WELK PROFIEL PAST BIJ MIJ?

WELK PROFIEL PAST BIJ MIJ?

PROFIEL- KEUZE VOOR LEERLINGEN IN

HAVO 3

OPLEIDINGEN

voor (tweetalig) havo, atheneum en gymnasium

LARIKS

Selma Lagerlöflaan 3 9406 KB ASSEN 0592-390290 lariks@csvvg.eu csvincentvangogh.nl Inhoud

Harrie Klomp Miriam Beijert Redactie Vera Duiker

Vormgeving DRP Fotografie

Anneke Bloema/The Factory II Vera Duiker

Hoe maak je een keuze?

Wat kan ik met mijn vwo-diploma?

Wat je verder nog moet weten Meer informatie

10 12 14 15 03

04 06 08 09

Bijna naar de bovenbouw Profiel

Welk profiel kies jij?

Vakken in het vrije deel Profiel per beroepssector

INHOUD

COLOFON

december 2018

@CSVVG

CSVINCENTVANGOGH

#IK BEN VINCENT!

BIJNA

NAAR DE

BOVENBOUW

Nog even en dan ga je naar de vierde klas van het havo. Je hebt de onderbouw afgesloten en je komt in de bovenbouw. Voordat je in havo 4 begint, kies je aan het einde van de derde klas de vakken waarin je uiteindelijk examen wilt doen.

Na het behalen van je havodiploma kun je doorstromen naar het hbo, vwo of mbo. De vakkenkeuze die je in de derde klas maakt, is van invloed op de keuze die je na het behalen van je havodiploma hebt. Het is dus belangrijk dat je je serieus verdiept in de vraag ‘Wat wil ik later?’. Voor sommigen is het al duidelijk wat ze willen gaan doen na het havo. Voor anderen is het een lastige vraag, zeker omdat de toekomst nog ver weg lijkt!

In deze brochure krijg je informatie over studeren in de bovenbouw en de mogelijkheden waaruit je kunt kiezen. Deel de informatie ook met anderen. Vrienden, ouders of mensen in een bepaald vakgebied dat je interessant vindt, kunnen je soms verder helpen bij het maken van je keuze. Heb je hulp nodig of wil je wat vragen? Jij en je ouders zijn van harte welkom op school; de mentor en de decaan helpen je graag bij het uitstippelen van je toekomst!

Kijk ook eens op onze website:

csvincentvangogh.nl

Voor leerlingen in de bovenbouw havo geldt dat er een studielast is van ongeveer 1600 uur per schooljaar. Onder studielasturen (ook wel slu’s genoemd) verstaan we de tijd die je als leerling op school en thuis aan de lesstof van een bepaald vak besteedt, om aan de exameneisen te voldoen. Dat kan dus per vak verschillen; het ene vak ligt je nu eenmaal beter dan het andere vak. De vaardigheden die je in de bovenbouw nodig hebt om je examen te kunnen halen, zoals een planning maken, een goede onderzoeksvraag formuleren maar ook verschillende presentatievormen, worden ook regelmatig getoetst. De resultaten hiervan worden verzameld in je examendossier.

Voor sommige vakken betekent het dat je een opdracht goed moet uitvoeren maar dat je daar geen cijfer voor krijgt. In het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) dat op onze website staat, lees je in de vakbeschrijvingen globaal hoe en wat er getoetst wordt.

Wat verandert er?

Als je volgend jaar in de bovenbouw van het havo zit, ga je de opgedane kennis en vaardigheden ook creatief toepassen in nieuwe situaties. Een goede studiehouding is daarbij van belang. Je zult merken dat docenten in de lessen andere accenten leggen dan je in de onderbouw gewend was. Je gaat meer zelfstandig werken en je werkt vaker in verschillende groepen aan een opdracht. In havo 5 maak je ook je ook een profielwerkstuk en doe je mee aan het Model European Parliament (MEP). Natuurlijk bieden we je hulp en krijg je goede handreikingen om te kunnen leren en te studeren. Wij willen graag dat onze leerlingen na het behalen van hun havodiploma goed zijn voorbereid op hun vervolgstudie. Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid zijn daarom van groot belang!

PROFIEL

Wat is een profiel?

Vanaf de vierde klas van het havo volg je één van de vier profielen waarin je uiteindelijk examen gaat doen.

Een profiel is samengesteld uit drie onderdelen:

•

het gemeenschappelijke deel: dit deel heeft een algemeen vormende functie en bestaat uit de vakken Nederlands, Engels, maatschappijleer,

bewegingsonderwijs, culturele en kunstzinnige vorming en godsdienst. Deze vakken zijn voor iedereen verplicht.

