Joannes Mys, Gheestelycke plantaige van gheestelijcke op-climmende boomen · dbnl

(1)

op-climmende boomen

Joannes Mys

bron

Joannes Mys, Gheestelycke plantaige van gheestelijcke op-climmende boomen. Bauduyn Manilius, Gent 1675

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/mys_002ghee01_01/colofon.php

© 2014 dbnl

(2)

A

ENDE EERBAER

Devote ende godtvruchtighe Jonck-Vrouw Joe. M

ARIA VANDEN HAUTE

Groote Meesterigghe van het groot Beggijnhof van S. ELISABETH Binnen de Stadt van Ghendt.

J

ONCKVROUW

WElvvetende dat de ledigheyt nerghens toe en is streckende als om Godt te vergrammen, hebbe daer om

Joannes Mys, Gheestelycke plantaige van gheestelijcke op-climmende boomen

(3)

de uren vvaer ghenomen die my daghelijckx overschoten van mijn officieien, en die besteet in't componeren, ende by een te stellen, sommighe Geestelijcke Sanghen, ofte Liedekens, in forme van een mistique Plantagie van jonghe op-gaende, ende jeudigh groeyende Boomkens, die ick u.l. (sulckx sy zijn)met al mijn herte ben op-offerende, op dat ghy de selve singhende ofte lesende, inden gheest mocht vvandelen,

(4)

ende u vermaken als in eenen schoonen Hof, vervult met alderhande ghewas, hebbe dit dies te liever u.l. toeghe-eyghent, mits ick vveet dat u.l. de Godtvruchtigheyt bemint. soo het vvel gebleken is, als u.l. in het Jaer 1617. in het Beggyn-hof van S.

E

LISABETH

, om in volmaeckter Godt-vruchtigheyt te leven ghecomen zijt, en corts daer naer, in het Convent ter Eecken ghesteet ghevvorden zijt, in het vvelck

(5)

u.l. sulck progres of voortganck hebt ghedaenin deughden ende bequamigheden tot officien dat u.l. naer eenighe jaeren tot officien en overheyt van diversche Conventen ghestelt zijt ghevveest met eere ende lof, soo dat u.l. in het jaer 1648. tot het groot Meesterighschap van het Beggijn-hof van S. E

LISABETH

tot Ghendt; vercoren zijt ghevveest in het vvelck u.l. als heden noch Gouverneert met groote Eere en

(6)

Reputatie en noch altijdt tracht naer de middelen om de selve meer ende meer te offenen, boven dien om dat uwerl: Godt-vruchtighe congregatie als jonghe op-gaende plantsoenen, somtijden noodich hebben gheestelijcke besproeyinghen, om alsoo te beter op te vvassen, ende vruchten voorts te bringen, aengenaem aen dien Goddelicken Hovenier, de vvelcke in dese Gheestelicke Plantagie hun vermeyende (niet en

(7)

t'vvyfele) gheen vveynich contentement en sullen ghenieten. Leeft dan, singht, en verblijdt u inden Heere, met u.l. Gheestelijcke Kinderen, en aenveert desen mijnen aerbeyt, tot versekeringhe dat ick ben.

J

ONCKVROUW

.

U.L. oodtmoedighen dienaer, in Christo, Heer ende Meester J

OANNES

M

YS

, grooten Vicaris vande Exempte Cathedrale Kercke van S. B

AEFS

, in Ghendt.

(8)

Lofdicht ter eeren vanden seer Eerweirdighen Heer Myn Heer ende Meester Joannes Mys, Grooten Vicaris der Exempte Cathedrale Kercke van S. Baefs. binnen Ghendt,

In het licht laetende komen zijn Liede-boecxken gheseyt Gheestelycke Plantaige.

Comt Beggyntjes metter spoet, Comt vlecht eenen Roosen-hoet,

(9)

Croont daer-mé mijn Heere Mys Tot een wel-verdiende prijs.

Weest oock danckbaer en beleeft, En hem loon naer wercken gheeft.

Siet de Liedtjes honigh-soet, Die tot troost van uw ghemoet, Hy uyt eene goede plicht Voorts laet komen in het licht.

Schept uyt sijne Lietjes vreught, En daer door uw hert verheught.

Comt Beggyntjes, wilt u spoên, Gaet in sijn Plantaige groen, Treckt daer Tuylkens vol ghenucht,

(10)

Treckt een Gheestelijcke vrucht:

Singht een Liedtje tot Godts lof:

Dickwils gaet naer desen hof:

Hier en vindt ghy gheen venijn:

Dat u ziel mocht schaedigh zijn:

Niet als honigh voor ghewis In dit hof te vinden is.

Volght dan hier de bietjes naer;

Raept den honigh hier en daer.

Singht de Lietjes vroegh en laet;

‘tSinghen sal u bringen baet.

Singht aen Godt een nieuwe liedt;

So ons David dat ghebiedt.

(11)

Een soet Liedtje Godt verheught:

Godt schept uyt de Liedtjes vreught:

Selfs de Voghels van de lucht Scheppen in't ghesangh ghenucht:

Jeder Voghel, jeder dier

Danckt den Heer op syn manier.

A.J.D.

Deught baert vreught.

(12)

Gheeft aen Godt te kennen haer versuchtingen

Stemme: Lizette me diseit vn Iour

Of mijn wyden Buyck, mijn drooghe Keel.

1.

O Godt die alle herten kent Ghy siet het mijn tot u ghewendt, Door u is alle mijn begheerten;

Al mijn ghepeys en mijn ghesucht Is van u ooghen niet ghevlucht

Ghy merckt dat wel aen mijn gheneeren.

2.

Daer menschen troost en sien ick niet

(13)

Hy is wel d'waes, die daer naer siet, Want sulcken troost en can niet baeten:

Noyt mensch in't s'werelts troost iet wan M'heeft hier ghenoech exempels van, T'syn troosten die in noot ons laeten.

3.

Daerom soo laet ick t'swerelts baen En comme recht tot u ghegaen, Die rechten troost alleen cont gheven:

Mijn gheest alleen tot u ick stauw' K'sie die u syn gheweest ghetrauw' Dat gh'hun ghetrauw' oock syt ghebleven.

4

K'en wensch op aerden niet als nu Noch nu niet meer en sal van u, In u alleen heb ick behaeghen:

(14)

Hierom als t'hert in droefheyt steeckt De mondt en t'herte daer van spreeckt Ghy siet ick com het aen u claeghen.

5.

Lof maeckt dat mijn begheert en ghesucht Noyt tot een ander neempt syn vlucht Ick wil my altijdt aen u hauwen:

Hier heb ick seer wel op ghelet, K'heb mijn betrou op u gheset, In alle mijn suchten en benauwen.

Sy wenscht dat Godt haer in den nacht van dit leven soude willen commen verlichten.

Stemme: Emmanuel zoon ick staen heel verslaeghen

1.

O Goeden Godt waer sa lick henen treden?

Waer dack'my keer/k'vinde my in duysterheyt

(15)

En hier by soo vind'ick my,

In droef gheducht, en swaer ghesucht Hier van alle sy.

2.

Ten was gheen noot soo seer my te beswaeren Had'ick hier al u vermaen willen invaeren, Maer helaes, als eenen d'waes,

Heb ick ghegaen, en my misgaen met het s'werelts aes.

3.

Ick docht al voor den sin wat sinnigh dryven Dat ick daerom niet te min verlicht sou blyven, Naer mijn meen', het docht my cleen

Dat ghy soo licht, met u claer licht Van my soudet scheen.

(16)

4.

