Provinciale Minaraad
Verslag
Provinciehuis Boeverbos ● Koning Leopold III-laan 41 ● B-8200 Sint-Andries ● Telefoon 050 40 31 11 ● Fax 050 40 34 03
Verslag PROVINCIALE MINARAAD 22 november 2021
Via MS Teams
Meer info op www.west-vlaanderen.be/minaraad
DEEL 1 DOSSIERMATIGE MINARAAD
Aanwezig: Dieter ANSEEUW (voorzitter), Marie DE WINTER (Provincie), Nathalie GARRE (WVI), Sarah SPENNINCK (VOKA), Dirk VAN DER STEDE (Unizo), Bart VANWILDEMEERSCH (West-Vlaamse Milieufederatie), Hans MOMMERENCY (Boerenbond), Tom PRINZIE (West- Vlaamse Milieufederatie), Jan VANDROMME (gemeenten), Enigo VANDENDRIESSCHE (Provincie) en Stefaan VERREU (Leiedal).
Voor de toelichting: Wouter VUYLSTEKE (Minawa)
Verontschuldigd: Valerie CLAEYS (gemeenten) Yves DE BOSSCHER (gemeenten), Anouschka Dildick (Beweging.net), Marcel HEINTJENS (West-Vlaamse Milieufederatie).
Nota Landschappelijke integratie (Wouter Vuylsteke, dienst Minawa) Wouter geeft mee dat dienst Minawa in dit dossier niet in de cockpit zit, dat zijn de diensten omgevingsvergunningen en het kabinet Landbouw.
Maar de dienst Minawa zit mee in alle overlegstructuren.
LWAG = landschappelijk waardevol agrarisch gebied RvS = Raad van State
RvvB = Raad voor vergunningenbetwistingen RKG = ruimtelijk kwetsbaar gebied
Vragen
• West-Vlaamse Milieufederatie: ik heb een aantal vragen rond grote constructies in
“landschappelijk kwetsbaar gebied”. De term zegt het zelf: de draagkracht van het landschap is op zich niet zo groot. Het is belangrijk dat die afweging daar gebeurt.
Wat hier nu in concreto gezegd wordt, is dat “alles moet kunnen” in landschappelijk waardevol agrarische gebied, maar ook ander ruimtelijk kwetsbaar gebied. Gaat dit dan bv. over agrarisch gebied met ecologisch belang?
Dan zit je toch met een juridisch probleem, want de Provincie gaat dan ruimer interpreteren dan de Vlaamse regelgeving.
Esthetisch criterium gaat over een soort landschapsevaluatie die gemaakt wordt.
Datum vergadering:
22/11/2021
Verslag nr: 2021/05
Betreft:
Provinciale Minaraad
Bijlagen: 5
Contactpersoon:
Marie De Winter T 050 40 34 90
marie.dewinter@west-vlaanderen.be
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 2/7 Maar als je ziet dat alle stallen dezelfde vorm en hetzelfde uiterlijk hebben, dan is het vreemd dat landschappelijk waardevol agrarisch gebied op basis van criteria van erfgoeddecreet wordt bepaald en dat de dienst Erfgoed zelfs niet betrokken is.
Alle constructies kunnen als er een groenscherm gezet wordt?
Mestverwerking of -vergisting kan in landschappelijk waardevol agrarisch gebied. De meest recente vergunning van de Provincie gaat over 90.000 ton.
We stellen ons vragen bij interpretatie van de kwetsbaarheid van dat landschap door de Provincie. Het gaat over vrij veel gebied in West-Vlaanderen, maar nu wordt deze bescherming uitgehold.
Juridisch probleem zal mogelijk zijn dat Provincie de Vlaamse regelgeving te ruim gaat interpreteren. Vergunning kan “buiten toepassing” verklaard worden.
Advies vanuit West-Vlaamse Milieufederatie: juridisch goed bekijken of dit wel sluitend is. In theorie kan een stal via burgerlijke rechtbank aangepakt worden op een
bevoegdheidsoverschrijding van de Provincie.
