Gemeente Haarlem
Raadsfractie Trots Haarlem T.a.v. de heer S. van den Raadt
Ons kenmerk Datum Afdeling Contact Telefoon E-mail
JOS/2018/433099 28 augustus 2018 Jeugd, Onderwijs en Sport M. Termond
023-5113474
mtermond@haarlem.nl
Onderwerp: Art 38 vragen RvO over rubbergranulaat en RIVM rapport
Geachte heer Van den Raadt,
Op 12 juli jl. heeft u vragen gesteld ex art. 38 RvO inzake rubbergranulaat en RIVM rapport.
Met deze brief geven wij antwoord op uw vragen. Hieronder is uw vraag steeds cursief weergegeven waarna het antwoord van het college volgt. Voor een compleet beeld van de context voegen wij uw brief bij deze antwoordbrief.
VRAAG 1:
Heeft het college kennis genomen van dit onderzoek? Zo ja, hoe beoordeelt het college dit?
ANTWOORD:
Er is kennisgenomen van dit onderzoek. De VSG heeft de gemeenten op 5 juli jl. geïnformeerd over dit onderzoek. Het standpunt van de VSG wordt gevolgd. De VSG verzoekt aan de staatsecretaris Infrastructuur & Waterstaat een breder onderzoek naar de milieukundige effecten van de andere soorten invulmateriaal. Op deze wijze kan een eerlijke vergelijking worden gemaakt tussen alternatieve invulmateriaal en die van rubbergranulaat. Nadat de milieukundige effecten voor de andere invulmateriaal inzichtelijk zijn gemaakt kan de VSG matrix worden aangepast c.q. aangevuld.
VRAAG 2:
Bij hoeveel sportvelden in Haarlem is rubbergranulaat aanwezig in de technische onderlaag van het veld en op welke termijn worden deze vervangen ?
ANTWOORD:
In Haarlem zijn negentien kunstgrasvelden ingestrooid met rubbergranulaat op het veld (de grasmat). Vijftien van deze negentien kunstgrasvelden hebben rubbergranulaat in de technische onderlaag (voetbal, softbal, hockey, korfbalvelden). Hiervan zijn drie velden voor 2010 aangelegd.
Dit jaartal 2010 is relevant om te noemen, omdat vanaf 2010 twee maatregelen zijn genomen om te komen tot vermindering van de milieueffecten van rubbergranulaat:
1. de onderzochte velden in het verkennend onderzoek va de RIVM/STOWA zijn aangelegd voordat het besluit van de EU (2006) inwerking trad (2009) om de lijnoliën te vervangen voor alternatieve oliën en om met name het PAK's gehalte in de autobanden te verlagen;
2. in diezelfde periode hebben marktpartijen van kunstgrasconstructies met een dynamische sporttechnische laag (met toevoeging rubbergranulaat) besloten voortaan statische sporttechnische lagen van lava, granuliet etc. te gaan bouwen.
Het is aannemelijk dat onderzoek van velden aangelegd na 2010 andere waarden laten zien.
Voor de termijn van vervanging van de velden wordt verwezen naar het overzicht kunstgrasvelden in de gemeente Haarlem (bijlage 1).
VRAAG 3
Bij hoeveel sportvelden in Haarlem met rubbergranulaat op het veld en/of in de onderlaag is er een drainagesysteem dat het water afvoert naar de sloten?
ANTWOORD:
Het (hemel)water op ieder kunstgrasveld wordt via drainagepijpen afgevoerd naar de omliggende sloten van het veld.
VRAAG 4
Indien dit soort drainagesystemen aanwezig zijn, is het college bereid om conform het RIVM advies te voorkomen dat het vervuilde water in sloten terechtkomt?
