DE REDE VAN PROF. OUD BIJ HET KAMERDEBAT OVER DE REGERINGSVERKLARING

Zaterdag 6 juni ~959 - No. 543

Nieuws uit de Partij

(Zie pag. 5)

DE REDE VAN PROF. OUD BIJ HET KAMERDEBAT OVER DE REGERINGSVERKLARING

Nadat prof. De Quay op 26 mei j.I. in de Tweede Kamer de Regeringsver- klaring van het nieuwe Kabinet had af gelegd, was de volgende dag het woord · aan de fractievoorzitters.

Sprekende namens de fractie van de V.V.D., maakte prof. Oud eerst enige opmerkingen naar aanleiding van de rede van de socialistische fractievoorzit- ter, mr. Burger, die begonnen was met een terugblik van 1945 af.

De heer Burger heeft - aldus prof. Oud - terecht herinnerd aan de toestand van ruïne, waarin ons vaderland zich toen bevond, en hij mocht met het volste recht zeggen, dat wij dank verschuldigd zijn aan hen, die toen hun schouders onder het werk hebben gezet, al be- tekent dat niet, dat wij het - in het bijzonder voor wat mij betreft - in alle opzichten met het beleid van dat eerste Kabinet Schermer- horn eens zijn geweest. Dit neemt echter vol- strekt niet weg, dat ik ook van mijn kant alle waardering heb voor wat met medewerking van de partijgenoten van de heer Burger in al die jaren gedaan is.

Intussen hebben wij moeten constateren, dat de samenwerking van de andere groepen met de P.v.d.A. in de loop van de jaren hoe langer hoe moeilijker is geworden. Ik schrijf dit hier- aan toe, dat wij ons in 1945, dus onmiddellijk na de bevrijding, bevonden in, wat ik wel heb genoemd, een economische staat van beleg. In een staat van beleg is allerlei overheidsingrij- pen noodzakelijk en moeten allerlei vrijheden aan de kant worden gezet, die men onder nor- male omstandigheden niet wil missen.

Er was bepaald behoefte, ook naar mijn me- ning - ik heb het ook nooit onder stoelen of banken gestoken - , aan zulk een economische staat van beleg in die dagen. Ik ben van oordeel geweest, ook in die tijd al, dat het onder die omstandigheden gewenst was, dat de Regering op een zo breed mogelijke basis berustte, maar geleidelijk is dit veranderd. Geleidelijk vestig- de zich bij onderscheidene groepen de mening, dat de weg naar meer vrijheid kon worden op- gegaan, en toen trad de tegenstelling tussen de opvattingen van de P.v.d.A. en die van de an- dere groepen steeds duidelijker aan de dag.

Daarom is het geheel niet zo, dat wie tot de conclusie is gekomen, zoals mijn vrienden en ik al wat eerder tot die conclusie waren ge- komen dan b.v. de partijen aan de rechterzijde, dat de tijd voor die samenwerking op de brede basis voorbij was, van mening zou zijn, dat men geen waardering zou kunnen hebben voor wat in het verleden ook met samenwerking van de P.v.d.A. was tot stand gebracht. Ik heb aan die waardering uitdrukking gegeven toen ik op 23 december na het optreden va~ het Kabinet-Beel heb gezegd, dat bij alle verschil van mening, dat er was geweest, ik toch veel waardering had voor wat de heer Drees had gedaan.

ATTENTIE!!! AnENTIE!!!

I

Luistert op vriidag 12 iuni a.s •• over de zender Hilversum I { 402 m), van 19.20-19.30 uur naar:

.. DE STEM VAN DE V.V.D ...

Men moet aan de andere kant echter niet overdrijven. De heer Burger heeft een aantal voorbeelden genoemd van de grote vooruit- gang in Nederland. Gelukkig, wij weten dit allen, is er sinds 1945 een grote vooruitgang geweest, maar men moet niet alles op het con- to van de Regering schrijven. Men kan in dat opzicht ook te ver gaan. De heer Burger is niet zover gegaan als MacMillan in Engeland ging, toen hij in een redevoering zeide, dat na 5 à 6 jaar conservatief bewind de voortreffelijk- heden van dat bewind bleken o.a. in het grote aantal televisietoestellen, dat in Engeland in die tijd zeer toegenomen was. Wanneer men zoiets zegt, overtrekt men de zaak.

