Geregistreerde Belgische norm

(1)

Geregistreerde Belgische norm

NBN EN 1995-1-1+A1 NL

Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies - Deel 1 1:

Algemeen - Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen (Geconsolideerde versie, inclusief AC:2006 en A1:2008)

Eurocode 5: Conception et calcul des structures en bois - Partie 1-1 : Généralités - Règles communes et règles pour les bâtiments (Version consolidée, AC:2006 et A1:2008 compris)

1e uitg., juli 2015 Normklasse: B 03

Eurocode 5: Design of timber structures - Part 1-1: General - Common rules and rules for buildings (Consolidated version, including AC:2006 and A1:2008)

Prijsgroep: 34 Toelating tot publicatie: 24 juli 2015

Vervangt NBN ENV 1995-1-1 (1995).

Deze Europese norm EN 1995-1-1:2004 heeft de status van een Belgische norm.

Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels, Frans).

De Nederlandstalige versie is uitgegeven onder de verantwoordelijkheid van het NBN. Deze NBN EN 1995-1-1 NL is identiek aan de NBN EN 1995-1-1, 1e uitg., januari 2005, waarin het corrigendum EN 1995-1-

1:2004/AC:2006 en het amendement EN 1995-1-1:2004/A1:2008 zijn verwerkt. Hij heeft dezelfde status als de officiële versies.

Hoewel de grootste zorg is besteed aan deze Nederlandstalige uitgave, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het NBN kan dan ook niet aansprakelijk worden gesteld voor rechtstreekse en/of onrechtstreekse schade, ontstaan door of verband houdend met de toepassing van deze uitgave.

Deze norm mag in België slechts samen met zijn nationale bijlage (ANB) worden toegepast. Deze laatste legt hoofdzakelijk de waarden van de parameters vast die op nationaal vlak worden bepaald.

ICS: 91.010.30 ; 91.080.20

Bureau voor Normalisatie - Jozef II-straat 40 - 1000 Brussel - België

Tel: +32 2 738 01 11 - Fax: +32 2 733 42 64 - E-mail: info@nbn.be - NBN Online: www.nbn.be Bank 679-0000951-78 IBAN BE69 6790 0009 5178 BIC PCHQBEBB BTW BE0880857592

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(2)

ICS: 91.010.30 ; 91.080.20

norme belge enregistrée

NBN EN 1995-1-1+A1 NL

Eurocode 5: Conception et calcul des structures en bois - Partie 1-1 : Généralités - Règles communes et règles pour les bâtiments (Version consolidée, AC:2006 et A1:2008 compris)

Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies - Deel 1 1: Algemeen - Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen (Geconsolideerde versie, inclusief AC:2006 en A1:2008)

1e éd., juillet 2015 Indice de classement: B 03

Eurocode 5: Design of timber structures - Part 1-1: General - Common rules and rules for buildings (Consolidated version, including AC:2006 and A1:2008)

Autorisation de publication: 24 juillet 2015

Remplace NBN ENV 1995-1-1 (1995).

La présente norme européenne EN 1995-1-1:2004 a le statut d'une norme belge.

La présente norme européenne existe en trois versions officielles (allemand, anglais et français).

La version en néerlandais est publiée sous la responsabilité du NBN. Cette norme NBN EN 1995-1-1 NL est identique à la NBN EN 1995-1-1, 1e éd., janvier 2005, et intègre le corrigendum EN 1995-1-1:2004/AC:2006 ainsi que l'amendement EN 1995-1-1:2004/A1:2008. Elle a le même statut que les versions officielles.

Bien que le plus grand soin ait été apporté à la réalisation de cette édition néerlandaise, des erreurs ou omissions ne peuvent être totalement exclues. Par conséquent, le NBN décline toute responsabilité pour les dommages directs et/ou indirects dus ou liés à l'application de la présente édition.

Cette norme ne peut être utilisée en Belgique qu'en combinaison avec son annexe nationale (ANB) qui fixe principalement la valeur des paramètres à déterminer au niveau national.

Bureau de Normalisation - rue Joseph II 40 - 1000 Bruxelles - Belgique

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(3)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

i

NATIONAAL VOORWOORD van NBN EN 1995-1-1:2005

1. De norm NBN EN 1995-1-1:2005 «Eurocode 5

– Ontwerp en berekening van houtconstructies – Deel 1-1: Algemeen - Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen» (+AC:2006) omvat de nationale bijlage NBN EN 1995-1-1 ANB:2012 met een normatief karakter in België. Hij vervangt vanaf de datum van de publicatie in het

Belgische Staatsblad van de bekrachtiging van de norm

NBN EN 1995-1-1 ANB:2012 de volgende norm:

NBN ENV 1995-1-1:1995 "Eurocode 5 – Ontwerp van houten draagsystemen - Deel 1-1:

Algemene regels en regels voor gebouwen"

In de Nederlandstalige versie zijn het corrigendum EN 1995-1-1:2004/AC:2006 en het amendement EN 1995-1-1:2004/A1:2008 in de tekst verwerkt. Het begin en einde van elke aanpassing ingevolge het amendement is in de tekst aangeduid met respectievelijk de symbolen !en". Het begin en einde van elke correctie ingevolge het corrigendum is in de tekst aangeduid met respectievelijk de symbolen ˜en™.

