B&W-voorstel
B&W-voorstel
Onderwerp : Overeenkomst Kindertelefoon, Sensoor en AKJ B&W-vergadering : 23 mei 2017
Registratienummer : BW17.00282
Registratiecode : *BW17.00282*
Auteur : André Goudriaan
Portefeuillehouder : J.G.Th.M. Kersten
Status : Openbaar
Persgesprek : 30 mei 2017
Samenvatting
Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor het aan inwoners aanbieden van een luisterend oor,
vertrouwenswerk Jeugd en voor de kindertelefoon. Tot 2018 kocht de VNG dit voor gemeenten in. Vanaf 2018 dienen gemeenten zelf deze functies in te kopen en te organiseren. De drie organisaties die deze taken nu uitvoeren, doen alle gemeenten een aanbod voor een overeenkomst. Voorgesteld wordt in te stemmen met dit voorstel en een overeenkomst aan te gaan, zodat in 2018 deze functies in Beuningen beschikbaar zijn en blijven.
Besluit om
1. Een overeenkomst aan te gaan met Stichting De Kindertelefoon, Stichting Sensoor (Luisterend Oor) en stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (Vertrouwenswerk Jeugd) voor het leveren van de kindertelefoon, het 24-uurs bieden van een luisterend oor en het vertrouwenswerk Jeugd;
2. De overeenkomsten met Stichting de Kindertelefoon, Stichting Sensoor en Stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg conform bijlage 1 te ondertekenen.
3. De Inkoopvoorwaarden van gemeente Beuningen niet van toepassing te verklaren voor de inkoop van de onder 1 genoemde diensten.
4. In tegenstelling tot het gemeentelijk vastgesteld aanbestedingsbeleid geen meervoudig onderhandse aanbesteding te doen.
Inleiding
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor het aan inwoners beschikbaar stellen van een 24 uur per dag bereikbaar luisterend oor, van vertrouwenswerk jeugd en van de kindertelefoon. Deze collectieve taken worden tijdelijk uitgevoerd onder beheer van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De VNG stopt vanaf 2018 met de centrale uitvoering en financiering van deze taken in het sociaal domein. Met ingang van 2018 zullen gemeenten dit zelf moeten regelen en bekostigen.
Aanbod
Het vertrouwenswerk, de kindertelefoon en een 24–uurs luisterend oor worden op dit moment geleverd door stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (hierna: AKJ, waarbij het gaat om vertrouwenswerk Jeugd), stichting De Kindertelefoon en stichting Sensoor (Luisterend Oor). De leden van de VNG spraken zich tijdens de Buitengewone algemene ledenvergadering (BALV) in november 2016 al uit voor
continuering van deze dienstverlening door deze aanbieders. Deze drie partijen hebben daarom hun krachten gebundeld en doen een gezamenlijk aanbod aan alle gemeenten. Dit aanbod is één overeenkomst met de drie partijen. De standaardovereenkomst heeft een looptijd van 4 jaar tot en met 2021.
Het voorstel is om van dit aanbod gebruik te maken.
Standaardovereenkomst
In de standaardovereenkomst is opgenomen wat de inhoud is van het landelijke aanbod van de drie organisaties, tegen welk tarief zij hun activiteiten kunnen uitvoeren, op welke wijze gemeenten worden geïnformeerd over de voortgang van de activiteiten en op welke wijze de organisaties verantwoording afleggen over hun resultaten. De diensten die deze drie organisaties bieden zijn globaal:
2
• Kindertelefoon
De kindertelefoon heeft een landelijk gratis telefoonnummer. Kinderen en jongeren tussen de 8 en 18 jaar kunnen bellen, chatten, het forum of website bezoeken als ze behoefte hebben aan informatie, advies en ondersteuning. Het onderwerp is daarbij niet van belang.
• Vertrouwenspersoon Jeugd
Vertrouwenspersonen ondersteunen jongeren en hun (pleeg)ouders/verzorgers als ze vragen of klachten hebben over bejegening, communicatie, procedures, besluiten, onveiligheid en rechtspositie binnen de jeugdhulp. Veel van deze cliënten zijn vaak in hoge mate afhankelijk van zorg, uithuisgeplaatst en kwetsbaar. De insteek van vertrouwenswerk is vooral om te voorkomen dat een klacht escaleert tot een conflict dat juridisch wordt uitgespeeld. Tot echt juridische bijstand komt het daardoor maar weinig.
