, Als ick naer 'thuijswerc my begeuen wil om spinnen, Van daer hoord' ick dat ter Cameren binnen

Eenen post oft bod' van Roomen comen was Met eenen brief aen Tito, die hy las, En werp 'tgesicht seer treurigh in der aerde, Want dit gheschrift zijns vaders doodt verclaerde, Derhaluen hy werdt by den Roomschen Raet

(35)

Gheroepen na Roomen in s'Vaders staet,

En dat oock inder haest sond'r eenighsins te toeuen, Daer sach ick Gysippum sich gantsch bedroeuen, Als hy van Tito dees tydinge vernam,

Dies ick zeer stil vast aen de dore quam, Soo dat ick Gisippum doen hoorde segghen, Mijn vriendt ons staet nu kloecklick t'overlegghen, Hoe wy de vrienden voor 'tbeste spreken aen, Midts ghy soo haest naer Roomen nu moet gaen, Ick vrees dat hun den meesten hoop sal stooren, Als zy van deze saecke sullen hooren,

Nochtans soo dient de vrouwe me gheleijt.

Selden thuijs.

Wat heeft doch Titus hier op gheseyt?

Verneem-al.

Wy moeten, seyde hy, Sophroniam openbaren, Hoe sonder hare weet de saecken zijn ghevaren, S'en sal het self, hoop ick, ten quaetsten nemen niet, Dewijl doch dat het nu volbraght is en gheschiet, Gysippus des ghesint, heeft sonder langher beyden De selv' op staende voet aldaer by haer bescheyden, Zy quam, Gysippus sprack, Sophronia 'tis tijdt dat ghy voorseker weet wiens huijsvrou dat gy zijt, Tot noch toe heb ick u wel raedt en daedt ghegeuen, Maer dit is uwen man, met hem zoo moet ghy leven, Ick wete dat ghy my voor uwen heere hout,

doch desen mynen vriendt heeft u te echt ghetrout, Siet Hymen heeft alleen hem met u doen verblyden, Want ick, al meijnt ghijt schoon, noyt uwe groene zyden Verwarmt en heb, dies hoort 'tverhalen van begin, Alsoo der liefden brandt zijn hert, ghemoet en sin

(36)

Zo zeer vast had ghestelt op u schoon suyver wesen Dat hy te gener tijt en conde zijn ghenesen

Van een so swaren krenct die hem ter doot toe brocht, Ten waer door uwe hulp, so heeft my goedt gedocht Dat het wel beter was u voor mijn vrou te derven Dan dat ic mynen vrient al wetens sou doen sterven Derhalven heb ick hem mijn plaets by u ghegont Dat ick het selve nu so stoutlick onderstont In stilte sond'r u weet, en hoeft u niet te quellen Want hadden wy hier van int minste iet willen mellen, So soude ick mogelijck en Titus selver mede,

By meest u vrienden al gheraeckt zijn in onvrede Zo dat dit houwelijck ghecomen had tot niet.

Titus hier neven oock van tgheen hun was geschiet Int houwelick vertrack al zijn secreetste saecken Om by Sophroniam dees woorden waer te maken.

Selden thuijs.

Wat seyde zy?

Verneem-al.

Zy sweegh een wijl al eer zy sprack

D'een voor en d'ander naer besiende met ghemack Al oft zy had gheweest in haer ghemoedt gheslagen, Daer na began zy doen met weenen te beclaghen Het ong'lijck haer gheschiet dus tegen haren wil.

Selden-thuijs.

Wat seydese doch meer?

Verneem-al.

Zy sweegh heel stil

Gaend' uyt de camer wech met haer betraende wanghen Naer s'vaders huijs in overgroot verlanghen.

Selden thuijs.

En ghy?

Verneem-al.

Ick volghd' haer naer met sinnen wel bedacht

(37)

daer hoord' ick heel end' al de selue klacht, Als dat Gysippus haer soo schendigh had bedrogen Want hy in al zijn doen den vrienden had geloghen, En heeft haer Ouders dit in als soo breet vermont, dat yeder haer voor Titi vrou bevont.

Had ghy geweest ter plaetsen daer midts desen de woorden int gheslacht van beyde zyden resen, Ghy hadt het self met wonderingh aen ghehoort, Meest op Gisippum doch soo waren zy ghestoort, In sulcker voeghen dat ick meyne by hun leuen Het self van yemandts oock en staet te zijn vergeuen, Dus staend' om luysteren stil so sagh ick Titum komen dies ic stracx mynen wegh heb herwaerts aengenomen, Verlanghe nu met vlijt wat hier int eijnd van valt.

