PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject

(1)

Godsdienst - Sint Martinus13NOV 1/5 UC Leuven Limburg

Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs- flexibel traject: lager onderwijs

Campus Heverlee

Hertogstraat 178 - 3001 Heverlee Tel. 016 37 56 00 – Fax 016 37 56 99

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS:

LAGER ONDERWIJS – flexibel traject LESONTWERP

Naam:Van Beurden Katrien

Studietrajectbegeleider: Lieve Delen (aanvankelijke LP) Mentor:

Lutgarde Vandecruys

Feedback op lesvoorbereiding

☐ in orde

☐ kleine aanpassingen nodig

☐ te herwerken en opnieuw indienen

☐ Aanvraag materiaal en voortaken: ……….

Vul de gevraagde informatie in

school : SBS De Hoeksteen leergebied : Godsdienst

klas en leerjaar : 1A onderdeel : Bijzondere mensen: heiligen

aantal leerlingen : 8 lesonderwerp : Sint Martinus

datum (data) : 13 – 11 - 2015 lestijden : van 13u tot 13u50 uur

van tot uur

1. SITUERING IN EINDTERMEN EN/OF LEERPLANNEN Vink aan.

☐

☐☐

☐ Gemeenschapsonderwijs (georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap)

☒ Gesubsidieerd Officieel Onderwijs (georganiseerd door de steden, gemeenten of provincies)

☐

☐☐

☐ Gesubsidieerd Vrij Onderwijs (georganiseerd op privé-initiatief bijv. katholiek, joods, methode, …)

☐

☐☐

☐ Privéscholen (niet erkend door de overheid bijv. Europese en internationale scholen)

5.2.1.11 Liturgisch en pastoraal jaar

Kinderen ontdekken de betekenis van enkele religieuze feesten.

K

- Legendes beluisteren over Sint Maarten (11 november) en/of Sint-Nicolaas (6december)

2. BEGINSITUATIE

Algemene beginsituatie: zie infowijzer Specifieke beginsituatie

Vorige les hebben de leerlingen geleerd over de goede herder. De herder bracht het licht voor het verloren schaap. Deze les sluit aan bij de les van Sint Martinus. Sint Martinus helpt ook een ‘verloren schaap’ namelijk de bedelaar.

Individuele beginsituatie van kind(eren) m.b.t. deze les Differentiatievorm 3. BRONNEN

• DRIESEN, L., (2013), Echt tov 1: Kom Handleiding, Kalmthout, Pelckmans

• DRIESEN, L., (2013), Echt tov 1: Werkbundel Kom, Kalmthout, Pelckmans

• Leerplan Rooms-Katholieke godsdienst voor het lager onderwijs in Vlaanderen, Brussel, Licap, 2014

• KU Leuven, (2015), Leerplan, geraadpleegd op 5 – 11 – 2015 via

http://www.kuleuven.be/thomas/page/leerplan/search/bo/11+november/

• KU Leuven, (2015), Sint Maarten, geraadpleegd op 05 – 11 – 2015 via https://www.kuleuven.be/thomas/page/lichtfeesten-sint-maarten/

• SHILLING, T., DE JONG, M., KELLER-HOONHOUT, E., HARTMAN, M., SPILJARD, N., (2015), Geloven thuis, geraadpleegd op 5 – 11 – 2015 via http://www.geloventhuis.be/2014/een-buiging-voor-jou/vertellen/sint-maarten-de-bedelaar-en- de-mantel-van-martinus.html

(2)

Godsdienst - Sint Martinus13NOV 2/5 4. Bordschema

Krijtbord

Plaat de goede herder

Plaat Sint Martinus

(3)

Godsdienst - Sint Martinus13NOV 3/5

TIJD DOELEN LEERPROCESBEGELEIDING

(lesgang, leerinhoud, instructie, vraagstelling, verwachte antwoorden)

WERKVORM

MEDIA/MATERIAAL/ORGANISATIE KLASSCHIKKING

intro

5’

Rustige instap

Wie weet nog waar de vorige les over ging? Ik wil een lichtje zijn.

De leerlingen nemen plaats in een kring.

De juf zegt dat ze een geluid laat horen. De leerlingen moeten na dit geluid hun ogen sluiten en hun hand op de buik leggen.

• Geluid bel.

• De juf zegt:

Adem rustig in…en uit…

Voel je je buik op en neer gaan?

Voel je de lucht in je neus?

Volg je de lucht verder naar je borst?

Kun je helemaal rustig worden?

Je krijgt daar nu even de tijd voor.

Geniet maar…

• De juf laat opnieuw een bel horen. De leerlingen mogen zich nu allemaal goed uitrekken.

• Welke beweging vind jij fijn? Wat doe je graag.

Eén leerling gaat uitbeelden de anderen doen na.

Lantaarn – kaarsjes op de tafel Oude bel

kern

10’

De leerlingen beluisteren de legende van Sint Martinus.

De leerlingen verwoorden waar het verhaal over gaat.

