Bijlage I: Voorbeelden persoonlijkheidscampagne TNT Express Nederland
Bijlage II: Onderwerpenlijst oriënterende interviews
De interviews zijn gehouden in maart 2005 ter oriëntatie op de opdracht. De geïnterviewden waren medewerkers en managers van de afdelingen Business Excellence, waar de opdracht speelt. Er zijn vijf mensen geïnterviewd. De volgende onderwerpen zijn in de interviews aan de orde gekomen:
1. Wat wordt er verstaan onder het milieu?
2. Waarom is het milieu belangrijk voor TNT Express Nederland?
3. Op welke afdelingen speelt het milieuprobleem?
4. Wat is de doelstelling van TNT Express Nederland op milieugebied?
5. Zijn de medewerkers op de hoogte van deze doelstelling?
6. Wat is de belangrijkste doelstelling van de milieucampagne?
7. Moet deze campagne vooral korte of lange termijn effecten bereiken?
Vanwege het feit dat het om diepte-interviews ging, zijn hier slechts de meest voorkomende vragen uit de verschillende interviews weergegeven. In werkelijkheid vonden de interviews meer plaats in de vorm van gesprekken, waarin op sommige vragen dieper in is gegaan. Soms nam het gesprek zelfs een heel andere wending en werd een geheel andere weg ingeslagen. Deze zeven vragen geven dus slechts summier weer wat er in de interviews besproken is.
Afstudeerscriptie Noortje de Lange
3 Bijlage III: Onderwerpenlijst interviews milieubewustzijn
De interviews zijn gehouden in mei en juni 2005 met verschillende medewerkers van TNT Express Nederland. Er is getracht een zo divers mogelijke groep te interviewen om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van hoe het milieu betekenis kan krijgen in de organisatie. Er zijn mensen geïnterviewd van verschillende afdelingen, met verschillende taken en verantwoordelijkheden. Er zijn in totaal 20 mensen geïnterviewd. De volgende onderwerpen zijn in de interviews aan de orde gekomen:
1. Hecht u veel belang aan het milieu?
2. Vindt u het belangrijk dat TNT Express Nederland een milieubewuste onderneming is?
3. Wat verstaat u bij TNT Express Nederland onder het milieu?
4. Is u duidelijk welke rol het milieu in de organisatie speelt?
5. Wordt er in de organisatie gereflecteerd op milieugevoelige gebeurtenissen?
6. Hoe wordt dit gedaan?
7. Vindt u het belangrijk dat u zelf milieubewust werkt?
8. Kunt u aan aantal concrete handelingen noemen die u kunt verrichten om milieubewuster te werken?
9. Doet u dit ook daadwerkelijk?
10. Is u duidelijk hoe het management van TNT Express Nederland over het milieu denkt?
11. Wordt er in de organisatie veel gesproken over het milieu?
12. Kunt u zelf verbeterpunten aandragen op gebied van milieubewust werken?
13. Zou u het prettig vinden af en toe te discussiëren over het milieu bij TNT Express Nederland?
14. Hoe zou dit het beste vormgegeven kunnen worden?
15. Heeft u zelf nog opmerkingen/vragen of tips?
Ook hier geldt, dat vanwege het feit dat het om diepte-interviews ging, er hier slechts de meest voorkomende vragen uit de verschillende interviews zijn weergegeven. In werkelijkheid vonden de interviews meer plaats in de vorm van gesprekken, waarbij dieper in is gegaan op het
‘waarom’ achter de antwoorden op de vragen. Hierdoor nam het gesprek soms een heel andere wending en kwamen geheel andere onderwerpen aan bod. Deze vijftien vragen geven dus slechts summier weer wat er in de interviews besproken is. Tijdens deze interviews is een aantal ideeën geopperd voor de campagne, welke opgenomen zijn in bijlage V.
Bijlage IV: Overzicht ontwerpeisen campagne
A - Inhoudelijke ontwerpeisen voor betekenisgeving & dialoog volgens de theorie
Betekenisgeving Eisen voor TNT Express Nederland
Kader 1: Ideologie Medewerkers hanteren milieubewuste normen en waarden hanteren.
Kader 2: Derde-orde controle mechanismen TNT Express Nederland als organisatie hanteert milieubewuste normen en waarden.
Kader 3: Paradigma’s over het werk Raamwerken over het uitvoeren van het werk zijn milieubewust vormgegeven.
Kader 4: Handelingstheorieën Er wordt gereflecteerd op milieugevoelige situaties/gebeurtenissen en daar wordt van geleerd.
Kader 5: Traditie Milieubewust werken wordt in de organisatie altijd gepromoot waardoor een milieubewuste traditie ontstaat.
Kader 6: Verhalen vertellen Interpretatie van milieugebeurtenissen wordt in de organisatie gecommuniceerd.
Gelegenheid voor betekenisgeving Milieuvraagstuk wordt significant en oplosbaar gecommuniceerd.
Dialoog Eisen voor TNT Express Nederland
Doorlopen van de vier evolutiefasen van dialoog.
Organisatie creëert mogelijkheden voor dialoog, medewerkers willen en kunnen tijd en energie vrijmaken voor dialoog.
Afstudeerscriptie Noortje de Lange
5
B –Betekenisgeving en dialoog toegepast op TNT Express Nederland
Eisen aan Betekenisgeving Aanwezig bij TNT Express Nederland?