Solidariteit

Een tweede opmerking, waartoe de aanhef van de redevoering van de heer Burger mij aanleiding geeft, was, dat de heer Burger er zo de nadruk op vestigde, dat wij uit de oorlog hadden overgehouden, zoals hij zeide, de ge- dachte van solidariteit. Die gedachte was in de oorlog zo sterk opgekomen.

Wij moeten dat goed zien. Gedurende de oor- logsjaren is er onder de bevolking gelukkig een grote solidariteit geweest. Aan de andere kant was het ookzo-ik heb mij daarvan al- tijd rekenschap gegeven-, dat, hoe gelukkig die solidariteit ook was in die tijd, dat wij onder het juk van de bezetter leefden, het naar mijn mening, als de bezetter weer weg zou zijn, zo z?u zijn, dat wij het over alle mogelijke dingen met zoveel meer eens zouden zijn dan vóór de oorlog het geval was.

Wanneer men spreekt als een woordvoerder van een socialistische richting moet men iet- wat voorzichtig zijn met zich als het ware zo

op die solidariteit van na de oorlog te beroepen alsof het sociali~me deze zou hebben gebracht:

want dan moet Ik zeggen, dat in en buiten deze Kamer jaren vóór de oorlog door allerlei groe- pen de gedachte van de solidariteit tussen de verschillende bevolkingsgroepen is verkon- digd - ik heb ook altijd op dat standpunt ge- staan - , toen in de kringen van de socialisten nog de leer van de klassenstrijd hoogtij vierde.

Men moet dus met die gedachte van solidari- teit wel wat voorzichtigheid te betrachten.

Ik begrijp overigens de moeilijkheden van de heer Burger wel. Het trof mij in het bijzon- der - ik spring nu over op het slot van zijn redevoering - , dat de geachte afgevaardigde er zo de nadruk op legde, dat de P.v.d.A. toch zo volstrekt bereid was tot samenwerking. Ik beluisterde daarin haast een ondertoon van spijt, dat men nu buiten die samenwerking was gesloten, zoals de P.v.d.A. dit stelt.

Ik ~1eb het gevoel gekregen, dat er bij de heer Burger toch enige sp~it was over de be·

slissing van de 11de december. Het is nu een- maal zo - ik ben niet de eerste spreker, die daarop wijst; anderen hebben dit ook reeds terecht gedaan - , dat wij de gebeurtenissen, de zaak van de kabinetsformatie na de verkie- zingen, niet kunnen losmaken van het gebeur- de op de 11de december. Naar mijn mening- ik had de indruk, dat de heer Bruins Slot het ook zo zag - betekende de beslissing van de 11de december, dat de brede basis werd prijs-

gegeven. ·

De Kabinetscrisis van l l december Ik laat op het ogenblik even in het midden, wie in dat opzicht de meeste schuld treft. WU

als V.V.D.-fractie kunnen ons eigenlijk wel buiten die schuldvraag houden. Het staat voor mij echter vast, dat het verschil, waarom het op 11 december 1958 ging - ik heb dit in de·

cernher ook al gezegd; ik wil daarover nu niet nakaarten, maar voor het opbouwen van mijn betoog moet ik er toch wel even aan herinne·

ren - , zakelijk gezien een kabinetscrisis niet rechtvaardigde, omdat de Kamer geen enkele zwarigheid in de weg heeft gelegd aan het beleid, dat de Minister van Financiën zich voor- stelde voor 1959 te voeren.

Zelfs de oppositie heeft dat niet gedaan.

Ook wij hebben ons toen bereid verklaard, de belastingverhoging, die de Minister van Finan- ciën vroeg voor twee jaar, voor 1959 goed te keuren. De meerderheid van de Kamer heeft daaraan geenszins de boodschap verbonden:

gij, Minister van Financiën, krijgt die belasting- verhoging voor 1960 in geen geval. De geachte afgevaardigde de heer Romme heeft dit nog eens duidelijk willen laten uitkomen door de motie, die hij toen voorstelde, waarbij de meer- derheid van de Kamer als haar mening heeft uitgesproken: wij willen deze zaken in de loop van 1959 rustig bekijken, ook in verband met andere mogelijkheden, zoals het advies van de S.E.R., dat nog moest worden uitgebracht.

