Thesis Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

1

Saxion Hospitality Business School

Thesis

‘Samenwerken maakt sterker’

Onderzoek naar de mogelijkheden voor geschikte implementeerbare Product-Markt-Partner-Combinaties tussen Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve en regionale ondernemingen

2

Titelblad Thesis

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

In opdracht van: Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve Zutphensestraat 199

6871 JT Brummen Dhr. Wouter Westdijk

Afstudeertitel: Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

Afstudeerproject: Onderzoek naar de mogelijkheden voor geschikte implementeerbare Product-Markt-Partner-Combinaties tussen Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve en regionale ondernemingen.

Auteur: Dominique van Westerneng

Studentnummer: 2418418

Onderwijsinstelling: Saxion Hogescholen

Opleiding: Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs

Moduul: Thesis semester

1e _{Examinator: Dhr. Mark van het Bolscher} 2e _{Examinator: Mevr. Martine van Loon} Jaar van uitgave: 2013

3

Voorwoord

Geachte lezer,

Voor u ligt de thesis voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Deze thesis wordt geschreven in het kader van het thesissemester voor de opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs. Gedurende de afgelopen maanden heb ik onderzoek gedaan naar implementeerbare Product-Markt-Partner-Combinaties voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve met regionale ondernemingen.

Na een aantal jaren de opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs te hebben gevolgd op het Saxion in Deventer was het dan eindelijk zo ver, de afstudeerfase. De afstudeeropdracht die ik heb uit mogen voeren paste uitstekend bij mijn interesses. Dit aangezien ik al enkele jaren ervaring heb in de pannenkoekenbranche en dus enige voorkennis heb. Daarnaast was het eerste contact en ook het verdere contact met de opdrachtgever erg prettig. Dit geldt ook voor het contactmoment die er zijn geweest met mede-eigenaar Martijn Westdijk en vader Hans Westdijk, deze heb ik ook als prettig ervaren.

In de thesis zal het hele onderzoek worden beschreven, beargumenteerd en de resultaten worden geanalyseerd. Het onderzoek wordt onderverdeeld in meerdere onderzoeksmethodieken, namelijk; het deskonderzoek en het veldonderzoek. Daarnaast zal er ook een theoretisch kader te vinden zijn in de thesis. In het theoretisch kader zijn alle kernbegrippen uit de thesis te vinden, hier worden deze begrippen gedefinieerd, verantwoordt en worden de relaties met elkaar onderbouwd. Dit is de fundering van de gehele thesis.

Als laatste wil ik alle betrokkenen bedanken voor de begeleiding en ondersteuning die ik heb mogen ontvangen. In het bijzonder de heer Mark van het Bolscher, die tevens mijn 1e _{examinator is tijdens de} gehele thesis, voor al zijn waardevolle feedback en tips. Daarnaast wil ik ook mijn opdrachtgever de heer Wouter Westdijk bedanken voor zijn vertrouwen en enthousiasme. Ook mevrouw Desireé Logger wil ik bedanken voor haar waardevolle en bruikbare feedback. Daarnaast wil ik ook nog mijn familie en vrienden bedanken voor de steun en hulp tijdens de thesis. Zonder al deze betrokkenen was het niet gelukt om mijn thesis te realiseren.

Deventer, 10 januari 2014 Dominique van Westerneng

4

Managementsamenvatting

De aanleiding voor dit onderzoek is het feit dat de heer Westdijk, de opdrachtgever, een nieuw bedrijf gaat opstarten en hiermee een succesvol restaurant wil verwezenlijken. Hierbij vindt de opdrachtgever het belangrijk dat er wordt samengewerkt met regionale ondernemingen om zo de mogelijkheid te creëren tot het aanbieden van streekproducten en de beschikbare grond te gebruiken als (toeristische) publiekstrekker. Het managementprobleem is als volgt: Door het opstarten van een nieuw restaurant in een tamelijk onbekende omgeving, voor de opdrachtgever en zijn managementteam, zijn er nog weinig tot geen contacten met ondernemers uit de regio opgezet en daarmee dus ook geen

samenwerkingsverbanden die kunnen leiden tot geschikte product-markt-partner-combinaties. Dit houdt in dat de opdrachtgever graag een plan ontvangt over de mogelijkheden voor

samenwerkingen met regionale ondernemingen. Het doel hiervan is om een breed aanbod aan

activiteiten, arrangementen en producten te creëren, wat moet zorgen voor het aantrekken van (meer) verschillende doelgroepen, wat uiteindelijk moet gaan leiden tot het bevorderen van de toekomstige omzet van het bedrijf. De volledige doelstelling is dan ook als volgt:

Advies geven over mogelijkheden voor implementeerbare Product-Markt-Partner-Combinaties met regionale ondernemingen om zo de potentiële doelgroepen aan te trekken en daarbij de toekomstige omzet van het bedrijf te bevorderen/stimuleren.

In het onderzoeksgedeelte komen meerdere onderwerpen aan bod, zoals trends en ontwikkelingen, de doelgroepen die aanwezig zijn in de omgeving en de benchmarken van (pannenkoeken)restaurants. Al deze resultaten zijn gebruikt bij het ontwikkelen van het advies. Daarnaast wordt er in het

onderzoeksgedeelte ook de methodologische verantwoording beschreven. Hierin wordt de aanpak van het onderzoek beschreven. Hierbij kan gedacht worden aan onderzoeksstrategieën,

onderzoekseenheden, waarnemingsmethoden en meet instrumenten. De toegepaste methodes en de gevolgde werkwijze worden zo inzichtelijk mogelijk gemaakt, zodat controleerbaarheid en

reproduceerbaarheid gegarandeerd worden. Om de kwaliteit van het onderzoek vast te stellen moet het rapport minimaal aan bovengenoemde eisen voldoen (Peters, 2005). Dit alles moet ervoor zorgen dat er duidelijkheid ontstaat over wat er in het onderzoek gedaan wordt en waarom, hoe en waarmee dit gedaan word. Ook hier is het belangrijk dat de er een samenhang kan worden aangetoond tussen de verschillende strategieën, methoden en instrumenten die gebruikt worden in het onderzoek.

Ook het theoretisch kader is beschreven in het onderzoeksgedeelte. In het theoretisch kader worden de kernbegrippen, die centraal staan in het gehele onderzoek, gedefinieerd. In het adviesgedeelte worden er een vijftal product-markt-partner-combinaties beschreven waaruit er twee volledig worden uitgewerkt in een implementatieplan. Deze beoordeling voor de twee beste concepten komt voort uit een SWOT-analyse. Bij het implementatieplan wordt ook rekening gehouden met de haalbaarheid op bijvoorbeeld financieel gebied. Daarnaast wordt er ook rekening gehouden met de relevantie van de thesis voor het probleem van de opdrachtgever.

In de bijlage staan alle aanvullende teksten, tabellen en schema’s weergegeven om zo de informatie in de thesis zelf zo relevant en overzichtelijk mogelijk te houden.

5

Inhoudsopgave Voorwoord ... 3 Managementsamenvatting ... 4 1. Inleiding ... 7 1.1 Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 7

1.2 Aanleiding voor het onderzoek en relevantie voor de opdrachtgever ... 7

1.3 Doelstelling ... 8

1.4 Hoofd- en deelvragen ... 8

1.5 Work Breakdown Structure... 9

1.6 Leeswijzer ... 11 2. Methodologische verantwoording ... 12 2.1 Desk research ... 12 2.2 Veldonderzoek ... 14 3. Theoretisch kader ... 19 3.1 Product-Markt-Partner-Combinatie (PMPC) ... 19 3.2 Recreatie ... 19 3.3 Toerisme ... 20 3.4 Beleving ... 20 3.5 Horeca ... 21 3.6 Relaties kernbegrippen ... 21

4 Trends en ontwikkelingen relevant voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 22

4.1 Trends en ontwikkelingen in de Nederlandse horeca branche ... 22

4.2 Trends en ontwikkelingen in de Nederlandse recreatie en toerisme sector ... 22

5 Potentiële doelgroepen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 24

5.1 Bevolking van Zutphen en Brummen ... 24

5.2 Toeristen in de omgeving ... 26

5.3 Doelgroepen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 26

6 Benchmark van (pannenkoeken)restaurants ... 27

6.1 Resultaten benchmark ... 27

7 Partners voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 30

7.1 Geselecteerde ondernemingen ... 30

8 Focusgroep ... 35

6

9 Interviews ... 37 9.1 Resultaten interviews... 37 10 Eindconclusie ... 39 11 Advies ... 49 11.1 Alternatieve oplossingen ... 50 11.2 Implementatieplan ... 60 11.3 Conclusie adviesgedeelte ... 69 Nawoord ... 70 Literatuurlijst ... 71 Bijlagen ... 77

Bijlage I – Aanvullende informatie aanleiding van het onderzoek ... 78

Bijlage II - Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve in beeld ... 79

Bijlage III - Kaarten omgeving Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve ... 82

Bijlage IV - Acht stappen analyseren kwalitatief onderzoek ... 83

Bijlage V - Tabellen kernbegrippen theoretisch kader ... 84

Bijlage VI – Aanvullende informatie trends en ontwikkelingen ... 89

Bijlage VII – Uitwerking analyse focusgroep ... 93

Bijlage VIII - Gebruikte tabellen uit Statistisch Jaarboek Zutphen 2012 ... 94

Bijlage IX - Reactie van Veluws Bureau van Toerisme, Nick Nijhuis ... 98

Bijlage X – Benchmark (pannenkoeken)restaurants ... 99

Bijlage XI – Aanvullende informatie mogelijke partners... 115

Bijlage XII - Weergave ondernemingen in de omgeving ... 117

Bijlage XIII – Tabellen geselecteerde partners ... 120

Bijlage XIV – Aanvullende informatie interviews ... 124

Bijlage XV - Transcripties en codering interviews ... 126

Bijlage XVI – Codebomen interviews ... 150

Bijlage XVII - Begrippenlijst ... 155

7

1. Inleiding

Deze thesis wordt geschreven in het kader van het afsluitende thesissemester van de opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs van het Saxion te Deventer. In deze inleiding zal duidelijkheid worden gegeven over de precieze inhoud van het literatuuronderzoek, veldonderzoek en het

adviesgedeelte. Allereerst zal de aanleiding van de thesis worden weergegeven en daarbij de relevantie van de thesis voor de opdrachtgever. Daarna zal de doelstelling met bijbehorende hoofd- en

deelvragen worden uitgelegd. Vervolgens zal er een beknopte versie van de Work Breakdown Stucture worden weergegeven. Tot slot zal de leeswijzer duidelijk maken wat de lezer in de komende

hoofdstukken kan verwachten.