Kader 1: Ideologie: Medewerkers hanteren milieubewuste normen en waarden.
Ja, medewerkers vinden het milieu belangrijk.
Kader 2: Derde-orde controle mechanismen:
TNT Express Nederland als organisatie hanteert milieubewuste normen en waarden.
Nee, het is niet geheel duidelijk voor de medewerkers welke plaats het milieu in de organisatie heeft.
Kader 3: Paradigma’s over het werk:
Raamwerken over het uitvoeren van het werk worden milieubewust vormgegeven.
Nee, er is te weinig informatie over hoe milieubewuster gewerkt kan worden.
Kader 4: Handelingstheorieën: Er wordt gereflecteerd op milieugevoelige
situaties/gebeurtenissen en daar wordt van geleerd.
Ja, er wordt voldoende gereflecteerd en geleerd van milieugevoelige situaties.
Kader 5: Traditie: Milieubewust werken wordt in de organisatie altijd gepromoot waardoor een milieubewuste traditie ontstaat.
Nee, een traditie van milieubewust werken bestaat nog niet in de organisatie.
Kader 6: Verhalen vertellen: Interpretatie van milieuvraagstukken worden in de organisatie gecommuniceerd.
Nee, er wordt weinig gecommuniceerd over hoe bepaalde milieuvraagstukken
geïnterpreteerd worden. Er bestaan weinig voorbeelden.
Gelegenheid voor betekenisgeving:
Milieuvraagstuk wordt significant en oplosbaar gecommuniceerd.
Nee, het milieu wordt niet als heel relevant voor TNT Express Nederland gezien.
Bovendien weet men niet goed hoe milieubewuster gewerkt kan worden (oplosbaarheid).
Eisen aan Dialoog Aanwezig bij TNT Express Nederland?
Doorlopen van de vier evolutiefasen van dialoog: Organisatie creëert mogelijkheden voor dialoog, medewerkers maken tijd en energie vrij.
Nee, er is te weinig tijd. Wel staat men open voor dialoog.
C - Vormgevingseisen voor de milieucampagne wat betreft beleving, effectiviteit en tijdsspanne
Ontwerpeisen m.b.t. beleving Toepassing op TNT Express Nederland 1. Campagne bevat educatie. Leren over hoe en waarom milieubewust te
werken.
2. Campagne entertaint. De campagne moet de milieuboodschap vermakelijk brengen.
3. Campagne is escapistisch. De campagne moet uitnodigen tot actieve deelname aan milieuacties.
4. Campagne is esthetisch. De campagne moet aantrekkelijk zijn vormgegeven.
5. De campagne bevat zoveel mogelijk belevingsmodules.
De milieucampagne moet uitnodigen tot voelen, denken, handelen, waarnemen en sociaal contact met betrekking tot het milieu.
Ontwerpeisen m.b.t. effectiviteit en tijdsplanning
Toepassing op TNT Express Nederland
1. De campagne is creatief en professioneel. De campagne moet voldoen aan de criteria voor een creatieve en professionele campagne, zie pagina 70.
2. De campagne geeft afwisselend grote en kleine impulsen af.
Er moeten afwisselend grote en kleine impulsen worden gegeven, afhankelijk van de inhoud.
Afstudeerscriptie Noortje de Lange
7 Bijlage V: Voorbeelden milieucampagne
In deze bijlage wordt een aantal voorbeelden van activiteiten genoemd die kunnen worden ondernomen als onderdeel van de milieucampagne bij TNT Express Nederland. Dit zijn ideeën die in de onderzoeksperiode bij de onderzoeker zijn ontstaan, voornamelijk tijdens de gesprekken met medewerkers. Een overkoepelend thema voor de campagne zou het volgende kunnen zijn:
Hieronder worden de verschillende voorbeelden voor een campagne die tijdens het onderzoek zijn ontstaan weergegeven. Bij het noemen van de voorbeelden is steeds aangegeven aan welke ontwerpeis het betreffende voorbeeld voldoet (links) en of het een kleine of grote impuls is (rechts).
Voorbeeld I
In iedere TNT Benelux (maandelijks krantje) op de achterkant iemand in het zonnetje zetten die milieubewust werkt.
Voorbeeld II
Een sponsorloop organiseren voor het milieu.
Voorbeeld III
Wedstrijdvragen over hoe een afdeling milieubewust kan werken.
Voorbeeld IV
Discussiegroepen waarin een afdeling zelf oplossingen voor milieuvraagstukken moet bedenken.
Tevens reflecteren op milieugebeurtenissen in het
verleden.
Verhalen vertellen
Escapistisch beleven
Educatief beleven
Dialoog
Handelings theorieën
Kleine impuls
Grote impuls
Grote impuls
Kleine impuls
Ontwerpeis Voorbeeld Grote of kleine
impuls?
Derde-orde controle mechanisme
Voorbeeld V
Een stuk regenwoud beschermen dat dreigt gekapt te worden.
Voorbeeld VI
Posters waarop het milieu op een aantrekkelijke, humoristische manier
gebracht wordt.
Entertainend beleven
Humor
Grote impuls
Kleine impuls
Voorbeeld VII
Hoger management laten carpoolen of op de fiets naar het werk laten gaan.
Traditie: het goede voorbeeld
geven
Kleine impuls
