COMMISSIEVOORSTEL Opiniërend
BIJ ZAAKNUMMER: 2019011241
Voorstel voor de vergadering van de Commissie Ruimte op 26 maart 2019
Agendanummer: 04
Onderwerp: Voorontwerpbestemmingsplan ‘Asten Landgoed Hazeldonk 2019’
Opsteller: K.H.J. van Dooren, Team Ruimte Portefeuillehouder: de heer T.M. Martens
Datum: 19 februari 2019
Voorstel: Wensen en bedenkingen meegeven aan college van burgemeester en wethouders over het
voorontwerpbestemmingsplan ‘Asten Landgoed Hazeldonk 2019’.
Presentatie: Nee
Bijlage(n)/ter inzage 2019011227 toelichting voorontwerpbestemmingsplan 2019011232 bijlagen bij de toelichting
2019011228 regels voorontwerpbestemmingsplan 2019011229 bijlagen bij de regels
2019011231 2019012329
2019007892 2019011057 2019008220 2019012331 2019012325
verbeelding voorontwerpbestemmingsplan verslag omgevingsdialoog
brief Nederlandse Kastelenstichting brief Erfgoedvereniging Heemschut brief Apeladvies
brief Stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten advies welstandscommissie d.d. 19 februari 2019
Samenvatting
De familie Baltussen is voornemens een landgoed op te richten ten noorden van het kasteel van Asten. Het plangebied ligt ingeklemd tussen de Hazeldonk, de Voorste Heusden, de Voordeldonkse Broekloop en het glastuinconcentratiegebied. Op 30 mei 2017 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten om in principe medewerking aan de plannen van de familie Baltussen te verlenen. Inmiddels heeft Pouderoyen een voorontwerpbestemmingsplan opgesteld. Wij vragen uw commissie om uw eventuele wensen en bedenkingen op dit plan kenbaar te maken.
Inleiding
Planvoornemen
De familie Baltussen is voornemens een landgoed op te richten ten noorden van het kasteel van Asten. Het plangebied ligt ingeklemd tussen de Hazeldonk, de Voorste Heusden, de Voordeldonkse Broekloop en het glastuinconcentratiegebied. Concreet bestaan de plannen van de familie Baltussen uit:
2/4 - de bouw van drie vrijstaande woningen met een ingetogen karakter;
- het ontwikkelen van ruim 5 hectare nieuwe natuur in de vorm van een bloem- en kruidenrijk grasland;
- het aanleggen van een bypass naast Voordeldonkse Broekloop;
- de realisatie van een vistrap om vismigratie mogelijk te maken;
- de aanleg van een aantal recreatieve wandelroutes; en
- agrarisch medegebruik grenzend aan het glastuinbouwconcentratiegebied.
Bestemmingsplan en Verordening ruimte
Het te realiseren landgoed ligt binnen het bestemmingsplan ‘Buitengebied Asten 2016’ en is grotendeels bestemd als ‘agrarisch met waarden’. Op dit moment is het plangebied vooral in gebruik als agrarisch productielandschap.
De provincie Noord-Brabant staat open voor de ontwikkeling van nieuwe landgoederen.
Hieraan zijn wel een aantal voorwaarden verbonden. Ze moet een nieuw landgoed een minimale oppervlakte hebben van 10 hectare en dient er sprake zijn van een duidelijke meerwaarde op het gebied van natuur en landschap, recreatie, water en cultuurhistorie.
Wanneer er nieuwe woningen worden gerealiseerd, moet er daarnaast worden geïnvesteerd in de realisatie van nieuwe natuur.
Inrichtingsplan
Belangrijkste pijler van de plannen van de familie Baltussen is het inrichtingsplan. Bij het opstellen hiervan is aansluiting gezocht bij de ligging van het landgoed in de nabijheid van het kasteel, het Masterplan Kasteellandschap Asten en een uitgebreide historische verkenning, uitgevoerd door adviesbureau SB4 en opgaven van Waterschap Aa en Maas.
Het is de bedoeling dat het landgoed een natuurlijke en open uitstraling krijgt, met behoud van het agrarische karakter. Hier wordt invulling aan gegeven door aan de
oostzijde nieuwe natuur te realiseren in de vorm van een bloem- en kruidenrijk grasland.
De westzijde van het landgoed behoud zijn agrarische functie, zodat er een zachte overgang tussen de oostzijde van het landgoed en het glastuinbouwconcentratiegebied ontstaat. Met het toevoegen van nieuwe beplanting wordt terughoudend omgegaan, om fragmentatie van het landschap te voorkomen. Daar waar hagen zullen worden
aangelegd, zal worden gewerkt met gebiedseigen soorten, zoals Meidoorn en Sleedoorn.
Figuur 1: Uitsnede inrichtingsplan Landgoed Hazeldonk.
3/4 De gecombineerde welstands-monumentencommissie is nauw betrokken geweest bij het opstellen van het inrichtingsplan. In de eerste versie van het inrichtingsplan had het landgoed een wat ‘parkachtige’ uitstraling. Op advies van de welstandscommissie en adviesbureau SB4 is gekozen voor een meer natuurlijke en agrarische inrichting. Het inrichtingsplan is inmiddels op hoofdlijnen akkoord bevonden door welstand (zie bijlage).