1.1 Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

De opdrachtgever voor deze thesis is mede-eigenaar van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Dit pannenkoekhuis zal nog moeten worden gebouwd en dit zal in 2013 van start gaan. Het bedrijf zal gevestigd worden in Brummen aan de Zutphensestraat 199. Op het desbetreffende perceel staat momenteel een boerderij en deze rurale sfeer zal worden behouden. De boerderij die nu op het perceel staat zal worden gesloopt en daarvoor in de plaats zullen twee aaneensluitende boerderijen worden gebouwd. Ook het plaatsen van een kleinschalige kinderboerderij zal bijdragen aan de rurale sfeer van het pannenkoekhuis. Het wordt verwacht dat de opening van het nieuwe pannenkoekhuis rond de zomer van 2014 zal plaatsvinden. Voor meer gedetailleerde informatie over Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve, zoals de visie, missie, doelstellingen, kernkwaliteiten en de omgeving wordt u doorverwezen naar bijlage II.

1.2 Aanleiding voor het onderzoek en relevantie voor de opdrachtgever

De aanleiding voor dit onderzoek is het feit dat de heer Westdijk, de opdrachtgever, een nieuw bedrijf gaat opstarten en hiermee een succesvol restaurant wil verwezenlijken. Er is nog weinig tot geen contact geweest met ondernemers uit de regio. Dit is dan ook het managementproleem van de

opdrachtgever. Deze wordt later in het hoofdstuk uitgebreider beschreven. De opdrachtgever vindt het belangrijk dat er wordt samengewerkt met regionale ondernemingen om zo de mogelijkheid te creëren tot het aanbieden van streekproducten en de beschikbare grond gebruiken als (toeristische)

publiekstrekker. Het advies geven en opzetten van implementeerbare product-markt-partner-combinaties staan dan ook centraal in dit onderzoek. Nieuwenhuis (2003) schrijft in ‘The art of management’ het volgende over een partner-combinatie: “Bij een product-markt-partner-combinatie gaat het erom wat voor soort product er ontwikkeld zal worden, voor welke

doelgroep het product bestemd zal zijn, wie er gaat samenwerken aan de ontwikkeling van het product en op welke wijze uiteindelijk het product op de markt gezet zal worden.” Voor meer gedetailleerde informatie over de heer Westdijk en het nieuwe bedrijf wordt u doorverwezen naar bijlage I.

Door de aangereikte bevindingen heeft de opdrachtgever straks een goed overzicht over de

mogelijkheden in product-markt-partner-combinaties. Hiermee kan de opdrachtgever de gewenste samenwerkingen op zetten en daarmee een unieke en verschillende arrangementen, activiteiten en producten aanbieden aan de toekomstige gast.

8

1.3 Doelstelling

De doelstelling voor deze thesis bestaat uit drie delen. Namelijk het beschrijven van het

managementprobleem en hoe de doelstelling hierbij aansluit. Daarnaast de beschrijving van het “doel in” ofwel wat moet het opleveren? En als laatste het “doel van” ofwel waar moet het advies tot leiden? Het managementprobleem is als volgt: Door het opstarten van een nieuw restaurant in een tamelijk onbekende omgeving voor de opdrachtgever en zijn managementteam zijn er nog weinig tot geen contacten met ondernemers uit de regio opgezet en daarmee dus ook geen samenwerkingsverbanden die kunnen leiden tot geschikte product-markt-partner-combinaties.

Het doel in: Advies geven over mogelijkheden voor product-markt-partner-combinaties met regionale ondernemingen.

Het doel van: Het bevorderen/stimuleren van de toekomstige omzet van het bedrijf. Dit houdt in dat de opdrachtgever graag een plan ontvangt over de mogelijkheden voor samenwerkingen met regionale ondernemingen. Het doel hiervan is om een breed aanbod aan

activiteiten, arrangementen en producten te creëren, wat moet zorgen voor het aantrekken van (meer) verschillende doelgroepen, wat uiteindelijk moet gaan leiden tot het bevorderen van de toekomstige omzet van het bedrijf. De volledige doelstelling is dan ook als volgt:

Advies geven over mogelijkheden voor implementeerbare product-markt-partner-combinaties met regionale ondernemingen om zo de potentiële doelgroepen aan te trekken en daarbij de toekomstige omzet van het bedrijf te bevorderen/stimuleren.

Onder de potentiële doelgroepen wordt de bevolking van Zutphen en Brummen, de toeristen en de dagrecreanten in deze omgeving verstaan. Hier wordt later dieper op ingegaan.

Als het bovenstaande wordt samengevoegd dan komt hier de centrale onderzoeksvraag uit die de gehele thesis in een vraagstelling zal weergeven, namelijk: Op welke wijze is het mogelijk een product-markt-partner-combinaties tussen Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve en regionale ondernemingen het beste te ontwikkelen, zodat dit leidt tot geschikte product-markt-partner-combinaties?

1.4 Hoofd- en deelvragen

In deze paragraaf zal worden weergegeven wat de ho ofd- en deelvragen zijn die betrekking hebben op het onderzoek en in welk gedeelte van de thesis deze terug zullen komen. Ook zal het type onderzoek worden weergegeven. Uiteraard zullen deze hoofdvragen ondersteund worden door een aantal deelvragen om zo duidelijkheid te creëren over de benodigde informatie.

De hoofd- en deelvragen die in het onderzoek zullen worden beantwoordt zijn als volgt: Hoofdvraag 1 – Welke externe factoren zijn relevant voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve? 1.1 Welke trends en ontwikkelingen zijn relevant voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve?

1.1.1 Wat zijn de trends en ontwikkelingen in de horeca branche?

9

1.2 Welke doelgroepen zijn er aanwezig in de omgeving van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve?

1.2.1 Hoe ziet de bevolking van de gemeente Zutphen en Brummen eruit?

1.2.2 Hoe zien de toeristen eruit die de omgeving van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve bezoeken?

1.2.3 Wat is de doelgroep van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve?

Hoofdvraag 2 - Wat zijn aandacht- en leerpunten bij het opzetten van product-markt-partner-combinaties kijkend naar andere ondernemingen?

2.1 Wat hebben vergelijkbare horeca ondernemingen in de regio al gedaan in het kader van beleving en product-markt-partner-combinaties?

2.1.1 Welke samenwerkingen hebben deze horeca ondernemingen? 2.1.2 Wat bieden deze horeca ondernemingen voor een beleving? 2.1.3 Hoe gaan deze horeca ondernemingen om met de doelgroep(en)?

2.2 Hoe maken andere ondernemingen, zoals hotels, restaurants en producenten van streekproducten, gebruik van samenwerkingen en beleving?

2.2.1 Hoe gaan andere ondernemers om met samenwerken? 2.2.2 Hoe gaan andere ondernemers om met partners? 2.2.3 Hoe gaan andere ondernemers om met beleving?

Hoofdvraag 3 – Wie zijn mogelijke samenwerkingspartners voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve? 2.1 Welke ondernemingen zijn er gevestigd in de omgeving?

2.2 Aan welke eisen moet een partner voldoen? 2.3 Welke ondernemingen voldoen aan deze criteria?

Hoofdvraag 4 – Wat zijn de inzichten vanuit de geselecteerde partners? 3.1 Wie zijn de partners?

3.2 Wat zijn de mogelijkheden vanuit de partners?

3.3 Wat zijn de mogelijkheden vanuit Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve?

Hoofdvraag 1 met bijbehorende deelvragen zullen worden beantwoord in het desk research.

Hoofdvraag 2 wordt door middel van het desk- en veldonderzoek beantwoordt. Deelvraag 2.1 wordt in het deskonderzoek beantwoordt en deelvraag 2.2 wordt in het veldonderzoek beantwoord.

Hoofdvraag 3 met bijbehorende deelvragen zullen worden beantwoord in het desk research. Hoofdvraag 4 met bijbehorende deelvragen zullen worden beantwoord in het veldonderzoek Als al deze hoofd- en deelvragen zijn beantwoordt kan de onderzoeksvraag worden beantwoordt en daaruit zal het advies aan de opdrachtgever uit voortvloeien.

1.5 Work Breakdown Structure

In de Work Breakdown Structure wordt beschreven wat de hoofdprojecten zijn van de thesis en welke deelprojecten hieronder vallen. Als eerste is er het algemene gedeelte van de thesis waarin de inleiding, de methodologische verantwoording (inclusief het beschrijven van de validiteit en

10

in beeld brengen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve valt onder het algemene gedeelte van de thesis. Daarna volgt het onderzoeksgedeelte dat valt op te delen in twee hoofdprojecten namelijk; het desk onderzoek en het veldonderzoek. Deze hoofdprojecten worden onderverdeeld in meerdere deelprojecten.

