• No results found

Vermogensplanner. Leergang. De klant. Programma van deze vaardigheidsdag. Kennismaking. Rol vermogensplanner. Vermogensverdeling in Nederland

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Vermogensplanner. Leergang. De klant. Programma van deze vaardigheidsdag. Kennismaking. Rol vermogensplanner. Vermogensverdeling in Nederland"

Copied!
15
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Le e rga n g V e rm o gen spla n n e r

1

Programma van deze vaardigheidsdag

▪Welkom, uitleg programma

▪Rol Vermogensplanner

▪Probleemgestuurde aanpak

▪Casus Schuurman, o.b.v. deze aanpak

▪Hoorcollege Vermogensplan

2

Kennismaking

▪Wie ben je, wat doe je?

▪Waarom de keuze voor deze opleiding?

▪Als je een keuze moet maken…

Van welk van deze vakgebieden weet je het meest?

1. Fiscaliteit en de DGA

2. Familierecht en Successiewet

3. Beleggen

4. Pensioen en levensverzekeringen

3

Rol vermogensplanner

▪Klant behoefte aan één trusted advisor

▪Fiscaal advies steeds meer aan regels gebonden

▪Klant bewuster van invloed beleggingen

▪Financieel adviseur weinig affiniteit met beleggen

▪Beleggingsadviseur weinig affiniteit met plannen

4

De klant

Hoeveel % van de particuliere markt heeft een vrij vermogen van meer dan € 200.000?

Vermogensverdeling in Nederland

6

Vermogensklassen Particuliere huishoudens (x 1 000) Gemiddeld vermogen (1 000 euro)

Vermogen: tot -5 000 euro 1226 -51,3

Vermogen: -5 000 tot 0 euro 450,6 -1,7

Vermogen: 0 tot 1 000 euro 519,8 0,4

Vermogen 1 000 tot 5 000 euro 690,3 2,5

Vermogen: 5 000 tot 10 000 euro 375,2 7,3

Vermogen: 10 000 tot 20 000 euro 465,7 14,7

Vermogen: 20 000 tot 50 000 euro 705,5 32,7

Vermogen: 50 000 tot 100 000 euro 636,7 73,3

Vermogen: 100 000 tot 200 000 euro 921,9 147,3

Vermogen: 200 000 tot 500 000 euro 1130,8 310,1

Vermogen: 500 000 tot 1 miljoen euro 330,8 678,6

Vermogen: 1 miljoen euro of meer 166,6 2572,6

Bron: CBS- periode 2016 (vermogen = saldo bezittingen minus schulden)

1 2

3 4

5 6

(2)

Waar maakt men zich zorgen om?

%

7

Wat wil de vermogende klant ?

behoud van kapitaal?

effectief portefeuille

beheer?

gespecialisee rd advies?

Transparantie

? wereldwijde Spreiding? onafhankelijk

Advies?

Bron: Capgemini world wealth report

8

9

https://www.vanlanschot.nl/vermogend- nederland-2017/miljonair-zijn-vergt-tijd

Onderzoek drijfveren miljonairs

▪Vermogend Nederland van “Van Lanschot Bankiers”

▪Bekijk in tweetallen de rapportage 2017

▪Wat zijn opvallende gegevens over de doelgroep?

Financieel Advies MKB

Inventariser

en Analyseren Oplossingen Haalbaarheid wensen en doelstellingen

Concrete invulling

tijd

11

Spin in het web

© Dukers & Baelemans 2017

12

7 8

9 10

11 12

(3)

Vermogensplanner

Centraal

wensen en doelstellingen van de

klant

13

Vraag

14

▪Hoeveel % van je klanten heeft een concrete doelstelling?

Inventarisatierondje doelstellingen.

15

▪Interview elkaar 1 op 1

▪Wat zijn je wensen en doelstellingen zakelijk en privé?

Vermogensplanner

16

Waar willen we naartoe?

17

Leergang

Vermogensplanner

Hoe word je vermogensplanner?

13 14

15 16

17 18

(4)

DSI onderdeel van de Leergang

19

Maatwerk of standaard?

▪Standaard: Hierbij beschik je over kennis van beleggingsproducten, marktwerking en bijbehorende risico’s. Je adviseert hierbij uitsluitend over standaardproducten binnen een strategische asset allocatie. Je hebt hierbij zelf enkel invloed op het risicoprofiel en niet op de samenstelling van de bij het profiel behorende portefeuille.