2. De Nederlandstalige versie van EN 1995-1-1 is tot stand gekomen op basis van een

voorkeurterminologie die in samenwerking tussen het NBN en het NEN is opgesteld. Daarbij werd voor elk begrip een unieke woordkeuze gemaakt. Dit heeft als gevolg dat in de norm uitdrukkingen voorkomen die in één van de twee landen minder gebruikelijk zijn. Hierna volgt een lijst met synoniemen:

Oorspronkelijke term (Engels)

Verplichte term (Nederlands)

Synoniem (B); (N)

action-effect belastingseffect, of snedegrootheid

(aangrijpende) snedekracht

accidental situation buitengewone situatie bijzondere situatie (N) buitengewone toestand (B) civil engineering civiele techniek burgerlijke bouwkunde (B)

construction work bouwwerk werk (B)

diameter diameter middellijn (N)

effects of actions belastingseffecten belastingsuitwerkingen

hazard bedreiging gevaarlijk ongewoon

voorval (N)

imperfection imperfectie onvolkomenheid (N)

instantaneous ogenblikkelijk onmiddellijk (N)

leading action overheersende belasting dominante belasting (N) hoofdbelasting (B)

permanent action blijvende belasting permanente belasting (N)

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(4)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

permanent situation blijvende situatie permanente situatie (N) blijvende toestand (B) persistent situation blijvende situatie

blijvende toestand

permanente toestand (N)

quasi-permanent combination

quasi-blijvende combinatie quasi-permanente combinatie (N) quasi-permanent

value

quasi-blijvende waarde quasi-permanente waarde (N)

resistance weerstand capaciteit, sterkte (N)

serviceability limit state

bruikbaarheidsgrenstoestand gebruiksgrenstoestand (B)

situation situatie toestand (B)

verification toetsing verificatie, controle (N)

2bis De Europese normen (EN) waarnaar de tekst van deze norm met hun Engelse titel verwijst,

dragen in België de volgende Nederlandstalige titels :

vermelde norm (CEN)

Belgische norm (NBN)

Nederlandstalige titel bij het NBN

ISO 2081:1986 – –

ISO 2631-2:1989 – –

EN 300 NBN EN 300 Oriented Strand Boards (OSB) - Termen en

definities, classificatie en specificaties

EN 301 NBN EN 301 Lijmen voor dragende houtconstructies op basis

van fenolen en aminoplasten - Classificatie en prestatie-eisen

EN 312 NBN EN 312 Spaanplaat - Specificaties

EN 335-1 NBN EN 335-1 Duurzaamheid van hout en op hout gebaseerde

producten - Definitie van gebruiksklassen - Deel 1:

Algemeen

EN 335-2 NBN EN 335-2 Duurzaamheid van hout en op hout gebaseerde

producten - Definitie van gebruiksklassen - Deel 2 : Toepassing bij massief hout

EN 335-3 NBN EN 335-3 Duurzaamheid van hout en houtwaren – Bepaling

van risicoklassen voor biologische aantasting – Deel 3: Toepassing op houten plaatmateriaal EN 350-2 NBN EN 350-2 Duurzaamheid van hout en produkten op basis van

hout - Natuurlijke duurzaamheid van massief hout - Deel 2 : Gids van de natuurlijke duurzaamheid en behandelbaarheid van houtsoorten van belang in Europa

EN 351-1 NBN EN 351-1 Duurzaamheid van hout en producten op houtbasis - Met verduurzamingsmiddelen behandeld massief hout - Deel 1: Classificatie van de indringing en retentie van verduurzamingsmiddelen

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(5)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

iii

EN 383 NBN EN 383 Houtconstructies - Beproevingsmethoden -

Bepaling van de stuiksterkte en stijfheden van stiftvormige verbindingsmiddelen

EN 385 NBN EN 385 Vingergelast timmerhout - Gedragingseisen en

laagste vervaardigingseisen

EN 387 NBN EN 387 Lagengelijmd hout - Grote vingerlassen -

Gedragingseisen en laagste vervaardigingseisen

EN 409 NBN EN 409 Houtbouw - Proeven - Bepaling van het

vloeimoment van deuvel-typebevestigers - Nagels

EN 460 NBN EN 460 Duurzaamheid van hout en produkten op basis van

hout - Natuurlijke duurzaamheid van massief hout - Gids van de duurzaamheidseisen van hout voor gebruik in de risicoklassen

EN 594 NBN EN 594 Houtconstructies - Beproevingsmethoden -

Beproeving op stijfheid en windweerstand van houtskeletwanden

EN 622-2 NBN EN 622-2 Vezelplaten - Voorschriften - Deel 2 : Eisen voor harde platen (+ AC:2005)

EN 622-3 NBN EN 622-3 Vezelplaten - Voorschriften - Deel 3 : Eisen voor middelharde platen

EN 622-4 NBN EN 622-4 Vezelplaten - Voorschriften - Deel 4 : Eisen voor zachte platen

EN 622-5 NBN EN 622-5 Vezelplaten - Voorschriften - Deel 5: Eisen voor platen vervaardigd volgens het droge proces (MDF)