3. Handelinghe, 3. Uerschooning.

Spaer-noy. Selden-thuys.

Men magh wel segghen dat de Wereldt malt, Wie hoorden oyt van sulcke vreemde seden?

Selden-thuijs.

Verneem-al, siet waer Spaer-noy komt getreden Of hem dees saeck oock wesen magh bekent?

Spaer-noy.

Holla wats dit, wien hoor ick hier ontrent, O Selden-thuijs 'tis tuwaerts dat ick wende, My dochte wel dat ick de stemme kende, V Meester soeckt u, ghy moet stracx voort, Hy is alree gheleerst en oock ghespoort, Om met zijn vrouw na Roomen hen te trecken.

Selden-thuijs.

Ist mog'lick vriendt, of komt ghy met my gecken?

Ick dencke niet dat ghy u door my veyst.

(38)

Spaer noy.

Ick segh voorwaer dat uwen meester reyst, dus stracks naer huijs, en laet u daer dan vinden.

3. Handelinghe, 4. Uerschooninge.

Spaer-noy. Verneem-al.

Wat groot gheraes was onder al de vrienden, Weet ghy oock maert wat dat daer is te doen?

Verneem-al.

Ick wistet al van gister voor den noen,

Maer noch en weet ick niet wat Titus mogte seggen Om alle desen twist te neder gans te legghen, dewijl, ghelijck ghy seght, hy met dees jonghe vrou Na zynen wil van daegh na Roomen trecken sou, My wondert ofmen nu daer med' mach zijn te vreden

Spaer noy.

Hy sprack zeer wyselijck, dit zijn zijn eygen reden.

Veel Philosophen wijs voor seker houden dat, Al 'tgheen den brooschen mensch aennemet of bevat Wt Godes schickinge den oorsprongh heeft genomen, Waer door ooc menigh mensch tot dit verstant is komen dat al 'tgheen is gheschiet oft noch gheschieden sal, Nootsaecklick soo ghebuert, en gans niet by gheval, Hoewel dat menigh me 'tnoodtsaeckelick bediet Alleenelick in 'tgeen alree magh zijn gheschiet, So dese meyningh dan int minst wort plaets gegeven Wat wordt van sulck een meer ghesproken oft gheschreuen, die d'onveranderlick, oft het gheschiede straft?

dan dat hy teghens God en zijn begeiren blaft, Ghelijck ghy nu me doet, dewijl u kranck opmercken, dit houlick niet en kent voor Gods voorweten werken,

(39)

daert doch genoeghsaem blijct hoe wonderlic hy voegt Het geen u voor dees tijdt soo qualick verghenoeght, Siet Iuppiter alleen u meyningh heeft ghebroken.

Verneem-al.

Heeft hier doen yemants ooc der vrienden ingesproken?

Spaer-noy.

Gy zijt te hastigh kaer, doet, bid ick, wat gemack, Zy swegen noch al stil, want hy noch wyder sprack, Ick neem nu, seyde hy, dat selfs van sulcke saecken De Goden groot geacht, geen werc en wilden maken, Soo dat de mensch alleen in sulcke daden wrocht, Alst dan naer onse wijs ooc menschlick wort bedocht Soo'n kont ghy evenwel Gisippum niet ghehaten, Om dat hy my zijn vrient dees huijsvrou heeft gelaten, Want sonder reden ghy hem lastert ende schelt, En onbehoorlick med' tot allen tyden quelt, Daer hy prijsweerdigh is in dese twee manieren.

Voor eerst om dat hy steets de vrientschap soeckt te vieren, daer naer mits dat hy me veel beter doet als ghy.

Al hier en wil ick niet (alwaer't doch recht te ty)

Verhalen dat den vrient na 'trecht der vrientschaps wetten Zijn leuen ende goet voor zynen vriendt moet setten, Tis my voor al genoegh dat ghy te deser stont Bedenkende bemerct dat somtijts vrienschaps bont, Der bloetverwanten bandt al verde gaet te bouen, Wy kiesen sulcken vriendt daer wy ons dan belouen, Maer krygen sulck verwant als ons tgeluc verleent, Heeft my Gysippus dan van herten soo gemeent, Dat hy min heeft geacht u vrientschap als mijn leuen Waerom sal 'tself u dan verwonderinge gheuen.

