Jacob Israël de Haan, Feuilletons in het Algemeen Handelsblad 1919-1924 · dbnl

(1)

Feuilletons in het Algemeen Handelsblad 1919-1924

Jacob Israël de Haan

bron

Jacob Israël de Haan, Feuilletons in het Algemeen Handelsblad 1919-1924. Algemeen Handelsblad, Amsterdam 1919-1924

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/haan008feui01_01/colofon.php

(2)

Verantwoording door Ludy Giebels

Dit is de tekst van alle 394 feuilletons die Jacob Israël de Haan schreef tussen januari 1919 en juni 1924 als correspondent van het Algemeen Handelsblad in Jeruzalem.

Behoudens correctie van evidente drukfouten zijn zij letterlijk uit de krant overgenomen zoals ze afgedrukt waren. Voor het opstellen van de lijst van de feuilletons is de bibliografie gevolgd die Kees Lekkerkerker in opdracht van de regering in 1951/1952 heeft gemaakt van De Haans werk en waarin onder meer alle feuilletons uit het Algemeen Handelsblad zijn opgenomen.

De teksten zijn te verdelen in drie categorieën:

1. De feuilletons in eigenlijke zin. Zij werden geplaatst onder aan de pagina, verdeeld over zes, soms 12 kolommen onder een streep.

2. Teksten die werden geplaatst onder de kop ‘Palestina’. Zij werden afgedrukt als en te midden van het buitenlands nieuws in lange kolommen.

3. Teksten onder de rubriek ‘Onder de Streep’ waarin de redactie van diverse schrijvers faits divers van allerlei soort plaatste onder aan een pagina in zes kolommen. De Haans teksten werden daarin afgedrukt samen met andere inzendingen.

Omdat er noch qua inhoud noch qua stijl verschil is tussen de drie categorieën, rangschik ik ze samen onder de noemer ‘feuilleton’. Zowel in de tekst zelf als in de lijst met inhoud is aangegeven wanneer ze werden geplaatst onder de twee laatste categorieën.

Bij de volgorde is de datum van publicatie gevolgd, niet die van het schrijven. Dat is soms te merken in de datering die de schrijver zelf gaf en in een enkel geval is het te concluderen uit de context.

De feuilletons waren voorzien van een titel en zijn in de tekst genummerd van 1-394.

Aangegeven zijn bij de titels de datum van publicatie, de Ochtendeditie (O.) of de Avondeditie (A.) en de paginanummering in de krant. In de lijst is tevens aangegeven welke feuilletons eerder in bloemlezingen zijn gepubliceerd.

In de tekst zijn alleen evidente drukfouten verbeterd. Variaties in spellingen zijn gehandhaafd: Zo bleven het woord ‘progroms’ naast ‘pogroms’ gehandhaafd; ‘sjech’

naast ‘sjeich’ en ‘sheikh’. Ook bij namen is de verschillende spelling gehandhaafd:

‘Weizmann’ naast Weis(s)man(n); ‘Samuel’ naast ‘Samuël’. Alleen bij evidente misspellingen zoals bijvoorbeeld ‘Stovis’ heb ik verbeterd naar het correcte ‘Storrs’.

Men moet bovendien rekening houden met een inconsequent gebruik van diakritische tekens: ‘Suëz-kanaal’ naast ‘Suezkanaal’.

Deze tekst wordt begeleid door drie bijlagen:

• Een lijst van de titels van de feuilletons.

• Wie was Wie in de feuilletons.

(3)

• Een glossarium, waarin woorden en begrippen uit de tekst zelf worden verklaard die een specifieke historische context hebben of betrekking hebben op joodse dan wel islamitische termen.

De feuilletons van Jacob Israël de Haan in het Algemeen Handelsblad kan men beschouwen als een kroniek van ruim vier en een half jaar over een land waarin de politieke hartstochten hoog liepen. Veel aandacht werd dan ook gewijd aan de politieke verwikkelingen, vooral natuurlijk de opbouw van het joods Nationaal Tehuis na de Balfour Declaratie van november 1917 maar ook de verwikkelingen in het Nabije Oosten in deze tijd in het algemeen. Daarnaast beschreef De Haan het alledaagse leven van hoofdzakelijk Jeruzalem met uitstapjes naar de rest van Palestina, waarvan hij echter maar een deel heeft bezocht.

Zijn correspondentschap werd afgebroken door zijn overlijden op 30 juni 1924.

Wegens zijn onophoudelijke kritiek op de handel en wandel van de zionistische organisatie werd hij vermoord. Het laatste feuilleton, geplaatst 1 juli, werd dan ook begeleid met een mededeling van de redactie: ‘Wij ontvingen gisteren dezen brief, die wel de laatste zal zijn, welken wij van de schrijver publiceren.’

Voor literatuur over het verblijf van Jacob Israël de Haan in Palestina en de historische betekenis van zijn politieke activiteiten zij verwezen naar:

Ludy Giebels, ‘Jacob Israël de Haan in Palestina’ I-III. In: Studia Rosenthaliana XIV (1980) 44-78; XV (1981) 111-142 en 188-233

Idem, ‘Een driehoeksverhouding in Amman: de ontmoetingen van Frederick Kisch en Jacob Israël de Haan met Hoessein, koning van de Hedjaz, in januari 1924’. In:

Studia Rosenthaliana XIII (1979) 194-219

Een korte samenvatting van deze artikelen in: idem, Inleiding bij Jacob Israël de Haan. Correspondent in Palestina 1919-1924 (1981)

De Haan heeft vanuit Palestina ook artikelen gepubliceerd in andere bladen, onder meer in Het Vaderland, De Amsterdammer en De Vrouw en haar Huis.

Jacob Israël de Haan

Lijst van feuilletons in het Algemeen Handelsblad 1919-1924

• Een aantal feuilletons is opgenomen in de volgende Nederlandse bloemlezingen Jerusalem 1921

Palestina 1925 (met een voorwoord van Carry van Bruggen) Brieven uit Jeruzalem 1941 (uitgegeven door David Koker)

Jacob Israël de Haan. Correspondent in Palestina 1919-1924 1981 (uitgegeven, ingeleid en geannoteerd door Ludy Giebels)

1. Joodsche landbouwers: 5-1 1919 O. (= Ochtendblad), 5-6

2. Heengaan uit Holland: 8-1 1919 A. (= Avondblad), 6. Opgenomen in Correspondent 31-38

3. Paul Miljoekof: 24-1 1919 O., 1-2. Gedat. Londen 14 jan. 1919 4. Een tocht door Londen: 24-1 1919 O., 5

5. Een tocht door Parijs: 27-1 1919 A., 2

6. Joodsche en Zionistische Problemen: 30-1 1919 A., 5

7. Menschen, die men te Parijs ziet: 1-2 1919 A., 9. Gedat. Parijs 20-22 jan. 1919

(4)

8. Parijs - Rome: 15-2 1919 A., 9

9. Langs vele Wegen: (1) Afscheid; (2) Vervlogen jaren: 17-2 1919 A., 5 (Onder de streep)

10. Een tocht door Rome: 18-2 1919 A., 9

11. Langs vele Wegen: Schoonheid van Holland: 20-2 1919 A., 5 (Onder de streep) 12. Napels: 20-2 1919 A., 9

13. Langs vele Wegen: (1) De herfst in Holland; (2) Het beste geld: 24-2 1919 A., 5 (Onder de streep). ‘Het beste geld’ opgenomen in Brieven 9-10

14. Nog Napels: 26-2 1919 A., 9 15. Het Oosten: 12-3 1919 O., 5

16. Langs alle wegen: (1) Het schoonste van Parijs; (2) Afscheid van Parijs: 14-3 1919 A., 5 (Onder de streep)

17. Caïro: 15-3 1919 A., 9-10

18. Nog steeds Caïro: 18-3 1919 A., 9-10 19. En nòg steeds Caïro: 19-3 1919 A., 6 20. Uittocht uit Egypte: 1-4 1919 A., 13

21. Jerusalem: 5-4 1919 A., 9-10. Opgenomen in Correspondent 39-49 22. Lezingen te Jerusalem: 24-4 1919 A., 9-10

23. Stemmingen en verwachtingen: 26-4 1919 A., 5 24. Gouverneur van Jeruzalem: 2-5 1919 A., 5 25. Engeland - Frankrijk - Palestina: 3-5 1919 A., 5