EN 636 NBN EN 636 Multiplex - Specificaties

EN 912 NBN EN 912 Verbindingsmiddelen voor houtconstructies -

Specificaties voor bijzondere houtdeuvels

EN 1075 NBN EN 1075 Timmerwerk - Beproeving - Verbindingen met

nagelplaten

EN 1380 NBN EN 1380 Timmerwerk - Beproevingsmethoden - Dragende

nagels, schroeven, deuvels en bouten

EN 1381 NBN EN 1381 Timmerwerk - Beproevingswijzen - Dragende

geniete verbindingen

EN 1382 NBN EN 1382 Timmerwerk - Beproevingswijzen -

Uittrekvermogen van houtverbinders

EN 1383 NBN EN 1383 Timmerwerk - Beproevingswijzen - Beproeving van

houtverbinders op kopdoortrekken

EN 1990:2002 NBN EN 1990:2002 Eurocode – Grondslagen van het constructief ontwerp

EN 1991-1-1 NBN EN 1991-1-1 Eurocode 1: Belastingen op constructies – Deel 1-1: Algemene belastingen – Volumieke gewichten, eigen gewicht en opgelegde belastingen voor gebouwen

EN 1991-1-3 NBN EN 1991-1-3 Eurocode 1: Belastingen op constructies – Deel 1- 3: Algemene belastingen – Sneeuwbelasting EN 1991-1-4 NBN EN 1991-1-4 Eurocode 1: Belastingen op constructies –

Deel 1-4: Algemene belastingen – Windbelasting

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(6)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EN 1991-1-5 NBN EN 1991-1-5 Eurocode 1: Belastingen op constructies – Deel 1-5: Algemene belastingen – Thermische belasting

EN 1991-1-6 NBN EN 1991-1-6 Eurocode 1: Belastingen op constructies – Deel 1-6: Algemene belastingen – Belastingen tijdens uitvoering

EN 1991-1-7 NBN EN 1991-1-7 Eurocode 1: Belastingen op constructies – Deel 1-7: Algemene belastingen – Buitengewone belastingen: stootbelastingen en ontploffingen

EN 10147 – –

EN 13271 NBN EN 13271 Houtverbindingsmiddelen - Kenmerkende

draagvermogens en verschuivingsmodulussen voor verbindingen met bijzondere deuvels

EN 13986 NBN EN 13986 Houtachtige plaatmaterialen voor gebruik in de bouw - Eigenschappen,

overeenkomstigheidsbeoordeling en merken EN 14080 NBN EN 14080 Houtconstructies - Gelijmd gelamineerd hout en

gelijmd massief hout - Eisen

EN 14081-1 NBN EN 14081-1 Houtconstructies - Op sterkte gesorteerd

structuurhout met rechthoekige doorsnede - Deel 1 : Algemene eisen

EN 14250 NBN EN 14250 Houtconstructies - Producteisen voor vooraf vervaardigde dragende delen met metalen hechtplaten

EN 14279 NBN EN 14279 Gelamineerd fineer-timmerhout (LVL) - Definities, indeling en voorschriften

EN 14358 NBN EN 14358 Houtconstructies - Berekening van de

karakteristieke 5-percentielwaarden en aanvaardingscriteria voor een steekproef EN 14374 NBN EN 14374 Houtconstructies - Gelamineerd fineerhout voor

dragende toepassingen - Eisen

EN 14545 NBN EN 14545 Houtconstructies - Verbindingsmiddelen - Eisen EN 14592 NBN EN 14592 Houtconstructies - Stiftvormige

verbindingsmiddelen - Eisen

EN 26891 NBN ISO 6891:1991 Houten draagsystemen - Verbindingen gemaakt met mechanische bevestigers - Algemene beginselen voor het bepalen van sterkte- en vervormingskenmerken (EN 26891)

EN 28970 NBN ISO 8970:1991 Houten draagsystemen - Proeven op verbindingen gemaakt met mechanische bevestigers - Eisen voor houtmassadichtheid (EN 28970)

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(7)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EUROPESE NORM EN 1995-1-1

EUROPÄISCHE NORM EUROPEAN STANDARD

NORME EUROPÉENNE

november 2004

ICS 91.010.30; 91.080.20 Vervangt ENV 1995-1-1:1993

Nederlandstalige versie

Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies – Deel 1-1:

Algemeen – Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen

Eurocode 5: Bemessung und Konstruktion von Holzbauten - Teil 1-1:

Allgemeines - Allgemeine Regeln und Regeln für den Hochbau

Eurocode 5: Design of timber structures - Part 1-1: General - Common rules and

rules for buildings

Eurocode 5: Conception et calcul des structures en bois - Partie 1-1 : Généralités

- Règles communes et règles pour les bâtiments

Deze Europese norm is door de CEN aangenomen op 16 april 2004..

De CEN-leden zijn verplicht zich te houden aan het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC waarin is vastgelegd onder welke voorwaarden aan deze Europese norm, zonder veranderingen, de status van nationale norm moet worden gegeven. Bijgewerkte lijsten van en bibliografische gegevens betreffende zulke nationale normen kunnen op aanvraag worden verkregen bij het centrale secretariaat en bij elk CEN-lid.

Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels en Frans). Een versie in een andere taal, die onder verantwoordelijkheid van een CEN-lid in zijn landstaal is gemaakt en die is aangemeld bij het centrale secretariaat, heeft dezelfde status als de officiële versies.

Leden van de CEN zijn de nationale normalisatie-organisaties van België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland.

EUR OP ES E C OM M IS S IE VOO R NOR M ALIS AT IE E U R O P Ä I S C H E S K O M I T E E F Ü R N O R M U N G EUROPEAN COMMITTEE FOR STANDARDIZATION C O M I T É E U R O P É E N D E N O R M A L I S A T I O N CEN Managementcentrum: Marnixlaan 17, B-1000 Brussel

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(8)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015) EN 1995-1-1:2004+A1:2008

Inhoud

Hoofdstuk 1 Algemeen ... 10

1.1 Onderwerp en toepassingsgebied ...10

1.1.1 Toepassingsgebied van EN 1995 ...10

1.1.2 Onderwerp en toepassingsgebied van EN 1995-1-1 ...10

1.2 Normatieve verwijzingen ...11

1.3 Aannamen ...13

1.4 Onderscheid tussen beginselen en toepassingsregels ...13

1.5 Termen en definities ...13

1.5.1 Algemeen ...13

1.5.2 Aanvullende termen en definities gebruikt in deze norm ...13

1.6 Symbolen gebruikt in EN 1995-1-1 ...15

Hoofdstuk 2 Grondslagen van ontwerp en berekening ... 24

2.1 Eisen ...24

2.1.1 Basiseisen ...24

2.1.2 Beheersing van de betrouwbaarheid ...24

2.1.3 Ontwerplevensduur en duurzaamheid ...24

2.2 Beginselen van ontwerp en berekening op basis van grenstoestanden ...24

2.2.2 Uiterste grenstoestanden ...24

2.2.3 Bruikbaarheidsgrenstoestanden ...25

2.3 Basisvariabelen ...26

2.3.1 Belastingen en klimaatsinvloeden ...26

2.3.2 Materiaal- en producteigenschappen ...27

2.4 Toetsing met de methode van de partiële factoren ...29

2.4.1 Rekenwaarde van een materiaaleigenschap ...29

2.4.2 Rekenwaarde van de geometrische gegevens ...30

2.4.3 Rekenwaarde van de weerstand ...30

2.4.4 Toetsing van het evenwicht (EQU) ...30

Hoofdstuk 3 Materiaaleigenschappen ... 31

3.1 Algemeen ...31

3.1.1 Sterkte- en stijfheidsparameters ...31

3.1.2 Verhoudingen tussen spanning en rek ...31

3.1.3 Sterktemodificatiefactoren voor bruikbaarheidklassen en de belastingsduurklassen ...31

3.1.4 Vervormingsmodificatiefactoren voor gebruiksklassen ...31

3.2 Gezaagd hout ...31

3.3 Gelijmd gelamineerd hout ...32

3.4 Gelamineerd fineer hout (LVL) ...32

3.5 Houtachtige plaatmaterialen...35

3.6 Lijmen ...35

3.7 Metalen verbindingsmiddelen ...35

Hoofdstuk 4 Duurzaamheid ... 36

4.1 Weerstand tegen biologische organismen ...36

4.2 Weerstand tegen corrosie ...36

Hoofdstuk 5 Grondslagen voor de constructieve berekening ... 37

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(9)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EN 1995-1-1:2004+A1:2008