Dats d'eerst, de tweede re'en hier in te mercken staet V scherpsinnigh verstandt, 'tvoornemen en den raet

(40)

Sophroniam had besteet aen een geleerder man, Gysippus gaf haer weer aen een die soo veel kan, Zy kreegh door uwe hulp een Eelman deser stede, Door hem een rijc Romeijn van stam ooc eelder mede, Ghy gaeft haer eenen die haer nau en had besint, Hy sulcken een die haer uyt grondt zijns herten mint, Doch ken ic 'tswagerschap Gisipp' u best sou hagen, Om dat hy borger is, soo dat g'oock alle dagen De dochter met den man sout hebben als ghy wout, Dat staen ick u wel toe, maer dit voorseker hout,

Een nootvrient ongheveyst, waert valt, in vreemde landen Is beter voor gewis, dan vry veel gelts in handen,

Oock me meer eeren waert als eenen grooten schat.

Alsulcke goede vriendt te Romen in de stadt, Ghy my bevinden sult, dies hoort men te verblyden Daer elck om 'thertste wil dit houlick tegens stryden, Doch dat om mijn persoon gebuert, en denc ick niet Maer wel om dat het stil oft steelwijs is gheschiet, Dit evenwel en hoort niet qualick zijn ghenomen, Want ick en ben by haer niet als onschaker komen, Den welcken metter tijt men noch vergeeft het quaet doch komende by haer, socht ick dees houlicks staet, Ghelijck als dat behoort, met eeren aen te vanghen, dies ick haer eenen rinck wel hebbe willen langhen In teecken van de trou eer ick haer heb bekent, Voor eerst so heb ick oock mijn stem tot haer gewent, En duydelick ghevraeght met goy bescheyde reden, Oft zy in als gerust oock seer wel was te vreden, dat ick tot inder doodt sou wesen d'echte man, Waer op zy seyde ja, waeromme wilt ghy dan V seluen en my med hier inne langher quellen?

de Goden willen haer in myne handen stellen, En wilt ghy met ghewelt die daer weer rucken uyt?

(41)

Gysippum schelden med voor eenen snooden guijt?

Ick bid' u geeft my 'tmijn en laet my henen trecken En wilt doch den Romeijn tot gramschap niet verwecken Zo ghy my die onthout, houdt med' in u ghedacht Dat ghy gevoelen sult eer langh de Roomsche macht, Dit als hy toornich werdt en met stuer sinnen seyde, Gysippum uyt die plaets met hem naer buyten leyde Al dreygende de rest door't schudden van zijn hooft.

Verneem-al.

Door desen kout hebt ghy mijn ooren gans verdooft Nochtans verlangh ick zeer om d'eijnd hier van te weten.

Spaer-noy.

De vrienden sweghen al in stilte noch gheseten, Want Titus had beweegt den meestendeel van dien, Tot datter twee oft dry de naeste van hun lien Toestemden datmen hem (dewijl't zo was begonnen) Als echt en rechte man Sophroniam sou gonnen, Dies Titus strax van hun gelijcklijck werdt gesocht, En hebben hem zijn vrou tot zynen dienst gebrocht, Hy namse vierich aen, en dede straks bereyen Al 'tgeen hun noodigh was, de wijl hy moste scheyen, Ia was by naer al reed als ick hier buyten quam, Want hy vast van zijn vriendt Gisippo oorlof nam

Die't self daer niet en gaf: maer wild' hem noch gheleyden.

Verneem-al.

Swijght, hoort de door gaet op, treet met my aen d'een zy.

3. Handelinghe, 5. Wtcomste.

Titus. Gisippus. Sophronia. Selden-thuijs. Verneem-al. Spaer-noy.

(42)

Ten is doch niet van nood' O waerde vrient dat gy Ons langer volget naer, eer wy wel komen buyten, So sal de poorte doch naer onsen rugh toe sluyten, En nu dewijlt adieu daer binnen is ghedaen, So nemen wy verlof, ick bid u laet ons gaen,

Al bleven wy noch langh het moet ghescheyden zijn.

Gysippus.

Mijn uytverkoren vriendt het scheyden doet my pijn, Dewijl dat 'tfatum doch het selve zo wil schicken, Dat u bywesen my niet meer en mach verquicken, So lae tickt dan daer by bevelend' u te Gode, Hem biddende dat hy Mercurium zynen bode Steets late by u zijn, op dat ghy zo met lust Tot Roomen komen meucht in u ghewenschte rust, Hier neven bid ick u ghy somtijts eens wilt schryven.

