BESCHERMER VOOR ALLE IJZERWERKEN
Bevordert deugdelijke las
N.V. EERSTE VLAARDINGSE VERFFABRIEK
VLAARDINGEN Telefoon 3692
9e Jaargang No. 8 Augustus 1957
MAANDORGAAN
Op
14 September a.s. allen naar
Rotterdam!
•
Voor nadere bijzonderheden
zie pag. 7 VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCRATIE
JEUGDSPAARREGELING BIEDT REËELE KANSEN
B ij de Tweede Kamer is het ontwerp- jeugdspaarwet ingediend. Door middel van een premie van 10% wil de regering de spaarzin bij de jeugd vergroten.
Hoewel de werkende jongelui tussen 16 en 24 jaar tegenwoordig een inkomen hebben, waarvan zeker een 10% bespaard zou kun- nen worden, is in werkelijkheid dit percen- tage veel lager.
In totaal blijkt gemiddeld per jaar nog geen 5% van het nettoloon op een spaarbank- boekje of spaarrekening te zijn gespaard.
In 1955 waren ruim één miljoen 16 tot 24 jarigen in het produktieproces opgenomen, waarvan 48'/< een spaarbankboekje bij de
Rijkspostspaarbank had. Meer dan de helft van hen was geen actief spaarder, d.w.z.
deed in 1955 zelfs niet één inlage.
Het is duidelijk, dat dit beeld niet opwek- kend is voor een volk, dat spaarzaamheid en zuinigheid als twee specifieke eigen- schaiJ"Qen heeft.
* *
O m de mening over de ontwerp-wet spaarregeling te vernemen van iemand, die dagelijks met het sparen te maken heeft, zijn wij naar de secretaris van de Nederlandsè Spaarbankbond, dr J.
R.A.
Buning, gegaan.
Bezoekt ons landelijk weekend te Ensche_de op 21 en 22 september a.s.
Centraal Kader komt aldaar ook bijeen
AANVANG: U wordt verwilebt tUHiil!n 16.30 c•n 17.00 uur op het station in Enschede.
Vandaar gezamenlijk per bus naar het Vacantie-centrum "Twente", Rutbeekweg, Boekelo. Tel.: 355 Boekelo, aan de weg Enschede-Haaksbergen.
Het Vacantie-centrum ligt in de bossen en is goed geoutilleerd. Geslapen wordt op slaapzalen. U wordt verzocht lakens mee te nemen. Eventueel zijn ze te huur.
EINDE: Zondagmiddag om 1 uur officieel einde van het week-end.
Het Centraal Kader heeft dan de gelegenheid te vergaderen. De overige gasten kun- nen blijven, desgewenst zal de afd. Enschede voor een plezierig middagprogramma
zorgen.
KOSTEN: f
7.-(logies + 3 maaltijden) over te maken VOOR 10 SEPTEMBER op Giro-rekening 601895, t.n.v. Herma Pleij, Hemstea 21, Eibergen.
De reiskosten boven de f
6.-worden vergoed.
Maak van deze unieke gelegenheid gebruik het mooie Twente te leren kennen of deze (heel bijzondere) kennismaking te
hern~euwen!Hier kunt U inspiratie opdoen voor het nieuwe seizoen.
Oe afdeling Enschede verwacht ook U!
(Zie voor nadere bijzonderheden pag. 2).
Een blik in de cantine van het kampeercentrum "Twenthe"
"De Regering wil twee doeleinden nastre- ven met de gepremieerde spaarregelingen.
Vooreerst de gewoonte aankweken om re- gelmatig te sparen. Daarnaast is het de be- doeling een bezit bijeen te brengen; dus iets aan bezitsvorming te doen.
Zolang de spaarbanken bestaan wordt reeds door deze instellingen geijverd voor bezitsvorming. Het eerste bezit kan meest- al alleen verkregen worden door sparen.
Naar mijn mening is het geven van een premie voor jongelui, die willen sparen, toe te juichen.
De Nederlandse Spaarbankbond tracht door middel van het schoolsparen en de jeugdspaarbanken de spaarlust bij de jeugd aan te kweken. Wanneer de jongelui de school echter verlaten verliezen wij een deel van deze jeugdspaarders weer "uit onze greep".
* "
*
D e praktijk heeft uitgewezen, dat de jon- gelui met 'n leeftijd tussen 15 - 20 jaar het minst sparen. Omstreeks de twintig- jarige leeftijd begint men over het alge- meen weer of meer te sparen.
Hier zijn verschillende gronden voor aan te wijzen.
De belangrijkste oorzaak is wel, dat de jongelui gaan sparen voor een huwelijks- uitzet.
Het gaat de regering er dus om de jeugd tot vroegtijdiger en regelmatiger sparen aan te moedigen. Hoewel het sparen veel jongelui niet gemakkelijk valt - de weer- stand om iets "moois" te kopen is groot - is het toch uitermate belangrijk, dat zij reeds vroeg de betekenis van het sparen, voor de voorziening in belangrijke levens- behoeften, leren kennen.
Dit wil de regering nu bereiken door aan de jongelui in de leeftijd van 15 tot 24 jaar een premie toe te kennen voor regelmatig sparen. Dit laatste betekent, dat de premie alleen wordt uitgekeerd aan hen, die ge- durende drie jaren achtereen niets van hun inleg beneden de f 200 terughalen. Alleen wanneer de gelden nodig zijn voor een hu- welijk van de spaarder geldt deze bepaling niet.
De regeling komt er op neer, dat men bij
(vervolg op pag. 2)
APOLLO PAVILJOEN
APOLLOLAAN 2 - AMSTERDAM - TELEF. 712410
•
Restaurant: iets aparts
"Franse Zaat' voor partijen uniek
Terras: een dorado aan het water
een jaarlijkse inleg van f 200 tegen een rente van 2,4% na drie jaar de beschikking heeft over een inkomen plus rente van f 621,88. De extra spaarpremie bedraagt dan f 62,19, zodat men na drie jaar de be- schikking krijgt over f 684,07. Men kan echter de inleg ook respectievelijk 6 en 9 jaar laten staan.
maakt."
* *
*T ot slot bespraken
wijmet dhr Buning de kans van slagen van deze spaar- regeling. Hij meende, dat door deze rege- ling de spaarzin zeker vergroot zal worden.
Zij biedt reëele kansen. Tevens is het van belang, gelijk ook in de Mem,orie van Toe- lichting van het wetsontwerp wordt ge- zegd, dat er een intensieve propaganda
gevoerd. Hierbij zou van grote betekenis zijn, indien verenigingen en organisaties van jongeren bereid zouden zijn om zelf actief aan de popularisering van het jeugdsparen mee te werken.
De regering zal echter vooralles moeten be- grijpen, dat de beste propaganda voor het bevorderen van de spaarzin is het waarde- vast stellen van onze munt.
De minimum inleg is gesteld op f 30, de maximum op f 200 per jaar. Na het berei- ken van de 21-jarige leeftijd kan niet meer
Indien zij hierin zou weten te slagen is dit de beste propaganda voor het sparen.
De Asser verkeerstuin lll • het gouvernementspark
Een geslaagd experiment, dat navolging verdient
In de verte horen we al de aanwijzingen door .een luidspreker geven aan een groep kinderen, die zich op een wel bijzondere manier bekwamen in de verkeersregels.
cord geboekt, n.l. 1800 ritten op één dag.
Gaat dit alles nu kosteloos? Nee, zeker niet. Per toegang en per rit moet elk kind 25 cent betalen. De oudere bezoekers betalen 50 cent.
"Hé, jij daar, jonge man, aan deze kant om de verkeerstoren rijden.
Zie je wel, de pijl wijst deze kant op."
"Wat is dat nu, stoppen jullie niet bij de knipperbollen, als voetgangers willen oversteken en denk er om met de fietsen op het rijwielpad blijven.
Het fietspad is rood gekleurd."
Het geheel betekende dan ook een aanlegsom van f 150.000.-. Geluk- kig is echter het belang van dit onderwijs ook van particuliere zijde ingezien.
"Nee zusje, als het verkeerslicht op rood staat moet je stoppen met je auto. Jongeman, dat is toch niet beleefd, rechts gaat toch voor op een
kruispunt. Bovendien maak je zo een verkeersopstopping." Zo kon dan ook veel worden ver- Dit zijn de aanwijzingen die hoofd-
agent Brink middag aan middag met korte onderbrekingen in de Asser Verkeerstuin aan de kinderen geeft, die op deze manier in hun spel de praktijk van de weg leren.