De meerderheid van de Kamer zei dus: wij willen in 1959 rustig bezien, wat wij U voor 1960 zullen geven. Het was dus helemaal niet uitgesloten, dat de Minister van Financiën voor 1960 hetzelfde zou hebben gekregen, dat hij voor 1959 had gevraagd.

(Zie vervolg pag. 4 en 5,

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Flitsen van Het Binnenhof net zich nogeens ernstig zal beraden en over enige tijd een beslissing zal nemen, die dan gemotiveerd ter kennis van de Kamer zal worden gebracht. Aan de hand van de nota (met motivering) zal de Ka- mer zich dan kunnen uitspreken.

Debat over de regeringsverklaring • Motie van PvdA over de lonen. Verworpen na verklaring van de minister-president· Twee- de motie van PvdA over positie langdurig werklozen eveneens ver- worpen • Kamermeerderheid is het nieuwe kabinet welwillend tec]emoet getreden.

Mr. Burger, de fractieleider van de PvdA, kon echter niet wachten en hij handhaafde zijn motie, die met 46 tegen 82 stemmen werd verworpen. Vóór stemden PvdA, PSP en de communisten. De voor- stemmers vormen een gezelschap, dat in de komende regeringsperiode waarschijn- lijk wel meer verenigd achter een socia- listische motie zal staan.

Tijdens het debat vorige week in de Tweede Kamer over de regerings- verklaring bleek de PvdA zich al direct thuis te voelen in de oppositie. Ofschoon er over het loonbeleid nog niet concreet kan worden geoordeeld, omdat de plannen van de regering nog niet zijn uitgewerkt en de gegevens voor een beslissing daar-

door nog ontbreken, kwam de PvdA di·

rect al met een motie.

In die motie werd gezegd, dat bij aan- wending van de mogelijkheden tot beste- dingsverruiming een huurverhoging niet aanvaardbaar is, voordat de gevolgen van de bestedingsbeperking voor trekkers van lonen, salarissen en sociale uitkeringen zijn opgeheven.

Prof. Romroe (KVP) had tegen die motie het bezwaar, dat de valse suggestie wordt gewekt, dat het nieuwe kabinet eerst de huren wil verhogen en dan pas denkt aan welvaartsvermeerdering, ter•

wijl in werkelijkheid het omgekeerde het geval is, zoals hem was gebleken uit de verklaring van minister-president prof.

dr. De Quay.

D. e minister-president had meegedeeld, dat reeds deze week het overleg met het bedrijfsleven zal worden geopend over de spelregels van de vrijere loonvor.

ming, waardoor voor de arbeiders in be- drijfstakken of ondernemingen, die finan.

cieel sterk staan, de mogelijkheid ontstaat van een extra loonsverhoging naast de compensatie voor de huurverhoging vol-

gend jaar.

Wanneer over de spelregels van de vrijere loonvorming overeenstemming is bereikt, kunnen de loononderhandelingen per bedrijfstak of onderneming direct be·

ginnen nadat in juni of juli in de Tweede Kamer het loondebat is gehouden aan de hand van een door de regering zo spoedig mogelijk in te dienen nota met de uit- gewerkte plannen inzake de lonen, huren en het consumentensubsidie op melk.

Het kabinet staat op het standpunt, zei prof. De Quay, dat huurverhoging geen belemmering mag zijn voor loonsverbete-

ring.

Op grond hiervan concludeerden prof.

Romme (KVP), dr. Bruins Slot (AR) en dr. Tilanus <CHU), dat de motie van de PvdA overbodig was, omdat de huurver- hoging pas aan de orde komt nà de invoe.

ring van de vrijere loonvorming.

Prof. Oud stond op het standpunt, dat een debat over de regeringsverklaring, die alleen de hoofdlijnen van het toekom- stige beleid aangeeft, niet geschikt is als basis voor concrete beslissingen omtrent een onderdeel Hij wilde de toegezegde nota afwachten en daarom had hij geen sympathie voor de motie.

Met 46 tegen 82 stemmen werd de motie van de PvdA verworpen. Vóór stemden PvdA, PSP en de communisten. Tegen stemden KVP, VVD, AR, CHU en SGP.

De oppositie van de PvdA schijnt voor een belangrijk deel te worden ge- speeld op de leden van de vakverenigin- gen. Dat bleek ook uit een tweede motie van de PvdA, nadat prof. De Quay mede·

deling had gedaan van het voornemen o.a.

de langdurige werklozen (langer dan een jaar) over te brengen van het departe- ment van Sociale Zaken naar het departe.

ment van Maatschappelijk Werk.