26. Uit het Beloofde Land: (1) De jonge priester; (2) Een geleerd verzamelaar: 6-5 1919 A., 5 (Onder de streep)

27. Gouverneur van Palestina: 6-5 1919 A., 6

28. Purimfeest te Jeruzalem: 7-5 1919 A., 9 Opgenomen in Correspondent 50-56 29. Sabbath in Jeruzalem: 10-5 1919 A., 9-10 Opgenomen in Jeruzalem 38-58 30. Uit het Beloofde Land: (1) Baksjisj; (2) Het ezeltje; (3) Een halve piaster: 13-5

1919 A., 5 (Onder de streep) ‘Baksjisj’ opgenomen in Brieven 27-28 31. Joodsche Constituante: 14-5 1919 A., 5

32. Wij gaan uit: 17-5 1919 A., 5

33. Een tegenstander: 19-5 1919 A., 9 Opgenomen in Correspondent 57-61 34. Paaschfeest te Jeruzalem: 20-5 1919 A., 9-10

35. Nog eens Paschen in Jeruzalem: 22-5 1919 A., 9-10

36. Uit het Beloofde Land: (1) De post; (2) De brief: 23-5 1919 A., 5 (Onder de Streep)

37. Uit het Beloofde Land: (1) De lantaarn; (2) De slagerin; (3) De kippen: 26-5 1919 A., 5 (Onder de Streep)

38. Wandelingen in en om Jeruzalem: 28-5 1919 A., 5. Opgenomen in Brieven 19-26

39. Ben-Jehoeda spreekt: 31-5 1919 A., 5. Gedat. Jeruzalem 29 april 40. Joodsch Politiek leven: 3-6 1919 A., 9. Gedat. Jeruzalem 2 mei 41. De gevangenis te Jerusalem: 5-6 1919 A., 9. Gedat. Jeruzalem 8 mei 42. Wandelingen in en om Jeruzalem: 11-6 1919 A., 5. Gedat. Jeruzalem 9 mei 43. De buren vieren feest: 14-6 1919 A., 9. Gedat. Jeruzalem 12 mei

44. Joodsche politiek: 17-6 1919 O., 5. Gedat. 15 mei 45. Ben-Jehoedah: 18-6 1919 A., 10. Gedat. 21 mei

46. Uit het Beloofde Land: (1) Wij zijn niet vies; (2) Het gevaar: 19-6 1919 A., 5 (Onder de Streep). ‘Het gevaar’ opgenomen in Brieven 68-69

(5)

47. Uit het Beloofde Land: (1) De lamp; (2) Het muurtje: 23-6 1919 A., 5 (Onder de Streep)

48. Groote Vergadering: 24-6 1919 A., 10. Gedat. Jeruzalem 16 mei 49. Joodsche Politiek: 26-6 1919 A., 10. Gedat. Jeruzalem 23 mei

50. Een Sabbath in Jeruzalem: 2-7 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 26 mei. Opgenomen in Brieven 70-76

51. Hebreeuwsche significa: 6-7 1919 O, 5-6. Gedat. Jeruzalem 27 mei. Opgenomen in Correspondent 62-71

52. Uit het Beloofde Land (1) Het ziekenhuis; (2) Slapen 7-7 1919 A., 5 (Onder de Streep)

53. Joodsche Politiek: 7-7 1919 A., 10. Gedat. Jeruzalem 29 mei 54. Allerlei: De haat der volken: 8-7 1919 A., 5 (Onder de Streep) 55. Bar-Mitswah te Jeruzalem: 9-7 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 5 juni

56. Langs vele Wegen: (1) De begrafenis; (2) Het jongetje voor alles: 11-7 1919 A., 5 (Onder de Streep)

57. Wekenfeest te Jerusalem: 16-7 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 13 juni

58. Langs alle Wegen: (1) Twee portretten; (2) Een vergissing: 17-7 1919 A., 5 (Onder de Streep)

59. Wij vasten: 20-7 1919 O, 5 Gedat. Jeruzalem 11 juni. Opgenomen in Jeruzalem 103-112

60. Langs alle Wegen: (1) De brutale; (2) De ezel en de significa: 21-7 1919 A., 5 (Onder de Streep)

61. Langs alle Wegen: (1) De Vader; (2) Het misverstand: 25-7 1919 A., 5 (Onder de Streep)

62. Wandelingen in en om Jeruzalem: 26-7 1919 A., 5. Gedat. Jeruzalem 20 juni Opgenomen in Brieven 11-18

63. Zakki Bey of de Goede Turk: 28-7 1919 A., 5. Gedat. Jeruzalem 23 juni 64. De jongens staken: 2-8 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 26 juni. Opgenomen in

Correspondent 72-76

65. Langs alle Wegen: (1) Iets vreeselijks; (2) Simcha gefotografeerd: 4-8 1919 A., 5 (Onder de Streep)

66. De Commissie ontvangt: 7-8 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 27 juni

67. Arabische en Joodsche Politiek: 14-8 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 2 juli.

Opgenomen in Correspondent 77-82

68. Langs vele Wegen: (1) Over het paard getild; (2) De huisheeren: 18-8 1919 A., 5 (Onder de Streep)

69. Politieke bezoeken: 19-8 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 11 juli

70. Mijn vriend, de Joodsche neger: 21-8 1919 A., 2. Gedat. Jeruzalem 16 juli 71. Langs vele Wegen: (1) Chalad; (2) Mevrouw Chalad: 25-8 1919 A., 5 (Onder

de Streep)

72. Joodsche politiek: 31-8 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 18 juli

73. Wij koopen een ezeltje: 6-9 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 10 juli. Opgenomen in Jeruzalem 113-124

74. Langs vele Wegen: (1) Recept; (2) Hamama; (3) Kinderhuwelijken: 15-9 1919 A., 5 (Onder de Streep)

75. Hoe warm het is en hoe duur: 16-9 1919 A., 13. Gedat. Jeruzalem 5 aug.

76. Zwarte Vrienden: 18-9 1919 A. 10. Gedat. Jeruzalem 8 aug.

77. Drie weken te Jeruzalem: 23-9 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 11 aug. Opgenomen in Brieven 77-83

(6)

78. Een wandeling buiten Jeruzalem: 26-9 1919 A., 13-14. Gedat. Jeruzalem 19 aug. Opgenomen in Brieven 29-41

79. Jeruzalem - Jaffa: 29-9 1919 A., 13 Gedat. Tel-Awiw 22 aug.

80. Langs vele Wegen: (1) Het jurkje; (2) Le bonheur de se voir imprimé: 3-10 1919 A., 5 (Onder de Streep)

81. Vele Zorgen: 3-10 1919 A., 9-10. Gedat. Jaffa 30 aug. 1919

82. Langs vele Wegen: (1) De polyglotte; (2) Een groot man: 6-10 1919 A., 5 (Onder de Streep)

83. Jaffa: 8-10 1919 A., 5-6. Gedat. Jaffa 4 sept.

84. Wind en water: 13-10 1919 A., 13. Gedat. Jaffa 10 sept.

85. Joodsche bataillons: 17-10 1919 A., 6. Gedat. Jaffa 13 sept.

86. Het wederzien: 20-10 1919 A., 5. Gedat. Jeruzalem 20 sept.

87. Vergeefsche reis: 24-10 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 2 okt.

88. Wij vergaderen: 26-10 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 7 okt.

89. Langs alle Wegen: (1) De poortwachter; (2) De schoenpoetser: 31-10 1919 A., 5 (Onder de Streep)

90. De Zionistische Commissie: 1-11 1919 A., 9 Gedat. Jeruzalem 10 okt.

91. Langs alle Wegen: (1) Mijn vriend, de Effendi; (2) Een fout: 4-11 1919 A., 5 (Onder de Streep)

92. Nieuwjaarsfeest in Jeruzalem: 12-11 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 15 okt.

93. Groote Verzoendag: 13-11 1919 A., 2. Gedat. Jeruzalem 17 okt. Opgenomen in Brieven 84-90

94. Hij, die Jeruzalem herbouwt: 18-11 1919 A., 13. Gedat. Jeruzalem 20 okt.

95. Gymnastiek. En nog wat: 21-11 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 27 okt.

96. Het liefste Feest: 24-11 1919 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem 27 okt.

97. Langs alle Wegen: (1) Machmoed; (2) Rekenles; (3) Machmoed. Het horloge en de geitjes: 3-12 1919 A., 5 (Onder de Streep)

98. Een lange dag: 4-12 1919 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem 3 nov.

99. Langs alle Wegen: (1) Wij gaan boodschappen doen; (2) Ibrâhîm en de dieven:

5-12 1919 A., 5 (Onder de Streep)

100. Eene verrassing: 6-12 1919 O., 5. Gedat. Jeruzalem 7 nov.

101. Langs alle Wegen: (1) Post mortem; (2) De kapper: 9-12 1919 A., 5 (Onder de Streep)

102. De gouverneur van Jeruzalem: 9-12 1919 A., 10. Gedat. Jeruzalem 9 nov.

103. Langs alle Wegen: Maäloem: 12-12 1919 A., 5 (Onder de Streep) 104. Weizmann ontvangt: 16-12 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 17 nov.

