Vraag nr. 37
van 20 december 2002
van de heer MARC VAN DEN ABEELEN Europese O&O-subsidies – KMO 's
Het Zesde Europees Kaderprogramma voor on-derzoek en ontwikkeling (2003-2006) biedt aan Eu-ropese onderzoekscentra, instellingen en bedrijven, 17,5 miljard euro subsidies aan. Dit is ongeveer 4 % van de totale EU-begroting 2001. De hoofd-doelstelling van dit kaderprogramma bestaat erin om in de toekomst een "Europese onderzoeks-ruimte" (EOR) te creëren, zodat er naast de eco-nomische interne markt ook een interne markt voor wetenschap en technologie tot stand zou k o m e n . Die is dringend nodig om de technologi-sche achterstand ten opzichte van Amerika te kun-nen overbruggen. Zo besteedde Europa 1,9 % van zijn bruto binnenlands product in het jaar 2001 aan onderzoek en ontwikkeling, tegenover 2,7 % in de VS.
Deze Europese subsidiestroom is niet enkel gere-serveerd voor grote nationale of internationale in-s t e l l i n g e n , maar in-staat ook open voor (Vlaamin-se) KMO's op voorwaarde dat zij over de landsgren-zen heen op zoek gaan naar partners. Veel innove-rende Vlaamse KMO's hebben deze subsidie-stroom nodig om hun hoogtechnologisch onder-zoek ook in de toekomst voort te zetten.
Het probleem is echter dat veel Vlaamse KMO's – niettegenstaande het bestaan van een Vlaams Con-tactpunt dat alle informatie omtrent dit kaderpro-gramma centraliseert – moeilijkheden hebben om de weg naar "Brussel" te vinden. Zo was er vorige maand amper belangstelling vanuit het V l a a m s e bedrijfsleven voor een Europese beurs in Brussel waar wetenschappers bijeenkwamen om te kijken hoe ze konden samenwerken om Europese fond-sen te verkrijgen.
Naast het feit dat er bij veel KMO's een mentali-teitsprobleem heerst, kampen zij vaak met proble-men bij het zoeken naar buitenlandse partners die noodzakelijk zijn voor het verkrijgen van deze sub-s i d i e sub-s. Ook de lange en complexe sub-subsub-sidieprocedu- subsidieprocedu-res dragen er niet toe bij dat zij snel een dossier in-dienen.
Doordat Vlaamse KMO's in tegenstelling tot hun concurrenten in het buitenland – waarbij ook de nieuwe kandidaat-lidstaten horen – weinig inte-resse betonen voor deze Europese subsidies, is het gevaar niet denkbeeldig dat de concurrentiepositie
van hoogtechnologische bedrijven sterk wordt aan-getast.
1. Welke beleidsmaatregelen werden door de Vlaamse regering genomen om de V l a a m s e KMO's te ondersteunen bij het verkrijgen van Europese subsidies en meer specifiek m.b. t .h e t Zesde Kaderprogramma ?
2. Gaat de minister ervan uit dat dit volstaat of worden er extra maatregelen in het vooruitzicht gesteld ?
Antwoord
1. Het Zesde Kaderprogramma van de Europese Unie is een meerjarenprogramma voor onder-zoek en ontwikkeling. Met het totale budget van 17.5 miljoen euro wil de Europese Unie met dat zesjarenprogramma een drieledige doelstel-ling nastreven. Het finale doel is de creatie en uitbouw van een Europese interne markt voor wetenschap en technologie. Het Zesde Kader-programma richt zich tot een specifieke groep van KMO's, meer bepaald de innovatieve en technologische KMO's. 15% van het budget van de thematische prioriteiten, zijnde 1,7 miljard e u r o, wordt immers uitgetrokken voor deelna-me van high-tech KMO's aan de geïntegreerde projecten en topnetwerken. Daarnaast zal 430 miljoen euro kunnen worden besteed voor spe-cifieke maatregelen voor KMO's met weinig of geen onderzoekscapaciteit.