Voor het desk onderzoek zijn de deelprojecten als volgt:

 Trends en ontwikkelingen (die relevant zijn voor de thesis) worden in kaart gebracht

 Doelgroepen; Gewenste doelgroepen voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve in kaart brengen, inwoners uit de omgeving vaststellen, toeristen die naar de omgeving komen vaststellen en hoe en welke van deze groepen kunnen worden gezien als potentiële doelgroepen voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

 Benchmark van (pannenkoek)restaurants; in kaart te brengen wat er al is aan samenwerkingen en beleving en mogelijke leerpunten voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

 Potentiële partners in de omgeving in kaart brengen, selecteren op basis van selectiecriteria en deze uitnodigingen voor het bijwonen van een focusgroep

Voor het veldonderzoek zijn de deelprojecten als volgt:

 Diepte-interviews; met horeca, toeristische en recreatieve bedrijven en bedrijven die

streekproducten produceren en leveren. Doel: inzicht krijgen en in kaart brengen wat andere bedrijven voor samenwerkingen hebben, wat belangrijk factoren zijn, welke voorwaarden belangrijk zijn, hoe beleving wordt uitgevoerd en hoe en welke doelgroepen er aangetrokken worden. Om zo leer- en aandachtspunten op te stellen die tijdens het ontwikkelen van PMPC’s voor deze thesis van belang zijn, om zo de PMPC’s zo realistisch en haalbaar mogelijk te maken.

 Focusgroep; met partners die uit het desk onderzoek naar voren zijn gekomen. Doel:

kennismaking met het bedrijf en brainstormen over eventuele samenwerkingsmogelijkheden Wanneer deze onderzoeken zijn voltooid wordt er een conclusie geschreven over de bevindingen uit het onderzoeken en worden de hoofd- en deelvragen beantwoord.

Als laatste zal het adviesgedeelte plaatsvinden waarin alle bevindingen uit het onderzoek worden gebruikt bij het schrijven van het advies voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Onder het adviesgedeelte vallen de volgende deelprojecten:

 Het beschrijven van afwegingen van alternatieve oplossingen van het managementprobleem

 Het schrijven van een implementatieplan met aanwijzingen voor de uitvoering

 Het schrijven van een conclusie met de belangrijkste adviezen op een rij

Als dit alles is voltooid kan de eindredactie plaatsvinden. Hieronder valt onder andere: de bijlagen organiseren, het voorwoord, nawoord en managementsamenvatting schrijven, tabellen en figuren controleren, APA en HBS richtlijnen nalopen en een spellingscontrole. Als dit alles afgerond is, is de thesis voltooid.

11

1.6 Leeswijzer

In de leeswijzer wordt er beschreven wat er in de komende hoofdstukken weergegeven word. Het eerstvolgende hoofdstuk is de methodologische verantwoording. In dit hoofdstuk wordt de aanpak van het onderzoek beschreven. Hierbij kan gedacht worden aan onderzoeksstrategieën,

onderzoekseenheden, waarnemingsmethoden en meet instrumenten. Dan volgt in hoofdstuk 3 het ‘Theoretisch kader’ waarin de kernbegrippen, die centraal staan in het gehele onderzoek, worden gedefinieerd. Daarnaast wordt ook de relatie tussen deze kernbegrippen beschreven om zo de samenhang tussen deze kernbegrippen aan te tonen. Daarna zullen de relevante trends en

ontwikkelingen voor de thesis worden beschreven in hoofdstuk 4 ‘Trends en ontwikkelingen’. Hierbij worden er bronnen zoals trendrapporten en onderzoeken van toonaangevende toeristische en recreatieve instituten en instellingen gebruikt. In hoofdstuk 5 ‘Potentiële doelgroepen van

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve’ zal inzicht worden verkregen over de bevolking in de omgeving van het bedrijf. Dit zal om de bevolking van Zutphen en Brummen gaan. Vervolgens komt hoofdstuk 6 ‘Benchmark van vergelijkbare restaurants’. De uitkomsten van de benchmark zullen fungeren als leerpunten voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Daarnaast wordt er zo in kaart gebracht wat er al door andere (pannenkoeken)restaurants is gedaan op het gebied van samenwerking en beleving. Samenwerken is een manier om activiteiten uit te breiden, producten te introduceren en nieuwe markten te ontwikkelen. De belangrijkste redenen voor samenwerken het verhogen van de

opbrengsten, het verlagen van de kosten en het opdoen van kennis (Samenwerken tussen organisaties, 2013). Hoofdstuk 7 zal dan ook dieper ingaan op de toekomstige partners van Reuvershoeve. In hoofdstuk 8 ‘Focusgroep’ wordt er eerst beschreven wat het doel van de focusgroep is, wie de participanten zijn om vervolgens de resultaten in een tabel weer te geven. Dit zijn voornamelijk voorbeelden of ideeën die de participanten hebben als mogelijke samenwerkingen met

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. In hoofdstuk 9 ‘Interviews’ worden de diepte-interviews, die zijn afgenomen in het veldonderzoek, beschreven. Eerst wordt het doel van de interviews beschreven om vervolgens de participanten te beschrijven.. Alle bijbehorende transcripties, coderingen, labels en codebomen zijn weergegeven in bijlage XV en XVI. Na het afronden van het desk- en veldonderzoek kan er een eindconclusie worden geschreven, dit wordt dan ook in hoofdstuk 10 ‘Eindconclusie’ gedaan. Hierin worden alle hoofd- en deelvragen beantwoord door middel van de bevindingen uit het desk- en veldonderzoek. Hoofdstuk 11 ‘Advies’ zal logischerwijs het adviesgedeelte van de thesis bevatten. Hierin worden de alternatieve oplossingen en het implementatieplan beschreven. Als laatste zal er dan ook nog een conclusie volgen waarin de belangrijkste adviezen nogmaals op een rij worden gezet. Als allerlaatste zal er nog een nawoord volgen waarin tevens een zelfreflectie en de waarde van de thesis voor het vakgebied of de branche word beschreven. Gevolgd door een literatuurlijst en bijlagen.

12

2. Methodologische verantwoording

Voor het beantwoorden van de centrale onderzoeksvraag is het cruciaal dat de opgestelde hoofd- en (sub)deelvragen beantwoord worden. In dit hoofdstuk wordt de onderbouwing weergegeven van de aanpak van de verschillende soorten onderzoek die nodig zijn voor het beantwoorden van deze hoofd- en deelvragen. Het is dus belangrijk dat de aanpak van het onderzoek goed gekozen en beschreven is. Ook de onderzoekstrategie, waarnemingsmethoden, meet instrumenten, selectie van

onderzoekseenheden en het analyseplan worden duidelijk beschreven en onderbouwd. Daarbij is de logische samenhang tussen deze onderdelen ook van cruciaal belang. De overkoepelende

onderzoeksstrategie van deze thesis is de mixed methods methode. Saunders (2012) schrijft dat bij een mixed methods onderzoekzoeksstrategie gebruik word gemaakt van zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden. Hieronder zijn meerdere varianten van een mixed method methode mogelijk zoals de sequential mixed methods research en de concurrent mixed methods research. In deze thesis wordt er gebruik gemaakt van een ‘concurrent mixed methods research’, want hier worden de resultaten die zijn verkregen uit het kwantitatieve onderzoeksgedeelte, het deskresearch, en het kwalititatieve gedeelte, het veldonderzoek, gebruikt om zo gezamenlijk antwoord te kunnen geven op de overkoepelende onderzoeksvraag. Dit wordt ook wel ‘concurrent triangulation design’ genoemd (Saunders, 2012). Er is voor deze methode gekozen om zo via verschillende onderzoeksmethoden antwoord te kunnen geven op de centrale onderzoeksvraag. Door deze mix van onderzoeksmethoden wordt de betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek verhoogd. De toegepaste methodes en de gevolgde werkwijze worden zo inzichtelijk mogelijk gemaakt, zodat controleerbaarheid en

reproduceerbaarheid gegarandeerd worden. Om de kwaliteit van het onderzoek vast te stellen moet het rapport minimaal aan bovengenoemde eisen voldoen (Peters, 2005). Het is dus van belang dat de aanpak van de thesis hier zo duidelijk en overzichtelijk mogelijk wordt beschreven, zodat het voor een onderzoeker mogelijk is om stappen uit dit onderzoek te reproduceren. Daarnaast is de

controleerbaarheid erg belangrijk voor de hoogte van de betrouwbaarheid en validiteit, omdat zo kan worden vastgesteld dat de methodes zorgvuldig gekozen zijn en dus relevant voor het onderzoek. In dit hoofdstuk zal tevens de betrouwbaarheid en validiteit van de thesis worden beschreven en onderbouwd.

