Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad

(1)

Gemeente Albrandswaard 7 april 2014

Erik Wijnstok

Raadsleden centraal

Goede raad voor een sterke gemeenteraad

(2)

Agenda

• Rollen in de gemeente

• Kadersstellen

• Financiële verordening 212

• Begroting en paragrafen

• Controleren

• Controleverordening 213

• De jaarrekening

(3)

Rollen

(4)

Dualisme = scheiding van taken

Taken college Taken gemeenteraad

Kaders stellen

Besturen en beheersen

Verantwoording afleggen Toezicht houden

planvorming

uitvoering verantwoording

Taken college Taken gemeenteraad

Kaders stellen

Besturen en beheersen

Verantwoording afleggen Toezicht houden

planvorming

uitvoering verantwoording

(5)

Rollen

Gemeenteraad Gemeenteraad

College van burgemeester en

wethouders

Verantwoordt controleert

Voert uit stelt kaders

Accountant

Lokale rekenkamer

Provincie

Houdt toezicht

(6)

Rollen raad en college

Gemeenteraad kaderstellen

Uitvoeren Beleid

Verantwoording afleggen College/

ambtenaren Uitvoeren

Verordeningen

Begroting

Paragrafen

Beleidsnota’s

Jaarrekening

Paragrafen

Beleids- evaluaties

Gemeenteraad controleren

Accountant

Lokale rekenkamer

Recht van enquête Beleidsregels

Tussentijdse rapportages

(7)

Kaders stellen: financiële verordening

(8)

Artikel 212 Gemeentewet: financiële verordening

Uitgangspunten:

• Financiële beleid

• Financiële beheer

• Inrichting financiële organisatie

Waarborgen:

• Rechtmatigheid

• Verantwoording

• Controle

(9)

Financiële functie

• Financiële beleid

• Financiële beheer

• Inrichting financiële organisatie

• Doeltreffendheid

• Doelmatigheid

• Rechtmatigheid

(10)

212

Financiële verordening

- Financiële beleid - Financiële beheer - Inrichting financiële

organisatie

213

Controleverordening

- Financiële beheer - Inrichting financiële

organisatie

Raad

Beleid en Beheer Doeltreffendheid

Doelmatigheid

Raad

Beleid en Beheer Doeltreffendheid

Doelmatigheid Rechtmatigheid

213A

Verordening

doeltreffendheids- en doelmatigheids-

onderzoeken door het college

182

Lokale rekenkamer

College

160

Organisatie- verordening

Getrouwe beeld Rechtmatigheid

Onderwerp

Doeltreffendheid Doelmatigheid Rechtmatigheid

Betreffende Wie Verordeningen

(11)

Verordening ex artikel 213 Gemeentewet

externe controle:

- financiële beheer

- inrichting van de financiële organisatie

Verordening ex artikel 212 Gemeentewet

- uitgangspunten financieel beleid - regels voor financieel beheer - inrichting financiële organisatie

Verordening ex artikel 213A Gemeentewet

collegeonderzoeken:

- doelmatigheid - doeltreffendheid

Lokale rekenkamer

Artikel 81a t/m 81o Gemeentewet.

Aanpak accountants-

controle

Plan van aanpak college

Inrichting lokale Rekenkamer

Aanpak rechtmatig-

heids- controle Inrichting

planning

&control intrumenten

(12)

planning- & controlcyclus

raads/college programma

voorjaars- nota

strategisch plan

Programmaplan paragrafen

bestuurlijke besluitvorming interne beheersing

Afdelingsplannen afdeling projecten

uitvoeren

meten

rapportages marap prorap bestuursrapportage

voorjaar najaar

jaarverslag & - rekening Beleidsbegroting

meerjaren begroting plannen

budgetteren

uitvoeren

Verant- woorden

Product raming

(13)

beleid

op welke wijze gaan we het doel realiseren?

inspanningen producten

doel

politieke preferenties (wat willen we?)

haalbare marges (wat kunnen we?)

vertreksituatie beschikbare middelen beinvloedbaarheid

meetmethode

effect

meetbaarheid

operationalisatie

Begrotingsindicatoren

Geld en tijd-indicatoren Productie-indicatoren

Activiteiten-indicatoren Productie-indicatoren

Effect-indicatoren

Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen?

Wat mag het kosten

(14)

Algemene tips begroting voor een goede begroting (13 suggesties)

1 Langjarige raadsagenda met thema’s

2 Consistentie tussen de begroting, jaarrekening, tussenrapportages, raadsvoorstellen etc.

3 Beleidsnota’s aansluiten op de begroting 4 Focus aanbrengen in de begroting

5 Kengetallen gericht opstellen (meer met minder) 6 Meerjarige projecten inbedden in de begroting

7 Minder tekst, wel concrete doelstellingen, activiteiten

8 Budgetrecht goed borgen (grondexploitaties, bedrijfsvoering, investeringen)

9 Duidelijk aangeven wat beïnvloedbaar is door de gemeenteraad 10 Extra paragrafen?

11 Meer en concrete kaderstelling in de paragrafen

12 Afstemming in de regio (planning & control, verbonden partijen) 13 Kaders, wet- en regelgeving in begroting melden

13

(15)

Vernieuwende begroting / sturen op hoofddoelen:

14

(16)

Controleren

(17)

Wie controleert wat?

