• No results found

M U Z Y K, KWAKZALVER, HOOGDUITSCHE

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "M U Z Y K, KWAKZALVER, HOOGDUITSCHE"

Copied!
16
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

D E

HOOGDUITSCHE

KWAKZALVER,

KLUCHTSPÈL, In

M U Z Y K ,

TB AMSTERDAM ,

By d'Erfg: van JACO B LESCAILJB , opdo Middeldam, naaftde Vifchmarkt. 1691.

Met Privilegie,

(2)
(3)

Aan den Leezer.

D it K L U C H T S P É L W M U Z Y K , z.o*lich+

telyk^niet gedrukt zyn, indien de ervamen- heid niet bad doen zien, dat de Toehoorderen van

O P E R A A S , geen genoegen neemen , zo ze in het vertoonen, de woorden, often minflen de zin, niet weet en van '* geen in het Zingen, fomtjds niet dut- delyk_genoeg, verflaan kan worden.

De buitenjpoorige MINNEDRIFTEN , HEERSCH,

en GELDZUGT , worden hier, zonder iemand in 't byzonder op zjn Zeer te treeden, natuurijk. ver*

beeld, en de Hulpmiddelen bekpóptelykj, en Zede- kundig aange weezen, om zich van die Hart it échten te zuiveren.

Het is eene Nieuwigheid, van welkers, natuur men nóch niets of het Tooneel heeft gezien. In de Redeneering van de Kwakzalver , heeft nun dezel- ve woorden en êrde gevólgt, die de Hoogduitfchen in hunne Opjnyeryen , gewoon zyn te gebruiken.

Het Muzjk "

met

de etgenfihap derRedeneeringen , na het oordeel der naauwkearige Kenneren, k&nftig gemaakt, en overeenkomende.

Dit Muzykftukje komt in eene flechte en nadee*

lige tyd te voorfchjn, doch zo het evenwel eenig- zints behaagen , e» de Godshuizen , voordeel aan- brengen kan > zal zulks ont moog'lyk, aanleidinge geeven , om van tyd, tot tyd eenige andere aange*

naameStófe, Operaas gewyze, als auders

t

ten Twntelc u voort».

A »

(4)

Copye van de Privilegie.

D

E Staten van Hollan d ende Weftvriesland, doe n te weten. All o Ons vertoon t is by de tegenwoordige Regenten van de Schouw, buightot Amfterdam. Da t fy Supplianten ledcrt eenig e Jaten herwaerts roet bonne goede vrinden hadden gemack t ente n Toonde gevoert vericheide n Wercken , foo va n TieutTpelen, Blyipclen al t Kluchten, welckeij r lieden nu geernemet de n dmck gemeen wilden maecken, doch gemerkt da t defe wercken doo i het nadnicken van anderen, vee l van hae t luyfter, lo o i n Tael al s Spelkonf t louden komen t e verlieten , end e alfoo f y Suppliante n hen bcrooitfoade a