• 24-uurs luisterend oor
Sensoor biedt ieder moment van de dag anoniem een luisterend oor. Iedereen (vaak vanaf 15 jaar) kan via telefoon, chat en mail contact opnemen. Sensoor biedt ondersteuning en denkt mee. Met allerhande vragen kunnen inwoners terecht. De drie meest besproken onderwerpen zijn eenzaamheid, psychosociale
problemen en relatieproblemen.
Voor de teksten van de overeenkomst (die overigens qua datum en ondertekening nog aangepast zal worden naar de Beuningse situatie) wordt verwezen naar bijlage 1. Daarin is eveneens een uitgebreidere beschrijving van de taken te vinden.
Beoogd effect
Het vanaf 1 januari 2018 aanbieden van de wettelijk verplichte functies van een luisterend oor,
vertrouwenspersoon Jeugd en de Kindertelefoon, waarmee de dienstverlening die nu via de VNG ingekocht wordt, gecontinueerd wordt.
Argumenten
1.1 De wet verplicht ons om dit type diensten aan te bieden aan onze inwoners
Het gaat om wettelijke taken op grond van de Wmo en de Jeugdwet. Elke gemeente is verplicht deze functies aan de inwoners ter beschikking te stellen.
1.2 Deze partijen hebben jarenlange ervaring met het aanbieden van deze functies
De drie partijen in kwestie hebben jarenlange ervaring met deze functies. Uit de praktijk blijkt een tevredenheid over de dienstverlening die geboden wordt.
1.3 Continuering met deze drie partijen is toegezegd tijdens een algemene ledenvergadering van de VNG Tijdens de buitengewone algemene ledenvergadering (BALV) van de VNG in november 2016 hebben gemeenten zich uitgesproken voor de continuering van de dienstverlening van de drie stichtingen (Kindertelefoon, Sensoor en AKJ). Daar is besloten dat de genoemde taken door de individuele gemeenten met ingang van 2018 zelf zullen worden bekostigd.
3.1 De organisaties gaan een voor alle gemeenten identieke overeenkomst aan
In de standaardovereenkomst zijn naast de wederzijdse rechten en plichten van partijen, bepalingen opgenomen over de duur van de overeenkomst, de mogelijkheid van tussentijdse opzegging, de wijze van ingebrekestelling bij niet nakoming, toepasselijk recht en wijze van geschillenbeslechting.
Voorgesteld wordt om de Inkoopvoorwaarden van de gemeente Beuningen niet van toepassing te laten zijn op deze overeenkomst. Deze drie organisaties doen aan alle gemeenten een identiek aanbod met een voor alle gemeenten gelijkluidende overeenkomst. Het is derhalve voor deze organisaties
onmogelijk om aan alle verschillende voorwaarden van Nederlandse gemeenten te kunnen voldoen.
Daarnaast is er geen risico voor onze gemeente verbonden hieraan, er is namelijk geen enkele aansprakelijkheid in het spel.
4.1 De VNG heeft in 2015 ook niet aanbesteed voor AKJ en de Kindertelefoon, wel voor Sensoor
De opdracht blijft onder de Europese drempelwaarde van € 750.000,-. Volgens ons gemeentelijk aanbestedingsbeleid dient de opdracht meervoudig onderhands te worden aanbesteed (tussen € 45.000
3 euro tot de Europese drempel). De VNG heeft in 2015 voor AKJ en de Kindertelefoon echter geen aanbesteding gedaan, wel voor Sensoor. De conclusie luidde toen dat voor de drie wettelijke taken in theorie wel een, zij het zeer bescheiden, markt bestaat, maar dat de gecontracteerde partijen in de praktijk geen concurrentie hebben. De VNG is dan ook van mening dat er geen alternatieve organisaties zijn die de wettelijke taken landelijk op een vergelijkbare manier kunnen uitvoeren.1 Daarom wordt voorgesteld af te wijken van de voorgeschreven meervoudig onderhandse aanbesteding.
4.2 De procedure voor de standaardovereenkomsten is afgestemd met de VNG en VWS
De constructie om met een standaardovereenkomst te werken voor AKJ, Sensoor en de Kindertelefoon is afgestemd met zowel de VNG als het ministerie van VWS.