So saen ick wiert geraeckt van t'swerelts schichten Ick wiert berooft van u claer Hemelsche lichten Soo dat ick magh doen groot beclach

Dat ick den nacht, heb' voort-ghebracht Voor den claeren dagh.

5.

In desen nacht moet ick naer u blent potten, En onderstaen van u volck al het bespotten;

Waer ick tast', k'n hau niet vast, Waer dat ick vlie, niet en sie, D'welck my is groot last.

6.

Loft wilt op mijn beghin van leetschap dincken Biet my de handt, laet op my u licht doch blincken Lieffen Heer, doet my dees eer,

(17)

Ick sal voorwaer, u volghen naer Nu en lancx om meer.

Sy vertoont hem haer onwijsheydt, ende haer misdaeden.

Stemme: Een jeghelijck die hier leeft, &c.

1.

Voorsinich en wijsen Godt.

Eeuwi ch tot alle stonden, In my is oock het lot Van onwijsheydt bevonden Ick ben ghelijck een kindt Datmen onwijs bevindt.

2.

De onwijsheyt die my quelt

(18)

Dat syn al mijn misdaeden K'heb my daer in ghestelt Door t'volghen van quae raeden, Hoe'ck daer in ben ghewent Is u seer wel bekent.

3.

Ist niet een onwijsheydt snoodt Da'ck naer u niet en hoore Daer ick uyt reden groot, Te doene sulcx behoore, Ghy wort met lof vereert Dat ghy de waerheydt leert.

4.

Ghy leert my hier over milt Da'ck d'ydelheydt moet laeten, Anders heb ick ghewilt

(19)

K'heb die willen aenvaeten:

K'heb dickmaels die seer gauw Laeten vlien wt mijn mauw.

5.

Ick weet dat ick moet syn snel Om naer de deught te loopen, En nochtans even wel

Doe ick letsels aen my knoopen;

Is dan mijn werck niet slecht?

Seker t'strijdt teghen recht.

6.

Ghy seght dat u sock is soet En u pack licht om draeghen, Nochtans neempt mijn ghemoet In meerder pack behaeghen Het dinckt hem licht en fris

(20)

Daer't naer gheneghen is.

7.

Orlof die de wijsheyt zijt Wilt mijn onwijsheyt weeren, Leert my sonder respijt Volbringhen u begheeren, Op dat ick onbelae Eens in u rijck magh gaen.

Kranck sijnde bidt om Ghesondtheyt.

Stemme: Hoe ligh, ick hier in dees allende.

1.

O Heere Jesus k'moet u claeghen Ick ben heel cranck en onghesondt, Mijn cranckheyt wast van dagh tot daeghen

(21)

Compt en gheneest die nu terstondt, Hoe cont ghy u alsoo vermyden Sonder te hebben mede-lyden?

2.

Voor mijnen knecht com'ick niet spreken Dat is, niet voor het lichaam mijn,

Maer voor mijn selven ziels ghebreken, Versoeck ick u tot Medecijn,

K'weet u expert hier in te wesen Ghy hebter sulcke meer ghenesen.

3.

Den Medecijn seer wel hervaeren En is hier op der aerden niet, Voor al de gheene die wel vaeren Alsoo ghy selve hebt bediet:

Maer wel voor hun die sieck hun voelen.

(22)

En door de sieckt' in cranckheydt woelen.

4.

T'is waer g'en moet van selfs niet commen Dat ick in't roepen, waer te traeg',

Men seght ghemeyn men dient gheen stommen, En daerom ist dat ick't u vraeg';

G'en cont u niet verexcuseren Ghy moet my hulpe presenteren.

5.

Biedt my u handt, opent mijn ader Met t'vliem van u Bermhertigheydt, En treckt daer uytte allegaeder Die stooren mijn ghesondichheydt;

Treckt daer uyt, d'onvolmaeckticheden, Die ick in my noch hebbe heden.

(23)

7.

Orlof, O Godt vol medelyden Als nu, en altijdt syt gheweest, En gaet niet wegh van my ter zijden, Maer compt my aen, en my gheneest:

Of spreeckt een wordt tot mynder baeten Mijn cranckheydt sal my haest verlaeten.

Sy vertoont haer oodtmoedt ende slavernye en bidt om quijtschelt van haer sonden.

Stemme. O liefste lief mijn schoonste vrindinne

1.

O Godt ick moet u bitterlijck claeghen Dat ick my hier soo hebbe misdraeghen,

(24)

T'leven dat ick hier leefde blye Dat is verandert in slavernye.

2.

Als ick inghinck de Hemelsche baene Alle ghemack dat quamer my aene:

Ghy haudet my voor uwen beminden Nu voor eenen die ghy wilt verslinden.

3.

K'heb menighe reyse zitten herdincken, Hoe tusschen ons dees liefde cost crincken, Het is seght my, mijn herte van binnen Om dat ick hebbe ghevolght mijn sinnen.

4.

Soo ick hier in hebbe ghetorden K'heb liefde braeck ghewaer gheworden;

K'en gae tot u niet rechte mijn ganghen

(25)

Mijn ooghen worden my hier behanghen;

Ick moet aldus ghebonden met snoeren Den meulen met de meulen-steens roeren, En t'graen dat ick heb laeten bederven Dat moet daer onder syn menich werven.

6.

Mijn lichaem is den meulen die ick winde De steenen, quaet daer ick my in winde, Het graen dat ick hier brek' en verniele Beteecken ick te zijne mijn ziele.

7.

Lof Godt doet my mijn sonden beweenen, Dan sal veranderen meulen en steenen:

Mijn graen mijn ziel, hoe cranck in het wesen Sal noch wel door u goetheydt ghenesen.

(26)

Doet hem ghedincken dat hy haer van slijck ghe- maeckt heeft, en in stoff weder sal ghedyen.

Stemme.

Ick sprack mijn lief noch ghister avondt

1.

O Godt wien men al eer moet schincken Op aerden en in't Hemelrijck!

En wilt niet laeten t'overdincken

Dat ghy my hebt ghemaeckt van aerd' en slijck.

2.

In t'herte mijn compt dickx gheclommen Waerom dat ick op deser aerde',

Tot sulcke cleenheyt moeste commen Dat ick van slijck en stof moest syn vergaert.

3.

T'is waer had' ghy het goet ghevonden

(27)

Van weerder stoff te schaepen my, Ghy cost dat doen, tot alle stonden Ghy waert daer in gheheel van wille vry.

4.

Al ben ick hier in sulcker voeghen By een ghevoeght, en dus vercleynt:

Ick heb'hier in noch mijn ghenoeghen

K'en weet niet wat ghy van my hebt ghemeynt.

5.

Soo lang' den pot is onder handen Daer wort seer dickmaels ondersocht Of hy tot eer, of wel tot schanden Van zijnen meester sal syn op ghebrocht.

6.

'K doe de ghelijckenis van desen Aen mijn lichaem soo menich keer,

(28)

Oft eenen pot van schande sal wesen Of wel door u ghenae, eenen van eer.

7.

Lof die den pot van mijn lichaeme Met een schoon ziele hebt vereert, Maecks alle beyde soo bequaeme Dat d'een en d'ander tot u weder keert.

Het is haer leet ghesondight te hebben, wilt haer niet weeren, maer bidt om ghenaed

Stemme.

O bergiere Dieu te Gard'

1.

Here Godt ick hebbe nu Seer ghesondicht teghen u, Het is my leet tot den gronde

(29)

En het diepste van mijn hert Dat my meer leet wesen conde T'sou my helpen in mijn smert.

2.

K'bid' u houdt u wat ghestilt Want soo ghy my teghen wilt, Daer en valt niet aen te segghen My sal naecken groot dangier:

Voor my ick wil neder legghen Mijn veroeste wapens hier.

