e 1,95
71
stejaargang • nummer 29 • woensdag 15 juli 2015 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Debat over Vlaams-nationale strategie komt op gang
70 JAAR
‘T PALLIETERKE
1945-2015
Dat N-VA-ministers zich met van alles en nog wat moeten bezighouden, is logisch.
Johan van Overtveldt is al weken bezig met Griekenland en Europa te redden, Theo Francken organiseert speciale reizen voor Syrische crhistenen, en Ben Weyts opent de ene jeugdherberg na de andere. Dat Lisbeth Homans ineens moet communice- ren over genderneutrale toiletten, het zal er wel bijhoren zeker.
Maar in de aanloop van de 11-juliviering deed het menig Vlaams-nationalist de wenk- brauwen fronsen en de vraag stellen: “Is de N-VA dààr mee bezig”. En dan hebben we het nog niet over de financiële gevolgen van zo’n maatregel, want in tijden van broeksriempo- litiek komt het voor de doorsnee man/vrouw toch wel eigenaardig over dat er ineens wél belastingsgeld kan gevonden worden voor al die verbouwingswerken ten voordele van een wel zeer kleine doelgroep. Als de N-VA hoopt dat de man/vrouw in de straat dat allemaal kan volgen, dan vergist de partij zich. Het was niet alleen een dankbaar onderwerp op de sociale media, het was ook een gespreksonderwerp op de talrijke 11-julibijeenkomsten.
Maar goed, het zit er weer op. Op 11 julibij- eenkomsten in honderden Vlaamse gemeen- ten werd gefeest en gevierd. Veel gemeente- besturen, cultuurraden en elfjuliwerkgroepen gingen op zoek naar een combinatie van een beetje goede boodschap en veel plezier. Som- mige kiezen alleen voor dat laatste. Laat ons daar niet over zeuren. Vlaanderen mag best eens formidabel feesten. Een snuifje cultuur, een hap gemeenschapsgevoel en identiteit, en hier en daar een politieke boodschap, zo hoort het. Over de culturele impact van het elfju- lifeest kunnen we kort zijn. Tientallen Vlaamse groepen krijgen de kans om begin juli hun beste beentje voor te zetten, en dat is goed.
Artiesten van alle slag kleuren deze feestperi- ode. En in de muziek bestaan er geen racisten.
Of het nu gaat over schlagerzangers, volkszan- gers, pop- of rockbands, het maakt al bij al wei- nig uit. Vlaanderen zingt, en wel met vele veus- kes… God moet zijn getal hebben.
Sommige vieringen ogen oubollig, gekleurd met een net iets te bombastische symboliek en een overdosis aan romantiek die niet meer
van deze tijd is. Organisatoren die blijven ste- ken in te veel retoriek, te veel ernst, en een gebrek aan kwaliteit zullen moeten bijsturen, willen ze overleven.
Politiek
Van een ander kaliber zijn de officiële vie- ringen of de politieke boodschappen en inter- views, waarin politici en commentatoren ver- duidelijken waar het voor hen nog over gaat.
Ook hier past geen somberheid. Laat het maar eens waaien. En waaien deed het.
We delen ten dele in de vreugde van Peter de Roover (N-VA) in Gazet van Antwerpen:
“Het Nederlands is nu de officiële voertaal in Vlaanderen en ook politiek staan we op de kaart. De pioniers van de Vlaamse Beweging zouden verbaasd zijn als ze konden zien wat we hebben bereikt”.
We delen ook zijn analyse over wat nu de volgende stap zou moeten zijn “Er is in dit land nog steeds één overheid te veel. De federale en Vlaamse niveaus zijn concurrenten… Vlaande- ren is met 60 procent van de bevolking te groot voor België, en België is te klein voor Vlaande- ren”. Daaraan moet verder worden gewerkt.
Helaas, daar hapert het N-VA-verhaal.
“Vlaanderen heeft weinig te vieren”, schre- ven we hier vorige week boven het hoofdarti- kel. Of dat zo is, vroeg De Standaard aan poli- ticoloog Bart Maddens in een dubbelinterview met De Roover. Beiden vinden België nog een
“institutionele vuilnisbelt”. Hopeloos complex.
Maar daar houdt de gelijkenis op.
De Roover herhaalt dat zijn partij met 33 op 150 zetels niet incontournable is en tot 2019 een loyale partner blijft in de federale regering.
De argumentatie is soms moeilijk om volgen:
“Als we Vlaanderen niet krijgen, dan nemen we België”, klinkt het optimistisch. Tegelijk gaf hij toe dat de kans op mislukken echt niet klein is.
Maddens gelooft geenszins dat de Grote Ver- andering er in 2019 zou komen. In het regeer- akkoord van 2014 werden de poorten naar een nodige grondswetswijziging in 2019 (arti- kel 195, de sleutel om andere grondwetsar- tikelen te kunnen doorvoeren) netjes geslo- ten gehouden.
2019
“2019 wordt misschien anders, als de kie- zer dat wil, en we hebben de PS en haar links
beleid toch maar netjes uitgeschakeld”, verde- digde De Roover zich.
De mensen hebben hun buik vol van com- munautaire discussies, pookte De Standaard.
Een risico dat De Roover niet ontkende: “Als op een bepaald ogenblik duidelijk wordt dat die Belgische structuur wél werkt, dan is er nog iets veel ergers aan de hand. Dan blijkt onze analyse niet te kloppen.” Dan heeft de partij gegokt, maar verloren.
Maddens begrijpt niet waarom de N-VA zich nu communautair gedeisd houdt. “In heel de geschiedenis van de Vlaamse beweging is er nooit een organisatie geweest die zo veel macht had als de N-VA om de kiezer te over- tuigen van de noodzaak aan confederalisme.
Maar jullie doen er niks mee… Een partij mag te allen tijde haar programma verdedigen. De N-VA zit nu netjes in een regering, in “een soort comfortzone”, aldus Maddens. “De verleiding zal groot zijn om na 2019 in die comfortzone te blijven.”
Niets
Hoe dan ook, het wordt op 21 juli een rare nationale feestdag. Jambon, Vandeput, Bracke
“en misschien, als je goed kijkt ook nog ergens de koning” die mee de troepen schouwt….
“Voor de flaminganten zal dat schrikken zijn, maar voor de belgicisten nog veel meer”, repli- ceert De Roover. Tja, het ultieme genot van de Grote Verandering komt met dit verplichte, tricolore nummertje beslist geen milllimeter dichterbij…
Maddens betreurt dat Geert Bourgeois het Vlaamse niveau niet gebruikt als een instru- ment voor natievorming, zoals een Luc Van den Brande of een Gaston Geens dat deden. Alle- bei CVP’ers… De partij had n.a.v. 11 juli met een groots programma naar buiten zou komen, maar er gebeurt niets.”
Eén ding is duidelijk: het debat over de stra- tegie is volop losgebarsten. Dat geldt trouwens niet alleen voor het communautaire, maar ook over de houding van de Vlaams-nationalisten tegenover de migranten.
Allochtonen
“Allochtonen, jullie zijn welkom”, zei De Roover in Gazet van Antwerpen. Lex Molenaar vond dat een opmerkelijke oproep van een voormalig boegbeeld van de Vlaamse Volks-
beweging. “Waarom zou een Afrikaan geen Vlaams-nationalist kunnen zijn? 11 juli is het feest voor iedereen die in Vlaanderen mee de politieke ruimte wil vormgeven”, aldus De Roover. “Zoals de arbeiders, de vrouwen mede- eigenaars werden van die democratie moeten ook allochtonen dat kunnen… De leeuw heeft niets te maken met uitsluiting van bepaalde groepen in de bevolking. We moeten probe- ren om die reflex om te keren.”
Niet geheel toevallig allicht had ook minister Jan Jambon (N-VA) het zaterdag over migranten en islam. “Het leeuwendeel van die mensen wil zich conformeren aan onze waarden en onze rechtsstaat. Wat voor zin heeft het om daar vij- anden van te maken”, zei hij in De Standaard.