Het gaat meer bepaald over artikel 159 van de grondwet.
Wij als West-Vlaamse Milieufederatie zijn niet zo’n voorstander van dergelijke constructies.
Arrest van Rvvb: constructie an sich moet geïntegreerd worden in het landschap, groenscherm volstaat niet.
Welke ruimtelijke kwetsbare gebieden zitten hier nog onder?
Provincie: Minawa is niet de trekker van dit dossier.
Ik kan niet antwoorden op de juridisch-technische vragen.
De esthetische toets houdt meer in dan het inzetten van een groenscherm.
Esthetische toets gaat ook over inpasbaarheid van het gebouw an sich in het landschap.
Ik besef dat dit theorie is, maar het is zo bedoeld.
West-Vlaamse Milieufederatie: wordt de dienst erfgoed betrokken?
De mate waarin een landschap een bepaalde handeling accepteert, heeft ook te maken met erfgoed. Zeker ook met water en biodiversiteit, maar dit zit al omvat in de plan-MER.
Provincie: enkel bij concrete vergunningsdossiers in erfgoedcontext.
In context van de totstandkoming van dit initiatief niet.
• Voorzitter: als je spreekt over esthetische toets: wat zijn dan de criteria?
• Boerenbond: West-Vlaamse Milieufederatie haalt volgens mij aantal zaken door elkaar.
Ik ben ook geen jurist.
Onze algemene opmerkingen bij de inleiding:
✓ We mogen ook niet de perceptie hebben dat landschapsintegratie nu beperkt blijft tot voorwaarden op papier.. Er zijn ook heel wat mooie realisaties.
Hier en daar zijn er uiteraard wel problemen.
o Historiek rond landschapsintegratie heeft ook wel een evolutie doorgemaakt.
In de beginfase was het vooral inkapseling door bv. hoge haag om gebouw weg te kapselen.
Nu wordt gekeken naar landschapsintegrerende elementen tot zelfs accentueren van bepaalde gebouwen en constructies.
Er is een evolutie in de kijk op de situatie.
Sommige realisaties bekijken we misschien met de huidige blik, terwijl ze wel in overstemming waren met de blik/tijdsgeest van vroeger.
o Raket handhaving: op vandaag kan de Provincie hier geen initiatief rond nemen omdat er geen juridische instrumenten hiervoor zijn.
Inbreng vanuit de landbouwsector:
o onderhoud van dit alles een belangrijk aspect
Weerstand gaat vaak over “onderhoudbaarheid” van het systeem.
Als er nieuwe richtlijnen, visies, instructies nu worden uitgewerkt, vragen wij om het aspect onderhoud mee in de plannen op te nemen.
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 3/7 o Landschapsintegratie is evenwicht zoeken tussen landschappelijk integratie én
agrarische architectuur.
Er is nog werk aan de winkel voor agrarische architectuur.
o Ook heel wat zonevreemde bebouwing, vraag om ook landschappelijke integratie hiervoor te bekijken.
o “Op zoek naar gezamenlijke visie”: ook landbouw is hier vragende partij voor.
Heel wat landbouwers starten met goede bedoelingen een lang traject op met daaraan gelinkte kosten voor vergunningsaanvragen om dan te merken dat de gemeente soms heel wat vragen vanuit andere visie of invalshoek stelt.
Als gemeenten ook dezelfde visie kunnen volgen, dat maakt dat onnodige spanningen vermeden kunnen worden.
Provincie: een aantal van deze opmerkingen zijn zeker terecht.
West-Vlaamse Milieufederatie: er zijn inderdaad ook heel wat goede voorbeelden zoals Boerenbond aanbrengt.
• West-Vlaamse Milieufederatie: ruimtelijk kwetsbaar gebied werd gedefinieerd als landschappelijk waardevol agrarisch gebied, maar dit werd even verruimd.
