• No results found

Samen leren en je ontwikkelen vanuit nieuwsgierigheid

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Samen leren en je ontwikkelen vanuit nieuwsgierigheid"

Copied!
44
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

“Samen leren en je ontwikkelen vanuit

nieuwsgierigheid”

Schoolgids

Basisschool de Hoeksteen Roerdompplein 9

1602 RW Enkhuizen

☎ 0228 313662

☎ Bouwsteen 0228 318396

@: directie.dehoeksteen@skowf.nl

Website: www.skowf.nl/site/dehoeksteen/

1

(2)

2

(3)

Een woord vooraf

Augustus 2020 In deze schoolgids informeren we u hoe het onderwijs in onze school is georganiseerd, op welke wijze wij de leerlingen begeleiden en welke activiteiten we als school ondernemen om het voor leerlingen en ouders zo prettig mogelijk te maken.

Misschien is deze schoolgids uw eerste kennismaking met onze school, het kan ook zijn dat u de school al kent uit verhalen van anderen of doordat uw kind al op onze school zit.

In alle gevallen hopen wij dat deze gids de informatie geeft die u wenst.

Er gebeurt heel veel op school en uw kind heeft daar direct mee te maken. Wij willen in deze schoolgids op een beknopte, maar duidelijke manier aan u als ouder vertellen:

✓ waar onze school voor staat

✓ waar wij voor kiezen

✓ waar wij aan werken

✓ en wat het allerbelangrijkste is: hoe wij uw kind zo goed mogelijk begeleiden op onze basisschool!

Deze schoolgids is samengesteld door de directeur en het team. Daarna is deze door de medezeggenschapsraad van de school goedgekeurd en vastgesteld.

U hebt deze schoolgids bij de inschrijving van uw kind ontvangen. Dit is een bewaarexemplaar. De schoolgids is ook te lezen op de website van school ​www.skowf.nl/site/dehoeksteen/ ​ . Hierin worden ook alle veranderingen bijgehouden.

Mocht u nog vragen hebben na het lezen van deze schoolgids, dan beantwoorden we die graag voor u.

Met vriendelijke groet, Anita Bonnema-Ooijevaar Directeur

3

(4)

4

(5)

Inhoudsopgave

Een woord vooraf 3

Inhoudsopgave 5

1 Basisschool de Hoeksteen 7

1.1 Waar de school voor staat 7

1.2 Sociale ontwikkeling en pedagogisch klimaat 8

1.3 Didactisch handelen 9

1.4 Identiteit 10

1.5 Organisatie 10

1.6 Het team 11

1.7 Het gebouw 13

1.8 Medegebruikers 14

1.9 Kwaliteitszorg 14

2 Het leerstof aanbod 16

2.1 Basisvaardigheden 16

2.1.1 Taalleesonderwijs 16

2.1.2 Rekenen 16

2.1.3 Schrijven 17

2.2 Brede ontwikkeling 17

2.2.1 Wereldoriëntatie 17

2.2.2 Culturele activiteiten 18

2.2.3 Creatieve ontwikkeling 19

2.2.4 Bewegingsonderwijs 19

2.2.5 Verkeer 20

2.2.6 Levensbeschouwing 20

2.2.7 Engelse taal 20

2.3 ICT 20

2.4 Huiswerk 21

3 Ouders en school 22

3.1 Contact tussen ouders en school 22

3.2 Medezeggenschapsraad 23

3.3 Ouderraad en vrijwillige ouderbijdrage 23

3.4 Ouderpanel 24

3.5 Stichting Katholiek Onderwijs West-Friesland 24

3.6 Buitenschoolse en tussenschoolse opvang (overblijven) 25

3.7 Leerplichtwet en de verlofregeling 26

3.8 Klachtenregeling 26

3.9 Inspectie van het onderwijs 27

3.10 Informatie beveiliging en privacy 28

4 Zorg voor leerlingen 30

4.1 Inschrijfprocedure 30

4.2 Passend Onderwijs in samenwerkingsverband 31

5

(6)

De Westfriese Knoop

4.3 Interne ondersteuning 33

4.3.1 Meerkunners 34

4.4 Overgang van leerlingen 36

4.4.1 Overgang van groep 8 naar het Voortgezet Onderwijs 36

4.5 De resultaten van het onderwijs 37

4.6 Schorsing en verwijdering 37

5 Bijzondere activiteiten 38

5.1 Jaarlijks terugkerende activiteiten 38

5.2 Schoolreisje en schoolkamp 39

5.3 Sportactiviteiten 39

5.4 Sponsoring 40

6 Veiligheid en gezondheid 41

6.1 Schoolarts 41

6.2 Schade en aansprakelijkheid 41

6.3 Hulpverlening en (financiële) ondersteuning 42

6.4 Bestrijding van hoofdluis 42

6.5 Verkeer en vervoer 42

6.6 Schoolveiligheidsplan 43

6.7 Ziek melden 44

6.8 Gezonde pauzehap 44

6

(7)

1. Basisschool de Hoeksteen 1.1.Waar onze school voor staat

“Samen leren en je ontwikkelen vanuit

nieuwsgierigheid”

Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Ze willen spelen en leren. Dit zie je in de glinstering van hun ogen. Ze hebben er zin in! Wij willen met ons onderwijs de nieuwsgierigheid van kinderen blijven prikkelen.

Leren is gericht op de basisvaardigheden, lezen, taal en rekenen, en op de brede ontwikkeling; het leren kennen van jezelf en je omgeving. Leerlingen op de Hoeksteen ontdekken de wereld.

Wij laten ieder kind leren door te ontdekken en onderzoeken wat het kan. En wat het nog kan leren.

Hierin is ieder kind uniek en ontdekt het eigen talent.

School is een plaats waar we samenkomen en samen zijn. In een veilige omgeving leren we kinderen nieuwsgierig te zijn naar elkaar en om te zien naar anderen.

We willen kinderen met een positief zelfbeeld en inzicht in hun eigen mogelijkheden toerusten voor hun verdere leven.

Leidende principes: ​(gedeelde waarden als basis van waaruit we werken)

★ We zien elkaar en voelen ons gezien

★ We hebben vertrouwen in elkaar

★ We leren van elkaar, fouten maken mag

★ We zijn allemaal anders, jij mag er zijn Onze onderwijspijlers:

1.Basisvaardigheden: Lezen, taal en rekenen ( dmv spelend leren in groepen 1-2)

2.Brede ontwikkeling: Wereldoriëntatie, muziek, creatieve vakken, vrijdagmiddagcircuit en gym.

3.Sociale ontwikkeling: Vreedzame school en Positive Behavior Support

4.Eigenaarschap: Leerlinggesprekken, gebruik van adaptieve software en de leerlingenraad.

7

(8)

1.2 Sociale ontwikkeling en pedagogisch klimaat

Het is belangrijk dat leerlingen respect leren hebben voor elkaar, voor volwassenen en voor de omgeving. Wij houden ons bezig met de bewustwording van omgangsvormen, normen en waarden in het dagelijks leven.​ ​Wij vinden dit zeer waardevol en werken daar met uw kind aan.

We verwachten dit van kinderen en onszelf. We gaan er vanuit dat ook ouders dit zo doen.

De rode draad binnen de school m.b.t. de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt gevormd door de Vreedzame school en Positive Behavior Support.

De Vreedzame School​ is een compleet programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap. Het beschouwt de klas en de school als een leefgemeenschap, waarin kinderen zich gehoord en gezien voelen, een stem krijgen, en waarin kinderen leren om samen beslissingen te nemen en conflicten op te lossen.

Het programma werkt aan een goed school- en klassenklimaat waarin samenwerking en

verantwoordelijkheid van de leerlingen voor elkaar en de omgeving centraal staat.

Een goede sociaal - emotionele ontwikkeling bij kinderen is een voorwaarde om te kunnen spelen en leren. In elke groep wordt het pesten én het voorkomen van pestgedrag met de kinderen steeds weer besproken, zodat elk kind zich veilig voelt op school.

Positive Behavior Support (PBS)​ is een aanvulling, gericht op het bevorderen van gewenst gedrag van alle leerlingen binnen de school. Goed gedrag kun je leren! PBS richt zich op het versterken van gewenst gedrag en op het voorkomen van

probleemgedrag. Het doel is een positieve, sociale omgeving te scheppen die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt.

De basiselementen van PBS op de Hoeksteen:

1. Leerlingen weten welk gedrag van hen wordt verwacht; hiervoor stellen we kaarten op met hierop gedragsverwachtingen. Deze hangen in school.

2. Gedrag wordt aangeleerd

3. Gewenst gedrag wordt bekrachtigd

4. Bij ongewenst gedrag volgt een duidelijke consequentie; Hiervoor gebruiken we de stoplichtprocedure, een nadenkplek binnen de klas en een

time-outplek buiten de klas.

Voorbeeld van een kaart met gedragsverwachtingen

8

(9)

Actief burgerschap

We vinden het belangrijk dat ieder kind als persoon een positieve bijdrage kan leveren aan de maatschappij.

We geven hier binnen de school vorm aan door aandacht te besteden aan actief burgerschap. Dit past binnen de visie van de Vreedzame school en zit ook in de andere methodes die we gebruiken.