Als we even later met deze hoofd- agent van de Asser verkeersbrigade staan te praten, vertelt hij ons, dat, op initiatief van brigadier Bos, deze, in ons land unieke verkeerstuin tot stand is gekomen.
"Deze verkeerstuin", aldus de heer Brink, "is niet bedoeld als speelplaats in de zin van een speel- tuin. Ook is het niet de bedoeling de kinderen in de vakantie zoveel mogelijk uit het drukke verkeer te houden. De opzet is de kinderen spelenderwijs met de verkeersregels vertrouwd te maken."
De heer Brink betreurt het dan ook, dat veel ouders dit nog niet beseffen. Dit blijkt wel uit het feit, dat ook zeer jonge kinderen, zelfs van vier of vijf jaar, in de aanwe- zige voertuigen rondrijden.
Voertuigen, ja zeker, want deze verkeerstuin heeft de beschikking over een 70-tal auto-tjes, scooters, fietsen en autopeds. In enkele hier- van is een echte motor gebouwd, zodat de kinderen ook de illusie hebben in een auto of op een motor te rijden.
Op kruispunten staan verkeersagen- tjes het verkeer te regelen of de stoplichten te bedienen. De heer Brink vertelde ons, dat er reeds een lijstje was aangelegd van de kinderen, die graag verkeersagentje willen spelen.
Natuurlijk rijst de vraag of de kin- deren zelf wel naar deze verkeers- tuin willen. Dit konden we met eigen ogen zien. Er werd zowaar een stormloop ondernomen zodra weer een nieuwe groep een kwar- tiertje op de voertuigjes mocht rondrijden.
Nog meer wordt het ons duidelijk als ·we de heer Brink volgen: Op 12 juli van dit jaar vond de open- stelling plaats en op woensdag 7 augustus werd reeds de 25.000-ste bezoeker geregistreerd." Ook was deze woensdag nog een tweede re-
(NADERE BIJZONDERHEDEN OVER ONS'\
WEEI{END TE ENSCHEDE
Er is voor een aantrekkelijk programma gezorgd Beste Vriendinnen en Vrienden in de J.O.V.D.,
Enige tijd geleden waren wij met een groep J.O.V.D.-ers te gast in het kamp te Almen bij Zutphen. Daar hebben we bij onze vriend Harre Sikkema, voorzitter van de afdeling Zutphen een gezellig week-end doorgebracht.
Daar rijpte ook het plan om nog een kampweek-end te organiseren en het bestuur van de afdeling Enschede nodigde alvast alle aan- wezigen uit in september naar Twente te komen. Hoe alles geregeld zou worden en waar we terecht zouden komen was natuurlijk nog niet bekend.
In een bestuursvergadering werden de kansen en mogelijkheden tegen elkaar afgewogen. Tenslotte kwamen we overeen het kamp te organiseren in het Kampeercentrum "Twente" van de heer K. Balk.
Dit kampeer-centrum ligt op een 500 meter van de grote weg En- schede-Haaksbergen in een prachtige bosrijke omgeving. De afstand vanaf Enschede is ongeveer 8 km.
Het kamp is zeer gemakkelijk met de bussen van de G.T.W. te bereiken. Reizen met de Stopdienst en uitstappen bij de halte RUT- BEEK.
Velen zullen misschien zeggen: "Een kamp in september en dan nog wel op het eind! En als het nu eens regent!"
Maar daarvoor hoeft men niet bang te zijn. Onze gasten worden ondergebracht in permanente gebouwen en slapen op echte bedden in echte slaapzalen.
Komen we ruimte tekort, dan zijn er ook nog een aantal bungalows, die ingeschakeld kunnen worden. Er is stromend water en electrisch licht. Dus geen nood voor kou of andere kampeermoeilijkheden.
Een extra deken meenemen is misschien wel aan te bevelen. In ieder geval moeten lakens worden meegenomen, hoewel deze even- tueel in beperkte mate te huur zijn in het kamp.
We hebben ons voorgesteld tussen 16.30 uur en 17.00 uur zaterdags- middags in de stationsrestauratie bijeen te komen en dan gezamen- lijk naar het kamp te gaan. Natuurlijk zullen er, voor hen die op eigen gelegenheid komen, dan al enkele van onze afdelingsleden in het kamp aanwezig zijn om iedereen de weg te wijzen.
De kosten van het kamp zijn f 7.-. Dat lijkt misschien wat hoog, maar men moet bedenken, dat hiervoor zaterdagavond een brood- maaltijd en zondag een ontbijt en een warme maaltijd geserveerd worden.
De totaalkosten worden dan hoogstens f 13.-, daar de reiskosten boven de f 6.- worden vergoed.
De afdeling Enschede heeft een programma opgesteld, dat aan elke deelnemer zal worden toegezonden na ontvangst van het kamp- geld. Dit moet voor 10 Sept. worden overgemaakt. Doe het echter direct na ontvangst van de Driemaster om teleurstelling te voor- komen. Na 10 sept. binnengekomen opgaven kunnen zeer moeilijk nog worden ingelast!
Voor de leden, die zondagsmorgens een kerkdienst willen bijwonen bestaat hiervoor gelegenheid in Usselo of Haaksbergen.
Nogmaals, van harte welkom en tot ziens in Enschede.
Bert A. Velthuizen.
F.H.
kregen door giften en schenkingen.
Een bekende oliemaatschappij heeft b.v. een compleet miniatuur tank- station geschonken. Weliswaar komt hieruit geen benzine, maar toch draait de meter zodra een klant van
"benzine" wordt voorzien.
Dat echter niet alleen de kinderen aanwijzingen van de heer Brink krijgen, bleek wel toen wij met brandende cigaret deze zo "vuur- gevaarlijke" plaats van dichtbij be- keken. Direct schalde over het ter- rein: "En zo dicht bij een benzine- pomp roken, foei, dat is toch levens- gevaarlijk."
Zo is de heer Brink met z'n ogen overal tegelijk. De ouders echter, kunnen, als ze dit willen, rustig blijven zitten in het paviljoen of op het terras. Daar kan ook een ver- versing genuttigd worden.
Voor de kleintjes rijdt er iemand met een pony-wagen door. de tuin.
Hebben de grotere kinderen geen lust om aan het verkeersspel mee te doen, of kunnen ze geen voertuig meer bemachtigen, dan is er ook nog een rolschaatsbaan onder toe- zicht.
We vroegen de heer Brink of hier ook de examens voor het diploma Veilig Verkeer worden gehouden.
"Dit is, na de opening, voor de eerste keer wel gebeurd, maar zal in de toekomst toch waarschijnlijk met worden voortgezet. Het bezwaar is, dat de geplaatste borden voor een examen te dicht op elkaar staan.
Een tweede bezwaar is het ontbre- ken van werkelijk verkeer.
Verder mogen we veronderstellen, dat de Asser Verkeerstuin, die he- laas nog de enige in ons land is, ook aan de regeringstafel ter sprake zal komen.
Onopvallend en van zijn welver- diende vacantie genietend, bracht ook de minister van Economische Zaken, prof. Dr. Zijlstra met zijn gezin deze middag een bezoek aan de tuin. De drie kinderen van de heer Zijlstra probeerden ook de voertuigjes.
Hopelijk kunnen ook andere plaat- sen dit Asser initiatief navolgen en zullen zij daarbij dan niet te veel gehinderd worden door de alles af- remmende bestedingsbeperking.
De jeugd heeft een dergelijk leer- zaam spel hard nodig in de toe- nemende verkeersdrukte. Zoals dit Asser voorbeeld is aangepakt kan het ook elders in samenwerking tussen gemeente, onderwijs en par- ticulier initiatief opgelost worden.
Uiteindelijk zullen de gemaakte kosten d~ gemeenschap zeker baten opleveren door een lager aantal verkeersongevallen. Over de om- vang hiervan valt natuurlijk nog niets te zeggen. Vindt men echter, als hier, de juiste personen om een dergelijke tuin te leiden, dan zal een beter gedisciplineerd publiek straks de weg gaan gebruiken.
BERT A. VELTHUIZEN
Onderwijsvernieuwing behoeft niet Ie nu mogelijk
wachten, doch • IS reeds
Interessant gesprek met het Eerste Kamerlid de heer J. W. van Hulst
"Het is een verkeerde gedachtegang te denken, dat de invoering van de onderwijsvernieuwing zou afhangen van het aantal leerkrachten.
Hoewel er nu een groot tekort aan onderwijzers en leraren is behoeft dit geen rem te z~in voor de onderwijsvernieuwing.
krijgt hij weer een nieuwe taak.
