Dossier : Voedselketens

(1)

d

Dossier :

Voedselketens

(2)

www.rangerclub.be

Net als jij krijgen dieren honger. Sommige dieren eten gras en planten, anderen eten vlees. Zij eten dus andere dieren op. De één zijn dood is de ander zijn brood. In dit dossier lees je meer over voedselketens, predators en prooien. Grrrr!

Wat eet jij graag ?

Elk dier heeft een eigen dieet. Een zebra eet graag gras. Een leeuw eet vlees, zoals een stukje zebra. Als de leeuw doodgaat, zijn er gieren die hun buikje rondsmullen met het vlees van de leeuw.

In de natuur is het eten en gegeten worden, zo ontstaat een soort ‘keten’ of ‘ketting’. Dat noemen we een voedselketen.

1

(3)

Wie eet wie ?

Een voedselketen begint steeds met een plant.

Planten kunnen groeien met behulp van energie uit de zon, water en kleine bouwstoffen die ze met hun wortels uit de grond halen. Dit proces heet fotosynthese. Planten zijn heel belangrijk voor het ecosysteem en zijn de start van een voedselketen.

Planten worden gegeten door planteneters. Een planteneter of herbivoor kan groot zijn, zoals een olifant, een antilope of een bizon, maar kan ook heel klein zijn. Denk maar aan een konijn, een muis, een sprinkhaan of een bladluis. Allemaal eten ze graag groen.

De planteneters hebben natuurlijk ook vijanden. Ze moeten goed opletten voor vleeseters of carnivoren.

We spreken ook wel van predator en prooi. Een predator is het dier dat jaagt, de prooi is het dier dat wordt opgegeten. Een bladluis wordt opgegeten door een lieveheersbeestje, een konijn door een vos en een antilope door een jachtluipaard. Sommige kleinere vleeseters worden door andere vleeseters gegeten. Denk maar aan een lieveheersbeestje dat door een merel wordt opgegeten en de merel die op zijn beurt wordt gevangen door een roofvogel. Dat noemen we nu een voedselketen !

eborah Ga iner

Een ijsbeer is een carnivoor

een zebra is een herbivoor

2

(4)

www.rangerclub.be

Van keten naar web

Zo zie je maar: alle dieren zijn van elkaar afhankelijk. Bovendien houden vele dieren, net als wij natuurlijk, van afwisseling in hun eten. Ze eten verschillende soorten dieren. Zo eet een jaguar niet alleen herten, maar ook tapirs, gordeldieren en kaaimannen. De voedselketens lopen door elkaar en vormen samen een ingewikkeld web. Vele voedselketens vormen samen een voedselweb.

Source: Wikimedia

wski / naturepl.com

een voedselketen

3

(5)

Voedselkringloop

Als dieren en planten sterven, komen de opruimers in de natuur in actie.

Die opruimers kunnen groot zijn, bijvoorbeeld een gier, maar ook heel klein zoals bacteriën. Zij breken uiteindelijk het dode dier of de plant af tot de kleine bouwstenen. Die kunnen planten dan weer gebruiken om te groeien. De cirkel is rond. Dit noemen we de voedselkringloop.

Source: Pinterest

Voedselkringloop

4

(6)

Voedselpiramide

Een voedselketen wordt vaak voorgesteld als een piramide. Onderaan vind je de planten. Daarboven heb je de planteneters. Daarboven de vleeseters die deze planteneters opeten. Zo gaat het verder tot de toppredator, helemaal aan de top van de piramide.

www.rangerclub.be

In evenwicht

In een voedselketen is alles met elkaar verbonden. Zo zorgt een leeuw ervoor dat er niet te veel antilopen zijn, anders zouden die al het gras opeten. Op die manier zijn planten en dieren belangrijk voor elkaar en houden ze elkaar in evenwicht. Handig niet?

Dit natuurlijke evenwicht kan echter worden verstoord als er nieuwe soorten opduiken, of door een plotse dood van sommige soorten door natuurrampen of als de mens de natuur verstoort.

Source: P inter

est

iang Din gqian

Voedselpiramide

5