ANTWOORD:
Als college steunen wij de aanbeveling van de VSG om de effecten van eventueel hoge
zinkconcentraties in het drainagewater van de kunstgrasvelden en in de ontvangende waterbodems in de omliggende sloten te beperken (aantasting bio diversiteit). Het RIVM en STOWA hebben een eerste verkenning bij tien kunstgrasvelden naar milieueffecten van rubbergranulaat bij
kunstgrasvelden gedaan. De staatssecretaris stelt voor om in vervolg op deze twee verkennende onderzoeken van RIVM en STOWA dit najaar met bevoegde overheden en andere betrokken
organisaties, waaronder het VSG, na te gaan hoe de milieueffecten (aantasting bio diversiteit) zijn te voorkomen. Deze ontwikkelingen worden met interesse afgewacht.
VRAAG 5
Is het college op de hoogte van milieuschade rondom Haarlemse velden met rubbergranulaat als invulmateriaal en/of in de onderlaag?
ANTWOORD
In het verkennend onderzoek naar de tien kunstgrasvelden van het RIVM zijn geen Haarlemse kunstgrasvelden opgenomen. Dit onderzoek betreft velden die zijn aangelegd vóór 2010. In Haarlem zou dit gaan om 3 velden waar mogelijk verhoogde zinkconcentraties aangetroffen kunnen worden.
Zoals geantwoord op uw motie 2.74 "Onderzoek omgeving met rubber ingestrooide kunstgrasvelden" bij de Kadernota 2018, vinden we lokaal onderzoek nog niet nodig.
Graag ons kenmerk vermelden bij uw reactie.
Postadres: Postbus 511, 2003 PB Haarlem
Kenmerk: JOS/2018/433099
Telefoonnummer: 14 023 | www.haarlem.nl
2/4
Wel is in het kader van onderhoud in 2018 de sporttechnische onderlaag van het DSS voetbal/softbalveld op het Pim Mulier sportpark (aangelegd in 2007) onderzocht. Omdat de
sporttechnische onderlaag van dit veld uit lava/rubber bestaat, is er proactief onderzoek uitgevoerd naar uitloging van zinkconcentraties naar bodem. Er is geen uitloging van zink uit dit rubber in de sporttechnische laag in de bodem gevonden.
VRAAG 6
Hoeveel sportvelden met rubbergranulaat zijn er in 2017 en 2018 tot nu toe vervangen en wat is gebruikt als alternatief infillmateriaal?
ANTWOORD:
Voor het iaar 2017 zijn alle toplaagrenovaties van de voetbal kunstgrasvelden met rubbergranulaat ingevuld (lx Onze Gezellen, lx United Davo en lx Geel Wit).
Voor het iaar 2018 is de toplaagrenovatie van het kunstgrasveld op het combi voetbal- softbalveld met TPE ingevuld (DSS), zoals dit ook was voor de renovatie.
Er zijn totaal 24 kunstgrasvelden waarvan 19 velden met rubbergranulaat infill, 2 velden met kurk, 3 velden met TPE infill.
VRAAG 7
Zijn er in de afgelopen jaren sportclubs geweest die om andere infill van hun kunstgrasveld hebben gevraagd of om terug te keren naar natuurgras?
ANTWOORD:
In 2017 is in gezamenlijkheid met de sportverengingen besloten om vooralsnog het gebruik van rubbergranulaat te continueren en niet te kiezen voor een andere infill. Er zijn geen verenigingen die gevraagd hebben om een bestaand kunstgrasveld terug te willen brengen naar een natuurgrasveld.
VRAAG 8
Heeft het college ook kennis genomen van de mening van de unie van waterschappen https://www.uvw.nl/rubberaranutaat-op-kunstarasvelden-is-schadeliik-voor-milieu/
En wat is daar de reactie op? En overweegt het college nu andere infill materiaal of gras te gaan gebruiken?
ANTWOORD:
Ja, het college heeft kennisgenomen van de mening van de unie van waterschappen. Onze reactie hierop is het antwoord zoals bij vraag 1 en 4 geformuleerd. De aanbeveling van de unie van waterschappen voor het opnemen van een aanvullende milieurapportage voor rubbergranulaat in het zorgplichtdocument, kan hierin worden meegenomen.