Zo nieuw is dat standpunt niet. Nieuw is alleen dat het nu duidelijk wordt gecommu- niceerd. Ook in een nieuwe campagne van de Vlaamse Volksbeweging trouwens. “We merken na de gebeurtenissen van de voorbije jaren dat er nu meer dan ooit een sterke Vlaamse maat- schappij nodig is en sluiten niemand hiervan uit”, stelt de VVB. De campagne wordt onder- steund met een foto van drie jongeren, waar- onder ook een zwarte jongeman.
Duidelijker kan een signaal niet zijn. Als nu ook binnen Vlaams Belang op dat vlak een blad- zijde wordt omgedraaid, kan die partij zich her- pakken. De “fundi’s“ zullen ongetwijfeld weer- stand bieden, maar wil ze zelf politiek opnieuw relevant worden, dan moet de huidige jongere generatie binnen de partij die weg kiezen.
Kiest de partij om zich terug in de Vlaamse democratie te nestelen, dan kan ze een rol van betekenis spelen. Rationele kritiek op hyper- migratie, op verengelsing, op de kwalijke kan- ten van de EU, op de monarchie, op het Bel- gisch bestel, op het islamradicalisme, op het politiek correct denken over maatschappelijke thema’s hoeft men daarom niet aan de kant te schuiven. Vlaanderen mag best een partij heb- ben die kiest voor radicaal rechtse denkpatro- nen, net zoals in Nederland, Frankrijk en elders in Europa.
Ook dat zou goed zijn voor het debat.
Actueel
15 juli 2015
2
Uit de smalle beursstraat
Vijf boeken die de eurocrisis voorspeld hebben
Al jaren geleden waarschuwden economen dat het europroject kaduuk was. In vijf boeken wordt gewezen op de zwakheden van de eurozone. Hieronder volgt een overzicht. Ze voorspelden geen Grexit. Wel dat de econo- mische divergenties tussen de verschillende euro-lidsta- ten en het gebrek aan een transparante transferunie tot grote problemen zouden leiden. Ook het feit dat de Euro- pese muntunie er kwam zonder politieke unie, met bijna een moreel superieur karakter, werd al snel beschouwd als een ernstige bedreiging voor de eurozone
1. Bernard Connolly:
“The Rotten Heart of Europe” (1995)
In 1995 verscheen het belangrijkste boek over de eenheids- munt. Bernard Connolly, een Europese ambtenaar, brengt in
“The Rotten Heart of Europe” het verhaal van de machtsstrijd tussen Europese landen op het moment dat men de munt- unie aan het voorbereiden is. In de jaren negentig bestond er een embryonale euro: het Europees Monetair Systeem. De hoeksteen van dat EMS was het ERM (Exchange Rate Mecha- nism), waarmee de wisselkoersen tussen de valuta’s van de lidstaten werden vastgeklonken. Maar in 1992 en 1993 stortte het systeem in elkaar. De Italianen en de Britten vielen uit het mechanisme en enkel de Franse frank werd gered door zware interventies van de Duitse Bundesbank. Toen was al duidelijk dat de muntunie met haken en ogen aan elkaar hing. Het boek is één lange waarschuwing voor naderend Europees onheil.
Connolly werd na de publicatie ontslagen.
2. Peter Vanderbruggen:
“De Europese leugen” (1996)
Peter Vanderbruggen, journalist bij de Financieel-Econo- mische Tijd, waarschuwt in De Europese leugen voor de te grote economische verschillen tussen de deelstaten. Binnen
de muntunie vervalt immers de mogelijkheid om het verschil in ontwikkeling tussen landen met een devaluatie te com- penseren. Vanderbruggen stelt dat dit maar twee alternatie- ven open laat. Ten eerste: omvangrijke geldstromen tussen eurolanden, net als die van West- naar Oost-Duitsland. Ten tweede: arbeidsmobiliteit, maar Oost-Duitsers gaan makkelij- ker in West-Duitsland aan de slag dan Spanjaarden in Frank- rijk. Vanderbruggen concludeert dan ook dat Europa nog lang geen ‘optimale muntzone’ is. Wél vrij verkeer van goederen en kapitaal, en wél een Europese Centrale Bank, maar geen budgettair herverdelingsmechanisme en geen arbeidsmobili- teit. Vanderbruggen wijst op de politieke ontstaansreden van de muntunie: de afruil tussen Frankrijk en Duitsland. Parijs wou de Duitse eenmaking van 1990 enkel aanvaarden als er, in ruil, één Europese munt kwam, die dan natuurlijk zwakker moest zijn dan de D-Mark.
Maar dat was buiten de Bundesbank gerekend, die enkel een euro wou als een sterke munt. Dat was ook het signaal dat de Duitsers gaven toen het EMS, de voorloper van de euro, in 1992 instortte. Door in 1992 geen vinger uit te steken naar het pond en de lire heeft de Bundesbank duidelijk gemaakt welk Europa zij voor ogen heeft: een Europa met twee snel- heden. Vandaag is dat een realiteit.
3. John Laughland:
“The Tainted Source” (1997)
In 1997 publiceerde de Britse journalist John Laughland het boek “The Tainted Source: the Undemocratic Origins of the European Idea”. Het boek heeft een typisch Britse euroscep- tische inslag: volgens Laughland is de Europese eenmaking, en dus ook de muntunie, een project dat op ondemocratische wijze tot stand is gekomen. Hij vergelijkt het met totalitaire regimes en ziet in de Europese eenmaking zelfs de realisatie van de Europese droom van de nationaalsocialisten. In de loop van de jaren gaven de feiten hem gelijk. Telkens de bevolking
van een land verdere Europese integratie in een referendum verwierp, zetten de eurocraten toch hun wil door.
4. Wim van Rooy (Red):
“Europa wankelt” (2012)
“Europa wankelt. De ontvoering van Europa door de EU”, is een verzamelwerk waarin specialisten uit verschillende domei- nen het Europese project onder de loep nemen. Het boek is zeer kritisch voor de Europese Unie die niet voor welvaart heeft gezorgd zoals het zelf beweert. Ook het project van de munt- unie wordt onder de loep genomen. Het is het schoolvoor- beeld van het disfunctioneren van de Europese Unie. Al lang voor de Griekse crisis was duidelijk dat de economische ver- schillen tussen de Noord-Europese en de Zuid-Europese lid- staten te groot waren.
5. Johan van Overtveldt:
“Het einde van de euro” (2012)
Toen hij nog hoofdredacteur van Knack en Trends was, wees de huidige minister van Financiën in ‘het einde van de euro’
op de constructiefouten van de euro. De crisis van 2009-2010 was onvermijdelijk. De monetaire unie was een politiek project en dat leidde tot een voortdurende veronachtzaming van de voorwaarden waaraan moet voldaan zijn om over een goed werkende monetaire unie te beschikken. De twee belangrijkste van die voorwaarden zijn het bestaan van een politieke unie en voldoende flexibele markten, vooral arbeidsmarkten. Dat was bij de publicatie van het boek nog niet het geval en van- daag evenmin. Van Overtveldt ziet twee mogelijke oplossin- gen: ofwel corrigeert men de structurele tekortkomingen van het eurohuis ten gronde, ofwel zal de euro zoals we die van- daag kennen, verdwijnen. Blijft het beleid zwalpen, zo besluit Johan van Overtveldt, dan zal uiteindelijk Duitsland de stek- ker (de euro) uittrekken.
Angélique VAnderstrAeten
De duivel zit op het spoor
Galant stelde vorige week haar ‘Strategische visie voor het spoor in België’ voor. Het document van 49 bladzijden werd vrij- dag goedgekeurd door de ministerraad. Galant heeft werk voor de boeg. Werk om ons openbaar vervoer, een lappendeken van bus, tram, metro en trein, effen te strijken. Hiervoor zijn, wegens de complexe staatsstructuur, liefst acht ministers bevoegd.
Galant heeft het over drie hoofdrolspelers: de reiziger, het personeel en de belastingbetaler.
De reiziger moet beter worden met 90 in plaats van 86,4 pro- cent stipte treinen, met meer netheid, meer zitplaatsen, betere communicatie met o.a. internettoegang, papierloze tickets, tic- ketverkoop via krantenwinkels en openbare besturen. Het per- soneel moet een kleine 20 procent “efficiënter” gaan werken (7.000 afvloeiingen tegen 2019, flexibeler arbeidstijden, betere evaluaties, strengere en objectievere aanwervingen). En de belastingbetaler, ten slotte, zou meer dienst voor minder geld mogen verwachten. De dotatie per inwoner zou daardoor krim- pen van 277 naar 230 euro in 2019.