£en va n hun byfonde i oogwi t o m d e Nederduytlch e Tae l e n d e Dichtkonft voor t t e letten foo vonde n fyhe n genootlaekt, omdae t innetevooiften, ettdehent e kecre n tot Ons , onderdanigh verfoec - kende, dat wy omme redene n voorla, d e Suppliante n geliefde n t e verlenen Octroy ofte Privilegie, ommeall e hunn e wercke n reets qe- raaeckt ende noch in ' t licht te brengen, denty t va n vyftien |aren alleen te mogen drucken en verkopen o f doen druckene n verkopen , met verbot van alle andeten op feeckete hooge peene daei toe b y Ons te ftellen ende voorts in communi forma. SooISt , da t Wy.de Zake en ' t Veribe k voorfz. oveigemerk t hebbende, ende genegen weten- de ter bedevan de Supplianten, uy t Onf è recht e wetenlchap, Sou - veiaine Mag t ende aurhorirey t defelv e Suppliante n geconfenreert , geaccordeert end e geoetroyeer t hebben , confenteren, accorderen ende octroyeicn mitsdefen, dat fy geduurende den tyt van vyftien eerfl achtereenvolgende Jare n de voorfe . werke n die reeds gedrukt tyn , endedievan tyttottytdooihaergeroaektendein't ligtgebiag t lulle n werden, Binne n den voorfz . Onfe n Lande alleen lullen mogen druk- ken , doen drukken , uytgeven e n verkopen * Verbiedend e daero m allen ende eenen yegelyken de lèlve werken naet te drukken ofte elders naergedruckt binne n den felve Onfe n Lande t e brengen, uy t te geven ofte te verkopen.op de verbeurte van alle de naatgedrukte, ingebrachte ofteverkogte Exemplare n , ende een boete van drie honden guldens daer en bove n te verbeuren, t e appltceren ee n deide par t voorde n Officier die decalang e doe n (al, ee n derde-part voor den Armen der plaetfedaeihet caiiisvooivalle n fat , end e he t refterend e derd e part voor d e Supplianten. Alles in dien verftande, dat Wy de Supplianten met dele n Onfen Oétroy e allee n willende gratificeren tot verhoedinge van hare fchad e door het nadrucken van de voorfz. werken, daer dooi in geenige deele verftaan, den Inhoude van dien te Authoriieren, ofte teavouëren, end e vee l mi n d e lèlve onder Onfe protectie ende be - fcherminge eeni g meerdei credit, aanGen ofte reputatie tegeven, ne- maet de Suppliante , in cas daat in yets onbehoorlijks fbud e moge n influë ten, all e het lèlve tot haren laftefullen gehoude n welen te ver - antwoorden , tot dien eynde wel expreflelijk begerende, dat by aldien

ly deftn Onfe n Oftroy e TOO I d e felve Waken fallen willen ftellen,

(5)

diet Tin gen e geabbrevieerd e ofte geeontraheerde rnentie fullen mo- gen maken: nemaer gehouden fullen wefen, hetfelpeOftio y in' t ge- heel ende fonde i cenig e Omifli e daar voo r t e drukke n oft e t e doen dtucken ; ende dat fy gehouden fullenzyn een Exempdacr van alle de voorfz weiken, gebonden end e wel geconditioneert t e brengen in de Bibliotheccq van Onf e Univerfiteyt tot Ley den, ende daei vanbehoor- lyk te doen blyken. Alle s og poene van het effect van dien te verlielèn*

Ende ten eynde de Supplian * defen Oniè n confent e Octroye moge n genieten als naai behooien: Laften wy allen endeeenen yegelyken die 'taengaenmach, da t fy d e Suppliam e va n den inhoudt van defe n doen, laten en gedogen, rnftelyk, en votkomcmlyk genieten e n cd - fetende all e beletten te t contrarie. Gedaan in de n Hage onder Onfc n Grooten Zegelehie t aan doen hangen , denxi x September, in t |ae t onTesHceren en Zaligmaker» duylen t fes honden vier en uchtig.

G. F A G E t : Ter Ordonnanti e va n de Staten

SIM O N va n BEAUMONT . De tegenwoordige R e e E N TEM vinde S C HOÜWB U K. G,heb- ben he t recht der bovenftaand e P R I V I L E G I E , voo r deezedruk » van D S HooGDtriTsCH E K W A K Z A L V E R . , Klnchtfp/l i»

Mazyk» vergund unde Eifgeaiainen?. LefaUje.

^AmiieriUta i$ it. Mtrti. I«yi ,

(6)

VERTOONERS.

IndePROOZKLUCHT.

P E K E L H A A R I N G , deQuD E M A « , e n T W E

dfDR iE'andere,nahet vereiieh vandebyzondïeProoZ' klucht, dié ieder reis, voor het begin van de O P E R A, op de Stellaadje van de Kwakzalver, gefpeeld za l wor- den.

In de O P E R A.

DE KWAKZALVER .

HET KOO R VA N TOEKYKERS , P E M INZIBK E JUFFER . EERSTE 1 -.

rp. > D R A A G E R .

f W E D E 5

D E HBERSCHZUGTIGE . DB GELDZUGTIGE .