105. Schaäre-Zedek: 18-12 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 19 nov.

106. Hebreeuwsche significa: 29-12 1919 A., 6. Gedat. Jeruzalem 25 nov.

107. Langs alle Wegen: (1) De lantaarnwachter; (2) De strijkster: 2-1 1920 A., 5 (Onder de Streep)

108. Allerlei: 2-1 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 28 nov.

109. Langs alle Wegen: (1) Aangeteekende brief; (2) Brood met worst: 6-1 1920 A., 5 (Onder de Streep)

110. Yatack-il-Kharamiyeh??: 6-1 1920 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem 4 dec. Opgenomen in Jeruzalem 70-102

111. De burgemeester van Jeruzalem: 14-1 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 8 dec.

112. Jeruzalem-Hebron: 16-1 1920 A., 6 Gedat. Hebron 12 dec.

113. Langs alle Wegen: (1) Wij worden opgesloten; (2) De Sjeikh neemt afscheid:

(7)

114. Langs alle Wegen: (1) Het petroleumblik; (2) De vrouw, de jongen en de kip:

115. Hebron: 20-1 1920 A., 6. Gedat. Hebron 15 dec.

116. Naar Berseba: 24-1 1920 A., 9-10. Gedat. Hebron 17 dec.

117. Dagen in Hebron: 28-1 1920 O., 5-6. Gedat. Hebron 18 dec.

118. Hebron-Jeruzalem: 2-2 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 30 dec.

119. Mijn vriend Saïd Effendi: 5-2 1920 A., 9. Gedat. Jeruzalem 1 jan. Opgenomen in Jeruzalem 27-37

120. Langs alle Wegen: (1) Eén schoen; (2) Joseph Minor; (3) Wij dansen; (4) De cigaretten: 12-2 1920 A., 5 (Onder de Streep)

121. De koorts: 12-2 1920 A., 6. Gedat. Jeruzalem 7 jan.

122. De tuchtschool: 19-2 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 9 jan.

123. Ons groot diner: 22-2 1920 O., 9. Gedat. Jeruzalem 12 jan. Opgenomen in Correspondent 63-87

124. Langs alle Wegen: (1) Het bal; (2) De proefles: 24-2 1920 A., 5 (Onder de Streep)

125. Langs alle Wegen: (1) Het Joodsche Leed; (2) De Vastendag: 27-2 1920 A., 5 (Onder de Streep)

126. De opperrabbijn van Palestina: 27-2 1920 A., 13 Gedat. Jeruzalem 13 jan.

127. Wij sneeuwen in: 1-3 1920 A., 7. Gedat. Jeruzalem 11 febr. (Onder de kop Palestina)

128. De doctor van Hadassah: 6-3 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 22 jan.

129. Ingenieur van de Haddassah: 11-3 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 26 jan.

130. Nieuwjaarsdag voor de boomen: 12-3 1920 O., 5-6. Gedat. Jeruzalem 9 febr.

131. Langs alle Wegen: (1) Het jongetje, dat alles weet; (2) Het huwelijk en de priesteres: 12-3 1920 A., 5 (Onder de Streep)

132. Langs alle Wegen: (1) De kapper; (2) Joessoef Effendi: 16-3 1920 A., 5 (Onder de Streep)

133. Wij rijden uit: 25-3 1920 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem februari Opgenomen in Brieven 42-54

134. Gespannen dagen: 31-3 1920 A., 6-7. Gedat. Jeruzalem 9 maart (Onder de kop Palestina)

135. Jeruzalem - Jericho: 7-4 1920 A., 6. Gedat. Jericho 26 febr.

136. Wij dansen: 10-4 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 16 maart

137. Het hol van den leeuw: 15-4 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 18 maart 138. Jeruzalem - Rechoboth: 21-4 1920 A., 13. Gedat. Rechoboth 22 maart 139. De ongestoorde bruiloft: 25-4 1920 O., 6. Gedat. Rechoboth 26 maart

140. De stad in opstand: 26-4 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 8 april. Opgenomen in Correspondent 88-92

141. Dagen te Rechoboth: 27-4 1920 O., 9. Gedat. Rechoboth 31 maart 142. Het feest van Nebi-Moussa: 27-4 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 3 april 143. Een Joodsch-Nationaal graf: 3-5 1920 A., 7. Gedat. Jeruzalem 14 april (Onder

de kop Palestina)

144. Stiller dagen: 12-5 1920 A., 13 Gedat. Jeruzalem 29 april NB Waarschijnlijk drukfout voor 19 of 20

145. Nerveuze dagen: 15-5 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 23 april 146. Emoties: 20-5 1920 A., 10. Gedat. Jeruzalem 28 april

147. Voor den krijgsraad: 25-5 1920 A., 6. Gedat. Jeruzalem 6 mei 148. De verkiezingen: 29-5 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 9 mei

(8)

149. Onze toestand: 1-6 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 13 mei 150. Ons onderwijs: 8-6 1920 A., 2. Gedat. Jeruzalem 28 mei

151. Het oude en het nieuwe recht: 11-6 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 27 mei 152. Onze dagen: 18-6 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 1 juni

153. Poorten der Gerechtigheid: 24-6 1920 A., 10. Gedat. Jeruzalem 4 juni

154. Een meisje uit Jeruzalem: 30-6 O., 5. Gedat. Jeruzalem 9 juni. Opgenomen in Correspondent 93-97

155. Een Joodsch-Nationale gevangenis: 7-7 1920 A., 6. Gedat. Akko 18 juni 156. De dagen gaan: 12-7 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 15 juni

157. Met verlof: 17-7 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 27 juni 158. In afwachting: 21-7 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 30 juni

159. De Joodsche Landvoogd: 24-7 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 9 juli 160. Jeruzalem ontvangt: 5-8 1920 A., 6. Gedat. Jeruzalem 12 juli 161. Joodsche Landbouw: 14-8 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 16 juli

162. De Kewoetsoth: 17-8 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 20 juli. Opgenomen in Correspondent 98-102

163. In afwachting: 19-8 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 23 juli 164. Geciviliseerd: 20-8 1920 A., 6. Gedat. Jeruzalem 6 aug.

165. De donkere bron: 28-8 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 26 juli. Opgenomen in Jeruzalem 17-26

166. Jonge volkskracht: 1-9 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 29 juli 167. De weezen van Palestina: 6-9 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 3 aug.

168. Pekiediem en Amarcaliem: 14-9 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 13 aug.

169. Een crisis: 16-9 1920 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 25 aug.

170. De stad van Jirméjahoe: 18-9 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 12 aug. Opgenomen in Jeruzalem 59-69

171. De blinden van Jeruzalem: 21-9 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 17 aug.

172. Joodsche muziek: 23-9 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 20 aug.

173. De toestand: 30-9 1920 O., 5. Gedat. Jaffa 5 sept.

174. Joodsche antiquiteiten: 5-10 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem-Jaffa 30 aug.

175. Jaffa: 5-10 1919 A., 6. Gedat. Jaffa 3 sept.

176. Rechoboth: 7-10 1920 A., 10. Gedat. Rechoboth bij Jaffa 9 sept.

177. Op reis: 13-10 1920 O., 2. Gedat. Rechoboth-Jaffa 10 sept.

178. Van het oude in het nieuwe: 19-10 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 17 sept.

179. Het nieuwe jaar: 22-10 1920 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 23 sept.

180. De Nieuwe Steden: 28-10 1920 O., 5. Gedat. Jeruzalem 30 sept.

181. De Amerikaansche kolonie: 28-10 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 1 okt.

182. Joodsche Constituante: 29-10 1920 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem 15 okt 183. Dagenboek: 2-11 1920 A., 6-7. Gedat. Jeruzalem 8 okt.