(zie H2 Lesstofaanbod)

Naast de methodes wordt er ook op een andere manier invulling gegeven aan actief burgerschap:

leerlingen zijn actief in de leerlingenraad, activiteiten rond 4 en 5 mei, het maken en wegbrengen van Palmpasenstokken, de leerlingen doen mee aan diverse goede doelen acties (waaronder de

Sponsorplons) en bij de lessen wereldoriëntatie en levensbeschouwing maken de leerlingen kennis met verschillende culturen en gebruiken.

1.3 Didactisch handelen

Op onze school vormt het didactisch handelen, d.w.z. hoe leg ik de leerstof uit aan kinderen, de basis van een goed onderwijsleerproces.

In alle groepen is het didactisch handelen gericht op het ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces van het kind. Omdat het ontwikkelingsproces van kinderen in dezelfde groep sterk kan verschillen, variëren we ons didactisch handelen ook naar de leerbehoefte van het kind; Sommige kinderen hebben veel herhaling van oefenstof nodig, anderen hebben weinig herhaling nodig en willen uitdaging en verdieping van de leerstof.

In iedere groep staat een instructietafel. Kinderen, die extra ondersteuning of uitdaging nodig hebben, krijgen hier een voor- of verlengde instructie over de leerstof.

In groep 7 en 8 krijgen de kinderen een weektaak. Zo leren zij hun oefenstof zelfstandig te plannen.

We werken met aantrekkelijke methodes en materialen. In elke groep zijn ook iPads (groep 1-2), chromebooks en een digibord met touchscreen aanwezig om te leren via daarvoor ontwikkelde programma’s.

In de groepen 1-2​ willen kleuters laten leren en ontwikkelen in de zone van de naaste ontwikkeling door ervaren en ontdekken in betekenisvol spel en handelen in een rijke en uitdagende

leeromgeving.

Daarom werken we volgens de ontwikkelingsgerichte visie Startblokken van Basisontwikkeling.

Dit is de methode die de peuterspeelgroepen op de Hoeksteen ook gebruiken. Zo werken we samen aan kwalitatief sterke voor- en vroegschoolse educatie (VVE).

De kleuters nemen deel aan spelactiviteiten en verkennen interessante actuele thema's. Het is een doelgerichte aanpak die aansluit bij wat de meeste jonge kinderen zelf willen: 'groot zijn', meedoen aan de wereld om zich heen en natuurlijk veel leren en nieuwsgierig blijven. In het, door de

leerkracht begeleide en gestuurde, spel liggen de beste mogelijkheden om taal en denken uit te lokken en te stimuleren. Betekenisvolle spelactiviteiten lokken interesse, enthousiasme en actieve betrokkenheid van kinderen uit.

De leerkrachten doen mee aan het spel en geven bewust sturing aan leer- en

ontwikkelingsprocessen. Brede ontwikkeling staat daarbij voorop; Sociaal competent handelen, taalontwikkeling, cognitieve ontwikkeling en persoonlijke zelfstandigheid versterken elkaar.

Een dagdeel in groep 1-2 bestaat altijd uit de kring, een speelwerktijd en beweging (in de speelzaal of op het schoolplein).

Voor de werkwijze in groep 1-2 geven we u bij het intakegesprek een speciaal boekje waarin een dag in groep 1-2 beschreven wordt.

Het volledige VVE beleid staat op de website van school.

9

(10)

Vanaf groep 3​ werken we hoofdzakelijk vanuit bestaande lesmethoden. Hiermee voldoen we aan de wettelijk geldende eisen.

We gaan uit van klassikale basisstof.​ ​Deze stof sluit aan bij doelen die gesteld zijn per leerjaar.

De leerkracht geeft een groepsinstructie, waarna de leerlingen de lesstof zelfstandig verwerken.

Hierbij heeft de leerkracht ruimte om leerlingen individueel te begeleiden.

Belangrijke aspecten bij de instructie en begeleiding zijn inoefenen van strategieën, voldoende variatie in werkvormen en de afstemming op de verschillen tussen leerlingen.

1.4 Identiteit

Vanuit onze katholieke identiteit willen we kinderen in aanraking laten komen met de christelijke beginselen om zo te komen tot een sfeer van vertrouwen, openheid, respect en naastenliefde in de klas en daarbuiten.

Het geven van levensbeschouwelijk onderwijs is een belangrijke pijler van onze katholieke identiteit.

Hierbinnen is aandacht voor verschillende culturen en gebruiken. De invulling hiervan staat beschreven in H 2.2.6 Levensbeschouwing.

Onze school is toegankelijk voor leerlingen, ouders en medewerkers die de uitgangspunten onderschrijven en respecteren.

1.5 Organisatie Groepsindeling

Op school zijn de acht leerjaren verdeeld over de groepen:

Onderbouw: Groep 1, 2 en 3

Midden- en Bovenbouw: Groep 4, 5, 6, 7 en 8

We werken op de Hoeksteen in de kleuterbouw met een combinatiegroepen 1-2. In de andere bouwen kan, op basis van het leerlingaantal, ook een combinatiegroep geformeerd worden.

Ieder jaar bepalen we de indeling en -samenstelling van de groepen. Dit hangt af van het aantal leerlingen op 1 oktober van het jaar daarvoor en de kenmerken van de groepen. Het team en de MR denken samen over de groepsverdeling. De directie beslist over de indeling.

Vervolgens bepalen leerkrachten, IB en directie in welke groep de kinderen geplaatst worden. Er wordt rekening gehouden met een goede verdeling van bijv. leerlingen met een

ondersteuningsbehoefte, jongens en meisjes en combinaties van kinderen.

Schooltijden

Tijdelijke schooltijden in verband met corona maatregelen:

Maandag, dinsdag en vrijdag: 8.30 - 14.15 uur Woensdagochtend: 8.30 - 12.15 uur

Uitzondering: Vrijdagmiddag hebben de kinderen van groep 1 t/m 3 geen school.

Zij stoppen om 12.00 uur.

Over het continurooster is de ambitie uitgesproken dit in te voeren.

De vraag is niet óf, maar wanneer we hiertoe overgaan. Hiervoor wordt een tijdspad opgesteld.

De schooltijden voor de corona maatregelen:

’s Morgens 8.30 uur – 12.00 uur; op woensdag tot 12.15 uur

’s Middags 13.15 uur – 15.15 uur

Woensdagmiddag vrij voor alle groepen; vrijdagmiddag groep 1 t/m 3 vrij.

10

(11)

De school is 10 minuten voor aanvangstijd open. De leerkrachten staan dan bij hun klasdeur en zijn aanspreekbaar voor de kinderen. Directeur en/of IB staat in de hal bij de voordeur om iedereen te begroeten. De kinderen kunnen meteen naar binnen gaan.

Bij de eerste bel moeten alle kinderen naar binnen om vervolgens bij de tweede bel in de klas aan hun tafel te zitten. De ouders zorgen ervoor dat ze bij de tweede bel uit het lokaal zijn. Wij willen onze tijd zo goed mogelijk benutten, dus wij vragen ieders medewerking hierbij.

Verplichte onderwijstijd

Het ministerie van OC&W heeft voorgeschreven dat ieder kind op de basisschool in 8 jaar tijd in totaal tenminste 7520 uur onderwijs krijgt.

Bij ons op school betekent dit dat de onderbouw elk jaar minstens 890 uur, verdeeld over

schoolweken van 23,75 uur, naar school gaat. De midden- en bovenbouw gaat 970 uur, verdeeld over 25,75 uur per week, naar school.

Meer over de leerplichtwet en verlofregelingen en het vakantierooster leest u op blz. 26.

1.6 Het team Directeur

De directeur is eindverantwoordelijk voor al het beleid op school zoals: onderwijsbeleid,

personeelsbeleid, administratie, financiën, beheer, onderhoud gebouw enz. Ook onderhoudt zij de directe contacten met alle geledingen.

Daarnaast heeft de directeur contacten met het College van Bestuur en via het directieberaad met de andere directeuren van SKO West-Friesland. Ook heeft zij meerdere keren per jaar overleg met de directeuren van de andere basisscholen in Enkhuizen.

Als u de directeur wilt spreken, is het meest praktisch om een afspraak te maken.

Groepsleerkrachten

De groepen op de Hoeksteen worden begeleid door groepsleerkrachten. De leerkracht is in eerste instantie bezig met lesgevende taken in de groep. Zij hebben de zorg voor het reilen en zeilen in de klas en zij houden de ontwikkeling van leerlingen nauwkeurig in de gaten.

De leerkrachten werken samen m.b.v. bord- en werksessies, lesbezoek en gezamenlijk lesontwerp aan de ontwikkeling van het onderwijs. ​https://stichting-leerkracht.nl/

Daarnaast vervult een leerkracht enkele andere (organisatorische) taken. De taakverdeling hiervoor wordt jaarlijks vastgesteld. Taken die leerkrachten bijvoorbeeld uitvoeren naast het lesgeven zijn:

festiviteiten of activiteiten organiseren, deelname aan Ouderraad of Medezeggenschapsraad, deelname aan een werkgroep, enzovoorts. Zij werken hierin samen met de eventmanager.

Ook hebben enkele leerkrachten zich gespecialiseerd en leveren vanuit een specialisme een bijdrage aan de schoolontwikkeling. Dit zijn een leescoördinator, rekencoördinator en gedragscoördinator.

Vervanging bij ziekte

Om de rust binnen de groep te waarborgen streven we ernaar niet meer dan 2 leerkrachten een groep te laten begeleiden. Bij afwezigheid van leerkrachten wordt gezocht naar vervanging. In incidentele gevallen kan het gebeuren dat een klas bij gebrek aan vervanging een extra vrije dag krijgt. Ouders worden daar via Parro van op de hoogte gesteld. Uiterlijk voor 8.00 uur ‘s ochtends, bij voorkeur eerder. Voor de leerlingen waar geen opvang voor is, wordt opvang binnen de school geregeld.