3.

Uwe wapens wel bereyt Syn vraeck, met rechtveerdigheyt, Mijne waepens syn mijn sonden Daer ick mede ben ghelaen, Ick en can tot gheender stonden

(30)

V daer me niet weder staen.

4.

Tot u neem' ick mijne vlucht, Met berauw' en swaer ghesucht, Och ontfanght my in uwen ermen Mijnen goedertieren heer:

Wilt my sondigh Mensch ontfermen Aenghesien ick tot u keer.

5.

Of moet ick quetsuer ontfaen En oock smerte onderstaen!

Doet het vry naer uwen raede Want ghy slaet en ghy gheneest, Al naer-volghens u ghenaede.

Ghy hebt altijt soo gheweest.

(31)

6.

Lof Ick hopp' naer mijn bemoen:

Dat ghy't oock met my sult doen:

Wilt u gramschap wat versoeten V bermhertigheyt aencleeft;

Wilt hier mede my ommoeten En mijn sonden my vergeeft.

Wilde wel weten waerom hy voor haer zijn aenschijn verberght.

Stemme.

Galatte mijn schoon Godin.

1.

Iesus alderliefsten mijn, Hoe cont ghy aldus ghesyn, Dat ghy my keert u aenschijn!

(32)

V ghezicht, seer gesticht, Is aen my een hemels licht, Ende ghy nu soo vry,

Compt dat weeren hier van my.

2.

Waerom syt ghy soo pieccant, Waer om op u oogh' u handt?

Meynt dat ick u ben vyandt?

Meen ick Heer doet my d'eer, Set u oogh' op weder keer, Want hierin is ghewin, In u sien licht uwe min.

3.

Diet' faveur hier mach gheschien, Dat hy u ghesicht magh sien, Acht ick wel gheluckigh d'ien:

(33)

Want voorwaer, het is claer Ghy syt een bermhertigh Vaer, En soo saen, ghy siet aen Vwen toorn is ghedaen.

4.

Orlof dan O Jesus soet Dit faveur my oock eens doet Aenghesien ick toon' ootmoet, Gheeft my hier in quartier, U aenschijn vol van plaisier:

K'sal hier me wachten ure Die ghy gheeft in't s'werelts ste.

FINIS

(34)

Vraeght wie tot haer hooft water sal gheven, en tot haer ooghen een fonteyn der traenen.

Stemme.

Reyne que je fer & que je cognoy.

1.

O Godt k'ben soo dorre en soo desolaet, Wie sal my hier in commen ter baet?

Wie sal mijn hooft, water gheven hier

En aen mijn ooghen een fonteyn der traenen fier.

2.

Ghy syt eenen oorspronck van t'waeter al, Dat hier valt op berghen ende dal;

Oock vanden levenden waeter vliedt

Die ghy hebt totter sielen troost in u ghebiedt.

3.

Mijn hooft dat is dorr', en gheheel vervuylt

(35)

K'heb te langh onder mijn quaet gheschuylt, Waer onder dat gheene vochtigheydt Van uwe levende waeters wordt ingheleydt.

4.

Hierom wil ick uyt dees schuyl plaetse vlien Mocht het my, door u ghenae gheschien, Ick wilde wel lichtelijck op staen

Om van u waeters vochtigheydt wat te ontfaen 5.

T' waeter dat ghy gheeft is van groot virtuyt Een fonteyn des levens, spruyt daer uyt;

Als ghy u waeter op iemandt stort

Hy wordt weer leven, al waer hy gheheel verdort.

6.

Gheeft mijn hooft wat traenen van u gheschrey Die eens liepen uyt u ooghen vry,

(36)

Sy sullen daer distilleren reyn

In mijne ooghen, ter traenen een claer Fonteyn.

7.

Lof Godt aenghemerckt ick soo ben ghestelt Stort op my u water met ghewelt!

Stort het met sulck eenen over-vloedt

Dat het in my, al mijn sonden af-spoelen doet.

Seght dat de pijnen der hellen haer om-vanghen, en dat haer verrassen de stricken des doodts.

Stemme.

O schoon Godin, mocht my ghebeuren

1.

Bermhertich Godt Ick moet betreuren Dat ick niet hebben willen speuren In u waerand' Bis

(37)

Naer t'gen' dat ghy my hieldet veuren Aen allen cant.

2.

Ghy segt my dickmaels dat de stricken Des werelts my souden beclicken, En niet te min Bis

K'en hebbe my niet willen schicken Naer uwen sin.

3.

Ick socht de ydelheydt t'hantieren Ick liet mijn sinnen daer in swieren Met sulcken smaeck Bis Als ick my hier ‘ne cost vercieren T'was my vermaeck.

4.

K'sie hoe ick daer me ben ghevaeren

(38)

Mijn sinnen werck is mijn beswaeren Al desen lust Bis

Heeft in mijn hert my doen vergaeren Een groot onrust.

5.

In dees onrust ligh' ick ghewonden Met grooten ancxst en vrees ghebonden, En vast gheboeyt Bis

Oock heeft de doodt al haer jacht honden Op my gheroeyt.

6.

De helle compt met een verstranghen Al haere pijnen my voor-hanghen;

Met listen snoot Bis

Compt my met haere netten vanghen De bitter doodt.

(39)

Lof Godt wilt dese doodt toch dwijnghen Houdt teghen haere net en strynghen;

En my verweckt Bis.

Dat ick u Wetten magh volbringhen Eer dat sy treckt.

Sy bidt dat hy met haer niet en come in oordeel.

Stemme.

Wel weest ghegroet Hemelsche Coninginne.

1.

O Goeden Godt vol van Bermheticheden Waer sal ick nu mijn quaet al gaen besteden?

Ick stae verbaest, ick hebbe grooten grouw Dat ick aldus hier comen moet by u.

(40)

2.

Hoe cont ghy my soo straffelijck hier dwijnghen Om my al voor den Rechter-stoel te brijnghen Och overdenckt dat ick ben eenen knecht;

En wilt met my niet comen in het recht.

3.

K,en dorve my voor n niet claer vertoonen Hoe sal ick dan my selfs connen verschoonen?

Al cost ick u aenspreken en aensien

Het sou met een verdwelhemtheyt gheschien.

4.

Ghy weet wel dat ik niet en ben bedreven Om een excuys met wimpelingh' te gheven, Al waert da'ck gaeve redenen seer straf Als ghy antworde, ghy redent die al af.

(41)

Had'ick maer hier der menschen Vonnis' tegen Ick sou door vont, noch vinden goede weghen;

Waer door ick middel sou connen verstaen Om strangicheyt van hun Vonnis' t'ontgaen.

6.

Maer neen ghy syt die alle saeck' cont weten Ghy syt den Godt die weet des herts secreten;

Daerom al quamens al die t'recht bevroen, S'en souden my gheen voordeel connen doen.

7.

Orlof o Godt weerdich in als ghepresen, Als ghy ghetuygh', en Rechter eens sult wesen, Van my en van mijn wercken alle-gaer, Laet my ghenaede worden dan ghewaer.

(42)

Sy bidt dat het tempeest van waeter haer niet en verslinde.

Stemme.

Leopoldus is in't velt.

1.

O Godt merckt eens hoe ick lee Heel mijn leven in een Zee, In een Zee seer lymich nat, Vervult met quaede kreken Hier in swem' ick my moe en mat, K'en cant u niet uytspreken.

2.

Swem' ick somtijdts met een foel Dat ick wat goe grondt ghevoel, Haest compt my eem storm aen Met veel quaede winden,

(43)

Die my comen in't diepste slaen Om my dus te verslinden.

3.