Het Vlaams Contactpunt is een samenwerkings-verband tussen de administratie Wetenschap en Innovatie (AWI) van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en het Instituut voor de Aanmoediging van Innovatie door We t e n s c h a p en Technologie in Vlaanderen (IWT) en heeft de bedoeling om de beschikbare capaciteit effi-ciënt in te zetten. Het Vlaams Contactpunt wordt door de Europese Commissie erkend als uniek loket in Vlaanderen voor onderzoeks-groepen en bedrijven die wensen deel te nemen aan het Zesde Kaderprogramma.
De belangrijkste opdrachten van het contact-punt zijn het informeren van de Vlaamse onder-z o e k s- en bedrijfswereld over de opportunitei-ten van het Zesde Kaderprogramma en het be-geleiden van Vlaamse partners of coördinatoren bij het indienen van projectvoorstellen. Een be-langrijk hulpmiddel daarbij is de website van het Vlaams Contactpunt (www. v l a a n d e r e n . b e / 6kp) die on-line is sinds juli 2002 en sindsdien een gestage groei kent van het aantal bezoekers op de site, met in december 2002 al meer dan 1000 hits. Op deze website kunnen onderzoe-k e r s, bedrijven en organisaties zich registreren met opgave van hun interesse profiel om dan vroegtijdig en langs elektronische weg die speci-fieke informatie over het Kaderprogramma te ontvangen die hen aanbelangt.
Via dezelfde website kunnen zij ook vragen om begeleiding bij het voorbereiden van een pro-jectvoorstel en om geschikte partners te zoeken in het buitenland. Om deze dienstverlening waarvan in toenemende mate gebruik gemaakt w o r d t , optimaal te kunnen leveren is een infor-matica instrument in ontwikkeling dat deel uit-maakt van het e-government initiatief van colle-ga Dirk Van Mechelen en dat dit voorjaar ope-rationeel zal worden.
Voorts keurde de Vlaamse regering op 6 decem-ber 2002 het actieplan voor het Zesde Kader-programma van minister Van Mechelen goed. Voor de uitvoering van dit actieplan wordt, naast de oprichting van het hoger vermelde C o n t a c t p u n t , ook het aantal personeelsleden dat bij AWI wordt ingezet voor de werking van het Vlaams Contactpunt verhoogd met 50%. Dit gebeurt door de aanwerving van 2 navorsers en een adjunct van de directeur. Naast deze per-soneelsuitbreiding zal ook een Vlaams commis-saris voor het Europees Kaderprogramma wor-den aangeworven. Deze commissaris zal op hoog niveau, zowel binnen de Vlaamse onder-z o e k s- en bedrijfswereld als binnen de Europe-se Commissie, actief zijn om de VlaamEurope-se
belan-gen binnen het Kaderprogramma te verdedibelan-gen en de deelname aan het Kaderprogramma te bevorderen en te ondersteunen. Het actieplan voor het Kaderprogramma beschrijft tevens in detail welke nieuwe initiatieven zullen ontwik-keld worden door het Vlaams Contactpunt. De Vlaamse KMO's zijn zoals gezegd bij al deze acties een erg belangrijke doelgroep. Het is dus van belang om deze specifieke doelgroepen te identificeren en gericht te benaderen, Het IWT beschikt door zijn taken op het vlak van finan-ciering van technologische onderzoeks- en ont-w i k k e l i n g s p r o j e c t e n . en liet beheer van het K M O-programma over een goede kennis van het Vlaams KMO-p o t e n t i e e l . Deze kennis zal ten behoeve van het Vlaams Contactpunt wor-den ingezet. Tevens werwor-den door het Contact-punt voor de verschillende thematische priori-teiten van het Kaderprogramma werkgroepen o p g e s t a r t , waarin intermediaire organisaties zowel van de onderzoekswereld als van de indu-strie (inclusief de KMO's) vertegenwoordigd z i j n . Intermediaire organisaties (o. a . s e c t o r i ë l e f e d e r a t i e s, regionale actoren zoals Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappijen en Kamers van Handel en Nijverheid) spelen een belangrijke rol bij de identificatie en de pro-actieve benade-ring van nieuwe potentiële KMO-d e e l n e m e r s aan projecten van het Kaderprogramma.