Zo kan tenminste iemand die goed is in wiskunde na een half jaar reeds klaar zijn met die leerstof voor dat jaar.
ledere onderw~izer en leraar, die voor de klas staat kan name~ik reeds
onderwijsvernieuwingen doorvoeren." De leerling kan echter nu nog niet overgaan. Doch in de nieuwe wet moet de gelegenheid komen per vak overgangs- en eindexamen te doen.
In het tegenwoordige systeem is het uitermate dwaas, dat een leerling, die negens of tienen heeft voor be- paalde vakken, deze weer over moet doen, wanneer hij of zij door an- dere slechte cijfers blijft zitten.
Dit was de inleiding van een gesprek met het Eerste Kamerlid drs. J. W.
van B u I s t (C.H.U.), directeur van de Hervormde Kweekschool te Amsterdam.
Op onze vraag wat het kenmer- kende verschil is tussen het oude en het nieuwe systeem van les- geven, antwoordde de heer Van Hulst: "Ik geloof, dat ik de oude ma- nier het beste kan karakteriseren door te zeggen, dat de school vroe- ger een luisterschool was. Het kind was passief.
De onderwijzer begon om 9 uur te praten en bleef alle schooluren aan het woord. Het parool voor de kin- deren was: armen over elkaar, lip- pen op elkaar!
Dit gaat echter recht in tegen de kinderlijke psyche.
Een kind heeft een bepaalde ac- tiviteitsdrang en wil die uiten. De school moet daarvoor de nodige ruimte bieden.
Verder wordt aan de gemeenschaps- zin en het verantwoordelijkheids- gevoel van de leerlingen veel meer aandacht dan vroeger besteed.
Een eenvoudig voorbeeld kan dit illustreren. In iedere klas staan wel wat bloemen en planten. Vroeger werden deze door de onder- wijzer(es) verzorgd. In het nieuwe onderwijssysteem verzorgen de kin- deren de bloemen.
Vanuit dit simpele voorbeeld kan men de lijnen verder doortrekken.
Laten we de rekenles eens bij de kop nemen. Het oude systeem: re- kenboekje met sommen. In de nieuwe school: bijvoorbeeld met el- kaar uitrekenen de inhoud van het klaslokaal. Daarvoor moet het lo- kaal worden opgemeten. Dit moeten de leerlingen zelf doen.
In de klas zitten ramen. Stel, dat de onderwijzer als opgave geeft:
indien de ramen kapot zijn hoeveel glas is er dan nodig om het te her- stellen en wat is de prijs? Laat eerst de maten nemen en stuur dan een paar leerlingen naar een glazen- maker om de prijs te vragen.
Zo kan men doorgaan. Op deze ma- nier zien de kinaeren tegelijkertijd de noodzaak in van het rekenen.
In het kader van de onderwijsver- nieuwing moet m.i. ook worden ge- zocht naar een type sommen dat nauw met de praktijk samenhangt.
Laat de kinderen in de hogere klas- sen maar eens weeklonen bereke- nen met alle premie- en loonbe- lastingtarieven, die er bij te pas komen.
Een vak als aardrijkskunde moet ook geheel anders gedoceerd wor- den. Het moet in de eerste plaats milieu-kennis geven.
Wat heeft een Amsterdamse jongen of meisje er aan de landen van Zuid-Amerika op te kunnen dreunen als hij of zij niet weten waar de Koenhaven is, of de dokken van de K.N.S.M.
Zo kan men met alle andere vakken doorgaan. De kern van de onder- wijsvernieuwing moet zijn, dat de kennis in het kind functioneel wordt.
Middelbare school
Op de middelbare school kunnen vernieuwingen niet zo snel worden ingevoerd als bij het lager onder- wijs.
Hier hebben we met exameneisen te maken. Daar moet naar toe wor- den gewerkt. Zolang de wet nog niet is veranderd kunnen daarom ingrijpende vernieuwingen nog niet worden doorgevoerd, Maar dit be- tekent niet, dat er helemaal niets gedaan behoeft te worden.
ook hier zullen we oud en nieuw even tegen over elkaar stellen, Oud: iedere leerling krijgt voor een bepaalde dag dezelfde leerstof op.
Nieuw: de leraar zegt bijvoorbeeld:
eind oktober moet je met leerstof daar en daar zijn.
Een soort takensysteem. Wanneer de leerling vóór die tijd klaar rs,
"rwsr:uz
--
w --=---w: cua= _._
wOok op de lagere school zal op de duur de overgang per vak moeten gaan. Een leerling, die bijvoorbeeld goed is in rekenen, geschiedenis en tekenen zal voor deze vakken in de 5e klas kunnen zitten en voor de andere vakken in de 4e.
Op sommige punten. heb ik zeker bezwaren tegen het Amerikaanse onderwijssysteem, maar op één ding zou ik toch graag willen wijzen, dat ik als een voordeel zie. Een eind- examencandidaat moet daar bij- voorbeeld in totaal 100 punten halen om geslaagd te zijn. Behalve voor zijn schoolvakken kan hij ook voor
LIMBURGSE VLA ·-
M et ingehouden adem plegen wij de laatste jaren regelmatig de goed doort?rochte artikelen tot ons te nemen, die sociologen, stedebouwkundtgen, filosofen en andere geleerde rakkers wijden aan het probleem der "volte". Over de opeenhopingen, de massa's.
Sinds enige dagen weten wij, dat al deze nijvere schrijvers geen notie van dit probleem hebben, tenzij ze zich op een zomerse dag in augustus aan een escapade in Valkenburg gewaagd hebben.
Niets kwaads vermoedend passeerden wij, persoonlijk mogen wij wel zeggen, deze maand de Valkenburgse grenspalen. Gij moest dit ook eens doen. Aan de talloze aanwijzingen en mededelingen, die V.V.V. overal heeft neergezet ontbreekt er slechts één, nl. de
be-,kende slagzin "Laat alle hoop varen, Gij die hier binnen treedt",.
Aan het verbijsterend oog ontrolt zich een tafereel, waarbij de meest zwartgallige dissertaties over recreatieproblemen verbleken tot sprookjes van Moeder de Gans.
Valkenburg is een plaats met om het andere huis een hotel of pension en om de vter huizen een ijssalon of patat-établissement.
De overblijvende panden zijn souvenirwinkels of schietten'ien) Langs dit alles defileren in 1·ijen van vier legioenen vakantiegan- gers, kenbaar aan spijkerbroek, wielrennerspet en bergstok.
Vooral een bergstok, ander begint ge niets, in Valkenburg.
Met de hand op het hart mogen we wel zeggen niets tegen vacan- tie te hebben, doch toen wij op bovengenoemde dag (in augustus) gillend V alkburg uitrenden stonden wij op het punt de anti-vacantie campagne direct aan te vangen.
Doch deze opwelling was geen lang leven beschoren. Er is ook een ander Limburg. Dat is het Limburg van kleine slingerende paadjes, door bossen en langs glooiende bouwlanden. Het Limburg van heuvels, van kleine beken, het Limburg der stilte.
Want het merkwaardige is, dat al die duizenden vacantiegangers zich buiten de centra op schijnen te lossen zonder een spoor achter te laten. Zelfs geen bergstok. Men kan uren lopen zonder iemand te ontmoeten en wanneer men al dwalend langs de kronkelende weggetjes het spoor bijster is geraakt en de goede weg wil vragen waant men zich alleen op de wereld.
Over een escapade in Zuid-Limburg ligt ook iets onwezenlijks.
Eerst later realiseert men zich de aard van het verwarrende ele- ment in zo'n vacantie. Dit element schuilt in de omstandigheid, dat men op een zwerftocht door deze streek steeds weer opgaat in mooie vergezichten, in het kleurenspel langs de heuvels en de ve1·- latenheid van de smalle wegen. En als men dan weer terugkeert in het kleine hotel dient zich plotseling de verrassing aan dat men tóch in Nederland blijkt te zijn.
Gij weet wel, dat land van die elf miljoen inwoners. Gij kunt ze in Valkenburg - 's zomers - persoonlijk natellen. Bijna allemaal.
BOVLEV ARDIER
andere prestaties punten krijgen.
Bijvoorbeeld voor het behalen van zwemdiptoma's, rijbewijs, het leve- ren van een goede sportprestatie, enz.
Dit heeft grote waarde. In ons on- derwijssysteem kan iemand met zeer goede cijfers zijn examen doen en in de maatschappij twee linkse handen hebben.
Waarom zou men bijvoorbeeld voor het zèer goed kunnen spelen van viool of piano geen punten toe- kennen?
Aan de meer menselijke kant van de opleiding moet veel meer aan- dacht worden besteed.
