Dr. P. G. van de Vliet

Zaterdag 20 augustus 1960 - No. 597

en

Wij spraken met:

Dr. P. G. van de Vliet

<Zie pag 8)

De emigratiepolitiek in een impasse geraakt

De feiten stelden

A

msterdam is een schone stad en het is

" prettig om er te wonen en te werken.

"In Amsterdam is sedert 1878 gevestigd het metaalbedrijf ... , dat zich bezighoudt met de fabricage van metaalconstructies voor de houtnijverheid.

"Constructies, ramen, deuren, gevels in staal en aluminium worden in dit "oude" moderne bedrijf voor voorname bouwwerken gemaakt.

"Jon ge Belgische vaklieden zijn hartelijk welkom, genieten een goed loon en sociale voor- waarden, krijgen reisgeld-vergoeding en kun- nen een prettige tijd van hun leven in Amster- çlam doorbrengen.

"Sollicitanten worden verwácht op donder- dag 11 augustus, des avonds van 19.30 uur tot 21.30 uur, op ons kantoor te Brussel, adres:

... , resp. in l;let Toerist Hotel, Pelika,an- straat 22, te Antwerpen.

"b., cllLL;~.i...o schriftelijke sollicitaties kunnen g·ericht worden aan ons kantoor te·Brussel".

~ Deze wel zeer typerende annonce - een sirenezang bijna --geplaatst over twee kolom onder de vette en zeer opvallende kop "Werk voor metaalbewerkers te Amsterdam", troffen wij aan in het Antwerpse dagblad "De Nieuwe Gazet" van 11 augustus.

Vrijwel op hetzelfde ogenblik dus, dat te Rome op het Ministerie van Buitenlandse Za- ken een akkoord over de werving van Italiaanse arbeiders voor Nederland voorlopig werd on- dertekend. En kort nadat de Europese Com- missie te Brussel haar noodschot had gelost door de bekendmaking, dat naar haar mening

"een aanzienlijke vertraging in de economische expansie van Nederland alleen zal kunnen wor- den voorkomen door het toelaten van een 20.000 Italiaanse arbeidskrachten.

H

et is thans dus zover gekomen, dat terwijl enerzijds Nederland se arbeidskrachten en hun gezinnen met gemeenschapsgeld naar Canada, Australië en andere overzeese ge?ie- den worden geëmigreerd, Italiaanse arbeids- krachten met gemeenschapsgeld worden aan- geworven om in de tekorten op de Nederlandse arbeidsmarkt te voorzien.

Volgens de cijfers, waar de Europese Com- missie van uit is gegaan, zouden hier te lande onmiddellijk kunnen worden geplaatst: 5000 arbeidskrachten in de metaalindustrie, 2000 ih de bouwnijverheid, 2000 in de textiel- en lederindustrie, 2000 in administratieve dienst en als leerlingen, 1000 in de chemische indu- strie, 1000 in de voedings- en genotmiddelen- sector en 1000 in de overige bedrijfstakken.

Uit de scheepsbouw en andere nationale bedrijfstakken kan men voortdurend noodkre- ten vernemen. Orders moeten worden gepas- seerd, omdat de arbeidskrachten niet te krijgen zijn.

In verband met de voTumtie zal het eerstvolgende nummer van ons weekblad op 3 september a.s. verschijnen.

de heer Van der1 Bergh ^{IR •} het gelijk

H

et is de grote verdienste van de heer Sydney J. van den Bergh, met zijn arti- kel: "Het roer moet om met onze emigratie- politiek" in ons blad van 19 december 1959, gevolgd door nieuwe artikelen in onze nummers van 6 februari, 10 maart en 14 mei {waarin hij zich o.a. tegen aanvallen uit de kringen van de emigratie-bevorderaars had te verweren) re- soluut de kat de bel te hebben aangebonden.

Wie deze artikelen nog eens naleest, kan tot geen andere conclusie komen, dan dat zijn ern- stige waarschuwingen tegen de hardnekkige wijze, waarop de emigratie-voorlichting en emigratie-propaganda in ons land werd voort- gezet, geen dag te vroeg zijn gekomen.

Toch vond zijn betoog nog van alle zijden bestrijding, evenals de nog zeer gematigde beschouwing van ons Tweede-Kamerlid de heer Corver bij de behandeling, medio december van het vorige jaar, van de begroting van So- ciale· Zaken en Volksgezondheid.

De heer Corver sprak daarbij zijn verwonde- ring uit over de mening van minister Van Rooy, dat er "bijzondere aanleiding zou bestaan om met kracht, door verbreding en opvoering van de voorlichting", de emigratie nog zoveel mo- gelijk te bevorderen.

D

e heer Corver, als oud-hoofdinspecteur bij de Arbeidsvoorziening in Noord-Hol- land een vakman op dit gebied, kon er daarbij de aandacht op vestigen, dat alleen al in Am- sterdam - een stad, waar altijd veel belang- stelling voor emigratie heeft bestaan- op dat ogenblik, midden in de winter, reeds een tekort aan geschoolde en ongeschoolde mannelijke arbeidskrachten van ten minste 10.000 bestond.

Maar de anti-revolutionaire afgevaardigde de heer Biewenga maakte zich in dezelfde Ka- mervergadering nog zorgen over de daling van het emigratiecijfer van bijna 50.000 in 1952 tot ruim 20.000 in 1959.

De K.V.P.-woordvoerder dr. De Kort en de C.H.-woordvoerder de heer Van Matrigt deelden de zorg van de heer Biewenga over de vermin- derde emigratie. En minister Van Rooy schaar- de zich in het koor van laatstgenoemde veront- rusten, door nog kalmweg te verklaren, dat hij het met deze afgevaardigden eens was, "dat het huidige niveau van de emigratie weinig be- vredigend is".

* *

H

et is altijd weer dezelfde redenering: ge moet de emigratiepolitiek zien als een onderneming op lange termijn, welke niet mag worden beïnvloed door incidentele overwegin- gen, zoals een "hausse in de conjunctuur".