De vakverenigingen hebben daartegen reeds bezwaar gemaakt, omdat de lang- ··

durige werklozen dan zouden worden overgebracht van de sociale rechtssfeer van Sociale Zaken naar de verzorgings- sfeer van Maatschappelijk Werk.

In de motie werd aan de regering ver- zocht aan de Kamer een nota te doen toekomen met de motivering van de maat.

regel en inmiddels de maatregel op te schorten.

Van alle kanten werden tegen het voor- nemen van de regering bezwaren aange- voerd. Ook prof. Oud zei met de over·

brenging niet zo gelukkig te zijn. Men

~oet rekening houden met de psycholo- glsche factoren van de overbrenging. Het is natuurlijk niet zo, dat de langdurige werklozen worden overgebracht in een sfeer van "bedeling", maar het kan zo worden gevoeld en daarom zal het kabinet de maatregel nog eens ernstig moeten overwegen.

Iets anders is of de Kamer zich in een motie moet uitspreken over een wijziging . in de departementale indeling. Dat is in de eerste plaats een zaak van de regering.

Daarom kon de heer Oud zijn stem aan de motie niet geven.

Mr. BURGER

•.. . kon niet wachten ....

• • •

Er is in het debat over de regerings- verklaring natuurlijk nog veel na- gekaart over de kabinetsformatie. PvdA en KVP gaven elkaar wederzijds de schuld dat er een einde is gekomen aan de brede basis.

"De heer Romme ût in de tang van de heer Oud'', aldus mr. Burger, omdat hij vreest de aanhang op de rechtervleugel van de KVP te verliezen aan de VVD. Zo moest er wel een kabinet zonder socialis-

Ook prof. Romme vond het niet juist als de Kamer zich er bij voorbaat over zou uitspreken hoe de departemen- tale indeling moet zijn. Als de maatregel wordt getroffen, blijkt dat uit de begro- ting en bij de behandeling daarvan kan de Kamer beslissen.

Op dezelfde grond hadden ook de heren Bruins Slot en Tilanus bezwaar tegen de motie, maar overigens waren zij het hele- maal niet eens met de voorgenomen maat- regel.

Prof. De Quay erkende de psychologi- sche kanten. Hij verklaarde, dat het kabi.

Prof. ROMME

• • . . treurt om de P.v.d.A .. ..•

•

H. G-ERRITZEN

HERENMODE

Laan van Meerdervoort 280a ·Gevers Deynootpl. 9 Den Haag

•

Arrow Shirts à i 19.75

verkrijgbaar in 3 mouwlengtes

Deze Burger

heeft zich een compleet 1·otje geschrokken, toen hij, bij monde van nie- mand minder dan de hoogedelgestrenge Burger, vernam dat de heer Romme zich bevindt in de tang van de heer Oud. Al ben ik geen K.V.P.- er, mijn genegenheid en eerbied voor Romme bovengenoemd, zijn diep genoeg om hem zulk een hachelijke, benepen en pijnlijke positie niet te gunnen, en al ken ik Oud bovengenoemd goed genoeg als een beminne- lijk man, wien alle aandrang tot pijniging zijner medemensen vreemd is, toch zou ik niet graag in zijn tang zitten, want d' aloude Purmerendse hand is stoer en ferm en zo iets kan harder en pijnlijker aankomen dan gij denkt en de heer Oud bedoelt.

He~ is overigens wel een afgrijselijke situatie die mij tot in mijn nacht- merrtes vervolgt: deze rose Romme, spartelend in de gemene klauwen van Ouds afzichtelijke reactionariteit. Zijn geringe invloed in het Staats- bestel levert hem willoos over aan de veile bedoelingen van deze Oud, een man die, naar gij allen wel weet, de slavernij in onere wil herstellen die de kinderarbeid een warm hart toedraagt die van mening is dat all~

arbeiderslonen drastisch moeten worden ve~laagd ten faveure van de kapitaalbezitters en die niet rusten zal voordat de vermogensbelasting is afgeschaft en de inkomstenbelasting voor alle hogere inkomens tot op een kwart is verlaagd .

