Vraag nr. 68 van 11 januari 1999
van mevrouw GERDA RASKIN Studiebeursstichtingen – Evaluatie
De provincies beheren een aantal studiebeursstich- tingen die in het verleden werden ingesteld door particulieren. Het gaat in een groot aantal gevallen om studiebeurzen waarbij de rechthebbenden af- stammeling moeten zijn van de insteller van de beurs of, bij gebreke hieraan, een inwoner van een welbepaalde gemeente of regio.
De bedragen van deze beurzen zijn doorgaans erg klein. Voor de provincie West-Vlaanderen bijvoor- beeld zou het bedrag van de hoogste beurs 10.000 frank zijn, de laagste 1.900 frank.
Kandidaten die in aanmerking willen komen voor (één van) deze beurzen, moeten hun kandidatuur verantwoorden aan de hand van een aantal docu- menten, die dan door de provincie worden onder- zocht.
1. Is dit systeem van kleine beurzen nog zinvol, en staan de administratieve kosten nog in verhou- ding tot de omvang van de beurs ?
2. Zijn er gegevens beschikbaar waaruit blijkt : – om hoeveel beurzen het in de onderscheiden
Vlaamse provincies gaat, en welke de bedra- gen zijn die worden toegekend ;
– welke beurzen (aantal en bedragen) er de voorbije drie jaar niet werden opgenomen ? 3. Werden er provinciale medewerkers vrijgesteld
om deze dossiers op te volgen en bestaat er een raming van het aantal VTE dat hieraan wordt besteed ?
4. Is de minister van oordeel dat dit beurzensys- teem op één of andere wijze dient te worden ge- reorganiseerd ? Is dit wettelijk mogelijk en zo ja, in welke richting dient deze reorganisatie te gebeuren ?
Antwoord
1. De werking van de provinciale commissies Stu- diebeurzenstichtingen wordt geregeld door de wet van 19 december 1864 betreffende de stich- tingen ten voordele van het openbaar onderwijs of ten bate van bursalen.
De beurzen zelf worden door deze instanties aanvaard, beheerd en voor hun doel aangewend overeenkomstig de contractuele wil van de er- flater of de schenker, zoals die in de stichtings- akte is weergegeven. Sommige stichtingen zijn reeds tot stand gekomen in de 15de eeuw.
Als de toegekende beursbedragen laag liggen, dan komt dit omdat deze bedragen zijn vastge- legd bij wil van de schenker of erflater. Het ligt evenwel binnen de bevoegdheid van de provin- ciale commissies Studiebeurzenstichtingen om stichtingen samen te voegen of de beurzen te actualiseren ; na het advies van de bestendige deputatie beslist de provinciegouverneur.
De administratieve werkingskosten van de pro- vinciale commissies variëren naargelang de provincie, maar mogen volgens de wet maximum 20 % van de ontvangsten bedragen.
2. De provinciale commissie Studiebeurzenstich- tingen voor Oost-Vlaanderen keert jaarlijks 47 beurzen uit voor een maximumbedrag van 276.000 frank. De grootste beurs bedraagt 9.000 frank, de kleinste 500 frank. Het minimumbe- drag per beursgenieter bedraagt momenteel 3.000 frank, door samenvoeging van twee klei- nere beurzen.
In West-Vlaanderen werden er voor 1996-1997 35 beurzen uitbetaald voor een totaal bedrag van 179.600 frank. De beurzen variëren van 1.950 frank tot 10.000 frank. 20 begevers zijn bloedverwanten.
In Antwerpen zijn er 31 stichtingen en werd er voor 1995-1996 2.256.500 frank aan beurzen toegekend. De bedragen van de beurzen varië- ren van 2.000 frank tot 20.000 frank. Onder de begevers zijn er 20 bloedverwanten van de schenkers of erflaters. De overige begevers zijn meestal kandidaten uit minder begoede gezin- nen.
Voor Limburg werden er voor 1996-1997 voor 1.510.200 frank beurzen begroot, maar werden er slechts voor 1.061.200 frank effectief toege- kend. De commissie beheert 51 actieve stichtin- gen en heeft de beschikking over het uitbetalen van 234 beurzen.
De provinciale commissie Studiebeurzenstich- tingen van Brabant werkt ondanks de staatsher- vorming en de splitsing van de provincie Bra- bant op unitaire basis verder. Voor 1995-1996 werden er 108 beurzen aan 71 studenten gege- ven voor een totaal bedrag van 1.950.000 frank.
Dit, hoewel er 240 beurzen te geven zijn voor een totaal bedrag van 4.339.500 frank. Voor 1996-1997 werd er voor 2.656.000 frank aan beurzen uitbetaald.
3. Elke provinciale commissie Studiebeurzenstich- tingen voorziet in zijn eigen personeel.
De provinciale commissie Studiebeurzenstich- tingen van Antwerpen stelt een halftijdse be- diende te werk en de provinciale commissie van Brabant heeft een voltijdse bediende in dienst.
De overige mandaten worden door de leden van de commissies onbezoldigd uitgeoefend.
4. Momenteel wordt onderzocht wat de wenselijk- heid en de mogelijkheden zijn tot reorganisatie van de provinciale commissies Studiebeurzen- stichtingen. Zowel de praktische als de juridi- sche aspecten van een eventuele reorganisatie worden hierbij nader onderzocht.
