VERZORGINGSINSTELLINGEN
MODULE 1
HET RUGPREVENTIEPROGRAMMA VAN HET F ONDS VOOR
B EROEPSZIEKTEN VOOR WERKNEMERS MET LAGE RUGPIJN
Oliver Poot,
Arbeidsgeneesheer en samenwerkend geneesheer, Fonds voor Beroepsziekten
Programma inzake secundaire preventie van de lage rugpijn
Dr Poot Olivier
Fonds voor de beroepsziekten
Gent, 19 juni 2014
Presentatie
Fonds voor de beroepsziekten
=
Openbare instelling van sociale zekerheid
19-jun-2014 3
De opdrachten van het FBZ
Opdrachten vastgelegd in de gecoördineerde wetten van 3 juni 1970
Vergoeding van de schade veroorzaakt door beroepsziekten
Twee systemen :
Lijst van de beroepsziekten
‘Open systeem’
Bevordering van de preventie van de beroepsziekten
Primaire preventie (inentingen)
Secundaire preventie (beschermingsmiddelen)
Verwijdering uit het risico van beroepsziekte
Evolutie
Vermindering van een aantal typische beroepsziekten, veroorzaakt door een specifieke stof
Voorbeeld : Lood en saturnisme
Meer aandacht voor de aspecifieke multicausale of multifactoriële aandoeningen
Voorbeeld : De wervelzuilaandoeningen
19-jun-2014 5
Actuele strategieën
1. Vergoeding en preventie van de beroepsziekten
Beroepsziekten, kenmerkend voor de voedings- en transportsector :
Mono- of polyradiculaire aandoeningen discushernia
Zenuwknelling (carpaal tunnel)
Dermatosen (allergiën)
Tendinitiden
Actuele strategieën
2. Preventie van de « arbeidsgerelateerde ziekten »
(art.44 van de wet van 13.07.2006 – B.S. 01.09.2006 )
betekent niet de erkenning van het bestaan van een beroepsziekte
19-jun-2014 7
Het programma
Het preventieprogramma van de lage rugpijn
Oorsprong van de lage rugpijn : bevindingen (…)
In België zou de lage rugpijn jaarlijks volgende kosten met zich meebrengen :
rechtstreeks op medisch vlak van 81 tot 167 miljoen €*
onrechtstreeks voor de patiënt en de maatschappij tussen 270 miljoen en 1,6 miljard €
* Federale kenniscentrum voor de gezondheidszorg “ Chronische rugpijn” , 2006
19-jun-2014 9
Oorsprong
De lage rugpijn : bevindingen (…)
Voor 3 tot 7 % van de personen met lage rugpijn : werkstopzetting > 6 maanden en evolutie naar chronische lage rugpijn
De chronische lage rugpijn vertegenwoordigt 75 % van de totale kost
Het grootste probleem = de chronische lage rugpijn
Oorsprong
De lage rugpijn : bevindingen
Socio-professionele gevolgen
Gevolgen voor het persoonlijk en gezinsleven
Socio-economische gevolgen voor :
de werknemer
de onderneming
de gemeenschap
19-jun-2014 11
Oorsprong
De lage rugpijn : bevindingen (…)
Evolutie van het programma : het begin
22/06/04
16/07/04
04/07/04
Pilootproject FBZ
Voor- afgaand onderzoek Pluridiscilpinaire
revalidatie RIZIV
19-jun-2014 13
Evolutie van het programma : allereerst een pilootproject
Richtte zich bij de start uitsluitend tot het verplegend personeel van de hospitaalsector en de rust- en verzorgingstehuizen, dat in het kader van de
zorgverstrekking aan zieken en bedlegerigen wordt blootgesteld aan het manueel hanteren van lasten
1ste uitbreiding : personeel werkzaam in de sector van de gezondheidszorgen en blootgesteld aan het manueel hanteren van lasten
Evolutie van het
programma : voortzetting
Koninklijk besluit van 17 mei 2007
Uitbreiding naar alle werknemers blootgesteld aan het manueel hanteren van lasten en aan mechanische trillingen overgedragen op het lichaam via het zitvlak.