▪Maatwerk: Met de klant stel je een portefeuille samen (tactische beleggingsbeleid) die past binnen de bandbreedtes van de gekozen strategische asset allocatie.

▪Voor meer informatie zie DSI – Eindtermen Maatwerk/Standaard

▪Je keuze doorgeven aan contact@dukers-baelemans.nl. Je ontvangt vervolgens de digitale leeromgeving en een examenvoucher.

20

Digitale leeromgeving

21

Kennistentamens en assessment

▪De Leergang bestaat uit twee modules.

Na afloop van iedere module wordt een kennistentamen afgenomen. Dit tentamen wordt digitaal afgenomen (in CK) en heeft betrekking op de leerstof.

Het tentamen bestaat zowel uit open- als meerkeuzevragen.

▪Na het afronden van de Leergang kun je je inschrijven voor het assessment.

▪Leergang heb je afgerond wanneer je beide kennistentamens + assessment succesvol hebt afgerond.

▪DSI toets dien je zelf gedurende de opleiding in te plannen!

Om het examen te boeken bij het Examen Instituut Financiële Dienstverlening (EIFD) ga je naar eifd.nl. Hier vind je alle informatie over het examen.

▪Het assessment bestaat uit het uitwerken van een vermogensplan en een klantgesprek voeren waarin je je plan bespreekt.

22

Digitale leeromgeving Vermogensplanner

▪Wat tref je aan in de digitale leeromgeving?

▪Huiswerkcasuïstiek

▪Syllabi

▪Diagnostische toetsen

▪E-Learnings OPAL en FIGLO

▪DSI-Leeromgeving (maatwerk of standaard, afhankelijk van jouw keuze). Deze is apart weergegeven in de digitale leeromgeving,

23

Opleidingsportaal

© Dukers & Baelemans 2017 24

19 20

21 22

23 24

(5)

Probleemgestuurd onderwijs

De zevensprong en onderzoekende houding

25 21

Zevensprong

▪Elke taak wordt behandeld aan de hand van een zevensprong, die bestaat uit de volgende stappen:

1. ophelderen van onduidelijke terminologie;

2. het formuleren van de probleemstellingen;

3. het brainstormen;

4. de probleemanalyse, waarin alle punten van de brainstorm worden besproken;

5. het formuleren van de leerdoelen;

6. zelfstudie / zoeken van informatie buiten de groep;

7. het nabespreken van de leerdoelen / nieuwe kennis synthetiseren en testen.

26

Casus Schuurman

Uitwerken op basis van de zevensprong

24

Stap 1

Stap 1 ophelderen van onduidelijke terminologie.

Bij deze eerste stap wordt een beroep gedaan worden op bestaande kennis. Cijfers /begrippen moeten je duidelijk worden.

Die kun je opzoeken, of je collega deelnemers om duidelijkheid vragen. Probeer steeds de specifieke betekenis te achterhalen in de situatie die in de Casus Schuurman geschetst wordt.

▪Casus Schuurman deel 1

▪Figlo ‘Mijn Kluis’

▪Jaarrekening Schuurman BV

▪Beleggingsportefeuille

28

Wat is FIGLO?

29

Casus Schuurman

Ga naar de volgende link https://studio.figlo.com/mijnkluis en log in met de volgende gegevens om te zien wat de boekhouder heeft geproduceerd.

▪Gebruikersnaam: Schuurmans

▪Wachtwoord: Schuurmans123!

30

25 26

27 28

29 30

(6)

Stap 1

1.Lees de stukken door en noteer de zaken die je uit wilt zoeken op basis van een tekort aan kennis.

Deze vragen los je op door

- ze te stellen aan collega deelnemers en / of - op te zoeken in de naslagmogelijkheden.

2.Noteer tevens de vragen die je nog wilt stellen aan de cliënt. (wensen e.d.) Deze vragen kun je straks stellen aan de cliënt, die is aanwezig.

31

Stap 1, clinic

▪Hans Schuurman kan de vragen die jullie hebben beantwoorden.

▪Vragenronde aan de cliënt naar aanvullende feiten:

wie, wat, waar, wanneer.