3

5.2 Elementen ...37

5.3 Verbindingen ...37

5.4 Samengestelde constucties ...38

5.4.2 Raamwerken ...38

5.4.3 Vereenvoudigde berekening voor vakwerken met metalen hechtplaten ...39

5.4.4 Vlakke raamwerken en bogen ...40

Hoofdstuk 6 Uiterste grenstoestanden ... 42

6.1 Berekening van dwarsdoorsneden onderworpen aan een spanning in één hoofdrichting ...42

6.1.2 Trek evenwijdig aan de vezelrichting ...42

6.1.3 Trek loodrecht op de vezelrichting ...42

6.1.4 Druk evenwijdig aan de vezelrichting ...42

6.1.5 Druk loodrecht op de vezelrichting ...43

6.1.6 Buiging...44

6.1.7 Afschuiving ...44

6.1.8 Torsie...46

6.2 Berekening van dwarsdoorsneden onderworpen aan gecombineerde spanningen ...46

6.2.2 Drukspanningen onder een hoek met de vezelrichting ...46

6.2.3 Gecombineerde buig- en axiale trekspanningen ...47

6.2.4 Gecombineerde buig- en axiale drukspanningen ...47

6.3 Stabiliteit van elementen ...47

6.3.2 Kolommen onderworpen aan druk of aan druk en buiging ...48

6.3.3 Liggers onderworpen aan buiging of aan buiging en druk ...49

6.4 Berekening van dwarsdoorsneden in elementen met veranderlijke dwarsdoorsnede of met een gebogen vorm ...51

6.4.2 Liggers met een eenzijdig taps verlopende hoogte ...51

6.4.3 Liggers met een tweezijdig taps verlopende hoogte, gebogen liggers, zadeldakliggers ...52

6.5 Liggers met een uitkeping ...56

6.5.2 Liggers met een uitkeping bij het steunpunt ...57

6.6 Sterkte van het systeem ...57

Hoofdstuk 7 Bruikbaarheidsgrenstoestanden ... 59

7.1 Verschuiving in de verbinding ...59

7.2 Grenswaarden voor doorbuigingen van liggers ...59

7.3 Trillingen ...60

7.3.2 Trillingen door machines ...60

7.3.3 Woningvloeren ...61

Hoofdstuk 8 Verbindingen met metalen verbindingsmiddelen ... 63

8.1 Algemeen ...63

8.1.1 Eisen aan de verbindingsmiddelen ...63

8.1.2 Verbindingen met meer dan een verbindingsmiddel ...63

8.1.3 Verbindingen met meer dan een afschuifvlak ...63

8.1.4 Krachten in een verbinding die een hoek maken met de vezelrichting ...64

8.1.5 Wisselende krachten in een verbinding ...65

8.2 Sterkte van op afschuiving belaste stiftvormige metalen verbindingsmiddelen ...65

8.2.2 Hout-op-houten plaat-op-houtverbindingen ...65

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(10)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015) EN 1995-1-1:2004+A1:2008

8.2.3 Staal-op-houtverbindingen ...67

8.3 Verbindingen met nagels...69

8.3.1 Op afschuiving belaste nagels ...69

8.3.2 Axiaal belaste nagels ...75

8.3.3 Axiaal en op afschuiving belaste nagels ...77

8.4 Verbindingen met nieten ...77

8.5 Verbindingen met bouten ...80

8.5.1 Op afschuiving belaste bouten ...80

8.5.2 Axiaal belaste bouten ...82

8.6 Stiftverbindingen ...82

8.7 Geschroefde verbindingen ...83

8.7.1 Op afschuiving belaste schroeven ...83

8.7.2 Axiaal belaste schroeven ...84

8.8 Verbindingen gemaakt met metalen hechtplaten ...87

8.8.2 Geometrie van de hechtplaat ...87

8.8.3 Sterkte-eigenschappen van de plaat ...87

8.8.4 Verankeringsterkte van de plaat ...89

8.8.5 Toetsing van de verbinding op sterkte ...90

8.9 Verbinding met ring- of plaatdeuvels ...92

8.10 Verbindingen met kramplaten ...95

Hoofdstuk 9 Onderdelen en samengestelde constructies ... 99

9.1 Onderdelen ...99

9.1.1 Gelijmde liggers met dunne lijfplaten ...99

9.1.2 Gelijmde liggers met dunne flenzen ...101

9.1.3 Mechanisch verbonden liggers ...103

9.1.4 Mechanisch verbonden en gelijmde kolommen ...103

9.2 Samengestelde constructies ...103

9.2.1 Vakwerken ...103

9.2.2 Vakwerken met metalen hechtplaten ...105

9.2.3 Dak- en vloerschijven ...105

9.2.4 Wandschijven ...106

9.2.5 Stabiliteitsverbanden ...113

Hoofdstuk 10 Constructieve detaillering en controle ... 117

10.1 Algemeen ...117

10.2 Materialen ...117

10.3 Gelijmde verbindingen ...117

10.4 Verbindingen met mechanische verbindingsmiddelen ...117

10.4.1 Algemeen ...117

10.4.2 Nagels ...117

10.4.3 Bouten en sluitringen ...117

10.4.4 Stiften ...118

10.4.5 Schroeven ...118

10.5 Montage...119

10.6 Transport en opbouw ...119

10.7 Controle ...119

10.8 Bijzondere regels voor schijfconstructies ...120

10.8.1 Vloer- en dakschijven ...120

10.8.2 Wandschijven ...120

10.9 Bijzondere regels voor vakwerken met metalen hechtplaten ...121

10.9.1 Vervaardiging ...121

10.9.2 Montage...121

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 16 eerste pagina’s

(11)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EN 1995-1-1:2004+A1:2008

5 Bijlage A (informatief) Schijf- en blokafschuiving bij een staal-op-houtverbinding met meer dan

een stift ... 122

Bijlage B (informatief) Mechanisch verbonden liggers ... 125

B.1 Vereenvoudigde berekening ...125

B.1.1 Dwarsdoorsneden ...125

B.1.2 Aannamen ...125

B.1.3 Tussenafstanden ...125

B.1.4 Doorbuigingen ten gevolge van buigende momenten ...125

B.2 Effectieve buigstijfheid ...127

B.3 Normaalspanningen ...127

B.4 Maximale schuifspanning ...127

B.5 Belasting op een verbindingsmiddel ...128

Bijlage C (informatief) Samengestelde kolommen ... 129

C.1 Algemeen ...129

C.1.1 Aannamen ...129

C.1.2 Sterkte ...129

C.2 Mechanisch verbonden kolommen ...129

C.2.1 Effectieve slankheid ...129

C.2.2 Belasting op de verbindingsmiddelen ...130

C.2.3 Gecombineerde belastingen ...130

C.3 Samengestelde kolommen verbonden met klossen of koppelplaten ...130

C.3.2 Axiale sterkte ...131

C.3.3 Belasting op de verbindingsmiddelen, koppelplaten en klossen ...132

C.4 Samengestelde kolommen met genagelde of gelijmde verbindingen ...133

C.4.2 Sterkte ...133

C.4.3 Dwarskrachten ...135

(12)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015) EN 1995-1-1:2004+A1:2008

Voorwoord

Deze Europese norm EN 1995-1-1 is opgesteld door Technische Commissie CEN/TC 250 'Structural Eurocodes', waarvan BSI het secretariaat voert.