VRAAG 9
Welk budget is er gereserveerd voor toekomstige sanering van sbr rubbergranulaat kunstgrasvelden in Haarlem?
ANTWOORD:
De kostenramingen voor toplaagrenovaties van kunstgrasvelden in het meerjarige investeringsplan sport zijn gebaseerd op rubbergranulaat als instrooimateriaal. Een heroverweging voor ander instrooimateriaal leidt mogelijk tot een voorstel voor aanvullende middelen om de kosten te dekken voor (toekomstige) toplaagrenovaties en/of aanleg van kunstgrasvelden. Er is geen budget
gereserveerd voor vervroegd saneren van velden met rubbergranulaat.
VRAAG 10
Hoe wegen deze kosten door in de totale levenscyclus kosten van sbr rubbergranulaat?
ANTWOORD:
De saneringskosten zijn hierbij geïnterpreteerd als de kosten voor het vroegtijdig vervangen van de met rubbergranulaat ingestrooide bestaande kunstgrasvelden voor alternatief instrooimateriaal.
Geadviseerd is om bij een dergelijke sanering de oude kunstgrasmat inclusief rubbergranulaat af te voeren. Risico bestaat anders dat resten van rubbergranulaat zich vermengen met het nieuwe instrooimateriaal. Naast kosten voor o.a. afvoer oude kunstgrasmat en aanschaf nieuwe kunstgrasmat moet ook de resterende boekwaarden (kapitaalslasten)worden afgeboekt.
In bijlage 1 bij het collegebesluit (2017/188790) over continueren gebruik rubbergranulaat als
instrooimateriaal, zijn prijsindicaties opgenomen voor de toplaagrenovaties per type infill (prijspeil april 2017). Deze totale renovatiekosten slaan op het gehele traject van het verwijderen/afvoeren van de oude mat (met infill) tot en met het aanleveren en aanbrengen van de nieuwe mat. Uitgaande van 19 met rubbergranulaat ingestrooide kunstgrasvelden gaat het om een bedrag dat in de miljoenen loopt.
VRAAG 11
Kunnen wij de laatste bijgewerkte beslismatrix voor keuze infill materiaal ontvangen?
ANTWOORD:
Ja, zodra deze beslismatrix is bijgewerkt met nieuwe informatie uit het vervolggesprek tussen staatssecretaris van Infrastructuur en waterstaat met de VSG (zie ook antwoord vraag 1), zal deze worden doorgestuurd naar de leden van de commissie samenleving.
Hoogachtend,
Het college van burgemeester en wethouders,
Graag ons kenmerk vermelden bij uw reactie.
Postadres: Postbus 511, 2003 PB Haarlem
Kenmerk: JOS/2018/433099
Telefoonnummer: 14 023 | www.haarlem.nl
4/4
Kunstgrasvelden in de gemeente Haarlem
Datum: 29-01-2018 soort sport sporttech.laag invulling aannemer jaar van
aanleg type mat
ISA keuring Rayon v.d. Aart
Onze Gezellen voetbal 1 lava/rubber zand-rubber Antea 2017 Edel Grass Diamond Blade 60/18 2025
Onze Gezellen voetbal 2 FIFA * granulight zand-rubber Ceelen 2013 Evolution XQ 58 Plus 2021
Haarlem Bowls lawn-bowls zoab n.v.t. Dales 2008 DOB
Schoten training / tennis zand Ceelen 2015 CSC tennis
Schoten voetbal 1 FIFA ** lava zand-rubber Oranjewoud 2010 Edel Soccer Superblade Duo 57 2018