2.1 Desk research

Bij een desk research wordt er onderzoek gedaan naar al beschikbare gegevens ten behoeve van een probleemstelling. Deze gegevens worden ook wel secundaire gegevens genoemd. Het zijn gegevens die al eerder door anderen zijn verzameld (Peters, 2005). Secundaire bronnen bestaan uit kranten, boeken, tijdschriften, internet en diverse internetpublicaties (Saunders & Lewis, 2006). Er is voor deze onderzoeksmethode gekozen omdat er een grote hoeveelheid aan bruikbare informatie beschikbaar is via secundaire bronnen die een rol kunnen spelen bij het beantwoorden van de hoofd- en deelvragen. Zo kunnen er gegevens of statistieken worden geverifieerd door meerdere bronnen waardoor de validiteit en betrouwbaarheid van het onderzoek wordt versterkt. Zo zal er bijvoorbeeld via het desk research onderzocht worden welke trends en ontwikkelingen relevant zijn voor deze thesis en welke doelgroepen relevant zijn voor deze thesis. Tijdens het desk research zullen er ook twee benchmarken worden verricht. Dit wordt verder beschreven en onderbouwd onder het kopje ‘Benchmark’ in deze paragraaf. Al deze gegevens zullen worden geraadgpleegd en geanalyseerd om zo een hoofdvraag met daarbij enkele (sub)deelvragen te kunnen beantwoorden. Voor de bijbehorende hoofd- en

13

Doelstelling

Het doel van het desk research: Het vergaren van betrouwbare en valide informatie en gegevens die nodig zijn om zo uiteindelijk de centrale onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden.

Het doel in het desk research: Het bestuderen en lezen van verslagen, trendrapporten, artikelen en boeken waardoor een bepaalde hoogte van kennis wordt vergaard over de te beantwoorden hoofd- en deelvragen.

Door deze twee doelen samen te voegen kan de doelstelling worden geformuleerd en deze is als volgt: Het bestuderen van trendrapporten, verslagen, artikelen en boeken om zo betrouwbare en valide gegevens en informatie te gebruiken bij het beantwoorden van de hoofd- en deelvragen en uiteindelijk voor het beantwoorden van de centrale onderzoeksvraag.

Data-verzamelingsmethode

In het deskonderzoek worden onder andere de volgende bronnen gebruikt om de hoofdvraag met bijbehorende (sub)deelvragen te beantwoorden: Statistisch jaarboek Zutphen (2012), rapporten met demografische kerncijfers over de gemeente Zutphen en Brummen uitgegeven door het CBS (2011 & 2012), onderzoeken van het CVTO uitgegeven door het NBTC NIPO (2011), NRIT media (2013) en het NBTC (2013). De data-verzamelingsmethode is dan ook het zoeken via internet en literatuur naar relevante en bruikbare beschikbare gegevens. Er is voor deze data-verzamelingsmethode gekozen omdat er hoge mate van informatie beschikbaar is over de te onderzoeken onderwerpen. Daarnaast kan er gezegd worden dat de bronnen die geraadpleegd worden ook betrouwbaar en valide zijn omdat deze afkomstig zijn van instanties die jaarlijks toonaangevende rapporten en onderzoeken publiceren zoals het CBS, NBTC of NRIT.

Data-analyse

De gegevens die verkregen zijn tijdens het desk research zullen worden onderworpen aan een inhoudsanalyse. De inhoudsanalyse zal voor twee doeleinden gebruikt worden, namelijk: het

vaststellen van de verkregen feiten en opvattingen uit de verschillende bronnen en het omzetten van de verkregen informatie naar relevante gegevens om zo de hoofd- en deelvragen te kunnen

beantwoorden. Wester (2006) zegt over een inhoudsanalyse het volgende: “Dekwalitatieve

inhoudsanalyse is een vorm van kwalitatief onderzoek dat wordt gekenmerkt door de intensieve studie van documenten. Centraal staat de reconstructie van latente betekenisstructuren in de documenten, bijvoorbeeld de uitbeelding van vrouwen in tv-drama’s, het ‘beeld’ van universiteiten of het ‘beeld’ van Duitsers in de Nederlandse media. Het specifieke van dit onderzoeksontwerp is de gehanteerde waarnemingsmethode: het gaat om een vorm van inhoudsanalyse. Maar kenmerkend is, dat de waarneming hier niet wordt uitgevoerd aan de hand van een uitgewerkt codeerschema dat door codeurs wordt gehanteerd. Het zijn de onderzoekers zelf die de documenten lezen en bovendien zijn waarneming en analyse hier moeilijk scherp te onderscheiden. “ Deze inhoudsanalyse past goed bij de aanpak van de thesis omdat ik niet beschik over een groep codeurs. Ik ga zelf de artikelen analyseren, hierbij worden de relevante punten uit de publicaties gehaald en beschreven in het desk research. Door het gebruiken van meerdere bronnen die overeenkomende informatie verstrekken is het mogelijk om de gegevens met elkaar te vergelijken. Aan de hand van deze bevindingen zal er een conclusie worden getrokken waarmee uiteindelijk de bijbehorende hoofd- en deelvragen kunnen worden beantwoord. Bijvoorbeeld bij het onderzoeken van de doelgroep in de omgeving van Pannenkoekbakkerij

14

te vinden. Daarnaast zullen ook de kanalen van de gemeente Zutphen en Brummen worden gebruikt om zo de resultaten met elkaar te kunnen vergelijken en daar een conclusie uit op te maken. Betrouwbaarheid en validiteit

De betrouwbaarheid en validiteit van de resultaten uit het desk onderzoek kunnen worden gewaarborgd doordat er gebruik wordt gemaakt van een inhoudsanalyse.Zo worden de gegevens, statistieken en cijfers via meerdere bronnen nagetrokken, zodat de resultaten meer valide en betrouwbaarder worden. Bijvoorbeeld bij de cijfers en statistieken over de doelgroepen die aanwezig zijn in de omgeving van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Hiervoor kunnen de gegevens van het CBS zowel als van de gemeente Zupthen en Brummen geraadpleegd worden. De bronnen die hierbij geraadpleegd worden zijn rapporten en artikelen van toonaangevende toeristische instanties en ondernemingen. Hierdoor kan er gesteld worden dat de informatie uit deze bronnen valide en betrouwbaar zijn. Deze bronnen worden beschreven onder het kopje ‘data-verzamelingsmethode’ in dit betreffende hoofdstuk. De bronnen komen uit de jaren 2010 tot en met 2013 dus er kan gesteld worden dat deze bronnen actueel zijn.

Benchmark

Evans, Campbell en Stonehouse (2010) schrijven over een benchmark: Benchmarking is het vergelijken en meten van bedrijfsprocessen, in de eigen organisatie met de best practices van andere organisaties over de hele wereld. In dit hoofdstuk wordt de benchmark beschreven. Het doel van de benchmark is om (pannenkoeken)restaurants in samenwerking met toeristische, recreatieve en/of regionale ondernemingen en/of ondernemingen die streekproducten leveren te vergelijken. Het nut hiervan is om eventuele overeenkomsten of verschillen waar te nemen, zodat hier leerpunten uit kunnen worden gehaald en er daardoor ook beter geconcurreerd kan worden. Daarom is er gekozen voor regionale en provinciale ondernemingen, omdat deze uiteindelijk de directe concurrenten zullen worden van

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. De ondervonden successen zullen ook worden meegenomen bij het opzetten van PMPC’s voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Voor het onderzoeken van de concepten zijn er selectiecriteria ontwikkeld waaraan deze ondernemingen moeten voldoen, deze zijn te vinden in bijlage X. Daarnaast zijn er ook een aantal beoordelingscriteria opgesteld voor de beoordeling van de ondernemingen, deze zijn eveneens te vinden in bijlage X. De beoordeling wordt uitgevoerd aan de hand van het toekennen van een waarde. Hierbij de zal plus-minmethode worden gebruikt. Dit houdt in dat aan de hand van deze methode er een oordeel of beoordeling kan worden opgesteld door middel van scores toe te wijzen aan de deelnemende onderwerpen of onderdelen(Wijzer Advies, 2013). De waardes zullen in de vorm van een tabel worden weergegeven(meer informatie over de waardes kunt u vinden in bijlage X) en de waardes worden als volgt aangeduid:

 - = onvoldoende

 0 = voldoende

 + = goed

Er is voor een benchmark gekozen waarin niet alleen pannenkoekenrestaurants worden gebruikt maar ook andere restaurants. Hier is voor gekozen omdat er zo mogelijk meer relevante en bruikbare informatie wordt verkregen dan wanneer er voor één van de twee opties wordt gekozen.

2.2 Veldonderzoek

Volgens Peters (2005) houdt een veldonderzoek in dat dit een onderzoek is waarbij je gegevens in het veld verzameld. In deze thesis wordt onder het ‘veld’ de mogelijke partners van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve en eigenaren/managers van horeca, toeristische of recreatieve ondernemingen en

15

ondernemingen met streekproducten. Het veldonderzoek zal gebruikt worden om enkele hoofd- en deelvragen te kunnen beantwoorden. Voor de bijbehorende hoofd- en (sub)deelvragen wordt u doorverwezen naar paragraaf 1.4 Hoofd- en deelvragen.

Doelstelling

Het doel van het veldonderzoek: Het vergaren van betrouwbare, valide en waardevolle informatie en meningen die nodig zijn om zo uiteindelijk de centrale onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. Het doel in het veldonderzoek: Het vergaren van informatie via interviews met horeca, toeristische en recreatieve ondernemers en ondernemers die streekproducten produceren en via het houden van een focusgroep met potentiële partners.

Door deze twee doelen samen toe voegen wordt de doelstelling geformuleerd en deze is als volgt: Het vergaren van betrouwbare en valide informatie en meningen door middel van interviews met horeca ondernemers en een focusgroep met potentiële partners om zo de hoofd- en deelvragen en uiteindelijk de centrale onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden.