Tenzij we ons vergissen, zijn dit allemaal maatregelen die geld gaan kosten.
Het spoor moet “productiever en efficiënter”, maar hoe doe je dat als je gelijk de overheidsdotatie ziet krimpen met 663 miljoen euro in 2019?
Het zal nog donderen op de sporen. De Franstalige vleugel van ACV Transcom heeft het plan nu al een oorlogsverklaring genoemd. Vanaf komende zaterdag legt de niet-erkende, kleine ASTB-machinistenbond het treinverkeer lam.
Over de concrete omzetting van het plan is er tussen de rege- ringspartijen overigens lang nog geen overeenstemming. Hoe- veel en waar moet er nog worden geïnvesteerd? Hoeveel en waar mag en moet er nog worden bespaard?
Bovendien schuift Galant de heetste hangijzers en de poli- tiek gevoeligste thema’s door naar de spoortop, die een onder- nemingsplan moet opstellen.
Dan gaat het om het schrappen van weinig bereden spoorlij- nen en van investeringen in stations, de invulling van de post- jes in de raad van bestuur, waar vooral de N-VA haar deel van de buit wil. De topmannen Jo Cornu (NMBS) en Luc Lallemand (Infrabel) weten nu al dat de voorstellen van Galant gaan om een “nagestreefde verbetering” en niet om een resultaatsver- bintenis, schreef De Morgen vorige vrijdag.
Communautair
Het NMBS-dossier stak altijd al vol communautaire angels.
Zowel inzake investeringen als inzake besparingen liggen de Waalse belangen heel anders dan de Vlaamse.
Inzake investeringen verschoof de felle Galant een dik pak politieke springstof van de regeringstafels naar de agenda van
een nieuw op te richten investeringscomité binnen de NMBS.
Daarin moeten “onafhankelijke experts oordelen welke wer- ken eerst moeten worden aangevat”. De NMBS, die nu al een waterhoofd heeft, krijgt er met het investeringscomité alweer een extra orgaan bij.
Wat investeringen betreft, moet volgens de oude wafelijzer- politiek jaarlijks 60 procent van het budget naar Vlaanderen gaan en 40 procent naar Wallonië. (Brussel eet uit een apart potje.) Een regeling die om meerdere redenen nadelig is voor de Vlamingen (zie kaderstukje). De communautaire verdeel- sleutel van investeringen wordt dus een twistpunt.
Vlaamsgezinden houden Galant en haar investeringscomité maar beter goed in de gaten, want volgens De Morgen wil ze
‘soepeler’ omspringen met die verhoudingen. Als aan het einde van de legislatuur - en niet jaar na jaar, zoals nu het geval is - de verdeling gerespecteerd is, is dat voor haar voldoende. Een risico dat een wakker Vlaanderen niet mag lopen.
Wat het besparingsluik betreft (de exploitatie), moet het mes worden gezet in overtollige stations en onderbezette treinen.
Ook dat is vooral een Waals pijnpunt. In landelijk Wallonië staan er nogal wat spookstationnetjes, waar dagelijks maar een tien- tal mensen opstappen. Nederland met zijn 17 miljoen inwoners heeft maar half zoveel stations als België.
Open Vld en N-VA mogen dan al graag ingrijpen, van CD&V mag worden verwacht dat de partij dichtbij haar vakbond zal dansen op de grens tussen ja en neen. En in PS-land zullen alle partijen wel aan één zeel trekken. Het Waalse. Lost de rege- ring-Michel de communautaire spoorproblematiek op? Wel- licht niet. Het blijft aanmodderen, foefelen, uitstellen, prutsen, wegmoffelen…
Wesp
De federale regering slaat dus ook op de vlucht voor de com- munautaire wesp. Hoe gaat de N-VA om met dit gegeven?
Over de samenstelling van de raad van bestuur en de verplicht wisselende taalrol van de voorzitter van de NMBS toonde Jan Jambon zich in De Standaard niet bepaald strijdvaardig. “Dat is een communautair verhaal, en de afspraak is dat we de hele regeerperiode geen communautaire beslissingen nemen.” “Jam- bon, de communautaire scherpslijper van weleer, is op bijna negen maanden tijd gemuteerd in een beleidsverantwoordelijke pur sang”, spotte Marjan Justaert. Tja, dat is de consequentie van de regeringsdeelname van de N-VA, we kennen dat verhaal.
Dat daar een keerzijde aan is, lijkt de partij niet erg te vinden.
Dat de N-VA na haar grote verkiezingsoverwinning een deel van de spoorkoek opeist, is terecht. De raad van bestuur (niet het management) moet inderdaad “een afspiegeling zijn van de aandeelhouders” en de partij mag best vinden dat ze “het ver-
anderingstraject” binnen de NMBS mee gestalte moet geven.
Maar wat als die “verandering” alleen gaat over postjes en niet (meer) over een degelijker, en dus een Vlaamser spoorbeleid?
Regionalisering
Van een pleidooi voor de regionalisering van de spoorinfra- structuur “zodat Vlaanderen kan investeren waar het nodig is en het spoorbeleid kan aansluiten bij het eigen mobiliteitsbe- leid voor bus, auto en fiets” (verkiezingsprogramma 2014, blz.
22), is bij de N-VA niet veel meer te horen… Dat “de deelsta- ten een beslissende stem in de investeringen” moeten krijgen, ook daar is nog wat werk aan…
Tien jaar geleden pleitten de weinige N-VA’ers van het eer- ste uur nog voor een splitsing van het spoor. Iets wat zelfs de socialisten hen netjes voordeden. Splitsen, ook van de exploi- tatie, was voor Steve Stevaert geen synoniem van miserie. Een regionalisering hoeft niet te betekenen dat de treinen aan de taalgrens zouden stoppen, net zo min als waterwegen en bus- sen dat doen. Wel dat mobiliteit als Vlaamse bevoegdheid beter functioneert.
Het prikkelende spoordossier ligt dezer dagen naast andere kleppers, zoals de begrotingscontrole 2015, de begrotingsop- maak 2016 en een schimmige tax shift op de tafel van de par- lementsleden. En eens te meer zullen die gedwee doen wat de partijbesturen hebben beslist: even keffen in het halfrond en dan op groen drukken. En de NMBS?... Die wordt ongetwijfeld aan TGV-vaart “productiever” en “efficiënter”.
AnjA Pieters Minister van Mobiliteit Jacqueline Galant (MR) moet deze week landen met haar hervormingsplannen voor de NMBS.
Galant liet bij haar aantreden verstaan dat ze er eens flink ging in vliegen. Maar dat ‘erin vliegen’ valt voorlopig nogal tegen. De minister schuift de hete kolen door naar de CEO’s van de NMBS en Infrabel. De vakbonden ballen nu al de vuisten. Ook de communautaire angel, vooral dan die van de oude wafelijzerpolitiek, blijft steken.
Grootse plannen bij de NMBS:
supersnel....internet
Actueel 15 juli 2015 3
Kritische Vlaming
Mijnheer de professor,
Gij zijt in Vlaanderen vooral bekend omwille van uw scherpe analyses en beschouwingen bij het politieke gebeuren in het algemeen en de rol die Vlaams-nati- onalisten – zeg maar de Vlaamse Bewegers – in het bijzonder daarin spelen. Meer dan eens zegt gij uw ongezouten mening die hier en daar wel eens een wenkbrauw doet fronsen, maar vooral tot nadenken stemt.
Wat u daarbij siert en wat strijdend Vlaan- deren bijzonder apprecieert, is dat gij u niet inhoudt, doch vrank en vrij uw mening zegt.
En dat is een goede zaak. Er moet iemand de rol van ‘geweten’ op zich nemen en gere- geld een spiegel voor de neuzen van de poli- tici houden, voor het geval ze er uit zichzelf niet meer in durven of willen kijken. En wie kan dat beter dan een geleerde kop die niet aan een partij kan gelinkt worden en bijge- volg zijn handen vrij heeft!