Provincie: “Ruimtelijke kwetsbaar gebied” is een term uit de codex die slaat op aantal groene bestemmingen bv. agrarisch landschappelijk waardevol gebied, natuurgebied, parkgebied. Het is meer dan landschappelijk waardevol agrarisch gebied
Constructies in “agrarisch gebied met ecologisch belang” (AGEB) belang zijn voor de Provincie niet uitgesloten?
“De constructies moeten een toegevoegd waarde hebben aan de natuurwaarde van het gebied”, dit is een sterke bewoording in de Vlaamse wetgeving.
• West-Vlaamse Milieufederatie: buiten Landschappelijk waardevol agrarisch gebied wordt er ook gewerkt rond landschappelijke inkleding. Wordt daar ook groene inkleding afgestemd op noden op bv. ammoniakafvang of fijn stof opvang?
Keuze voor bepaalde plantensoorten en -breedtes? Wordt hier ook aan gedacht om dit te integreren binnen de vergunningsverlening of de -voorwaarden?
Provincie : ik weet dat Inagro de beplanting altijd ziet gekoppeld aan functionaliteit van het gebouw, bv. toegankelijkheid van ventilatieroosters.
Aanvulling na navraag bij Inagro: We werken rond integratie en beeldkwaliteit (geen groenscherm!). Waar relevant als milieumaatregel voorzien we scherm ten behoeve van geur, waarbij we specifiek en doorsproken aantal rijen struiken en bomen gebruiken. Doel is dat geur blijft hangen tussen bladgroen. Dit is aan die zijde dan eerder camouflerend dan integrerend. We hebben geen weet van studies inzake ammoniakopvang, info hierover is welkom.
DEEL 2 BELEIDSADVIESRAAD/INSPIRATIERAAD
Aanwezig : Dieter ANSEEUW (voorzitter), Yves DE BOSSCHER (gemeenten), Marie DE WINTER (Provincie), Nathalie GARRE (WVI), Johan MARTENS (Landelijke Gilde), Hans
MOMMERENCY (Boerenbond), Johan PARET (Hubertus Vereniging Vlaanderen), Tom PRINZIE (West-Vlaamse Milieufederatie), Xavier ROBEYNS (Fietsersbond), Tiny SCHEIPERS
(Samenlevingsopbouw), Stefaan SOENEN (Beauvent), Jan VANDROMME (gemeenten), Enigo VANDENDRIESSCHE (Provincie), Dirk VAN DER STEDE (Unizo) en Bart VANWILDEMEERSCH (West-Vlaamse Milieufederatie)
Voor de toelichtingen: Donald DUPON, Nathalie ERBOUT en Alexandre LEFEBVRE (Dienst Minawa, Provincie)
Verontschuldigd: Valerie CLAEYS (gemeenten), Yves DE BOSSCHER (gemeenten), Anouschka Dildick (Beweging.net), Marcel HEINTJENS (West-Vlaamse Milieufederatie), Jacques
HOUTEKAMER (COOPstroom), Peter NORRO (Provincie), Karel VANDERMEERSCH (Gezinsbond).
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 4/7
Natuur op school
Donald Dupon en Alexandre Lefebvre van de dienst Minawa lichten toe aan de hand van een powerpointpresentatie (zie bijlage 2)
Vragen
• Unizo: 108 scholen, 104 scholen: zijn daar dezelfde bij? Op hoeveel scholen in West- Vlaanderen is dat?
Provincie: Een aantal scholen doet inderdaad beroep op reglement voor 2de of zelfs 3de keer. (Zie bijlagen 3 en 4 voor overzichtslijst scholen)
Er zijn 950 vestigingsplaatsen van scholen in West-Vlaanderen, hiervan zijn er 700-tal basisscholen en een 250-tal secundaire scholen.
• West-Vlaamse Milieufederatie: welke subsidiereglementen complementair met de Provincie? Worden scholen begeleid om middelen te combineren?
