boek
Ideeën omtrent het verstevigen van het kunstenbeleid in Nederland
; Noordelijke instellingen willen regionaal Fonds / O. Westerhof, J.
Brouwer, J. de Noord ; Keunstwurk, Kunstencentrum Groningen, Kunst & Cultuur Drenthe. - Assen : Kunst & Cultuur Drenthe, 2001 4 p. ; 30 cm
BO^Ei^MAnstichting
Studiecentrum voor kunst, cultuur en beleid Herengracht 415 1017 BP Amsterdam
telefoon bibliotheek 020-6243739 fox 020-638 52 39
e-mail bibliocheek@bockman.nl internet www.boekman.nl De uitleentermijn bedraagt 4 weken. Verlenging met 4 weken is mogelijk, tenzij de publikatie inmiddels is gereserveerd.
De uitleentermijn is verstreken op:
Ideeën omtrent het verstevigen van het kunstenbeleid in Nederland
Inleiding '
Verschillende Colleges van Gedeputeerde Staten hebben aandacht gevraagd om de regio's op het gebied van kunst en cultuur te versterken. Diverse leden van de Tweede Kamer hebben de wens geuit rijksmiddelen meer te verdelen over de regio's. Daarbij staat hen tevens voor ogen het geven van een forse impuls op het gebied van kunst en cultuur (1% norm).
De Staatssecretaris voor Cultuur heeft te kennen gegeven het rijksbeleid af te willen stemmen met de convenantpartners. Daarbij heeft hij te kennen gegeven aandacht te willen besteden aan de overspannen situatie met betrekking tot de besluitvorming, ten tijde van de vaststelling, van de Cultuurnota. De Raad van Cultuur wenst haar huidige werkwijze onder de loep te nemen.
Kortom, op verschillende niveaus wordt nagedacht en gesproken over het verstevigen van het kunstenbeleid in Nederland voor de toekomst.
De drie noordelijke instellingen op het gebied van de kunsten, te weten Keunstwurk Fryslan, Kunstencentium Groningen en Kunst & Cultuur Drenthe brengen hier hun ideeën onder de aandacht. Uitgegaan wordt van het indelen van aanvragen tot subsidiëring in categorieën.
Categorieën
1. Landelijk dekkende en unieke voorzieningen, als Rijksmuseum, Nederlands Theater Instituut, Landelijk Centrum voor Amateurkunst.
2. Landelijk Fonds
Gezelschappen als Tryater, Zuidelijk Toneel Hollandia, Orkest van het Oosten, Galili, Noord Nederlands Orkest.
3. Regionaal Fonds
Organisaties die (nog) niet in aanmerking komen voor landelijke financiering, maar in kwalitatief en zakelijk opzicht de provinciale en gemeentelijke fondsen ontstijgen.
4. Provinciale Fondsen en Fondsen in de grotere steden 5. Gemeentelijke Fondsen
Verantwoordelijkheden
1. Het beleid van de landelijk dekkende en unieke voorzieningen wordt vastgesteld op het niveau van de Tweede Kamer.
2. Het beleid van het landelijk fonds wordt vastgesteld op het niveau van de Tweede Kamer.
3. Het beleid van het regionaal fonds wordt vastgesteld op het niveau van de Tweede Kamer met inbreng van de convenantpartners.
4. Het beleid van de provinciale fondsen en fondsen in de grotere steden wordt vastgesteld op respectievelijk provinciaal en stedelijk niveau.
5. Het beleid van de gemeentelijke fondsen wordt vastgesteld op gemeentelijk niveau.
Kunst&Cultuur Drenthe Kunst&Cultuur Drenthe
Samenhang
Het is niet mogelijk door te dringen tot het regionaal fonds, indien niet eerst subsidie is verki'egen uit het vierde of vijfde fonds. Het is niet mogelijk door te dringen tot het landelijk fonds als niet eerst subsidie is verkregen uit het regionaal fonds. Ontvangt een gezelschap geen landelijke subsidie meer, dan kan het gezelschap een beroep doen op het regionaal fonds.
Ten einde het voor subsidievragers eenvoudiger te maken, dienen de bestuurslagen één systematiek te hanteren.
Inbedding in convenantstructuur
Het voorstel is om voor de regionale fondsen aan te sluiten bij de convenantenstructuur. Dit betekent dat er een noordelijk (Groningen, Fryslan, Drenthe), westelijk (Utrecht, Noord- en Zuid-Holland), oostelijk (Overijssel, Flevoland, Gelderland) en een zuidelijk (Brabant, Zeeland, Limburg) fonds komt. Het is het overwegen waard voor de drie grote steden gezamenlijk ook een fonds te creëren
Volume
Het regionaal fonds zou kunnen starten met een volume van 100 miljoen gulden per jaar, 20 miljoen voor elk gebied. Dit geld dient voor Va deel besteed te worden aan culturele uitingen. 'Z Deel kan worden aangewend voor eenmalige injecties in de culturele
infrastructuur, zoals de verbouwing van een schouwburg of de bouw van een centrum voor beeldende kunst.
Toelichting
De systematiek van de Raad voor Cultuur is goed, maar de uitvoering kan beter. Dat kan door de overspannenheid van de Raad af te halen en er een zekere gelaagdheid in te brengen.