.. En nu zit Romme in de tar:g van die liberale griezel gevangen en hoe hu ook spartelt en tegenstrtbbelt, de machtige liberaal laat hem niet los; hij moet méé in de reactie, of hij wil of niet

Ik had het nooit zo ge;::ien, maar de heer Burger heeft mij erop op- merkzaam gemaakt, welk een vals spel de liberale schurken hier weer eens, zoals immer, hebben gespeeld

En het is nie_t alleen Rom??l'e die tegen heug en meug méé moet op de u:.eg.-_achtermt, maar ook Tl.lanus en Beernink, Bruins Slot en Zijlstra.

ZtJ ZtJn allen de hulpeloze slachtoffers van de kindertjes-verslindende

~ich naa": de middeleeuwen-terugspoedende V.V.D., wier enige doel het ts, de butdels der toch-al-zo-schatrijken. te spekken met het bloedgeld van de kleine man.

Ach, die goede meneer Burger.

Wat ben ik u dankbaar dat u mij, door uw oprechte verontwaardi- ging die zo overtuigend tot uiting gekomen is in uw diep-bewogen re- de, de ogen geopend hebt voor de mens-onterende positie waarin die

sublieme Romme zich bevindt. '

In de tang van Oud!

Men moet er niet aan denken.

Als er één burger is die Burger dank weet voor zijn mededogen met de argeloze Rornme, dan is het

~.1! ~?uv --- -

•

6 JUNI 1959 - PAG. 2

ten komen. De heer Romme moest wel de zijde van de VVD kiezen en breken met de PvdA.

Daartegenover verklaarde prof. Rom- me, dat bijna de gehele fractie van de KVP het betreurt, dat er een kabinet is gekomen zonder PvdA. Maar dat komt niet, zei hij, omdat de KVP de zijde van de VVD heeft gekozen; het is het gevolg van het feit, dat de KVP zich heeft kun- nen verenigen met het regeringsprogram, dat de kabinetsformateur had opgesteld, terwijl de heer Burger zich over dat program niet heeft willen uitspreken.

Prof. Oud herinnerde er aan, dat mr.

Burger reeds op 23 december had gezegd, dat de consequentie van de kabilnetscri- sis van 11 december moet zijn een rechts- liberaal kabinet. Dan heeft hij toch zijn zin gekregen?

Over het uitbreken van de kabinets- crisis op 11 december merkte prof. Oud op, dat de KVP-fractie misschien niet het "oogmerk" had het kabinet ten val te brengen, maar wel het "zekerheids- bewustzijn". Daarmee was de situatie van 11 december in weinig woorden pre-

cies getekend. .

De partijen hebben elkaar over en weer natuurlijk niet kurunen overtuigen.

Er is alleen nog eens vastgesteld, dat het niet meer botert tussen EVP en PvdA.

• * •

De meerderheid van de Tweede Ka- ::ner is het nieuwe kabinet bij zijn eerste openbare verschijning welwillend tegemoet getreden. Porf. Oud. sprak de wens uit, dat de nieuwe samenwerking een succes zal worden en hij wenste het Schip van Staat onder zijn nieuwe kapi- tein een eoede vaart.

De oppositie wordt Eevormd rèoor PvdA, PSP, SGP en de communisten. Mr . Burger verklaarde, dat de oppastie van de PvdA een volstrekt zakelijk karakter zal dragen. Naar de mening van de fi'ac- tieleider van de Pacifistisch-Socialisti- sche partij, ds. N. va111 der Veen, is er in het nieuwe kabinet een duidelijk onder- nemersregiem aan de macht gekomen en

de fractieleider van de communisten, de heer S. de Groot, noemde het nieuwe kabinet een uitdaging aan de vakbewe- ging.

Prof Oud heeft nog eens onderstreept, dat hij van het nieuwe kabinet verwacht, dat het een sociaal rechtvaardig beleid zal voeren dat economisch verantwoord is. • * ;)

pe kennismaking met de fractielei- ( •r van de PSP viel niet mee.

M~ ¹ ·c;g soms de indruk, dat hij de gezv.roilen zinnen, die hij gebruikt, be- langrijker vindt dan de inhoud ervan.

Hij drong aan op het wederopnemen van onderhandeHngen met Indonesië over de souvereiniteit van Nieuw- Guinea. Hij zou het mooi vinden als Ne- derland Nieuw-Guinea bleef helpen met geld en deskundigen, zelfs als de souve- reiniteit aan Nieuw-Guinea zou zijn overgedragen. Hij heeft zich waarschijn- lijk niet afgevraagd of Indonesië dat op prijs zou stellen.