184. Twee bezoeken: 5-11 1920 A., 9. Gedat. Jeruzalem 14 okt.

185. Opbouw (1): 11-11 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 21 okt.

186. Opbouw (slot): 15-11 1920 A., 13-14. Gedat. Jeruzalem 21 okt.

187. Dat kleine witte huisje: 18-11 1920 A., 6. Gedat. Jeruzalem 28 okt.

188. Langzaam voorwaarts: 30-11 1920 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 4 nov.

189. De kleeren van juffrouw Davids: 3-12 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 8 nov.

190. Van tijd tot tijd: 8-12 1920 A., 5. Gedat. Jeruzalem 11 nov.

191. Die den wind laat waaien...: 9-12 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 12 nov.

(9)

192. Dagen: 12-12 1920 O., 5-6. Gedat. Jeruzalem 23 nov.

193. Het Land van Samuël: 17-12 1920 A., 13-14. Gedat. Jeruzalem 26 nov.

Opgenomen in Brieven 55-67

194. Hamame trouwt: 23-12 1920 A., 13. Gedat. Jeruzalem 2 dec. Opgenomen in Jeruzalem 7-16

195. Jeruzalem - Madrid: 29-12 1920 A., 10. Gedat. Jeruzalem 3 dec.

196. Kenteringen: 30-12 1920 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem 14 dec.

197. Kenteringen, slot: 31-12 1920 O., 5-6. Z.d.

198. Jongens aangeboden: 12-1 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 24 dec.

NB Ook verschenen als brochure met bijgevoegde postwissel z.j. Zie ook onder Stadsnieuws in het Algemeen Handelsblad 26-2 1921, A., 2

199. In de nieuwe woning: 15-1 1921 O., 5-6. Gedat. Jeruzalem 24 dec.

200. Wat gebeurd is: 20-1 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 29 dec.

201. Groote en kleine dingen: 24-1 1921 A., 5-6. Z.d.

202. Wij zijn uit geweest: 28-1 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 12 jan.

203. Bischoem el Hawa / Een reisje door Zuid-Palestina (1): 9-2 1921 A., 5-6.

Gedateerd Hebron 16 jan. Opgenomen in Palestina 1-21

204. Bischoem el Hawa / Een reisje naar Zuid-Palestina (2): 11-2 1921 A., 13.

Gedateerd Hebron 17 jan. Opgenomen in Palestina 22-32

205. Bischoem el Hawa/Een reisje door Zuid-Palestina (3): 12-2 1921 A., 5. Gedateerd Berseba 19 jan. Opgenomen in Palestina 33-42

206. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (4): 14-2 1921 A., 5. Gedateerd Berseba 20 jan. Opgenomen in Palestina 43-53

209. Op een keerpunt: 20-2 1921 O., 5-6. Gedateerd Jeruzalem 4 febr.

210. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (7): 23-2 1921 A., 13.

Gedateerd Gaza 24 jan. Opgenomen in Palestina 75-85

211. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (8): 1-3 1921 A., 13. Gedateerd Gaza 25 jan. Opgenomen in Palestina 86-96

212. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (9): 2-3 1921 A., 10. Gedateerd Gaza 25 jan. Opgenomen in Palestina 97-107

213. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (10): 8-3 1921 O., 5. Gedateerd Medjdel 26 jan. Opgenomen in Palestina 108-118

214. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (11): 9-3 1921 A., 5. Gedateerd Esdǔd 26 jan. Opgenomen in Palestina 119-129

215. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (12): 17-3 1921 O., 5.

Gedateerd Ashdod-Esdǔd 27 jan. Opgenomen in Palestina 130-140 216. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (13): 23-3 1921 A., 13.

Gedateerd Yebneh 28 jan. Opgenomen in Palestina 141-151

217. Bischoem el Hawa/Een reisje naar Zuid-Palestina (slot): 26-3 1921 A., 13.

Gedateerd Jeruzalem 31 jan. Opgenomen in Palestina 152-162 218. Het huis en buiten: 5-4 1921 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 21 febr.

219. Groote dagen: 9-4 1921 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 14 maart. Opgenomen in Correspondent 113-119

220. Groote politiek: 13-4 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 24 maart 221. Groote dagen: 19-4 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 1 april

(10)

222. Terugblik: 23-4 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 12 april

223. Alle nette menschen: 23-4 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 5 april. Opgenomen in Correspondent 120-125

224. Een kleinigheid: 7-5 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 14 april 225. Crisis: 10-5 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 21 april

226. Het feest van Nebi Moessa: 18-5 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 26 april 227. Weder afwachten: 21-5 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 28 april

228. Weder afwachten (slot): 22-5 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 28 april

229. Het Land in onrust: 23-5 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 4 mei. Opgenomen in Correspondent 126-131

230. Het land in opstand: 25-5 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 9 mei 231. Stilte: 1-6 1921 A., 5. Z.d.

232. Stilte (slot): 2-6 1921 O., 5. Z.d.

233. Kleine dagen: 7-6 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 19 mei 234. Zonder censuur: 8-6 1921 A., 10. Gedat. Jeruzalem 20 mei

235. De lantaren van moeder Brause: 11-6 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 23 mei 236. Gewapende vrede: 14-6 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 22 mei

237. Tusschen Jeruzalem en Jaffa: 15-6 1921 A., 5. Gedat. Jaffa 25 mei 238. De opstandige stad: 16-6 1921 A., 5. Gedat. Jaffa 27 mei

239. In spanning: 18-6 1921 A., 13. Gedat. Tel-Aviv bij Jaffa 30 mei

240. M.O.P.S.: 21-6 1921 A., 10. Gedat. Tel-Aviv bij Jaffa 31 mei. Opgenomen in Correspondent 132-136

241. Ontspanning: 23-6 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 5 juni. Opgenomen in Correspondent 137-141

242. Rust of onrust: 28-6 1921 O., 5-6. Gedat. Jeruzalem 10 juni 243. De Arabische quaestie: 6-7 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 16 juni

244. Crisis: 8-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 20 juni. Opgenomen in Correspondent 142-147

245. Er uit zijn: 13-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 24 juni 246. Voorbij: 16-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 27 juni 247. De Klaagmuur: 19-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 1 juli 248. Wat nu?: 21-7 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 4 juli

249. Weder afwachten: 26-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 11 juli

250. De school van Miss Landau: 27-7 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 8 juli 251. Een rapport: 31-7 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 14 juli

252. Een afgesloten hoofdstuk: 3-8 1921 A., 6. Gedat. Jeruzalem 18 juli 253. In de wassende Maan: 8-8 1921 A., 6. Gedat. Jeruzalem 22 juli 254. In de wassende Maan (slot): 10-8 1921 O., 5. Z.d.

255. Naar Bethlehem: 12-8 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 29 juli 256. Rust: 18-8 1921 O., 5. Z.d.

257. Naar Bethlehem: 20-8 1921 A., 5. Gedat. Bethlehem 3 aug.

258. Bethlehem: 23-8 1921 O., 2. Gedat. Bethlehem 5 aug.

259. Sabbath in Jeruzalem: 30-8 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 9 aug.

260. Bethlehem - Jeruzalem: 1-9 1921 A., 5-6. Gedat. Bethlehem-Jeruzalem 7-15 aug.

261. Wat gebeurt er?: 7-9 1921 A., 6. Gedat. Bethlehem-Jeruzalem 10 aug.

262. Dagen en jaren: 8-9 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 16 aug. Opgenomen in Correspondent 148-153

263. Naar Petach Tikvah: 9-9 1921 A., 5. Gedat. Petach Tikvah bij Jaffa 19 aug.

(11)

264. Arabisch nationalisme: 12-9 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem-Petach-Tikvah 27 aug.

265. Sabbath te Petach Tikvah: 14-9 1921 A., 10. Gedat. Petach-Tikvah bij Jaffa 29 aug.

266. Met de wachters van Petach Tikvah: 20-9 1921 O., 5. Gedat. Petach Tikvah bij Jaffa 30 aug. Opgenomen in Correspondent 154-158