Overigens vinden we dat -omwille van kwaliteitshandhaving- zowel het rijksfonds als het regionaal fonds onder auspiciën van de Raad voor Cultuur dient te worden verdeeld. Een Noordelijke divisie van deze Raad kan ontstaan voor het regionaal fonds.
De praktijk leert dat bestuurslagen het goed eens kunnen worden over beleidsprioriteiten, maar slecht over de verdeling van middelen. We kiezen bewust niet voor matching, omdat de praktijk leert dat subsidiënten buitengewoon veel inspanningen moeten plegen om gehoord te worden.
Het verdient aanbeveling de systematiek van de fondsen op gemeentelijk en provinciaal niveau aan te passen aan de systematiek van de Raad voor Cultuur. Enerzijds leren culturele instellingen mee te draaien in deze systematiek, anderzijds maakt een meer unifonue structuur vergelijkingen mogelijk.
O. Westerhof, directeur Keunstwurk Fryslan J. Brouwer, directeur Kunstencentrum Groningen J. de Noord, directeur Kunst & Cultuur Drenthe
Kunst&Cultuur Drenthe Kunst&Cultuur Drenthe
• 4
Persinformatie
Assen, 23 februari 2001
Noordelijke instellingen willen regionaal Fonds
Subsidiëring van kunstinstellingen en -initiatieven moet plaats vinden vanuit categorieën
De directies van Kunstencentrum Groningen, Keunstwurk (Friesland) en Kunst & Cultuur Drenthe pleiten voor de instelling van een Regionaal Fonds voor Cultuur en voor een categorisering van het Nederlandse fondsensysteem. Dit blijkt uit een schrijven dat de drie instellingen aan het Ministerie van OC&W en de Raad voor Cultuur hebben verzonden.
De categorisering moet meer inzicht geven in de wijze waarop de subsidiering door het Rijk plaats vindt. Flet Regionaal Fonds moet regionale initiatieven meer kans van slagen geven.
Na het verschijnen van de laatste Cultuurnota 2001-2004 kwam vanuit de politiek en de culturele organisaties kritiek op de manier waarop elke vier jaar wordt bepaald wie subsidie ontvangt. Het beschikbare geld voor kunst en cultuur wordt momenteel verdeeld aan de hand van adviezen van de Raad voor Cultuur. Er werden vraagtekens gezet bij de verdeling van de gelden en de vei-werking van de vele verzoeken om subsidies door de Raad voor Cultuur.
Voorgestelde categorieën
De drie Noordelijke instellingen opperen voor de subsidiering van kunstinstellingen en kunstinitiatieven in de toekomst vanuit één van de vijf categorieën te laten plaats vinden.
1. Landelijk dekkende en unieke voorzieningen (Rijksmuseum, Nederlands Theater Instituut, Landelijk Centrum voor Amateurkunst)
2. Landelijk Fonds (voor gezelschappen als Tryater, Calili Dance, Orkest van het Oosten)
3. Regionaal Fonds (voor organisaties die -nog- niet in aanmerking komen voor landelijke financiering, maar in kwalitatief en zakelijk opzicht de provinciale en gemeentelijke fondsen ontstijgen)
4. Provinciale Fondsen en Fonds voor grotere steden 5. Gemeentelijk fondsen
Op dit moment is er geen duidelijk verband te onderscheiden van de gesubsidieerde instellingen en initiatieven. Bovendien liggen de geldstromen voor vier jaar vast. Door de voorgestelde categorisering en het instellen van een Regionaal Fonds wordt jaarlijks ruimte gecreëerd voor nieuwe initiatieven én ontwikkelingen binnen bestaande en reeds landelijk gesubsidieerde instellingen.
Kunst&Cultuur Drenthe Kunst&Cultuur Drenthe
110 miljoen gulden
Het Regionaal Fonds zou moeten starten met 100 miljoen gulden per jaar (20 miljoen voor elke iegiu). Dit geld dieiiL vuui ^/4 deel besteed te worden aan culturele uitingen, het resterende deel kan worden aangewend voor eenmalige injecties in de culturele infrastructuur.
In de uitgebrachte pleitnotitie zou het beleid met betrekking tot de categorieën 1, 2 en 3 onder verantwoordelijkheid van de Tweede Kamer vallen, categorie 3 met inbreng van de
convenantpartners. De betroklcenheid van de Raad voor Cultuur wordt veiwacht bij de categorieën 1, 2 en 3. Het beleid aangaande de categorieën 4 en 5 wordt op provinciaal, respectievelijk gemeentelijk niveau vastgesteld.
De betrokkenen doen de aanbeveling om ook de structuur van de fondsen op gemeentelijk en provinciaal niveau aan te passen aan de systematiek van de Raad voor Cultuur. Hierdoor wordt het systeem landelijk inzichtelijk en helder.
Het plan kan volgens de Noordelijke kunstinstellingen nog voor de behandeling van de Voorjaarsnota van het Kabinet en met de evaluatiegesprekken binnen de Raad voor Cultuur besproken worden.
Noot voor de redactie:
Voor meer infomiatie kunt u contact opnemen met
Oeds Westerhof, directeur Keunstwurk Fryslan, 058-2343434 of 06-21593643 Johan de Noord, directeur Kunst & Cultuur Drenthe, 0592-336999, 06-51263305
Ku t&ttaöXiiiUJ! iD rö h e