Provincie: er zijn inderdaad enkele centrumsteden met een eigen reglement zoals Stad Brugge, Stad Kortrijk, Stad Roeselare.
We zijn op de hoogte van deze reglementen en begeleiden de scholen mee in het zoeken van de juiste aanpak. Vaak worden de bevoegheden verdeeld tussen Provincie en gemeente zodat de school de bestaande subsidiekanalen optimaal kan benutten.
Het reglement van Stad Brugge werd uitgewerkt door de jeugddienst en zij doen voor de begeleiding beroep op RL Houtland en Polder. Stad Brugge selecteert 5 scholen per jaar. Vanuit de Provincie proberen we maximaal af te stemmen om te zorgen dat elke school kans maakt op vergroeningstraject. Dus niet enkel de scholen in gemeenten die hier ook op inzetten.
• Nog een vraagje: is er zicht op het ambassadeurschap van kinderen voor meer natuur/ minder verharding thuis?
Provincie: niet echt, wij focussen op de leerkrachten en het schoolteam.
• Boerenbond/Landelijke Gilde: wat met groenten, voedselgewassen?
Provincie: moestuinieren nemen we op, dit heeft ook heel wat educatieve troeven.
Maar dit is niet vanzelfsprekend. Weinig leerkrachten voelen zich geroepen voor het moestuinieren, combinatie kennis en organisatorisch met 20-25 kinderen is niet evident. Maar er zijn ook wel scholen waar het prima verloopt, sluit trouwens perfect aan bij outdoor education.
Landelijke Gilde: SASK Sint-Kruis Brugge was heel mooi project en zeker educatief, maar het vraagt inderdaad blijvende inzet van de leerkrachten. Landelijke Gilde heeft hier ook traject rond gehad, met schooltuintjes die werden ingericht.
• Boerenbond: Kan er ook aandacht voor de zwerfvuilproblematiek zijn? Groen op school brengen maar het bestaande groen niet respecteren. Misschien educatief de impact van plastiek tonen in de groene schoolomgeving.
Provincie: vanuit MOS (Duurzame scholen Straffe scholen) hebben we zeker oog voor thema afval en de problematiek van zwerfvuil. Maar dit komt meestal niet aan bod in onze vergroeningstraject.
• West-Vlaamse Milieufederatie: ik ben actief in de gemeente Kuurne en merk dat het voor scholen toch een hele zoektocht is om zicht te krijgen op de bestaande subsidies bij o.a. Vlaanderen. Kan de Provincie hier ondersteuning bieden?
Provincie: het is inderdaad een kluwen. MOS Vlaanderen geeft een overzicht van alle mogelijke subsidiekanalen. Bij vragen van scholen proberen wij hierin ook te
ondersteunen. Zie www.mosvlaanderen.be (zoeken op subsidies)
• Voorzitter: merken jullie een toenemende interesse voor ontharding?
Provincie: ja, we merken stijging en krijgen meer aanvragen dan we aankunnen.
Dit zijn ook projecten met hoge kostprijs.
• West-Vlaamse Milieufederatie: Zou je niet kunnen deeltuinen met de buurt ikv moestuin?
Voorzitter: Tuin creëert verbinding, samenwerking met andere partners kan mee ondervangen dat er in de zomervakantie veel werk is in de moestuin.
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 5/7 Provincie: een mooi voorbeeld is de Tandem in Sint-Kruis: stuk van de moestuin is gedeelde tuin, soort van volkstuin.
We moedigen dergelijke samenwerking aan, maar de school heeft dit meer in de hand dan wij. Het is aan de school om de brug naar de buitenwereld te zetten. De ene school staat er meer voor open dan de andere.
• West-Vlaamse Milieufederatie: kan de Minaraad geen advies formuleren?
We stellen vast dat er heel wat middelen beschikbaar zijn, maar dat de informatie hierover wel transparanter kan? Rol voor Provincie om scholen wegwijs te maken in het subsidielandschap. Opzet zou moeten zijn om zoveel mogelijk te ontharden met zo weinig mogelijk middelen.