Mulo-onder...,iis
In dit verband zou ik er op willen wijzen, dat het Mulo-onderwijs te sterk intellectualistisch is. Er moet veel meer aandacht worden be- steed aan muziek. zang en tekenen.
De estetische vorming is toch waar- lijk belangrijk genoeg. Ook de gym- nastiek komt te vaak in de ver- drukking. Dit deel van het onder- wijs moet daarom zeer zeker op de helling.
Tot nog toe is het Mulo-onderwijs op geheugentraining gericht. Dit is niet genoeg. Die dingen, die het nauwste met het menszijn samen- hangen mogen niet vergeten wor- den.
K...,eehsehool
De kweekschool is bij de wet van 1952 goed geregeld. In dit nieuwe systeem kan nu veel meer aandacht worden besteed aan de culturele en maatschappelijke vor~ing van de leerlingen.
Een vak als wijsbegeerte kan nu plaats krijgen op het lesrooster.
Verder mag er vier uur worden be- steed aan zang en muziek.
Het kweekschoolonderwijs beweegt zich thans in de goede richting.
Hoger onder...,ijs
Op het hoger onderwijs wil ik niet te diep ingaan. Ik zou één probleem echter aan de orde willen stellen, namelijk de te lange studieduur. Het duurt m.i. veel te lang, voor dat de student zijn plaats in het maat- schappelijk leven kan verkrijgen.
Door de militaire dienstplicht wordt dit nog erger. Het baccalaureaats- examen is wellicht in deze een op- lossing.
Verder kunnen lange verlovingen van studenten ook niet gezond zijn.
De gehele iysieke status van de Nederlandse student is door de lange studieduur m.i. niet zo best."
Uit het gesprek met het Kamerlid Van Hulst blijkt wel, dat een groot aantal onderwijsvernieuwingen reeds kan worden ingevoerd en in vele gevallen al is ingevoerd.
Aan de andere kant zien wij veel te veel scholen, waar deze vernieu- wingen, om welke reden dan ook nog niet zijn doorgevoerd.
Daarom zal een wettelijke regeling om het gehele Nederlandse onder- wijs in gezonde banen te doen ko- men niet lang meer mogen uit- blijven.
FERRY HOOGENDIJK
N.V. KATOENSPINNER IJ BAMSHOEVE
ENSCHEDE
Spinners en Twijners van katoenen Weef- en Tricotgarens in veelzijdige opmaak Kwaliteit K. B. . . . . .de beste I
Boekbespreking
DE NIEUWE I{LASSE
Vernietigende aanklacht van gewezen communist
In Amerika is het boek van de Joe- goslaaf Milovan Djilas, "De Nieuwe Klasse", van de pers gekomen. Het boek is een felle, misschien zelfs wel de felste aanklacht ooit tegen het communisme verschenen.
Djilas zit nu in een gevangenis te Belgrado. Voor de celdeuren achter hem gesloten werden heeft hij nog kans gezien de maatregelen te tref- fen om het boek uit zijn land te doen smokkelen en gaf daarbij als opdracht het boek te publiceren, ongeacht de gevolgen die dit voor hem zou kunnen hebben. Gevolgen zal het uitvoeren van zijn wens ze- ker hebben. Zelfs in de ietwat ge- democratiseerde staat van Tito.
De nieuwe klasse waar Djilas zijn vernietigend requisitoir over houdt is de klasse van de heersers in de communistische landen. De kleine groep van verharde fanatici, die tienduizenden vermoordt in het be- lang van het grootse experiment;
de vervorming van de mens.
Dat in de communistische landen de macht in handen van het volk zou zijn is de meest lugubere grap uit de wereldgeschiedenis. Sterker dan onder enig ander stelsel, in het ver- leden of het heden, bestaat daar het onoverbrugbare verschil tussen de heersenden en de horigen. De heer- senden zijn de bonzen uit het par- tijapparaat, de horigen vormen de grote, grauwe massa, die met ver- raad en terreur langs de eindeloze weg naar het communistische geluk wordt geranseld.
Djilas laat niets van deze schijn- wereld heel. Scherp analyseert hij de wezenstrekken van het commu- nisme, dat hij als oud-wapenbroe- der van Tito en naoorlogs regeerder van Joegoslavië intens beleden heeft.
Als grootste wezensfout van het stelsel, dat het heil voor miljoenen heet te brengen, wijst hij het ver- nietigen van iedere afwijkende ge- dachte aan. De absolute onderwer- ping van het denken van de indivi- duele mens, waardoor alle initiatief gedood wordt en de mens ·getrans- formeerd dreigt te worden tot een ledepop.
"De communistische revolutie vormt een verdraaiing van de waarheid", schrijft Djilas. "Deze revolutie kan geen enkel ideaal aanwijzen, dat zij heeft weten te verwezenlijken.
Geen enkele andere revolutie heeft zoveel beloofd en zo weinig tot stand weten te brengen. Demagogie en valse voorstellingen zijn onver- mijdelijk onder communistische leiders."
De veroordeling van het communis- me door de vrije mens zal door het
boek van Djilas niet onverzoen- lijker worden. Na lezing van het boek kunnen alleen de beweeg- redenen voor de allerfelste veroor- deling meer achtergrond krijgen, omdat Djilas' oordeel het oordeel is van iemand, die meegewaad heeft door de brei van leugens en zelfver- afgoding, welke de communistische machine draaiend houdt.
Door onze afkeer bij voorbaat zal ondanks alle streven naar objectivi- teit het sentiment een rol spelen.
Djilas schreef zijn requisitoir als laatste daad, want iemand die een boek als dit in een communistische staat schrijft heeft al afscheid van het leven genomen. Wanneer men zich in deze situatie weet bestaat er geen behoefte meer aan over- drijving of vertekening, zelden zal een mens in staat zijn onbe- vangener de waarheid te benaderen.
Anders ook dan een Koestler, Krav- chenko, Silone, Spender of Gide was Djilas de man op de plaats zelf. De eerstgenoemden moesten zich weer acceptabel maken toen zij de god die faalde de rug hadden toege- draaid; bovendien wisten zij zich veilig, aan de goede kant van de we- reldbol. Zo niet Djilas, hij hoefde zijn bestaan niet te rechtvaardigen tegenover de wereld, hij had zich - op deze wereld - alleen te rechtvaardigen tegenover zichzelf.
Ook wist hij, dat dit politieke tes- tament zijn einde alleen maar kon versnellen.
Het boek "De Nieuwe Klasse" is be- halve als vernietigende veroordeling van het communisme door een in- sider ook in ander opzicht van groot belang.
Het verschijnen van dit boek is weer een teken, dat het communis- tische bolwerk geen onaantastbare vesting is. Steen na steen wordt los- gewoeld, omdat de krachten van de vrijheid niet te stuiten zijn. Zoals in de gruwelutopieën Brave new world, 1984, en Ape and Essence de menselijkheid toch steeds weer on- uitroeibaar bleek zal ook in de binnenste verdedigingslinies van het communisme onophoudelijk de in- dividuele mens opstaan uit de ver- doving en zich zijn individualiteit bewust worden.
En iedere keer wanneer dit gebeurt zullen de doodsklokken van het communisme luider klinken.
Dit is de grote betekenis van het boek dat Djilas aan de wereld gaf.
G. D.
W ARM TE EESIE ISSELAARS
ROTTERDAMSE WERKT.- EN MACH. FABRIEK .,WEES IE"
HOOFDWEG 95-99 ROTIERDAM
TEL. 118575 3lijnen
P. KOUTSTAAL
BOLNES - Ringdijk 540 - Telefoon K 1896 -
598
Scheepslimmerwerk
Isolatie en betimmering van Koelruimen en Koelhuizen
~ .. I'
4t!!~!,~~~
.rH-;U Hi"u,
I I I I I I I I I
U zegt terecht.·
't is goed belegd!
wanneer gij Uw overtollige kasmiddelen hebt geplaatst op een
HBO-bankboekje
dat U
geeft.
Een belegging
zonder koersrisico zonder provisie-kosten.
I I I I I I I I I I i Ook voor U: de HBU ~~
I HOLLANDSCHE BANK-UNIE
N.V.I
L .:E:: D::G =ER:. '.J
DIENSTPLICHT VOOR BEIDE SEKSEN?
V oortge~et debat o'l7er een onderwerp, dat '17ele jongeren be~ig houdt
(ingezonden)
In het nummer van juni j.l. heeft de heer Franken betoogd, dat het logisch is en in de sociale ontwikkeling ligt, dat de dienstplicht wordt vervuld door beide seksen. Naar mijn mening terecht.