Dit herinnerde ons aan de houding van de vroegere socialistische minister van W ederop- bouw mr. In 't Veld, die tien jaar geleden zich er zorg over maakte, dat er wel eens te veel bouwvakarbeiders zouden kunnen komen, die misschien ééns in de bouwvakken geen werk meer zouden vinden en dan weer zouden moeten worden omgeschoold.

Wat prognoses op lange termijn waard zijn, is ondertussen ook op onderwijsgebied wel ge- bleken, waar de opvolgende ministers zich ja-

renlang te optimistisch hebben getoond ten aanzien van het te verwachten tekort aan leer- krachten.

Niemand- ook de heer Van den Bergh niet - denkt er ook maar een ogenblik over om enige Nederlander het emigreren te beletten.

Maar dat is geheel iets anders dan het spende- ren van grote jaarlijkse bedragen om zoveel mogelijk Nederlanders te doen emigreren en de propaganda daarvoor nog te willen opvoeren, wanneer deze ondanks die propaganda en de royale steun terugloopt en onze eigen industrie door het tekort aan arbeidskrachten in haar noodzakelijke expansie wordt geremd.

E

n nu is dan plotseling Leiden in last.

Terwijl medio december van het vorig jaar in de Tweede Kamer van bepaalde zijden over de noodzaak der emigratiebevordering dus nog werd gesproken als wij boven hebben ver- meld en op 23 maart van d i t jaar het anti- revolutionaire Eerste-Kamerlid de heer Elffe- rich zich bij de behandeling van de begroting van Sociale Zaken nog geroepen voelde, als tweede woordvoerder van zijn fractie zijn gehe- le speech te wijden aan een bestrijding van het artikel van de heer Van den Bergh in "Vrijheid en Democratie" van 19 december en van het betoog van onze geestverwant in die Kamer prof. Witteveen (die er o.a. op had gewezen dat in de huidige situatie de emigratie ook het inflatiegevaar in belangrijke mate versterkt zowel door de uitgaven, die de overheid daar- voor verricht als door de bevordering van de overspanning van de arbeidsmarkt, welke daarvan het gevolg is), komen nu dan eindelijk geheel andere geluiden naar voren.

Het anti-rev. "Trouw" ziet zich nu genoopt, de komst der Italiaanse arbeiders in een hoofd- artikel te verdedigen en het katholieke dagblad

"De Tijd" wijdde dezer dagen een uitvoerige reportage aan de komst dier arbeiders, onder cle sprekende koppen: "Emigratie beleid moet worden herzien". "Enerz\ids: nationale kracht wordt weggepompt - Anderzijds: Vreemde krachten worden naar binnen gezogen".

~)Jaar ook minister Van Rooy is blijkbaar r~Jl... eindel~ik tot de conclusie gekomen, dat cle heer Van den Bergh en dat ook de heer Corver en prof. V\Titteveen toch wel eens gel~ik

konden hebben met hun waarschuvv-ingen tegen het onverdroten voortgaan met - of zelfs ver- sterken van - de bevordering der emigratie van overheidswege.

Hij heeft nu de vraag: of de tot dusver ge- volgde emigratie-politiek herziening behoeft, aan de Raad voor de Emigratie voorgelegd.

Vi/ij verheugen er ons over, dat uit deze ad- vies-aanvrage blijkt, dat ten langen leste zelfs

"op het hoogste niveau" twijfel is ontstaan a3:n de juistheid van de met zov~el va.sthou.d~~dheld doorgetrokken lijn der emigratie-politie"< van vorige regeringen.

(Vervolg op pag. 0),

V lHJrl.l!:lJJ .I!:N JJJ!:lUUlJNA'l'l.E

en

D

e Eorste Kamer heeft op ¹⁹ juli het wetsontwerp aangenomen tot verhoging van de grondbelasting (her- stel tot het peil van vóór 1956) voor panden, die vóór 1 januari 1960 zijn ge- bouwd. De hogere belastingopbrengst wordt geschat op 38 miljoen gulden per jaar. In 1955 is de grondbelasting ver- laagd om een huurverhoging van 5 pro- cent mogelijk te maken toen men poli- tiek in een impasse was geraakt.

In 1957 zijn de huren verder verhoogd zonder verzwaring van de grondbelas- ting. Nu de huren per 1 april 1960 op- nieuw zijn verhoogd en tegelijkertijd de blokkering van een deel van de huur- verhoging yan 1957 is opgeheven, heeft de regering het billijk en verstandig ge- acht het psychologische moment niet voorbij te laten gaan om het oude tarief van de grondbelasting te herstellen, omdat de grondbelasting ook dan rela- tief nog achter is gebleven bij de stij- g·ing van andere belastingen.

Bij de behandeling in de Tweede Ka- mer had deze verhoging nogal deining veroorzaakt, omdat bij die gelegenheid het kabinet De Quay voor het eerst het

"onaanvaardbaar" had laten horen bij monde van minister Zijlstra. Indien de verhoging zou worden afgewezen, zou het kabinet aftreden.

Na een rustig debat heeft de Eerste Kamer het wetsontwerp met bijna al- g·emene stemmen aangenomen. Alleen de heren Geuze (CR) en Fokker (SGP) stemden tegen.

• * •

· Û nze fractie stapte pas over haar

· bezwaren heen, nadat van minister Zijlstra een duidelijke toezegging was verkregen. Onze geestverwant mr. J. de Wilde, had vooropgesteld: wij achten het onbillijk, dat op een bepaalde be- volkingsgroep, de huiseigenaren, een ex- tra last wordt gelegd, indien zij nog voor een aantal jaren, terwille van het algemeen economisch belang en als ge- volg van politieke krachten uit het ver- leden, in belangrijke mate in hun rech- ten worden tekort gedaan.

Wanneer op grond van algemene eco- nomische overwegingen (het alge-

l

Flitsen van het

Binnenhof (I)

l

meen belang van lage prijzen) te lage huren aanvaardbaar zijn gevonden, dan is daarmee niet gezegd, dat het offer in het algemeen belang van één bijzondere categorie moest komen. Dan had het offer uit de algemene pot moeten ko- men. Dan hadden wij er allemaal voor moeten bloeden.