Byperfoonaadjen.

P E KWAKZALVER S V R O U W .

E E R S T E R K N E C H T S va n d e KWAKZALVER .

TwEDBj

J W E S P E E L L U I .

Het Tooneel verbeeld eene groote Markt, waa r op

aan de eenezydc,deStellaadjcvandeKwakzalver ,

met alle de gewoonlyke toeftel gezien word.

(7)

Pag-i

HOOGDUITSCHE D E

K W A K Z A L V E R ,

Kluchtfpél 'm Muzyk.

EERSTE TOONEEL .

T W E S P E E L L U I .

M et het openen van de Gordyn, zietmen de Twe Speellai, op de Stellaadj e zitte n te lpeelen voor eenige Toehoorders; kort daar aa n beginnen de Pot - fcmaakers > ziende dat 'er vat metr vol k is gekomen, een kleene Proozklucht te lpeelen, om demenfchen by een te lokken.

T W E D E T O O N E E L .

Zo haaft als d e Proozklucht, tea naauen. by nit is, komt de Kwakzalver op de Stellaadje, grae t d e Aan- ichouweren, en zeid tegen s zyne Knechts da t ze de Muzikanten zulle n waarfchouwr n t e lpeelen, dewy l hy ditmaal de Liefhebberen zyne Kunft en weeienfehap- pen, in het Muzyk, wil voordraagen. H f gerftde Sleu- tel van tyn Koffertje, waa r uh ze de Zahren, Wor - tels, Olyen , enz . voo r de n da g haaien , e n begind zyne aanlpiaak aldus in Muzyk.

D E KWAK Z ALVEK .

getJicp/ i& c Iicbc ©et^o / g&t öott) penrót* $afen /

&ecbrp / irtj fceTT ratf) geen.

« M * kooit tt)t eurl) birtjl quclen i

A 4 $«e*

(8)

% D E H O O G D U I T S C H E

©etbep/öfer (ïri)t bet JBann/

<pec enten fcgaben geiten ftan.

Rjttorntllo.

D E KWAKZALVER .

&cfemt/ frfjau t igt / meine ©e«n/

gcö bin Dec tnogl beftante ignD ungcnante/

©et toofjl app;obirte HnD e)catninitte

&tein/ 2&rin / ^.cïjtoeit i Unb a&ucöfcöneiöet !

IflgeineStunfi/ _

$ab irt j ton meinen $eelige n ©attrc I&en bofptreffitfjen Söibec

HAD Ottecfangec netetnt.

$rïjaut i& t meme tfenn/

gd) bin Sein ftofTenreiflet / Jkorfl teute befrfjeifTet;

jj&eine betffrtje fftefïimonf a a@eifên$au£ /

Wit/ too/ unö torni/

2(d) ben tourm gefrfjnitten &abe.

D E R D E T O O N E E L .

Het KOO R va n TOEKYKERS , D E KWAK - ZALVER, 2yn e VROUW, K N E C H T S , e n

S P B E L L U I .

Het KOO R va n TOEKYKERS .

Je moet ik vreet niet wat, ve l zyn , Met al die zwetzeryen!

Meen, neen , j e fchynt ons niet te fyn>

Om onze Beurs te fliyen.

tyttomlh.

D E

(9)

K W A K Z A L V E R . =

D B K W A K Z A L V E R .

J?abt i&tïent/ unbgecfonen / fïijc %eutt/

%eut Die Da gaben

25efc5toetung an Dec Jtëflfr ateut Die Da Jjaben

SSefcgtoecung an Dec Xeebec.

3teut Die Da tjaben JÊangel am <0ef)itne.

Xeut DieDafjabe n

©agceiffen imbibe/

UnD grimmen im 25eutef.

3£euc Die Da Ijaben

©ie fjanD bettteten/

©en fuf ê berflaucfit/

©ie bjaucfjen mei n fett/

jlfèein i>cftma[t5/

«Cé micD fïe in biec un D jtoautsifl (ïunöen 4Mucftlicf) teieDec cuticen/

Het KOO R va n TOEKYKERS .