Hoewel de vrouw nog niet geheel geëmancipeerd is, kan reeds gecon- stateerd worden, dat de vrouw streeft niet naar gelijkwaardigheid met, doch gelijkheid aan de man. Is de vrouw eenmaal de volledig gelijke van de man, sociaal gesproken, dan zal zij mijns inziens ook aan de dienst- plicht moeten geloven.
Een volledig staatsburgerschap houdt dit zeker in. Als, gelijk het vrou- welijk .J.O.V.D.-lid uit Drouwenermond zegt, door een brand één helft van een stad verwoest wordt, gaat het inderdaad niet aan te zeggen:
nu de andere helft ook. Maar wel: in die ene helft zitten mannen en vrouwen zonder onderscheid. Mannen en vrouwen dienen de ongemakken der gemeenschap gelijkelijk te dragen.
Bovendien, de sociale ontwikkeling wijst reeds in deze richting. De afge- lopen oorlog heeft geleerd, dat de vrouw haar plaats in de strijdkrachten zeer goed kan vervullen. Israël heeft bewezen, dat de vrouw een uit- stekende "frontsoldaat" is. En nu mag men wel zeggen, dat het hier een noodzaak is, maar ook de diénstplicht is een noodzakelijk kwaad en waarom zouden de mannen hiervan alleen de dupe zijn?
Het bovenstaande zou slecht;·;r{d:;;;-anderen hoofde met het leger kunnen zijn, indien de natuurlijke mee ....
verschillen tussen man en vrouw daartoe aanleiding zouden geven.
Tekenend voor de houding der vrouwen is de opmerking van het vrouwelijk J.O.V.D.-lid uit Drouwe- nermond: Dit is iets waarin we vrij moeten blijven. Ja, de vrouw wel, maar 'de man niet.
Mej. Haag haalt in de laatste alinea van haar schrijven twee zaken door elkaar, nl. de vrouw en de moeder.
Dienstplicht voor de vrouw hoeft niet te betekenen dienstplicht voor de moeder. De meeste vrouwen zijn op twintigjarige leeftijd nu juist nog niet moeder. Stel een gezin, waarvan de vader moet dienen - wat meestal niet nodig is wanneer deze kostwinner is - en de moeder gaat bijverdienen - hetgeen steeds meer voor zal komen - is het dan niet beter ook de vrouw-moeder te laten dienen. Immers, van de op- voeding komt weinig of niets te- recht.
In geval van oorlog wordt het on- derwijs ontwricht, zegt mej. Haag.
Niet alleen het onderwijs, lijkt mij, maar de gehele maatschappij.
Zeer zeker zal de vrouw geestelijke en lichamelijke nadelen ondervin- den van de dienstplicht, dezelfde die de man thans ondervindt.
Kortom, op grond van de conse- quenties der sociale ontwikkeling, met name de emancipatie ben ik niet alleen van mening, dat het aan- beveling verdient beide seksen te verplichten te dienen, maar ook dat deze verplichting werkelijkheid wordt. We wachten dus maar af.
Amsterdam.
A. F. COCHERET
DE LA MORINIERE
*
Dit nu is m.i. niet het geval. De opmerking, door de redactie in haar onderschrift op het artikel van de heer Franken gemaakt, als zou de vrouw "van nature" een taak, een specifiek vrouwelijke taak hebben, is onzin. Wanneer men au bout de son latin is, gebruikt men veel te vaak het argument dat iets "van na- ture" zus of zo is. Dat de vrouw kinderen kan baren en de man niet
i~ lwi ttlilg~J ttutuutlijkt< itt deze.
De heer Franken antwoordt de redactie en andere opponenten
Hiermede staat nog lang niet vast, dat de vrouw deze kinderen het best kan opvoeden, kortom een taak als opvoedster heeft.
Integendeel, voor mannen zowel als voor vrouwen geldt: Sommigen kunnen het, anderen zullen het nooit leren. De argumenten die Moeder Natuur ons aan de hand doet wijzen m.i. in geheel andere richting. Immers, meestentijds zijn het de vrouwtjes die het eigen
"nest" verdedigen. Maar de men- senmaatschappij heeft zich zover ontwikkeld, dat de natuur ons in dit opzicht niet wijzer kan maken.
Wanneer het dan al zo zou zijn, dat vernietiging de vrouw vreemd is, quod non, dan geldt dat evenzo voor de man. Is het zo specifiek manlijk om te dienen? De mensen zijn er niet om elkaar dood te slaan, dit geldt voor beide seksen. Dat de mensen elkaar toch dood slaan, el- kaar veelal het licht in de ogen niet gunnen, geldt evenzeer voor beide seksen. Is de vrouw eenmaal sociaal de gelijke van de man, dan moet zij evenzeer de maatschappij ver- dedigen, want ook dit geldt dan voor beide seksen.
Ten slotte nog enkele opmerkingen over de reac-ties op het artikel van de heer Franken. De heer Velthui- zen stelt de geneeskundige troepen voorop als eventueel toekomstig werkterrein voor de vrouwelijke dienstplichtigen, noemt dit een bij uitstek vrouwelijk beroep. Dit is niet juist, het is in oorsprong zeker meer mannelijk dan vrouwelijk.
Men denke maar aan de napoleon- tische legers: mannelijke zieken- verplegers. De vrouwen waren toen marketentsters, gingen althans uit
Ik ben bijzonder verheugd, dat mijn artikel enkele J.O.V.D.-leden gestimu- leerd heeft tot een antwoord. Eer.lijk gezegd heeft deze belangstelling mij een beetje verbaasd, want dit onderwerp is zo obscuur dat in de Universiteits Bibliotheek te Amsterdam met zijn anderhalf miljoen delen er in het geheel geen literatuur over te vinden was.
Voor schrijvers en redactie te beantwoorden wil ik nog enkele argu- menten uit mijn artikel in herinnering roepen.
Ik heb toen gesteld, dat zich op maatschappelijk gebied een gelijkstelling tu.en man en vrouw aan het ontwlk,kelen ls, hetgeen zich onder andere uit, in een streven naar gelijke betaling voor gelijke diensten, openstelling
van alle ambten voor de vrouw, etc.
Als deze ontwikkeling doorgaat ontstaat er voor de mannen, die lange tijd door de dienstplicht uit de gemeenschap verdwijnen, een concreet maatschappelijk en financieel nadeel.
Deulsche Jungdemokralen komen naar het Noorden
Belangrijk weekend op·28 en 29 september a.s.
Op zaterdag 28 en zondag 29 september a.s. komt een groep Deutsche Jongdemokraten uit Nedersaksen een bezoek brengen aan het Noordelijk distrikt van de J.O.V.D.
Bet programma luidt als volgt:
ZATERDAG
3.00-3.15 uur aankomst Duitse deelnemers.
3.30 uur. Inleiding door Ir. U.S.T. Joustra.
Onderwerp: "De economische betekenis van Groningen, mede in verband met N.W. Duitsland."
7.00 uur. Koffiemaatijd.
8.00 uur. Gemütliches Zusammensein, dansen, muziek: Evelyn Novaceck.
12.00 uur. Sluiting.
ZONDAG
9.30 uur. Koffiedrinken in Suisse.
10.00 uur. Autotocht door N-Groningen, bezichtiging van de Menkemaborgh.
1.00 uur. Diner in Suisse.
2.00 uur. Inleiding door Mr. C. Berkhouwer.
Onderwerp: "Wir Jugend in neues Europa".
5.00 uur. Vertrek alle deelnemers.
Zoals een ieder wel zal begrijpen, is dit voor de ledeJ;J. van het Noordelijk distrikt van de J.O.V.D. een ideale gelegenheid kennis te nemen van wat er leeft bij de liberale jongeren in West-Duitsland en op een gezellige wijze van gedachten te wisselen met onze libe- rale buren.
Opgave graag zo spoedig mogelL1k en uiterlUk voor 7 september bij de sekretaris van het Noordelijk distrikt der J.O.V.D. F. J.
Dillingh, Dorpsstraat 17, Bronneger Borger.
Opgave-formulieren worden toegezonden door of kunnen verkregen worden bij de afdelingssecretariaten.
Amerikaanse statistici brachten deze maand het bericht, dat zij verwach- ten, dat Amerika in 1970 evenveel manlijke .w: nouwelij!H: berm.ps- beoefenaren zal tellen, hetgeen dus betekent, dat tegen die tijd prak- tisch alle gehuwde vrouwen, al of niet part-time, zullen werken. Er zal dus niet alleen naar kwaliteit, maar ook naar kwantiteit een ge- lijksi.e:ling plaats vind~-:t.