Zo lazen wij vorige week uw snedige ana- lyse over de 11 juli-feestdag, waarin gij vast- stelde dat het allemaal een flauw officieel gedoe is geworden waarbij de flamingan- ten vooral gebruikt worden als figuranten, die dan bovendien zelfs niet meer te horen krijgen waarvoor ze eigenlijk komen, name- lijk radicale Vlaamsgezinde taal. Want, zegt gij: “11 juli is het feest van alle Vlamingen en niet enkel van de flaminganten, weet je wel. Alleen komen die ‘andere’ Vlamingen niet opdagen. Terwijl de flaminganten hun strijddag kwijt zijn. Dat is de paradox waarin 11 juli gevangen zit.”
Gij hebt groot gelijk, want op deze manier is de nog altijd niet-officiële 11 juli-feestdag, die gekaapt wordt door de officiëlen, een lege doos zonder voorgaande. Het woord
‘onafhankelijkheid’ wordt gemeden en de
klassieke politici blijven België zelfs een meerwaarde vinden… Er zijn zelfs tal van burgemeesters die op de festiviteiten met hun tricolore buiksjerp verschijnen. Uw sug- gestie ons gewoon niet te veel meer aan te trekken van al dat officiële gedoe rond 11 juli en beter wat meer energie te steken in de organisatie van niet-officiële radicale 11 julivieringen, is dan ook terecht. Inder- daad, wat zijn we met al dat hol gezwets en gewauwel van culturo’s die vies zijn van leeuwenvlaggen en een traditioneel Vlaams volkslied, maar wel uit de gulle hand van onze gemeenschap eten?! De viering van de Gulden Sinjoren op het Conscience- plein, bijvoorbeeld, kan daarbij zeker inspi- rerend werken. Wat we zelf doen, doen we beter, nietwaar?! Waar hebben we dat nog gehoord?
Of het nu over de transfers gaat, of over de rol en de strategieën van de Vlaams-nati- onale partijen, over de staatshervorming en de gevolgen ervan, over Belgische recupera- tie, over beleidsdaden van politici, over ver- kiezingen en de gevolgen ervan, over zang- feesten, IJzerbedevaarten of -wakes, over betogingen en acties, blijf de Vlaamse Bewe- gers maar inspireren of op hun plaats zetten.
Zodoende valt het te hopen dat de Vlaamse strijd blijft wat hij vroeger altijd was en nog zou moeten zijn: een eerlijke en democratische strijd voor een beter Vlaan- deren dat geen schrik meer heeft van zijn eigen schaduw, complexloos naar morgen kijkt en bestuurd wordt door een Vlaamse politieke klasse, die naam waardig.
Blijf dus mee waakzaam. Wij van onze kant doen dat ook!
Briefje aan Bart Maddens
Zij dus waarvan de Vlaamse reflex niet ter discussie staat, – kiezers waarvan met zeker- heid vaststaat dat zij zich in hun kiesgedrag laten leiden door vlaamsgezindheid, – zul- len de N-VA in 2019 beoordelen op grond van de uitvoering die de partij heeft gegeven aan haar specifiek Vlaamse doelstelling. Zelfs zeer concreet: zij zullen de N-VA beoordelen op grond van de stappen die de N-VA sinds die hun stem kreeg (sinds 2010 of sinds 2014) heeft gezet op de weg naar de bestaansre- den van de N-VA. Dat is dus de Vlaamse onaf- hankelijkheid, zij het in de inmiddels gecor- rigeerde versie die de N-VA ervan brengt:
confederalisme.
Het probleem waar deze kiezers mee zit- ten, is niet de regeringsdeelneming als zoda- nig van de N-VA – was die regeringsdeel- neming gepaard gegaan met bijvoorbeeld federalisering van (ik zeg maar iets) binnen- landse zaken, justitie, spoorwegen en de inkomstenbelasting, dan zou er, dunkt me, geen probleem zijn – , maar met iets hele- maal anders, namelijk dat de N-VA voor het simpele recht om aan de Belgische regerings- tafel aan te zitten, “een nooit geziene prijs moest betalen” (Bart Maddens, in De Mor- gen , 6 mei). Die prijs ging veel verder dan het bij het grof vuil zetten van kiesbeloften.
Dat is immers nog gebeurd. Het was de reden waarom het Egmontpact van 1977 onaan- vaardbaar was voor bijna de gehele toenma- lige Vlaamse Beweging en zelfs voor de bijna gehele Vlaamse pers van toen. Het bijzondere van het regeerakkoord met de N-VA is dat de Vlaamse strijd werd stopgezet: de N-VA nam de verbintenis op zich om geen enkele vorm van Vlaamse actie of het innemen van Vlaamse radicale standpunten te zullen dul- den, en elke medewerking van N-VA’ers aan zulke zaken zou verbieden.
Er is wel BXL
Niet slechts het confederalisme werd voor vijf jaar op sterk water gezet door de N-VA maar alles wat door kon gaan voor radicaal Vlaams. Hierdoor veroordeelde zij de Vlaamse Beweging tot de doodstraf – en dat is er aan te merken. De meest uitgesproken en geloof- waardige voorstander van de Vlaamse onaf- hankelijkheid van de laatste jaren, Peter de Roover, aanvaardde een Belgische Kamer- zetel van de N-VA, en begon zich bezig te houden met zijn en andermans pensioen.
Walter Pauli heeft het (in Knack, 1 juli) terecht over “de grote politieke stilte”, die heerst in vlaamsgezinde rangen. De vijand triomfeert: eindelijk, na vijftig jaar, slaagt de rabiate francofonie van Brussel erin om de letters BXL (zonder BSL) in het wapen van de stad Brussel te laten opnemen. In andere tijden had dit tot een regeringscrisis kunnen leiden en had het niet kunnen doorgaan. Kie- zers van de N-VA dienen te weten dat dit sym- bool staat voor de Franstalige verovering van Brussel, het einde van de formeel tweetalige hoofdstad. En Vlaanderen laat begaan, want de N-VA heeft het daar voor het zeggen. In 2019 – en ten dele reeds bij de gemeente- raadsverkiezingen van 2018 - zal de vraag lui- den of de oud-VB kiezers voor N-VA hebben gestemd om van Brussel BXL te maken. Heeft de N-VA überhaupt één Vlaamse eis verwe- zenlijkt? Was er een Franstalige verwezenlij- king die met moed werd bestreden?
Jan Jambon, die persoonlijk voordeel haalt uit de Vlaamse “stilte” en derhalve het fat- soen zou moeten hebben om deze regering niet te verdedigen, zegt (in Het Nieuwsblad, 24 januari): “We hebben duidelijk aan onze achterban gezegd: gedurende de volgende vijf jaar zal er communautair niets verwe- zenlijkt worden, maar binnen vier jaar komt dat natuurlijk weer ter tafel, en dan beslist de kiezer”. Zelden heeft men zo’n grondig mis- prijzen aangetroffen voor het intelligentieni- veau van de kiezer. Denken Jambon en de zij- nen nu werkelijk dat de kiezer te dom is om
niet uit zichzelf in te zien dat het verhaal van vandaag over vier jaar herhaald kan worden en dat de N-VA dan opnieuw aan de macht kan komen op voorwaarde dat de Vlaamse Beweging de “stilte” eerbiedigt, en Vlaande- ren de strijd staakt?
Wij stoppen aan het rood licht
Dat Jambon zijn kiezers uitlacht, verwon- dert niet. Dat Geert Bourgeois hetzelfde doet, verrast. In Brussel Deze Week (22 janu- ari) zei hij dat er vandaag geen kans was om iets “communautair” tot stand te bren- gen want dat de parlementaire meerderheid daarvoor ontbrak. “Wij zijn legalisten. Er is een grondwet die nageleefd moet worden,”
aldus Bourgeois. Het “Leve België” is niet ver af. Maar moet daarom heel de Vlaamse Beweging aan haar actie en agitatie verzaken, zoals door België van de N-VA werd gevor- derd? Is Bourgeois het al dan niet eens met zijn partijvoorzitter Bart de Wever die er (in De Tijd, 17 maart 2012) aan herinnerde dat alle grote hervormingen in België tot stand kwamen op een ongrondwettelijke wijze? Hij gaf als voorbeeld de invoering van het alge- meen stemrecht – buiten de grondwet. “Als je denkt dat je de omslag van het ene model naar het andere kan doen binnen het kader dat het establishment je nalaat, dan is dat naïef” aldus De Wever. Ocharme, de naïeve Bourgeois. Zeg hem dat De Wever het heeft gezegd. – Om deze bedenkingen af te ron- den, nog dit: “De hele Vlaamse ontvoogding is het resultaat van niet-parlementaire actie,”
aldus prof. Carl Devos (in Knack, 19 novem- ber 2014). Maar die actie heeft de N-VA met haar eigen “stilte” onmogelijk gemaakt.