Door den wint aldus ontmeert En weerom in Zee ghekeert, K'wordt belaen met vreese groot, Of ick onder sal blyven

Want ick swemme in mijnen noodt K'blijf her en ghinst-waert dryven.

4.

Die op vaste baen hier reyst Rust, als moeytheyt dat verheyst, Maer eylaes och erm ick

Hier in dees werelts baeren;

Ick en can gheenen ooghen-blick Een ruste plaets vergaeren.

(44)

5.

Commandeert toch wat den windt Hem syn strafficheydt af-windt, Compt eens aen den hoever cant Wilt my daer syn een baeken, Dan sal ick swemmende constant In d'haeven wel gheraecken.

6.

Lof als ick in d'haeven ben Laet my daer u handt eens h'en, Ghy die op het waeter gaet Sonder daer in te daelen,

Eerder my meerder tempeest toestaet Wilt wy uyt waeter haelen.

(45)

Siende de cortigheyt van haer daeghen begeert tijt om haeren druck te beweenen.

Stemme.

Almachtigh Godt u loven wy: Oft ô liefste lief waer zijt ghy nu?

1.

O Godt ick sie wel in dit dal Dat mijne daeghen eynden al, s'En connen hier niet langhe dueren Volghens den wyser der natueren.

2.

Al leef ick hier op dit termyn K'en ben maer eenen sonneschyn;

Compter een wolck op my gheresen Sy maeckt my schyneloos te wesen.

(46)

3.

Al toon' ick hier een blomme moy K'en ben maer een en dat van hoy;

In't hoy soo com'ick my vertooghen En alst verdrooght k'moet me verdrooghen.

4.

Om dat my leven is soo cort En lancx om meer noch corter wort, Eer dat ick comme te beswijcken Soo wil ick naer het hemels kycken.

5.

Ick ben van sin te leven stil, En dat gheheel naer uwen wil:

K'wil t'swerelts vreught, dat cort verblijen, Van stonden aen, stellen by syen.

(47)

6.

Daer by soo wil ick metter daet Van herts beweenen al mijn quaet;

En oock by neffens dit beschreyen Soo wil ick my tot deught bereyen.

7.

Lof gheeft my graci en gheluck da'ck wel mach claeghen mijnen druck;

Op dat als ick hier eens sal sterven Het hemel-rijcke mach beerven.

FINIS

(48)

Sy woude wel dat jeder wys waere en het alderuyterste aansaeghe.

Stemme.

Geluckigh is den mensch.

1.

O Mensch hoe can het syn, Hoe can't u hert ghedooghen?

Dat ghy op dit termijn Niet insiet met u ooghen T'seer schrickelijcke quaet Dat eens te naecken staet Voor alle u misdaet.

2.

U Ziel moet syn ghevoert

(49)

Tot t'quaet dat staet te naecken, Ghelijck men is beroert

Int t'quaet datmen siet smaecken:

Die alle quaet insiet Hy maeckt of dat het vliet Of nimmermeer gheschiet.

3.

Meynt ghy hier onbelaen U selven toe ge gheven, Dat ghy op dese baen In eeuwicheydt sullen leven?

Neen, neen gh'en hebt gheen noodt T'moet al, t'sy cleyn of groot Smaecken de bitter doodt.

4.

Als t'leven is ghe-endt

(50)

Terstont soo moet ghy commen Ghetuyghen pertinent

U selfs guaet met verschrommen;

En Godt met straffe mijn' Sal daer af Rechter syn Tot eeuwelijcke pijn.

5.

Lof mensch eert wordt te laet Hout u verstandt verheven Insiet des oordeels staet, Die syn sal naer dit leven;

T'sal daer soo scherp aengaen Naer dat ghy hebt ghedaen Sult ghy dan loon ontfaen.

FINIS

(51)

Sy beclaeght dat haer leven vergaen is in weedom en haer Jaeren in versuchtinghe.

Stemme.

J'embrasse la mort il me fout morir.

1.

Helaes mijn hert vergaet van druck en pijn, Het lot van lyden dat is op mijn

Hier neder commen daelen, Hoe langh' ick leve, en heb gheleeft Mijn hert van pijne sneeft

T'en can hier gheen versoet :/: behaelen.

2.

Hadde mijn herte somtijdts dat vermaeck

(52)

Dat van gheen pijne en had' den smaeck Van die het hier moet lyden,

Dat pijn wat quaeme met soet gheminght Mijn leven wiert verlinght,

En van soo moeght ick my :/: verblyden.

3.

Naer duysterheden wordt den dach verclaert Vaer de tempeesten door wint ghebaert, Wordt daer een stilt ghesonden:

Maer laes mijn lyden ter werelt hier Blijft al op een manier

In my en wort gheen baet :/: ghevonden.

4.

Hoe menich Jaeren heb ick hier gheschreyt En door de pijnen my dickx herleyt,

Niet wetende waer wenden;

(53)

Hoe dat ick suchte nacht ende dach, Hoe ick doe mijn beclach,

Ick blyf altijdt in mijn :/: allenden.

5.

T'schijnt dat ick hier moet lyden naer Godt sin Gheheel mijn leven, van in't beghin

Al tot den eynde mede:

T'schijnt dat mijn lyden vol smerte groot Verbondt heeft met de doodt

Da'ck niet eer hebben sal :/: een vrede.

6.

Lof al hebt ghy dit in my gheschickt Dat hier mijn lyden sou syn verdickt, K'en sal u lof niet swyghen:

Wilt my verleenen dat ick hier naer Voor al mijn lyden swaer

Het hemelrijcke schoon :/: mach crijghen.

(54)

Sy heeft begheerte om Godt te dienen en om syn Gheboden te onderhauden.

Stemme.

Sarabande du ballet: Of heyligh' Elisabeth in het publiecke

1.

O Liefsten heere wilt my hier ontwinden Uyt mijne groote wanckelbaericheydt, Ick hebbe langhe tijdt met alle winden

Ghewaeyt, gheswiert meer dan het my ghereyt.

2.

K'heb hier mijn leven gheoeffent op eerden

(55)

Seer woest en onghebonden breet en wijdt;

Met cloeckheydt al mijn sinnen hun gheneerden In al het ghene dat ghy niet en syt.

3.

K'heb nu aen d'een, nu aen d'ander ghevallen Nu d'een nu d'anderen oock af ghegaen:

Mijn sinnen waeren als de weirre ballen Sy lieten hun van d'een tot d'ander slaen.

4.

Maer nu is in my den wille gheresen Van my stantvastelijck te houden hier;

K'heb u en uwe wetten uyt ghelesen Waer naer ick leven wil, naer u desier.

5.

Van nu en oock voort aen, wilt ick niet trachten Naer d'ydelheydt want sy is veel te slecht;

(56)

Maer met mijn sinnen al, en mijn ghedachten Sal ick mijn ooghen op u houden recht.

6.

Aen u soo wil ick my teenemael houwen, Want sonder u en is toch gheen vermaeck:

Hoe datmen u meer dient ter goeder trouwen Hoe datmen van u heeft noch meerder smaeck.

7.

Lof Godt ick hebbe begheeren ghenomen Maer t'is met uwe gracij, ick bekent;

Wilt my met gratien noch meer voorcomen, Dat ick t'volbringhen magh, tot inden endt.

FINIS

(57)

Sy is besorght voor de resterende reyse, ghemerckt sy inden dool-hof is.

Stemme.

Seght my o soete Herderinne.

1.

Och heere Godt al mijn ghepeysen Doen my soo veel beroerten aen;

Sy doen my becommert staen Hoe ick mijnen wech sal reysen Die hier resteert te doen van mijn In deze wereltsche woestijn.

