ledezeggenschap in academiscl®
behoeft gefl
Wachten op WOl)
De academische ziekenhuizen kennen sinds 1988 een geheel eigen
medezeggenschapsregeling met een aparte bedrijfscommissie
met uitgebreide bevoegdheden. In dit artikel wordt deze regeling
beschreven en worden de eerste uitspraken van de bedrijf
scom-missie besproken. Medewerker Guus Heerina van Voss komt tot
de conclusie dat de medezeggenschap in de academische
zieken-huizen goed f unctioneert, maar dat er eigen! ijk geen reden is om
een ander regime te handhaven dan het normale WOR-regime.
Dat geldt immers toch al voor de bijzondere academische
zieken-huizen.
Guus Heerma van Voss.
Sinds 1988 kennen de academische ziekenhuizen een eigen medezeggen-schapsregeling. Daarvoor was er een jarenlang slepende discussie over de vraag hoe in deze sector de medezeg-genschap vorm moest worden gege-ven. Dit had ermee te maken dat de academische ziekenhuizen onder drie verschillende regelingen vallen: on-derwijsregelingen, ambtenarenrege-lingen en (voor zover het betreft de bij-zondere universiteiten) ook de WOR. De Regeling Medezeggenschap Aca-demische Ziekenhuizen (RMAZ) is een zelfstandige regeling die alleen be-trekking heeft op de Rijksacademi-sche ziekenhuizen. De WOR is van toepassing op de ziekenhuizen van de Vrije Universiteit in Amsterdam en de Katholieke Universiteit van Nijme-gen. Het ziekenhuis van de Universi-teit van Amsterdam valt onder ge-meentelijke regelingen. De RMAZ is een eigensoortige regeling, maar bij het vaststellen is de WOR als richt-snoer gebruikt.
Op een aantal punten wijkt de RMAZ afvandeWOR.
Allereerst is er een afwijkende termi-nologie: zo heet de ondernemingsraad medezeggenschapsraad. Ook overi-gens is de regeling aangepast aan de
specifieke aspecten van de academi-sche ziekenhuizen.
Belangrijker is dat de centrales van overheidspersoneel een bijzondere positie hebben, omdat is afgezien van het in de ambtenarenij gebruikelijke plaatselijke georganiseerd overleg. Daarom hebben de centrales van over-heidspersoneel recht op een plaats in de medezeggenschapsraad als zij mi-nimaal 30 stemmen halen, ook al halen zij niet de kiesdeler. Daarnaast hebben adviseurs van de centrales het recht om de vergaderingen bij te wonen. Het is dus mogelijk dat de medezeggen-schapsraad ook een aantal taken op het gebied van de arbeidsvoorwaar-den behartigt dat eiders in hanarbeidsvoorwaar-den ligt van het plaatselijke georganiseerd overleg.
De rechtsbescherming die de regeling biedt is iets uitgebreider. Zo geldt een ontslagverbod niet alleen voor leden van de raad. Het geldt ook voor kandi-daten en oud-leden (gedurende twee jaar), die in de WOR alleen een extra toets hebben door de kantonrechter.
Een belangrijke afwijking betreft de beroepsmogelijkheid. Voor de be-roepsprocedure is een
'Bedrijfscom-missie Academische Ziekenhuizen (Bedaz)' ingesteld. Ondanks de gelij-kluidende naam heeft de Bedaz niet dezelfde positie als een Bedrijfscom-missie in de zin van de WOR. De taak van de Bedaz is breder: deze moet met name ook uitspraak doen in geval van geschil tussen bestuur en Medezeg-genschapsraad over advies- en instem-mingsrecht.
De Bedaz vervult dus voor het advies-recht in feite de rol die de Onderne-mingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam vervult in de WOR. De Be-daz kan dezelfde voorzieningen tref-fen als die rechter, zoals de verplich-ting het besluit in te trekken, een bod om het uit te voeren en de ver-plichting om de gevolgen ongedaan te maken.
Ten aanzien van het instemmingsrecht vervult de Bedaz de rol van de kanton-rechter. Hij kan vervangende goed-keuring geven indien de medezeggen-schapsraad de instemming weigert. Aangezien de regeling geent is op de WOR zoals die tot 1990 gold, zijn toet-singscriteria hier niet opgenomen. Evenmin is er bemiddeling en advies vereist van een andere instantie, al is het denkbaar dat de Bedaz die rol ook op zieh neemt.