▪Vragenronde aan de cliënt naar wensen en prioriteiten:

hoe, waarom, in hoeverre.

32

Stap 1, afsluiting

▪Nu heb je de informatie t.b.v. de volgende stap.

▪Casus Schuurman compleet

▪Aangifte inkomstenbelasting

▪Huidig testament Hans Schuurman

▪Samenlevingscontract met (ex-)partner Marion Kolsters

33

Stap 2: Probleemdefinitie

Stap 2: definiëren van het probleem.

In subgroepen

▪Welke aspecten van de financiële analyse horen thuis in het vermogensplan?

Hoe ver gaat een vermogensplan?

Wat kun je Hans Schuurman hierover toezeggen?

Werk de inhoudsopgave van het vermogensplan uit op flap en presenteer het straks aan de cliënt.

34

Stap 2 Presentatie inhoud vermogensplan

▪Per subgroep een korte presentatie van de inhoud van jullie vermogensplan.

35

Stap 3: brainstormen

In stap twee is er overeenstemming bereikt over de zaken die worden uitgewerkt in het Vermogensplan.

Tevens hebben we besproken hoe ver daarin de onderwerpen worden uitgewerkt.

▪Stap drie:

De onderwerpen worden voorgelegd aan de groep, met als vraag:

Welke oplossingsrichtingen zou je overwegen, zonder dat de voor- en nadelen hiervan worden afgewogen.

36

31 32

33 34

35 36

(7)

Stap 3: brainstormen

▪Inventarisatie van zo veel mogelijk oplossingsrichtingen.

37

Stap 4: ordenen / probleemanalyse

▪Categoriseer de opgeschreven mogelijkheden.

▪Maak een hiërarchie binnen de categorie.

▪Benoem de voor- en nadelen van de betreffende oplossingsrichting voor Hans Schuurman.

38

Stap 4: ordenen / probleemanalyse

▪In de zaal, in de subgroepen, categoriseren en hiërarchie!

39

Stap 5: formuleer leerdoelen

▪Resultaat van de vorige stappen is gebaseerd op (geactiveerde) voorkennis.

▪Daardoor hebben jullie ook meer inzicht in:

Wat weet ik nog niet (goed /volledig/zeker)

Formuleer voor jezelf open/gerichte vragen over deze items

Deze vragen zijn de leerdoelen

40

Stap 5: formuleer leerdoelen

▪Inventarisatie van de leerdoelen en verdeel ze over 4 vakgebieden:

1. Fiscaliteit en de DGA

2. Familierecht en Successiewet

3. Beleggen

4. Pensioen en levensverzekeringen

41

Stap 6: zelfstudie, informatie zoeken

▪Eén van de competenties waarin we jullie zullen trainen is het vergaren van relevante informatie.

▪Kennisgroepen voor deze opdracht:

groepjes worden ingedeeld op expertise.

per vakgebied wordt door de betreffende groep de vragen / leerdoelen uitgewerkt.

Ca. 30 minuten de tijd

▪Let op je zult straks je collega’s uit de subgroep moeten informeren over de deeloplossing, dus zorg dat je het kunt uitleggen aan elkaar!

42

37 38

39 40

41 42

(8)

Stap 6: zelfstudie, informatie zoeken

▪Verdeling in “kennis(sub)groepen”

43

Stap 7: synthetiseren v.d. nieuwe kennis

▪De opgedane kennis wordt door de “deskundigen” gedeeld met hun collega’s in de oorspronkelijke subgroep.

Doel is:

▪Zoveel mogelijk leerdoelen zijn gerealiseerd.

▪Gezamenlijk hebben jullie een min of meer compleet vermogensplan voor Hans Schuurman.

44

Stap 7: synthetiseren v.d. nieuwe kennis

▪Zijn de leerdoelen gerealiseerd?

▪Hebben jullie nog vragen?

▪Hoorcollege is één van de werkvormen die past in het probleem gestuurd onderwijs.

▪We zullen hierin op een aantal punten verdiepen.

▪Nu hoef je nog niet alles te weten / te begrijpen / te bedenken……

Aan het eind van de Leergang Vermogensplanner wel!

45

Hoorcollege Vermogensplan

43

Casus Schuurman

1.Casus Schuurman komt nog in een aantal bijeenkomsten terug, dus je ontvangt nu GEEN complete uitwerking.