Als deze gelijkstelling voltooid zal zijn, dan valt het m.i. niet meer te verdedigen, dat alleen de man één à twee jaar aan de gemeenschap onttrokken wordt. De vrouw zal even lang als de man haar plaats in de maatschappij moeten verruilen voor één, die de verdediging van het land ten goede komt.
Heb ik in het juni-artikel vermeden de vraag te beantwoorden welke opleiding en taken nu speciaal de vrouwen toevallen, graag ga ik er nu verder op in.
Als men een aantal personen wil laten samenwerken en tot een een- heid maken, hetgeen voor alle diensten in het leger nodig is, dan behoort er een zekere discipline te zijn.
Deze discipline, tezamen met ken- nis van de hiërarchische opbouw van een leger en de eerste begin- selen van de wapenhandel, dient gevormd te worden in een dienst- -tijd van ± lYz tot 3 maanden, die voor alle vrouwen verplicht moet zijn (d.w.z. alle voor de dienst goedgekeurde vrouwen), met tijde- lijke ontheffing voor zwangere vrouwen, etc.
Hierna een encadrering in het leger van alle vrouwen zonder kinderen, waarbij zij in die diensten geplaatst kunnen worden, die Eert Velthui- zen noemde. De vrouw als front- soldaat trekt mij niet aan, maar ik zou deze mogelijkheid willen open laten voor bijvoorbeeld vrijwillig- sters.
De vrouwen met kinderen zullen naar hun gezin terugkeren, maar eenzelfde tijd als hun collegae on- der militaire discipline blijven en verplicht zijn enkele uren per week (vervolg pag. 6)
te geven aan BB of een vernieuwde Nationale Reserve. De opgeheven Nationale Reserve was bestemd -voor het verrichten van bewakings-
diensten in het binnenland, een taak, die zeer goed door vrouwen vervuld zou kunnen worden.
Na het bovenstaande zal het duide- lijk zijn, dat ik het grotendeels eens ben met hetgeen Bert Velthuizen geschreven heeft; er zijn slecht"s en- kele graduele verschillen overge- bleven, bijvoorbeeld Bert wil geen actieve dienst voor gehuwde vrou- wen, terwijl m.i. het kriterium moet liggen bij vrouwen met kinderen {al of niet gehuwd); maar over het principe bestaat er geloof ik geen verschil. Ben ik dus blij een mede- stander te hebben gevonden, het spijt mij, dat er (nog?) geen in- stemming van vrouwelijke zijde ge- komen is, daar de twee schrijfsters zeer -positief stelling nemen tegen de strekking van mijn artikel.
Een vrouwelijk Drouwenermonder J.O.V.D.-lid (mogen we de naam niet weten?) meent, dat onze vrou- welijke bevolking er vrij van moet blijven, omdat er al veel te veel verplicht is. Hoewel ik bijzonder ge- voelig en ontvankelijk ben voor het woord vrij, ik ben toch J.O.V.D.-lid, geeft het m.i. geen bewijs voor de stelling, dat alleen de vrouwen vrij van dienst moeten blijven.
Ook de mannen zouden er graag vrij van blijven. Maar er is een le- ger nodig en dan komt de vraag van gelijke rechten, gelijke plichten op.
Het lijkt mij toe, dat het probleem begint, waar de schrijfster opge- houden is.
haar artikel pathetisch uit: "wat moet er gebeuren met die kinderen, wanneer ook de moeder wordt weg- gehaald." Wel, niets, want de moe- der wordt niet "weggehaald", zij zal ln het binnenland, in eigen stad en plaats, haar diensten leveren, zoals ik boven betoogd heb. Vrouwen met kinderen zijn overigens een minder- heid in de groep van 18-20 jarigen.
Dat er geen werkenden meer in het binnenland beschikbaar zouden blijven, waardoor ontwrichting zou ontstaan in industrie en onderwijs is een misvatting.
Ik ben uitgegaan van een vaste sterkte van het leger. Komt er nu algemene dienstplicht voor vrouwen dan zal men of de diensttijd ver- korten en of op grotere schaal vrij- stellingen geven. Er zal dan in het Land een substitutie plaats vinden in die zin, dat voor de vrouwen, die in dienst gaan, een even groot con- tingent mannen vrijkomt.
Dit geldt in vredestijd, maar zou men in een oorlog bijvoorbeeld al 't onderwijzend personeel, binnen ze- kere leeftijdsgrenzen, oproepen waardoor het onderwijs zou stag- neren, dan liever dat, dan onze vrij- heid te verliezen.
Ik kan echt niet garanderen, dat de vrouw geen lichamelijke en gees- telijke nadelen van de dienst zal ondervinden, maar het komt me wel hoogst onwaarschijnlijk voor. Een vergelijking met de sport is hier op zijn plaats, want qua beweging wijken de oefeningen in dienst daar niet van af. Als er nadelen aan verbonden zouden zijn zou de sport- keuring toch nooit toestemming ge-
voetballen, honkballen en ga zo maar door.
Wat het bijbrengen van hygië- nisch besef en klassenoverbrugging betreft, ik heb ze zelf uitdrukkelijk bijkomstig genoemd, ook voor mannen geldend en voor het pro- bleem verder niet van belang.
Aan het slot van haar betoog maakt Joke Haag een opmerking, die we ook bij de redactie terugvinden - de redactie baseert haar hele af- wijzen er zelfs op - , namelijk dat het de taak van de vrouw is moeder en opvoedster te zijn.
Tegen deze opvatting wil ik fel pro- testeren, want daarop baseerden de tegenstanders van de vrouweneman- cipatie zich bij hun argumentatie, die tot doel had de invloed van de vrouw te beperken tot haar gezin en haar verder onmondig te laten;
het is tegen die mening, dat de fe- ministen storm gelopen hebben.
In alle sectoren van het leven dient men de gelijkheid van de seksen te erkennnen, hetgeen niet in tegen- spraak is met een daarnaast staande specifieke taak van de vrouw. Die specifieke taak van de vrouw zal, zoals ik boven uiteengezet heb, geen belemmering zijn voor de uitvoering van het gelijke rechten, gelijke plichten.
Amsterdam. C. A. FRANKEN
Neen : tegen !
Geachte Redactie,
Naar aanleiding van het artikel
"Dienstplicht voor beide seksen ge-
wenst", moet het mij van het hart, dat ik het volkomen oneens ben met de strekking van dit artikel.
Wanneer ik het goed begrijp, wil de heer Franken de vrouw gelijk- stellen met de man in uiterste con- sequentie en dat is m.i. onmogelijk.
De vrouw zou de militaire dienst lichamelijk wel aankunnen, maar geestelijk zou zij er als een wrak uitkomen. Als men eens ziet in wat voor (geestelijke) toestand sommige robuust gebouwde jonge mannen na hun diensttijd zijn, dan bekruipt mij de schrik hoe frêle figuurtjes gewoon zijnde op naaldhakken rond te fladderen, na een tijd van een aan die van een man gelijk- waardige militaire dienst, er uit zouden zien.
Er is al zo weinig aardigs tegen- woordig en moet ook dat nog ge- nivelleerd worden in spijkerschoe- nen en battledress?
Neen, geen militaire dienst voor de exponent der schoonheid; de vrouw.
De man vervult zijn plicht ten op- zichte van de gemeenschap, door 's konings wapenrok aan te trekken, maar vervult de vrouw niet een veel belangrijker taak voor die ge- meenschap, n.l. het voortbrengen en vormen van de leden daarvan?
Het lijkt mij wel gewenst, dat de vrouw op de hoogte wordt gebracht met werk van administratieve of verplegende aard, zodat bij een eventueel calamiteit zij kan wor- den ingeschakeld. Werk bij radar of asdic verrichten vrouwen beter dan mannen! Maar dienstplicht voor vrouwen, dat nooit.
LEO VRIJMAN
Huisvesting van jonge gezinnen. blijft een schreeuwend vraagstuk
Een cri de coeur van een jongere
Naar aanleiding van het onlangs verschenen rapport van de Gezinsraad omtrent huisvesting van jonge gezinnen zou ik het volgende onder Uw aandacht willen brengen, ofschoon over dit onderwerp al bijzonder veel geschreven en gediscussieerd is.
Onder jonge gezinnen verstaat men die gezinnen, waarvan de man nog geen 35 jaar is; volgens het bovengenoemd rapport (dat voor f 1,50 bij de boekhandel verkrijgbaar is en uitgegeven werd door de Staatsdrukkerij te 's-Gravenhage) zijn er in ons land 560.000 jonge gezinnen, waarvan 20% inwonend is. Van deze 20% wonen er 75.000 bij de ouders in; dat is ruim 60%.
zeer beperkt. Bovendien heeft men rekening te houden met de hoofd- bewoners; het inwonende gezin is nooit volledig vrij en dat geeft con- flicten.