De minister zal duidelijk moeten ant- woorden op de vraag of het systeem van verhoging van de grondbelasting ook bij volgende huurverhogingen door de regering zal worden toegepast.

De na-oorlogse huurverhogingen heb- ben nimmer aanleiding gegeven de grondbelasting te verhogen. Wanneer de minister het volle accent legt op de opheffing van een eenmaal gemaakte fout, ligt de zaak wezenlijk anders dan wanneer men deze verhoging ziet als de aanloop tot een nieuw systeem. Dan zou deze verhoging de rechtvaardiging geven om bij aanstaande huurverhogin- gen op de ingeslagen weg voort te gaan.

* * *

M

inister Zijlstra antwoordde: als uit emge formulering ter verdediging van het wetsontwerp kan worden afge- leid, dat de regering eigenlijk zo stille- tjesweg opnieuw een afromingsprocedu- re wil introduceren, dan kan ik alleen maar zeggen, dat het mij spijt dat ik mij dan kennelijk niet duidelijk heb uit- gedrukt en dat ik deze gelegenheid gaarn~ gebruik om te zeggen, dat een zodamg voornemen bij de regering niet leeft.

Uit het onderhavige voorstel tot ver- hoging van de grondbelasting mag niet W?rde~. afgeleid, . dat er op het ogen- blik biJ de regermg enig voornemen is om bij toekomstige huurverhogingen, van welke omvang die ook zijn, deze procedure voort te zetten. Het is een eenmalige correctie van een incidentele maatregel uit het jaar 1955.

Deze uitspraak van minister Zijlstra achtte mr. De Wilde zeer belangrijk.

Geen afroming. Dat betekent dus, dat dat wij van een kabinet van· de samen- stelling als thans, niet meer behoeven te verwachten, dat de afromers nocr kans krijgen een behoorlijke oplossing

;,m

het huurprobleem tegen te gaan.

Onze fractie stemde daarna in haar geheel voor het wetsontwerp.

V

11

OQI grond

Eersh~ i{amer akkoord met biina c:J!gemene stemmen - Duide!iik antwoord ^V©ln minister :Zijlstra aan mr. J. de Wilde ^a Eenmalige co!r'redie ^V4:!~ incidentele maa~re9el uit 1955 • Vcm kabinet in ·

hundige sl:!larriensteliii!iig geen afronding te Vt'Htwachten bij verdere

huMrverhogingen - Mi:rnister Korthcds: geen onredelijke eisen aan provincies voor afsluiting lauwerszee Verlaging telefoon~

tarieven.

Mr. De Jf/ILDE

•.... . geen afrorning .. ....

• • •

V

ooral mr. R. Pollerna (CR) heeft er nog over geklaagd, dat door het dreigement met aftreden van de re- gering dn de Tweede Kamer, ook de Eerste Kamer in een dwangpositie was gebracht.

Wanneer dat zo was, antwoordde mi- nister Zijlstra, zou een minister nimmer in de Tweede Kamer een "onaanvaard- baar" mogen uitspreken. Het wezen van de goede verhouding tussen kabi- net en parlement is: overtuigen en niet de · macht. Het is de vrijheid van de Kamer op een bepaald ogenblik te zeg- gen: wij volgen de regering niet, tenzij daaraan politieke gevolgen zijn verbon- den. Dan brengt de vrijheid van het kabinet mee toch te kunnen zeggen:

maar dan menen wij, in de gegeven omstandigheden, dat wij dat zware mid- del moeten bebruiken.

Wanneer in de Tweede Kamer het

"onaanvaardbaar" valt, laat dit de vrij- heid van de discussie in de Eerste Ka- mer onverlet. Dan beginnen wij in de Eerste Kamer met te trachten elkaar te overtuigen.

In de Eerste Kamer heeft minisier Zijlstra het "onaanvaardbaar" niet hoeven te laten klinken.

• • •

D

e Lauwerszeekwestie heeft in de Eerste Kamer nogeens veel aan- dacht gekregen bij de behandeling van de begroting van Verkeer en Water- staat op 5 en 6 juli. Populair gezegd had men de indruk gekregen, dat de rege- ring zich van het leggen van een nieu- we dam ter afsluiting van de Lauwers- zee wilde afmaken door het vragen van een te hoge f.inanciële bijdrage aan de belanghebbende provincies.

Minister Korthals antwoordde: het ligt volstrekt niét in mijn bedoeling van de belanghebbenden een zo onredelijk ho- ge bijdrage te vragen, dat door gebrek aan voldoende draagkracht van de be- trokkenen, de afsluiting van de Lauwers- zee niet tot stand zou kunnen worden gebracht.

De afsluiting van de Lauwerszee in het kader van de deltawet moet worden

gezien als één der mogelijkheden, waar- van de verwerkelijking door de hogere kosten in vergelijking met vc1·zwaring van de bestaande dijken, op zichzelf niet gemotiveerd zou zijn. Indien uit hoofde van andere belangen, die mét de afsluiting tevens worden gediend, toch tot uitvoering van het werk wordt besloten, is het niet anders dan rede- lijk te achten, dat de belanghebbenden in de hogere kosten bijdragen naar de mate waarin hun belangen worden be- vorderd, zulks met inachtneming van hun draagkracht.

* * *

Van een ongelijke behandeling met het .zuidwesten van het land kan hierbij beslist niet worden . gesproken, omdat ook voor het Lauwerszeegebied niet voor alle voordelen, die met de af- sluiting worden verkregen, · een bijdra- ge wordt gevraagd.

Voor de bepaling van de bijdrage is namelijk nagenoeg uitsluitend uiigegaan van de kosten, die belanghebbenden zich toch zouden hebben moeten getroosten, indien niet tot afsluiting van de Lauwers- zee zou worden overgegaan. Het vragen van een bijdrage van de belanghebben- den voor de verbetering van de afwate- ring, die door de afsluiting zal worden verkregen, tot het bedrag van de kos- ten, die hiervoor anders zouden moeten worden gemaakt, zal derhalve juist een onbillijke bevoordeling van het noorden des lands ten opzichte van het deltage- bied kunnen voorkomen.

De voorwaarden zijn ter kennis ge- bracht van de betreffende provincies.