Onderzoeksstrategie

Binnen een veldonderzoek kan men een kwantitatief onderzoek en een kwalitatief onderzoek doen. Peters (2005) beschrijven het kwantitatieve en kwalitatieve onderzoek als volgt:

Kwantitatief onderzoek is onderzoek waarin hoeveelheden of aantallen worden gemeten. Bij kwalitatief onderzoek gaat het vaak om het nauwkeurig in kaart brengen van één geval en worden statistische hulpmiddelen nauwelijks gebruikt. Kwalitatieve gegevens hebben betrekking op de aard, de waarde en de eigenschappen van het onderzochte verschijnsel en niet op kwantiteiten zoals hoeveelheid, omvang en frequentie. Tijdens deze thesis zijn aantallen en hoeveelheden minder relevant en niet van belang als uitkomst. Dit komt doordat het doel van het onderzoek het ontwikkelen van geschikte PMPC’s is. Hierdoor is het belangrijker om door middel van kwalitatief onderzoek diepgang aan te brengen in het onderzoek en met het kwalitatief onderzoek inzicht te krijgen in de meningen, werkwijzen en

ervaringen van experts in de branche. Daarom is er voor deze thesis een kwalitatief geaard onderzoek gekozen. Binnen dit kwalitatieve onderzoek zal er gebruik worden gemaakt van de casestudy. Onder een casestudy kan het volgende worden verstaan; een uitgebreid onderzoek van een bepaald bedrijf of organisatie (Solomon, Marshall, Stuart & Borchert, 2009). De case is in deze thesis: product-markt-partner-combinatie(s). Dit is een belangrijk gegeven uit de gehele thesis aangezien het ontwikkelen van product-markt-partner-combinatie(s) voor een horeca gelegenheid centraal staat.

De waarnemingsmethode tijdens de casestudy zijn diepte-interviews met eigenaren/managers van ondernemingen van bijvoorbeeld hotels of restaurants en een focusgroep met potentiële partners. De onderzoekseenheden zijn dan ook de eigenaren/managers van de te interviewen bedrijven. De bedrijven die gekozen zullen worden zijn van toepassing voor deze thesis, omdat deze binnen de sectoren vallen waaronder Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve zelf valt (horeca) of waar

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve een samenwerking mee zou willen opstarten (toerisme, recreatie of bedrijven die streekproducten produceren en leveren). Door verschillende bedrijven te interviewen over dezelfde onderwerpen zullen er bruikbare resultaten naar voren komen die gebruikt kunnen worden tijdens het ontwikkelen van product-markt-partners-combinaties voor Pannenkoekbakkerij

16

Focusgroep

Van Selm & Wester (2006) schrijven over een focusgroep het volgende:

‘Een voor onderzoek gecreëerde gesprekssituatie, waaraan meerdere personen deelnemen.’ Daarnaast benoemen Van Selm & Wester (2006) ook een aantal sterke punten van een focusgroep waarbij wel wordt gezegd dat deze sterke punten in de focusgroep opzet zijn gelegen in de efficiency van de techniek.

 Het levert veel materiaal op dat direct betrekking heeft op het onderzoek.

 De groepsinteractie staat voor een efficiënte manier van ideeën genereren.

 Door middel van de groepsinteractie komen niet alleen opvattingen, handelingen en drijfveren boven tafel, maar kunnen deze ook tot stand komen.

Het doel van de focusgroep voor deze thesis is inzicht krijgen welke mogelijkheden er zijn voor een samenwerking. Daarnaast is de focusgroep ook een mooie aangelegenheid om de potentiële partners kennis te laten maken met de opdrachtgever en het toekomstige bedrijf. Ook wordt er door een focusgroep duidelijk welke ondernemingen er serieus geïnteresseerd zijn in een samenwerking met Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Hierdoor is het mogelijk om tijdens het schrijven van het advies daadwerkelijke partners te benoemen voor de desbetreffende product-markt-partners-combinaties. Onderzoekseenheden

Dit zijn tijdens de focusgroep de mogelijke partners(Zie hoofdstuk 8 ‘Focusgroep’) van

Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Deze ondernemers worden persoonlijk voor deze focusgroep benaderd en uitgenodigd. Voorafgaand is er eerst een selectieprocedure om te bepalen welke regionale bedrijven geschikt zijn voor een mogelijke samenwerking met Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Hiervoor worden dan ook een selectiecriteria opgesteld. Deze zullen worden opgesteld in overleg met de opdrachtgever om zo de meest passende en geschikt ondernemingen te kunnen selecteren. Data-verzamelingsmethode

De focusgroep/bijeenkomst wordt opgenomen met een videocamera. Dit materiaal zal worden gebruikt bij het analyseren van de gegevens van de focusgroep. Daarnaast dient het video- en audio materiaal ook als bewijslast. Ook worden er tijdens en gelijk na de focusgroep aantekeningen gemaakt die ook geanalyseerd zullen worden.

Data-analysemethode

Voor het analyseren van de gegevens van een focusgroep zijn er een aantal manieren mogelijk (CBO, 2004), namelijk:

- Het gesprek wordt opgenomen op band en na afloop compleet uitgeschreven.

- Het gesprek wordt opgenomen op band, maar bij het afluisteren worden alleen de uitspraken die een directe relatie met het onderzoek uitgeschreven.

- Analyse wordt gebaseerd op aantekeningen, waarbij de band als geheugensteun wordt gebruikt.

- Analyse wordt gebaseerd op geheugen. De gespreksleider presenteert direct na het gesprek een samenvatting van de bevindingen aan de deelnemers.

Er is gekozen voor een mix van dez tweede en derde analysemethode aangezien er tijdens en na de focusgroep aantekeningen zijn gemaakt. Na de focusgroep is er nog een korte evaluatie met de opdrachtgevers waaruit een aantal dezelfde belangrijke punten naar voren kwamen als de punten die zijn opgeschreven tijdens de focusgroep. Daarnaast zijn er ook andere onderwerpen besproken die niet zozeer interessant en relevant zijn om de gehele focusgroep uit te werken. Hierdoor is er gekozen

17

om de relevante en bruikbare uitspraken van het opgenomen materiaal te gebruiken met daarbij de aantekeningen die tijdens en na de focusgroep zijn gemaakt.

Betrouwbaarheid en validiteit

De betrouwbaarheid in dit gedeelte van het onderzoek kan gewaarborgd worden door middel van de video opnames die worden gemaakt tijdens de focusgroep. Hierdoor is het mogelijk om de focusgroep op later tijdstip af te spelen of raad te plegen. Deze opnames worden niet letterlijk uitgetypt vanwege het feit dat er ook irrelevante informatie op zal staan. Hierdoor is het praktischer om alleen de bruikbare uitspraken uit de opnames te gebruiken bij het uitwerken. Daarnaast zal er ook gebruik worden gemaakt van de gemaakte aantekeningen. Deze aantekeningen worden aan het eind van de focusgroep ook nog geëvalueerd met de opdrachtgevers, waardoor de resultaten als valide en

betrouwbaar kunnen worden bestempeld. Daarnaast kan de validiteit in dit gedeelte van het onderzoek gewaarborgd worden aangezien het doel van de focusgroep, namelijk ideeën voor samenwerkingen op tafel krijgen ook voor de onderzoekseenheden interessant is. Hierdoor zullen de onderzoekseenheden tijdens de focusgroep hun ideeën kunnen geven en deze zullen tijdens en na de focusgroep verwerkt worden bij de analyse en resultaten van de focusgroep. Ook zal er voor de analyse gebruik worden gemaakt van onderzoeksliteratuur (CBO, 2004) waardoor het analyseren van de focusgroep op een betrouwbare en valide zal verlopen.

Diepte-interviews

Bij een diepte-interview kan er onderscheidt worden gemaakt in drie verschillende soorten interviews, namelijk gestructureerd interview, halfgestructureerd interview of een ongestructureerd interview. Hier wordt het volgende over gezegd:

“Bij een gestructureerd interview ligt de vraagstelling volledig vast. Ook de antwoorden op de (gesloten) vragen zijn voorgeformuleerde en hoeven slechts te worden aangekruist. Een

halfgestructureerd interview bevat voornamelijk open vragen. De enquêteur noteert de gegeven antwoorden letterlijk. Zowel de volgorde van de vragen als de manier waarop ze moeten worden gesteld, staan op papier. Minder houvast heeft de enquêteur bij een ongestructureerd interview. Hij beschikt slecht over een checklist met gesprekspunten die aan de orde moeten komen en blijft doorvragen tot hij voldoende inzicht heeft in de beweegredenen van de respondent.” (Verhage, 2009) Bij alle vijf de diepte-interviews zal een halfgestructureerd interview plaatsvinden. Dit omdat de respondenten ook genoeg vrijheid moeten krijgen om hun eigen meningen en ervaringen moeten delen. Tevens is het wel zo dat de vragen logisch en gestructureerd geformuleerd zullen worden om zo de diepte-interviews enige structuur te geven zodat de interviewer een leidraad heeft tijdens het interview. Het is voor deze thesis belangrijk dat de respondenten hun eigen ervaringen en meningen kunnen verwoorden aangezien hier mogelijk bruikbare informatie uit voort kan komen, die later weer van toepassing kan zijn bij het overwegen van beslissingen in het adviesgedeelte.

Onderzoekseenheden

Voor de diepte-interviews zijn de onderzoekseenheden: eigenaren/managers van horeca, toeristische of recreatieve ondernemingen en ondernemingen met streekproducten. Er is voor diepte-interviews gekozen om zo inzicht te krijgen in hoe andere ondernemingen (die betrekking hebben op deze thesis) omgaan, te werk gaan en gebruik maken van samenwerkingen. En welke rol beleving in de

18

desbetreffende onderneming speelt en hoe deze wordt uitgevoerd, nageleefd en gecontroleerd wordt. Deze ondernemingen zijn gekozen volgens een aantal selectiecriteria. Deze zijn beschreven in hoofdstuk 9 ‘Interviews’. Er zal worden gekozen voor vier verschillende ondernemingen om zo op meerdere inzichten te komen, die later bruikbaar zijn bij het opstellen van geschikte PMPC’s voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Voor de onderbouwing van de gekozen ondernemingen wordt u doorverwezen naar bijlage XIV.