Minister-president De Quay heeft kort en bondig verklaard, dat de regering niet in onderhandeling zal treden met Indo- nesië over de status van Nieuw-Guinea.

Militaire paraatheid noemde ds. Van der Veen een illusie. Men zou volgens hem de miljoenen voor de defensie beter kunnen besteden om daarmee de wel- vaartsverschillen in de wereld op te hef- fen door steun aan de onderontwikkelde gebieden.

Van de fractieleider van de Pacifis- tisch-Socialistische Partij mocht men zulk een uitspraak verwachten.

* • •

Het debat over de regerilngsverkla- ring heeft uiteraard weinig con- creets opgeleverd. In dat opzicht was het antwoord van minister-president dr Drees op de algemene politieke beschou- wingen van de Kamerleden ook altijd teleurstellend, maar door zijn politieke ervaring wist hij allerlei punten, waar- omtrent men meer wilde weten, altijd handig te verwijzen naar de begrotings- behandeling met de betreffende deskun- dige minister.

Dat is lllormaal. Prof. Oud merkte op dat met de minister-president alleen de hoofdlijnen van het regeringsbeleid wor- den besproken en hij begreep dat de nieuwe ministers nog niet zijn inge- werkt. Dat kan niet. Met vrucht kan er daarom later pas worden gedebatteerd met de afzonderlijke ministers wanneer hun beleid bij de begrotingsbehandeling aan de orde komt.

Met een ontwapenende openhartigheid gaf prof. De Quay toe, dat hij van vele zaken nog weinig afweet. Geestig sprak hij de hoop uit, dat men over enige tijd zal zeggen, dat hij aan parlementaire er- varing heeft gewonnen en dat men er dan aan zal kunnen toevoegen, dat zijn intellect daarbij niet is achtergebleven.

De daden van het 111ieuwe kabinet moe- ten thans worden afgewacht.

V. V.D .

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Defensie: llorizontale of verticale

Een Haagse geestverwant schrijft ons:

De moderne lust tot organiseren, super- organiseren en integreren heeft blijk- baar reeds tijdens de kabinets-formatie geleid tot een geruisloze liquidatie van het Ministerie van Marine. Indien de verschillende berichten welke op dit mo- ment zijn verschenen omtrent deze de- partementale liquidatie juist zijn, dan is deze staatkundige stijl, recht uitgedrukt, weinig fraai. Een ieder die achter de poli- tieke en departementale coulissen heeft gekeken weet dat de ambtelijke paperas- serij van het departement van oorlog met zijn tienduizenden ambtenaren onmoge- lijk gepaard kan gaan met een efficiënt beheer. Het Ministerie van Marine heeft daarentegen traditioneel altijd goed ge- functioneerd, hoewel bij de Marine de na- oorlogse bureaucratisering eveneens de kop opsteekt. Dat er thans, nota bene, onder de leiding van een liberale minis- ter van defensie geruchten de ronde doen omtrent. een streven naar de z.g. horizon- tale organisatie en integratie, is volko- men onbegrijpelijk. Want zo'n horizonta- le defensie-org&nisatie zal onvermijde- lijk nog meer ambtenarij en nog meer in··efficiency veroorzaken, de wet van Parkinson laat :r.u eenmaal niet met zich spottenl Het is daarom te hopen dat de nieuwe minister van defensie, even~ls

b.v. zijn Britse, Amerikaanse en Franse r.:ollega·s, zal sturen naar een verticaal beheer, dat de vetschillende krijgsmacht- onderdelen organiek en zo efficiënt mo- gelijk iaat functioneren. Zoals bij de gro- te: concerns in de particuliere sfeer d"

z.g. werk-maatschappijen onafhankelijk hun arbeid verrichh·n, moeten in de staat- kundige en militan·~ sfeer de land-, zee- En luchtmacht on~fhankelijk geleid wor- den, de noodzakcli:ke coördinatie geschie- d" aan de top ond'ér de leiding van de Minister Een hor!tontale smeltkroes kun

~!echts f.uper-D.M.L.'s e.d. in het levt'n roepen, een gang van zaken die vooJ·

's lands defensie jammerlijk is en die r.venrn.n van verziende en onbureaucra- tische lJberale së,aatkunde getuigt.