Zij vormen een duidelijke grondslag voor nader overleg, indien de provincies van mening zouden zijn, dat de voor- waarden tot onredelijk zware lasten aanleiding zouden geven. De minister meent, dat het beslist niet waarschijn- lijk is, dat grote problemen zullen rij- zen.

MINISTER KORTHALS

•••••. goedkoper telefoneren ...•

SHIRTS

(ook in grijs) In 3 mouwlengten

ook in NO IRON vanaf in DACRON (3 mouwlengten)

DEN HAAG

19/⁵ 35.··

Laan van Meerdervoort 280a • Telef. 336418

20 AUGUSTUS !960 - PAG. 2

B

ij de behandeling van de PTT-be- groting in de Eerste Kamer heeft mr. J. de Wilde weer zijn bezwaren uiteengezet tegen de interne financiering van het PTT-bedrijf. Hij acht het on- juist de gebruiker van heden V•ia de ta- rieven te laten betalen voor toekomstige uitbreidingen.

Minister .Korthals verklaarde op 19 ju- li in theorie veel voor de redenering van de heer De Wilde te voelen. De praktijk noopt er echter toe nog weleens daarvan af te wijken. Het iis nu 0en- maal helaas niet zo, dat voor elk~ reële investeringsbehoefte op elk ogenblik vol- doende kapitaal beschikbaar is. De mi- nister was van mening, dat in de prak- tische situatie van het heden het be- lang van de PTT-gebruikers meer ge- diend is door hen iets te laten bijdr.agen in de financiering an de expansie van het bedrijf, dan door hen met lagere tarieven een minder voldoende dienst- betoon te bieden. Bij de studie over een wijziging van de status van de PTT zal echter aan de zienswijze van mr.

De Wilde de nodige aandacht worcle:1 geschonken.

Belangrijk was de mededeling van mi- nister Korthals, dat hij de huidige ge- bruikers tegemoet wil komen door een verlaging van de lokale en interlokale tarieven voor telefoqngesprekken met 4 procent, waardoor deze weer de hoogte zullen krijgen van de tar.ieven van YÓór 1957. Als datum van ingang gaan !.ijn gedachten naar 1 november a.s.

V.v.D.

Generaal Schuurman overleden

Bij het opmaken van ons blad bereikte ons tot ons groot leed_

wezen het bericht, dat onze Haag- se geestverwant de Lt.-Gen. b.d.

W. J. C. Schuurman, na op 21 ju- li te zijn aangereden, op 15 aug. is overleden. Op de betekenis en de persoon van Gen. Schuurman, die reeds voor de oorlog ook in de Vrijheidsbond en de Liberale Staatspartij een belangrijke plaats innam, hopen wij in ons volgende nummer terug te komen.

GEVAAR VOOR TEXEL

Het eiland Texel behoort tot een van onze schoonste eilanden en het is daarom te begrijpen, dat het vreemdelingenverkeer en het toe- risme in de na-oorlogse jaren een bijzonder hoge vlucht hebben geno- men.

Wij waren jaren niet op Texel geweest, maar wij kunnen best be- grijpen, dat duizenden landgenoten en vreemdelingen daar verstrooi- ing zoeken. De aantasting van het landschap, die wij dezer dagen constateerden, vervult ons echter

met ernstige zorg.

In ongelimiteerd aantal en op rijen naast en achter elkaar wor- den daar weekend-huisjes ge- bouwd die, als het in deze omvang doorgaat, weldra een gevaar en een ramp voor Texel zullen worden.

Stellig, het sociale toerisme is van deze tijd en wij begrijpen vol- ledig de noden en behoeften, die het sociale toerisme stelt, maar men dient er voor te waken, dat de tegemoetkoming aan dit toeris- me niet gaan ten koste van de schoonheid van het landschap. En dat nu is op Texel het geval.

Wij zoude:p. daarom degenen, die de zeggenschap hebben over het Texelse territoir, de dringende raad willen geven op korte termijn die maatregelen te nemen die de uitwassen, zoals. wij deze zelf heb- ben geconstateerd, niet verder la- ten voortwoekeren. D.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

20 AUGUSTUS 1960 PAG. 3

W U steller1 V voor:

Dr. P. G. VAN DE VLIET ons nieuwe Eerste Kamerlid In memoriam

Eerst dezer dagen bereikte ons het droeve bericht, dat de heer J.

Westra, voorzitter van de afdeling Costerbeek van onze Partij, aldaar op 22 juli j .I. na een korte ernstige ziekte op 63-j arige leeftijd is over- leden.

Het zal in onze lezerskring ongetwij- feld met vreugde zijn begroet, dat bij de jongste verkiezi11gen voor de Eerste Kamer de V.V.D.-fractie met één zetel is versterkt. Dit betekent, dat de V.V.D. thans 8 stoelen in de Senaat bezet ,al is deze getalsterkte helaas maar een flauwe afspiegeling van die in de Tweede Kamer, waar onze posi- tie in verhouding veel sterker is.

Maar goed, daar zullen wij thans niet op ingaan. Belangrijk.er is op het ogenblik de vraag: Wie zal onze libe- rale fractie in de Eerste Kamer komen versterken?

Men kent het antwoord reeds uit de dagbladen. Het is dr. P. G. van de Vliet uit Hilversum. Ongetwijfeld zeer bekend in zijn onmiddellijke omgeving, maar wellicht minder bekend bij de velen, die buiten het Gooi wonen.

Daarom leek het ons nuttig eens met dr. van de Vliet een praatje te gaan maken. En zo togen we op één van onze meest sombere en regenachtige vakantiedagen naar Hilversum. Het was wel even zoeken, maar weldra stonden we op de stoep van zijn woning in de - althans naar onze indrukken - bij- zonder rustig gelegen Surinamelaan.

En eerlijk gezegd... we verkeerden wel een beetje in -spanning, want ook wij. hadden nog nimmer met onze nieu- we afgevaardigde in de Senaat kennis gemaakt.

Onze Senator deed ons zelf open en reeds bij de begroeting was het IJS

volkomen gebroken. Want dr. van de Vliet is een bijzonder innemend man, waarvan iets gemoedelijks uitgaat en waarbij vooral de menselijke eenvoud opvalt.