267. Hoe wij huishouden: 22-9 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 1 sept.

268. Met een joodschen jongen: 24-9 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 7 sept.

269. Zij vergaderen: 27-9 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 8 sept.

270. Er is veel gebeurd: 30-9 1921 A., 9-10. Gedat. Jeruzalem-Petach-Tikvah 4 sept.

271. Wij wachten: 3-10 1921 A., 5. Gedat. Petach Tikvah bij Jaffa 18 sept.

272. Na het Congres: 14-10 1921 A., 5. Gedat. Petach-Tikvah bij Jaffa 27 sept.

273. Een Joodsche Kolonie: 15-10 1921 A., 6. Gedat. Petach-Tikvah en Tel-Aviv bij Jaffa 28 sept.

274. Poort der Hope: 20-10 1921 A., 10. Gedat. Petach Tikvah 23 sept.

275. De koe: 21-10 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem. Joodsch Oudejaar 2 okt.

276. Het Nieuwejaar: 24-10 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 6 okt.

277. Een stille tijd: 26-10 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 11 okt.

278. Onze zwarte broeders: 2-11 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 13 okt.

279. Groote Verzoendag: 10-11 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 16 okt.

280. Rekening en verantwoording: 11-11 1921 A., 10. Gedat. Jeruzalem 18 okt.

281. Het lichte feest: 15-11 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 1 nov.

282. De dag van Balfour: 16-11 1921 A., 13. Gedat. Jeruzalem 2 nov.

283. Na den verjaardag: 24-11 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 6 nov.

284. De angstige stad: 27-11 1921 O., 9. Gedat. Jeruzalem 11 nov.

285. Een maand voorbij: 12-12 1921 A., 5. Gedat. Jeruzalem 24 nov.

286. Een maand voorbij (vervolg): 14-12 1921 A., 13. Z.d.

287. Een maand voorbij (Slot): 15-12 1921 A., 5. Z.d.

288. Het is rustig: 21-12 1921 O., 5-6. Gedat. Jeruzalem 28 nov.

289. Zwarte broeders en vrienden: 25-12 1921 O., 5. Gedat. Jeruzalem 2 dec.

290. De jaren gaan: 4-1 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 15 dec.

291. De jaren gaan (Slot): 5-1 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 15 dec.

292. Agoedath Israël: 11-1 1922 A., 10. Gedat. Jeruzalem 16 dec.

293. De Heilige Stad/door eene zéér bijzondere correspondente: 12-1 1922 A., 5.

Gedat. Jeruzalem 18 dec.

294. Groote en kleine politiek: 18-1 1922 A., 9-10 Gedat. Jeruzalem 26 dec.

295. De trousseau van Lea: 23-1 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 30 dec. Opgenomen in Correspondent 164-167

296. Brand bij de buren: 26-1 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 2 jan.

297. In afwachting: 1-2 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 8 jan.

298. De moeilijkheden van Mohammed: 3-2 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 10 jan.

299. Groote dagen: 10-2 1922 A. 13. Gedat. Jeruzalem 19 jan.

300. Hyacinthus Orientalis L.: 11-2 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 21 jan.

301. Des Winters als het regent: 15-2 1922 A., 10. Gedat. Jeruzalem 27 jan.

302. Stilte: 18-2 1922 A. 5. Gedat. Jeruzalem 1 febr.

303. Jericho of de doodstraf: 23-2 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem-Jericho 2 febr.

304. Naar de lente: 27-2 1922 A., 13. Gedat. Jericho 3 febr.

305. De gasten van den Emir: 1-3 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 6 febr.

(12)

306. Genoeg te doen: 3-3 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 19 febr.

307. Een week van smart en schande: 9-3 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 24 febr.

308. Onrustig: 15-3 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 3 maart

309. Een Joodsche Constituante: 25-3 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 8 maart 310. Veel verrassingen: 5-4 1922 A., 13. Gedat. Jeruzalem 16 maart

311. Niet over Lord Northcliffe: 8-4 1922 A., 13. Gedat. Jeruzalem 24 maart 312. Zal 't rustig blijven?: 24-4 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 6 april

313. Het Feest van Nebi Moussa: 27-4 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 10 april 314. De Groote vraag is nu maar...: 29-4 1922 A., 14. Gedat. Jeruzalem 17 april 315. Paaschfeest: 6-5 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 23 april

316. En het mandaat?: 11-5 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 28 april 317. Eén Mei... voorbij: 19-5 1922 A., 10. Gedat. Jeruzalem 5 mei 318. Vandaag of later: 25-5 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 11-12 mei 319. Vandaag of later (Slot): 28-5 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 11-12 mei 320. Uitgesteld: 2-6 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 18 mei

321. Ontspanning: 10-6 1922 A., 14. Gedat. Jeruzalem 26 mei 322. Onze feesten: 19-6 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 5 juni

323. Vele nette menschen: 1-7 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 16 juni 1922 324. Als een donderslag....: 6-7 1922 A., 10. Gedat. Jeruzalem 23 juni

325. Pekidiem en Amarcaliem/Open antwoord aan een lezer: 15-7 1922 A., 6. Gedat.

Jeruzalem 30 juni

326. De Lof der Nieuwe Maan: 21-7 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 4 juli 327. Heldere hemel: 24-7 1922 A. 5. Gedat. Jeruzalem 7 juli

328. Leven en Dood: 3-8 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 13-14 juli

329. De Stad in spanning: 10-8 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 20 juli. Opgenomen in Correspondent 173-177

330. Naar Jaffa: 16-8 1922 A., 6. Gedat. Jaffa 21 juli 331. De groote dag: 21-8 1922 A., 5. Gedat. Jaffa 23 juli 332. Jaffa: 22-8 1922 A., 6. Gedat. Jaffa 23 juli

333. Lief en lui: 5-9 1922 A., 10. Gedat. Jeruzalem 4 aug.

334. Het is voorbij: 7-9 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 11 aug.

335. In Afwachting: 14-9 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 18 aug.

336. Een Hollandsch buitenhuisje: 23-9 1922 A., 5. Gedat. Haifa 25 aug.

337. Groote plannen: 3-10 1922 O., 5. Gedat. Haifa 5 sept.

338. Eerste dag Selichoth: 6-10 1922 O., 5. Gedat. Jeruzalem 19 sept.

339. Het Oude Jaar: 9-10 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 22 sept.

340. Nieuwjaar: 16-10 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 26 sept.

341. Het lieve Loofhuttenfeest: 8-11 1922 A., 13. Gedat. Jeruzalem 19-22 okt.

342. Vóór den verjaardag: 13-11 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 27 okt.

343. Wij maken schoon: 17-11 1922 A., 13. Gedat. Jeruzalem 3 nov.

344. Na den verjaardag: 24-11 1922 A., 17. Gedat. Jeruzalem 10 nov.

345. Van den anderen kant: 7-12 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 17 nov.

346. Honderdzestig voor één cent: 16-12 1922 A., 5. Gedat. Jeruzalem 6 dec.

347. Critieke Crisis: 30-12 1922 A., 6. Gedat. Jeruzalem 13 dec.

348. De dood van Ben-Jehoedah: 2-1 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 21 dec.

349. En nu?: 18-1 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 5 jan.

350. Stille dagen: 29-1 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 12 jan.

(13)

351. Naar Berlijn: 9-2 1923 A., 6. Gedat. Jeruzalem 25 jan.

352. Even goede vrienden: 16-2 1923 A., 17. Gedat. Jeruzalem 2 febr.

353. Het Handelsblad vliegt de lucht in: 23-2 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 9 febr.

354. Des winters als het regent: 13-3 1923 A., 9. Gedat. Jeruzalem 20 febr.

355. Laisch la?: 20-3 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 2 maart

356. Als de dagen lengen: 14-4 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 23 maart 357. Voor het Paaschfeest: 19-4 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 30 maart

358. Het Feest van het Ezeltje: 23-4 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 3 april. Opgenomen in Correspondent 184-189

359. Paaschfeest: 26-4 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 10 april 360. Hoe rustig: 22-5 1923 A., 6. Gedat. Jeruzalem 22 april

361. Samoecha, de Koe en de Bruidschat: 28-5 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 27 april 362. Hoe warm het is en hoe politiek: 31-5 1923 A., 5. Gedat. 6 mei 1920 (sic) 363. Zóó is het officieel: 7-6 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 20 mei

364. 25: 13-6 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 25 mei. Opgenomen in Correspondent 190-194

365. Kans en keer: 26-6 1923 A., 9. Gedat. Jeruzalem 8 juni 366. Wij wachten: 30-6 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 18 juni

367. Twee paar kousen, twee onderbroeken, twee rokken, twee onderlijfjes en een mooie lap goed: 10-7 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 21 juni

368. De gasten van den Emir: 13-7 1923 A., 13. Gedat. Amman (Makar el Ali' = Het Hooge Huis) 26 juni

369. El Makar el Amiri: 21-7 1923 A., 6. Gedat. Amman 26 juni. Opgenomen in Correspondent 195-200

370. Een als Emir gekleed persoon: 31-7 1923 O., 5. Gedat. Kamp bij Amman 27 juni

371. Een groote dag: 6-8 1923 A., 6. Z.d.

372. De lange dag: 19-8 1923 O., 6. Gedat. Jeruzalem 30 juli

373. Langs de rozenravijnen: 29-8 1923 O., 5. Gedat. Amman-Jeruzalem 1 aug.

374. Vele gasten: 5-9 1923 A., 6. Gedat. Amman-Jeruzalem 3 aug.

375. De Koning van Bagdad: 8-9 1923 O., 5. Gedat. Amman-Jeruzalem 5 aug.

376. Weer thuis: 11-9 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 16 aug.

377. Eind van 't jaar: 15-9 1923 A., 17. Gedat. Jeruzalem 4 sept.

378. Mignesajim, o, mignesajim: 27-9 1923 O., 5. Gedat. Jeruzalem 9 sept.

379. Het einde van den zomer: 1-10 1923 A., 5. Gedat. Jeruzalem 18 sept.

380. Het feest van de Kippen: 10-10 1923 A., 13. Gedat. Jeruzalem 24 sept.

381. Het blijde Feest: 27-10 1923 O., 5. Gedat. Jeruzalem 30 sept.

382. De Arabische quaestie: 2-11 1923 O., 2. Gedat. Jeruzalem 14 okt. (Onder de kop Palestina)

383. De Vogels van den grootvizier: 30-11 1923 A., 6. Z.d. (Onder de kop Palestina) 384. De koning komt: 3-2 1924 O., 2. Gedat. Amman-Transjordanië 16 jan. (Onder

de kop Palestina)