Titus.

Gisippe dat en sal niet onghelaten blyven, V herte daghlijcks noch vant mijn vernemen sal, De Heere spaer u langh sond'r eenigh ongheval, En laet u d'edel vreugt met blijdschap steeds genieten.

Gisippus.

Dat u Sophronia den druck oock mach verschieten Bid ick den Goden me.

Sophronia.

Zy hebben (als ghy merckt)

O Vriendt alree 'tghemoet in my also versterckt, Dat ick nu mynen man wil volghen t'alder uren, So langh hier in dit dal ons leven mach gheduren.

Tit.

Adieu Gysippe.

Gisip.

Adieu O Tite vriendt, Adieu Sophronia.

Sophro.

Leeft langhe en wel ghesint.

Selden-thuijs.

Adieu verneem-al.

(43)

Verneem-al.

Adieu Selden thuijs.

Selden thuijs.

Eens ghesoent voor al, Adieu Verneem al,

Spaernoy.

Ick wenst u wel gaen sal.

Selden thuijs.

Adieu mijn lieve buijs. Adieu Verneem al.

Verneem-al.

Adieu selden thuijs.

De derde tusschen sprake.

Thalia.

Het gheen door't fatum is gheschiet En kan de mensch voorcomen niet 't Voorstellen is wel by den man, Maer God de daden schicken kan, Want hy des menschen herten kent En alle dingh te rechte ment.

D'een soecket tghelt en tgroote goet Maer met ghewelt hy't derven moet, Een ander tselve niet en acht

Doch 'twordt hem in de handt gebracht, D'een weet den voghel en tghewest Maer d'ander komt en rooft den nest.

Tsy vrou oft man elck dickwils gist, Maer 'tis ten deel meest al ghemist.

Sophronia voor seker hiel Dat s'in Gysippi handen viel,

(44)

Zy trouden hem, maer haer verstant, Doch Titus kreegh 'tlief by der handt:

Haer wooningh had zy hier ghemickt, Maer 'tfatum die tot Roomen schickt, De vrienden doch te zeer halsterck Dit houden voor Gisippi werck.

Ia wie de selve daet aenhoort Is ende blijft op hem ghestoort, Dies is de vriendt nu qualijck aen Om dat hy vriendtschap heeft ghedaen, Maer boven al om dat zijn vriendt die hy zo hertigh heeft besindt, Nu metter woon na Roomen reijst dies hy sich nacht en dagh verpeijst.

dus bid ick laet nu hier d'adieu Liedt zijn gesongen,

Erato.

Tgheschie naer uwen wil, ick sal 'tgeluijt der tongen Als oft Gysippus sprack, bedwingen naer zijn hert, Ons is ghenoech bekent, hoe 'svriendts verreysen smert.

Op de wyse: Era di mayo, of Met sware versuchten.

O Vriendt vercoren

Mijn hert te recht u gaen beschreijt, 'Khebt al verloren,

Dewijl dat ghy nu van my scheyt, Mijn vreucht mijns herten lust Ick blijf heel ongherust.

Ick heb bevonden

Dat uwe vriendtschap waerde vriendt, Tot allen stonden

Als u de mijn my heeft ghedient, Waer d'een handt d'ander wast

(45)

Daer gaet de vriendtschap vast.

In twee lichamen

En hadden wy oyt maer een ziel, Wat wy voornamen

Was ons ghemeijn hoe 'tself ooc viel, Maer nu so wordt berooft

Het lichaem vna zijn hooft.

God u behoede

Op dat ghy blyvet ongheschent, Houdt my te goede

Dat ick u niet en blijf ontrent, Elaes mijn lichaem deijst, Mijn siel doch met u reijst.

Waert zoo gheleghen Dat ick nu mochte met u gaen, de sware weghen

En souden my niet teghens staen, doch dat ick niet en mach Beclaegh ick alden dagh.

Dies ick met weenen

V wensche op weghen goede spoet 'tAdieu met eenen

V gheve voor de leste groet.

de Pen voort aen met vreucht.

Ons maken wil verheught.

4. Handelinghe. 1. Wtcomste.

Gysippus.

Elaes wat gaet my aen, wat is my overcomen?