•

het profieldeel: dit deel bestaat uit twee of drie vakken die kenmerkend zijn voor het profiel dat je kiest. Naast de verplichte profielvakken, maak je afhankelijk van je profiel, keuze uit nog een aantal andere vakken. Verplicht onderdeel is het profielwerkstuk. Bij het maken van het profielwerkstuk ligt de nadruk op informatie-, onderzoeks-, en communicatievaardigheden. Het cijfer dat je voor je profielwerkstuk haalt, is een onderdeel van het combinatiecijfer. Meer informatie hierover vind je in het PTA-algemeen op de website: csvincentvangogh.nl.

•

het vrije deel: De keuze voor een keuze-examenvak is voor iedereen verplicht. Voor het keuze-examenvak kan je kiezen uit vakken die niet tot je profiel behoren.

Op die manier kan je een eigen invulling geven aan jouw profiel. In het geheel vrije deel kan je vervolgens

nog kiezen voor een extra vak. Aan deze keuze zijn wel restricties verbonden. Een extra vak is niet voor iedereen geschikt. De keuze van dit vak wordt dan ook in goed overleg gemaakt met de mentor, decaan en leerlingcoördinator. Zij kunnen je precies vertellen wat er wel en niet mogelijk is in het vrije deel.

Dit profiel is gericht op exacte en technische vervolgstudies en past bij je als je goed bent in wiskunde, natuurkunde en scheikunde. Het is een goede voorbereiding op bijna alle technische beroepen, maar ook voor beroepen die te maken hebben met milieu, planten en dieren.

Verplichte profielvakken NT

•

^{wiskunde B}

•

natuurkunde

•

^scheikunde

Profielkeuze vakken NT:

•

wiskunde D of

•

biologie of

•

informatica

Dit profiel is geschikt voor je als je een vervolgstudie wilt doen in een medische of biologische richting, maar ook technische en natuurwetenschappelijke richtingen behoren tot de mogelijkheden. Als je wilt werken in een laboratorium, in de verpleging, de landbouw of in een paramedisch beroep, dan past dit profiel bij jou. Je kunt met dit profiel ook terecht op het gebied van landbouw of milieukunde.

Verplichte profielvakken NG:

•

wiskunde A of B (één van beide)

•

^biologie

•

^scheikunde

Profielkeuzevakken NG:

•

aardrijkskunde of

•

natuurkunde

Hiermee richt je je op vervolgstudies in de sociale sector, het onderwijs en kunst en cultuursector. Je bent creatief, hebt een dienstverlenende instelling en je bent goed in het oplossen van problemen. Denk bij dit profiel aan beroepen als maatschappelijk werker, museummedewerker, toeris- tisch medewerker of journalist.

Verplichte profielvakken CM:

•

geschiedenis

•

Frans of Duits

Profielkeuzevakken CM:

Je vult je verplichte profiel aan met één maatschappelijk vak:

•

aardrijkskunde of

•

^economie

en één cultureel vak:

•

filosofie of

•

^muziek

•

Voor dit profiel kies je als je een vervolgstudie wilt doen in de richting van economie, handel, management, com- municatie of toerisme. Je wilt later graag aan het werk in de zakenwereld. Je bent goed in adviseren, informeren en organiseren.

Verplichte profielvakken EM:

•

wiskunde A of B (één van beide)

•

^economie

•

geschiedenis

Profielkeuzevakken EM:

•

aardrijkskunde of

•

bedrijfseconomie

WELK PROFIEL KIES JIJ?

Op Lariks hebben havoleerlingen de keuze uit vier profielen. Welke profielen dat zijn en welke vakken daarbij horen, lees je hier.