Daarbij komt nog, aldus het rapport, dat men nog geen rekening heeft gehouden met het feit, dat men pas voor een huis kan worden inge- schreven als men al getrouwd is. Wat weet men nog van verloofden, die
niet trouwen, omdat ze de meest
Ruimte voor een hobby
primitieve vorm van huisvesting niet kunnen verkrijgen?
Het enorme leed (zowel geestelijk als lichamelijk), veroorzaakt door de woningnood, komt niet tot uiting in openlijk verzet en opstandigheid.
Vele jonge mensen schijnen zich erbij neer te leggen, dat ze nood- gedwongen óf bij de ouders óf bij vreemden inwonen moeten als ze koste wat het kost trouwen willen.
Het huizentekort is een enorm ge- vaar, zo niet gevaar nummer één voor onze volksgezondheid.
De medici hebben voor praktisch alle ziektes geneesmiddelen ge- vonden, en voor de ziektes (en ik bedoel hiermee niet alleen de licha- melijke doch ook de geestelijke el- lende) die ontstaan door het ont- stellend gebrek aan woonruimte, bestaat m.i. slechts één genees- middel en dat is bouwen! ! ! Wanneer een jong gezin ergens gaat inwonen, is de ruimte, die het krijgt toegewezen, uiteraard (meestal)
Ruimte voor eeri hobby is er niet en is er ruimte, dan veroorzaakt een liefhebberij dikwijls lawaai. Kin- deren moeten stil zijn, anders "sto- ren" ze; hun levensvreugde mogen ze niet uiten. Vaak moeten ze sla- pen op de kamer der ouders en worden dan geconfronteerd met huwelijksintimiteiten. Begrijpt men, wat er met de jeugd van ons volk gebeurt?
Er wordt geklaagd over baldadig- heid van kinderen op straat, er wordt van alles en nog wat ge- creëerd om de jongens en meisjes van de straat te houden, maar ik wilde, dat, met al dat geklaag en het scheppen van speelgelegen- heden, men goed onder ogen zag, dat kinderen pas harmonisch kun- nen opgroeien in een goed gezins- leven, waar niet de spanningen van de ouders, veroorzaakt, door het woningtekort, afgereageerd worden op de kinderen, die ook al narigheid genoeg ondervinden door
de remmingen die ontstaan door on- gewenste omstandigheden.
Is het wonder, dat er vele, zeer vele inwonende echtparen zijn, waarvan de man iedere avond uit is en de vrouw de hele dag op straat loopt?
De vrouw zit per slot de hele dag in de zeer beperkte ruimte, waarin ze moet koken, naaien, werken en haar kinderen opvoeden; zij wordt nerveus en prikkelbaar en is het dan vreemd, dat de man, die 's avonds een onevenwichtige echt- genote vindt, bezigheden buitens- huis zoekt? Ik beweer volstrekt niet, dat alle inwonende gezinnen zo zijn, maar het komt veelvuldig voor.
Ik vraag mij af, wat er terecht komt van kinderen van ouders, zoals ik hierboven heb beschreven. Deze kinderen, die op alle mogelijke en onmogelijke manieren uit hun even- wicht worden gebracht, bergt men dan tot overmaat van ramp ook nog met 40, 50, ja zelfs met 60 in één klas, een eerste klas lagere school met 50 leerlingen is heden ten dage een normaal beeld.
Er zit bestedingsbeperking op de bouw van nieuwe scholen, die ter vervanging moeten dienen van af- gekeurde gebouwen; uitbreiding van het aantal schoolgebouwen vindt praktisch niet plaats. Er is genoeg gepraat en geschreven over het tekort aan onderwijzend perso- neel; huizen voor een gezinsleven zijn er niet. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst; welke toekomst heeft het Nederlandse volk, als het een opkomend geslacht heeft, dat in alle opzichten uit zijn lood geslagen is?
Doch elke zaak heeft twee kanten.
Laten wij nu het geheel eens be- schouwen van de zijde van diege- nen, die gedwongen worden door de overheid, om een jong gezin bij zich in huis te nemen.
Cebruih van keuhen
Bij gezamenlijk gebruik van keuken bestaat de mogelijkheid, (en ik denk hierbij nog niet aan de moeilijk- heden, die kunnen ontstaan, wan- neer twee dames tegelijkertijd ge- bruik willen maken van dit ver- trek) dat er onenigheid komt over het schoonhouden der keuken, wat eveneens een wrijvingspunt kan vormen in verband met trappen en portalen.
Tenslotte, en dit is wel de grootste moeilijkheden bij inwoning: de kin- deren. Een pas getrouwd stel komt bij een ouder echtpaar inwonen. De natuurlijke gang van zaken is dat er kinderen komen, doch heel dik- wijls stellen de hoofdbewoners de els, aat er geèn babys Komen, het- geen voor de jonge mensen welis- waar tegen-natuurlijk, doch van de kant van de ouderen heel begrijpe- lijk is.
Er zullen nog genoeg andere moei- lijkheden zijn die wij jongeren niet eens kunnen zien. M.i. is de wo- ningbouw afhankelijk van het par- ticulier initiatief en wanneer dit initiatief meer de vrije hand krijgt, bestaat de mogelijkheid dat aan nijpend gebrek aan woningen nog eens een einde komt.
JOKE E. HAAG
DE POLITIEKE OPBOUW VAN HET HEDENDAAGSE ITALIE
Opdat
eenonjuiste voorstelling van zaken wordt weggenomen
Bij diegenen, die nooit de gelegenheid gehad hebben, het moderne Italië van nabij gade te slaan, leeft waarschijnlijk een onjuiste voorstelling
van het politieke en maatschappelijke leven va!! de Italianen.
Wij, Noordelingen, zijn immers gewend alles wat in de landen van Zuid- Europa geschiedt met een korreltje zout te nemen en de prestaties van de bewoners nogal sceptisch te bezien.
Zeker, het is prettig onze vakantie in Italië door te brengen: de zon laat zich veel meer zien, dan bij ons. Wij liggen dus een week tot veer- tien dagen, al naar gelang onze tijd en financiële middelen het toelaten, iu een luie stoel aan de Italiaanse Rivièra of bezoeken met ongekende ijver en snelheid een groot aantal musea en bezienswaardige oude bouw- werken.
Door Italië's roem in het verleden is er een verklaarbare drang de oud- heid op de voorgrond te stellen. Het werkelijke Italiaanse leven wordt daarbij zodanig naar de achtergrond gedrongen, dat er nauwelijks meer dan vage schaduwen van overblijven. Wel dringt het tot ons door, dat er meer armoede moet heersen, dan bij ons. We hebben immers zoveel bedelaars gezien en armoedig geklede vrouwen met een kind op de arm, die om "dieci lire" vroegen.
Zelfs als we dit éne facet: de bede- larij iets nader willen beschouwen, stuiten we reeds op het feit, dat Italië geen volstrekte eenheid is.
We moeten al direct een verdeling maken tussen Noord-, Midden- en Zuid-Italië, die alle een verschillend karakter hebben.
Werkelijke armoede zullen we dan ook slechts beneden Rome aantref- fen, waar altijd werkloosheid heerst.
In Noord-Italië, het industrie-ge- bied, zijn natuurlijk wel bedelaars, doch deze spruiten niet voort uit een gebrek aan werkgelegenheid. Bo- vendien zijn ze geconcentreerd op de geliefkoosde plaatsen van de toeristen, die daardoor een ver- keerd beeld van de situatie krijgen.
Om de realiteit van het heden- daagse Italië beter te benaderen, is het in de eerste plaats van belang de politieke opbouw van de staat te bezien. In een democratisch land is de politieke structuur veelal een maatstaf voor het karakter van de staat; zij geeft aan, wat we kunnen verwachten en wat niet.
Geschikt 11oor de democratie ? Na de fascistische periode van Beni- to Mussolini heeft men zich wel eens afgevraagd, of Italië wel geschikt zou zijn voor een democratie; een vraag, die stellig bevestigend be- antwoord zal moeten worden. De democratie vond zijn oorsprong reeds in het oude Rome; en de stad- staten en zee-republieken geduren- de de Middeleeuwen hadden een sterk democratische inslag.
Na de éénwording trad er aanvan- kelijk een vertraging in de politieke bewustwording op, die Mussolini aan de macht geholpen heeft. Een ware democratie immers, is een de- licaat stelsel, dat met de uiterste voorzichtigheid en zorg door een volk gehanteerd moet worden.
Ontbreekt het diepere inzicht en de animo bij de kiezers, dan weten weldra enkelingen er hun voordeel mee te doen.