2.

K'heb wel ghegaen in mijn beghinnen Doen ick u nam voor een voorbeeldt;

(58)

Maer het heeft my hier verbeeldt K'heb' aensien den wegh der sinnen, Doen is ghedaelt in mijn ghedacht Dat hy my corter tot u bracht.

3.

Desen wech ben ick in gheganghen Door bosch passaigen, en door velt, Maer als nu staen ick verstelt Eenen dool-hoof compt my pranghen Waer van ick niet en weet den keer D'welck my aendoet druck ende seer.

4.

Hoe dat ick door naturen leeren Ingae den dool-hof menich-fout, Ick en word' niet voort ghestout;

K'blyve altijdt in't selve keeren,

(59)

Als ick u haest meen by te syn, K'vinde my verre, van u aenschijn.

5.

Soo dat ick sie, dat alle weghen Niet recht en gaen tot u voorwaer:

Dat wordt ick nu wel ghewaer, Men mach niet volghen t'gheneghen Dat hier uyt ons nature spruyt Want t'bringht ons op den doolhof wt.

6.

Lof dan o Godt sonder verbeyden Helpt my uyt desen doolhof nu, Mijn hulp' moet commen van u:

Wilt my toch hier uyt gheleyden Worpt my van boven eenen draet Waer me mijn hert recht tot u gaet.

(60)

Sy gaet inden waeghen der deught, sonder profyt en bidt om hulpe van dien.

Stemme.

Object don le charmes & doux.

1.

O Schepper verheven o heer?

Hoe traegh' in deught leef ick mijn daegen?

Ick blyf in dees ganghen foo teer.

Een rollen waeghen blyft my draeghen;

Ick heb hier foo langh' inghegaen Sonder voortganck t'ontfaen Bis Al in der deughden baen.

(61)

2.

Mijn voeten seer arm ghestelt Volghen de rollekens die drayen;

Al waer dat mijn lichaem hier helt

Den Gheest die wilt oock derrewaerts hayen;

Ick gaen hier als eenen cleyn wicht Dier al volght op syn plicht Bis T'ghen dat het heeft int sicht.

3.

Wat helpt my dat ick ben op wech Om in der deughts wegh te gaene;

Als ick hier mijn hert niet en legh', Gheheel recht op der deughden baene?

T'wilt altijdt gheneghentheydt bien Om t'gheschaepen te sien Bis Datmen seer haest siet vlien.

(62)

4.

Ghemerckt dat ik blyve soo cleyn, Onnut, om naer de deught te trachten;

En laet my niet ganghen alleyn Maer wilt my gaede slaen en wachten:

Doet my als een moeder haer kindt Als sy t'hertelijck mint Bis Niet langh' sy t'self ontvindt.

5.

T'is voor my wel droevigh een saeck, Dat ick sulck leven hier moet leyden Mijn ganghen nimmermeer staeck,

En noch blijft deught, van my ghescheyden:

Dat ghy my hier claerelijck boodt U ghesichte heel bloot Bis Ten waer van gheenen noodt.

(63)

6.

Lof Goddelijck wesen seer soet Laet u ghesicht op t'mijne blincken, Als ghy dees presenti my doet Wilt my oock met u handen wincken:

Op dat ick door sulck een aen-merck In het deughdelijck werck Bis Lancx om meer worde sterck.

Sy soeckt met strafheydt, de vreese des oordeels Godts te ghevoelen:

Stemme.

Choridon die hielt de wacht

1.

Liefsten Godt ghebenedijdt Het is meer dan tijdt,

(64)

Dat ghy tot my anders syt:

G'hebt my, seer vry, van alle sy, Met soetigheydt, dickmael gheseyt, Da'ck van t'quaet sou doen afscheyt.

2.

Maer ghy syt tot my te goet G'handelt my te soet,

Naer t'verbeuren van mijn boet:

Beter, van het, quaemt ghy van verr' En dat ghy waert, van sulcken aert, Dat ick wiert van u vervaert.

3.

Daer en is soo cleyn gheen dier Of ten vreest al hier,

Als het aensiet syn dangier:

En ick, het strick, dat eeuwelijck,

(65)

My can gheschien, met goet bedien, Dat en wil ick niet insien.

4.

Die't hier al heeft over milt Naer den zin soo hy wilt, Sijnen wil dier van u verschilt:

Daerom, ick com, en bidderom, Ghenaedigh heer, leert my hier meer, Dat ick u mach vreesen meer.

5.

Sulck een vrees is het beghin S'heeft de wijsheydt in, Van de Goddelijcke min:

Soo wie, heeft die, soo ick wel zie, Hy wort vereert, en oock gheleert Dat hy hem tot t'Hemels keert.

(66)

6.

Lof Godt doet toch mijnen heesch Compt door-steeckt mijn vleesch Met de deught van uwer vrees;

Eer t'suer, en stuer, my naeckt in d'ur, Van mijnder doodt, dat my heel bloot Sau aen-doen benautheydt groot.

Sy bidt dat haer ooghen beschermt worden, om de ydelheydt niet te sien.

Stemme: Heureux se jour.

1.

O Godt wilt my helpen bewaeren Mijn cranck ghezicht,

K'en ben in't zien niet wel hervaeren, Noch vast ghesticht:

(67)

Al willen d'ooghen op dese weghen Heel tot u syn;

De ydelheydt die compt my teghen Met haeren schyn.

2.

Hierom eer dat ick die aenschauwe In my ghemoet,

Sijt my behulpich, en ghetrouwe Met alder spoet;

Leght uwe handen op mijn ooghen Van nu seer dicht,

Soo en sal sy haer niet vertooghen In mijn ghezicht.

3.

Ick weet dat sy mijn ziel is schaedigh Tot alle stondt;

(68)

En dat sy is gheheel verraedich, Tot s'herten grondt:

Sy doet vertooghen hier beneden Voor yder claer,

Dat sy is vol van soeticheden Eeuwich een paer.

4.

Door dit vertooch hoe menich zielen Heeft sy verraen;

Die sy aldus quam te vernielen In't s'werelts baen:

Als ick aen d'ydelheyts bemercken Dit can bevroen,

Ick mach my wel hier teghen stercken Door u toe doen.

(69)

6.

Lof als my d'ydelheydt compt terghen Wanneer dat sy;

Wilt beed'mijn ooghen wel verberghen Van alle sy:

K'sal dan met d'ooghen mijnder herten U heel aenzien,

En d'ydelheydt met al haer perten Volcommigh vlien.

Sy bidt hem, over-midts het tydelick haer aflockt datse onbevleckt in zijnen wet mach blyven.

Stemme: La caliste.

1.

Myn herteken, heer heeft lydenis Dat hier altijdt verstroyt so is

(70)

Het blijft hier steken In syn ghebreken, Seer menigh fout,

Dat hem van u achter-houdt.

2.

Het tydelijck lockt van alle cant Het hadde gern d'overhandt;

Ten wilt niet dooghen Dack' mijn ooghen Op u sau slaen

T'vreest dat ick tot u sau gaen.

3.

Om datt' u gesicht aldus verstoot Met een betsoyenisse groot K'heb achter dincken Dat my wilt krincken

(71)

Met een verniel,

T'achterdeel van mijne ziel.

4.

Dus wil ick van stonden aen nu vlien T'ghen' my vervremt naer u te sien:

K'comme ghevloden Naer uwe Gheboden, Die ghy ghebiedt

Waer door salicheyt gheschiet.

5.

Want alsmen tot u compt t'allen stondt.

Een hulp ghy aen den commer jondt;

Nu heeft het in wijcken Divers sien blijcken Aen man en vrouw,

Waer op dat ick oock betrauw.

