Samen werken aan wonen
Op 11 november aanstaande zal in de lokale nieuwsbladen een themapagina verschijnen rond het participatietraject “Samen werken aan wonen.” Graag informeren we u voorafgaand aan deze publicatie over de manier waarop we dit participatietraject in willen gaan. Wij zullen u periodiek op de hoogte stellen van de voortgang in dit proces.
Wat er aan vooraf ging
• Notitie ‘Uitgangspunten woningbouwambitie’ 20 december 2018
• Startbijeenkomst wonen 28 januari 2020
• Notitie participatieproces woningbouwopgave, bijlage bij raadsvoorstel 25 juni 2020
Aanleiding
De vraag naar woningen verandert. Het is belangrijk dat de woningvoorraad mee verandert. Zoals inmiddels bij u bekend zijn er verschillende oorzaken:
• vergrijzing, doorstroming stagneert, er zijn meer levensloop bestendige woningen nodig;
• minder inwoners per woning waardoor ook meer woningen nodig zijn;
• de hoge druk op de woningmarkt, met name in deze regio, waardoor het met name ontbreekt aan betaalbare woningen.
Er is een tekort aan passende woningen. Het is nodig nieuwe woningen te bouwen. Dit speelt landelijk, in de regio en ook in de Bilt. Alles wijst er op dat dit in de nabije toekomst alleen maar urgenter wordt.
De Bilt heeft de afgelopen 2 jaar al op verschillende sporen inzet gepleegd op het versnellen van de woningbouw, in de vorm van:
• het eisen stellen aan projectontwikkelaars om ook een bijdrage te leveren aan de sociale en middenhuur ambitie van de gemeente;
• het ontwikkelen van onze gemeentelijke locaties en daarbij voldoen aan dezelfde volkshuisvestelijke doelstellingen (zoals HF Witte, Leyensetuin, en de achterblijvende locaties);
• het in gesprek gaan met de provincie om te bouwen buiten de contour in Maartensdijk.
Uw raad heeft ons per motie gevraagd om daarnaast de inwoners te betrekken bij de zoektocht naar nieuwe woningbouwlocaties.
Inwoners aan zet
Inzet is dat inwoners zélf hun advies geven op wonen in de Bilt. Zij geven aan hoe zij wonen in de Bilt in de toekomst voor zich zien. Wat zijn de grootste problemen? Hoe lossen we dit samen op? Door de beperkingen die het coronavirus ons oplegt, doen we dit digitaal.
We bundelen de adviezen tot één advies. Daarbij kijken we waar we het over eens zijn en waar de
en meewerken. Om zo samen invulling te geven aan de opgave die op ons af komt. Samen werken we aan wonen.
De opgave
In 2016 heeft de gemeenteraad de ambitie uitgesproken om 845 woningen in de periode 2016-2026 en 450 sociale huurwoningen in de periode 2016-2030 te willen realiseren. Deze aantallen
overlappen elkaar deels vanwege de verschillende periodes. Daarnaast is besloten dat bij nieuwbouw minimaal 10% en liefst 20%, middenhuurwoningen gerealiseerd moeten worden. Een deel van deze opgave is inmiddels gerealiseerd of zit in de pijplijn. Op basis hiervan wordt het aantal van 845 waarschijnlijk wel gerealiseerd. In deze plannen zitten echter te weinig sociale huurwoningen voor de periode tot 2030. Het gaat om een tekort van minimaal 150 sociale huurwoningen.
Woningbouwlocaties waar al besluitvorming over heeft plaats gevonden en afspraken over zijn gemaakt staan niet opnieuw ter discussie. Het gaat om de aanvullende opgave.
Naast de woonbehoefte in aantallen, gaat het ook om de impact op de directe woonomgeving. Juist dát maakt het kiezen van locaties zo moeilijk. Wat is belangrijk om te behouden? Welke
voorwaarden zijn er om tot een goede invulling te komen?
Doel
Doel is te komen tot een gedragen advies op wonen in de Bilt.
• Het gaat om een inhoudelijk advies: hoe gaat de Bilt in de toekomst met wonen om? Waar kan de woningbouw plaats vinden?
• Het gaat niet alleen om locaties, men wordt nadrukkelijk uitgenodigd om hun advies over wonen in gemeente De Bilt te geven. Dit kunnen wij gebruiken als input voor het nieuwe woonbeleid.