19-jun-2014 15
Wie is betrokken?
De werknemer (privé of ambtenaar in een PPO) :
van wie de arbeidsgeneesheer bevestigt dat hij wordt blootgesteld aan het manueel hanteren van lasten en/of aan mechanische trillingen overgedragen op het lichaam via het zitvlak
die arbeidsongeschikt is :
tengevolge van frequente mechanische lendenpijn (min. 4 weken en max. 3 maanden)
tengevolge van een terugval in een periode van 12 maanden (min. 1 week en max. 3 maanden)
tengevolge van een chirurgische ingreep aan de
lendenwervelkolom (min. 4 weken en max. 3 maanden)
Doeleinden van het programma
De verergering van de lage rugpijn voorkomen
De evolutie naar een chronisch karakter voorkomen
De terugkeer naar het werk en de preventie van recidive bevorderen door een betere
ergonomische conceptie van het werk
Het overleg tussen de betrokken geneesheren
aanmoedigen
19-jun-2014 1717
Doeleinden van het programma : preventie chronische lumbalgiën
Internationale richtlijnen (COST B13, KCE 2006) : bij werkverlet van meer dan 4-6 weken,
werkhervatting bevorderen door interventieprogramma’s
Pilootprogramma’s in Canada, in Zweden, in België (« Vivre avec son dos » in Cockerill- Sambre sinds 1993)
Onze benaderingswijze :
De deelname van de werknemers met lage rugpijn aan een ambulant pluridisciplinair revalidatieprogramma stimuleren
De nauwe samenwerking organiseren tussen de revalidatiecentra, de diensten voor preventie en bescherming op het werk en de behandelende geneesheren (“netwerken”)
De werkgever aansporen om ergonomisch verantwoorde werkposten te ontwikkelen
19-jun-2014 19
Inhoud van een multidisciplinair revalidatieprogramma
Functionele en psychosociale evaluatie
Informatie over de mechanische, emotionele en psychologische factoren (kinesiofobie) die de pijn in stand houden
Geïndividualiseerde revalidatie en verbetering van de fysieke conditie
Praktische opleiding in rugsparende technieken
* prestatie 558994 RIZIV-nomenclatuur
Multidisciplinair revalidatieprogramma in een revalidatiecentrum*
De werknemers aansporen tot deelname – Hoe ?
Gratis deelname aan de revalidatiesessies (terugbetaling van het remgeld)
Tussenkomst in de verplaatsingskosten (max. 1000 km)
Systematisch rekening houden met de reële arbeidsvoorwaarden
Mogelijkheid tot ergonomische interventie op de werkpost en dus een te verwachten verbetering van de arbeidsomstandigheden
19-jun-2014 2121
Hoe kan de werkgever worden aangemoedigd ?
1. Financiële tussenkomst (402 € max. per
goedgekeurde werknemer) voor de werkgever die :
Een ergonomische analyse uitvoert van de goedgekeurde werknemer
(= “standaard begeleiding”) en/of die
Een « on the job training » geeft aangepast aan de werksituatie
via de ergonoom van de externe of interne preventiedienst.
Hoe kan de werkgever worden aangemoedigd ?
2. Financiële tussenkomst (1216 € max. per goedgekeurde werknemer) voor de werkgever die een ergonomisch onderzoek (= “participatieve begeleiding”) uitvoert van de werkpost van de werknemer die :
- een “standaard begeleiding” gehad heeft - 12 revalidatiesessies gevolgd heeft
- steeds een aangepaste werkpost heeft, of nog steeds het werk niet hervat heeft of een herval gehad heeft 12 maand na de
goedkeuring.
19-jun-2014 2323
Netwerken stimuleren Hoe?
1. Samenwerking tussen behandelende geneesheer en arbeidsgeneesheer door sensibilisatiecampagnes (pers, brieven, publicaties) en een samenwerkings- overeenkomst de preventiediensten
Netwerken stimuleren Hoe?
2.
Samenwerkingsovereenkomst met de revalidatiecentra
Werkuren
Contactname met arbeidsgeneesheer en behandelende geneesheer
Overleg werkhervatting
19-jun-2014 25
Netwerken stimuleren?