Ftyef « Vacquin £ Alleman, Ce Fanfaron, ce Cbarletan ! 11 guerit tout les maux ij Wil peut, Et plufieurt autre: ^ fi Pon vtut.

Rjttornell:

D E K W A K Z A L V E R .

g a mein e #ocöge€ötte fëerm/

ïtaufftg in Dec seit /

&o ftabt iörg in Dec noot.

©agjaljc iglang /

©et tag e finD bieöï/

©et unglucBfeelige n dunden jSocfj bieöl meöc.

3Öc herten

A f JBaf é

(10)

DE HOOGDUITSCH E JDafê (#MCe inrtK Bejfcljfc&t / Stan moeten «efdjrea -

gc(j bin hein <&mcttfeü!oet!

©ec roljte 2Suttec

©obj giieft fatf* /

<©eriebcne * gic«el tfein / * Moppen.

©o&? $a&n putoet tec&uft.-

jfïcm ifj j mefn e ^cc^n^

35cc bin icö «fc$t.

5cf) fjabe i n Het fcdfcrlk&tti preien töeichj &taöc j&ucenberg/

Bot); meljj afè bog; taufenö öricfjgtaBïe c ïBafjce betbaufft *

Het KOO R va a TOEKYKERS .

De Duitfcher Kaercls zyn geen Zotten;

Men moet met deez' Döktoor niet fpdtten:

Waat was'er zyn Zalf Pröbatum eft, Hy kwam'er niet meê in dit Geweft.

Ritmrnello.

DE KWAICIAIVER .

jFDocï)t abet manchet fragen tmö fagen:

JBein liebet &ttiwfrfjHf toet /

JÜScin liebet «©ttecfange c /

5t)u fagff urns biebj bon dein » Hrtsencp/

9 « mmf t mt c bieöï Bon Dcincc toabrc/

StHein toie giebft b u (ie ben*

JDrétyorf) Ijaltfl D u fteoen*

Jscfjaut ifj t mein c ï|oc&genetgte preien/

©enen felbe n geb iet) ;uc airttoojt : Stnfanglich, unö boïjtg etfï e

Iboll Dec Xiebgabec tiber bommen /

«Êin ©laglein bo n meinen

ïtoftïiclicn £>anc t Catfojinen ©efjl /

£>ant €athjincn€>chl ift ? metae petten

(11)

K W A K Z A L V E R . *

&a$ ifl ein ©efj l

Wtlclycg in Diefen HanDem Irttmb nn D cafjr/

JBicD nic&taHein bonten CfeifHicfpnttttnfcöe n fjn &e e nnö jfèeerïanDm i

<6aljc toebtt geacfttct/

£>onöcc auctj Die ftemötej&atfonen/

3SI^ <0?tecöen unD 25atf>acifc&cn nwnfcficn

©fïegen ju itjte t fit&eg 45cfunöSett /

SCuctj Die toDten Cojpet mitt ju Balfamiren.

Het KOOR . n a TOEKYKERS .

Hoort, Heere n hoort, wyldeci c Man Zo veclcrleye kaaren kan,

En raad weet voor elk eens gebrek, Is 't zeker geen gemeeae Gek.

Rjttvrntllo.

DE KWAKTALVER .

2£üm anöetn ein 25u4$Jem/

©on meiner. RofHictjen IDunö uri ö ï)nlfalb c Sum Djittrn etne qoantitet

©on De n appjo&icten ïDucm faamm . Sum bietbttu sine bofctte flficge JDutt$cl

®o&? die ake Ccufltfê &e&fca.

©ol)? bit alte toettec toettec toettec Macijttin.

mie Cwcf c otKttoe&nte fïuc&/

3!>t aifio c tffc?n/

«Scö k& sud) ju farmne u / UnD fjabc fïe Denen tab&abecn/

police/ un D nicDjigeg fïanDe£

©etftanfft un D beretjret Hmb jtoenc fetiffling.

Etoen fcöirïing tfjt twine J^ttpn f

<&£ if! tin fumprn flelö.