Gegeven deze omstandigheden was het niet moeilijk tot een genoeglijk gesprek te komen, waarbij een goede s'igaar welkome diensten bewees.

"Mijn levensloop? Welnu, geboren in Amsterdam in 1902. Daar ook de lagere school bezocht en toen naar de h.b.s. op de Keizersgracht. Dat is een van de oudste h.b.s.' en in Nederland.

Een aardige bijzonderheid is, dat deze h.b.s. een galerij bezit waarin de por- tretten van diverse beroemde oud-leer- lingen hangen zoals van Ir. C. Lely, van Willem Kloos en andere Tach- tigers. En het interessante is, dat er ook een portret van onze Partijvoor- zitter prof. Oud hangt!

Enfin, na de h.b.s. ging ik naar de Gemeentelijke Universiteit van Am- sterdam waar ik in de wis- en natuur- kunde met hoofdvak scheikunde stu- deerde. Ik promoveerde in 1924 en werd toen leraar in Den Helder en daarna, in 1927, leraar aan de Gem.

H.B.S. te Hilversum".

"En, dat bent U ook nu nog, naar ik meen?"

Neen, reeds tijdens mijn studietij cl, in 1922, behaalde ik de akte M.O.

Boekhouden en in later jaren heeft mijn belangstelling zich meer en meer in de richting van de handelsweten-

(Vervolg van pag. 1)

schappen verplaatst. Zo werd ik o.m.

- het is een hele mondvol - secreta- ris van de Stichting Nederlandse A_s- sociatie voor Praktijkexamens - e n die taak is langzamerhand tot een fulltime job uitgegroeid, zodat ik in 1950 het leraarsambt er aan moest geven.

Daarnaast ben ik nog lid of voorzit- ter van allerlei examencommissies op comptabel gebied, voorzitter van de Landdag voor het Economisch Onder- wijs, secretaris van de N ederlandsche Unie van Accountants en nog zo van allerlei.

"En wanneer bent U zich met de actieve politiek gaan bezighouden?"

Dat was kort na de oorlog bij de oprichting van de Partij van de Vrij- heid. Ik behoorde tot de mede-oprich- ters van de afdeling Hilversum en ik heb in het bestuur ook diverse functies vervuld. Op het ogenblik ben ik nog voorzitter van de plaatselijke afdeling van de V.V.D.

In 1953 werd ik tot lid van de ge- meenteraad gekozen en in 195 7 werd ik fractievoorzitter van onze 5-mans- f ractie. Het was een feest, deze fractie

AM

1n 1958 tot 9 personen te zien uit- groeien.

Tot zover dr. van de Vliet, die naar wel duidelijk blijkt, een behoorlijke·

staat van dienst in de politiek achter de rug heeft. Een groot voordeel, waar- door het hem ontegenzeggelijk mak- kelijker zal vallen zich in de Eerste Ka- mer te bewegen dan iemand zonder practische politieke ervaring.

"Wanneer hoorde U eigenlijk, dat U tot lid van de Eerste Kamer werd benoemd?"

Dat ging wel bijzonder snel. Ik hoorde het n.l. nog diezelfde Vrijelag- middag om vijf voor half één van me- juffrouw Van Everdingen, die bij de loting aanwezig was. Onmiddellijk na- dat de uitslag bekend was, belde zij mij op".

"En hoe gaat het nu met Uw overige werkzaamheden?"

"Enige dingen zal ik wel moeten laten schieten, maar mijn raadslidmaat- schap houd ik in elk geval aan".

En hiermee waren we al aardig wat aan de weet gekomen. Maar toch had onze nieuwe afgevaardigde nog niet al- les verteld. Zo zweeg hij over het .feit, dat hij in 1954 was benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. Wel werd het gesprek voortgezet over aller- lei politieke en partij -aangelegenheden, waaruit duidelijk bleek, dat in den hui- ze van de Vliet veel over deze zaken wordt gesproken. Zo is de zoon van dr. van de Vliet vice-voorzitter van de plaatselijke afdeling van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie.

Een militant liberaal millieu bij uit- stek dus, .waar het aangenaam toeven is.

Wij zijn ervan overtuigd, dat wij in en buiten de Eerste Kamer nog zeker van . de nieuw gekozen afgevaardigde zullen horen.

Wellicht vormt dit prettige gesprek, dat wij met dr. van de Vliet mochten hebben, een passende introductie voor onze lezers, aan wie wij bij deze onze nieuwe Senator graag hebben voorge-

steld. G.S.

,,

r FRIESCH-GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK

N.v.

EN AANGESLOTEN BANKEN

Amsterdam - 's-Gravenhage - Rotterdam - Groningen - Arnhem

PANDBRIEVEN

EEN VEU .. IGE EN RUSTIGE BELEGGING

Niet alleen voor zijn gezin, maar ook voor de afdeling Costerbeek van de VVD is zijn heengaan een zware slag.

Sinds de oprichtingsvergadering der afdeling was de heer Westra bestuurslid; jarenlang heeft hij het voorzitterschap bekleed. Tot 1958 maakte hij bovendien deel uit van onze gemeenteraadsfractie in Oos- terbeek. Voorts had hij zitting in de

plaatselijke Middenstandscommis- sie. Ook in het sociale leven van Costerbeek was de heer Westra geen onbekende.

Voor de verbreiding van de libe- rale beginselen heeft hij zich steeds met al zijn kracht ingezet. Veel moeite gaf hij zich voor het werven van nieuwe leden en voor de ver- spreiding van "Vrijheid en Demo- cratie". Zijn heengaan laat in de gelederen van onze Partij een leegte achter. Hij ruste in vrede.

Zondagnacht, 7 augustus j.l. is in de leeftijd van 68 jaar te Heeren- veen overleden mevrouw J. Knip- horst-Kicstra.

Wijlen mevrouw Kniphorst heeft vanaf 1953 tot een maand voor haar overlijden deel uitgemaakt van on- ze gemeenteraadsfractie te Heeren- veen. Haar- belangstelling ging vooral uit naar alle kwesties, het onderwijs betreffende. Zij had dan ook o.m. zitting in de commissie voor onderwijszaken van de ge- meenteraad. Met name op dit ge- bied is door haar zeer veel waarde- vol werk verricht.