Data-verzamelingsmethode

Alle interviews worden opgenomen met een memorecorder om zo op een later tijdstip deze interviews te kunnen transcriberen en analyseren. Daarnaast is het ook mogelijk om het nog een terug te

luisteren of om het als bewijslast bij te voegen. Data-analyse

De diepte-interviews zullen worden gecodeerd, gelabeld en getranscribeerd. Hierbij is het belangrijk dat er steekwoorden overblijven om zo een overzichtelijk beeld te kunnen geven van de conclusie van de diepte-interviews. Deze steekwoorden zullen daarna worden gebruikt voor het opzetten van de codebomen. Uit het boek Wat is onderzoek? Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger onderwijs van Verhoeven (2011) staan acht stappen beschreven bij het analyseren van kwalitatief onderzoek ofwel bij diepte-interviews. Deze acht stappen staan beschreven in bijlage IV Acht stappen analyseren kwalitatief onderzoek.

Betrouwbaarheid en validiteit

De betrouwbaarheid en validiteit in dit gedeelte van het onderzoek kan gewaarborgd worden door middel van de gekozen onderzoekseenheden die aansluiten bij de thesis. Namelijk toeristische, recreatieve en horeca ondernemingen en een onderneming die streekproducten maken. Daarnaast zijn alle interviews opgenomen met een videorecorder, waardoor het altijd kan worden teruggeluisterd. Ook zijn de transcripten letterlijk, waardoor er geen eigen inbrengen in de transcripties voorkomen en de transcripten dus een letterlijke vertaling van de diepte-interviews zijn. Daarnaast worden de interviews aan de hand van verschillende onderzoeksliteratuur (Verhoeven, 2011)(Boeije, 2010) verwerkt en geanalyseerd. Zo kan er gesteld worden dat er een geijkte manier van verwerken en analyseren van interviews wordt toegepast, waardoor de betrouwbaarheid en validiteit van de informatie en de bijbehorende resultaten vast kan worden gesteld.

19

3. Theoretisch kader

In het theoretisch kader worden kernbegrippen met eventuele theorieën en/of modellen beschreven. Aan de hand van een uitgebreid literatuuronderzoek van bestaande (wetenschappelijke) bronnen, artikelen en boeken worden er subvragen beantwoord, deze kunnen ook gezien worden als de uitgangspunten voor het theoretisch kader. Hiermee wordt de thesis onderbouwd en dit geldt ook als raamwerk voor de hoofd- en deelvragen. De volgende kernbegrippen zullen worden

geoperationaliseerd in het komende hoofdstuk: product-markt-partner-combinatie(s), toerisme, recreatie, beleving en horeca. Er is voor deze begrippen gekozen aangezien deze vaak zullen

voorkomen in de thesis en deze ook de leidraad in de centrale onderzoeksvraag zijn. In paragraaf 3.6 “Relaties kernbegrippen” zal er dieper worden ingegaan op het belang van deze kernbegrippen in de thesis en hoe deze begrippen met elkaar samenhangen. Alle definities zullen worden beoordeeld volgens het AAOCC-criteria (Authority, Accuracy, Objectivity, Currency and Coverage) (Ngo, 2011) om zo een valide en betrouwbaar theoretisch kader te vormen. De tabellen met de definities van de gekozen kernbegrippen zijn weergegeven in bijlage V. Tevens wordt er in bijlage V beschreven welke zoektermen er zijn gebruikt en een onderbouwing voor de gekozen definitie.

3.1 Product-Markt-Partner-Combinatie (PMPC)

Wat is een product-markt-partner-combinatie?

Het VROM (2006) schrijft in hun rapportage de Groeten uit Holland dat een product-markt-partnerpcombinatie een combinatie is van voorzieningen, activiteiten en kwaliteiten, afgestemd op specifieke groepen bezoekers en gebruikers.

Nieuwenhuis (2003) schrijft in ‘The art of management’ het volgende over een product-markt-partner-combinatie: “Bij een product-markt-partner-combinatie gaat het erom wat voor soort product er ontwikkeld zal worden, voor welke doelgroep het product bestemd zal zijn, wie er gaat samenwerken aan de ontwikkeling van het product en op welke wijze uiteindelijk het product op de markt gezet zal worden.” Deze definitie zal ook worden gebruikt in het verdere verloop van de thesis. De

onderbouwing van de keuze hiervoor staat beschreven in bijlage V.

In ‘New business model; samenwerking tussen sport, recreatie en toerisme definieert Hoveling (2012) een product-markt-partner-combinatie als volgt: “Een samenwerkingsverband waarin door

verschillende partijen een gezamenlijk doel wordt nagestreefd of product op de markt wordt gebracht.”

3.2 Recreatie

Wat is recreatie?

Bureau Verten Onderzoek (2013) beschrijft recreatie als volgende: “Onder recreatie verstaat men alle vormen van vrijetijdsbesteding, alle activiteiten die kunnen worden gedaan naast de dagelijkse verplichtingen als werken, huishouden, financiën en zorg voor anderen. Recreëren doet men voor ontspanning en vermaak. Het woord op zich, 're-creatie' duidt op vernieuwing, verfrissing; de

bedoeling van recreëren is het opladen van de persoonlijke actieradius, het vernieuwen van de energie, het verzetten van de zinnen en het ontladen van opgelopen spanning.”

In ‘Worldwide destinations: the geography of travel and tourism’ van Boniface & Cooper (2005) wordt recreatie als volgend gedefiniëerd: “Variety of activities undertaken during leisure time. Basically, recreation refreshes a person’s strength and spirit and can include activities as diverse as watching

20

television to holidaying abroad. We can make a useful distinction between physical recreation including sport, and other leisure pursuits that include the arts, cultural activities and entertainment.” Deze definitie zal ook worden gebruikt in het verdere verloop van de thesis. De onderbouwing van de keuze hiervoor staat beschreven in bijlage V.

Tribe (2005) schrijft in ‘The economics of recreation, leisure & tourism over recreatie: “Recreation: pursuits undertaken in leisure time. Recreational pursuits include home-based activities such as reading and watching television, and those outside the home including sports, theatre, cinema and tourism.”

3.3 Toerisme

Wat is toerisme?

De Groote (1995) schrijft het volgende over toerisme: “Een vrijetijdsverschijnsel buiten de woonregio, waarbij verplaatsing en verblijf (al dan niet met overnachting) geïmpliceerd worden, ongeacht de afstand en tijdsduur ervan.”

In de ‘Wegwijzer wetenschappelijk werk: bronnen voor papers en verhandelingen en bedrijfseconomie’ (2006) wordt door Coninckx toerisme als volgend beschreven: “Toerisme is het geheel van interrelaties en verschijnselen die verband houden met de verplaatsing naar en het tijdelijk verblijf van mensen in een andere dan de alledaagse leefomgeving, hetzij bij wijze van vrijetijdsbesteding, hetzij in de context van de persoonlijke ontwikkeling(congrestoerisme, gezondheid), hetzij in het kader van de

beroepsuitoefening.”

Het CBS (2013) omschrijft toerisme als volgt: “De activiteiten van personen die reizen naar en verblijven op plaatsen buiten hun normale omgeving, voor niet langer dan een (aaneengesloten) jaar, om redenen van vrijetijdsbesteding, zaken en andere doeleinden die niet zijn verbonden met het uitoefenen van activiteiten die worden beloond vanuit de plaats die wordt bezocht.” Deze definitie zal ook worden gebruikt in het verdere verloop van de thesis. De onderbouwing van de keuze hiervoor staat beschreven in bijlage V.

3.4 Beleving

Wat is beleving?

In het ‘Belevingsonderzoek kop van Overijssel’ (2009) wordt door Flooren, Jansen & Lucassen beleving als volgend beschreven: “Beleving kan gemeten worden aan de hand van de geprikkelde zintuigen en ervaren emoties.”

Sundbo & Darmer beschrijven in ‘Creating the experiences in the experience economy’ (2008) een beleving als volgend: “Een beleving kan op verschillende manieren aan bod komen. Beleving kan een product zelf zijn, beleving kan toegevoegd zijn aan een product of een beleving kan een heel pakket zijn. Een beleving heeft alles te maken met wat erom heen is en gebeurd; waar het plaats vind, het decor, het weer en de mensen die erbij zijn betrokken.”

Rippen & Bos beschrijven in ‘Events & beleven: het 5 Wheel-concept (2008) een beleving als volgt: “Zo kan beleving beschreven worden als; ondervinden, meemaken en meedoen. Beleving veronderstelt dus (een minimale) participatie. Beleving is tijdruimtelijk begrensd: het doet zich voor in een bepaalde ruimte en er zit een begin en een einde aan. De betekenissen die mensen verlenen aan de beleving is de ervaring. Ervaring is het effect van een beleving en is niet begrensd. Ervaringen kunnen levenslang

21

bij blijven.” Deze definitie zal ook worden gebruikt in het verdere verloop van de thesis. De

onderbouwing van de keuze hiervoor staat beschreven in bijlage V.

3.5 Horeca

Wat is Horeca?