NT - Natuur & Techniek EM - Economie & Maatschappij

NG - Natuur & Gezondheid CM - Cultuur & Maatschappij

PROFIEL PER

BEROEPSSECTOR

Sector Profiel op vwo Belangrijke vakken

aarde & milieu NG, NT ak, sk, bi

economie & bedrijf EM wi-a, ec, be

exact & informatica NT wi-a of wi-b, na

gedrag & maatschappij CM fi, kunst, wi-a, gs

gezondheid NG, NT, EM, CM bi, sk

kunst & cultuur CM kunst, talen

onderwijs & opvoeding Pabo: mogelijk met alle profielen,

docent in VO: afhankelijk van het te geven vak

recht & bestuur CM, EM gs, talen, ec

taal & communicatie CM talen, wi-a

techniek NT, NG wi-b, na

TTO-HAVO

Wanneer je in de onderbouw tweetalig onderwijs hebt gevolgd, is het logisch dat je hiermee ook in de bovenbouw doorgaat. Kies je voor tto-havo dan krijg je een aantal vakken in het Engels. Je moet denken aan de vakken art & culture, social studies, global perspectives, physical education. Ook moet je je profielwerkstuk in het Engels doen. Je leert in de bovenbouw belangrijke vaardigheden zoals kritisch denken, interpreteren van teksten, goede essays schrijven. Ook in de bovenbouw speelt de internationale oriëntatie een grote rol. Het vak Engels kent in vergelijking met het reguliere havo een grotere studielast en je legt ook een extra IB examen af in havo 5. Je bent hierdoor goed voorbereid op een eventuele vervolgstudie in het buitenland maar je kunt zonder problemen ook een Engelstalige vervolgstudie in Nederland kiezen. Dan heb je zeker een voorsprong.

VAKKEN IN

HET VRIJE DEEL

Naast de verplichte vakken en je profielvakken, kies je in elk geval nog één vak waarin je examen doet. Dit vak hoeft niet bij je profiel te passen. Je kunt een keuze uit de onderstaande vakken maken. De keuze voor een aantal vakken in het vrije deel is afhankelijk van je profiel. Toch blijft er genoeg keuze over om een vak te volgen dat bij je interesse past. Je kunt door dit vak in het vrije deel ook je kennis binnen je profiel verdiepen of verbreden door een aanverwant vak te kiezen.

Kortom, ook bij het vrije deel moet je een bewuste keuze maken!

Bewegen, sport en maatschappij Kunstvak beeldende

vormgeving Economie

Bedrijfseconomie

Wiskunde A

Frans Biologie

Duits

Spaans Muziek

Aardrijkskunde Informatica

Filosofie

In dit overzicht vind je overzichtelijk bij elkaar welk profiel er past bij de verschillende beroepssectoren.

Het kiezen van een profiel is meestal niet gemakkelijk. Je moet er nu al goed over nadenken wat je later wilt gaan doen. Het is daarom belangrijk dat je je breed oriënteert op de verschillende beroepssectoren.

Verdiep je in de verschillende vervolgopleidingen en probeer uiteindelijk te kiezen voor een profiel met vakken die je interesseren en die je met de nodige inspanning goed kunt volgen. Vraag je bij je profielkeuze ook af: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Wat vind ik belangrijk?

Denk ook na over de vraag: Kan ik ook wat ik wil? Praat ook met medeleerlingen, je ouders, familieleden en kennissen over verschillende beroepen en opleidingen.

Tijdens de mentorlessen besteden we ook veel aandacht aan de profielkeuze. Ook de decaan kan je goed helpen bij je keuze voor je vakkenpakket en je vervolgopleiding.

Je wordt lid van DeDecaan.net. Op deze site is heel veel informatie te vinden over studie- en beroepskeuze en hier doorloop je ook KeuzeWeb. In KeuzeWeb staan allerlei opdrachten en wetenswaardigheden die belangrijk zijn bij het maken van een keuze. Er is informatie te vinden over persoonlijke aspecten maar ook over vakken, studies, beroepen en opleidingseisen. Daarnaast heeft de

HOE MAAK JE JE KEUZE?

decaan van Lariks een aantal activiteiten toegevoegd die belangrijk zijn om te doen, bijvoorbeeld de onderwijsbeurs, een interview, een test en de vakkenmarkt. Ook maak je een pakketkeuzetest. Uiteindelijk ontstaat er een aardig fundament voor je definitieve profielkeuze.

Op school organiseren we in januari een avond waarin jij en je ouders informatie krijgen over de profielkeuze.

Daarnaast kan je in januari terecht op de vakkenmarkt. In februari geven docenten je profieladviezen. Je uiteindelijke profielkeuze moet begin maart bekend zijn in DeDecaan.

net. Daarna volgt in een enkel geval een keuzegesprek met jou en je ouders. Medio april geef je dan je definitieve keuze door.

Een overzicht van alle exacte data vind je op de website en wordt begin januari per mail aan jou en je ouders toegezonden.

Maak gebruik van de hulp de je geboden krijgt; het vergemakkelijkt je keuze voor jouw toekomst!

Wanneer Wat

Januari informatieavond voor ouders en leerlingen over profielkeuze vakkenmarkt

Februari profieladviezen door docenten Maart profielkeuze maken in DeDecaan.net April definitieve profielkeuze

Nadat je je havodiploma hebt behaald, kan je terecht op de volgende opleidingen.