Aan deze Europese norm moet uiterlijk in mei 2005 de status van een nationale norm worden gegeven, door hetzij publicatie van een identieke tekst, hetzij door bekrachtiging, en strijdige nationale normen moeten uiterlijk in maart 2010 zijn ingetrokken.

Dit document vervangt ENV 1995-1:1994.

CEN/TC 250 is verantwoordelijk voor alle constructieve Eurocodes.

!Volgens het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC zijn de nationale normalisatie-instellingen van de volgende landen verplicht deze Europese norm in te voeren: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland."

Achtergrond van het Eurocode-programma

In 1975 besloot de Commissie van de Europese Gemeenschap, op grond van artikel 95 van het Verdrag (van Rome), tot een actieprogramma op het gebied van de bouw. Het doel van het programma was het wegwerken van technische handelsbelemmeringen en het harmoniseren van technische voorschriften.

In dit actieprogramma nam de Commissie het initiatief een reeks van geharmoniseerde technische

voorschriften voor het ontwerp en de berekening van bouwwerken op te stellen die, in eerste instantie, dienst zouden doen als alternatief voor de vigerende nationale voorschriften in de lidstaten en, uiteindelijk, deze zouden vervangen.

Gedurende vijftien jaar heeft de Commissie met de hulp van een stuurgroep, bestaande uit

vertegenwoordigers van de lidstaten, de ontwikkeling van het Eurocode-programma gestuurd, dat in de jaren

‘80 leidde tot de eerste generatie Europese codes.

In 1989 besloten de Commissie en de lidstaten van de EU en EVA, op basis van een overeenkomst ¹⁾ tussen de Commissie en CEN, de opstelling en de publicatie van de Eurocodes met behulp van een reeks

mandaten aan CEN over te dragen, teneinde de Eurocodes in de toekomst de status van Europese norm te verschaffen (EN). Dit verbindt de Eurocodes de facto met alle bepalingen van de Richtlijnen van de Raad en/of de besluiten van de Commissie die over Europese normen gaan (bijvoorbeeld de Richtlijn van de Raad 89/106/EEG inzake voor de bouw bestemde producten – RBP of BPR ^* – en de Richtlijnen van de Raad 93/37/EEG, 92/50/EEG en 89/440/EEG inzake overheidsopdrachten voor de uitvoering van werken en voor dienstverlening en de gelijkwaardige Richtlijnen van EVA, uitgevaardigd met het oog op het creëren van de interne markt).

Het programma van de constructieve Eurocodes omvat de volgende normen, in het algemeen bestaande uit verschillende delen:

EN 1990:2002 Eurocode: Grondslagen van het constructief ontwerp EN 1991 Eurocode 1: Belastingen op constructies

EN 1992 Eurocode 2: Ontwerp en berekening van betonconstructies

1) Akkoord tussen de Commissie van de Europese Gemeenschap en het Europees Normalisatiecomité (CEN) betreffende het werk aan de Eurocodes voor het ontwerp en de berekening van gebouwen en civieltechnische werken (BC/CEN/03/89).

* Nationale voetnoot: In Nederland RBP (Richtlijn Bouwproducten), in België BPR (Bouwproductenrichtlijn). De Engelstalige afkorting hiervoor is CPD.

(13)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EN 1995-1-1:2004+A1:2008

7 EN 1993 Eurocode 3: Ontwerp en berekening van staalconstructies

EN 1994 Eurocode 4: Ontwerp en berekening van staal-betonconstructies EN 1995 Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies

EN 1996 Eurocode 6: Ontwerp en berekening van constructies van metselwerk EN 1997 Eurocode 7: Geotechnisch ontwerp

EN 1998 Eurocode 8: Ontwerp en berekening van aardbevingsbestendige constructies EN 1999 Eurocode 9: Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies

Eurocode-normen erkennen de verantwoordelijkheid van de regelgevende (overheids)instanties in elke lidstaat en waarborgen hun recht om waarden te bepalen in verband met op nationaal niveau

gereglementeerde veiligheidsaangelegenheden, daar waar deze waarden van lidstaat tot lidstaat blijven verschillen.

Status en toepassingsgebied van de Eurocodes

De Lidstaten van de EU en EVA erkennen dat de Eurocodes in de hoedanigheid van verwijzingsdocumenten dienen:

— als middel om aan te tonen dat gebouwen en civieltechnische werken voldoen aan de fundamentele eisen van de Richtlijn van de Raad 89/106/EEG, in het bijzonder aan de fundamentele eis nr. 1 – Mechanische weerstand en stabiliteit – en de fundamentele eis nr. 2 – Veiligheid in geval van brand;

— als basis voor het opstellen van contracten voor bouwwerken en de daarbij behorende ingenieursdiensten;

— als kader voor het opmaken van geharmoniseerde technische voorschriften voor bouwproducten (EN’s en ETA’s).