In ‘Kluwer Horeca’ (2012) geschreven door Joosten wordt horeca als volgt beschreven: “Restaurants, cafés, cafetaria, snackbars, discotheken, koffiehuizen, evenals aanverwante inrichtingen waar tegen vergoeding dranken worden geschonken en/of spijzen voor directe consumptie worden verstrekt, en de bij dit bedrijf behorende terrassen en de andere aanhorigheden, met uitzondering van inrichtingen op staanplaatsen voor de ambulante handel.” Deze definitie zal ook worden gebruikt in het verdere verloop van de thesis. De onderbouwing van de keuze hiervoor staat beschreven in bijlage V. Hospitality not only includes hotels and restaurants but also refers to other kinds of institutions that offer shelter, food or both to people away from their homes. Dit is een beschrijving over horeca die Powers & Barrows schrijven in ‘Introduction to management in the hospitality industry’ (2006). Bieshaar beschrijft in ‘Restauranttechniek’ (1996) horeca als volgt: “Horeca biedt gasten een

gelegenheid waar men kan eten, drinken, slapen, vergaderen of feestvieren op een bepaalde plaats.”

3.6 Relaties kernbegrippen

De kernbegrippen die in het theoretisch kader worden geoperationaliseerd zijn: PMPC’s, toerisme, recreatie, beleving en horeca. Zo kan er bijvoorbeeld geconcludeerd worden dat het essentieel is dat de begrippen toerisme en recreatie eerst gedefinieerd moeten worden om zo concreet te maken wat dit begrip inhoudt en hoe dit terug komt in de thesis. Dit is belangrijk omdat het ontwikkelen van de PMPC ook met toeristische en/of recreatieve ondernemingen zal voorkomen. In de definities van recreatie wordt er ook het begrip toerisme genoemd zoals door Tribe (2005) die schrijft in ‘The economics of recreation, leisure & tourism over recreatie: “Recreation: pursuits undertaken in leisure time.

Recreational pursuits include home-based activities such as reading and watching television, and those outside the home including sports, theatre, cinema and tourism.” Hieruit kan geconcludeerd worden dat er een nauwe samenhang is tussen het begrip toerisme en recreatie. Verder is het kijkend naar de onderzoeksvraag belangrijk om de begrippen PMPC en horeca te definiëren omdat dit de kern van de thesis betreft. De begrippen PMPC en beleving met elkaar in relatie. Nieuwenhuis schrijft in ‘The art of management’ (2003) het volgende over een markt-partner-combinatie: “Bij een product-markt-partner-combinatie gaat het erom wat voor soort product er ontwikkeld zal worden, voor welke doelgroep het product bestemd zal zijn, wie er gaat samenwerken aan de ontwikkeling van het product en op welke wijze uiteindelijk het product op de markt gezet zal worden.” Wanneer een nieuw product of concept wordt ontwikkeld is het duidelijk dat dit voor de consument wordt gecreëerd, waardoor het voor zich spreekt dat het creëren van een positieve beleving bij een PMPC uitermate van belang is. Hieruit blijkt dat alle begrippen met elkaar in verband staan en deze dus een geschikte fundering vormen voor de thesis. Daarnaast zijn er nog een aantal begrippen met definities beschreven in de begrippenlijst. Deze staan in de begrippenlijst aangezien het niet noodzakelijk is om deze volledig te operationaliseren, omdat deze begrippen niet centraal staan in het onderzoek. Deze begrippen worden dus uitsluitend weergegeven als aanvullende informatie tijdens het lezen van de thesis. Voor de begrippenlijst wordt u doorverwezen naar bijlage XVII.

22

4 Trends en ontwikkelingen relevant voor Pannenkoekbakkerij

Reuvershoeve

Door de constante beweging van trends en ontwikkelingen in de maatschappij veranderen de wensen en behoeftes van de consument ook. Jaarlijks vervagen en uiteindelijk verdwijnen bepaalde trends maar hier komen ook weer nieuwe trends voor terug. Hierdoor wordt het toerisme en het

vrijetijdsgedrag sterk beïnvloed (Kenniscentrum toerisme, 2013). Ditzelfde geldt voor de

ontwikkelingen, er is eigenlijk nooit een einde in zicht bij ontwikkelingen. Er is altijd wel wat beters, wat goedkopers, wat effectievers, wat effecienters en ga zo maar door. In dit hoofdstuk zullen de relevante trends en ontwikkelingen beknopt en concreet worden weergegeven. De trends en ontwikkelingen die in dit hoofdstuk beschreven worden zullen een significante rol spelen bij het ontwikkelen van geschikte product-markt-partner-combinaties. De trends en ontwikkelingen zullen worden verwerkt en geraadpleegd om zo een onderbouwde en logische keuze te kunnen maken tijdens het creëren van product-markt-partner-combinaties voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Voor een uitgebreide beschrijving van de trends en ontwikkelingen wordt u doorverwezen naar bijlage VI.

4.1 Trends en ontwikkelingen in de Nederlandse horeca branche

Uit het ContinuVrijeTijdsOnderzoek (NBTC-NIPO Research, 2011) blijkt dat tussen mei 2010 en mei 2011 ruim 366 miljoen activiteiten plaatsvonden in de categorie ‘uitgaan’. In deze categorie is dan ook het merendeel van de uitgave, namelijk een totaal van 6,8 miljard euro, bestemd voor consumpties. Ook bij andere recreatieve activiteiten wordt vaak geld uitgegeven aan consumpties. Bijvoorbeeld bij buitenrecreatie, zoals fietsen of wandelen, bij attracties, sporten en evenementen.

De afgelopen tien jaar is het aantal pannenkoekenrestaurants gestegen met ruim 17,5 %. Tussen 2008 en 2010 is er een lichte afname geweest van het aantal pannenkoekenrestaurants, maar in de jaren erna heeft de sector een positieve inhaalslag gemaakt met een groei van 6.9%. De desbetreffende pannenkoekenrestaurants zijn vooral gevestigd bij nabije recreatieve en toeristische gebieden. De fastservicesector, waaronder de pannenkoekensector valt, heeft sinds de crisis van 2008 meer bezoekers getrokken en daarbij was de gemiddelde besteding per gast ook gestegen in vergelijking met de restaurantsector. Tevens is er een tweedeling in de soorten pannenkoekenrestaurants. Namelijk enerzijds de traditionele pannenkoekenrestaurants die vooral in trek zijn bij ouderen en gezinnen met kinderen. En anderzijds de modernere, eigentijdse pannenkoekenrestaurants die vooral gericht zijn op de multiculturele stedelingen (NRIT Media, 2013).

4.2 Trends en ontwikkelingen in de Nederlandse recreatie en toerisme sector

Doordat er in de periode van 1946-1955 2,4 miljoen kinderen werden geboren zal de vergrijzing de komende jaren sterk toenemen. In 2012 worden 225.000 mensen 65 jaar en zullen dus met pensioen gaan. In 2040 zullen er 4,6 miljoen inwoners van Nederland 65 jaar of ouder zijn.

In de afgelopen jaren is de hoeveelheid beschikbare tijd die wordt besteed aan vrije tijdsactiviteiten door Nederlandsen gedaald. Dit is een gevolg van de steeds drukkere levens die de Nederlanders hebben (NRIT Media, 2012).

23

In de vrijetijdsgedrag onderzoeken van het CVTO gepubliceerd door het NBTC-NIPO (2010 en 2011) wordt er aandacht besteed aan de structuur, ontwikkelingen en trends op de vrijetijdsmarkt. De vrijetijdsactiviteiten die in Nederland worden ondernomen worden onderverdeeld in een elftal clusters. Uit onderzoek blijkt dat de clusters ‘zelf sporten’ en ‘buitenrecreatie’ jaarlijks gemiddeld vaker worden ondernomen dan de clusters ‘evenementen bezocht’ en ‘cultuur’. Toch is er op te merken dat het cluster ‘cultuur’ een stijging heeft getoond de afgelopen twee jaar.

De economische recessie heeft zijn weerslag op het consumentenvertrouwen en daarmee dus ook op de bestedingen van de consumenten in het algemeen en in het bijzonder de vakantiegangers. Dit betekent dat de consument op korte termijn dan ook meer aandacht zal besteden naar de waarde en prijs van producten en diensten (NRIT Media, 2012).

Duurzaamheid. Hiermee wordt bedoeld dat de consument zich meer bezig houdt met de gevolgen die voortkomen uit zijn/haar eigen vakantiegedrag. Uit evaluatie van een onderzoek van de Vakantiebeurs blijkt ook dat 77% van de consumenten bereid is meer te betalen voor vakantie die duurzaam wordt georganiseerd. (NRIT Media, 2012)

Consumenten willen vaak ervaringen en/of belevingen meemaken die bij hun levensstijl past.

Recreanten willen namelijk graag ondergedompeld worden in allerlei soorten belevingen. De ene keer wil de recreant volledig opgaan in een theaterstuk en de andere keer zoekt hij het amusement op in een attractiepark. Maar de ene recreant is de ander niet, hierdoor kunnen de belevenissen op verschillende manieren beleefd worden afhankelijk van het karakter, kennis, ervaring, leeftijd e.d. (Trends in Nederland, 2010).

Het digitale leven heeft de afgelopen jaren een flinke groeispurt gemaakt. Het heeft veel ontwikkelingen doorgemaakt en is tegenwoordig ook niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. Statistieken wijzen namelijk uit dat in 2011 94% van de Nederlandse huishoudens beschikking hadden over een desktop of laptop en had tevens 94% van de Nederlandse huishoudens had een internetaansluiting. In 2005 was dit percentage ‘maar’ 78%. Ook het gebruik van mobiele telefoons voor internettoegang is explosief gestegen, namelijk in 2011 gebruikte de helft van de huishoudens een mobiele telefoon voor de toegang tot het internet dit aantal is verviervoudigd ten opzichte van 2005. Ook het gebruik van social media is erg populair geworden de afgelopen jaren. In 2011 was bijna twee derde van de internetgebruikers actief op een sociaal netwerk (NRIT Media, 2012).