(72)

Lof stelt uwe wet voor t'herte mijn Dat daer in onbevleckt mach syn;

Gheeft my volherden Op deser erden, En laet my noyt

Yvers in worden verstroyt.

Sy bidt hem om buyten te gaen, om daer in meerder stilte en eenigheydt te leven.

Stemme.

Cupido goedthertich, seer fierich

1.

O liefsten Godt k'verlanghe, seer stranghe Naer u, so t'wel behoort:

(73)

En wilt toch niet versteken, mijn spreken, Eens mijn begheert aenhoort:

Compt aen en laet ons heden, de steden, Uyt treden, en laet ons saen

Velden en Durpen bewoonen gaen.

2.

T'is waer u Hemels goeden, die bloeden, Tot my in stadt wel seer;

Maer ick wau wel becommen, en brommen, In deughden lanx om meer:

Ghy weet de steden stooren, versmooren, Het hooren, van t'eeuwich goet,

Laet ons gaen buyten al metter spoet.

3.

De open velden gheven, het t'leven, Een groote stillicheydt;

(74)

Men leeft daer in een ruste, naer luste, Gheheel in eenigheydt:

Men hoort daer niet vervoeren, noch roeren, Noch poeren, in gheen seysoen,

Dat een belet aen den gheest sou doen.

4.

Mocht ick sonder verliesen, verkiesen, Ick weet een Hof seer schoon;

Den Hof van Olieveten, te weten, Die waer ons heel ydoon:

Ghy hebt daer in ghebeden, met zeden, Uyt reden, dat hy was stil,

Gae wy daer henen, doet mijnen wil.

5.

Com'ick daer te gheraecken, k'sal smaecken, Het ghen' dat Hemels is,

(75)

Ghy sult my daer beweghen, ter deghen, Door uwe worden fris:

So dat ick dus beschoncken, door-droncken, Ontfoncken, seer vierich sal,

Want daer u vier is daer brant het al.

6.

Orlof laet ons, ons vinden, beminden, Also het is gheseyt;

Wy sullen sonder sneven, daer leven, Van yder af:gheseyt:

Daer by oock oeffeninghen, volbringhen, Van dinghen, die eeuwich syn

In de presenti van u en mijn.

FINIS

(76)

Sy soeckt van Godt ghetrocken te syn uyt het slijck der aerden, om tot de deught te loopen.

Stemme.

Me doutes plus adorable baute.

Oft waeckende Herderkens hoort naer mijn stem.

1.

O liefsten Godt die so naer trachtigh syt!

Treckt my naer u t'is tijdt,

Ick ligh'hier neer ghevelt in het publijck Op aerderijck, al in het werelts slijck;

Ick ben hier in belaen K'en can niet rechte staen.

Om tot de deught te gaen.

(77)

Gheeft my u rechter handt, of treckt my voort Met een hemelsche coord',

Treckt my al met een snoer van uwe min, Met blijden sin der deughden baenen in, Ick sal met mijn ghemoet

Al om (o eeuwich goet) U volghen metter spoet.

3.

Al ligh' ick hier so swaer, seer boven maet, In desen mijnen staet;

G'en moet daerom van my niet willen vlien Maer naer my sien, en onderstant oock bien:

Al ben ick hier in't velt Ondeughdich dus ghevelt Tot deught mijn herte heldt.

(78)

4.

Als ghy een herteken hier dus bevindt Gheheel tot deught ghesindt;

En dat van u ghetrocken hier wilt syn, Gheloof het mijn, ten doet u sulck gheen pijn:

Goe gheerte die verlicht, Veel swaerheyde en ghewicht;

In't s'menschens hert ghesticht.

5.

Lof Godt nu ghy my ziet van goede wil Treckt my naer u al stil,

Ick sal u loopen naer sonder ghetreur K'sal doen den speur, op uwen soeten gheur Van u bermherticheydt;

Toont die aen my plantheydt Tot mijnder salicheydt.

(79)

Inwendich hem beminnende, soeckt hem te sien als haeren Broeder suyghende de borsten van haer Moeder: Stemme.

Philis pour oppaiser, mon amoureuse flame.

1.

O Jesus goedertier Hoe soet is uwe minne!

Alle goet heeft sy inne Met volherdich plaisier;

K'hebt waerheden gevonden Wien ghy wat liefde gheeft, Dat dusdaenich t'allen stonden U lanx om liever heeft.

2.

Men can nerghens voorwaer:

Gheen beter liefde vinden,

(80)

Sy can s'Hemels hier binden Aen ons herte, t'is claer, S'heeft alleen het vermoghen Dat sy om hooghe treckt Al het gen' dat licht gheboghen Of dat neer licht ghestreckt.

3.

Dit heb' ick wel ghesmaeckt Inwendich in't ghevoelen, Hoe mijn herte ginck woelen Alst van u wiert gheraeckt:

K'lagh hier neder gheslaeghen Eer dat ghy by my quaemt, Nu so wort mijn hert ghedraeghen Tot u, oft waer ghepraemt.

(81)

Al weet ick dit gheschien K'en ben noch niet te vreden;

Al sien ick u naer reden K'wil u noch anders sien;

K'saegh' u ghern mijn Broeder Uyt:wendich in't ghezicht, Aen borsten van mijn Moeder Als een seer cleynen wicht.

5.

Mocht dit gheschien aen my Hoe soud' ick met verlanghen, In mijn aerms u pranghen Metter herten seer bly!

Jae al sonder traeghen Dat ick u vond aldus

(82)

Al waert dat de lieden saeghen Ick gaef u menich cus.

6.

Lof die mijn hert bemint Wilt mijn begheerte blussen, Mijn omhels, en mijn kussen Doen ick, als kindt aen kindt:

Niemandt en sal dit houwen Dan voor een Hemels werck, Daerom compt met goet betrouwen Tot my, al in dit perck.

FINIS

(83)

Soeckende hem, en vindt hem niet.

Stemme.

Ceffate lachrime ceffate &c.

1.

O liefsten Godt mijnen beminden Wat heeft dit toch al te bedien, Dat ick u nerghens en can vinden Wanneer ick com naer u te zien?

Wat ick u soecke t'allen cant K'en vind' u nievers niet ter handt.

2.

Ghy placht u rust met s'herten vreden Te nemen hier beneffens my;

Waer syt ghy nu van my ghetreden Die door de liefde my waert by?

(84)

K'moet yvers in hebben misdaen Dat ghy van my syt wegh ghegaen.

3.

K'soeck nochtans ter goeder ure En dat met eenen yver fyn, Maer of ick troost in de nature Te seer soeck, t'sou wel connen syn:

En nu so valt my inden zin Dat ick u daerom vinde min.

4.

Als ick u soeck met troost der zinnen K'soeck u by nacht al op mijn bed', In't welck ghy niet sult comen binnen Noch oock naer worden op-ghesedt;

G'en comt tot sulck een ziele niet Die troost in u, niet aen en ziet.

(85)

5.

So dat ick nu ghenoech can mercken Wat dat i'nt soecken moet geschien:

T'moet soet en suer, en alle wercken Heel bloot en recht in Godt aenzien, Op sulck een sonderlingh' manier, Syt ghy alleen te vinden hier.

6.

Orlof laet my t'faveur ontfanghen Van u te vinden in dit dal,

K'en wil niet meer de baen inganghen Van t'ongheluckigh groot ghetal, Dat hier u soeckt en niet en vindt Om dat syn self' te seer bemindt.

FINIS

(86)

Sy wilt op staen en hem al om gaen soecken:

Stemme.

Schoon Herderin.

1.