H.K.C. Aurora korfbal / hockey lava/rubber zand Ceelen 2008 CSCKORFBAL24-MF
H.C. Haarlem hockey 2 lava water Antea 2016 Edel Grass ID LSR/MF
H.C. Haarlem hockey 1 lava/rubber zand Ceelen 2008 CSCHOCKEY24-MF
H.C. Haarlem hockey 3 lava/rubber zand Oranjewoud 2010 Natural Champion HockeyEdel Elite LSR 24 v.v. Haarlem Kennemerland voetbal 3 FIFA * steagran/rubber zand-rubber Oranjewoud 2012 Edel Soccer Superblade Duo 59 2020
H.F.C. E.D.O. voetbal 2 FIFA * lava zand-rubber Ceelen 2008 Evolution Plus XM 60 1
V.V.H./Velserbroek voetbal FIFA* lava zand-rubber Ceelen 2011 Evolution 60 Plus 2019
Rayon Pim Mulier
TV Pim Mulier tennis lava ceramisch zand Oranjewoud 2010 Tennis Pro Vision
DSS voetbal 1 FIFA* lava zand-rubber Ceelen 2011 Evolution 60 Plus 2019
DSS voetbal 2 FIFA * lava/rubber zand-rubber Ceelen 2014 Slide Max XQ 2022
DSS voetbal 3-4 /softbal lava/rubber zand -TPE Krinkels 2007 DD Challenge Pro² 60 wordt 2018 vervangen
DSS honkbal acam/zand/lava zand -TPE Oranjewoud 2009 N.C.AKAM Soccer Plus ViagrassPro Kinheim softbal acam/zand/lava zand -TPE Oranjewoud 2009 N.C.AKAM Soccer Plus ViagrassPro
C.K.V.Rapid korfbal lava/rubber zand Ceelen 2013 GM Floor Korfbal PP 2021
H.K.C.Haarlem korfbal lava/rubber zand Ceelen 2013 GM Floor Korfbal PP 2021
C.K.V.Rapid/H.K.C.Haarlem korfbal lava/foam zand Ceelen 2011 CSC Korfbal 24 2019
Rayon Eindenhout
s.v. Alliance'22 voetbal FIFA * lava zand-rubber Ceelen 2010 Evolution Plus XM 60 2018
s.v. Alliance'23 voetbal pupillen lava zand-rubber Ceelen 2010 Evolution Plus XM 60 2018
Geel-Wit voetbal FIFA * lava/rubber zand-rubber Ceelen 2014 Slide Max XQ 2022
Geel-Wit trainingsveld granulight zand-rubber Antea 2017 Edel Grass Diamond Blade 60/18 Nieuw Flora/Concordia korfbal / handbal zand Oranjewoud 2004 Desso HPF Crown
Koninklijke H.F.C. voetbal 2 FIFA * lava/rubber zand-rubber Antea 2016 Edel Grass Diamond Blade 60/18 2024
Koninklijke H.F.C. voetbal 3 FIFA* lava zand-rubber Ceelen 2011 Evolution XQ 60 2019
Koninklijke H.F.C. trainingsveld lava zand-rubber Ceelen 2011 Evolution 60 Plus 2019
Rayon Schalkwijk
DSK voetbal FIFA * lava zand kurk Ceelen 2016 Greenfields MX Trimension 50 2024
DSK traingsveld lava zand kurk Ceelen 2016 Greenfields MX Trimension 50
Oosterkwartier korfbal lava/foam zand Oranjewoud 2010 Edel-Elite LSR 24
Ons Kinnehim lawn -bowls zoab n.v.t. Dales 2008 DOB
H.M.H.C. Saxenburg hockey veld 1 lava water Antea 2017 Edel ID. Smart 14-30
H.M.H.C. Saxenburg hockey veld 2 lava/rubber zand Antea 2017 Edel Elite LSR 24-25
DIO voetbal FIFA* lava zand-rubber Ceelen 2011 Evolution 60 Plus 2019
Olympia Haarlem voetbal FIFA* lava/rubber zand-rubber Antea 2015 EDEL Soccer Diamondblade 60/16,5 SB-S 2023
Olympia Haarlem voetbal FIFA* lava/rubber zand-rubber Heijmans 2007 Desso Challenge Pro² 40 1
United /DAVO voetbal FIFA * lava/rubber zand-rubber Antea 2017 Edel Grass Diamond Blade 60/18 2025
2 velden vóór 2010 aangelegd