Wachten op 2019
De kiezer zal ten laatste in 2019 oordelen.
De N-VA heeft een relatief grote groep ver- trouwelingen rond zich verzameld, die ze in 2018 hoopt aan te vullen met nog een aan- tal burgemeesters en schepenen. De enige groep kiezers die verantwoordelijk zal zijn voor winst of verlies of, realistisch gesproken, voor de omvang van het te verwachten ver- lies (als regeringspartij) van de N-VA, bestaat uit de duizenden kiezers die in 2010 of 2014 overgekomen zijn van het Vlaams Belang. Dit zijn de enige kiezers waarvan we met zeker- heid weten dat ze reeds voordat ze overgin- gen naar de N-VA, bereid waren zich in te zetten voor de onafhankelijkheid van Vlaan- deren. Deze kiezers zijn het, en geen andere substantiële groepen, die het werk van de N-VA zullen beoordelen vanuit de oorspron- kelijke doelstelling van de N-VA. Dat oordeel zal er een zijn waarin het afzien door de N-VA van elke stap, hoe miniem ook, naar Vlaamse onafhankelijkheid die aan de regeringsdeel- neming had kunnen gekoppeld worden, cen- traal zal staan. Het zijn de mensen die van N-VA verwacht hebben wat het VB ze niet kon geven.
Juist de vele commentatoren en analis- ten, die na de verkiezingen het accent heb- ben gelegd op de verschuiving die zou plaats gevonden hebben van VB-kiezers naar N-VA, zouden zich thans, als ze waarachtig niet-par- tijgebonden zouden zijn, moeten buigen over het oordeel, de mening en de intenties van de N-VA kiezers die van het VB komen. Heb- ben zij de ruil van Belgische regeringsdeelne- ming tegen het einde van de strijd voor onaf- hankelijkheid aanvaard, of worden zij erdoor gechoqueerd? Vergeet niet dat die kiezers afkomstig uit de VB, weinig of niet vertegen- woordigd zijn in de leidende kringen van de N-VA, zodat De Wever en zijn omgeving de opvattingen die in deze groep leven nauwe- lijks kennen. Misschien speelt de proclamatie van Brussel tot Franstalig gebied bij deze kie- zers wel een grotere rol dan bij de plaatselijke kiezers van de burgemeester van Antwerpen.
MARK GRAMMENS
Oud-VB’ers bepalen lot N-VA
Er is één groep waarvan het stemgedrag bij de volgende verkiezingen een bui- tenproportionele invloed zal hebben op wat daarna komt, en dat is de groep men- sen die van het Vlaams Belang is overgestapt naar de N-VA, en deze partij daarmee haar verkiezingsoverwinning bezorgde. Hoe talrijk ze zijn, weet men niet, maar ze zijn met velen. Niet al de winst die de N-VA binnenhaalde in 2010 en vooral in 2014 komt uit het VB, en niet al het verlies van VB is te wijten aan de aantrekkingskracht van de N-VA, maar het is hoe dan ook een pak kiezers, die misschien wel een partij op zichzelf zouden kunnen vormen.
Geslachtsneutrale toiletten
Nieuwsfeit van de week
Het is de Vlaamse regering en in het bijzonder minister van Gelijke Kansen Liesbeth Homans (N-VA) menens in hun streven om geslachtsneutraal te worden. Dat is geen grap.
Nadat enkele weken geleden al vacatures geslachtsneutraal werden gemaakt, is men bij de Vlaamse overheid immers tot het schrijnende inzicht gekomen dat er mogelijk ooit eens iemand, die van geslacht aan het veranderen is, in een Vlaams overheidsgebouw pipi zou moe- ten doen. Momenteel heeft die persoon drie mogelijkheden: het heren-, dames- of gehandi- captentoilet. Mossel noch vis zijnde, voorwaar geen gemakkelijke keuze! Het geslachtsneu- trale gehandicaptentoilet wordt niet in overweging genomen.
Gelukkig kreeg men plotsklaps het briljante idee om, in de toekomst, de nieuwe kantoren van de Vlaamse overheid naast een vrouwentoilet, een mannentoilet en een gehandicaptentoi- let, ook van een genderneutraal toilet te voorzien. Probleem opgelost!
We denken graag mee vooruit. Om eventuele leegstand van die toiletten aan te pakken, dachten we daarom aan een campagne om geslachtsveranderingen bespreekbaar te maken.
Opnieuw is men ons echter voor geweest. Frankie, personage in de populaire VRT-reeks Thuis, maakte vorige maand bekend dat hij vrouw wil worden en opende zo al het debat.
Niks te vieren, niks te lezen
Volgende week verschijnt ‘t Pallieterke een dag later. Grote boosdoener: de “feestelijkhe- den” van 21 juli, waardoor de postbedeling met een dag vertraging gebeurt. Uw geestelijk voedsel gaat naar wekelijkse traditie in druk op maandag. Woensdag ligt ‘t Pallieterke in de dagbladhandel, of vindt u het in uw brievenbus.
Noteer meteen dat op maandag 20 juli het secretariaat gesloten is.
Oeps! Rekenfoutje…
De rekenfout van 600 miljoen euro en de gevolgen ervan voor de bijzondere financie- ringswet waren ‘gefundeness Fressen’ om van- uit de oppositie de meerderheid te jennen.
Enkele maanden geleden ontstond ophef toen bleek dat de fiscale inkomsten voor de regio’s 750 miljoen euro lager lagen dan ver- wacht. Vorige week echter kwam minister van Johan van Overtveldt doodleuk meedelen dat het maar 157 miljoen was.
Die “rekenfout” van 600 miljoen is uitste- kend nieuws voor de regio’s, maar veel minder voor de federale overheid, want die mag dus op zoek naar extra middelen om haar begro- ting recht te trekken.
Er vielen harde woorden en er werd op de regering gebeukt. Karin Temmerman van de Vlaamse socialisten ging heel ver in haar kri- tiek, door minister van Financiën Van Overt- veldt voor de voeten te gooien dat hij het par- lement heeft voorgelogen. Want zij meende te weten dat de diensten van de minister eind april, begin mei, al wisten dat er een vergis- sing was gebeurd en dat er een probleem was.
Dat was lang voor men in de Kamer begon met de begrotingsbespreking. Nog veel erger, vond ze, is dat het parlement vorige week de begroting heeft goedgekeurd. Op dat moment wist hij al dat de eerste cijfers niet klopten.
Zij zei dat hij dat toen had moeten zeggen.
Natuurlijk ontkende de minister alles, maar hij gaf wel toe dat de communicatie misschien op
‘een meer verfijnde manier’ had kunnen ver- lopen. Tja, zo kan men het ook uitleggen…
Moeilijk
De zeden worden ruwer, ook in de Kamer.
Er waren tijden dat men zich strikt aan zijn spreektijd hield en dat woorden als ‘liegen’
en ‘leugenaar’ steevast uit de notulen wer- den geschrapt.
Herinner u Herman de Croo… Vandaag doet men zowat zijn goesting en worden er geen woorden meer geschrapt. Bracke moet als voorzitter werkelijk knokken om de sprekers min of meer hun spreektijd te doen respecte- ren. Een moeilijke opdracht bijwijlen, die hem niet altijd even vlot afgaat.
Sneer
Naar aanleiding van 11 juli is het een tradi- tie de regering op haar communautaire flank te pakken. En aangezien Vlaams Belang de enige Vlaams-nationale oppositiepartij is, pakte fractievoorzitter Barbara Pas uit met een reeks vragen aan minister van Binnen- landse Zaken Jambon, die afwezig was. Ste- ven Vandeput van Defensie - ook N-VA’er - verving hem.