Voorzitter: we nemen dit mee en komen hier later mogelijk op terug.
Afspraak: Inspiratieboek gaat binnenkort in druk. Marie bezorgt inspiratieboek aan de geïnteresseerde Minaraadsleden zo gauw dit beschikbaar is. In eerste instantie zal het boek op papier ter beschikking komen, maar er wordt later ook gekeken om een digitale versie te verspreiden.
Provinciaal programma klimaat (Nathalie Erbout, Dienst Minawa) Nathalie licht toe a.d.h.v. een presentatie (zie bijlage 5).
Vragen
• West-Vlaamse Milieufederatie: ik had graag nog volgende zaken aangevuld rond hernieuwbare energie. Zo neemt de POM ook heel wat initiatieven neemt, ik denk concreet aan hun studie rond warmtenetten een kleine 10-tal jaar geleden op vraag van Stad Oostende.
Idem voor de uitbreiding warmtenet Brugge, nu zijn de plannen hiervoor klaar.
Dit kan verder ontwikkeld worden, POM kan hier haar bovengemeentelijke rol spelen en regioverbindend projecten ontdekken.
Aan de kust zijn er zeker een aantal mogelijkheden.
Verder denk ik aan de hogescholen en de voorbereiding van leerlingen op dergelijke opleidingen via het PTI.
De Provincie heeft ook het PTI (Provinciaal technisch instituut) in Kortrijk.
Ik zou voorstellen dat de Provincie daar inzet op specifieke opleidingen rond
hernieuwbare energie. Een deel van de afgestudeerden hier kan dan doorstromen naar opleidingen in West-Vlaamse hogescholen.
Als bestuurder binnen ODE stel ik verder vast dat vooral andere Provincies (nl. Oost- Vlaanderen en Antwerpen) inzetten op projecten inzake energiemakelaar.
Hier zijn volgens mij zeker nog kansen te grijpen.
• Gemeente: kiezen voor doelstelling als minimum, niet als een streefdoel: dat is interessante en inspirerende manier om te benaderen.
• Leiedal: Provincie heeft klimaateffectschetsboek gemaakt samen met Oost-
Vlaanderen. Dat was toen een vernieuwend document. Is dat nog actueel? Is dit te vernieuwen? Wat is de link met provincies in cijfers rond adaptatie?
Provincie: het klimaateffectschetsboek is van 2011, we merken dat er de laatste 10 jaar een grote versnelling is geweest inzake de klimaatverandering.
Het is interessant om te kijken of de vaststellingen van toen nog geldig zijn.
Met dat in het achterhoofd maken we in kader van provincies in cijfers de
klimaatadaptatierapporten op waar we in samenwerking met de VMM cijfermateriaal en scenariomateriaal ter beschikking gaan stellen.
Heel veel ideeën vanuit dit schetsboek komen nu via provincies in cijfers ter beschikking.
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 6/7 Leiedal: zit de impact op biodiversiteit daar ook in vervat? Ik ben vertrouwd met het klimaatportaal van de VMM, focus ligt hier op hitte, water en droogte, maar hierin is de link naar veiligstellen van biodiversiteit minder gedocumenteerd.
Provincie: biodiversiteit wordt meegenomen, maar we moeten wel het format van provincies in cijfers volgen. Voor mitigatie is dit evidenter dan voor adaptatie.
Bij adaptatie zijn er naast cijfers ook scenario’s.
Er waren heel wat discussies tussen de statici en de klimaatmedewerkers om scenario’s binnen het format van een dataplatform geïntegreerd te krijgen.
Een aantal biodiversiteitsindicatoren worden opgenomen.
Er zal zeker ruimte zijn om zelf met deze indicatoren aan de slag gaan.
De eerste versie is interprovinciaal opgemaakt met samenbrengen van de expertise van de 5 provincies, zo ook voor biodiversiteit.