Daarnaast heeft zij veel gedaan voor de bundeling der liberale krachten in Heerenveen en omge- ving, o.m. als voorzitster van de Vrouwen in de VVD aldaar.

Niet alleen op politiek gebied was mevrouw Kniphorst actief. Zo be- kleedde zij ook het voorzitsterschap van de plaatselijke afdeling van de Vereniging van Huisvrouwen. Met haar is een waardevol lid van onze Partij heengegaan.

Zij ruste in vrede.

Commerciële Televisie

Met genoegen hebben wij een dezer da- gen gekeken naar het televisie-program- ma over Scheveningen. Dat was knap opgezet en werd met vaart gebracht.

Men kreeg de indruk, dat het Gevers Deynootplein in een soort Piccadilly Cir- cus was veranderd.

Maar toch moet ons één opmerking van het hart. Waarom heeft de A.V.R.O.

toch bezwaren tegen comerciële tele- visie, waar zij in het programma, dat zij over Scheveningen bracht, bij herhaling reclame maakte. Zo werd één der Indi- sche restaurants met name genoemd en was op een fles jenever duidelijk het merk te onderkennen.

Het zijn maar vragen, maar wellicht kunnen zij gevoegd worden bij de vele vragen, die de laatste tijd zijn gerezen over het vraagstuk van de commerciële televisie en de niet te begrijpen houding van de A.V.R.O. hier tegenover.

D.

Dat de minister zich hiervoor tot de Raad voor de Emigratie heeft gewend, is op zichzelf verklaarbaar. Deze raad heeft immers juist tot taak, de minister "op diens verzoek of eigener beweging van advies te dienen omtrent aange~

legenheden van algemene aard betreffende emigratie".

ganen als de Algemene, de Katholieke en de Christelijke Emigratie-Centrales, welker finan- ciële inkomsten mede worden gevormd door de premie der aangemelde emigrant, die door de Staat wordt betaald.

Vice-voorzitter van de Emigratieraad is mr.

ir. B. W. Haveman, regeringscommissaris voor de Emigratie.

Het advies is dus inderdaad gevraagd aan een lichaam, waarin de belanghebbenden bij het onveranderd voortbestaan van de tot nu toe gevolgde politiek een sterke invloed uitoefenen.

Wij hopen er ondertussen maar het beste van. Aan de feiten, zoals zij thans liggen en aan de duidelijk gewijzigde publieke opinie zal ook de Raad voor de Emigratie toch niet geheel blindelings voorbij kunnen gaan.

Een ombuiging van het emigratiebeleid lijkt ons heel wat actueler en noodzakelijker dan de invoering van een algemene kinderbijslag-

"verzekering", waarbij a 11 e Nederlanders, ook de ongehuwden (en zelfs de ongehuwde wer- kende vrouwen van oudere leeftijd) en echt- paren wier huwelijk kinderloos moet blijven, worden betrokken.

Toch kunnen wij het wel met "De Telegraaf"

eens zijn, dat de minister hiermee enigermate

"bij de duivel te biecht'' gaat.

* • ..

D

e Raad voor de Emigratie bestaat immers uit Kroonleden en gewone leden, welke laatsten zijn aangewezen door de emigratie-ar-

Het zou ook naar onze mening i:ti dit geval aanbeveling hebben verdiend, dit vraagstuk dat ook een sterk e con om is c h aspect heeft, voor te leggen aan de Sociaal-Economi- sche Raad of nog beter aan een speciaal voor dit doel in te stellen commissie.

Wat ons betreft had het nieuwe Kabinet goed O'edaan ook dit erfstuk van vroeger regerings- beleid {minister Suurhoff en staatssecretaris Van Rhijn) buiten de deur te zetten.

A.W.A.

VRIJHEID EN DEJYLOU!{A'l'l.E 20 AUGUSTUS 1960- PAG. 4

Het noorden van ons land

BIJNA JAAR

Mr. dr. R. H. baron de Vos van Steenwijk:

"Hier

^{IS •}

mooi werk voor ons te doen!"

Betonpaal·

funderingen

Dr. A. l{uyper, de onderg·ang van het liberalisme willende voorspellen, zeide, dat het bestemd scheen om op Drentlle's oirmenlanden uit te sterven.

kernen niet te groot maakt en of het niet beter zou zijn de krachten 0p rnin·

der plaatsen te concentreren. Deze in- dustrialisatie in onze buitengewesten is dringend nodig, wn men de achteruit- gang van de bevolking in dit gebied, die als een dreigend gevaar in de lucht hangt, tegengaan. Wij moeten de ont·

volking van onze meer afgelegen stre- ken zien te voorkomen en zorgen, dat wij hier niet de toestand krijgen van Frankrijk,. waar het platteland ontvolkt is, zodat men spreekt van Paris et Ie désert français.

OOK IN KELDERS Deze uitdruldrïng geeft blijk van weinig waardering voor één van onze provinciën,

maar bovendien, wat heeft dr. Kuyper zich vergist! Waut ook in deze provincie heeft de liberale partij blijk gegeven van een opleving, al hadden wij deze gaarne luachtiger g·ezien. En in ieder geval geeft de J.O .V.D.-, onze jong·erenorg·anisatie, in deze streek blijlr van een opgewelrt leven.

STALEN PALEN DAMWANDEN GRONDONDERZOEK

DE WAALPALEN

Toen ik destijds als Commissaris der Koningin naar Drenthe ging en vóór mijn vertrek uit den Haag afscheid ging ne-

men van de Minister, die de verant- woordelijkheid voor mijn benoeming op zich had genomen, Minister Ruys de Bee- renbrouck, zeide deze tot mij: Denkt u er om, dat u in uw provincie voor- al aandacht wijdt aan de periferie van het gewest, aan de afgelegen streken.