Scholing

Regelmatig worden er cursussen gevolgd door leerkrachten. De cursussen zijn bedoeld om gezamenlijk als team het onderwijs binnen onze school te blijven ontwikkelen.

Er worden hiervoor meerdere studiedagen per schooljaar gepland. De cursussen zijn bedoeld om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen en voor extra verdieping in een bepaald onderwerp.

11

(12)

Intern begeleider

De intern begeleider (IB) heeft als taak, vanuit een door de directie gedelegeerde

verantwoordelijkheid, onderwijskundig beleid en beleid met betrekking tot het omgaan met verschillen tussen leerlingen te initiëren.

De intern begeleider coördineert de leerlingenondersteuning op school en adviseert leerkrachten om de ondersteuning voor alle leerlingen zo goed mogelijk uit te kunnen voeren.

Meer over de taak van de intern begeleider staat beschreven in hoofdstuk 4.

Op de Hoeksteen werken twee intern begeleiders: voor de onderbouw en voor de midden-/bovenbouw.

Onderwijsassistent

De onderwijsassistent verricht ondersteunende werkzaamheden in de groep in overleg met de groepsleerkracht. De onderwijsassistent werkt hoofdzakelijk met groepjes leerlingen in en buiten de klas. Daarnaast doet de onderwijsassistent ondersteunende klussen voor de leerkracht op het gebied van organisatie en administratie.

Op de Hoeksteen werken vier onderwijsassistenten in verschillende groepen.

Vakleerkracht gymnastiek

Het belang van een goede motorische ontwikkeling uit zich bij ons op school o.a. in de aanstelling van een vakleerkracht bewegingsonderwijs. Deze geeft eens per week gymlessen aan de kinderen in alle groepen. Ook verzorgt hij de voorbereiding van de gymles die de groepsleerkracht geeft.

De vakleerkracht is in dienst bij Team Sportservice West-Friesland.

Vakleerkracht zwemonderwijs

Deze leerkrachten werken bij het zwembad Enkhuizerzand en geven de leerlingen van groep 3 t/m 6 2-wekelijks een natte gymles.

I.C.T.

Het ICT beleid op onze school wordt ondersteund door bovenschools ICTers (BIC). De BIC werkt voor alle scholen van SKO West-Friesland. Hij heeft tot taak het onderwijskundig beleid ten aanzien van het computergebruik op onze school te ondersteunen. Dit houdt onder andere in: scholing van leerkrachten en het onderhoud van de computers.

Administratief medewerker

De administratief medewerker ondersteunt de andere medewerkers bij administratieve taken. Zij houdt zich onder andere bezig met de financiële administratie, het doen van bestellingen, het beheren van gegevens in de leerlingadministratie. Ook schriftelijke communicatie met ouders wordt deels uitgevoerd door de administratief medewerker, zoals het versturen van een bevestiging van inschrijving.

Event manager

De event manager organiseert schoolactiviteiten zoals Sinterklaas, Kerstmis, Carnaval, Pasen en schoolreisje. Dit doet zij samen met de ouderraad. Hiermee neemt zij organisatorische taken over de van de groepsleerkrachten, die hierdoor meer tijd kunnen besteden aan het werk in de groep.

Conciërge

De conciërge is iedere ochtend aanwezig en doet vele klussen op school.

De conciërge wordt geassisteerd door een cliënt van Esdégé-Reigersdaal.

12

(13)

Schoonmaakpersoneel

Het schoonmaakpersoneel is elke dag na schooltijd bezig met het verzorgen van lokalen en toiletten.

Voor het opruimen van lokalen en magazijnen zijn de leerkrachten verantwoordelijk. Daarnaast doen wij een paar keer per jaar een beroep op de ouders om materialen schoon te maken.

Stagiaires

Elk schooljaar hebben we stagiaires op school. Stagiaires komen van de Pabo (lerarenopleiding), het Horizoncollege (onderwijsassistent) of het voortgezet onderwijs (maatschappelijke stage).

Schoolopleider

Om ervoor te zorgen dat er goed opgeleide nieuwe leerkrachten kunnen starten in het

basisonderwijs, bieden de scholen van SKO West-Friesland studenten van de PABO (Pedagogische Academie voor het Basis Onderwijs) de gelegenheid stage te lopen om ervaring op te doen op de werkvloer. Deze studenten worden in de klas begeleid door de leerkrachten (mentoren) bij wie ze stage lopen. Daarnaast zijn er bij SKO West-Friesland drie schoolopleiders die zorgen voor het contact tussen de hogeschool en de basisschool zodat het leren op de opleiding en op de werkvloer op elkaar afgestemd wordt. De schoolopleiders zijn o.a. aanspreekpunt voor de mentoren, bezoeken de studenten regelmatig, coördineren de stageplaatsen etc. Een andere taak van de schoolopleiders is de begeleiding van startende leerkrachten. Ook zij kunnen rekenen op de steun van de

schoolopleiders.

1.7 Het gebouw

De Hoeksteen kunt u vinden aan het Roerdompplein. In een rustige buurt vlak buiten de vesting van Enkhuizen.

De school is in 1974 gebouwd als 6-klassige lagere school met een aula. In 1991 kwamen door de invoering van de basisschool de kleuters erbij en werd de school verbouwd. Er werd een speelzaal voor de kleuters ingericht. In de jaren tussen 1997 en 2008 is er, door de groei van het

leerlingenaantal, meerdere keren verbouwd.

De school bestaat uit twee verdiepingen.

Beneden:

● 5 lokalen voor groepen, 2 lokalen in gebruik door medegebruikers (zie H 1.7)

● De speel(gym)zaal voor de kleuters

● Het centrale leerplein, deze wordt multifunctioneel gebruikt binnen school. Bij voorstellingen wordt de schuifwand naar de achtergelegen speelzaal geopend, waar het podium dan staat.

● De schoolbibliotheek

● Het directiekantoor

● De keuken en teamkamer

● De trap naar de bovenverdieping

Hoofdingang aan het Roerdompplein

13

(14)

De bovenverdieping:

● 6 lokalen

● In de gangen bij de lokalen zijn werkplekken voor leerlingen

● Het kantoor van de intern begeleiders

● Een ruimte die gebruikt wordt voor begeleiding/ondersteuning van leerlingen

● Een ruimte waar de onderwijsassistenten werken, inclusief ruimte voor begeleiding van leerlingen

Veel lokalen hebben een ‘serre’, een extra ruimte tussen twee lokalen. Vanaf beide lokalen kun je in deze ruimte komen. Hier werken kinderen individueel, of samen in een groepje.

Dependance

Naast het hoofdgebouw is een dependance (de Bouwsteen) in gebruik, met 2 lokalen, een hal en schoolplein, voor 2 kleutergroepen. Deze is gelegen aan de Populierenlaan 11.

Schoolplein

Voor de school is een speelplaats. Deze speelplaats wordt gebruikt door de groepen 3 t/m 8.

Achter de school is het schoolplein voor de kleuters van groep 1-2. Hier is ook de entree voor de lokalen achterin de school.

Gymzaal

De gymlessen voor de groepen 3 t/m 8 worden gegeven in gymzaal de Wiekslag, Kievitstraat 54.

1.8 Medegebruikers Peuters

De school huisvest in 2 lokalen peutergroepen van de peuterspeelzaal Berend Botje. Het aanbod van de peuter- naar de kleutergroepen heeft een doorgaande lijn. Het thematisch werken volgens de uitgangspunten van Startblokken van Basisontwikkeling staat centraal. De pedagogisch medewerkers van Berend Botje werken dan ook regelmatig samen met de kleuterleerkrachten van de Hoeksteen bij de voorbereiding en uitvoering van thema’s.

Buitenschoolse opvang

Berend Botje verzorgt ook de buitenschoolse opvang (BSO). De pedagogisch medewerkers van de BSO vangen de kinderen op in het leerplein op de Hoeksteen. Ze maken ook gebruik van de speelzaal en het schoolplein.

1.9 Kwaliteitszorg

Op onze school werken wij continu aan verbetering van de kwaliteit op alle beleidsterreinen. Ieder jaar onderzoeken wij middels vragenlijsten onder ouders, leerkrachten en leerlingen de kwaliteit van onze school.

Vanuit deze onderzoeken komen ontwikkelonderwerpen en -doelen naar voren, die wij integreren in het beleid voor het komende schooljaar.

Onze doelen voor schooljaar 2019-2020 zijn:

Big Rock 1

Verbeteren rekenresultaten/-onderwijs, invoeren nieuwe rekenmethode Big Rock 2

Implementeren nieuwe onderwijsvisie

14

(15)

Andere verbeteronderwerpen:

Voor- en Vroegschoolse Educatie:

Invoeren genormeerd observatie instrument in groep 1-2: ParnasSys leerlijnen Jonge Kind Brede ontwikkeling:

Oriënteren op ontdekkend en onderzoekend leren en dit toepassen in een schoolproject Ouderbetrokkenheid:

Een balans realiseren in de ouderbetrokkenheid, coronamaatregelen en rust in school.