• Het gaat niet alleen om getallen en categorieën. Ook andere onderwerpen kunnen aan de orde komen. Zoals wonen in het groen, nabij voorzieningen, privacy of levendigheid.
• En het gaat om een zo breed mogelijk gedragen advies. Dit bereiken we door het samen op te stellen. Transparant en met zoveel mogelijk partijen.
Andere rollen
De inwoners zijn aan zet. Voor de gemeente betekent dit een andere rol. Dat is spannend: om zoveel mogelijk ruimte te geven voor de inbreng vanuit de samenleving moeten we zelf los durven laten.
Voor de samenleving betekent dit ook een andere rol. Inwoners en betrokken partijen krijgen meer ruimte. Zij krijgen ook meer verantwoordelijkheid. Want er moet wél een antwoord komen op de woningbouwopgave. De opgave naar andere buurten of gemeenten doorschuiven is daarbij geen oplossing.
Doelgroep
Om tot breed gedragen advies te komen is het belangrijk dat veel mensen mee doen. Jong en oud, kopers en huurders, woningzoekenden en starters en uit alle lagen van de bevolking. We dagen iedereen uit om mee te doen. Om dit te bereiken zetten we verschillende (communicatie)middelen in.
Wijk- en dorpsgericht
Bij de aanpak sluiten we aan op de directe woonomgeving en belevingswereld van de inwoners. Om inwoners zo goed mogelijk te betrekken maken we ook gebruik van de gebiedsmakelaars. Zij vormen de schakel tussen de samenleving en de gemeente en zij kennen hun wijk en dorp goed. Zij kunnen aansluiting zoeken bij bestaande participatieplatforms, zoals wijk- of dorpsverenigingen. Via deze platforms of op andere manieren betrekken we ook nieuwe inwoners.
Informatie beschikbaar
Er is al veel informatie beschikbaar.
• Onderzoek naar de woningbehoefte (Companen, 2020)
• Verslag van de bijeenkomsten op 28 januari 2020
• Er is een enquête onder het burgerpanel uitgezet met aanvullende vragen per dorp/wijk Al deze informatie komt beschikbaar bij de volgende stappen én dient als input bij het opstellen van het uiteindelijke advies.
Wat er nog bij komt
De informatie die er is vullen we aan op twee manieren:
• door een digitale kansenkaart;
• door inwoners en betrokken partijen te vragen hún advies op te stellen over de woningbouwopgave in de Bilt.
Door de middelen in aanvulling op elkaar in te zetten, bereiken we een bredere doelgroep. Ook vult het elkaar inhoudelijk goed aan.
Digitale kansenkaart
De digitale kansenkaart is laagdrempelig en kan door iedereen makkelijk, in een relatief kort tijdsbestek worden ingevuld. Het geven van een advies kost meer tijd, maar geeft ook de
mogelijkheid dieper op de situatie in te gaan. In de digitale kansenkaart kunnen inwoners concreet locaties voor woningbouw aandragen én daar voorwaarden aan koppelen. Ook wordt gevraagd welke aspecten van de woonomgeving inwoners juist belangrijk vinden om te behouden of te versterken.
Adviezen
Bij de adviezen gaat het om in de eerste plaats om adviezen per wijk of dorp. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat inwoners of betrokken de adviezen zelf opstellen. De gebiedsmakelaars ondersteunen daarbij. Zij hebben geen inhoudelijke inbreng.
Daarnaast kunnen inwoners of belangenorganisaties die niet aan een wijk of dorp zijn gebonden, hun advies geven voor de hele gemeente. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de woningbouwcorporatie of partijen die actief zijn op het snijvlak van wonen met zorg/ouderen. Aan deze organisaties vragen we ook hun advies te geven. Zij kunnen dit advies naar eigen inzicht geven per organisatie of door een combinatie van organisaties.
Samen brengen tot één advies
We analyserem alle inbreng op overeenkomsten en verschillen. Dus wat er al is, de resultaten van de
Vervolgens brengen we dit samen tot één advies. Dat doen we met vertegenwoordigers van wijken, dorpen en belangenorganisaties. Ambtenaren helpen daarbij, zij krijgen een ondersteunende rol. Het gaat er om dat er een gebundeld advies komt vanuit de samenleving. In overleg kan ook een
onafhankelijk schrijver worden ingezet.