2.We hebben deze casus gebruikt om de vaardigheden / competenties te oefenen die van jullie worden gevraagd in deze Post-HBO opleiding.

3.We zullen het vermogensplan globaal doornemen en één onderdeel nader uitwerken.

Daardoor krijgen jullie een beeld bij het kennisniveau dat we aan het eind van de opleiding op alle onderdelen willen zien.

© Dukers & Baelemans 2017

47

Aandachtspunten in vermogensplan

▪Inkomen Hans:

Fiscale behandeling partner- en kinderalimentatie

Eigen woning en de financiering, op dit moment een restschuld.

Arbeidsongeschiktheid, wat zijn afspraken in maatschapscontract.

▪Oudedagsvoorziening:

Partner aanwijzing bij SPMS

Pensioenreservering in eigen beheer, wat te doen ivm uitfasering?

▪Vermogen:

Beleggingen in privé en in de BV.

Belegging in OG in Frankrijk

© Dukers & Baelemans 2017

48

43 44

45 46

47 48

(9)

Aandachtspunten in vermogensplan

▪Familierecht:

Afwikkelen samenlevingscontract met Marion

Opstellen samenlevingscontract met Simone

▪Wijzigen testament:

Zorg voor Floris:

Vermogen of inkomen voor Floris

Samenhang met evt. Wajong en eigen bijdrage WLZ

Bewind voering vermogen

Tweetrapsmaking i.v.m. lagere levensverwachting

Zorg voor Simone:

Verzorgd achterblijven

Tweetrapsmaking i.v.m. overige familie?

49

Beleggen in

Privé of in de BV???

Box 3 2018

Schijf Vermogen meer dan Maar niet meer dan Fictief Rendement

1e schijf € 0 € 100.000 2,02%

2e schijf € 100.000 € 1.000.000 4,33%

3e schijf € 1.000.000 5,38%

Heffingsvrij vermogen € 30.000

Rendements- en vermogensklassen

Vermogensklasse Sparen Beleggen

€ 0 - € 100.000 67% 33%

€ 100.000 - € 1.000.000 21% 79%

> € 1.000.000 0% 100%

Beleggen in de BV of privé?

▪Waar ligt het omslagpunt?

Dit is afhankelijk waar het vermogen nu zit!

BV Privé

Stel vermogen zit op dit moment in box 3

▪Stel: vermogen zit in box 3 en het netto-rendement heb ik nodig als aanvulling op het inkomen.

▪Zou ik het vermogen naar de BV verplaatsen, en ik wil over het netto-rendement kunnen beschikken, dan kost mij dat 40% of 43,75% aan

vennootschapsbelasting/inkomstenbelasting.

▪Ingeval van 40%, dan kunnen we de vergelijking maken van:

▪1,2% = 40% (dit is het omslagpunt), oftewel 3% = 100%.

Conclusie: bij een rendement van meer dan 3%, is box 3 aantrekkelijker.

49 50

51 52

53 54

(10)

Stel vermogen zit op dit moment in box 3

▪Stel dat ik al een actieve BV heb, met daarin reeds flinke winsten van boven de € 200.000, dan bedraagt de gecombineerde belastingdruk 43,75%.

▪In dat geval geldt de vergelijking: 1,2% = 43,75%, oftewel 2,74% = 100%

Conclusie: bij een rendement van meer dan 2,74%, is box 3 aantrekkelijker.

Stel vermogen zit op dit moment in box 3

▪Omslagpunt bij vermogen in box 3

VPB/IB 2018

0,61% 1,30% 1,61%

40% 1,53% 3,25% 4,02%

43,75% 1,39% 2,97% 3,68%

Stel vermogen zit op dit moment in de BV

Dan is nu de vraag: Moet ik dividend uitkeren en verder beleggen in privé?

▪Dividend uitkeren en in privé verder beleggen wordt pas voordeliger bij een rendement van 6% bij 20% vpb in de BV (vergelijking: 1,2% = 20%).

Conclusie: In dit geval geldt dat bij een rendement van meer dan 6% box 3 aantrekkelijker is.

Stel vermogen zit op dit moment in de BV

▪Stel dat ik al een actieve BV heb, met daarin reeds flinke winsten van boven de € 200.000, dan bedraagt het Vpb tarief 25%.