Pas wilde weten wat Jan Jambon had bedoeld, in een interview met Le Soir, met de uitspraak dat de uitvoering van de zesde staatsmisvorming problemen zou opleveren.
Zij vroeg over welke problemen de minister het in dat interview had en of er in het kernkabi- net al overleg is geweest om die problemen zo snel mogelijk op te lossen.
Vandeput bevestigde kurkdroog dat Jam- bon dit inderdaad had gezegd, net zoals zijn partij al eerder. Maar daarmee werd natuur- lijk niks gezegd, en dat was klaarblijkelijk de bedoeling.
Want de defensieminister beloofde opnieuw
Roddels uit de Wetstraat
Dossier
15 juli 2015
4
de communautaire dossiers te laten rusten…
omdat zijn partij een consequente en loyale partner van deze regering blijft. De conclu- sie van Pas was dan ook dat N-VA op 11 juli, flamingantisch voor één dag, zal pogen haar geweten te sussen, en dat zij moest vaststel- len dat de enige kracht van verandering in de praktijk erin bestaat dat de Franstaligen het communautaire niet meer afwijzen, gewoon- weg omdat de N-VA het zelfs niet meer op tafel legt.
Het is ver gekomen dat Vlaams-nationalis- ten aan andere Vlaams-nationalisten dat moe- ten komen zeggen. Er waren tijden dat alleen de traditionele partijen kop van Jut waren in dit soort zaken. Vandaag liggen die in een deuk als ze dit allemaal horen. En de N-VA? Die zit erbij en kijkt ernaar, trouw aan het gegeven woord aan de Belgitude… Jammer, toch?!
Veeg teken
Dat België een aantal naturalisatiewetten heeft waarbij tal van burgers zich behoorlijk wat vragen stellen, is geweten. Wijzigingen en aanpassingen aan die wetten worden klakke- loos door meerderheid en oppositie gestemd.
Alleen de VB-oppositieleden stemmen tegen.
Het is een veeg teken dat de rode partijen die vroeger in de regering zaten maar nu tegen alles en nog wat fulmineren, die wetten van- daag nog steeds vlot mee goedkeuren.
En het is een even veeg teken dat andere partijen die vroeger in de oppositie zaten en toen tegen alles en nog wat fulmineerden, deze wetten vandaag probleemloos mee goedkeuren…
Vakantiewerk?
De oppositie heeft de voorbije weken alles uit de kast gehaald om het wetsontwerp over de pensioenhervorming te bestoken. Vertra- gingen, filibusters, urenlange ‘debatten’ en dies meer. Nu, in de laatste rechte lijn, dienen zij nog een pak amendementen in, die men nog eerst ter beoordeling naar de Raad van State wil sturen.
Daardoor zal pas na 21 juli over het ont- werp gestemd kunnen worden. En misschien vindt de Raad van State in de amendemen- ten nog iets waarmee de regering rekening moet houden in het uiteindelijke ontwerp. Tot de laatste snik heet dat… Wie weet moeten de praatbarakkers uit vakantie terugkeren om te komen stemmen. Eens benieuwd of de meer- derheid daar dan nog voldoende leden voor kan optrommelen.
De onschuldigen
Ik kom nog uit de tijd van Roger Simons, Patrick van Hulle en zelfs Jan Albert Goris en zijn “De stem uit Amerika”. Goris (ofte Mar- nix Gysen) had een paar zwarte beesten. Eén ervan was het Amerikaanse gerecht dat vrij- wel zeker onschuldige mensen als de Rosen- bergs naar de elektrische stoel stuurde. Goris stond bepaald niet alleen. Sartre, Picasso en alles wat pseudo-links was in de wereld nam het voor het koppel op. Zelfs Einstein en paus Pius XII vroegen genade aan presi- dent Eisenhower.
Die weigerde. Julius en Ethel Rosenberg werden geëxecuteerd en hun lot werd tien- tallen jaren becommentarieerd in duizenden artikels en stapels boeken. De Rosenbergs stierven tweeënzestig jaar geleden, maar fei- telijk weten we eerst sinds een paar jaar hoe de hele affaire in elkaar zat. De Rosenbergs waren twee Joodse New Yorkers die elkaar in de communistische jeugd vonden. Julius was een ingenieur. Tijdens de oorlog werkte hij in een lab van het Amerikaanse leger. In 1945 vloog hij aan de deur, omdat men ont- dekte dat hij communist geweest was of het nog was.
De Rosenbergs begonnen met een winkel, waar ze allerlei toestellen verkochten, maar het was geen succes. In 1950 werd Julius gearresteerd toen hij zich stond te scheren.
De Koreaanse Oorlog was een maand oud.
Een maand later volgde zijn vrouw hem in de gevangenis. Nog een paar maanden later werd het koppel schuldig verklaard op basis van een spionagewet uit het oorlogsjaar 1917.
Een rechter veroordeelde hen ter dood, maar de Rosenbergs gingen tot en met het Hoog- gerechtshof in beroep. Na twee jaar was er geen uitstel meer mogelijk. Iedereen in de VS en Europa die intellectueel wat voorstelde, protesteerde, maar het hielp niet. Julius stierf meteen, maar Ethel kreeg drie zware stroom- stoten vooraleer ze overleed.
Zeer lang bleef de dood van die “onschul- digen” een schandvlek op het Amerikaanse wapenschild.
De schuldigen
Wat was er echt gebeurd? In 1943 ver- braken de Rosenbergs alle contacten met de Amerikaanse communistische partij. Ze zegden zelfs hun abonnement op de com- munistische krant Daily Worker op. Achteraf werd duidelijk dat dit doorgestoken kaart was, want eind 1942 ontmoette Julius een belangrijke Sovjetspion, en hij begon dui- zenden documenten over raketonderzoek te kopiëren.
Het was helemaal een feest voor de Sovjets toen Rosenberg hen meedeelde dat zijn ook al communistische zwager David Greenglass (broer van Ethel) in 1944 een baan kreeg bij het Manhattan Project, in Los Alamos, waar men probeerde een atoombom te bouwen.
Via Rosenberg kwam ook Greenglass aan boord van het Sovjet-scheepje. Eind 1944 bezorgde Rosenberg de Sovjets een blauw- druk van een raket die, in een verbeterde versie, zestien jaar later een Amerikaans spi- onagevliegtuig zou neerhalen (het U2-inci- dent). Ook Greenglass leverde interessante schetsen. Nadat Rosenberg na de oorlog bij het leger vertrok, stopte hij niet met zijn acti- viteiten.
Hij rekruteerde nieuwe spionnen en speelde hun informatie door aan de Sovjets.
De Amerikanen slaagden er wel in de mede- delingen te onderscheppen (het Venona- project) die de geheime Sovjetdiensten naar Moskou zonden, maar de Sovjets gebruikten natuurlijk codenamen. En de Amerikanen wil- den niet dat de Sovjets enig vermoeden had- den van Venona. In 1949 kregen de Ameri- kanen twee zware schokken te verwerken.
Mao en zijn bende veroverden heel China en de Sovjet-Unie liet vroeger dan verwacht een atoombom ontploffen. Nu werd alles op alles gezet om de westerse spionnen te ontmaske- ren die de atoomgeheimen hadden verklapt.
Begin 1950 werd de tot Brit genaturali- seerde Duitse fysicus Klaus Fuchs gearres- teerd. Misschien herinneren oudere lezers zich het voortreffelijke toneelstuk “Voorlo-
pig Vonnis” van Jozef van Hoeck, dat over de dilemma’s van Fuchs ging. Rosenberg gaf zijn zwager de goede raad naar Mexico te vluch- ten en hij begon voorzorgsmaatregelen te nemen om met zijn gezin hetzelfde parcours te volgen.
De koerier van Fuchs, een Amerikaan van Joods-Russische afkomst, werd ook gearres- teerd, ging door de knieën en noemde de naam van Greenglass. Die werd vervolgens bij de kraag gevat en hij vertelde dat zijn zwa- ger de leider van een spionagenetwerk was.
Het FBI pakte Rosenberg op, maar twijfelde en liet hem na ondervraging weer vrij. Maar toen begon de oorlog in Korea en deze keer ging Julius definitief achter de tralies. Een maand later volgde zijn vrouw Ethel zijn lot.