Aantekening van de redactie

(A.W.A.) De geachte inzender gaat, naaT hijzeLf trouwens eTkent, voo1·lopig tuch wel iets teveel op geruchten af.

Over verticale of horizontale inde- l-ing heeft de minister nog geen enkele beslissing genomen!

Afgezien daarvan horizontale indeling

z~jn en een verticale

echter: dat een onliberaal zou indeling liberaal,

kan de geachte inzender, naar het ons voorkomt, toch niet bedoelen.

Minister Van den Bergh, in wiens organisatorische inzicht en ervaring wij volkomen vertrouwen hebben, zal het zeker zó ook niet bekijken en zal zijn beslissing stellig pas nemen na volledige afweging van alle zakelijke en psychologische factoren.

Uit de vele persbeschouwingen, reeds aan dit onderwerp gewijd, zowel als uit t'roegere uitlatingen van Kamer- leden van verschillende richtingen over dit onde'I'Werp blijkt bovendien wel, dat zelfs min of meer deskundi- gen hier diametraal tegenover elkan- der staan.

Zover wij kunnen zien, zijn er trou- wens nog wel andere oplossingen denkbaar, bijv. een horizontale inde- ling in het zakelijk-departementale (personeel, materieel), onder leiding van hoge ambtelijke chefs en daar- naast of beter gezegd: daarboven een verticale indeling in algemene politie- ke zin (wat de verantwoordelijkheid betreft dus): staatssecretarissen voor de Landmacht, de Zeemacht en de Luchtmacht, onder de voor het geheel verant·woordelijke minister van De- fensie.

Dat de ene indeling per se tot meer

"ambtenarij" aanleiding zou geven dan de andere, kunnen wij vooralsnog niet inzien; dat lijkt ons in b ei de geval- len mogelijk en zal in b ei d e ge- vallen met alle kracht moeten worden tegengegaan.

De geachte inzender venvijst naar de z.g. werk-maatschappijen bij de grote concerns in de particuliere sfee1·, die onafhankelijk hun werk verrich- ten. Zelfs in vele van die gevallen is er echter bijv. toch een gezamenl~ik laboratorium, omdat een apart laboTa- tori11m voor elk dier werkmaaisc;·u:m- pijen een enorme geldverspilling zöu

betekenen.

STALEN

KANTOORMEUBELEN

GISOLAMPEN

HBu,

Bezitsvorming

I I I I I I I I

Een persoonlijk contact met onze ervaren deskundigen waarborgt een

verantwoord advies.

Ook voor beleggingen:

I

de HBU

I

1

L _____

^....

Copie voor deze ru!nie'• te zenden naar:

Mejuffr. Joh, H. Springer, Alexander- straat 16, Haarlem.

INTERESSANTE PROVINCIALE UTRECHTSE VOORJAARSBIJEENKOMST

OP 14 MEI J.L.

Na de gemeenscl;appelijke lunch herinnerde de presidente, mevr.

G. Huese-Laming in haar welkomst·

woord aan de nu 9 jaren geleden sc' .. ,chtere poging van de op dezelfdfl plaats gehouden eerste provinciale bijeenkomst waar 10 vrouwen aanwe- zig waren "bien etonnées de se trou- ver ensemble".

Sindsdien zijn onder leiding van mevr. mr. E. Veder-Smit in Utrecht vele vrouwengroepen opgericht en zo waren leden aanwezig uit de plaatsen Utrecht, Amersfoort, Zeist, Drieber- gen, De Bilt, Bilthoven en de pas op- gerichte vrouwengroep Bunnik, die een applausje kreeg; verder uit Doorn Amerongen, Veenendaal, Soest en Rhenen. Mejuffrouw Springer verte- genwoordigde ons landelijk bestuur en drukte ons op het hart ons niet te laten beïnvloeden door de verkie- zingssuccessen en op onze lauweren te gaan rusten, maar actief te blijven.

Liberalisme en

sociale voorzieningen

Als eerste spreekster trad op ons Kamerlid mej. mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra met het onderwerp:

,,Liberalisme en sociale voorzienin- gen".

Het verkeerde begrip, dat men so- cialistisch moet zijn om sociaal te denken werd ons nogmaals duidelijk uiteengezet. Het zijn twee totaal an- dere begrippen.