Woningen
De plannen van de familie Baltussen voorzien in de bouw van drie woningen, in de vorm van een agrarisch cluster. Bij de situering van de woningen is nadrukkelijk rekening gehouden met het zicht op het kasteel vanaf de Voorste Heusden en de rondweg. Ter verbetering van dit zicht hebben de initiatiefnemers de moestuin in het midden van het plangebied aangekocht. Hierdoor kunnen de woningen meer richting het westen worden gepositioneerd en ontstaat een verruiming van het zicht vanuit de Voorste Heusden.
Gezien de ligging van het te realiseren landgoed in de nabijheid van het kasteel, dienen de woningen een sobere, gebiedseigen uitstraling te krijgen. Hierover heeft reeds
verschillende malen overleg plaatsgevonden met de gecombineerde welstands-
monumentencommissie. De komende tijd zal de initiatiefnemer aan de slag gaan met de verdere uitwerking van de plannen voor de hoofdwoning. In samenspraak met de
welstandscommissie zal voor de overige twee woningen een beeldkwaliteitsplan worden opgesteld. Dit zal onderdeel gaan uitmaken van het ontwerpbestemmingsplan. Het beeldkwaliteitsplan betrekking hebben op zowel de bebouwing als de landschappelijke inrichting en beheer.
Bypass en vistrap
Belangrijk onderdeel van de plannen van de familie Baltussen is het aanleggen van een bypass naast de Voordeldonkse Broekloop. In samenwerking met het Waterschap kan hiermee worden voorzien in een oplossing voor twee belangrijke wateropgaven: het vasthouden (waterberging) en vertraagd afvoeren van overtollig water op piekmomenten en het bevorderen van de vismigratie door het aanleggen van een vistrap. De bypass zal op een natuurlijke wijze worden ingericht, waardoor deze onderdeel zal gaan uitmaken van het landschap. Wanneer de plannen van de familie Baltussen geen doorgang zullen vinden, zal het waterschap op zoek moeten naar een alternatieve oplossing. Er zijn in dat geval grotere aanpassingen nodig aan de historische stuw. Te denken valt aan het
realiseren van een reguliere, betonnen vistrap. Naar onze mening vormen de plannen van de familie Baltussen een mooie kans om de diverse wateropgaven op te lossen, met respect voor de cultuurhistorische en landschappelijke waarden ter plaatse. Deze
opgaven zijn benoemd in het Masterplan.
Toerisme en recreatie
De plannen van de familie Baltussen voorzien in de aanleg van diverse wandelpaden, verspreid over het landgoed. Hiermee wordt het bestaande netwerk van wandelpaden uitgebreid en ontstaat een betere verbinding tussen het kasteel en de kern van Asten. Dit maakt het voor toeristen en recreanten aantrekkelijker om een wandeling door de
omgeving van het kasteel te maken. Met het herstel van het voormalige kerkepad (verbinding Asten-Kasteel), de aanleg van een schouwpad langs de Voordeldonkse Broekloop en de aansluiting op de route langs de Twaalf Apostelen, wordt daarnaast een bijdrage geleverd aan doelen uit het Masterplan Kasteellandschap.
Onderzoeken
In overleg met de initiatiefnemer is besloten nog geen onderzoek uit te laten voeren op het gebied van bodem en archeologie. Ook is er nog geen vormvrije m.e.r.-beoordeling opgesteld. Wanneer er meer duidelijkheid is over de (politieke) haalbaarheid van de plannen, zal dit alsnog gebeuren. De onderzoeken zullen onderdeel gaan uitmaken van het ontwerpbestemmingsplan.
4/4 Wat willen we bereiken
Een vastgesteld bestemmingsplan ten behoeve van de ontwikkeling van een nieuw landgoed ten noorden van het kasteel van Asten.
Wat gaan we daarvoor doen
Na behandeling in uw commissie en na afloop van het vooroverleg zal er een
ontwerpbestemmingsplan worden opgesteld. Hierin zal rekening worden gehouden met uw wensen en bedenkingen en de ingekomen vooroverleg- en inspraakreacties.
Mogelijke alternatieven N.v.t.
Risico’s
De plannen van de familie Baltussen liggen gevoelig. Dit is onder andere gebleken uit de omgevingsdialoog die de familie Baltussen heeft gevoerd. Daarnaast hebben we van vier verschillende belangroepen een brief ontvangen: de Nederlandse Kastelenstichting, Erfgoedvereniging Heemschut, Apeladvies (ondertekend namens de kasteelbewoners) en de Stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten. Alle vier zijn van mening dat het toevoegen van bebouwing in de directe omgeving van het kasteel afbreuk doet aan de
cultuurhistorische waarden en de openheid van het landschap. Het is vrijwel zeker dat verschillende partijen tegen de plannen van de familie Baltussen zullen ageren.
Het standpunt dat het toevoegen van bebouwing in de omgeving van het kasteel afbreuk doet aan de cultuurhistorische waarden, kan verschillend worden benaderd. Zo benoemt SB4 in haar beoordeling dat landschap niet statisch, maar altijd in beweging is. Dit blijkt ook uit oude topografische kaarten van het gebied rondom het kasteel. Daarnaast sluit het Masterplan Kasteellandschap het toevoegen van bebouwing niet uit en is in de Avance het ontwikkelen van landgoederen in het half gesloten agrarisch landschap zelfs benoemd als kans.
Opmerking: De brieven van de Nederlandse Kastelenstichting, Erfgoedvereniging Heemschut, Apeladvies en Stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten zullen als inspraakreactie worden meegenomen bij de verdere planvorming.
Wat mag het kosten
De plankosten zullen worden verhaald op de initiatiefnemer. Hiervoor zal een anterieure overeenkomst worden gesloten.
Opsteller: K.vanDooren@asten.nl