Waer is nu mijn ghesin, waer is nu mynen staet?

Mijn eer en goedt alleen en is my niet benomen Maer ick en mach hier me niet treden by de straet, Onschuldich ben betijght met sulcken sno misdaet

(46)

Dat my de volle banck de stadt heeft doen verbieden, Om dat ick niet en heb gevolght mijns vrienden raet So moet ick nu voor haer en uyt Athenen vlieden.

O wreetheyt ongehoort moet dit alzo gheschieden, Om dat ick met mijn vriendt in vriendtschap heb gheleeft Wordt ic int openbaer beschaemt voor al de lieden, En vindt ic niemands nu die my vertroosting geeft?

Wee wee den ghenen die zijn vrienden tegen heeft.

Ic moet elendigh mensch dees schoone stat Athenen, Mijn soete Vaderlandt nu teghens mynen danck Verlaten, O verdriet waer wend' ick my nu henen, Mijn sinnen zijn versuft mijn herssenen zeer kranck, Nochtans so moet ick wech voor sonnen onderganck.

O Tite wist ghy vriendt wat ick nu moete lyden

Om 'tgheen u waerde man mijn milde vriendschap schanck, 't Geen u de soete vreucht doet scheppen met verblyden Komt my met axten swaer en ongenucht bestryden, Mijn huysingh zijnde quijt, mijn landt en al de rest, Moet ick dees schoone stadt en grensen me vermyden Om kiesen met onlust een ander vremt ghewest, Het voghelken verlaet zeer noode zynen nest.

Waer neem' ic dan den pas? de Son begint te dalen, Ic moete voort, waer hen? na Titum wil ick gaen, Mijn hoop' is dat hy my zijn vrient noch sal onthalen Voor al de vriendtschap groot die ick hem heb gedaen.

Adieu geleerde stadt, 'ken blijf niet langher staen Adieu mijn wooning schoon, Adieu mijn sture magen Die my dus teghen danck geholpen hebt ter baen, Ic seggh' u borghers med' adieu tot allen daghen V kinders selen noch mijn ongheluck beclaghen Als 'tgeen my is gheschiet men haer vertrecken sal.

O Goden geeft my cracht dat my de beenen dragen

(47)

Op dat ick raken mach te Roomen uyt dit dal Het paert zijnd' op den wech spoyt altijt na den stal,

Holla gaen ic ooc recht? hier zijn verscheyde wegen, Daer comt my eenen man strack int gemoet en tegen Dien moet ick spreken aen en vragen na den padt,

Mijn vriendt mach desen wegh oock recht gaen na de stadt Van Roomen? seght my doch eer ic begin te dwalen.

4. Handelinge. 2. Uerschooningh.

Reysiger. Gysippus.

Gaet vry recht uyt g'en sult niet konnen falen Tot hier toe com' ic noch van desen dagh van daer.

Gysippus.

Ist mogh'lick man, is dan de stadt zoo naer?

Ick meijnd' ick had noch vry al wijt te reysen, Doch heb ick my op weghe gaen verpeysen Waer door dat my den wegh heeft cort ghedocht.

Reysigher.

Dien voetwegh heeft u in de recht gebrocht, Nu sult ghy gaen verby dat hooghe riet, De torens die ghy ginsen van u siet Dat is de plaets daer ghy begeert te wesen.

Gysippus.

Mijn vriendt ick danck u hoogelick mids desen, Maer seght, kent ghy een jonghman goedt van aert Die Titus Fulvius heet?

Reysigher.

Ba die is wel vermaert,

Zijn Vader is nu cortlingh ghestorven,

Daer van heeft hy een krachtigh goedt verworven, Want hy was rijck, oock edel van gheslacht, Zijn soon is oock een Raedts-heer groot gheacht, Want zijn verstandt en is niet om vercloecken.

(48)

Gysippus.

Den selven meijn ick, waer sal ick hem soecken Als ick ghecomen ben binnen de poort?

Reysigher.

Ick salt u segghen, doch let op mijn woordt, uwen wech sal worden recht uyt ghenomen Tot dat ghy zijt op een schoon pleijn ghecomen, daer sult ghy sien zeer dichte by de kerck Een huijs gheciert met veelderhande werck, daer woondt de self daer ghy soeckt by te gaen.

Gisippus.