▪Dividend uitkeren en in privé verder beleggen wordt pas voordeliger bij een rendement van 4,8% (vergelijking: 1,2% = 25%).

Conclusie: In dit geval geldt dat bij een rendement van meer dan 4,8 % box 3 aantrekkelijker is.

Stel vermogen zit op dit moment in de BV

▪Omslagpunt bij vermogen in de BV

VPB 2018

0,61% 1,30% 1,61%

20% 3,03% 6,5% 8,05%

25% 2,42% 5,2% 6,46%

Omslagpunten, bij Vpb in 2021

VPB Box 3 Omslagpunt

16% 0,61% 3,79%

16% 1,30% 8,12%

16% 1,61% 10,09%

21% 0,61% 2,89%

21% 1,30% 6,19%

21% 1,61% 7,69%

55 56

57 58

59 60

(11)

Heffing op basis van daadwerkelijk rendement?

▪In box 1 en box 2 wordt de inkomstenbelasting geheven over het werkelijk genoten rendement / inkomen.

▪In box 3 wordt geheven over het vermogen.

▪Bij hoge rendementen is het voordeliger in box 3, bij lage rendementen ben je beter af in box 1 of 2.

Twee petten van de DGA

Werkgever Werknemer

De DGA bepaalt zijn eigen arbeidsvoorwaarden

Arbeidscontract DGA

63

Wat wil de DGA erin hebben? Salaris (auto, bonus) Situatie bij ziekte Situatie omtrent de oude dag?

De fiscale aspecten – tot 1 april 2017 (stukje geschiedenis)

▪De pensioentoezegging in eigen beheer is aan strenge fiscale regels gebonden

▪Uitgangspunt is hetgeen in collectieve regelingen gangbaar is

▪De DGA mag dus niet meer dan een werknemer in loondienst

Pensioen in eigen beheer

▪Waarom dan toch de keuze voor pensioen in eigen beheer?

▪Antwoord:Liquiditeiten

En het begin van alle problemen!

Fiscaliteit - VpB

Wat gebeurde er op de balans:

▪Pensioendotatie is een last, dus vermindert de winst.

▪Op de balans wordt aan de passiva kant de pensioenvoorziening opgenomen.

61 62

63 64

65 66

(12)

Vervolg voorbeeld: Geen pensioen

Balans

Overige activa 180 Aandelenkapitaal 18

Kas en bank 90 Algemene reserve 112

Overige passiva 140

270 270

Vervolg voorbeeld: Verzekerde pensioenregeling

Balans

Overige activa 180 Aandelenkapitaal 18

Kas en bank 74 Algemene reserve 96

Overige passiva 140

254 254

Stel de te betalen premie bedraagt € 5.000 per jaar, na 4 jaar is € 20.000 betaald.

Vervolg voorbeeld: eigen beheer

Balans

Overige activa 180 Aandelenkapitaal 18

Kas en bank 94 Algemene reserve 96

Fiscale

pensioenvoorziening 20 Overige passiva 140

274 274

Stel de dotatie is € 5.000 per jaar. Na 4 jaar is € 20.000 gedoteerd.

Staatssecretaris Wiebes

Wet uitfasering pensioen in eigen beheer

Vennootschapsbelasting

▪Belangrijkste oorzaak: marktrente

WEV Fiscale waardering

Direct ingaand risico vooroverlijden Overlijdensrisico na pensioendatum Leeftijdscorrecties Geen leeftijdcorrecties

Indexatieverplichting Geen indexatieverplichting

Marktrente Rente ten minste 4%

71

Van fiscaal naar commercieel

€ 345.762 Fiscale verplichting

€ 355.057 Vooroverlijdensrisico

€ 390.997 Leeftijdsterugstellingen

€ 502.177 Indexatie (2%)

€ 849.660 Marktrente (1,3%)

72

67 68

69 70

71 72

(13)

Dividend

Balans per 31-12-2016

Overige activa 570 Aandelenkapitaal 18

Rekening courant directie 225 Algemene reserve 300

Kas en bank 150 Fiscale

Pensioenvoorziening 345 Overige passiva 282

945 945

Accountant stelt voor de rekening courantschuld af te lossen door middel van een dividenduitdeling.

De oplossing?