Daarnaast vervult de Bedaz de rol die de bedrijfscommissie onder de WOR tot 1990 vervulde op het gebied van goedkeuring van reglementen en der-gelijke.
ί ziekenhuizen
ι aparte Status
t-regime
onafhankelijke rechter. Een dergelijk besluit zou mijns inziens aan anderen moeten worden opgedragen, bijvoor-beeld de ambtenarenrechter. Boven-dien is de toetsingsgrond te mager (al-leen strijd met het recht en geen volle-dige herbeoordeling). Niettemin gaat deze mogelijkheid al verder dan de medezeggenschapsregelingen voor ambtenaren, die helemaal geen moge-lijkheid kennen van beroep op een ex-terne instantie.De Bedaz bestaat uit vijf leden. Twee daarvan worden benoemd door de be-sturen van de Academische ziekenhui-zen en twee door de centrales van over-heidspersoneel. De voorzitter wordt benoemd door de besturen en centra-les gezamenlijk op voordracht van de leden.
De Bedaz heeft inmiddels twee uit-spraken gedaan, te weten een over het advies- en een over het instemmings-recht.
De eerste uitspraak had betrekking op de afstoting van een slagerij door een ziekenhuis. De medezeggenschaps-raad had in deze kwestie geadviseerd de slagerij te behouden. Zo zou het ontbreken aan goede argumenten voor de afstoting, was de moeilijke si-tuatie door het bestuur zelf in de hand gewerkt en ontbrak een toetsing aan de eisen waaraan een slagerij zou moeten voldoen. De Bedaz stelde vast dat de door de nieuwe regeling voorgeschre-ven procedures niet precies waren ge-volgd. Was dit wel gebeurd dan had wellicht ongenoegen kunnen worden vermeden. Overigens werden de be-zwaren van de medezeggenschaps-raad verworpen. Voor financiering van de slagerij in de toekomst zou on-voldoende ruimte aanwezig zijn. Bo-vendien had geen enkel ander
zieken-Het Nijmeegse Radboudziekenhuis heeft als een van de weinige bijzonde-re academische ziekenhuizen al een gewone ondernemingsraad (Foto Jan van Teeffelen)
huis een slagerij. De aangevoerde ar-gumenten voor opheffing waren vol-doende. Ook de gevolgen voor het per-soneel konden de toets der kritiek doorstaan.
Het tweede geschil betraf de vraag of een 'studiegids bijscholing bekwaam-heidsverklaringen' onderhevig is aan het instemmingsrecht. Het zou vol-gens de medezegvol-genschapsraad een regeling zijn op het gebied van de per-soneelsopleiding of de personeelsbe-oordeling. Dit werd door het bestuur bestreden. De Bedaz oordeelde in een breedvoerig gemotiveerd oordeel dat de studiegids elementen bevatte van een regeling op het gebied van perso-neelsopleiding, doch geen op het ge-bied van de personeelsbeoordeling. De Regeling Medezeggenschap Aca-demische Ziekenhuizen heeft met de eerste uitspraken van de Bedrijfscom-missie Academische Ziekenhuizen
la-ten zien te kunnen functioneren op een met de WOR vergelijkbare wijze. De vraag is dus vooral of in de toekomst niet verder moet worden gegaan in de richting van de WOR-regeling. Met name een aanpassing aan de wijziging van de WOR van 1990 ligt op körte
ter-mijn in de rede. Inmiddels is er nauwe-lijks een goede reden voor een aparte regeling voor academische ziekenhui-zen ten opzichte van de WOR. De WOR functioneert immers ook al in de bijzondere academische ziekenhui-zen. Maar het zal wellicht duren tot de aangekondigde aanpassing van de ambtelijke medezeggenschapsrege-lingen in de richting van de WOR voordat dit ook voor de academische ziekenhuizen zal gebeuren. Voorlopig is het goed te weten dat er een betrek-kelijk goede regeling is en een onaf-hankelijke geschilleninstantie die haar visitekaartje heeft afgegeven. <