Huisvesting:

-Vernieuwen van de speeltoestellen en inrichting van het schoolplein -Inrichten van het leerplein benedenverdieping met nieuwe meubilair -Oriënteren op het huisvesten van alle groepen in de Hoeksteen

15

(16)

2. Het leerstofaanbod 2.1 Basisvaardigheden

2.1.1 Taalleesonderwijs Lezen

Elke ochtend en middag begint in groep 3 t/m 8 met lezen. Dit duurt 15 minuten. Ieder kind leest op zijn eigen niveau in een leesboek naar keuze. De leerlingen kiezen deze boeken uit de

schoolbibliotheek. Voor de variatie hebben we ook een kast met informatieve boeken. Na het lezen wordt een boek aangeprezen of een andere boekpromotieactiviteit gedaan.

Vanaf groep 4 is er ook aandacht voor Voortgezet technisch lezen.

Elke groep doet ieder jaar mee aan een activiteit van de bibliotheek, zoals een schrijversbezoek, voorleeswedstrijd, kinderjury enzovoorts.

Begrijpend lezen

Voor de verdere leesontwikkeling gebruiken we de methode NieuwsbegripXL in groep 4 t/m 8. Deze methode maakt gebruik van informatieve en

verhalende teksten over de actualiteit, elke week een nieuwe tekst. Bij elke tekst staat een leesstrategie centraal. Door het toepassen van deze

leesstrategieën leren de leerlingen een tekst begrijpen. Deze leesstrategieën laten we de leerlingen ook toepassen bij teksten in andere lessen, zoals wereldoriëntatie.

In de groepen 1 t/m 4 ligt de nadruk op het begrijpend luisteren van prentenboeken en verhalen.

Taal

Kleuterbouw

In groep 1 en 2 vinden de taalactiviteiten vooral plaats tijdens de spelactiviteiten van het thema en ook in de grote en kleine kring. Dat gebeurt door middel van vertellen, voorlezen, het aanleren van versjes, gesprekken. Ook komen de kinderen spelenderwijs met letters en woorden in aanraking.

Sommige kleuters willen al lezen en worden daarin dan ook gestimuleerd.

Om de woordenschat te vergroten staan bij ieder thema themawoorden centraal. De kinderen krijgen de themawoorden mee naar huis, zodat we op school en thuis met deze woorden kunnen oefenen.

Groep 3

Hier leren leerlingen lezen met behulp van de taalleesmethode Veilig Leren Lezen.

Deze methode schenkt niet alleen aandacht aan de leesontwikkeling van de leerlingen, maar ook aan andere taalaspecten zoals spellen, woordenschat, zinsbouw en stellen.

Kinderen worden in niveaus ingedeeld die afgestemd zijn op de behoefte van hun leesinstructie.

Groep 4 t/m 8

In deze groepen gebruiken we de methode Staal voor taal en spelling. Sterk hierin is dat spelling en grammatica gecombineerd worden aangeboden. De methode werkt thematisch. Ieder thema sluit af met een presentatie of publicatie van het kind. Hierbij worden de mondelinge en schriftelijke

taalvaardigheid verder ontwikkeld.

2.1.2 Rekenen Groep 1-2

In deze groepen wordt aandacht besteed aan rekenbegrippen zoals meer, minder, veel, weinig, groot, klein etc. Dit gebeurt spelenderwijs in de kring en tijdens het spelen middels rollenspellen (winkeltje), telversjes, in de bouwhoek, met puzzelen etc.

Groep 3 t/m 8

We werken met de methode Wereld in Getallen. Cijferen krijgt hierin veel aandacht. Hierbij gaat het erom dat de kinderen zich realiseren wat ze doen. Leerlingen schrijven daarom hun berekeningen in 16

(17)

het begin uitgebreid op. Later, als ze het goed begrijpen, gaan ze over op een kortere notatie. Ook leren de leerlingen werken met modellen, de getallenlijn en de verhoudingstabel.

Overig rekenmateriaal

Naast het reguliere aanbod gebruiken we Met Sprongen Vooruit. Met deze methode laten we de leerlingen op een betekenisvolle manier met concreet materiaal werken. Voorbeelden hiervan zijn:

lopend tellen, rekenspelletjes spelen en sommen met een bal oefenen. Kortom: op een speelse klassikale manier bezig zijn met rekenen.

Leerlingen die extra oefening nodig hebben doen dit met Rekensprint. Hierbij is oefenstof voor optellen en aftrekken t/m 20, optellen en aftrekken t/m 100 en de tafels van 1 t/m 10.

2.1.3 Schrijven Groep 1-2

Aan de basis van het schrijven staat het ontwikkelen van de fijne motoriek. Dit gebeurt in de groepen 1 en 2 voornamelijk door middel van kleien, knippen, tekenen en vouwen, bouwen en spelen met constructiematerialen. Voorts wordt er gelet op het goed vasthouden van een potlood of stift.​ Wanneer de kinderen letters willen

schrijven wordt dit aangeboden volgens de letters die op school gebruikt worden. We laten duidelijk aan de kinderen zien waar een letter begint en hoe hij verder vorm krijgt; de stoplichtletters.

Groep 3 t/m 8

Vanaf groep 3 leren de leerlingen de letters van het blokschrift. Dit gebeurt met behulp van de methode Pennenstreken.

In groep 1 t/m 4 werken de leerlingen met een potlood. In de hogere groepen schrijven de leerlingen met balpen. Het is belangrijk dat de leerlingen met een goede balpen schrijven.

Schrijfoefening met scheerschuim in groep 2 2.2 Brede ontwikkeling

2.2.1 Wereldoriëntatie Groep 1 t/m 3

Bij de keuze voor de thema’s staat de belevingswereld van de leerlingen centraal. We laten de leerlingen ervaren met al hun zintuigen. De leerlingen leren stap voor stap de wereld om zich heen kennen. We gebruiken zoveel mogelijk echt materiaal en boek- en beeldmateriaal.

In groep 3 wordt ook het aanbod van de methode Blink gebruikt.

Groep 4 t/m 8

De oudere kinderen worden ‘op reis’ meegenomen naar allerlei onderwerpen en landen, welke dicht bij hun belevingswereld staan.

We gebruiken de methode Blink Wereld. Hierin vormt ontdekkend, onderzoekend en ontwerpend leren de basis. Dit zet leerlingen aan om na te denken, en zelf te ervaren en ontdekken.

Ook hebben we in school Techniektorens waarmee de kinderen

experimenteren met techniek. Ontdekkend leren

Natuur en techniek in de omgeving

In samenwerking met Hertenkamp Enkhuizen is een doorlopende leerlijn ontworpen vanuit de visie dat elke leerling van het basisonderwijs minimaal 2 keer per jaar deelneemt aan activiteit van Hertenkamp. Aan het eind van de basisschool heeft de leerling aan minimaal 16 verschillende praktijklessen meegedaan. Het aangeboden programma van Hertenkamp sluit aan bij de lessen wereldoriëntatie en is gebaseerd op ontdekkend leren.

17

(18)

De kinderen uit groep 6 (vanaf het voorjaar, tot het najaar in groep 7) werken in hun eigen schooltuintje op het schooltuinencomplex langs de Vest. Daar zaaien, planten, onderhouden en oogsten ze wekelijks in hun eigen tuintje. De leerlingen kunnen zelfs tijdens de zomervakantie naar de schooltuinen komen en hun leerproces voortzetten.

Informatieverwerking

Bij de wereldoriënterende vakken worden de leerlingen wegwijs gemaakt in het systeem van informatie verzamelen en verwerken, in boeken en digitaal. Ze geven voor de groep een presentatie over hun onderwerp.

In de hogere groepen worden de onderwerpen uit het dagelijkse Jeugdjournaal ook meegenomen als informatiebron.

2.2.2 Culturele activiteiten

Vanuit onze schoolvisie zetten we kunst en cultuureducatie in om voor de

kinderen een grotere wereld te creëren en de sociale betrokkenheid van kinderen te vergroten.

Twee leerkrachten op onze school zijn opgeleid als interne cultuurcoördinator. Zij hebben een beleidsplan voor de school geschreven: ​De Schatten van Enkhuizen.

Op de Hoeksteen bieden we cultuureducatie in de breedte aan. Door kinderen in

aanraking te brengen met verschillende vormen van kunst en cultuur willen wij stimuleren dat je respect voor elkaar moet hebben, openstaat voor alles in je omgeving en nieuwe dingen wilt ontdekken en ervaren.

Iedereen heeft een eigen mix van manieren waarop hij/zij het prettigst leert. Door in het onderwijs aan te sluiten op deze manieren verrijken wij niet alleen het aanbod, maar vergroten wij ook het leerrendement. Cultuureducatie is daarbij een uitstekend uitgangspunt, omdat bijna vanzelf een beroep wordt gedaan op verschillende manieren van leren.

Concreet betekent dit dat we de kinderen structureel in aanraking laten komen met cultuureducatie.

We proberen deze educatie zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij waar de kinderen op dat moment mee bezig zijn in de klas. Dit doen we op de volgende manier:

• Met kunsteducatie volgen we het 8-jarenplan zoals dat in de gemeente Enkhuizen op alle scholen wordt gevolgd en wordt samengesteld door de commissie cultuur en basisonderwijs Enkhuizen. Elk jaar komt een andere discipline aan bod, zoals dans, theater, film, beeldend, literatuur of muziek. Dit wordt veelal aangeboden in de vorm van het bezoeken van een voorstelling en/of gastlessen.

• We besteden aandacht aan dramatische vorming, audiovisueel/media educatie en erfgoededucatie.

