Vraag nr. 58
van 11 januari 2001
van de heer BRUNO TOBBACK
Zeekanaal Brussel-Schelde – Waterkwaliteit
In 1999 heeft het Zeekanaal Brussel-Schelde glo-baal genomen een "matige" biologische waterkwa-liteit en het zuurstofgehalte wijst op een "veront-reinigde toestand" (Waterkwaliteit – Lozingen in het water 1999, b l z .1 2 9 , Vlaamse Milieumaatschap-p i j ,2 0 0 0 ) . Het Zeekanaal is een van de drukst be-viste waters in de provincie Vlaams-Brabant. Mijn vragen betreffen onder meer de waterkwali-teit van het Zeekanaal Brussel-Schelde voor het gedeelte tussen Vilvoorde en Kapelle-o p-d e n-B o s (eventueel tot Willebroek).
1. Wat zijn de oorzaken van de "matige" biologi-sche kwaliteit en van de "verontreinigde toe-stand" van het water op basis van het zuurstof-gehalte en wat overwegen de diensten van de minister te doen om dat te verhelpen ?
2. Kan de fysico-chemische en biologische kwali-teitsverbetering of kwaliteitsverslechtering van het water voor de jaren 1998 en 1999 worden meegedeeld voor het gedeelte tussen Vi l v o o r d e, H u m b e e k , Nieuwenrode en Kapelle-o p-d e n-Bos ?
3. Wordt daar een verbetering van de waterkwali-teit verwacht voor de komende jaren ?
4. Werden er de jongste jaren vissterftes waarge-nomen en zo ja, wat waren de oorzaken en hoe werden deze problemen toen opgelost ?
5. Behalve de jaarlijkse uitzetting van aanzienlijke hoeveelheden pootvis, wordt in de eerste plaats gestreefd naar een visstand die zich in de mate van het mogelijke op een natuurlijke wijze in stand kan houden.
Wordt overwogen om (nieuwe) paaiplaatsen te creëren tussen Vilvoorde en Kapelleo p -den-Bos en zo ja, waar ?
Antwoord
1. De verontreiniging van het Zeekanaal Brussel-Schelde wordt veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder :
– overstorten van (zwaar) verontreinigd Zen-newater op verschillende plaatsen, met name in Lembeek (capaciteit : 66 m3/ s ) ,A n d e r l e c h t
(24 m3/s) en Molenbeek (15 m3/s) ;
– ter hoogte van de Verbrande Brug in Grim-bergen mondt de verontreinigde Maalbeek, een waterloop van tweede categorie, in het kanaal uit ; a n d e r e, minder belangrijke beken die in Humbeek in het kanaal uitmon-den zijn de Lintbeek, de Driesbosbeek en de Sasbeek in Humbeek ;
– eveneens ter hoogte van de Verbrande Brug is er een overstort (capaciteit : 23 m3/s) van
de Ta n g e b e e k , waarvan het water van slechte kwaliteit is ;
– in Ruisbroek wordt het verontreinigde water van de Zielbeek (voor naar schatting 30 à 40 %) en de Vliet (voor 100 %) naar het ka-naal overgepompt ; op deze twee beken lozen heel wat bedrijven, waaronder Prayon Rupel als belangrijke verontreiniger ; t e v e n s is het slibbezinkingsbekken van de Vliet der-mate verzadigd dat ook slib mee wordt opge-pompt ;
– in Bornem kan door de NV Zeekanaal ver-ontreinigd Scheldewater in het kanaal wor-den opgenomen ;
– mogelijke lozingen van (bedrijfs)afvalwaters op het grondgebied van het Brusselse Hoofdstedelijke gewest ;
– op het Brussels grondgebied zouden ook een aantal (ingebuisde) beken in het kanaal uit-m o n d e n , uit-met nauit-me de Molenbeek, de Droot-b e e k , de Parucq, de BeysegemDroot-beek, de Drie-g o t e n b e e k , de Broekbeek en de Neerpede-beek ;
– ten slotte is het de vraag welke invloed de drukke en overigens toenemende scheep-vaart op de waterkwaliteit van het Zeeka-naal heeft (een positieve invloed is de betere beluchting).
Op basis van meetgegevens in Brussel/Vi l v o o r-de en Willebroek is evenwel af te leir-den dat r-de kwaliteit van het kanaal vrij stabiel is in de tijd en in de ruimte. Verondersteld wordt dat de bio-logische kwaliteit er eveneens "matig" is en de zuurstofhuishouding er wijst op een matig ver-ontreinigde tot verver-ontreinigde toestand.
VMM zal onderzoeken of het opportuun is om tussen Willebroek en Vilvoorde een bijkomende meetplaats in het meetnet in te lassen.
3. Een significante verbetering van de waterkwali-teit van het kanaal zal slechts kunnen optreden bij een verbetering van de waterkwaliteit van de Z e n n e. Ik kan hiervoor verwijzen naar mijn ant-woord op de parlementaire vraag nr. 62 van 12 januari 2001 van de Vlaamse volksvertegen-woordiger (zie blz. 1162 – red.).
Op termijn zou ook de kwaliteit van de beken die in het kanaal uitmonden, moeten verbete-r e n , ondeverbete-r meeverbete-r bij de opstaverbete-rt van de RW Z I G r i m b e r g e n Z e m s t . ( RWZI : r i o o l w a t e r z u i v e -ringsinstallatie – red.)
Daarnaast zal de verbetering van de kwaliteit van de Schelde – als resultante van de water-zuiveringsinspanningen in een groot deel van het Vlaamse gewest – ook voor het kanaal een positieve impact hebben in Bornem.
4. Vissterfte wordt af en toe waargenomen, v o o r a l bij warmer weer ; in dat verband dient aange-stipt te worden dat de centrales van Electrabel in Schaarbeek en Vilvoorde en Prayon Rupel in Willebroek in het kanaal koelwater lozen, m e t een zekere opwarming tot gevolg.
Een drietal jaar geleden was er een aanzienlijke vissterfte op het Zeekanaal tussen Humbeek en de sluis van Zemst. De NV Zeekanaal, de Ci v i e-le Bescherming en de Provinciae-le Vi s s e r i j c o m-missie van Vlaams-Brabant kwamen ter plaatse. Er werd ongeveer 1.200 kilogram vis opge-schept en afgevoerd. De oorzaak is onbekend, het vermoeden bestaat dat er een lozing door een schip gebeurde.
De vorige vissterfte (op de Darse, i n s t e e k d o k Vilvoorde) gebeurde meer dan tien jaar gele-den.
5. De Provinciale Visserijcommissie van V l a a m s -B r a b a n t , het Instituut voor -Bosbouw en Wi l d b e-heer (IBW) en de afdeling Bos en Groen zijn
vragende partij voor het aanleggen van paai-plaatsen langs het Zeekanaal.