O liefsten Heer

Het heeft my aen soo seer Dat ick als noch u heb' ghesocht Door der zinnen leer

In mijn beddeken seer socht;

Maer heden, de reden, die leert aen mijn U rusten, in lusten, niet vindich te syn.

(87)

Ghy neemt u rust In eene ziel wiens lust

Alleenelijck naer s'Hemels staet, Die naer u soo dust

Is u als een honigh-raet

U ooghen vertooghen, hun aen sulcke claer En ghye, seer blye, comt inwoonen daer.

3.

Dit ziende aen So wil ick op gaen staen, En u veel beter soecken hier:

K'sal de stadt om gaen Elcke straet in elck quartier,

De wijcken, door kijcken, al sonder respijt En d'hoecken, door-soecken, of ghy daer syt.

(88)

4.

De stadt die ick Wil om-gaen neerstelijck, Dat is mijn hert, vol van u min, T'allen ooghenblick

Wensch' ick altijdt u daer in:

De straeten, wilt vaeten, syn wenschen tot u Goe wercken, wilt mercken, naem'ick wijcken nu.

5.

Had' ick hier bet, Mijn hert op u ghesedt;

Had' ick door deucht tot u ghetracht;

Had' ick hier t'ghebedt

Meer ghebruyckt dach ende nacht,

K'en hadde, met schaede, hier niet moet syn Noch leven, al sneven, ghedurich in pijn.

(89)

6.

Lof hooghste goet Compt stelt u op den voet, Al heb ick u ghesocht seer flauw:

Ick hernem' den moet Om te soecken u seer gauw,

Compt stillich, goet-willich, en wilt u toch niet Ontvinden, beminden, maeckt datmen u siet.

Sy vraeght de wakers vande Stadt, of sy niet ghesien en hebben die haer Ziele bemint.

Stemme: Ruyse muysen &c.

1.

Liefsten Godt hoe menich reysen Heb ick hier met mijn ghepeysen,

(90)

Seer swaer moedelick versucht Om dat ghy hier waert ghevlucht:

En hoe menich dach en nachten Heb ick u al om staen wachten En ghevraeght seer onvervaert Aen u waekers waer ghy waert!

2.

Wat ick vraeghde van hunlieden Sy en gaeven gheen bedieden, Aen my, waert ghy waert ghegaen;

Maer sy lieten my soo staen- K'reegh hier in ghelijck vernoeyen t'Scheen d'ack gingh' ghelaen met boeyen, K'voeghde my aen eenen cant

Daer ick my alleene vant.

(91)

3.

K'docht ick sal alleen gaen leven En gheen schepsels meer aencleven, Of ick u by avontuer

Beter vonde t'eender ur'

K'docht oft ghy u hadt ghedoken Om dat ick had' aenghesproken, En bemint de schepsels meer Dan dat toe laet uwe eer.

4.

D'eenigheyt nu in ghetreden Als ick stondt in mijn ghebeden, Met mijn hert tot u heel bloot Quaemt ghy my in mijnen schoot:

Soo dat ick u met verlanghen In mijn arems u moet pranghen,

(92)

Aenghesien dat ghy soo vry V presenti' doet aen my.

5.

Wie sal my van u nu scheyden, Wie sal my naer t'neder leyden Als het hert van u en mijn Dusdaenigh vereenicht syn?

Geen vyandt so gheslaeghen Die my hier van u sal jaeghen K'ben als nu genoech versterckt Nu u liefd' in my so werckt.

6.

Lof o alderliefst' beminden Nu ghy hebt u laeten vinden Nu ons liefd' ons t'saemen vlecht Mach ick nu wel segghen recht:

(93)

Dat ick ben ter deser stonden Van t'verganckelick ontbonden, En gheheel by u ghevoeght Met ghenoeght boven ghenoecht.

Godt aen te cleven, en op hem alleen zijn betrouwen te stellen, is het beste.

Stemme.

Al hebben de Princen hunnen wensch.

1.

Al ist dat t'gheschaepen goet hier schinght Datter eenen troost volmaeckt aenbringht, Het en is voorwaer soo niet

Alsment wel te recht insiet.

(94)

Over loopt hier in dit aertsche dal t'Ghene dat hier is al over al, Of het wel can stille staen En oft niet en moet vergaen?

3.

Syt ghy overvloedigh in het goedt Ten is maer wat tydlijck voorspoet T'eender tijdt fortuyn, die t'gaf, D'ander tijdt neemt syt weer af.

4.

Syt ghy op-gheclommen in den staet Dat ghy uws ghelijck te boven gaet;

T'is op t'laets al onghenoecht Isser Godt niet voor ghevoeght.

(95)

Nemet al by een, en voeghter an Dat hier eenen mensch gheweynschen can Als het compt tot op den endt

Daer ghebreckt contentement.

6.

Is hier dan een mensche niet wel slecht, Die aen d'ydelheydt syn herte hecht?

Daer hy weet op elck termyn Dat Godt, troost, en hop' moet syn?

7.

Lof o Godt ick ben met u te vre'en Meer weerd', dan al dat hier is bene'en;

K'stel op u mijn hop' altijdt Want ghy mijnen Schepper syt.

(96)

Sy seght dat sy in ootmoet zijnde, vondt de schaduwe, van dien sy gheweynst heeft.

Stemme.

Brande apelle: oft hoe wel moet het hem lusten.

1.

O liefsten heer der heeren Hoe menich duysent keeren, Heb ick met goet bedier vervoordert mijne ganghen Al om naer mijn verlanghen Uytwendich u te zien?

(97)

2.

Ick wist op ander tijden Al sonder een vermijden Dat ghy sulckx hadt ghedaen:

Ghy quaemt die u beminden Op zijnen tijdt eens vinden Uyt-wendigh op dees baen.

3.

Tot desen eyndt veel weyden Heb' ick door-gaen, en heyden, Door-wandelt oock het velt;

En dat op avonture Of ghy d'een tijdt of ure Daer in u hadt ghestelt.

4.

Maer neen t'was niet met allen

(98)

K'liet leeghden ende dallen En k'gingh' ter berghwaert op Al peysen, en al swijghen Al suchten en al hyghen Tot op den hooghsten t'sofol.

5.

Sijnde daer op gheclommen K'en cost u niet becommen, T'was bitterheyt voor mijn:

Dan k'stelde my te vreden En docht inder waerheden Dat uwen wil moest syn.

6.

Daer naer ick daelde spoedich Al met een hert ootmoedich, Dat ghy van by aenschauwt:

(99)

Met dit soo gingh' ick sitten Vermoeyt en bangh' van hitten In een gheboomich wouwt.

7.

Soo ick sat op de aerde V sicht my openbaerde In schaduwich faitsoen:

Waer op ick contemplere Van op ende van neere Om mijn ziel me te voen.

8.

Lof die hebt willen dooghen V selfs so te vertooghen Aen my van aerd' en slyck:

Wilt my maken naer desen Deelachtich van u wesen So t'is in t'hemelrijck.

(100)

Sy weygert hem in een vremde landauwe te sin- ghen den l.offanck des heeren.

Stemme.

Pris au Jourduy dans vostre flamme.

1.

O Godt ick ben hier overgoten Met eene droefheyt over-groot:

Mijn hert duynckt my in my ghesloten

Het is swaermoedich heel al of het waer van loodt.

2.

Van't droevich herte wort ghestolen Alle ghenoechte, en plaisier:

(101)

Wort in de blyschap sanck bevolen

Hy wort verboden scherp, in druck ende dangier.

3.

Ghy wilt my hier tot sanck beweghen Duynckt u wel: dat ick connen sou?

K'en ben hier toe nu niet gheneghen

Nu ick my vinde hier in een vremde landauw.