De Eurocodes hebben, voor zover zij betrekking hebben op de bouwwerken zelf, een directe relatie met de basisdocumenten ²⁾, waarnaar verwezen is in artikel 12 van de RBP (BPR), alhoewel zij naar hun aard verschillend zijn van de geharmoniseerde productnormen ³⁾. Daarom behoren Technische Commissies van CEN en/of werkgroepen van EOTA werkend aan productnormen, technische aspecten die voortkomen uit het werk aan de Eurocodes voldoende in beschouwing te nemen, teneinde te komen tot volledige

overeenkomst van deze technische voorschriften met de Eurocodes.

De Eurocodenormen voorzien in gewone constructieve ontwerp- en berekeningsregels voor dagelijks gebruik, voor het ontwerp en de berekening van gehele constructies en samenstellende delen, van zowel traditionele als innovatieve aard. Ongewone constructies of ontwerpomstandigheden zijn niet specifiek opgenomen en in deze gevallen zal van de constructief ontwerper aanvullend vakkundig onderzoek worden gevergd.

Nationale normen als implementatie van de Eurocodes

De nationale normen als implementatie van de Eurocodes zullen de volledige tekst omvatten van de Eurocode (met inbegrip van alle bijlagen), zoals gepubliceerd door CEN. Deze tekst mag worden

2) Volgens art. 3.3 van de RBP (BPR) moeten de fundamentele eisen (f.e.’s) concreet worden vertolkt in

basisdocumenten, teneinde de noodzakelijke verbanden te leggen tussen de fundamentele eisen en de mandaten voor de geharmoniseerde EN’s en ETAG’s/ETA’s.

3) Volgens art. 12 van de RBP (BPR) moeten de basisdocumenten:

a) de fundamentele eisen concreet vertolken door terminologie en technische grondslagen te harmoniseren en klassen of niveaus aan te geven voor elke eis waar nodig;

b) methoden aangeven om deze klassen of niveaus van eisen te correleren met de technische voorschriften, bijvoorbeeld berekenings- en beproevingsmethoden, technische regels voor uitvoerings-/bouwplannen enz.;

c) als verwijzing dienen voor het opstellen van geharmoniseerde normen en richtlijnen voor Europese technische goedkeuringen.

De Eurocodes spelen de facto een gelijkaardige rol op het gebied van f.e. 1 en een deel van f.e. 2.

(14)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015) EN 1995-1-1:2004+A1:2008

voorafgegaan door een nationaal titelblad en een nationaal voorwoord en mag worden gevolgd door een nationale bijlage.

De nationale bijlage mag alleen informatie bevatten over de parameters die in de Eurocode opengelaten zijn voor nationale keuze, aangeduid als Nationaal Bepaalde Parameters (NBP), en die van toepassing zijn op het ontwerp en de berekening van te realiseren gebouwen en civieltechnische werken in het desbetreffende land, te weten:

— waarden en/of klassen waarvoor alternatieven worden gegeven in de Eurocode;

— te gebruiken waarden waarvoor alleen een symbool wordt gegeven in de Eurocode;

— specifieke gegevens van een land (geografische, klimatologische enz.), bijvoorbeeld een sneeuwkaart;

— de te volgen methode, ingeval alternatieve methoden in de Eurocode zijn gegeven;

— uitspraken over het gebruik van informatieve bijlagen;

— verwijzingen naar niet-tegenstrijdige, aanvullende informatie om de gebruiker te helpen bij het gebruik van de Eurocode.

Verbanden tussen Eurocodes en geharmoniseerde technische voorschriften (EN’s en ETA’s) voor bouwproducten

Er is behoefte aan samenhang tussen de geharmoniseerde technische voorschriften voor bouwproducten en de technische regels voor bouwwerken ⁴⁾. Bovendien moet alle informatie die de CE-markering van

bouwproducten vergezelt en die naar de Eurocodes verwijst, duidelijk aangeven welke NBP’s in aanmerking zijn genomen.

Aanvullende informatie specifiek voor EN 1995-1-1

EN 1995 omschrijft de grondslagen en eisen voor veiligheid, bruikbaarheid en duurzaamheid van constructies. Hij is gebaseerd op het begrip grenstoestand gebruikt in samenhang met een methode van partiële factoren.

Voor het ontwerp en de berekening van nieuwe constructies is EN 1995 bedoeld om rechtstreeks in de praktijk te worden gebruikt, samen met EN 1990:2002 en de van toepassing zijnde delen van EN 1991.

Numerieke waarden van partiële factoren en andere betrouwbaarheidsparameters zijn aanbevolen als basiswaarden voor een aanvaardbaar betrouwbaarheidsniveau. Zij zijn gekozen in de veronderstelling dat een passend niveau van vakmanschap en kwaliteitsbeheer wordt toegepast. Wanneer EN 1995-1-1 door andere Technische Commissies van CEN als referentiedocument is gebruikt, moeten dezelfde waarden zijn aangehouden.