385. De Koning van Mekka: 7-2 1924 A., 6. Gedat. Amman - Transjordanië 22 jan.

(Onder de kop Palestina). Opgenomen in Correspondent 201-206

386. De Koning: 14-2 1924 O., 2. Gedat. Jeruzalem 30 jan. (Onder de kop Palestina) 387. In het Kamp van den Koning: 29-2 1924 A., 7. Gedat. Schunet Nimrîn,

Transjordanië 18 febr. (Onder de kop Palestina)

388. Het bezoek bij den Koning: 29-3 1924 A., 6. Gedat. Jeruzalem 3 maart. (Onder de kop Palestina)

(14)

389. Het nieuwe Caliphaat: 2-4 1924 O., 2. Gedat. Jeruzalem 12 maart (Onder de kop Palestina)

390. Ons verleden: 30-4 1924 O., 1-2. Gedat. Jeruzalem 11 april. (Onder de kop Palestina)

391. De ruïnen van Capernaüm: 9-5 1924 A., 6. Gedat. Jeruzalem 17 april (Onder de kop Palestina)

392. Een démenti: 15-5 1924 O., 2. Gedat. Jeruzalem 1 mei (Onder de kop Palestina) 393. 1100-1000; 46000-15000; 1000-70: 14-6 1924 O., 2. Gedat. Jeruzalem 27 mei

(Onder de kop Palestina)

394. Symptomen: 1-7 1924 A., 5-6. Gedat. Jeruzalem 20 juni (Onder de kop Palestina)

Wie was wie in de feuilletons?

NB De spelling van de namen volgt die van De Haan in zijn feuilletons. In de gevallen waarin door hem verschillende spellingen werden gebruikt, wordt de meest gebruikte gehanteerd. Variaties zijn bij het betreffende lemma tussen haakjes opgevoerd. Hierbij worden eventueel ook Engelstalige varianten vermeld, zoals zij in de naslagwerken voorkomen. Men moet hierbij echter rekening houden met verschillende transcripties van Hebreeuwse en Arabische namen, die niet alle worden vermeld. Het was niet doenlijk om daarbij een zelfde methode te gebruiken.

In de biografieën van een aantal protagonisten -zoals emir Abdoellah, Atatürk, Weizmann, Zaghloel Pasja- is een flink deel politieke geschiedenis opgenomen, die als doel heeft om de historische context in de artikelen te verduidelijken.

De alfabetisering van Arabische namen is een apart probleem: in sommige gevallen wordt gealfabetiseerd bij voornaam, in andere bij achternaam. Het was niet altijd mogelijk om te onderscheiden waar de Arabische voornaam eindigt en de achternaam begint. Verder moet men bij namen waarbij geen biografische bijzonderheden konden worden gevonden, zoals bij de jongens die hij ontmoette of die zijn buren waren, bedenken dat de ‘h’ in het Arabisch kan worden getranscribeerd tot ‘ch’ of ‘h’; ‘kh’

tot ‘ch’; ‘oe’ tot ‘u’. Zo schreef De Haan zowel ‘Hassan’ als ‘Chassan’, ‘Moessa en 'Moussa’.

Afkortingen en verklaringen (zie voor het laatste ook het glossarium)

Alija Emigratie naar Palestina.

Alliance Alliance Israélite Universelle. Internationale joodse hulporganisatie in 1860 opgericht in Frankrijk. Had aanvankelijk als voornaamste doel om het antisemitisme tegen te gaan, maar ontwikkelde zich geleidelijk tot een organisatie die hulp en onderwijs aanbood aan joden in landen waar zij werden verdrukt.

Arab Bureau Afdeling van de Britse inlichtingendienst in Cairo tijdens w.o. I.

Opgericht om contacten te leggen met de Arabieren. Van hieruit werd de Arab Revolt geleid.

Arab Executive Leiding gekozen door de verschillende Palestijnse Arabische Congressen, die de besluiten hiervan moest uitvoeren en de activiteiten moest leiden.

Arab Revolt Opstand van de Arabieren tegen de Ottomaanse heerschappij, die werd geleid door de Hasjemieten met militaire steun van Engeland. Hij speelde zich van 1916-1918. Doel was in eerste instantie een pan-Arabisch rijk.

(15)

Bezalel Kunstopleiding in Jeruzalem, opgericht in 1906 door de schilder en beeldhouwer Boris Schatz.

Brith Shalom Groep die eind 1925 in Jeruzalem ontstond om een toenadering tussen joden en Arabieren te bevorderen. Zij propageerde een binationale staat van Arabieren en joden in Palestina.

Chief Secretary Belangrijkste ambtenaar in het mandaatbestuur in Palestina en tweede man na de Hoge Commissaris.

Chibbat Zionbeweging (letterlijk: Liefde voor Zion) Beweging die in Rusland ontstond na de pogroms van 1881/1882 en tot doel had joodse emigratie naar Palestina te bevorderen.

Choveve Zion Aanhangers van de Chibbat Zionbeweging.

ICA Jewish Colonial Association. Joodse bank, die tot doel had om kolonisatie van joden in Palestina te financieren.

ITO Jewish Territorial Association. Opgericht in 1905 door Israel Zangwill, toen het zionistisch congres het voorstel van Herzl verwierp om voorlopig een Engels aanbod te accepteren om Oeganda open te stellen voor zionistische kolonisatie. Zangwill was voor vestiging buiten het Ottomaanse rijk. De ITO ondernam later kolonisatieprojecten o.a. in Argentinië.

JNF Joods Nationaal Fonds. Opgericht in 1901 als instituut dat in Palestina land zou aankopen voor vestiging van joden. Het JNF stoelde vooral op kleine giften van de modale zionist.

Nili Spionage-organisatie van Palestijnse joden voor de Britten tijdens w.o. I.

Zij ontstond in Zichron Jaäkov en werd geleid door de Aaronsohnfamilie.

NZB Nederlandse Zionistenbond.

OETA Occupied Enemy Territory Administration. Militair bestuur dat tot juni 1920 Palestina bestuurde.

Vredesgerichten Rechtbanken opgericht door seculaire joden waarin, analoog aan de rabbinale rechtbanken, zaken betreffende familierecht en civiele geschillen konden worden behandeld.

Tachkemonieschool School waar zowel religieus als seculair onderwijs wordt gegeven.

ZC Zionistische Commissie. Commissie die in het begin van 1918 door het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken benoemd om 1) een verbinding te vormen tussen het bestuur van Palestina en de joodse bevolking daar; 2) de joodse hulpverlening te coördineren; 3) te helpen bij het bijstaan en stichten van joodse kolonies; 4) de joodse organisaties in Palestina bij te staan bij het opnieuw ter hand nemen joodse leden moesten representatief zijn voor de joden in de geallieerde landen.

Zionist Executive Dagelijks bestuur van de ZWO.

ZWO Zionistische Wereldorganisatie.

A

AARON Zoon van Adam AÄRON Weesjongen

AÄRON Neefje van het echtpaar Zilversmit.

(16)

AARONSOHN, AARON Roemenië 1876-Engeland mei 1919. Broer van Sara en Alexander. Landbouwdeskundige, die met behulp van Edmond de Rothschild in Europa studeerde. Een der oprichters van de kolonie Zichron Jaäkov.

Belangrijk was zijn ontdekking van wilde tarwe. Sinds 1911 ervan overtuigd dat de zionistische zaak het beste werd gediend door de Britten. Richtte daarom Nili op.

AARONSOHN, ALEXANDER zie ARONSSOHN, ALEXANDER AARONSOHN, SARA Zichron Jaäkov 1890-1917. Zuster van Aaron en Alexander. Trouwde in Constantinopel, maar keerde terug naar Palestina. Had een leidende rol in Nili. Werd in 1917 door de Turken gevangen genomen en gefolterd. Pleegde zelfmoord om geen geheimen te verraden.