Evenals Hitier in Duitsland, is ook Mussolini in Italië met volkomen legale middelen aan de macht ge- komen en eenmaal zover gekomen, werden deze middelen afgeschaft.
De tweede wereldoorlog heeft ech- ter een sterke politieke bewust- wording van het Italiaanse volk be- werkt. In 1953 brachten niet minder dan 94% kiesgerechtigden hun stem uit, waarbij rekening gehouden
moet worden met het feit, dat er geen opkomstplicht bestaat.
Het huidige staatsbestel van Italië is gegrondvest door de Gaspari, die van 1945 tot 1953 ononderbroken premier is geweest. Op 2 juni 1946 beslisten ruim 54 % der Italiaanse kiezers voor een republiek. Op 10 februari 1947 tekende Italië te Pa- rijs als verliezer het vredesverdrag met de Geallieerden.
Op 1 januari 1948 trad de nieuwe Italiaanse grondwet in werking, die op zeer moderne wijze is opgesteld.
Behalve een regeling van de in- richting en de werkwijze der staats- organen en een groep artikelen be- treffende de politieke rechten en plichten van de burgers (die ook in de Nederlandse grondwet voorko- men), bevat deze constitutie ook een serie artikelen over de sociale mensenrechten, die geheel in de gêest van de tijd zijn opgesteld. In wezen zijn ze overbodig: een goede democratie is immers niet mogelijk, wanneer die mensenrechten: b.v.
het recht op arbeid, het recht op gezondheid, het recht op zeker-
heid, enz. niet een levend bestand- deel vormen van de maatschappij.
Deze groep van artikelen is dan ook noodzakelijkerwijs vaag en zij drukken slechts een streven uit.
Een belangrijk artikel van de Ita- liaanse grondwet bepaalt, dat Italië ondeelbaar is. Hieraan wordt echter direct de regeling van een gedecen- traliseerd bestuur toegevoegd. Lo- cale autonomie wordt erkend en be- vorderd. In feite is dit een zeer verstandige maatregel, die men vooral heeft kunnen bewerkstelli- gen als reactie op de verregaande centralisatie en italianisatie van het fascistische regime. Behalve dat hierdoor regionale separatistische be- wegingen voorkomen worden, is een decentralisatie de enige goede basis waarop een democratische re- publiek bestuurd kan worden.
Kijken we b.v. naar de ontstellende achterlijkheid van grote delen van Frankrijk, het meest treffende voorbeeld van centralisatie, dan blijkt wel, dat ook hier een meer federatieve opzet van het staatsbe- stuur zeer gewenst zou zijn.
Belangrfjkate politieke partil De belangrijkste politieke partij van het na-oorlogse Italië is de De- mocrazia Cristiana (D.C.), waarvan ook de Gaspari, "chi ha salvato Ita-
lia" (
=
die Italië gered heeft), deel uitmaakte. Het is de roomskatho- lieke centrumpartij met een over- heersende linkervleugel. De Gas- pari, een politicus van formaat, die helaas in augustus 1954 overleden is, wist de delen echter goed bij- een te houden. Gronchi, de tegen- woordige president van de Italiaan- se Republiek, was één der oprich- ters van de D.C. Hij behoorde tot de linkervleugel. Deze partij maakte na de oorlog steeds deel uit van de Italiaanse regering.Direct op de D.C. volgt de com- munistische partij van Togliatti, die steeds een 30 % der kiezers wist aan te trekken en daarmede de grootste van West-Europa is. De partij heeft haar grootste aanhang in het Noor- den, wat de oppervlakkige toeschou- wer vreemd voorkomt. In het in- dustrieële Noord-Italië wordt hard gewerkt. Een ieder, die werken wil, kan er een baan krijgen en de so- ciale voorzieningen zijn verre van onbevredigend.
JONG HULDIGT OUD
Wijverwachten een grote opkomst
Zaterdag 14 sept. a.s. is voor geheel liberaal Nederland een belangrijke dag.
Het wordt een wapenschouw van het liberale beginsel, waarbij prof. Oud op passen- de wijze hulde zal worden gebracht.
Onder het motto: "Jong hul- digt Oud" zal de J.O.V.D. zijn aandeel in deze manifestatie bijdragen.
Wij wekken al onze leden op, hierbij tegenwoordig te zijn.
Kaarten zijn verkrijgbaar bij Hans M. J. Dubbeldam te Vlaardingen.
Stort op zijn giro (600510) f 1.- (voor de middagbijeen- komst) of f 4.50 (voor de mid- dag- en avondbijeenkomst).
De toegangsbewijzen zullen dan onmiddellijk worden toe- gezonden.
Dat toch op de communistische par-
tij gestemd wordt, spruit niet voort uit werkloosheid of andere sociale misstanden, doch vooral uit de geraf- fineerde communistische propagan- da-methoden, die vooral op de on- wetendheid van de massa specu- leren.
De idealen van het communisme spreken aan bij de Italianen, die spontaan van aard zijn, wat hun dikwijls belet de gevolgen van hun daden te overzien. Bovendien is de Italiaanse communistische partij vrij gematigd en weinig revolution- nair in haar optreden.
Voorts zijn vele Italianen commu- nist, omdat ze nu eenmaal arbeiders zijn.
Het ligt voor de hand, dat zij bij een voortgezette politieke opvoeding socialist zullen worden en zelfs kunnen wij ons voorstellen, dat sommigen het tot liberaal zullen brengen. De tendens van commu- nisme naar socialisme laat zich reeds waarnemen.
In Zuid-Italië heeft een deel van
de bevolking nog voldoende eerbied voor hun -landeigenaar om zijn monarchistische ideeën over te ne- men.
Als daar de evolutie verder voort- schrijdt, zal dat deel zeker ook communist gaan stemmen, Het is dus duidelijk, dat de invloed van het communisme van het Noorden naar het Zuiden zal verschuiven.
De afzwering van Stalin en de op- stand in Hongarije hebben ook on- der de Italiaanse communisten ver- warring gebracht, die ongetwijfeld een verzwakking van de communis- tische gelederen met zich mee zal brengen.
De overgang naar het socia- lisme wordt vergemakkelijkt door het bestaan van twee socialistische partijen: de Partito Socialisto Ita- liano (P.S.I.) van Nenni en de Par- tito Socialisto Dernocratio Italiano (P.S.D.I.) van Saragat. De P.S.I. be- vat de zeer linkse socialistische ele- menten en voelde zich aanvankelijk sterk tot de communisten aange- trokken. Thans wendt zij zich meer naar de kant van de P.S.D.I., die gematigder is en veel weg heeft van de Nederlandse Partij van de Ar- beid.
Het centrum, waaruit hoofdzakelijk de na-oorlogse regeringen samen- gesteld werden, bevat behalve de D.C. en de P.S.D.I., de Republi- keinen en de Liberalen, die wel- iswaar niet groot in aanhang zijn, doch zeer bekwame leden tellen.
Aan de rechterkant treffen we de zeer conservatieve Nationale Mo- narchistische Partij en de Movi- mento Sociale Italiano, die vele neo-fascisten onder haar gelederen .telt. Zij behaalden in 1953 meer dan
12% van de stemmen.
Vooral is het te betreur.en, dat de invloed van de neo-fascisten groeiende is. Zoals vaak gebeurt, wordt ook in Italië het verleden geïdealiseerd. Wij spraken reeds eerder in dit artikel over de demo- cratie als een delicaat instituut. Het is dan ook moeilijk de voordelen door een democratie behaald eens- gezind aan te prijzen. Wat door de éne partij geroemd wordt, wordt door de andere afgebroken, als er een middel in gezien wordt om stemmen te winnen. En de meest waardevolle personen voor de lei- ding van een democratie zijn zij, die rustig en in stilte hun plicht doen.
Zij laten steeds de landsbelangen prevaleren aan de partijbelangen, waar deze met elkander in strijd dreigen te geraken.
Maar bij de massa des volks spreken zij niet aan! De Gaspari bereikte in de na-oorlogse jaren veel meer, dan Mussolini. De Gaspari verwierp echter de methode van Mussolini, die op demagogische wijze en zon- der dat hij tegenspraak te duchten had, zijn successen bekend maakte.
Vooral een deel van de jeugd laat zich door de neo-fascisten op- zwepen.
Niettemin zal Italië zich als demo- cratie kunnen handhaven, mits de politieke opvoeding van de jeugd niet wordt verwaarloosd. Alle voor- waarden voor een goede democratie zijn aanwezig. En vooral door de ijver van het industriële Noorden gaat het land goed vooruit.
Arnhem. Ir D. Th. A. HUIBERS