Het koppel had twee kinderen, die er plots alleen voor stonden, en die arrestatie was duidelijk bedoeld om Julius door de knieën te laten gaan.
De Amerikanen hadden duidelijk geen idee van de enorme communistische disci- pline, want de Rosenbergs beriepen zich op hun door de grondwet gegarandeerd zwijg- recht. Ethel Rosenberg werd ten slotte ook een hoofdverdachte toen broer David Green- glass haar beschuldigde dat zij al het typ- werk voor de spionageclub deed. In werke- lijkheid deed de vrouw van Greenglass dat werk, maar hij zei later: “Ik moest kiezen tus- sen mijn vrouw en de moeder van mijn kin- deren, en mijn zuster.”
De zondebokken
Jan Albert Goris had op één punt wel gelijk.
Het proces was een schande. Heel de tijd overlegde de assistent van de openbare aan- klager Roy Cohn (Joods) informeel met rech- ter Kaufman (ook al Joods) om de jury te beïnvloeden.
Dat lukte. De Rosenbergs werden schul- dig verklaard, waarna Kaufman het doodvon- nis kon uitspreken. Aan de vooravond van de executie liet president Eisenhower verstaan dat hij eventueel genade wilde verlenen mits een bekentenis van schuld. Dat pakte niet bij die geharnaste stalinisten. Een bekente- nis kwam de Sovjet-Unie niet uit, dus verko- zen zij te zwijgen en te sterven als martela- ren. Ethel, die de activiteiten van haar man wel kende maar voor de rest onschuldig was, verkoos haar kinderen in de steek te laten ter wille van de partij.
Tientallen jaren bleef de controverse sud- deren, maar geleidelijk kwam er klaarheid.
De spionage van David Greenglass bleek ach- teraf vrij onbetekenend. Hij kwam na tien jaar vrij. In 1995 maakten de Amerikanen het Venona-project bekend en gaven toe dat Klaus Fuchs wel een Sovjet-spion was maar niet de belangrijkste helper van de Sovjets.
Dat was de Joodse Amerikaan Theodore Hall, die nooit betrapt werd. Al bij al waren de Sov- jets er met hulp van hun spionnen in geslaagd één jaar tijdwinst te boeken bij de bouw van hun atoombom.
Julius Rosenberg was dus niet het belang- rijkste radertje in het spionagenetwerk, maar hij was op de verkeerde plaats op de ver- keerde tijd. De Koude Oorlog was in volle gang en de Amerikanen kregen in de eerste weken van de Koreaanse Oorlog vreselijke klappen. De Verenigde Staten waren daar- enboven al een paar jaar in de ban van de Rode Angst (Red Scare), nadat de vroegere bondgenoot Oost-Europa onder de voet had gelopen en Berlijn had geblokkeerd. Overal werden echte en vermeende Sovjetspionnen gesignaleerd.
Meerdere Amerikaanse politici, zoals Richard Nixon en Joseph McCarthy, begon- nen aan een succesvolle loopbaan door met succes in te spelen op de angst voor de Sov- jets. Ambtenaren moesten overal loyaliteits- verklaringen ondertekenen. Heel Hollywood, waar nogal wat modieuze saloncommunisten huisden, werd op de rooster gelegd. Carriè- res werden gemaakt en gebroken. De Rosen- bergs waren in zekere zin gemakkelijke zon- debokken. Zij bleven de enige Amerikaanse burgers die tijdens de Koude Oorlog geëxe- cuteerd werden voor spionage.
Jan neckers
De Rosenbergs
De VRT-buitenlandcorrespondenten verdwijnen. Gedaan dus met hun gewoonte om op kilometers van een ramp of gebeurtenis te staan, Brussel te bellen, te vragen
“Wat zegt CNN?” en dat vervolgens te vertellen als eigen observatie.
TOOGPRAAT
VRIENDEN VAN ZUID-AFRIKA
Jaarlijkse
VAKANTIEWANDELING EN BRAAI
ZATERDAG 1 AUGUSTUS E.K.
Plaats: Doel - Aanvang: 13u30 09 372 68 59
09 372 78 71
www.vza-vzw.be
Actueel 15 juli 2015 5
De geheimen van Steve Stevaert
Wordt er in de klassieke media in Vlaanderen nog aan echte journalistiek gedaan? Zel- den. Een uitzondering was de reeks ‘de geheimen van Steve Stevaert’, die vorige week liep in Het Laatste Nieuws. Journaliste Annick Grobben ging op zoek naar de achtergron- den van de zelfmoord van de ooit zo populaire socialistische politicus, die zichzelf van het leven benam op 2 april 2015, nadat bekend raakte dat hij gedagvaard werd wegens verkrachting. Haar bevindingen zijn zonder meer spectaculair; de reeks roept eigenlijk nog meer vragen op dan ze beantwoordt, zeker over de versmelting tussen journalis- ten en politici in dit land.
Steve Stevaert werd bekend als ‘gezellige, menselijke’ politicus, die de sp.a met succes een ‘tof’ imago gaf en zo bij de federale ver- kiezingen van 2003 tot een nooit geziene 23,9 procent omhoog stuwde. Het Laatste Nieuws meldt dat dat vooral schone schijn was: Ste- vaert was een bikkelharde man, die mensen gebruikte waar het hem uitkwam, en die het vooral om macht, prestige en geld te doen was.
‘Voor de camera’s was Steve een ongelooflijke volksmens, erachter was het een ouderwetse machtspoliticus’, zegt architect De Gregorio, een intimus van Stevaert. ‘Steve is ooit eens uitgebeeld als Mao. Wel, Steve was dat ook. Hij was Mao.’ Ach, laten we eerlijk zijn, daar leren we niets nieuws: Stevaert past zo gewoon in het profiel van een lange rij toppolitici in bin- nen- en buitenland, die de argeloze kiezer char- meren, maar achter de schermen bikkelhard zijn. De lezer van dit blad had HLN niet nodig om dat te weten…
Seks
De volgende stelling die HLN hard maakt, is dat Stevaert een seksuele veelvraat was, die – ondanks zijn huwelijk – geen mooie vrouw met rust kon laten. Normaal behoren zo’n din- gen tot het privéleven, maar toch doet HLN er goed aan dit uit te diepen: in het licht van de verkrachtingsbeschuldiging is wel degelijk rele- vant dat Stevaert het element ‘wederzijdse toe- stemming’ vaak uit het oog verloor. De eerste echte onthulling in de reeks is dat de verkrach- tingszaak uit 2010 werd voorafgegaan door een incident van enkele jaren eerder, waarbij Ste- vaert met een vrouw iets ging eten, nadien in de wagen geen ‘neen’ aanvaardde, haar vast- greep om tot daden over te gaan, waarop zij zich kon losrukken en uit de auto wegvluchtte.
Opmerkelijk detail daarbij is dat het gaat om een … ‘bekende’ journaliste van de open- bare omroep VRT. En dan rijst voor het eerst de vraag: hoe komt het dat zo’n incident vol- komen uit de publiciteit gebleven is? Kan men zich voorstellen wat er zou gebeuren indien een Vlaams-nationaal politicus zoiets zou pro- beren bij een bekende VRT-journaliste?
Geef mij de sleutel…
De VRT bleek een uitgelezen jachtterrein voor Stevaert te zijn. ‘Stevaert stond op de redactie van de VRT wat te babbelen met de journaliste in kwestie. Plots riep hij een col- lega-journalist en zei luidop, terwijl daar nog een paar journalisten bij stonden: ‘Geef mij de sleutel van dat bureauke daar, want daar ga ik nu met haar de liefde bedrijven!’ Hij zei dat niet om te lachen, nee. Die journaliste smolt in die tijd voor Stevaert. En hoewel zij en Stevaert toen allebei een risico hebben genomen, was er hier tenminste sprake van wederzijdse toe- stemming.’ We hebben in het verleden in dit blad al vaak geschreven over de manier waarop de sp.a bij de nieuwsdienst van de VRT op een voorkeursbehandeling mag rekenen; dat het zover ging, dat is zelfs voor ons nieuw…
Niet alleen de VRT ging echter plat achter- over voor Stevaert. Bij VTM werd een toonaan- gevend programma gemaakt, ‘Recht van Ant- woord’, door Goedele Liekens, met in het panel één prominent politicus: Steve Stevaert. Daar werden in die tijd al vragen over gesteld, maar niemand in de ganse journalistieke wereld van Vlaanderen durfde blijkbaar een antwoord for- muleren. Nochtans is het antwoord bekend:
‘Het was zo duidelijk en zo vanzelfsprekend dat ze zijn maîtresse was in de tijd dat hij in het panel zat van haar show ‘Recht van Ant- woord’ op VTM, want ze verstopten het niet.