• Er is een vast erfgoededucatie programma in de vorm van excursies naar bijv. het

Zuiderzeemuseum voor de groepen 3 t/m 8. Voor de kleutergroepen wordt per schooljaar bekeken welke erfgoed excursie het beste past bij de thema’s waarmee gewerkt wordt.

• Met cultuureducatie willen we het cultureel erfgoed vanaf groep 4 structureel aan bod laten komen tijdens de geschiedenislessen. Dit doen we door zoveel mogelijk gebruik te maken van het erfgoed in de omgeving. Elke groep bezoekt minstens één keer per jaar een museum, daarnaast doet een aantal groepen een speurtocht of maakt een stadswandeling.

• Op audiovisueel/media educatie gebied doen we het volgende: Elk jaar tijdens de

kinderboekenweek bekijken de kinderen een verfilming van een boek van een bekende schrijver.

Daarna wordt de film besproken aan de hand van het lesmateriaal van Cinekid.

• We zetten het digitale schoolbord in om met filmpjes de lessen aanschouwelijk te maken. Tijdens de geschiedenislessen komen bijv. de 50 canonclips Van toen naar nu (​www.entoen.nu​ )aan bod.

18

(19)

2.2.3 Creatieve ontwikkeling Muziek

We werken samen met vakdocenten die muziekles geven : Leerjaar 1 t/m 3: Algemene muzikale vorming

Leerjaar 4 en 5: instrumentlessen (viool, ukelele, fluit)

Een lesperiode wordt afgesloten met een optreden voor de ouders.

Leerjaar 6, 7 en 8: Algemene muzikale vorming.

Daarnaast hebben we voor alle groepen de methode Moet je doen! In deze methode komen aspecten aan de orde als luisteren naar muziek, bewegen op muziek en notatie.

Tekenen

Deze lessen worden in de groep verzorgd door de groepsleerkracht. Hierbij wordt de tekenontwikkeling en fantasie van de leerlingen gestimuleerd met de opdrachten.

Handvaardigheid

De handvaardigheid activiteiten worden aangeboden de groepsleerkracht en passen bij het thema in de klas.

Vrijdagmiddagcircuit

We sluiten de week op een verrassende en gezellige manier met elkaar af. De leerlingen schrijven zich 4x per jaar in voor een lessenserie van 4 weken. Er is een divers aanbod van bijv. koken, houtbewerking, toneel, schaken, zang, techniek. Waarbij kinderen kennis maken met nieuwe vaardigheden en technieken. Dit bieden we in samenwerking met Madhouse. Ook ouders zijn welkom om hun deskundigheid in te zetten.

De laatste middag is er een open middag waarbij het geleerde en gemaakte wordt gepresenteerd.

Alle ouders zijn hierbij van harte welkom.

2.2.4 Bewegingsonderwijs Groep 1-2

De kleuters bewegen dagelijks in de speelzaal en/of op hun eigen schoolplein. Tenminste twee keer per week krijgen kleuters gymles in de speelzaal. Hierbij wordt gewerkt met de lessencyclus uit Bewegingsonderwijs in het speellokaal.

Kleuters gymmen in hun ondergoed. Aan hun voeten dragen ze gymschoenen, die ze zelf aan- en uit kunnen trekken. Deze schoenen worden op school bewaard.

Groep 3 t/m 8

Zij gymmen in gymzaal ‘de Wiekslag’. De methode die we gebruiken is Basislessen

bewegingsonderwijs, waarbij afwisselend gymlessen met toestellen of lessen met spel en sport worden gegeven. Groep 3 t/m 8 draagt gymkleding met gymschoenen.

Elke ochtend spelen de leerlingen 15 minuten vrij buiten op het schoolplein.

19

(20)

Natte gymles

Ook bieden we ‘natte gymnastiek’ (zwemmen) voor groep 3 t/m 6. Dit is één keer in de twee weken.

In deze week vervalt een gymles.

Bij groep 3 en 4 ligt de nadruk op het leren zwemmen.

Afhankelijk van het zwemniveau gaat groep 5 na de herfst- of kerstvakantie over op "natte

gymnastiekles", waarbij het de bedoeling is dat kinderen spelenderwijs hun zwemvaardigheid op peil houden.

Het is ons streven (in samenwerking met de ouders) dat alle kinderen begin groep 3 ook op

particuliere zwemles zitten. Met schoolzwemmen en particuliere zwemlessen is het dan mogelijk dat alle leerlingen begin groep 5 in het bezit zijn van een zwemdiploma.

De kinderen die echter op dat moment in groep 5 nog geen diploma hebben gaan eens in de twee weken mee met kinderen uit groep 3 of 4.

2.2.5 Verkeer

We gebruiken de uitgaven van VVN; Stap Vooruit in groep 4, Op voeten en fietsen in groep 5 en 6, de jeugdverkeerskrant in groep 7 en 8.

Jaarlijks organiseren we ook een praktische buitenles voor alle groepen.

In groep 7 doen de kinderen mee aan het landelijk verkeersexamen.

2.2.6 Levensbeschouwing

Met behulp van themalessen uit de methode Hemel en Aarde werken we aan levensbeschouwing.

Bekeken vanuit de katholieke traditie wordt ook aandacht geschonken aan andere godsdiensten en levensbeschouwingen.

In elke groep is een kinderbijbel aanwezig. Hieruit worden verhalen voorgelezen die passen bij het thema of de tijd van het jaar, volgens een rooster. Op die manier komen de kinderen in hun hele schoolperiode in aanraking met vele verhalen.

Elk jaar heeft iedere groep een kerkelijke excursie. Naast het bezoeken van de katholieke kerk worden dan ook bezoeken gebracht aan de Moskee en andere kerken/gebedshuizen. Dit doen we volgens een 8-jarige cyclus.

In groep 4 kunnen de kinderen meedoen aan de voorbereiding van de Eerste Communie. Dit wordt georganiseerd door een werkgroep vanuit de R.K. parochie. De voorbereidingsbijeenkomsten zijn buiten schooltijd.

De katholieke feesten als Kerstmis, Pasen en Carnaval worden uitgebreid behandeld en gevierd.

2.2.7 Engelse taal

In alle groepen krijgen de leerlingen Engels aangeboden. Zij leren Engels taal begrijpen en het te spreken. En leren de rol die de Engelse taal speelt in de Nederlandse samenleving en als internationaal communicatiemiddel.

In de groepen 1 t/ 4 wordt Engels gegeven dat aansluit bij de thema’s in de klas.

In de groepen 5 t/m 8 wordt gewerkt met de methode Take it Easy.

2.3 ICT

ICT heeft een vaste plaats in ons onderwijs. Het is een onderdeel van het aanbod in elke les. De leerkracht gebruikt het digibord bij de instructie. De leerlingen gebruiken computers om lesstof te oefenen, naast de verwerking op papier. In groep 1-2 wordt gewerkt met iPads, vanaf groep 3 met Chromebooks.

Vanaf groep 5 heeft iedere leerling een eigen Google account en toegang tot de nodige software om te werken aan de verschillende vakken. Dit loopt uiteen van het oefenen van de woordenschat,

20

(21)

automatiseren van de tafelsommen, oefenen van spelling woordpakketten tot sites op internet met achtergrondinformatie. De leerlingen krijgen les in het gebruik van de apps in Google en over mediawijsheid (veilig gebruik van internet).

2.4 Huiswerk

Soms geven we huiswerk mee. Dit kan te maken hebben met het extra inoefenen van leerstof of als voorbereiding op een toets. U wordt hierover geïnformeerd door de groepsleerkracht.

Het is fijn als u uw kind ondersteunt bij dit soort opdrachten.

Op de website van de school vindt u een Thuisoefenpagina. Hier staan bijv. voor de kleuters digitale prentenboeken en spelletjes die bij het thema passen waar we aan werken. Deze oefenpagina wordt per thema vernieuwd.

Ook voor de andere groepen staan allerlei verwijzingen die u ook thuis kunt gebruiken voor extra oefening.

21

(22)

3 Ouders en school

3.1 Contact tussen ouders en school

Samen dragen we zorg voor de ontwikkeling van uw kind. Daarom vinden we een goed contact tussen ouders en school belangrijk. Dit levert een belangrijke bijdrage aan een positief en veilig schoolklimaat. En het vergroot de betrokkenheid van de ouders met de school, dat is goed voor de ontwikkeling van het kind.

Op de Hoeksteen investeren wij dan ook in de driehoek

leerkracht – ouders – leerling door een actieve oudervereniging, een betrokken medezeggenschapsraad en het ouderpanel.

Daarnaast zijn er de volgende momenten:

-Voordat uw kind begint in groep 1 wordt u door de groepsleerkracht uitgenodigd voor een intakegesprek. Dan wordt het entreeformulier besproken.

-Voordat een kind begint in groep 1 wordt het, samen met de ouders, uitgenodigd voor twee wenochtenden.

-Wanneer uw kind in groep 1 begint, volgt er na ongeveer 6 weken een eerste oudergesprek. De leerkracht nodigt u uit om een kijkwijzer

over uw kind in te vullen. Ook de leerkracht vult deze in. Beide lijsten worden dan als leidraad gehanteerd bij het eerste oudergesprek.

-Aan het begin van het schooljaar organiseren de groepsleerkrachten van groep 3 en groep 8 een informatie avond voor ouders. Dan maakt u kennis met de leerkracht en met de werkwijze in deze groepen.