Dit was een zeer juiste raad. Ditzelf- de geldt ook voor het Rijk. Aan het centrum van het land wordt voldoende aandacht gewijd. Als deel van het Re- geringsapparaat, maar ook als politieke partij moeten wij er voor waken, dat de afgelegen streken van ons vaderland :-~iet

verwaarloosd worden. Toen wij enkele jaren geleden in de Kamer met kra<!nt opgekomen waren voor de buitenlandse verbindingen van het Noorden, met na- me voor de zo lang verwaarloosde spoor- wegverbinding van Groningen met Bre- men, schreef een van de Groningse dag- bladen, dat het zo jammer was, dat wij niet meer het oude districtenstelsel had- den, waarbij iedere streek zijn eigen :;f- gevaardigde had, die opkwam voor de belangen van zijn district en waarbij men de waarborg had, althans kon hebben, dat men niet vergeten werd.

Het veranderde Drenthe

Thans eerst iets over Drenthe. Wie in een aantal jaren dit gewest niet bezocht heeft, zal verbaasd staan over de ·ver- anderingen, die er hebben plaats gegre- pen. De werkverschaffingswerken heb- ben aan deze provincie een geheel an- der aanzien gegeven. Door de zorg van het Staatsbosbeheer zijn er uitgestrekte bossen aangelegd en door de energie van de ingezetenen zijn verschillende instel- lingen verrezen, die Drenthe tot een ge- liefd recreatiegebied maken. Ik denk b.v.

aan het openluchtspel in Diever, waar ieder jaar Shakespeare-voorstellingen in de bossen plaats vinden. Ik denk ook aan het prachtige Noorder Dierennark te Emmen, dat jaarlijks duizenden be- zoekers trekt. En beide instellingen z1jn tot stand gekomen en worden geëxp.loi- teerd zonder enig overheidssubsidie.

Daarnaast heeft ook het Rijk voor de oprichting van nieuwe instellingen ge:- zorgd. Ik noem als zodanig b.v. de Vuil- afvoermaatschappij V.A.M. te Wijster en de Rijksluchtvaartschool te Eelde, die een ereplaats inneemt onder deze inst2l- lingen in West-Europa. Maar in de eer- ste plaats blijft Drenthe een agrarische provincie en zal er voor moeten wor- den gezorgd, dat de landbouw op een gezonde basis blijft gevestigd. In moei- lijke tijden kan b.v. de melksteun niet worden ontbeerd. Het is onjuist te be- togen, dat de melkproductie moet wor- den ingekrompen. Deze is door de ont- wikkeling van de landbouwers, dank zij ook ons landbouwonderwijs voortdurend vooruitgegaan en op een hoog peil ge- komen. Een eventuele inkrimping zou aan het buitenland zeer welkom zijn en de vermindering van onze productie zon door andere landen worden overgenomen.

Nu is de positie van onze landbouw- gewesten in zover gewijzigd, dat de zo noodzakelijke mechanisatie iin de land- bouw de behoefte aan het aantal arbeids- krachten in die tak van bedrijf voort- durend minder doet worden, zodat een groot deel van de landbouwende bevol- kmg geen gelegenheid meer heeft om in deze tak van bestaan werkzaam te zijn.

Alzo dus ook hier de noodzaak van in- dustrialisatie.

De industrialisatie

Toen na de eerste wereldoorlog in Drenthe grote werkloosheid ontst•Jnd, heeft men ook getracht verschillende in- dustriëen voor deze provincie te inte- resseren en moeite gedaan hen er toe te brengen in deze provincie bedrîjve::~

te vestigen. Maar men vond toen daar- voor geen gehoor. De industriëlen in an- dere delen van het land voelden daar

niets voor en zeiden: Zend ons de ar- beiders liever toe, opdat zij in onz;:, be- drijven te werk gesteld kunnen worden.

Zo emigreerden tal van arbeiders naar de Staatsmijnen, naar Philips, naar Twen- te en de bevolking van de gemeente Emmen daalde aanzienlijk. Maar toen later de depressie kwam, werden velen van hen ontslagen en keerden 3ij weer naar Drenthe terug. Na de tweede we- reldoorlog was de toestand anders. Dank zij onvermoeide pogingen o.m. van de actieve burgemeester van Emmen, lVIr.

Gaarlandt, gelukte het om de A.K.lJ. te bewegen een groot bedrijf in de gemeen- te Emmen te vestigen, waar tal V;:Jn arbeiders werk vonden en gewOJardecr- de arbeidskrachten bleken te zijn. Toen het ijs eenmaal gebroken was, kwamen er meerdere bedrijven; zo is het Luid- Oosten van de provincie bezig zich om te vormen tot een industrie-centrum en dezelfde ontwikkeling door te maken als Twente een honderd jaar geleden.

Nu werkt de Regering deze ontwikke- ling in de hand door de vestiging van industriekernen, al komt de vraag wel eens op, of men het aantal van deze

Goede perspectieven voor Groningen

Ook in Groningen doet zich hetzelîde verschijnsel voor. Hier heeft de intlustri·

alisatie van de meer afgelegen ~treken

een krachtige stoot gekregen o.m. c.loor de vestiging van de sodafabriek in Delf·

zijl. Door de verbeterde verbinding met Noord-West-Duitsland, waartoe wij krach- tig hebben medegewerkt, is de basis voor een gezonde internationale economisc;'le ontwikkeling gelegd en een krachtige Im- puls verwachten wij ook van de indijking van de Lauwerszee. Wij kunnen vns t:e- lukkig prijzen, dat Minister Korthals ein- delijk de beslissing daartoe genomen heeft en het is onbegrijpelijk, dat er blijkbaar zoveel tegenwerkende krachten zijn geweest, die· deze beslissing m lang tegengehouden heoben. En nog moet•óm wij waakzaam zijn. De beslissing 1s ge- nomen, maar met enige slagen ,om de

A'DAM, GEN. VETTERSTR. 58, TEL 81810-87414 R'DAM, THURLEDEWEG 19,

TEL. 65219

arm. Als voorwaarden zijn genoemd bij- dragen van de belanghebbende tJt·ov,l'l- ciën en een bevredigende regeling met de belanghebbenden ten aanzien van de aanwasrechten. Ik hoop, dat de eisen, die ten aanzien van de financële bijdra- gen worden gesteld, de redelijke gren- zen niet te buiten zullen gaan ea het is mede de taak van onze partij om te- gen excessen op dit gebied te waken.