€jj ifi ein 2&anfcrtoem jjefö/

J&an*

(12)

6 DE HOOGDUITSGH E Mantbet betfpieït in einet puntte ge&ntfeichjröalet/

tlnft tjat t nicötë Da bon 3llg fstauen im naefien UnD tcifle n im 23eutel-

©ccfaumet Dat ubet

SBeine öerlictjc J@eDieanienta j&cgautifttmeinellettn Sfót bejaljlet nut Da£$apfer.

Stag fag iel) bonbecftofïüc&enUcrjenrp /

<©ie ieft eucf) nut De£ toegen tetttfef 33a mirt irft De# to Deflet untet encö

SSeïtant loctDe.

||un ilj c metne ©ertn ÏÏUet Uif i unD beltenen fjat t 3&et toerfe fein &aafiueb/ öetauff . Htte Diefe fïuche

&inD igm/ bon mit/ alg appjobitten UnD etaminftte

£>tein/ 25cin/ &c5toeit t UnD 23tuc& gicfineiDet Jgum neuen faftje

40>efcöencRet unD betc&tet/

Hipi worden eeoige Neusdoeken op de Stellaadje gefmeeten, en gcduuieride he t Speciën de i Muzikanten , word Fektlhaa- xing, dooi de Kwakzalver, van de Worm geuieeden.

V I E R D E T O O N E E L .

D E M I N Z I E K E J U F F E R , D B KWAKZALVER , H E T K O O S

va n

T O E K Y K E R S ,

enaile

de voorgaande.

D E M I N Z I E K E J U F F E R .

Och lieffie Ddkter , reikme uw hand t Och help my uit deez' groote brand!

Help, hel p my uit deez' Minnepyn, Of ik zal niet lang leevend zyn,

D E

(13)

K W A K Z A L V E R . f DE KWAKZALVER .

Stcf) Ifcbeg ïïinb/ nit n efne n J&ann/

<©er Dftö Dcg naeljfê feta btefil tna()I fiann/

E n feine acme fcbjitflen ein/

o toirfïu balb gefnnbèt feta.

Rjttornello.

VYFDE T O O N E E L .

T » E D R A 4 C E R S , D B HEE R SCHZUGTI GE, menie Draagftoel, D E KWAKZALVER , D E M I N-

ZIEKE J U F F E R , HE T KooRvanToE -

K Y K E R s, en alle de voorgaande.

E E R S T E D R A A C E S .

Place, place, place, place

Pour Ie Baron de la Crafie.

T W E D E D R A A G E R . Ut, re, mi, f»,fol, la, fa, Gare, gare, gare la.

D E H B E R S C H Z U G T I G B , uit de Draag/loeiende.

Monfieur, regarde^ ma douleur\

V Ambition range mm Ceeur : Mon Ame m efififirt rtmplie, Que je riai, n'i repot, n't vie.

Myn Heet, ai zie wat my gebreekt! óf Het is een Jigt die 't bloed ontfteekt.

Myn ziel van Heerfchzugt ingenomen, Kan tót geen ruft nóch vreede komen -

D E K W A K Z A L V E R .

JÊein $trt icïj nemt ben teutten ffanb /

Cggubtfücmeör üieujairetn %aw

(14)

S D E H O O G D U I T S G H E

®oc8 toen non 9tmttt£tautt»l bcaucfjt

$ o ifl W fetanc&öett BalD Uecroucgt / Bjttorneilo.

Z E S D E , e n Laatft e T O O N E E L .

D E G E L D Z U G T I C E , D E K W A K Z A L V E R , D E M I N Z I E K E JOFFER , D E H E E R S C H -

Z U G T I G E , H E T K O O R va n TOBKY - KERS, endle de voorgaande.

D E G E I D I U G T I G E .

Och Dokter, wilmynietverfinaaden ! Ik kan myn' Geldzugt niet verzaaden;

Deez' Kanker knaagd myn Lever af, En fleept my hongerig na het graf.

D E KWAKZALVER .

Stmbcfïeti fluno ilnti too&ïju toeten / jaaitt einen fc&ocffel faeft uneaten

®en roeem botje Dfefer ftramft|ept fjtaut/

39et btaurfje toufeuè guiten hcaut.