-Aan het begin van het schooljaar ontvangt u een intekenlijst waarop u kunt aangeven wanneer u beschikbaar bent om schoolactiviteiten te begeleiden op school en welke activiteiten uw interesse hebben.

-Tijdens het schooljaar wordt u voor meerdere schoolactiviteiten uitgenodigd om mee te vieren.

Zoals bijvoorbeeld de aankomst van Sinterklaas en het open podium.

-En de activiteiten die hieronder staan beschreven:

Rapportage

Vanaf groep 2 krijgt uw kind twee keer per jaar een rapport mee naar huis: in februari en in juni/juli.

Het rapport is een map met daarin de rapport lijsten per leerjaar. Hierop staan alle resultaten vermeld van de diverse vakgebieden. Daarnaast zit in de map een uitdraai van de methode

onafhankelijke (Cito) toetsen (vanaf groep 3). Elk kind krijgt één keer in zijn/haar schoolloopbaan een rapportmap uitgereikt. Is uw kind de map kwijt, dan vragen wij u een nieuwe map via school te kopen.

Oudergesprekken

Drie keer per jaar zijn er tien-minuten gesprekken. In het gesprek wordt de ontwikkeling van het kind besproken.

De gesprekken in november en februari/maart zijn voor alle ouders. In groep 5 t/m 8 is het gesprek samen met het kind.

Voor de gesprekken in juni/juli kunnen de ouders (of de leerkracht) een gesprek aanvragen.

De planning van de ouderavonden van groep 8 kunnen afwijken in verband met de gesprekken over de resultaten van de NIO toets en advisering over het Voortgezet Onderwijs.

Het komt ook voor dat ouders en de leerkracht op een ander moment met elkaar in gesprek gaan over het kind. Dit kan zowel op verzoek van de ouders, als van de leerkracht zijn. Zie hiervoor ook H3.3 Interne ondersteuning en H3.4 Overgang van de leerlingen.

Informatieboekje

Voor ieder schooljaar wordt een informatieboekje samengesteld. Hierin staat actuele informatie die betrekking heeft op het schooljaar. U ontvangt deze voor de zomervakantie.

22

(23)

Nieuwsbrief

Wekelijks wordt de nieuwsbrief via de mail naar de ouders gestuurd. In de nieuwsbrief vindt u alle actuele informatie over school, evenals de agenda. En ook nieuws uit de groepen: waar zij aan werken in de klas, als de leerlingen iets mee mogen nemen of een toets hebben. De nieuwsbrief is ook te lezen op de website.

Website

Op ​www.skowf.nl/site/dehoeksteen/​ vindt u allerlei informatie over onze school. Heel praktisch is de agenda. Hierin zijn de activiteiten te zien die in de klassen en daarbuiten plaatsvinden.

Ook vindt u diverse beleidsstukken met achtergrondinformatie evenals praktische informatie Tenslotte:

Heeft u een vraag of zorg over uw kind of over een school aangelegenheid? Twijfel niet en ga in gesprek met de leerkracht van uw kind, de intern begeleider of de directeur.

Als de ouders van een kind gescheiden zijn, hebben beide ouders recht op informatie. Bij de leerkracht kunnen de ouders aangeven wanneer zij die informatie van school beiden wensen te ontvangen.

3.2 Medezeggenschapsraad

De medezeggenschapsraad (MR) bestaat uit zes personen, drie leerkrachten en drie (gekozen) ouders. Tevens is een ouder van de ouderraad bij de vergaderingen aanwezig.

De MR is een wettelijk verplicht orgaan. Het doel van deze raad is de medezeggenschap van de ouders en team te waarborgen. Zij heeft tot taak kritisch mee te denken over het beleid van de school. De raad heeft advies- en instemmingsrecht op diverse beleidsterreinen van school.

De Medezeggenschapsraad heeft openbare vergaderingen voor de ouders van onze school. In de agenda staat wanneer die worden gehouden. Na elke vergadering worden de besproken

onderwerpen in de nieuwsbrief vermeld.

In de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) van SKO West-Friesland zit een afgevaardigde van onze school.

3.3 De Ouderraad en vrijwillige ouderbijdrage

De Ouderraad (OR) verzorgt de ondersteunende activiteiten op onze school, waaronder Sinterklaas, Kerstmis en de schoolreisjes.

Op het moment dat u uw kind bij ons aanmeldt op school wordt u lid van de OR. U betaalt per jaar als het ware contributie. Dit is een vrijwillige ouderbijdrage.

De OR int de ouderbijdrage voor bekostiging van diverse festiviteiten.

De bedragen vindt u in de kalender en op de website van school. Deze worden in overleg met de oudergeleding van de MR vastgelegd. Voor groep 8 wordt een aparte schoolkampbijdrage gevraagd.

De toelating tot de school wordt niet afhankelijk gesteld van financiële bijdragen van de ouder(s).

Mocht het betalen van de ouderbijdrage problemen opleveren dan is het mogelijk om hulp in te roepen van Stichting Leergeld of bij de

gemeente. Bij de directie kunt u hier de brochures van krijgen. ​ De OR trakteert op een ijsje De financiële verantwoording van de ouderbijdragen kunt u opvragen bij de penningmeester van de Ouderraad.

De Ouderraad (OR) valt buiten de wettelijk verplichte organisatie.

23

(24)

3.4 Ouderpanel

In het ouderpanel vindt uitwisseling van mening plaats tussen school en ouders en ouders onderling, waarmee we een zo divers mogelijke afspiegeling krijgen van wat er leeft in en om de school. We willen graag alle ouders betrekken bij het ouderpanel. Maar niet allemaal tegelijk. Voor het

ouderpanel krijgen zestien ouders (twee per leerjaar) een persoonlijke uitnodiging. Na afloop wordt een verslag gemaakt van wat is besproken. Deze krijgen alle ouders.

3.5 Stichting Katholiek Onderwijs West-Friesland (SKO West-Friesland) De SKO West-Friesland is verantwoordelijk voor het

onderwijs op 23 basisscholen in West-Friesland.

De Hoeksteen is één van deze scholen.

De scholen zijn gelegen in de gemeenten Koggenland, Opmeer, Medemblik en Enkhuizen.

De leiding van de organisatie is in handen van de heer Leo Wijker (College van Bestuur) en hij legt verantwoording af over het gevoerde beleid aan de Raad van Toezicht (RvT). Hij voert zijn

werkzaamheden uit in samenwerking met Brigitta Feldberg (directeur Bedrijfsvoering) en Martin Ooijevaar (directeur Onderwijs). Ter ondersteuning van het CvB, de beide directeuren en de directies van de scholen zijn medewerkers op het bestuurskantoor in Wognum werkzaam.

Op deze locatie worden ook opleidingen en trainingen voor onze werknemers verzorgd.

De RvT houdt toezicht op het functioneren van de onderwijsstichting in het algemeen en op het CvB in het bijzonder. De RvT is tevens de werkgever van de leden van het CvB.

De RvT is als volgt samengesteld:

Remko in ’t Veld (voorzitter), Jeannette Riensema, Nenette Dieleman, Karena Water, Albert Gieling en Eelco de Haan

De scholen van SKO West-Friesland

School Adres Woonplaats Telefoonnr. Directeur

De Hoeksteen Roerdompplein 9 Enkhuizen 0228 313662 Anita Bonnema Jozefschool Zandbergen 2 Medemblik 0227 542146 Peter Bouwman St. Nicolaas Ganker 1 Nibbixwoud 0229 571627 Marloes Stuijve De Caegh Laan van Meerweijde 2 Obdam 0226 451375 Paul Lakeman

Gerardus Majella Sportlaan 12 Wervershoof 0228 582338 Annelotte Mulder-Verhoef De Schelp Europasingel 110 Wervershoof 0228 581761 Samantha Boschma en

Jessica Zwart

Bavoschool Middengouw 13 Ursem 072 5021422 Saskia Kuin

De Overhaal Het Veer 84 Avenhorn 0229 542125 Myrthe Boven

St. Lidwina Zwaagdijk 423 Zwaagdijk-West 0229 573134 Annemarie Slagter-Kool St. Jozefschool Zwaagdijk 204 Zwaagdijk - Oost 0228 581424 Jolanda Schooneman Petrus Canisius Vekenweg 4 De Weere 0229 581335 Vacature

St. Bernadette Zuidermeerweg 58 Zuidermeer 0229 561456 Kim Schintz Jozef en Maria Pieter Koppesstraat 14 Spierdijk 0229561493 Alet Groot Pancratius Doelenstraat 17 Enkhuizen 0228 312846 Angelique Groot Maria Bernadette Bagijnhof 39 Medemblik 0227 541488 Bart Rosa Bian Hieronymus Kerkstraat 60 Wognum 0229 571539 Carolien den Hartog De Bangert Hooijschuurstraat 2 Andijk 0228 592361 Linda Blok

Bonifatius Veldstralaan 4 Spanbroek 0226 351217 Rein Swart De Ark Burg. Kooimanweg 1 Hensbroek 0226 452072 Frank Knijn Werenfridus Dorpsstraat 75 Wervershoof 0228 581739 Frans van Doorn

24

(25)

Jozefschool Dwingel 6 De Goorn 0229 541503 Emilie Smit Debora Davidzon St. Wulfram Burg. Heymansstraat 4 Hoogwoud 0226 355843 Angela van Kampen

‘t Ruimteschip Marsstraat 2 Opmeer 0226 352552 Rein Swart Adres- en contactgegevens

Stichting Katholiek Onderwijs West-Friesland t.a.v. Leo Wijker

Voorzitter College van Bestuur Kerkstraat 79

1687 AM Wognum tel. 0229 – 544810 e-mail : ​info@skowf.nl

website : ​www.skowestfriesland.nl

3.6 Buitenschoolse en tussenschoolse opvang (overblijven)

Overblijven/ tussenschoolse opvang (TSO)

Tussen de middag kunt u uw kind laten overblijven op school. Dit gebeurt onder toezicht van overblijfmedewerkers. Het overblijven kost € 1,50 per keer per kind.