Onjuist acht ik de voorwaarde ten aan- zien van de aanwasrechten. De tot8tand- koming van een werk, dat voor Gromngen en Friesland van zo eminent belanr; is, moet niet afhankelijk worden gesteld van een overeenstemming, die met partien- lieren moet worden bereikt, al kan 1k er mede instemmen, dat in deze naar een bevredigende regeling wordt gestree.fd.

Als -ik nu de situatie van het Noor- den van het land overzie, dan is er voor onze partij mooi werk te doen. Wij moe- ten blijven opkomen voor de streke''l, die onze hulp zo nodig hebben, zoals het al zo vaak onze taak is geweest op te ko- men voor minder bedeelden en ·voor ge- bieden met een minder kapitaalkrachti- ge bevolking.

DE VOS VAN STEENWIJK

'S<><><><><><><><><><><><><><X><X><><><><X><><><><><X><><><X><><X><><><><><><><><><>/<><><><><><><X><><X> ·ï<><><><><><><><><><><X><><><><><X><><><><X><><><>

<> . <>

I Navolging aanbevolen I

<> <>

<> <>

8 ^Û

p initiatief van de Vereniging door de talrijke aanwezigen gevolgd <>

<> · van Huisvrouwen, afd. Haar- werd. <>

<> ~

<> lem, in samenwerking met andere .Een heel ander menu kregen de v

8

vrouwenorganisaties, o.a. die van de Haarlemse dames voorgeschoteld

8

8

Vrouwen in de VVD groep Kenne- toen de wethouder van onderwijs,

g

<> merland-Z., werden 8 middagbij- de heer D. J. A. Geluk, sprak over: <>

<> k d Copie voor deze> rubriek te :enden naar: <>

8

~<> een omsten georganiseer over de "Ons onderwijs in de huidige ont- Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- ~<>

v gemeentelijke huishouding, die bij wikkeling van de maatschappij".

d e vrouwen zeer gro e t b 1 e angste-1 D . 1verse sc 100 typen wer en espro-l l d b atraat 16, Haorl:"m.

§

ling trokken. ken en daarbij gewezen op de eis,

De Haarlemse burgemeester mr. dat er voldoende gedifferentieerde "Wat doet de keuringsdienst van ~ 0. P. F. M. Cremers hield de eerste schooltypen moeten zijn. waren voor de huisvrouw?" Het ^v

8

inleiding. in de historische graven- .Een bijzonder aardige titel had werk van de keurmeester in fabrie-

g

8

zaal, die als titel droeg: "Dat demo- wethouder W. F. Happé aan zijn ken, bedrijven en winkels werd on- ~

8

cratische gemeentebestuur". causerie gegeven, n.l.: "Van grafe- der de loep genomen. Bij waarschu- v

g

Burgemeester Cremers legde er de lijk strijdperk tot randstedelijk tijd- ·wingen bleef het niet alleen, tal-

8

<> nadruk op, dat de democratie een perk". Het was een historische te- rijke processen-verbaal werden in het

8

8

kwestie is van diep geworteld en rugblik en een blik in de toekomst, afgelopen jaar gegeven.

8

gegrond vertrouwen. hoe Haarlem zich in de komende De serie lezingen over de gemeen-

8

₀

0 jaren zal ontwikkelen als stad in de telijke huishouding werd afgesloten <>

<> Vertrouwen moet er zijn tussen randstad Holland.. met een lezing door de gemeente-

8

<> kiezer en partij, tussen de raads- .E 1 1 ^{d d cl} secretaris, mr. H. .E. Phaff, over: <>

8

leden en tussen de wethouders. De en ge lee an er on erwerp snee ~

0 de hoofdinspectrice van politie, mej. Haarlem uit een bestuurlijk oog- ^v

<>. geme~nteraad is er ook voor de mr. C. ]. Krim aan, toen zij sprak punt", Een dringend beroep deed

8 8

open aarheid, want zonder open- over: "De kinderpolitie". Zij wees mr. Phaff op de aanwezigen om ac- <>

8

^baarlleid is geen democratie moge- er op, dat de jeugd allereerst be- tief mede te werken in de gemeente

8 8

^lijk. schermd dient te worden tegen de (b.v. in ziekenhuizen, bejaardenwerk ~

<> De tweede spreekster, mevr. mr. buitenwereld en vervolgens tegen- en jeugdzorg). v

g

^{.E. A. J.} Scheltema-Conradi, gunde z· h 'f De opzet 01 b 1 t 11' t k

g

<> de dames een blik in haar wethou-

~veerH~~r1: 1 ^~;s;

directeur van Open- ken bij de

11

Haea;{:~~s: ~~~rg=r~:e~

^<>

8

derspottefeuille van volksgezond- bare Werken, ir. c. Ch. van der voor de gemeentelijke huishouding

8 8

heid, sociale zaken, openbare lees- Vlis hield een inleiding onder de was zeer zeker, gezien de grote op-

8

~ zaal, de bibliotheek en het archief. titel: "Van stadstimmerwerf tot be- komst, geslaagd. <>

0 !J3ijzonderheden vertelde de wet- drijf van openbare werken". Na een Het is aan te raden ook in andere ~

g

houdster over de schoolartsendienst, historische inleiding stond spreker plaatsen een dergelijke lezingen-

<> de jeugd-psychologische en jeugd- uitvoerig stil bij het tot stand komen serie te organiseren. Middagen zijn

g

pschiatrische dienst- en de G.G.D. van een uitbreidingsplan. waarschijnlijk het meest geschikt.

8

<> Al met al een boeiende lezing Het was de directeur van de Keu- Welke groep van de V rouwen in

8

8

"Over de omvang en betekenis van ringsdienst van waren ,dr. G. Tierie, de VVD neemt het initiatief? <>

<> mijn portefeuille", die met aandacht die als onderwerp gekozen had: I. B.-V.

8

0 <>

<> <>

~<><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>~<><>~<><><><><><><><>~<><><><><><><><><><><><><><><>O<><><><><><><><><>