ABATI TAKLAHUM Monnik in het Abessijnse klooster in Jeruzalem.

ABBAS effendi. Douanier in Port-Saïd.

ABBAS (ABD AL-BAHA) Teheran 1844-Haifa 1920. Oudste zoon van de stichter der Bahāi. Werd na diens dood beschouwd als zijn opvolger en belangrijkste exegeet van diens geschriften. Bedreef zending in o.a. Egypte, Europa en Amerika, waar zich overal Bahaigroepen vestigden. Door de Engelsen geridderd. Zijn graf bevindt zich in Haifa, waar zich ook een belangrijk centrum van de Bahaileer bevindt.

ABBAS EL MELKI (AL-MALIKI?) Imam van de heilige moskee te Mekka en afgevaardigde van Hoessein naar Palestina.

ABD AL-BAHA zie ABBAS

ABDALLAH zie ABDOELLAH, emir.

ABD ALLAH b. AL-HUSAYN zie ABDOELLAH, emir.

ABD el KADER DERWISCH ca 1903-1923. Roverhoofdman, misschien afkomstig uit de Darwish familie die de dorpen in het berggebied ten zuidwesten van Jeruzalem leidde. Beschouwd als de moordenaar van een Engelse militair en daarom in een politieactie om het leven gebracht.

ABD el MOTI Winkelier in Jeruzalem.

ABD el RAHEEM AMEENH HA-MOUNI Jongen in Hebron.

ABD el RAHEEM el SAÏD Zakenman in Hebron.

ABD el RAZAQ (RAZAG) Oomzegger van de gebroeders Aouedda.

ABDOEL HAMID II Constantinopel 1842-Magnesia 1918. Sinds 1876 sultan van het Ottomaanse rijk en berucht om zijn autocratische regime. Werd in 1909 afgezet. Abdoel Hamid was beschermheer was van een archeologische expeditie naar de Dode Zee.

ABDOEL SALAÄM (SALAM) zie AOUEDDA

ABDOELLAH (ABDALLAH) Mekka 1882-Jeruzalem 1951. Emir van Transjordanië en sinds 1946 koning van Jordanië. Zoon van Hoessein, koning van de Hedjaz. Broer van Ali, Feisal en Zed. Studeerde in Constantinopel en werd in 1908 vertegenwoordiger van de Hedjaz in het Turkse parlement. Sloot zich vlak voor w.o. I aan bij de in Cairo opgerichte Arab Union. Sprak in april 1914 in Egypte met lord Kitchener en Ronald Storrs en raakte zo verzeild in de onderhandelingen die leidden tot de Arab Revolt tegen de Turken, die door zijn vader in juni 1916 in Mekka werd uitgeroepen. Speelde een kleine rol in de krijgshandelingen zelf. Door een Irakees congres op 8 maart 1920 uitgeroepen tot koning van Irak, maar de Engelsen gaven later de troon aan zijn broer Feisal, die door de Fransen eind juli uit Damascus was verdreven. In maart 1921 ontmoette hij de minister van Koloniën Churchill in Jeruzalem, waarbij op 28

(17)

maart werd afgesproken dat het gebied van Transjordanië van Palestina zou worden afgescheiden en onder Engels mandaat aan Abdoellah worden gegeven.

Zijn regering daar werd op 28 aug. 1923 officieel erkend door de Hoge Commissaris van Palestina. In 1946 erkenden de Engelsen Transjordanië als onafhankelijke staat en werd Abdoellah officieel koning. Hij werd in Jeruzalem vermoord vanwege zijn onderhandelingen met Israël. Schreef zijn memoires.

Abdoellah werd beschouwd als de meest bruisende, aardige en intelligente van Hoesseins zonen. Maar in de ogen der Britten -speciaal Lawrence- had hij nooit de statuur van de waardige Feisal. Toen hij Transjordanië toebedeeld kreeg, was dat een onduidelijk gebied ten Oosten van de Jordaan en Palestina, waar de bedoeïenen de baas waren en een handjevol Britten informeel de scepter zwaaide. Abdoellah arriveerde er in 1921, nadat hij zijn functie als minister van Buitenlandse Zaken van de Hedjaz had opgegeven en toen Churchill het Midden-Oosten bezocht. Terwijl de Cairo conferentie in volle gang was, nestelde Abdoellah zich in het gebied en kreeg er een warme aanhang van de Britse ambtenaren ter plekke en de bevolking. Hij beloofde dat hij de Fransen in Syrië niet zou aanvallen en Feisal als koning van Irak zou erkennen. Later erkende hij -als enige Arabische leider- de Balfour Declaratie met het beding dat die niet zou gelden ten Oosten van de Jordaan. Hij regeerde autocratisch maar met moed en charme en behield de gewoonten van de woestijn. Hij was slordig met geld en bleef zijn hele regering afhankelijk van Britse subsidies. De grondslag van zijn politiek bleef tot het einde toe het ideaal van een Groot-Syrië onder zijn leiding. Dit leverde hem de vijandschap op van Libanese en Syrische nationalisten en de scepsis van de zionistische leiders, met wie hij in bijna voortdurend contact stond.

ABDOELLAH Dief.

ABDOELLAH effendi. Waarschijnlijk: ABDALLAH KHARDOUS

Plaatsvervangend gouverneur van Bethlehem en censor voor Arabische bladen.

Later overgeplaatst naar Ramallah en in 1924 naar Jeruzalem.

ABDOELLAH el MOEDAFIE Sjeikh uit de Hedjaz.

ABDÜLMECID II zie WAGRID ed DIEN ABDUL-RAZAG zie ABD el RAZAQ ABD us SAMAD Drusische vertaler.

ABED effendi. Politie-officier in Es-Salt

ABIAD, GEORGES Beiroet 1880-1959. Pionier van het Egyptische tooneel.

Speelde ook in het Frans en in westerse rollen als Othello en Oedipus. Hij woonde enige jaren in Parijs en raakte bevriend met Sarah Bernard.

ABIATHAR Belangrijkste priester in het heiligdom van Nob. Deelde de moeilijkheden van David in diens strijd tegen koning Saul.

ABIGAIL Zuster van koning David.

ABISHAI Zoon van koning Davids zuster Zeruiah, generaal en favoriet van de koning.

ABNER Oom of neef van koning Saul en diens legeraanvoerder. Volgens de overlevering een zoon van de heks van Endor.

ABOE ANTON Griekse hotelhouder in Jericho.

ABOE ATALLAH Buurman van Abdoel Salaäm Aouedda.

ABOE JOESOEF Arbeider.

ABOE SALIGH zie MOHAMMED effendi HAJAJI of HAJAZI

(18)

ABOE SIFIEN = Vader van het zwaard. Bijnaam van FAKHR AL-DIN II 1572-1635. Emir van Libanon van 1590-1635. Hij breidde zijn rijk uit en heerste van Aleppo tot Egypte. Wordt beschouwd als de vader van het moderne Libanon, omdat hij voor het eerst het land onder één heerser verenigde.

ABRAHAM Aartsvader.

ABRAHAM Driftige man.

ABRAHAM Falasja.

ABRAHAM Jongen in Caïro.

ABRAHAMSON zie ABRAMSON, ALBERT

ABRAHAMSON, M. Afkomstig uit Amersfoort. Schonk omstreeks 1873 het eerste legaat aan het ziekenhuis Schaäre Zedek.

ABRAMSON (ABRAHAMSON), majoor ALBERT 1876-1944. Gouverneur van Hebron van 1918-1921. Chief British Representative in Trans-Jordanië 1921, een functie waarbij hij emir Abdoellah in de gaten moest houden. Daarna keerde hij terug naar Palestina en bekleedde verschillende functies als

gouverneur.

ABSALOM Derde zoon van koning David, geboren tijdens diens verblijf in Hebron vermoedelijk ca 1007 v Chr.

ACHAD HAÄM (AHAD HA'AM) = ASHER HIRSCH GINSBERG, Skvira (provincie Kiev in Rusland) 1856-1927. Uit een Chassidische familie. Leerde zichzelf Russisch, Duits, Frans, Engels en Latijn. Zei het geloof vaarwel en werd een leidende figuur in de Chibbat Zionbeweging, een voorloper van Herzls zionistische beweging. Achad Ha-am pleitte voor een spirituele terugkeer naar het jodendom vóór de fysieke vestiging in Palestina, ook nadat hij zich had aangesloten bij het politieke zionisme van Herzl. Hij voorzag problemen met de Arabische bevolking en deelde daarom niet het algemene enthousiasme over de Balfour Declaratie. In 1922 vestigde hij zich in Palestina.