De kinderen nemen zelf eten en drinken mee. Wilt u de overblijf spullen in een aparte tas doen en deze tas voorzien van de naam van het kind. Geef uw kind geen snoepgoed mee naar het overblijven.

De kinderen van groep 1 t/m 3 worden uit de klas opgehaald en teruggebracht door de overblijfouders.

De kinderen van groep 4 t/m 8 gaan zelf naar de locatie. Voor de kinderen van groep 4 t/m 8 is het dus hun eigen verantwoordelijkheid om naar het overblijflokaal te gaan. Maak uw kind ’s morgens duidelijk dat het naar de overblijf moet gaan.

Er wordt samen gegeten. De leerlingen blijven daarna onder toezicht van de overblijfouder(s) binnen of spelen buiten op het schoolplein bij het overblijflokaal.

Opgeven en betalen moet vooraf gebeuren. Dit kan alléén op de donderdagmorgen tussen 8.20 uur en 9.00 uur. Bent u verhinderd, dan kunt u het ingevulde formulier en geld in een enveloppe vóór de donderdagmorgen aan de directie of aan de leerkracht meegeven; zij zorgen ervoor dat het op de plaats van bestemming komt.

Het is niet mogelijk om over te blijven zonder opgave.

U kunt het volledige reglement lezen ​op de website van school​.

Ouders met vragen of klachten overleggen dit in eerste instantie bij de verantwoordelijke overblijfkracht. Zij overlegt met de overblijfcoördinator. Zo nodig kunt u terecht bij de directie.

Buitenschoolse opvang

Buitenschoolse opvang(BSO) bestaat uit voorschoolse en naschoolse opvang.

De BSO in de buurt wordt aangeboden door de kinderopvangorganisaties Berend Botje en Smallsteps.

Berend Botje heeft een opvanglocatie in onze school. Beide organisaties hebben locaties in de buurt.

De kinderopvangorganisaties dragen zorg voor het vervoer van de locatie buitenschoolse opvang naar de school en andersom.

Als u gebruik wilt maken van BSO dient u uw kind zelf aan te melden bij Berend Botje of Smallsteps.

25

(26)

Berend Botje ​https://www.berendbotje.nl/​ Telefoon: 088 2337000 Smallsteps ​https://www.smallsteps.nl/nl​ Telefoon: 0800 0091 3.7 Leerplichtwet en de verlofregeling

Alle leerlingen in Nederland krijgen de kans onderwijs te volgen. Onderwijs is onmisbaar in de voorbereiding op een zelfstandige plaats in de maatschappij. Onderwijs in Nederland is een recht, maar ook een plicht. Daarom is er de Leerplichtwet. Deze wet gaat er vanuit dat ouder(s) ervoor zorgen dat het kind de school bezoekt. Leerlingen in de leeftijd van 4 jaar zijn nog niet leerplichtig. Zij kunnen tussendoor nog vrijaf nemen. Uiteraard wel graag in overleg met de leerkracht.

Hieronder vindt u alle informatie over extra verlof.

Vakantieverlof

Alleen wanneer het vanwege de specifieke aard van het beroep van een van de ouders niet mogelijk is om tijdens de schoolvakanties op vakantie te gaan, kan eenmaal per schooljaar door de

schoolleiding vrij gegeven worden voor extra vakantie.

Indien van toepassing moet bij uw aanvraag een werkgeversverklaring gevoegd worden waaruit dit blijkt. Verder is het belangrijk om te weten dat:

● de aanvraag minimaal vier weken van tevoren bij de directie moet worden ingediend.

● de verlofperiode ten hoogste tien schooldagen mag beslaan.

● de verlofperiode niet in de eerste twee weken van het schooljaar mag vallen.

Verlof in geval van gewichtige omstandigheden.

Voor bepaalde gewichtige omstandigheden kan vrij worden gevraagd.

Hierbij moet gedacht worden aan huwelijk of huwelijksjubileum van, ernstige ziekte van van bloed -of aanverwanten.

Een aanvraag voor verlof in geval van omstandigheden doet u vier weken van tevoren bij de directie.

Voor verlof i.v.m. overlijden van bloed- of aanverwanten hoeft u alleen melding te doen.

Extra verlof in verband met religieuze verplichtingen

Voor verplichtingen die voortvloeien uit godsdienst of levensovertuiging kan vrij worden gevraagd bij de directeur. Als richtlijn geldt dat er één dag per verplichting vrij wordt gegeven. Dit dient minimaal twee dagen vooraf kenbaar te worden gemaakt bij de directie.

Het aanvragen van verlof buiten de schoolvakanties

Aanvraagformulieren voor verlof buiten de schoolvakanties zijn verkrijgbaar op school bij de directie.

Op het formulier vindt u alle benodigde informatie. De volledig ingevulde aanvraag kunt u aan de directie geven.

Per situatie zal door de directeur (tot 10 dagen verlof) of door de leerplichtambtenaar (wanneer het meer dan 10 verlofdagen betreft) bekeken worden of het verlof wordt toegewezen.

Het overzicht van vakanties en vrije dagen van dit schooljaar staat ​op de website van school​. 3.8 Klachtenregeling   

Overal waar mensen samenwerken kan iets fout lopen. Ook op een school. Soms onopzettelijk, soms opzettelijk. Vaak komt u er onderling wel uit door klachten te bespreken met de leerkracht, de directie, of de speciaal daarvoor aangewezen interne contactpersoon. Komt u er niet uit, dan kunt u de hulp inschakelen van de externe vertrouwenspersoon of uw klacht voorleggen aan de Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs. De functie van externe vertrouwenspersoon is

ondergebracht bij de GGD Hollands Noorden, locatie Schagen. Alle scholen hebben een klachtenregeling en zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs.

Hieronder informeren wij u over de klachtenregeling.

Interne contactpersoon

Op school zorgt de interne contactpersoon voor de eerste opvang van leerlingen en/of

ouders/verzorgers die een klacht hebben. Bij klachten op het gebied van ongewenst intimiderend 26

(27)

gedrag verwijst de interne contactpersoon naar de externe vertrouwenspersoon​.​ De naam van de interne contactpersoon binnen onze school is Marjelle Hoogendoorn, intern begeleider, zij is bereikbaar onder telefoonnummer 0228-313662 of e-mail ​marjelle.hoogendoorn@skowf.nl Externe vertrouwenspersoon

De externe vertrouwenspersoon begeleidt en ondersteunt ouders/verzorgers, leerlingen bij de behandeling van klachten waarbij er sprake is van ongewenst intimiderend gedrag. Hieronder wordt verstaan seksuele intimidatie, (digitaal) pesten, discriminatie, agressie en geweld. De externe

vertrouwenspersoon heeft een informatieve functie voor de medewerkers van de school. De externe vertrouwenspersoon is er voor klachten van ouders/verzorgers en leerlingen tegen medewerkers van een school en die van leerlingen onderling. De externe vertrouwenspersoon (en ook de

klachtencommissie) is er niet voor klachten die in de thuissituatie spelen. Voor een medewerker van een school die begeleiding en ondersteuning nodig heeft, als het gaat om ongewenst gedrag tussen personeel onderling, kan de externe vertrouwenspersoon ook ingeschakeld worden.

Indien u (ouder/verzorger, leerling of medewerker van een school) een klacht over machtsmisbruik heeft, kunt u contact opnemen met de externe vertrouwenspersoon. Deze kijkt hoe uw klacht het beste aangepakt kan worden. In eerste instantie probeert de externe vertrouwenspersoon een oplossing te zoeken tussen ouders/verzorgers/leerlingen en school. Indien dit niet lukt, wordt gekeken naar andere mogelijkheden. U kunt dan overwegen een klacht in te dienen bij de Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs.

Bereikbaarheid externe vertrouwenspersoon

Mevr. Ellen Labree en Inez Ursem zijn de externe vertrouwenspersonen voor onze scholen die zijn aangesloten bij de GGD Hollands Noorden. U kunt hen zowel schriftelijk als telefonisch bereiken.

Vertrouwenspersoon regio West-Friesland:

GGD Hollands Noorden

t.a.v. externe vertrouwenspersoon Postbus 9276

1800 GG Alkmaar

E-mail: ​e.labree@ggdhn.nl​; ​i.ursem@ggdhn.nl

Telefoonnummer: 088-0100550 (maandag t/m vrijdag)

Bereikbaarheid Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs De Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs is bereikbaar op:

Postbus 82324 2508 EH Den Haag Telefoon: 070-3861697

Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur E-mail: ​info@gcbo.nl

Internet: ​www.gcbo.nl

3.9 Inspectie van het onderwijs

De gegevens van de Inspectie van onderwijs:

Inspectie van het onderwijs

@: info@owinsp.nl

Site: www.onderwijsinspectie.nl Vragen over onderwijs: 0800-8051 (gratis)

27

(28)

3.10 Informatiebeveiliging en privacy

ICT speelt een steeds grotere rol in ons onderwijs. Het levert een bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen, een efficiënte bedrijfsvoering, een heldere verantwoording en samenwerking met de schoolomgeving.