4.3 Dit is noodzakelijk om versnippering en het verdwijnen van expertise te voorkomen
Om continuïteit van dienstverlening te kunnen leveren, moet voor 1 juni 2017 bekend zijn of gemeenten de middelen beschikbaar willen stellen aan deze drie organisaties. Wanneer zij die
zekerheid niet tijdig krijgen, zullen vanaf die datum de sociale plannen in werking treden met ontslag van personeel tot gevolg. Dit betekent dat expertise verdwijnt en versnippering optreedt. Dat zou een adequate uitvoering van deze wettelijke taken belemmeren. Daar komt bij dat het individueel opzetten van deze functies voor gemeenten de nodige belasting met zich meebrengt, terwijl een adequaat functionerend stelsel voorhanden is.
Kanttekeningen
1.1 De constructie kan alleen functioneren als alle gemeenten meedoen
Het is voor het eerst dat binnen het sociaal domein een constructie van toepassing is waarin gemeenten individueel moeten bijdragen aan landelijke instellingen. De constructie kan dan ook alleen
functioneren als alle gemeenten meedoen. Indien er toch gemeenten zijn die niet meedoen, heeft dit als consequentie dat de prijs van de dienstverlening voor de wel deelnemende gemeenten omhoog gaat. Gemeenten die wel meedoen, betalen de kosten van de voorzieningen voor gemeenten die niet meedoen, terwijl ook inwoners van niet deelnemende gemeenten gebruik zullen blijven maken van de landelijke voorzieningen. Dat zou – indien dit het geval is – betekenen dat de andere vorm van
contractering en financiering niet budgetneutraal uitgevoerd kan worden. Op dit moment valt niet in te schatten in hoeverre zich dit voor gaat doen.
Financiën
De kosten worden gebaseerd op het inwonertal van een gemeenten in een voorafgaand jaar. Omdat de contacten van de instellingen met de gebruikers anoniem kunnen en moeten zijn, is het niet mogelijk dat de instellingen met gemeenten gaan afrekenen op basis van een verrichting of per gebruiker.
Jaarlijks vindt een indexering van het bedrag per inwoner plaats op basis van een inflatiecorrectie.
Het tarief voor 2018 bedraagt in totaal 92 cent per inwoner: 44 cent voor vertrouwenswerk Jeugd, 23 cent voor de Kindertelefoon en 25 cent voor een luisterend oor. De kosten voor 2018 bedragen dus 25.424*92 cent = € 23.390,08 per jaar. Uitgaande van een looptijd van vier jaar bedragen de totale kosten €
93.560,32.
Sinds 2015 werd voor de financiering van deze taken door de VNG een bedrag onttrokken aan het
gemeentefonds. Vanaf 2018 zal dit budget overgeheveld worden naar het gemeentefonds, zodat gemeenten via de hogere uitkering in staat zijn om de kosten voor de hier bedoelde functies te dragen. De verwachting is dat dit budgettair neutraal zal verlopen. Uit de meicirculaire – die op het moment van schrijven nog niet bekend was – zal vermoedelijk af te leiden zijn wat de precieze budgettaire consequenties zijn.
Tijdspad
1 Zie de website van de VNG via
https://vng.nl/files/vng/nieuws_attachments/2017/faqs_contractering_2018_sensoor_kindertefoon_akj_m ei_2017.pdf (geraadpleegd op 15 mei 2017).
4 In verband met de eventuele gevolgen voor de organisaties is het noodzakelijk dat gemeenten voor 1 juni 2017 aangeven of ze overeenkomsten met deze organisaties aan zullen gaan.
Duurzaamheid N.v.t.
Communicatie
De aanbieders worden geïnformeerd over het aangaan van de overeenkomsten.
Evaluatie
Vanwege de anonimiteit van de dienstverlening is een rapportage op gemeenteniveau niet mogelijk. Wel wordt – in ieder geval wat betreft het vertrouwenswerk - nog nagedacht over een gemeentelijke
rapportage. Verder is het mogelijk om afspraken te maken over de algemene voorlichting die bedoelde organisaties geven.
Bijlagen
1. Ledenbrief VNG Contractering en financiering van drie landelijke instellingen Sociaal Domein (IN17.02619)
Routingformulier: AT17001921