De sociale mistoestanden uit de 19e eeuw werd het eerst door liberale wetten een halt toegeroepen. De Kin- derwet van Van Houten, de ongeval·

len. en ziektewetten onder Lely en Cort van der Linden, zijn er de voor- beelden van. Naar liberale opvatting behoren werknemers en werkgevers de sociale maatregelen te bepalen.

Daarom is het zo te betreuren, dat de Stichting van de Arbeid door de S.E.

R. is verdrongen. In de Stichting had- den uitsluitend werknemers en werk- gevers zitting, in de S.E.R. zitten ook vertegenwoordigers van de regering de zgn. Kroonleden.

Uitvoerig besprak spreekster het verschil tussen verzekering en ver- zorging. Voor het eerste is premie betaald, voor het tweede is geen spra- ke van premiebetaling en de uitke·

ring geschiedt uitsluitend naar be- hoefte.

6 JUNI 1959 PAG. 3

Zowel de A.O.W. als de nieuwe We- ' \ duwen. en Wèzenwet werden onder de loep genomen en de onrechtvaar-

digheden, speciaal wat betreft de ongehuwde en gescheiden vrouw, kwamen duidelijk naar voren. Onze Tweede Kamerfractie deed en doet haar best om deze sociale onrecht- vaardigheden op te heffen.

De liberale vrouw in de journalistiek

Als tweede spreekster kwam ons jongste Kamerlid mevr. G. V. van Someren-Downer ons vertellen over:

"De liberale vrouw in de journalis·

tiek".

Voor de journalistiek geldt hetzelf·

de als voor vele andere beroepen, nl.

dat het een mannenvak lijkt en dat het moeilijk is voor vrouwen om er een behoorlijke carrière in te maken, wat helaas hier geen uitzondering is.

Maar de vrouw heeft bepaalde eigen- schc.ppen, die haar juist uitermate ge- schikt maken voor deze werkkrmg.

Spreekster was zelf vijf jaar verbon- den geweest aan een landelijk dng- blad en zij sprak dus uit de di::er;te plaktijk van dit vak. Zelfs de zov<>e!

misbruikte intuïtie en emotionaliteit komen er aan te pas en omdat de vrouw deze eigenschappen soms t-c- zit, kan zij dingen bereiken, die voOf een man onmogelijk zijn.

Het is een prachtig vak, zeer in- spannend en soms slopend. Een goede gezondheid en een zekere gehardheid zijn gewenst. Men draagt een enorme verantwoordelijkheid; de draagwijdte van het geschrevene is groot. Van equal pay is nog helemaal geen spra- ke door de kleine mogelijkheid van aanstelling. Spreekster raadde aan niet te jong in dit beroep te gaan.

Men kan beter de zo noodzakelijke eerste levenservaring in een studie of aanverwant vak verkrijgen. Maar voor de liberale vrouw is de jom·na- listiek bij uitstek geschikt door de verdraagzaamheid en milde beoorde- ling van andersdenkenden, die een kenmerk zijn voor goede objectiev€' verslagen.

Er werden door beide spreeksters vragen beantwoord en in haar slotbe- schoawing stelde de presidente voor, mej. mr. J. Hefting in Washington een telegram te sturen.

Zij dankte allen, die deze goed be- zochte en geanimeerde dag de·,ien sla·

gen, ook een lid-vertegenwoordigster van de ners.

Aan de spreeksters gaf zij een foto van Koningin en Kroonprinses voor het Beatrix Poliofonds en zij hoopte, dat zeer velen aanwezig zullen zijn op de landelijke najaarsbijeenkomst op 17 en 18 oktober op de Pietersberg

L. Wallis de Vries-Bijleveld.

Ons nieuwe Kamerlid

De copy voor . het vorige nummer was reeds verzonden toen het bericht kwam, dat mevrouw ir. A.

Kuiper-Struyck te Rotterdam, voor velen van ons geen onbekende, tot lid van de Tweede Kamer was benoemd.

Zij is ons vierde vrouwelijke Ka- merlid en wij feliciteren haar en ons- zelf met deze benoeming van harte.

J.H.S.

~---

N. V. Rubberfabriek

Bakker & Zoon

Ridderkerk

Technische rubberartikelen

BIJNA JAAR

Betonpaal·

funderingen

OOK IN KELDERS

STALEN PALEN DAMWANOEN GRONDONDERZOEK

DE WAALPALEN

A'DAM, GEN. VETTERSTR. 58, TEL. 81810-87414 R'DAM, THURLEDEWEG 19,

TEL 85219