Het hoger beroepsonderwijs (hbo)

In vergelijking met de universiteit is het hbo over het algemeen minder theoretisch en meer praktisch gericht.

Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo)

In bepaalde gevallen kan een havoleerling instromen in de tweede klas van het mbo. Sommige leerlingen kiezen ervoor om via deze weg door te stromen naar het hbo. Havo 3-leerlingen die er niet voor voelen om nog twee jaar met algemene vakken bezig te zijn op het havo, kunnen met het overgangsbewijs van havo 3 ook overstappen naar het mbo. Als je dat wilt, is het van belang dat je dat tijdig meldt (in februari of maart). Veel mbo-scholen hebben in februari open dagen. Meer informatie hierover kan je krijgen bij de decaan. Voor veel mbo-opleidingen geldt: ‘vol is vol’, tijdige aanmelding is dus van belang!

Het vwo

Als je van het havo naar het vwo wilt, is het belangrijk dat je het volgende goed in de gaten houdt. Het vwo heeft in het gemeenschappelijk deel naast Nederlands en Engels een tweede moderne vreemde taal, het havo heeft dat niet altijd. Dat betekent dat je in de derde klas havo zou moeten kiezen voor een tweede moderne vreemde taal. Als je het profiel CM kiest, moet je in het verplichte profieldeel Frans of Duits kiezen. Als je een ander profiel kiest, dan moet je in je vrije deel Frans of Duits kiezen. Als je op het havo kiest voor het profiel CM en je wilt daarna naar het vwo, dan dien je ook het vak wiskunde te kiezen. Dit vak is namelijk verplicht op het vwo in alle profielen.

Ook nadat je hebt voldaan aan bovengenoemde verplichtingen, heb je met een havodiploma een vak te weinig ten opzichte van het vwo. Dat betekent dat je in havo 5 leerstof uit vwo 4 moet inhalen door een examenvak uit het profielkeuzedeel of vrije deel van het gekozen profiel er bij te volgen. Dit noemen we ook wel sprokkelen en dat wil zeggen dat je in je examenjaar van het havo, de stof van vwo 4 erbij moet volgen voor één vak. Omdat de vakinhoud op het vwo niet altijd hetzelfde is als op het havo, moet je je hierover goed laten informeren door de decaan.

WAT KAN IK MET

MIJN HAVODIPLOMA

Meer informatie

Teamleider havo 4, 5 de heer H. Klomp klo@csvvg.eu

Decaan havo mevrouw B.M. Oostlander-Blokzijl, old@csvvg.eu

Kijk voor aanvullende informatie op csvincentvangogh.nl/lariks Je gaat niet over één nacht ijs bij het kiezen van je profiel.

Wij willen je daarom ook zo goed mogelijk helpen om een gefundeerde keuze te maken. Neem gerust contact op met je mentor, de sectorleider of de decaan als je vragen hebt. Kom naar de informatiebijeenkomsten, doe zelf onderzoek op internet en bezoek informatiedagen van vervolgopleidingen.

Overleg goed met de mentor over de vakken die je kiest en roep eventueel ook de hulp in van de decaan. Er is veel mogelijk, maar helaas niet alles. Er zijn soms uitzonderingen waardoor een bepaald vak niet gekozen kan worden. Houd daar rekening mee.

Als je in havo 4 onverhoopt tot de conclusie komt dat je tóch niet de goede keuze gemaakt hebt, dan is het zeer bijzondere gevallen en in overleg met de mentor, decaan en leerlingcooördinator tot de herfstvakantie mogelijk je keuze ter herzien. Het wijzigen van een profielvak is soms om roostertechnische redenen ingewikkeld en zelfs onmogelijk.

Het is daarom van groot belang dat je je keuze goed en weloverwogen maakt.

Werk aan de winkel, dus! We wensen je heel veel succes met je profielkeuze en helpen je

WAT JE

VERDER NOG MOET WETEN

Profielkeuze

• Natuur & Techniek

• Natuur & Gezondheid

• Economie & Maatschappij

• Cultuur & Maatschappij

Verplichte vakken

• Nederlands

• Engels

• maatschappijleer

• bewegingsonderwijs

• CKV

• godsdienst

Vrije keuze

• biologie, scheikunde, natuurkunde

• Duits, Frans, Spaans, economie

• filosofie, aardrijkskunde, geschiedenis, kunstvak beeldende vormgeving

• informatica, muziek, BSM, bedrijfseconomie.

• wiskunde

#IK BEN VINCENT!