Vraag nr. 181 van 3 juni 1996
van de heer LUK VAN NIEUWENHUYSEN Kleuters op bejaardenbezoek – Experiment Zie:
Minister vice-president van de Vlaamse regering, Vlaams minister van Onderwijs en Ambtenarenzaken Vraag nr. 178
van 3 juni 1996
van de heer Luk Van Nieuwenhuysen Blz. 764
Antwoord
De reportage op de Nederlandse televisie waarnaar de Vlaamse volksvertegenwoordiger verwijst is me niet bekend.
1. In Vlaanderen bestaan er echter ook talloze projec-ten waarbij ouderen die in een rusthuis verblijven of die een dagverzorgingscentrum bezoeken in contact worden gebracht met kinderen.
In het kader van de campagne "Solidariteit met dementerende ouderen" wil de Koning Boudewijn-stichting kleinschalige en eenvoudige projecten ondersteunen waarin het vrijwilligerswerk wordt gestimuleerd als aanvulling op de bestaande zorg door familie en/of prof essionele diensten. De hoofddoelstelling is de kwaliteit van het dagelijkse leven van dementerenden positief beïnvloeden. Een zevental van de ingediende en goedgekeurde pro-jecten zijn opgebouwd rond het contact kinderen-ouderen.
Volgende initiatieven zijn mij bekend.
Door Joka Karitaskampen worden er gemengde vakantiekampen georganiseerd waar jaarlijks een 700-tal jongeren en een paar duizend bejaarden aan deelnemen. Daar zijn een aanzienlijk aantal demen-terenden bij.
Het Rusthuis H. Hart in Grimbergen ontving reeds een drietal keer leerlingen van het eerste studiejaar om samen met de residenten te turnen. Dit evene-ment wordt als zeer stimulerend ervaren door de bewoners.
Het OCMW van Dendermonde wil de solidariteit tussen de generaties bevorderen door het organise-ren van activiteiten waarbij oudeorganise-ren en jongeorganise-ren van verschillende jeugdbewegingen in contact wor-den gebracht met dementerenwor-den.
Het RVT Maria-Boodschap in Niel (rust- en verzor-gingstehuis) organiseert gemiddeld om de veertien dagen een gezamenlijke activiteit met de plaatselij-ke kleuter- en lagere school (bv. wandelen, bakplaatselij-ken, bezoek aan de kerstmarkt, boetseren, carnaval vie-ren, zang en sport).
Het Dagverzorgingscentrum Jeruzalem in Brugge gaat geregeld met een zevental dementerenden brood bakken op de kinderboerderij.
Rusthuis Hof Ter Schelde in Antwerpen organiseert in samenwerking met vrijwilligers, de kunstacade-mie, de kunstkring en de basisscholen uit de buurt een gezamenlijke kunstbeleving met dementeren-den.
Rusthuis De Bijster in Essen organiseert met de school van het dorp dingen om samen met zijn dementerenden te doen, zoals brood of koekjes bakken, een uurtje samen zingen, handwerken, knutselen, carnaval vieren, kortom : beter met elkaar kennis maken.
Er worden mij nog tal van andere initiatieven mee-gedeeld waarbij met de (achter)kleinkinderen van de bewoners en de kinderen van het personeel geza-menlijke activiteiten worden georganiseerd, zoals feestjes en uitstapjes. RVT St.-Anna in Berchem bijvoorbeeld organiseert maandelijks een gemeen-schappelijke bewegingsles met de kinderen van de plaatselijke kleuterklas. Met de leerlingen van het zesde leerjaar gaat er maandelijks een "babbelmid-dag" door. De kinderen bezoeken de bewoners op hun kamer en zij praten met elkaar.
Daarnaast zijn er nog initiatieven die uitgaan van scholen van het lager en middelbaar onderwijs die naar aanleiding van een thema, het sociaal engage-ment of de toekomstige beroepskeuze, een of ander project of activiteit organiseren in een rusthuis. Ook sommige plaatselijke seniorenraden organise-ren contactmomenten tussen jongeorganise-ren en rusthuis-bewoners om mekaar en elkaars problemen beter te leren kennen.
De vereniging Huizen met Open Armen, een ver-eniging van rusthuizen in het Antwerpse die zich tot doel stelt meer openheid te creëren in de rusthui-zen, heeft vorig jaar een gedichtenbundel uitge-bracht, geschreven door kinderen over en voor ouderen.
Kortom, er worden in Vlaanderen steeds meer kleinschalige initiatieven georganiseerd waarbij kin-deren en hoogbejaarden (weer) dichter bij elkaar worden gebracht.
2. Wat zijn nu de evaringen met dergelijke projecten ? De algemene en meest uitgesproken ervaring is dat kinderen helemaal niet betuttelend omgaan met ouderen. Het bezoek van kinderen appelleert bij de ouderen vaak aan hun moeder-, vadergevoelens. De omgang met kinderen werkt stimulerend. Men stelt zelfs bij dementerenden vast dat hun verbale capa-citeiten toenemen, dat zij alerter worden, met andere woorden tijdens het contact worden zij even -andere mensen. De spontane, ongekunstelde wijze waarop kinderen met ouderen omgaan, heeft een zeer positieve invloed op de gemoedstoestand en dus op het welzijn van de ouderen.
3. En hoe staan de kinderen tegenover het contact ? Het blijkt voor hen even verrijkend te zijn als voor de ouderen. Zij passen zich moeiteloos aan het tempo aan, vervelen zich niet, luisteren geïnteres-seerd naar de verhalen van vroeger en komen steeds even enthousiast terug.
4. Alle naar aanleiding van de vraag gecontacteerde rusthuisdirecties waren zeer enthousiast en gaan zeker door met deze initiatieven. Negatieve ervarin -gen of scepticisme werd ner-gens -genoteerd. De ini-tiatieven zijn zeer belangrijk in het kader van de humanisering en de beeldvorming van de rusthui-zen. Daarbij worden letterlijk en figuurlijk de deu-ren van de rusthuizen opengegooid en komt een jonge en frisse wind binnengewaaid. Zij dynamise-ren en animedynamise-ren het leef- en woongebeudynamise-ren op een inspirerende en ongedwongen wijze.