24

5 Potentiële doelgroepen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

In dit hoofdstuk zal het duidelijk worden welke potentiële doelgroepen Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve wil gaan aantrekken. Ook zal er worden beschreven welke potentiële doelgroepen er aanwezig zijn in de omgeving, dus in Zutphen en Brummen. Dit wordt bekeken qua inwoners van Zutphen en Brummen, maar ook de toeristen die naar Zutphen en Brummen komen worden beschreven. Hiervoor worden gegevens van de VVV bureaus en de gemeentes van Zutphen en

Brummen en het CBS geraadpleegd om zo de resultaten zo betrouwbaar en valide mogelijk te houden. Mulders (2010) schrijft dat het benaderen van afnemers niet voor alle afnemers op dezelfde wijze kan plaatsvinden. Ondernemingen kunnen hierop inspelen door te kijken of er groepen personen te formeren zijn waarop de marketing- en verkoopinspanningen gericht kunnen worden zodat een succesvolle aankoop gerealiseerd kan worden.

5.1 Bevolking van Zutphen en Brummen

Gemeente Zutphen

In het Statistisch jaarboek (2012) van de gemeente Zutphen wordt de bevolkingsamenstelling onder andere beschreven aan de hand van leeftijdsgroepen en huishoudsamenstellingen. Daarnaast wordt er beschreven dat het aantal inwoners in de catergorie 65+ gestegen is van 15,4% in 2011 jaar naar 16,2% in 2012. Dit is een belangrijk gegeven aangezien deze groep ook toebehoort aan de doelgroep van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve. Verderop in het hoofdstuk wordt er dieper in gegaan op de doelgroepen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve.

De gegevens van de leefstijdsgroepen van de gemeente Zutphen zijn als volgt:

Tabel 5.1 Bevolkingssamenstelling gemeente Zutphen op leeftijdsgroepen (CBS, 2011 en 2012)

Leeftijd 2011 2012 00-19 11.544 11.444 20-29 4.539 4.458 30-39 5.986 5.793 40-49 7.494 7.521 50-64 10.255 10.283 65-79 5.304 5.671 80 en ouder 1.962 1.974

De gegevens van de huishoudsamenstellingen van de gemeente Zutphen zijn als volgt: Tabel 5.2 Huishoudsamenstellingen gemeente Zutphen (Statistisch jaarboek, 2012)

Huishoudens 2011 2012

Alleenwonend 6.556 6.615

Eénoudergezin 1.463 1.472

Huishoudens zonder kinderen 6.304 6.286

Huishoudens met kinderen 5.792 5.808

Uit bovenstaande tabel kan ook worden geconcludeerd dat in de gemeente Zupthen de groep van 65+ is gestegen en dit is een belangrijk gegeven aangezien de vergrijzing de komende jaren ook zal gaan toenemen. Dit is een trend waarbij rekening moet worden gehouden met het ontwikkelen van PMPC’s om zo op een juiste en effectieve manier in te spelen op deze doelgroep. Ook valt er uit de gegevens af

25

te lezen dat de groep van 20-54 jarige de grootste groep zijn in de gemeente Zutphen. In deze groep valt een groot gedeelte van de huishoudens met kinderen, wat ook een groot gedeelte van de

doelgroep voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve bevat. Alle gegevens die hier zijn beschreven komen uit het Statisch jaarboek van de gemeente Zutphen (2012). De gebruikte tabellen zijn bijgevoegd in bijlage VIII.

Gemeente Brummen

Hieronder de gegevens van de bevolking in leeftijdsgroepen en de gegevens over de huishoudens van de gemeente Brummen weergegeven. Deze gegevens zijn verzameld via rapporten over demografische kerncijfers van gemeentes die beschikbaar zijn gesteld door het CBS (2011 en 2012).

Tabel 5.3 Huishoudens gemeente Brummen (CBS, 2011 en 2012)

Huishoudens 2011 2012

Totaal 9.013 8.095

Éénpersoons huishouden 2.489 2.408

Gemiddelde personen per huishouden

2,34 2,35

Tabel 5.4 Bevolkingssamenstelling gemeente Brummen op leeftijdsgroepen (CBS, 2011 en 2012)

Leeftijd 2011 2012 00-19 4.995 4.886 20-29 1.836 1.930 30-39 2.127 2.042 40-49 3.441 3.443 50-64 4.734 4.678 65-79 3.176 3.337 80 en ouder 950 1.011

Zoals ook duidelijk wordt uit deze cijfers over de bevolking van de gemeente Brummen is dat de grootste groep de 50- tot 64-jarigen zijn. Dit betekent, zoals ook is beschreven in hoofdstuk 4 ‘Trends en ontwikkelingen’, dat de vergrijzing in dit dorp de komende jaren ook merkbaar zal zijn. Daarnaast is er ook te zien dat in de leeftijdsgroepen daarna ook een stijging zichtbaar is, wat duidt op meer ouderen in de gemeente Brummen. Dit zijn factoren waar wederom rekening mee moet worden gehouden tijdens het vaststellen van de doelgroepen voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve en bij het ontwikkelen van PMPC’s. Dit omdat dit een groep is die in de loop van de jaren zal blijven stijgen. Ook beschreven in het hoofdstuk 4 ‘Trends en ontwikkelingen’ is dat mensen ook steeds ouder worden en ook langer vitaal blijven. Dit betekent uiteindelijk dat er meer ouderen zullen zijn, maar deze nog steeds activiteiten willen ondernemen of een bezoek willen blijven brengen aan bijvoorbeeld restaurants. Ouderen en gezinnen met kinderen zijn de gebruikelijke doelgroepen van een pannenkoekenrestaurant. Dit betekent dat de grote (toenemende) groep van ouderen in deze gemeente dan ook een aandeel zullen hebben in de doelgroep ouderen die gebruikelijk zijn bij pannenkoekenrestaurants.

26

5.2 Toeristen in de omgeving

Via het Veluws Bureau voor Toerisme en de gemeente Brummen, zijn er cijfers verkregen over de toeristen die de Veluwe bezoeken, wat goed overeenkomt met de toeristen die naar de gemeente Brummen komen. Dit aangezien Brummen ook in de Veluwe ligt en in de omgeving vele soorten attracties en bezienswaardigheden te vinden zijn. De toeristen die naar de Veluwe komen zijn relatief veel 50-plussers zonder kinderen en veel gezinnen met kinderen tot 12 jaar. Van de bezoekers die blijven overnachten is 85 – 90% Nederlands(Trendrapport vrijetijdssector Veluwe, 2010). Voor Brummen geldt dat er qua accommodaties veel relatief kleine accommodaties zijn in de gemeente. Hierbij kan gedacht worden aan Bed&Breakfast en mini- en boerencampings (VVV Brummen, 2013). Daarnaast is er een belangrijke uitzondering, namelijk Landal GreenPark Coldenhove in Eerbeek. Deze is in de omgeving en gemeente verantwoordelijk voor het grootste deel van de

bungalowovernachtingen. In bijlage IX is de e-mail van de heer Nick Nijhuis van het Veluws Bureau van Toerisme toegevoegd. Populaire attracties in de omgeving zijn onder andere Burgers Zoo in Arnhem, het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem en het Veluwse Stoomtrein Maatschappij (Zoover, 2014). Verder is er een groot aanbod aan musea, bijzondere en historische bouwwerken en sportactiviteiten zoals zwembaden en golfbanen (Zoover, 2014). Er kan dus gesteld worden dat de activiteiten

voornamelijk van culturele aard zijn. Daarnaast staat de Veluwe bekend om de natuurrijke omgeving, wat jaarlijks ook voor veel dagrecreanten zorgt (Trendrapport vrijetijdssector Veluwe, 2010).

5.3 Doelgroepen van Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve

In eerste instantie zijn de doelgroepen die een pannenkoekrestaurant aantrekt voornamelijk gezinnen met kinderen en ouderen. Daarnaast maken de pannenkoekrestaurants steeds vaker gebruik van multifunctionele restaurantconcepten (Zie hoofdstuk 4 ‘Trends & ontwikkelingen’). Dit houdt in dat er wordt ingespeeld op de vraag van de consument van vrijetijdsactiviteiten, gemak, variatie, kwaliteit en individuele consumptie. Hierbij kan worden gedacht aan zalen/party-, leisure-, thema en afhaal concepten. Hierdoor ontstaat er een breed aanbod voor meerdere doelgroepen, dus niet alleen voor de bestaande doelgroep van gezinnen met kinderen en ouderen, maar ook voor zakelijke gasten, families, vriendengroepen en verenigingen. Dit zal ook het geval zijn voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve aangezien er PMPC’s ontwikkeld zullen worden met regionale bedrijven waarbij arrangementen en activiteiten centraal zullen staan. Daarnaast mogen voor Pannenkoekbakkerij Reuvershoeve de toeristen als doelgroep ook niet ontbreken. Dit aangezien de omgeving erg populair is vanwege de hoge mate van natuur en cultuur.

In de eindconclusie zullen de bevindingen uit dit hoofdstuk worden gebruikt bij het beantwoorden van de deel- en subdeelvragen die aan dit hoofdstuk gekoppeld zijn.