Bijsturen zullen nadien zeker nog nodig zijn en gebeuren.
Belangrijk criterium is het vinden van statisch relevante data voor de indicatoren.
Voorzitter: ik verwijs hier even naar de nood aan doorstartprojecten (cfr. de ppt).
Niet alleen kijken waar we naartoe gaan, maar het is minstens even belangrijk om te zien welke ingrepen hebben nu meeste resultaat opgeleverd.
Hoe kunnen we de opgelopen achterstand ophalen.
Goede indicatoren zijn hierin zeker belangrijke tool.
• VOKA: inzake CO2 neutraliteit is er vaak begripsverwarring.
Er wordt vaak verkeerd gerapporteerd binnen scope 1, 2 en 3.
Vraag naar de Provincie om daarin leidende rol te nemen om in te zetten op correcte rapportering.
Provincie: er zijn ook andere kaders, die zelfs strenger gaan.
Ik noteer dat we open communiceren dat er verschillende kaders rond CO2 neutraliteit bestaan.
• Fietsersbond: ik zie in de presentatie dat er in Provincie West-Vlaanderen slechts 3%
hernieuwbare energie, hoe gaan we de doelstelling in 2050 halen? Hoe gaan we de transitie doen?
Provincie: 3% hernieuwbare elektriciteit, als we warmte meerekenen komen we aan 6% hernieuwbare energie. Dat is helaas de realiteit.
• West-Vlaamse Milieufederatie: als het gaat ruimtelijke beslissingen, is er een soort afwegingskader inzake klimaat om te bekijken welke maatregel welk klimaateffecten zal hebben?
Er zijn heel wat PRUPs die op stapel staan met een klimaataspect bv. duurzame energie versus luchtvaart. Gaat de Provincie scherpe keuzes durven maken?
Gaat de Provincie ruimtelijk projecten met een slechte invloed op het klimaat durven weigeren? Idem voor toewijziging van de bedrijventerreinen in West-Vlaanderen.
Provincie: ik kan alleen maar meegeven dat het de bedoeling is om klimaatbeleid te integreren in de algemene werking.
Afspraak: graag link naar het strategisch vastgoedplan van de Provincie bezorgen aan de Minaraadsleden.
Werking Provinciale Minaraad
Bespreekpunt deputatie (Enigo Vandendriessche)
Dienst Minawa bereidde n.a.v. de brainstormsessie van de Minaraad van 6 september een bespreekpunt voor de deputatie voor.
Dit kwam aan bod op de deputatie van 18 november.
Deputatie vond het een heel interessante vraag en gaat er nu mee aan de slag.
Verslag vergadering provinciale Minaraad 22 november 2021 blz. 7/7 De vraag is nu doorgestuurd naar Management Team, hier wordt dan over de verschillende beleidsdomeinen bekeken wat een goede input of goede manier van werken zijn.
Er wordt bekeken om te komen naar een mogelijke advieskalender met relevante onderwerpen, timing, manier om terug te koppelen naar deputatie, enz.
Wordt vervolgd.
Mirobord (cfr. afspraken Minaraad 20 september)
Voorzitter verwijst naar het Mirobord waarop via postits relevante thema’s konden aangebracht worden.
Enkelen hebben hierop gewerkt, voor enkelen was de drempel te hoog om login aan te maken. De Miro zelf mag je zeker blijven aanvullen.
De bedoeling is dan om in de kruistabel de post-its in het juiste kwadrant onder te brengen.
Voorzitter zou dit heel graag verder bekijken op een volgende fysieke Minaraad.
Planning 2022
Onder voorbehoud: volgende Minaraad op maandag 7 februari 2022 (wordt nog bevestigd).
Bijlagen
1. Presentatie Nota Landschappelijke integratie 2. Presentatie Natuur op school
3. Overzicht scholen die subsidie kregen periode 2006-2012 4. Overzicht scholen die subsidie kregen periode 2015-2021 5. Presentatie Programma Klimaat