Wanneer het advies in concept gereed is leggen we dit terug bij alle betrokkenen, bijvoorbeeld in de vorm van een webinar. Hebben we alle inbreng goed samengevat?
Wat resultaat
Een gedragen advies op wonen in de Bilt – van voor en door inwoners.
• Inclusief concrete kansen voor nieuwe woningbouw;
• Als bouwsteen voor nieuw woonbeleid;
• Als bouwsteen voor de omgevingsvisie.
Rol van de Raad
De uiteindelijke besluitvorming is aan de raad. De raad heeft aangegeven dat de inwoners betrokken zijn op het niveau van meedenken en meewerken. Het eindproduct, de gebundelde adviezen, wordt namens de inwoners ter besluitvorming aangeboden aan de raad.
Wat we aan u als raad vragen:
1. Kennis nemen van de aanpak zoals hieronder omschreven
2. Inwoners en betrokkenen de ruimte te geven om hun inbreng te leveren.
3. De discussie plaats te laten vinden via voorgesteld traject.
Ad. 1) Het participatietraject zoals we dat inzetten gaat ook over veranderende rollen tussen gemeente en samenleving. Dit raakt de rol van de raad. We kunnen ons goed voortellen dat u hier meer over wilt weten. Graag horen we van u of u de behoefte heeft aan verdere toelichting in de vorm van een presentatie
Ad. 2) We gaan het proces open in. Dit betekent dat we van te voren géén voorwaarden stellen aan de inbreng van onze inwoners. Inwoners en andere betrokken partijen krijgen de ruimte om zélf een advies aan te leveren. Vanzelfsprekend is de uiteindelijke besluitvorming aan de raad en vindt het proces plaats binnen de door u vastgestelde notitie van 25 juni jl.
Ad. 3) Kent u mensen die mee willen praten? Zijn er inwoners die u direct mailen of bellen met input op het gebied van wonen? Wilt u ze dan wijzen op de mogelijkheid via dit traject hun inbreng te leveren? Hoe meer mensen mee doen, des te meer kans van slagen.
planning Actie wanneer Rol van de raad
Stap 1 voorbereiden t/m half nov.
Start
• themapagina
• startbijeenkomsten
• uitnodigingen
eind nov./
begin dec
• Raadsinformatiebrief over de aanpak.
• Daarin aanbod om de aanpak toe te lichten.
Stap 2 aan het werk Dec./
half feb.
• Raadsleden kunnen mee luisteren/kijken bij presentaties.
Stap 3 adviezen analyseren Half feb/
half mrt.
• Presenteren eerste resultaten aan de raad, zitten we op de goede koers?
• Dit terugkoppelen aan de inwoners. *
Stap 4 samen naar eindproduct April
Aan de raad aanbieden Juni • Eindoordeel aan de raad.
*Om te voorkomen dat inwoners veel werk verzetten en aan het eind de raad zich niet kan vinden in het resultaat, is het belangrijk de raad goed mee te nemen in het traject.
Bijlage 1 - Spelregels voor opstellen adviezen
1. Gelijk speelveld - De één weet als inwoner wat wonen in de Bilt met zich mee brengt. De ander heeft kennis als medewerker of directeur van een betrokken organisatie. Ook ambtenaren brengen hun kennis in. Elke inbreng is van gelijke waarde.
2. Verantwoordelijkheid - U krijgt de ruimte om mee te denken en werken. Daarbij hoort ook een verantwoordelijkheid. De problemen alleen naar andere wijken of andere gemeenten verschuiven is geen oplossing. Uiteindelijk zullen we ook binnen gemeente De Bilt tot oplossingen moeten komen.
3. Een gezamenlijk advies – We zoeken naar de gemene deler. We kijken waar we het over eens zijn en waar de verschillen zitten. Daardoor kan het gezamenlijke advies afwijken van uw eigen advies. Dit doen we zo transparant mogelijk. Individueel belang kan later in het proces tot uiting komen
4. Het eindoordeel is aan de raad. Het is goed te weten dat de gemeenteraad de uiteindelijke beslissing neemt. Hoe beter het gezamenlijke advies, hoe groter de kans dat de raad dit over neemt. We hopen dan ook op veel opbouwende adviezen!