De school maakt gebruik van persoonsgegevens als dat noodzakelijk is voor het leren en begeleiden van de leerlingen en voor de organisatie die daarvoor nodig is. Met uitgevers van

onderwijsleerpakketten wisselt de school digitaal leerlinggegevens uit. De uitwisseling vindt plaats volgens de richtlijnen van het ‘privacyconvenant onderwijs’. De afspraken over de uitwisseling zijn vastgelegd in een verwerkersovereenkomst.

De leerlinggegevens en vorderingen worden opgeslagen in ons administratie- en

leerlingvolgsysteem ParnasSys. Dit programma is beveiligd en toegang tot de verwerkte gegevens kent beperkingen.

Onze school maakt onderdeel uit van het schoolbestuur SKO West-Friesland. In het kader van de gemeenschappelijke administratie wordt met het bestuur een beperkt aantal persoonsgegevens gedeeld.

Bepaalde gegevens van scholen in Nederland worden geanonimiseerd en landelijk geregistreerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) in BRON (Basis Registratie ONderwijs) en door de

Onderwijsinspectie. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om gegevens over de leerlingenpopulatie en onderwijsopbrengsten.

De scholen van SKO West-Friesland gaan inzichtelijk en transparant om met gegevens van leerlingen en houden zich aan de regels die hiervoor gelden. Er is o.a. een “privacyreglement’ en bij verlies of diefstal van persoonsgegevens wordt gewerkt met een ‘reglement datalekken’. Op de website van onze stichting (​https://www.skowf.nl​) kunt u onder de knop ‘privacy’ meer informatie vinden.

Wijzigen persoonsgegevens

De ouders hebben het recht om de gegevens van en over hun kind(eren) in te zien. Als de

persoonsgegevens niet kloppen, moet de informatie gecorrigeerd worden. Als de gegevens die zijn opgeslagen niet meer relevant zijn voor de school, mag u vragen die specifieke gegevens te laten verwijderen. Voor vragen of het uitoefenen van uw rechten

kunt u contact opnemen met de schooldirecteur.

Foto- en videomateriaal

Voor het gebruik van foto’s en filmopnames van leerlingen op bijvoorbeeld de website van de school of in de nieuwsbrief, vragen wij vooraf uw toestemming.

Ouders mogen altijd besluiten om toestemming niet te geven, of om eerder gegeven instemming in te trekken. Als u toestemming heeft gegeven, blijven wij natuurlijk zorgvuldig met de foto’s omgaan en wegen wij per keer af of het verstandig is een foto te plaatsen.

Wij vragen u terughoudend te zijn in het maken van foto’s en filmopnamen op school en tijdens schoolactiviteiten. U mag medeleerlingen niet in beeld brengen als betreffende ouders hiervoor geen toestemming aan u hebben gegeven.

Voor vragen over het gebruik van foto- en videomateriaal kunt u terecht bij de schooldirecteur.

Informatie uitwisseling met samenwerkingspartners

Kinderen op onze school kunnen gebruik maken van voor-, tussen- en/of naschoolse opvang. Het is in belang van het kind dat in voorkomende gevallen de voor-, tussen- en/of naschoolse opvang voor een juiste begeleiding rekening kan houden met wat er eerder op de dag met een kind is gebeurd.

Daarom informeert de leerkracht de begeleider van de opvang, net zoals de leerkracht u zou informeren wanneer uw kind naar huis gaat. Vervolgens informeert de begeleider van de opvang u wanneer het kind naar huis gaat. Uiteraard delen wij niet meer informatie dan strikt noodzakelijk is voor een juiste begeleiding.

28

(29)

Wanneer u ernstige bezwaren heeft tegen het delen van dergelijke informatie kunt u een gesprek aanvragen met de directie van de school.

Bij informatie uitwisseling met andere samenwerkingspartners wordt u om (schriftelijke) toestemming gevraagd.

29

(30)

4. De zorg voor leerlingen

4.1 Inschrijfprocedure

Alle kinderen zijn welkom op de scholen in Enkhuizen. Deze scholen vallen onder Knooppunt 1 van het Samenwerkingsverband ‘De Westfriese Knoop’. We streven ernaar om gezamenlijk een aanbod te hebben voor alle kinderen. Om die reden is het noodzakelijk de aanmeld en inschrijfprocedure zorgvuldig uit te voeren. Wij dienen ons hierbij te houden aan de wettelijke voorschriften zoals beschreven in de ‘Wet op Passend Onderwijs’.

Indien u uw kind op een van de scholen wilt inschrijven, kunt u eerst bellen om een afspraak te maken voor een kennismaking met de directeur. Tijdens deze kennismaking laten we u de school zien, vertellen hoe het er op onze school aan toegaat en wat wij van u verwachten. Als u besluit om uw kind aan te melden dient u rekening te houden met de volgende afspraken en regels:

Aanmelding van een kind jonger dan 4 jaar;

a. Er is plaatsruimte op de school van aanmelding (Er is geen wachtlijst).

b. Ouders respecteren de grondslag van de school.

c. Aanmelding is mogelijk door het hele jaar vanaf het moment dat uw kind 2 jaar geworden is. Kinderen die jonger zijn, kunnen op een ‘lijst van vooraanmeldingen’ worden geplaatst.

d. Inschrijving en eerste schooldag kunnen niet op dezelfde dag vallen. Er is sprake van een wettelijke termijn van 6 weken voorafgaand aan de eerste schooldag.

e. Ouders zijn verplicht bij de aanmelding aan te geven of zij vermoeden dat hun kind extra ondersteuning nodig heeft.

f. Ouders zijn verplicht om informatie uit de voorschoolse situatie te delen met de school van aanmelding.

g. Bij aanmelding op meerdere scholen geven ouders door bij welke school hun kind nog meer is aangemeld. De ouders geven aan welke school hun voorkeur heeft. Deze school krijgt de zorgplicht als dat nodig is.

h. Uiterlijk 12 weken voordat uw kind 4 jaar wordt gaat voor de school een termijn van 6 weken in om een passende onderwijsplek te vinden. Dit zijn gewone weken, geen schoolweken. Eventueel kan deze termijn met 4 weken worden verlengd.

i. Door het ondertekenen van het aanmeldformulier gaan we er van uit dat u op de hoogte bent van de inhoud van de schoolgids en dat u de uitgangspunten van de school

onderschrijft.

U kunt het aanmeldformulier invullen en opsturen of afgeven, samen met een kopie van een geldig identiteitsbewijs waarop het BSN-nummer van uw kind staat.

U krijgt dan van de school een bevestiging dat de aanmelding geregeld is. Ongeveer 5 weken voor de eerste schooldag wordt er contact met u opgenomen door de leerkracht waar uw kind bij geplaatst wordt. Deze maakt met u een afspraak voor een intakegesprek én het afspreken van de 2

wenochtenden.

Indien uw kind om welke reden dan ook extra zorg nodig heeft dan moeten wij een afweging maken of uw kind bij ons het onderwijs kan krijgen dat het verdient. In veel gevallen zal dat zo zijn. Indien wij echter denken niet in staat te zijn uw kind passend begeleiding te bieden gaan de volgende stappen in:

j. De school stuurt u uiterlijk 6 weken voor de eerste schooldag een bevestiging van het ingaan van de termijn van de zorgplicht in plaats van een bevestiging van inschrijving. Hierbij geeft de school aan dat zij denkt niet in staat te zijn uw kind een passende plek te bieden k. U wordt dan uitgenodigd door de directeur om de situatie uit te leggen en om aan te geven waarom de school niet tot plaatsing over kan gaan. De school heeft wel de verplichting zich in te spannen om een andere, wel passende plek, voor uw kind te zoeken. Hierbij wordt een externe ondersteuner (= trajectbegeleider) ingeschakeld.

l. U wordt als ouders nauw bij dit zoekproces naar een passende onderwijsplek betrokken.

30

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

‘Huisartsen zeggen dat soms niet aan hun patiënt of de boodschap komt niet duidelijk over’, gaat Distelmans verder.. ‘Als een patiënt vraagt of zijn arts bereid is “te helpen

doormaken?' Als er één gedachte door zijn jonge hoofd doolde, dan wel deze, vertelt Jasper Antonissen (19), een jongeman uit Limburg.. "Als de ene operatie op de andere volgt en

Een uitzondering hierop kan echter gelden indien u een bouwwerk gaat bouwen in het achtertuingebied dat niet hoger is dan 5 meter en voldoet aan de planologische regels uit

Voldoet u aan de voorschrif- ten, dan mag u bijvoorbeeld wel uw garage zonder omgevingsver- gunning voor het bouwen ombouwen tot winkelpand, maar heeft u voor dit andere

- Vanaf 7 september ontwerp openbare ruimte digitaal in te zien en op papier in het gemeentehuis voor alle inwoners (aankondigen via gemeentekrant, social media en pers). - Rond

Wanneer je niet aan deze behoeften kan voldoen, wordt de ontwikkeling als ‘abnormaal’ gezien en dat valt weer te vergelijken met de ontwikkeling die kinderen die zich verkeren in

- Eén hand op het zadel, stuur in evenwicht houden (zonder tweede hand) vasthouden, wandelen met de fiets.. Tips voor

[r]