Lied en nabespreking

De leerlingen luisteren naar het staplied.

• Waarover gaat het lied?

- Maarten/Martinus - Hij rijdt op zijn paard.

- Tijdens zijn rit komt hij een bedelaar tegen die hem om een aalmoes vraagt. Wat is een aalmoes? Een gift – iets geven aan iemand anders.

- Maarten geeft hem zijn mantel tegen de koude.

- Martinus was een goed mens. Hij zorgde voor licht in het donder. Hij was zo goed dat de mensen hem heilig noemden.

• De juf leest het verhaal voor van Sint Martinus met ondersteuning van de prenten.

• Waarover gaat het verhaal? Is dit hetzelfde als het lied?

• Waarover gaat het verhaal dan?

Mantel voor de juf.

Schapenvel

Prenten Sint Martinus

Maarten Maarten, goed soldaat.

Deel je mantel ’s avonds laat met die arme zieke man die niet zonder kan.

Zie maarten rijdt al op zijn paard, tot aan de poort met snelle vaart.

Daar leunt vlakbij een bedelaar, ach heer, ik vraag een aalmoes maar.

Zie Maarten aarzelt. Houdt zich in.

Hij voelt zich echter niet te min.

Hij snijdt zijn mantel middendoor.

Neem aan, ik schenk het hoor.

Verlegen rijdt Martinus heen.

De bedelaar blijft staan, alleen.

Verwarmt zich in het warme rood want zonder was hij dood.

Mijn lampje tovert helder licht, het waart nooit uit. Ik hou het dicht.

Zo stap ik als Martinus voort van ’t plein tot aan de poort.

Aanschouwelijkheidsprincipe Werkbundel blz. 2 - 3

(4)

differentiatiedoel concrete differentiatie gelinkt aan individuele beginsituatie

10’

De leerlingen zoeken en verwoorden het verband tussen Sint Martinus en de goede herder.

Verloren schaap zoeken

De leerlingen nemen hun werkbundel op blz. 2.

• Op de prent staat Martinus bij de bedelaar. Kan je het verloren schaap eens aanduiden? Het verloren schaap is de bedelaar niet het echte schaap.

• De leerlingen omcirkelen wat ze zien op de prenten.

Sint Martinus en de goede herder

Wie kent de goede herder nog van het verhaal met het licht?

• Lijkt de herder een beetje op Sint Martinus? Ja, de herder helpt het schaap door zijn licht aan te steken. Sint Martinus helpt de bedelaar door zijn halve mantel te geven.

• Waarom zouden ze Martinus de Heilige Martinus noemen?

Omdat hij goede dingen doet zoals zijn mantel geven aan een bedelaar. Vaak beelden ze heiligen af met een lichtkrans rond hun hoofd.

Thuis kunnen we ook heilige momenten hebben. Momenten die heel mooi zijn. Wie kent er zo’n moment? Samen kerst vieren – samen aan tafel zitten -

…

Werkboek blz. 2 Kleurpotloden Dialogisch onderwijs

Plaat de goede herder

20’

De leerlingen beelden gevoelens, gelaatsuitdrukkingen, houdingen uit die verband houden met het verhaal van Sint Martinus.

Uitbeelden verhaal

Wie kan het verhaal uitbeelden? Probeer eens?

• Vragen aan Martinus

- Hoe voelde je u toen je de bedelaar zag? Goed – slecht omdat hij koud had?

- Waarom gaf je een deel van je jas/mantel? Omdat de bedelaar koud had.

- Waarom heb je geen geld gegeven? Omdat ik dit niet op zak had – omdat de mantel meer warmte kan geven dan geld.

- Wat zeiden de andere soldaten over jou? Ze lachten maar bedachten ook dat zij heel blij zouden zijn met een halve mantel als ze het koud hadden.

• Vragen aan de bedelaar

- Waarom was je nog zo laat buiten? Omdat ik geen slaapplaats heb.

- Hoe behandelen de mensen je vaak? Slecht, ze geven niets.

- Was je bang van Martinus? Een beetje.

- Was je blij met zijn halve mantel? Ja, heel blij!

- Als je Martinus nadien nog zou ontmoeten, wat zou je dan zeggen? Dank je wel voor de warmte!

• Vragen aan de anderen:

- Wat voel je?

- Wat kom je hier doen?

- Wat vind je van Martinus en de bedelaar?

Rode cape

(5)

verwerking

4’

De leerlingen maken zelf een gebed. Samen een gebed maken (indien tijd over)

Wie kan er een gebed maken over licht of delen?

Bijvoorbeeld:

(Kruisteken)

God, ik wil graag bijzonder zijn en vele mensen – kinderen helpen.

Graag wil ik (leren) delen.

Amen (Kruisteken)

De juf noteert de gebeden.

lesovergang

1’

De leerlingen vertellen wat ze nog weten van Sint Martinus.

• Hij deelt.

• Hij geeft zijn halve mantel.