(18)

De ‘controle-toren’

Zelfcontrole ambtenaren Ambtelijke organisatie

AO/IC Audits INK-model Gemeente-

raad

Beleid en Beheer

Accountant

College

Getrouwheid

Financiële rechtmatigheid Recht van

enquête en onderzoek Rekenkamer

Doeltreffendheid Doelmatigheid Rechtmatigheid

Jaarrekening

Doeltreffendheid Doelmatigheid

Doeltreffendheid Doelmatigheid Rechtmatigheid

Beleid en Beheer Wie onderzoeksdoel waarvan?

Dagelijkse uitvoering

(19)

Controleren: controleverordening art. 213

Gemeentewet

(20)

Accountant?

(21)

Uw gemeenteraad bepaalt:

• Afspraken over accountantscontrole:

– Wat:

- specifieke posten, processen, onderdelen en onderwerpen - deelverantwoordingen (SW-Bedrijven, Bijstandsverlening,

Openbaar onderwijs)

– Wanneer – Hoe:

- Rapportagetolerantie - Rapportering

- Overleg

- Eventuele aanvullende werkzaamheden

• Kaderstelling rechtmatigheid

(22)

Accountantscontrole

WAT

WANNEER

COMMUNICATIE HOE

Onderwerpen

Uw raad bepaalt:

Keuze gemeenteraad:

1. Specifieke posten, processen, onderdelen, producten 2. Deelverantwoordingen

10. Overige opdrachten

3. Frequentie interimcontroles

4. Tolerantie 1%

9. Kaders rechtmatigheid

5. Rapporteringstolerantie 6. Interimrapport

7. Inrichtingseisen rapporten 8. Accountant en uw raad

(23)

Controle en advies?!

Wat verwacht u?

of

Accountant geeft alleen een verklaring?

Accountant is sparringpartner en vult adviesrol in?

Voordeel inzet adviesrol:

- Effectief en doelmatig gebruik van aanwezige kennis en kunde

Wat niet:

- ‘Eigen werk’ controleren - Beslissingen nemen

(interimmanagement, implementatie financieel pakket)

(24)

Invloed samengevat

1 Financiële verordening art. 212 Gemeentewet 2 Perspectief nota (kadernota)

3 Begroting

4 Tussenrapportages 5 Jaarstukken

6 Beleidsnota’s en paragrafen (in begroting en jaarrekening)

- Financiële positie (balanssturing, EMU-saldo, schuldpositie) - Reserves en voorzieningen

- Risicomanagement en weerstandsvermogen - Grondexploitaties

- Belastingverordeningen - Treasury

- Verbonden partijen - Subsidies

- Waardering en afschrijving - Onderhoud kapitaalgoederen - Gemeentelijk rioleringsplan - Kostprijzen en tarieven - Inkoop en aanbesteding - Budgetspelregels

- Bedrijfsvoering

7 Controleverordening art. 213 Gemeentewet 8 Rekenkamer(functie)

9 Raadsbesluiten

10 Investeringskredieten

23

(25)

Eigenheid gemeenten

1. Openbare begroting 2. Exploitatie primair

3. Activa met maatschappelijk nut

4. Middelen derden met bestedingsplicht

(26)

Specifieke karakter gemeentelijke verslaggeving

Gemeente

• Begroting is taakstellend en autorisatie

• Maatschappelijke doelstellingen:

nadruk op exploitatie

• Investeren: niet alleen economisch maar ook maatschappelijk nut.

• Geen volledige vrijheid besteding inkomsten

Bedrijfsleven

• Begroting vooral voornemens, onderbouwing kostprijs

• Doelstelling

vermogensmaximalisatie: nadruk op de balans

• Investeren: terugverdienen

• Vrijheid besteding inkomsten

25

(27)

Openbare begroting

• Autorisatie → Raad machtigt College op programmaniveau

• Allocatie → Wat vindt Raad belangrijkste

• Controlerende functie (jaarrekening versus begroting)

Vergelijkende cijfers begroting voor en na wijziging Toelichting werkelijkheid met begroting na wijziging

• Goed inzicht in financiële positie

• Toets rechtmatigheid

(28)

Exploitatie primair

Gemeenten Bedrijven

Exploitatie Doel Middel

Vermogen Middel Doel

(29)

Exploitatie primair

Rekening baten en lasten

Hoofdfunctie

lasten baten

0 t/m 9

x y

Saldo van baten en lasten (970) x -y

Resultaatbestemming:

Mutaties in reserves (980) z

Exploitatieresultaat (990) x-y-z

Eigen vermogen 31/12 -/- 01/01 = resultaat voor bestemming

(30)

De Raad bepaalt

• Afschrijvingsmethode

Verordening 212

• Afschrijvingen

Nota inzake

• Beleid inzake activa met activeringsbeleid maatschappelijk nut

(31)

each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms.

Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries and territories, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte’s more than 200,000 professionals are committed to becoming the standard of excellence.

This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte network”) is, by means of this communication, rendering professional advice or services. No entity in the Deloitte network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication.

.

FOR CLIENTS