D E M I N Z I E K E J U F F E R .

Och, blufchdeezMinnegloed , Zy doet myn ziel verteeren!

D E H E E R S C H Z U G T I G S .

De Pun, 4 /''autre Sphere >

Ie veux regntr par tmt.

Alleen niet te regeeren, óf

Verdroogd roy 'tMerg, en 't Bloed.'

DE

(15)

K W A K Z A L V E R

9

Ds GELDXBGTIGE .

MyhelptgecnPleifter, DrankndehSmerat;

De befte Balfan, i s het Goad.

D B M I N Z I E K B JUFFER , D E H E E R S C H - Z U G T I G E , mAGELDZuGTIGE , tegelyk.

Wat raad, Dóktoor ? wa t raad?

Kuntgyonze onluf t weeren?

DE KWAtlALfIK .

ga / fa/ W > toill eó fcötoeeren •

©ebt mfc nut dn Vncat / gftt folt buret) meinra cafe/

«Sucfi feïber balö fiuctcen-

DE MrNïiEK E JUFFER , D E HEERSCH - ZUGTIGE, fllAGBlDIUCTlCE,»^.

Wel haaftu Dokter , en wy zullen

Jouw Beurs met drinkgeld, ryk'lyk vuüea.

D E KwAtiUTti . Setliebte rjabcn fparren.

ebcfutötgc bleiben j&amn.

5©tc <0eit;gen fïnö boll unbermmft

3(ïda0nfcöteiiiefcöoiie*2unft* * Gild.

D E M I N Z I E K I J U F F E R , D E HEERSCH - ÏUGTIGE, ende G E L D Z O G T I G E, tegelyl{.

Ai Haft u Dokter, hel p jouw Kranken, Je zult voor 't drinkgeld ons bedanken.

D B KWAKZALVER .

grttofiféftrrfrtoahrhtin PfJafJet /

©ofralU Dieft laffer:

&rum&

(16)

> DEHOOGDUITSCHE&c.

«Bcttrnb mmbt eetfilicf» ZButtn faairon efa/

tintletnetmitmicltltigttfein.

Rjttornetlo.

D E KwAKZALvER,tne*<feD&iE4mfar,»i£e ; K o o k vanToÈKYKBRs , tegeljk.

Staatzugt, Geld , en' t Minnen, Kwetfenziel, e n zinnen.

Liefde» Geld , enStaaten , Kannen niemand baaten.

Rfttorntllt.

Minzugt maakt ons moei'lyk.

Heerfchzugt>isverfoei'lyk.

Geldzugt, isverdrietig.

En al t'zaamenniettig.

D E K W A K Z A L V E R ,

metdeDnizondere,tnbet gebeele K o o R, tegelj^, met alle de lnfttumenten- Daarom laat ons haaftig loopen,

Om een Tegengift te kodpen.

Als die zwakheen ons beknellen, Moet de Deugd haarnedervellen.

E I N D E .

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De nieuwe woningen liggen binnen deze geluidszones en derhalve dient voor alle nieu- we woningen akoestisch onderzoek uitgevoerd te worden.. 2.2

Naast de bestaande wo- ning, die behouden blijft, worden in totaal 54 nieuwe woningen gebouwd, 50 woningen in het plangebied van ’t Schouw en 4 woningen aan de Ka- naaldijk 85..

Relatie tussen ‘t Schouw en Dollard.. Spve:

[r]

Na afloop van de in lid 1 van dit artikel overeengekomen periode zal deze overeenkomst tussen partijen stilzwijgend worden verlengd met eenzelfde periode van één (1) jaar,

Indien de koper voor de datum van ondertekening van de akte van levering in staat van faillissement wordt verklaard, surséance van betaling heeft gekregen of wanneer ten aanzien

Elke specialist ouderengeneeskunde in Landrijt, locatie Orangerie heeft hierin zijn eigen verantwoordelijkheid, maar er is één coördinerende en eindverantwoordelijke BOPZ-arts

ERVE