ACHITOFEL Raadsman van koning David en medestander van Absalom tijdens diens conflict met zijn vader.

ACHMAD Arbeider.

ACHMAD Broertje van Machmoed, de staljongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ACHMAD zie ACHMED, buurjongen.

ACHMAD Stalknecht van Abdoel Salaäm Aouedda.

ACHMAD effendi ABOE HASSAN Hoofd van de havenwerkers in Jaffa.

ACHMAR Jongen bij de Klaagmuur.

ACHMED Buurjongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ACHMED effendi. Zwager van Abdoel Salaäm Aouedda.

ACHSA Dochter van Caleb. Haar vader gaf haar ten huwelijk aan Othniel, de veroveraar van Kiriat-Sefer.

ADIL effendi. Zie AOUEDDA ADIL, emir. Druse uit Libanon.

ADLER, BEN-ZION Rabbijn in Jeruzalem.

ADLI zie ADLY

ADLY (ADLI) Pasja YEGHEN Cairo 1864-Parijs 1933. Egyptische politicus, die vanaf begin w.o. I verschillende ministeries vervulde. In maart 1921 voor de eerste keer eerste minister. Hij voerde vanaf 1920 meermalen besprekingen in Londen voor Egyptische zelfstandigheid. De Wafd (Onafhankelijkheidspartij) en Zaghloel Pasja echter veroordeelden scherp deze besprekingen, omdat men Adly te accommoderend vond. Het Adly-ministerie nam daarom in dec. 1921

(19)

ontslag zonder resultaat te bereiken. Adly was een der oprichters van de Liberale Constitutionele Partij in okt. 1922. In 1929 leidde hij nog kort een zakenkabinet.

ADWAHU, MAHGID el Zoon van Sultan, het hoofd der Belka bedoeïenen.

ADWAHU, SULTAN Pasja el Hoofd van de Belka bedoeïenen. In sept. 1923 in opstand tegen emir Abdoellah.

AFIFE Buurmeisje van Abdoel Salaäm Aouedda.

AFOUF Bediende bij de rechtbank in Jeruzalem.

AGMON zie BISTRITSKY

AHARONI (AHARONOWITZ), ISRAEL Vidzy (bij Vilna) 1882-1946.

Studeerde aan de universiteit van Praag en vestigde zich in 1904 in Palestina, waar hij talen onderwees. Zijn belangstelling voor zoölogie bracht hem er toe een museum voor natuurlijke geschiedenis op te richten, waarvan hij in 1924 directeur werd. Hij schreef veel over vogels. Van een expeditie naar Syrië in 1930 bracht hij een goudhamster mee die de oermoeder werd van duizenden hamsters in laboratoria over de hele wereld, omdat zij gemakkelijke proefdieren bleken te zijn.

AHARONOWITZ, ISRAEL zie AHARONI AHARONOWITZ, JOSEPH zie ARONOWITZ

AHASVERUS Perzisch koning voorkomend in het boek Esther, waarschijnlijk identiek aan Xerxes.

AHAZ, 735-719. Koning van Juda. Tijdens zijn regering werd Juda een vazalstaat van Assyrië.

AHOEWAH Weesmeisje.

AÏD effendi. Adjudant van emir Abdoellah.

AKIL Zoon van Mohammed, bediende in het jongensweeshuis.

AKRAM Bey. Directeur van landbouw in Transjordanië.

ALBERDINGK THIJM, CATHARINA Amsterdam 1849-id. 1903.

Nederlands schrijfster van tijdschriftartikelen en van romans (samen met Louise Stratenus) die zich voornamelijk afspeelden in hofkringen en erg populair werden.

ALBERT Buurjongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALBINA, A.P. Kapitein in het Engels leger.

ALEXANDER JANNAEUS (JANNAÏ; YANNAI), ca 126 v Chr.-76 v Chr.

Koning van Judea uit het huis der Hasmoneeën, de afstammelingen van Judas Maccabaeus. Vader van Hyrcanus.

ALEXANDER, S. Advocaat uit Cairo van de firma R.S. Devonshire & Co.

Een der verdedigers voor de krijgsraad in mei 1920 van joodse gevangenen.

ALEXIE Buurjongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALFRED Buurjongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALI Mekka 1879-Bagdad 1934. Oudste zoon van Hoessein, koning van de Hedjaz. Broer van Feisal, Abdoellah en Zed. Volgde zijn vader in 1924 op, toen deze moest vluchten voor de troepen van Ibn Saud. Toen de laatste in dec. 1925 de hele Hedjaz had veroverd, volgde Ali na een moedige strijd zijn vader in ballingschap op Cyprus. Was de rustigste, zichzelf meest wegcijferende van Hoesseins zonen.

ALI Vader van koning Hoessein van de Hedjaz.

ALI ca 598-Kufa 660. Neef en echtgenoot van Fatima, de dochter van de profeet Mohammed. Tevens vierde kalief.

ALI Jongen in Jaffa.

(20)

ALI Jongen bij Klaagmuur.

ALI Politieagent in Jeruzalem.

ALI Soldaat in het leger van emir Abdoellah.

ALI Staljongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALI Vuilnisjongen.

ALI Waterdrager.

ALI Waterverkoper.

ALICE Buurmeisje van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALLENBY, EDMUND HENRY HYNMAN 1st Viscount. Nottinghamshire 1861-Londen 1936. Brits veldmaarschalk, die zijn talent vooral vertoonde in de verovering van Palestina aan het eind van w.o. I. Nam deel aan de

Boerenoorlog. Allenby werd in 1915 commandant van het eerste leger in Frankrijk en kreeg in 1917 de leiding van het leger in Egypte. Zijn verovering van achtereenvolgens Gaza, Jeruzalem, Aleppo en Damascus leidde tot een overgave van de Turken. Van 1919 tot 1925 Hoge Commissaris van Egypte.

ALLENBY, lady MABEL ?-1942. Geboren Adelaide Mabel Chapman. Huwde Allenby in 1896. ALPHONSE Staljongen van Abdoel Salaäm Aouedda.

ALMALAÄCH, ABRAHAM (ELMALEH) Jeruzalem 1885-id. 1967.

Sefardisch schrijver en journalist. Was directeur van joodse scholen in Constantinopel en Damascus en keerde in 1914 terug naar Palestina. Van 1919-1921 hoofd van de zionistische persdienst daar. Lid van de Asefat ha-Nivharim, de Va'ad Le'umi en de Jeruzalemse gemeenteraad. Lid van het eerste parlement van Israël.

ALTSCHULER Kolonist in Rechovoth.

ALVA, FERNANDO hertog van, Piedrahita 1507-Lissabon 1582. Door de Spaanse koning naar de Nederlanden gestuurd om de opstand daar te onderdrukken.

AMALEK De eerste vijand die Israel ontmoette na de tocht door de Rode Zee.

Stamvader van de Amalekieten.

AMASA Neef van koning David en commandant in het leger van Absalom bij diens rebellie tegen zijn vader.

AMDURSKY, JERACHMIËL Jeruzalem 1877-? Hotelpionier in Palestina.

Voorzitter van de Choerva synagoge. Lid van de directie van de Anglo-Palestine Bank en de Mizrachibank.

AMERY, LEOPOLD CHARLES MAURICE India 1873-Londen 1955.

Parlementslid voor de Conservatieve Partij. In 1924 minister van Koloniën.

AMICIS, EDMONDO de Ongelia (nu Imperia) 1846-Bordighera 1908. Italiaans schrijver, al jong bekend om zijn patriottische en sentimentele gedichten. Werd internationaal beroemd met zijn jongensboek Cuore (1886), in Nederlandse vertaling Een jongensleven.

AMINOFF, ABRHAM Rabbijn en leider van de Boekhaarse joden.

AMNI Dienstmeisje van Abdoel Salaäm Aouedda en ook bij De Haan werkzaam.

AMOS Derde van de kleine profeten, die leefde in de 8^steeeuw v Chr. Door sommigen wordt hij beschouwd als de eerste schrijvende profeet. Hij is de eerste die Israel bedreigt met ballingschap, als het zich niet aan Gods wetten houdt.

ANAK Zoon van Arba, de held der Anakiem. Naar de zoon werd de stam der Anakieten genoemd.

d'ANNUNZIO, GABRIELE bij Pescara 1863-Gardone 1938. Italiaans schrijver van vooral romans en toneelstukken. Vertegenwoordiger van verfijnde en