Ick danck' u goede vriendt, ic sal daer cloppen aen Och ick verlangh zo zeer om in dees stadt te raken,

doch noch hoe langhs hoe meer om dit schoon huijs te naken Op dat ick weten mach oft mynen besten vriendt

Nu ick in armoy ben, tot mywaerts blijft ghesint dewijlt gemeynelick na't spreeckwoordt wil gebeuren Zo wie rijck is van goedt zo langh hy is te veuren Veel goede vrienden steets aen alle zyden vindt de mensch doch t'aller tijdt het groote goedt bemint:

Maer so den selven man tgheval wil tegens loopen, Verliest aen elcken cant de vrienden stracx met hoopen de mensche waer hy can ontvliedt den armen staet.

Holla, hier ben ick schier al door de rechte straet dees poorte com' ick in, dit is thuijs zo ick meijn, dit is de kercke doch, en dit de groote pleijn Ick wil my voor dees door in stilte nedersetten de clocke slaet daer acht, hy'n sal niet langer letten, Elck Raedtsheer neemt alree na't Raedthuijs zynen ganck Hy comt. O Tite vriendt is dit nu mynen danck,

Heb ick sulcks oyt verdient in al ons samen leven Gy soudt doch uwen vrient het minste woort dan geven

(49)

En seggen gaet naer huijs, wat hebt ghy hier te doen, O Tite 'tpadt en is voor my noch niet so groen Dat ick my gheven sou in dese kou om reysen,

Ten waer ick uyt mijn stadt mijns ondancks moste deysen, Is dit de vriendtschap groot die ick u heb ghedaen, Dat ghy my sonder troost laet voor u dore staen?

En kan u herte nu sich tot u vriendt niet wennen?

Daer 'tmyne d'uwe' altijt voor broeder wilde kennen.

Saturne vader comt en vat doch dit u kint En naer u ou ghewoont met tanden my verslint, Ick heb te langh gheleeft, ick bidt u doet my sterven, Dewijl ick van mijn vriendt het aenghesicht moet derven.

Comt Terra moeder comt, doet open uwen mont, Comt Proserpina me en treckt my inden grondt, Lachesis houdt doch op wat wilt ghy langer spinnen Ghy Atropos snijt af en wilt u niet versinnen, Ick soeck Plutonem nu met wil en metter daet, Want mijn ghemoet verlanght alleen na zynen staet Comt Caron comt doch strack en wilt my overvoeren Op dat ick Cerberum de tongh mach hooren roeren, Comt duyster wolcken swert bevanght my mijn gesicht, Int doncker schep ic vreugt, bedroeve my int licht, D'afgaende flauwe maen voor my voortaen sal deugen, Want Phebi wagen schoon en can my niet verheugen, Comt pynicht my dan doot tot sulcken u doch rast, Die vlytichlick naer u met bey zijn handen tast,

Waeromme wacht ghy doch, kan u mijn bed' niet winnen, 't Schijnt neen, wat doen ic dan? ick ben berooft van sinnen, Daer sterft zo menich mensch die geiren leven sou.

(50)

O felle doot neemt my, waeromme wacht gy nou, Laet uwe pylen doch my onder d'aerde vellen, Den avont valt, wat raet? ic wil m'hier neder stellen, En sien wat Iuppiter my morghen gheven sal Waer door ick raken mocht uyt dit bedruckte dal.

4. Handelinge, 4. Uerschooninge.

Pub. Ambrosius. Leeghwagen.

Ist dat ghevallen? ay my mijn armen,

Leeghwaghen.

Gans wonnen swijght, waer toe dient doch dit karmen Wy worden ontdeckt, hoe roept ghy so stijf?

Pub. Ambrosius.

Waeromme loopt ghy my so op mijn lijf My dunckt dat mynen arm schier is ghebroken.

Leeghwaghen.

Ic merckte so my docht dat ymans quam gedoken Om ons den wech van voren t'onderscheppen, Dies ick my vry te recht bestondt te reppen, Doch nu en ist voor ons alhier gheen noot.

P. Ambrosius.

Her laet sien dan doet open uwen schoot Dat wy de buijt recht na behooren deylen, Dats u, dats mijn.

Leeghwaghen.

Holla, dat sou veel feylen,

Gy neemt daer als een dief meer als d'een helft te veel.

Pub. Ambrosius.

Dat liegt ghy als een schelm door uwe snoode keel.

Leeghwaghen.

Liegen seght ghy ja quant, dats op u diefsche huijt, Weerdu flux rept u ras daer is het mes ken uyt.