Het Vlaams Contactpunt zal dit voorjaar een in-formatiedag organiseren rond mobiliteitsbeur-zen voor onderzoekers specifiek gericht naar het Vlaamse bedrijfsleven en de KMO's meer in het bijzonder. Uit analyses van de V l a a m s e deelname aan vorige Kaderprogramma's is in-derdaad gebleken dat Vlaamse bedrijven (in het bijzonder de KMO's) onvoldoende gebruik maken van de mogelijkheden die het Kaderpro-gramma biedt wat dat betreft.
Ondersteuning van Vlaamse bedrijven voor het verkrijgen van Europese subsidies is belangrijk. Reeds een tiental jaren bestaan er een aantal in-strumenten om het Vlaams bedrijfsleven ver-trouwd te maken met Europese subsidies, Z o brengt de administratie Economie van de Vlaamse Gemeenschap jaarlijks een subsidie-wegwijzer uit, waarin de steunmaatregelen op E u r o p e e s, federaal en Vlaams niveau vermeld staan.
Het Euro Info Centre van de Vlaamse Gemeen-s c h a p, gehuiGemeen-sveGemeen-st bij de adminiGemeen-stratie Economie, afdeling Europa Economie, biedt advies en steun aan KMO's over tal van Europese onder-w e r p e n . Ondernemers met vragen over subsi-diemaatregelen kunnen bij deze dienst terecht voor de nodige ondersteuning.
Naast een advies op maat, organiseert het Euro Info Centre van de Vlaamse Gemeenschap re-gelmatig seminaries over actuele Europese on-derwerpen met als doelgroep de V l a a m s e K M O ' s. Op 5 november 2002 vond in Brussel een seminarie plaats over het Zesde Kaderpro-g r a m m a . Het proKaderpro-gramma bestond uit een alKaderpro-ge- alge-mene uiteenzetting over de doelstellingen van het Zesde Kaderprogramma met speciale aan-dacht voor KMO specifieke maatregelen en uit-leg over de diensten van het Vlaams contact-punt Europees Kaderprogramma. Zowat 1000 ondernemingen werden voor dit initiatief geïn-f o r m e e r d . Een 80-tal geïnteresseerde bedrijven woonden dit seminarie over het Zesde Kader-programma bij.
2. Het actieplan voor het Kaderprogramma en de oprichting van het Vlaams Contactpunt beteke-nen als dusdanig een optimalisering van de acti-viteiten in Vlaanderen ter ondersteuning en sti-mulering van de deelname van de Vlaamse on-d e r z o e k s- en beon-drijfswerelon-d aan liet Europese K a d e r p r o g r a m m a , De Vlaamse KMO's zijn hierbij duidelijk een prioritaire doelgroep die actief zal bewerkt en ondersteund worden. E i n d van 2002 zullen de werkzaamheden van het Vlaams Contactpunt en de eerste gegevens over de Vlaamse deelname aan het Zesde Kaderpro-gramma geëvalueerd worden en zal nagegaan worden of eventueel verdere steunmaatregelen o.a. voor de KMO's noodzakelijk zijn.
Wat de acties specifiek rond het Zesde Kader-programma betreft, verwijs ik de V l a a m s e volksvertegenwoordiger graag door naar mijn c o l l e g a-minister Dirk Van Mechelen, V l a a m s minister van Financiën en Begroting, I n n o v a t i e, Media en Ruimtelijke Ordening.
Wat betreft het Euro Info Centre van de Vlaamse Gemeenschap, administratie Econo-m i e, afdeling Europa EconoEcono-mie, zij gaat verder met haar activiteiten om de Vlaamse KMO's vertrouwd te maken met Europese subsidiepro-gramma's en hen daarin te ondersteunen. D e subsidiewegwijzer voor ondernemingen, met tal van Europese steunmaatregelen voor de V l a a m-se KMO, wordt jaarlijks geactualim-seerd. In 2003