4.

Ick zit hier onder vremde heeren Die niet en syn van ons faitsoen, Die my altijdt hier willen leeren

Dat ick sou volghen alle hun manier van doen.

5.

Ick weyghert hun in alle uren En hebbe liever met verdriet,

(102)

Mijn ballinchschap noch te besueren

Dan dac'k sou tegen doen, aen t'gene dat gy gebiet.

6.

Het is voor my een groot allende Hier soo te leven in gheween, In ballinckschap by d'onbekende,

Daer ick niet van en can, als ick van hun wil scheen.

7.

En wilt tot sanck my dan niet d'wijnghen Soo lanck als ick een ballinck sy;

K'sal uwen lof al stille zinghen

In een bedroevich hert int binnenste van my.

8.

Lof daer en tusschen wilt verwerven Dat ick van ballinck vry mach syn:

(103)

Laet my mijn vaderlandt be-erven,

Dan sal ick u publijck, loven op elck termijn.

Sy beveelt de Dochters van Jerusalem dat sy haeren beminden willen boodtschappen dat sy door liefde is quelende. Stemme:

Quam arcta stringit fascia: Of o Heer die inden hooghsten zijt.

1.

Ghy dochters van Jerusalem Och wilt aenhooren mijne stem, En wilt niet ganghen my voor by Sonder d'ooghen te slaen op my:

Mijnen beminden heeft my in

Mijn hert gheraeckt met s'hemels min.

(104)

2.

Door desen Hemels minnen schicht Ligh' ick ghevelt voor elck ghesicht, Van liefde queel ick dach en nacht Mijn hert verliest gheheel syn cracht:

En hy door wien my dit gheschiet Niet eens naer my, nu om en siet.

3.

K'heb hem nochtans de weet ghedaen Met die voor by hier syn ghegaen;

Maer of sy syn al vande stadt, Het achterdincken heb ick wat:

En syn sy maer van daer ontrent Misschien is hy hun onbekent.

4.

Ick weet ghy lieden syt van daer En oock ghy syt dickmaels te gaer,

(105)

En om dat ick dit weet seer wel Op eedt doen ick u dit bevel;

Seght aen mijnen beminden Heer Dat ick van liefde quele seer.

5.

K'weet wel dat hy mijn quelen weet En daer af heeft een vol bescheet, Voor hem en is verborghen niet Want in des menschens hert hy ziet Maer segghet hem in plaets van mijn T'sal hem seer aenghenaeme syn.

6.

Seer dickmaels hy verheught oprecht Als hem een ander claer uyt seght:

Het t'ghen' dat hy ter goeder trouw ghern' hier van my weten sou;

(106)

Dus gaet, doet hem rapport hier van K'sal metter herten doen da'ck can.

7.

Lof Bruydegom mijn liefst' aenschijn Hoe cont ghy my soo laeten syn?

Ick quele van u minne vier, En ghy laet my hier int dangier, Stelt u absenti' eene maet', Op dat mijn liefde blyf in staet.

FINIS

(107)

Sy doet haer ondersetten met blommen ende laeven met appelen, op dat sy door liefde niet en verflauwe: Stemme.

Je ne cognois que trop que j'aime.

1.

O Godt hoe is mijn hert ontsteken

Met uwen Goddelijcken fellen minnen brant!

Mijn crachten syn by naer besweken Mijn crachten syn, by naer besweken Wie sal my nu van onderstant?

2.

T'heeft my veel aen mijnen beminden Dat ghy my soo menich werven syt absent;

(108)

K'en doe niet dan my onderwinden K'en doe niet dan my onderwinden Hoe ick u worden sal present.

3.

Ick laete toe my hier t'ontrecken

Al t'ghene datmen hier in dese werelt vindt, Mocht ick hier hebben in dees plecken Mocht ick hier hebben in dees plecken U, die mijn ziel alleen bemint.

4.

Wilt ghy u zicht aen my niet gheven

So sal haest hier mijn ziele van het lichaem scheen:

Want k'en can hier alsoo niet leven, Want k'en can hier alsoo niet leven, Wy moeten t'saemen syn by een.

(109)

5.

U af syn, doet (wilt hier op letten)

Dac'k quele van u liefde groot, met herten bangh' T'en waer dac'k my ded' ondersetten

T'en waer dac'k my ded' ondersetten Ick waer besweken over-langh'.

6.

K'neem' tot mijn onder-set ter trauwen

Schoon blomkens, maedekens die t'quelen h'en doorstaen Met schoon vrucht sy my onder:houwen

Met schoon vrucht sy my onder:houwen Met troost dat ghy sult comen aen.

7.

Lof liefste Godt mijns ziels behoeven Siet hoe ick van u liefde quele nacht en dach, Compt compt aen en wilt niet meer toeven

(110)

Compt compt aen en wilt niet meer toeven Maeckt dat ick u ghemeten mach.

Sy seght: mijnen beminden is mijn: en ick ben syn.

Stemme.

Van Cecilia en Floriaen.

1.

Bruydegom verheven, Goddelijck aenschijn Hoe soet is u wesen, als ghy met my wilt syn, Ghy syt quaelijck ghetreden, by my op dit foreest, Of uwe goede zeden, verlichten mijnen gheest;

Ja noch meer mijn beminden dat my socht te verslinden Gaet nu van my vlieden op den staenden voet

Dat ick aen u comste de eer aenschrijven moet.

(111)

Ghy comt my hier schincken, u presenti' claer Ende my soo wincken, wel seker wonderbaer:

G'haudt my by u gheseten, met eene liefde puer, Die heel is onghemeten, van nu tot alder ur:

Met dese pure minne, die alle goet heeft inne, Spreckt ghy t'allen stonden my seer hemels toe Al sonder te worden van uwe worden moe.

3.

Soud' wel connen wesen, datter yemant sou, In het cas van desen, eenichsins worden flau?

Neen, neen gy soud' ontsteken, wt u manier van doen Hy soude u aenspreken, dat gy hem meer soud' doen Met hemelsche aenspraken, van al hemelsche saeken Want allegaer de ghene, die ghy hier becaut

Niemant en begeert toch dat ghy op handen saut.

(112)

4.

Ghy maeckt alle lieden, aen u oblifant Als'u sy eens bespieden, sy comen u ter handt, Voor my ick moet belijden, dat uwe min my bindt So dat ick t'allen tijden, mach segghen bly gesint:

Mijn is, mijnen beminden, die my heeft comen vinden En ick ben de zijne, t'is ghenoech betoont,

W'hebben malecandren, met liefden croon becroont.

5.

Dat ick soo dorf spreken, k'doet uyt suyver hert, T'syn der liefden treken, die spelen hunne pert:

De Goddelijcke minne, ghy weet wat dat sy is, Sy heeft stautheyt inne, in haere minne fris:

K'en wil ons min niet seggen, noch gelijck aen leggen K'weet dat uwe liefde naer des hemels staet

Meerder is als mijne, oneyndelijck in grad'.

(113)

6.

Lof o Godt van weerden, mijn oprecht vermaek, Naer u opder eerden, alleenelijck ick snaeck;

Laet uwe lifde groeyen, de mijn sal groeyen me, Al sonder te vernoeyen, op een Hemelsche ze Op da'ck door u genaede, in liefde my versaede Want u Hemels liefde, volmaeckt alle vreught En sy doet ons comen in als tot waere deught.

Sy sght: ick behoore mijnen beminden, ende tot my is syn toekeeringhe:

Stemme.

O Herderinne &c.

1.

O Liefsten heere, hoe menich keere

Heb ick breet en wyt, u gesocht sonder respijt?