Hoe?
Geografische spreiding van de erkende centra (62)
Praktisch
BEHANDELEND GENEESHEER ADV-GEN MUT -contra-indicaties
-motiveren
ARBEIDSGENEESHEER
criteria FBZ
ok
handtekening patiënt ok uitwisseling medische gegevens lumbalgiën
PATIENT
FORMULIER
kopie
19-jun-2014 2727
Praktisch
Standaardbegeleiding
A. Definitie : Begeleiding :
een ergonomische analyse v/d werkpost en/of
« on the job » training
Uitvoering ten laatste zes maand na toekenning voor rugrevalidatie.
19-jun-2014 2929
Standaardbegeleiding
B. Voordeel :
Toegevoegde waarde aan het therapeutisch luik
Veralgemening van de analyse naar werknemers met dezelfde werkpost
Beginpunt ergonomische aanpak in het bedrijf
Standaardbegeleiding
Omzet jan-dec/2013 (4 grootste EPBW):
IDEWE 14,94%
SECUREX 7,81%
PROVIKMO 52,12%
MENSURA 8,70%
Gemiddeld 18,66%
19-jun-2014 3131
Telefonische enquête :
Populatie: standaardbegeleiding (SB) in 2010 n=53 (aanvankelijk n=74)
(beroep : verzorgende ;onderhoud;schoonmaak;inpak;
machinist; laborant; beenhouwer; schilder; bewaker) Methode : telefonische enquête met behulp van vragenlijst
van de TF (FBZ)
Uitgevoerd door : A. Abts ; Dr O Poot Wanneer ? Okt 2011- Jan 2012
Telefonische enquête (resultaten):
Werkhervatting 88% na revalidatie 72% tijdens Zelfde werkpost als voor ziekteverlof 72%
Aanpassing werkpost na SB : 69%
Toepassing voorgestelde adviezen na SB : 93%
Adviezen iets bijgebracht aan patiënt : 83%
19-jun-2014 3333
Telefonische enquête (resultaten, vervolg):
SB maakt het werk minder belastend voor de patiënt : 67%
Patiënt tevreden over SB : 74%
Patiënt afwezig SB 10% of niet op de hoogte 20%
Patiënt heeft document meegekregen of ter inzage gekregen na SB: 46%
Arbeidsgeneesheer aanwezig bij SB : 5%
Telefonische enquête (2):
Populatie: goedgekeurde revalidatieaanvragen 2° trimester 2010
n=142 (aanvankelijk n=209)
(beroep : verzorgende ;onderhoud;schoonmaak;inpak;
machinist; laborant; beenhouwer; schilder; bewaker) Methode : telefonische enquête met behulp van vragenlijst
van de TF (FBZ)
Uitgevoerd door : A. Abts ; Dr O Poot
19-jun-2014 3535
Telefonische enquête (resultaten):
Tevredenheidsevaluatie (zeer positief-eerder positief) revalidatieprogramma : 82%
Werkhervatting bevorderd door rugrevalidatie : 70,6%
Verbetering arbeidsongeschiktheid omwille van lage rugklachten door revalidatieprogramma : 63,4%
Enkele cijfers
19-jun-2014 37
Enkele cijfers
Enkele cijfers
19-jun-2014 39
Enkele cijfers
Enkele cijfers
19-jun-2014 41
Enkele cijfers
Enkele cijfers
19-jun-2014 43
Enkele cijfers
www.fmp-fbz.fgov.be
19-jun-2014 4545
www.fmp-fbz.fgov.be
www.fmp-fbz.fgov.be
19-jun-2014 47
Contact
Adres:
FONDS VOOR DE BEROEPSZIEKTEN Sterrenkundelaan 1
1210 Brussel Telefoon :
Tel : 02 226 62 77 (woensdag, donderdag en vrijdag) Fax : 02 226 68 05
E-mail:
olivier.poot@fmp-fbz.fgov.be Info en News op de site van het FBZ:
www.fmp-fbz.fgov.be