Nationale bijlage voor EN 1995-1-1

Deze norm geeft alternatieve procedures, waarden en aanbevelingen met opmerkingen die aangeven waar mogelijk nationale keuzen moeten worden gemaakt.. Daarom behoort de nationale norm die EN 1995-1-1 implementeert, een nationale bijlage te hebben met daarin alle nationaal bepaalde parameters (NBP’s) nodig voor het ontwerp en de berekening van gebouwen en civieltechnische werken te realiseren in het

desbetreffende land.

In EN 1995-1-1 wordt nationale keuze toegelaten via:

2.3.1.2(2)P Toewijzing van belastingen tot belastingsduurklassen;

4) Zie art. 3.3 en art. 12 van de RBP, evenals 4.2, 4.3.1, 4.3.2 en 5.2 van basisdocument 1.

(15)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015)

EN 1995-1-1:2004+A1:2008

9 2.3.1.3(1)P Toewijzing van constructies tot klimaatklassen;

2.4.1(1)P Partiële factoren voor materiaaleigenschappen;

!6.1.7(2) Afschuiving"

6.4.3(8) Liggers met tweezijdig verlopende hoogte, gebogen liggers, zadeldakliggers;

7.2(2) Grenswaarden voor doorbuiging;

7.3.3(2) Grenswaarden voor trillingen;

8.3.1.2(4) Genagelde hout-op-houtverbinding: Regels voor nagels in eindafstanden;

8.3.1.2(7) Genagelde hout-op-houtverbinding: Houtsoorten gevoelig voor splijten;

9.2.4.1(7) Rekenmethode voor wandschijven;

9.2.5.3(1) Modificatiefactoren bij stabiliteitsverbanden voor liggers en vakwerken;

10.9.2(3) Montage van vakwerken met metalen hechtplaten: Maximale uitbuiging;

10.9.2(4) Montage van vakwerken met metalen hechtplaten: Maximale afwijking.

(16)

NBN EN 1995-1-1+A1 NL (2015) EN 1995-1-1:2004+A1:2008

Hoofdstuk 1 Algemeen

1.1 Onderwerp en toepassingsgebied 1.1.1 Toepassingsgebied van EN 1995

(1)P EN 1995 is van toepassing op het ontwerp en de berekening van gebouwen en civieltechnische werken van hout (massief hout, in de vorm van gezaagd hout, geschaafd hout of rondhout, gelijmd gelamineerd hout of houtachtige constructie-elementen, zoals LVL) of uit houtachtige plaatmaterialen, verbonden door lijm of mechanische bevestigingsmiddelen. De norm voldoet aan de beginselen en eisen ten aanzien van veiligheid en bruikbaarheid van constructies en aan de grondslagen voor het ontwerp en toetsing gegeven in

EN 1990:2002.

(2)P EN 1995 heeft uitsluitend betrekking op de eisen ten aanzien vande mechanische weerstand, de bruikbaarheid, de duurzaamheid en de brandwerendheid van houtconstructies. Andere eisen, bijvoorbeeld ten aanzien van warmte- of geluidsisolatie, zijn niet behandeld.

(3) EN 1995 is bedoeld voor gebruik in combinatie met:

EN 1990:2002 Eurocode – Grondslagen van het constructief ontwerp EN 1991 Belastingen op constructies

EN´s voor bouwproducten die relevant zijn in houtconstructies

EN 1998 Ontwerp en berekening van aardbevingsbestendige constructies, in het geval houtconstructies in aardbevingsgevoelige gebieden worden gebouwd

(4) EN1995 is onderverdeeld in verschillende delen:

EN 1995-1 Algemeen

EN 1995-2 Bruggen (5) EN 1995-1 'Algemeen' omvat:

EN 1995-1-1 Algemeen – Algemene regels en regels voor gebouwen EN 1995-1-2 Algemeen – Ontwerp en berekening van constructies bij brand

(6) EN 1995-2 verwijst naar de algemene regels in EN 1995-1-1. De bepalingen in EN 1995-2 vormen een aanvulling op de bepalingen in EN 1995-1.

1.1.2 Onderwerp en toepassingsgebied van EN 1995-1-1

(1) EN 1995-1-1 geeft algemene reken- en ontwerpregels voor houtconstructies samen met specifieke regels voor gebouwen.

(2) De volgende onderwerpen worden in EN 1995-1-1 behandeld:

Hoofdstuk 1: Algemeen

Hoofdstuk 2: Grondslagen voor ontwerp en berekening Hoofdstuk 3: Materiaaleigenschappen

Hoofdstuk 4: Duurzaamheid

Hoofdstuk 5: Grondslagen voor constructieve berekening Hoofdstuk 6: Uiterste grenstoestanden

Hoofdstuk 7: Bruikbaarheidsgrenstoestanden

Hoofdstuk 8: Verbindingen met metalen verbindingsmiddelen

Hoofdstuk 9: Samengestelde constructiedelen en samengestelde constructies Hoofdstuk 10: Constructieve detaillering en controle.

(3)P EN 1995-1-1 dekt niet het ontwerp en de berekening van constructies die langdurig zijn blootgesteld aan temperaturen boven 60 °C.