Een beter systeem voor de DGA

▪Uitgangspunten:

Wet en regelgeving en de uitvoering moeten structureel eenvoudiger en begrijpelijker worden

Ingelegde middelen moeten beschikbaar blijven voor de onderneming

Oplossing voor de (potentiële) nabestaanden

Budgettair neutraal

Wet

▪Uitfaseren pensioen in eigen beheer

▪Schrappen eigen BV als toegelaten verzekeraar.

▪Bevriezen van de huidige pensioenverplichting

▪Vervolgens keuze

76

1: Alles bij het oude

▪Geen keuze is ook een keuze

▪Geen dotatie, maar wel pensioen

▪Actuariële berekening blijft noodzakelijk

77

Keuze 2: Afstempelen en Afkoop

▪Geen revisierente

▪Wel loonheffing tegen maximaal 52%, maar met korting

▪Korting: fiscale balanswaarde 2015

Afkoop in 2017: 34,5% korting

Afkoop in 2018: 25% korting

Afkoop in 2019: 19,5% korting

31 december 2015 € 280.000

31 december 2016 € 300.000

78

73 74

75 76

77 78

(14)

Overzicht

▪52% x (280.000 x 65,5%) = € 95.368

▪52% x (300.000 -/- € 280.000) = € 10.400

▪Totaal loonheffing € 105.768 (35,26%)

▪In 2017 bedraagt de inkomstenbelasting voor de tweede schijf 40,8% bij een inkomen vanaf € 19.982

79

Keuze 3: Afstempelen en Omzetten

▪Voor DGA’s die niet willen en kunnen afkopen.

▪Per 1 januari 2017 omzetting naar spaarverplichting in eigen Beheer.

▪Vanaf 2017 geen toevoeging wel oprenting.

▪Spaarverplichting is vreemd vermogen (juridisch afdwingbaar)

▪Uitkering via lijfrente of eigen BV

80

Omzetten en uitkeren

▪Uitkering vanuit de BV (rente 1%)

▪Verplichting op pensioendatum: € 348.291

▪Jaar 1: € 348.291 / 20 = € 17.415

▪Jaar 2: € 334.185 / 19 = € 17.589

▪Laatste jaar: € 21.039

81

Afkoop na omzetting

▪Stand verplichting 2018 (bij rente van 1%): € 303.000.

▪52% x (285.163 x 75%) = € 111.213

▪52% x (303.000-/- € 285.163) = € 9.275

Totaal loonheffing € 120.488 (40%)

▪Stand verplichting 2019 (bij rente van 1%): € 306.030

▪52% x (285.163 x 80,5%) = € 119.369

▪52% x (306.030 -/- € 285.163) = € 10.850

Totaal loonheffing € 130.219 (42,75%)

82

2020: Einde overgangsrecht

▪2020 vervalt de mogelijkheid van afstempelen en afkopen

▪Pensioen blijft dan pensioen

▪ODV blijft ODV

▪Afkopen, belenen, prijsgeven etc. niet meer toegestaan

83

Afsluiting

▪Presentielijsten

▪Evaluatie

▪In Opleidingsportaal =>

▪Huiswerk volgende bijeenkomst ter voorbereiding

▪Uitwerkingen en handouts worden per mail verstuurd

84

79 80

81 82

83 84

(15)

85

85

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

▪ Tim en Carolien zijn in 2011 gehuwd op huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekenbeding. ▪ Carolien heeft in 2010 een aanzienlijk vermogen geërfd van haar ouders (geen

Zijn tweelingbroer Dirk heeft in 1995 de bloot eigendom van zijn woning geschonken aan zijn zoon. De bloot eigendom waarde was destijds

- maar niet ingeschreven op het zelfde adres in BRP en - Jeroen is buitenlands

Françoise

Zodra consumenten actief op zoek gaan naar specifieke producten, versmalt het veld zich in de vier belangrijkste gebieden: webshops van retailers, merken, zoekmachines en online

▪ Gezamenlijk hebben jullie een min of meer compleet vermogensplan voor Hans

- Begrippen rendement en risico (standaarddeviatie, volatiliteit, correlatie Asset Liability Management/Scenario-analyse - Casus Hoepelman (toepassing OPAL) Gedrag van je klant

 De participanten in een fonds voor gemene rekening en in een commanditaire vennootschap (commandieten) worden niet met naam en adres genoemd in het handelsregister.  Voor