De reden dat hij daar in het panel zat, was juist omdat ze een affaire hadden. En die verhou- ding was nogal intens.’
Verzwijgen
Als politiek en journalistiek zozeer versmel- ten dat de liefde bedreven wordt van in de cou- lissen van VTM tot in de kantoren van de VRT, dan moet dat er onherroepelijk toe leiden, dat politiek relevante zaken voor het publiek ver- zwegen worden. De reeks levert daar diverse krasse voorbeelden van.
Als Stevaert een verklaring moest afleggen voor het journaal, dan werd dat vier, vijf keer opnieuw opgenomen, om er toch maar voor te zorgen dat Stevaert er op zijn beste opstond.
Kent u Vlaams-nationale politici die dezelfde mogelijkheden krijgen?
‘Steve hield ook schaamteloos ambtena-
ren in het zadel van wie hij nochtans wist dat het doorslechte mensen waren. Hij deed dat omdat hij ooit nog wel eens van die mensen gebruik zou kunnen maken én om zijn eigen sp.a’ers onder controle te houden’, klinkt het.
Wij leggen dan zelf meteen de link met Ernest Bujok. Met dat onfris personage sloot Stevaert, zo lezen we, al vroeg in zijn carrière een deal:
‘Ik word burgemeester van Hasselt en gij minis- ter.’ In de decennia die volgen zal deze appara- tsjik opduiken in zowat alle fraude- en smeer- geldschandalen rond de sp.a, wat hem op een veroordeling kwam te staan. Dat weerhield hem er niet van door Stevaert bij Gazet van Ant- werpen binnengeloodst te worden, om er de VISA-crisis van 2003 te wreken: GvA wordt de Gazet van Janssens, en Roger van Houtte, de sterjournalist die het verhaal uitbracht, wordt kaltgestellt. Bujok speelt vandaag nog steeds een hoofdrol binnen Concentra.
De dames van Cuba
Een ander kras voorbeeld was de plotse- linge liefde van Stevaert voor Cuba. Hij stak die liefde niet weg, ging er geregeld op bezoek, en gebruikte zijn macht als minister om het com- munistische regime ter wille te zijn. Berucht zijn de foto’s van afgeschreven bussen van De Lijn die rondbollen in Havana, waarbij de peperdure transportkosten via de Vlaamse regering betaald werden als ‘ontwikkelings- hulp’. Het Vlaams Belang deed destijds zijn werk als oppositiepartij, legde de zaak bloot, en bracht de journalisten op de hoogte. Maar die waren niet geïnteresseerd… Nochtans had
de liefde van Stevaert voor Cuba een opmer- kelijk kantje: ‘Steve bazuinde rond dat hij op Cuba, wanneer hij daar met vrienden was, het gezelschap van mooie prostituees opzocht. Hij was één van de beste Cuba-kenners die ik ken, maar die mooie dames hoorden er ginds dus blijkbaar ook bij.’ En toch heeft in al die jaren geen enkele Vlaamse journalist daar ooit iets over opgevangen? Vreemd, erg vreemd.
Lekker eten
Tenzij die journalisten zelf alle reden hebben om bepaalde (kook)potjes gedekt te houden, natuurlijk. De reeks documenteert hoe Ste- vaert graag de VISA-kaart van de overheid (dus de belastingbetalende burger) bovenhaalt om zijn ‘vrienden’ uit te nodigen voor peperdure diners in sterrenrestaurants. ‘Na het afreke- nen zei Steve: “Wat ik hier zojuist heb moeten betalen, dat durf ik echt niet te zeggen.”’ Maar wie zijn dan die ‘vrienden’, die door Stevaert zo graag en veel getrakteerd worden?
Het antwoord komt schaamteloos van oud- journalist Pol van den Driessche: ‘Het was tra- ditie dat hij op 11 juli, feest van de Vlaamse Gemeenschap, elk jaar een hele bende jour- nalisten mee uit eten nam na de receptie voor de gestelde lichamen op het stadhuis van Brus- sel. En met uit eten gaan, bedoel ik: goed uit eten gaan. Genre La Belle Maraîchère, en zo.
Patrick Dewael was daar soms wel wat jaloers op. Die kwam op de receptie dan al aan ons vragen of we straks mee iets gingen eten en wij zeiden dan: “Nee, we gaan al met iemand anders en die is véél sympathieker en die kiest
ook veel lekkerdere restaurants uit!” (lacht) En na de receptie van de gestelde lichamen op het koninklijk paleis in januari, een nog veel plech- tigere bedoening, ging Steve ook uit eten met journalisten. Hij merkte dan altijd speels op dat je naar die gestelde lichamen moest gaan om je deel van de dotatie aan het koningshuis gewoon zelf op te drinken. Waar hij overigens aardig in slaagde.’
Bij zo’n uitspraak moet je toch even gaan zitten. We spreken hier over het land waar elke burger zowat de hoogste belastingen ter wereld betaalt, en waar journalisten zichzelf een kwaliteitskeurmerk geven, en beweren dat zij ‘onafhankelijk’ zijn. Maar die journalis- ten schuiven wel twee keer in één maand mee aan tafel in toprestaurants op kosten van de belastingbetaler met een toppoliticus. Hoeft het dan nog te verwonderen, dat alle andere fratsen van Stevaert met de mantel der liefde werden bedekt?
Journalistiek: corrupt tot op het bot
Want dat is één van de indrukken die na het lezen van de reeks blijft hangen. Deze stukken zijn ongetwijfeld pas gepubliceerd na lezing door drie juristen, en focussen eigenlijk maar op één stuk van Stevaerts activiteiten. Maar als we het ganse politieke parcours van Stevaert tot op het bot zouden uitspitten, wat is er nog dat we niet weten? Wat ging Stevaert steeds doen in Vietnam? Wat heeft hij uitgevreten bij Ethias, waarvan de redding ons ook miljarden heeft gekost? Waarom moest het gouverneur- schap van Limburg plots, halsoverkop, ingele- verd worden? Volgens bronnen ‘omdat hij vrij wilde zijn’. Zou het? Of dreigde één of ander
“majeur” politiek schandaal boven water te komen, waarin de stilte werd afgekocht door snel van het politieke toneel te verdwijnen?
De belangrijkste conclusie, voorlopig, heeft echter merkwaardig genoeg geen betrekking op Stevaert zelf. De conclusie is dat de jour- nalistiek in Vlaanderen tot op het bot corrupt is. Alle deontologische regels, charters en sta- tuten ten spijt laten zowel bij VRT als bij VTM journalisten zich door socialistische politici inpakken – met dure diners, uitgelezen wij- nen, onderonsjes en zelfs intieme rendez-vous.
Dat daarvoor in ruil een voorkeursbehandeling wordt gevraagd, blijkt uit alle harde statistieken van het aantal keren dat politici in uitzendin- gen worden uitgenodigd. Dat Yves Desmedt, de hogepriester van de snertjournalistiek, Ste- vaert op de voorpagina uitriep tot ‘God’, vat dat goed samen.
In een normale parlementaire democratie zou deze reeks leiden tot een stortvloed aan vragen in het Vlaams Parlement over minstens de openbare omroep, tot een opstand in de raad van bestuur van de VRT, en tot een reeks wettelijke maatregelen, zoals een verbod voor ministers of ambtenaren om journalisten nog uit te nodigen voor spijs en drank op kosten van de burger – een praktijk die in Nederland als totaal oneerbaar wordt beschouwd. Zullen we dat nog mogen meemaken? De kans dat men deze uitstekende reeks rustig laat pas- seren, om verder de grote ‘onafhankelijkheid’
van onze media en de ‘kwaliteit’ van de VRT te bejubelen, lijkt ons helaas groter… HDG
