Vraag nr. 170 van 11 mei 2005
van mevrouw MARIJKE DILLEN Rookstopbegeleiding – Initiatieven
Intensieve rookstopbegeleiding is bijzonder belangrijk en past in de bevoegdheid van de minis- ter inzake preventie.
1. Er zijn vier eenheden voor gespecialiseerde intensieve rookstopbegeleiding in Vlaanderen, gelokaliseerd in de universitaire ziekenhuizen.
Worden deze eenheden door de minister onder- steund?
Welke financiële middelen worden hiervoor vrij- gemaakt?
Heeft de minister initiatieven genomen om hier de drempel te verlagen? Zo ja, welke?
Worden er initiatieven genomen om dit initia- tief uit te breiden naar regionale ziekenhuizen?
2. De LOGO's (lokaal gezondheidsoverleg) kun- nen hierbij eveneens een belangrijke rol spelen.
De Vlaamse Gezondheidsraad pleit in zijn jaar- verslag voor een bijscholing tot rookstopconsu- lent.
Zijn er op dat vlak reeds concrete initiatieven genomen?
Antwoord
Intensieve rookstopbegeleiding is bij zonder belangrijk en past in de bevoegdheid van de minis- ter inzake preventie.
1. Er zijn vier eenheden voor gespecialiseerde inten- sieve rookstopbegeleiding in Vlaanderen, geloka- liseerd in de universitaire ziekenhuizen. Worden deze eenheden door de minister ondersteund?
Welke financiële middelen worden hiervoor vrij- gemaakt? Heeft de minister initiatieven genomen om de drempel te verlagen? Zo ja, welke? Worden er initiatieven genomen om dit initiatief uit te breiden naar regionale ziekenhuizen?
U stelt terecht dat rookstop een belangrijk onderdeel is van een effectief tabaksbeleid.
De consensus daaromtrent is algemeen, zowel internationaal als op Vlaams niveau. Het is bewezen dat stoppen met roken leidt tot aan- zienlijke gezondheidswinst en er is ondertussen ook voldoende onderzoek over de effectiviteit en efficiëntie van de verschillende methoden.
Het leeuwendeel van de acties van de Logo’s rond tabak waren gericht op het voorko- men van beginnen roken bij jongeren, in een schoolomgeving. Daarom kreeg rookstop de afgelopen jaren minder aandacht bin- nen het preventiebeleid. Hierbij wil ik voor- eerst wijzen op de initiatieven van de VRGT (Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) die programma's heeft van rookstopbegeleiding. Deze vereni- ging is een belangrijke partner voor de Vlaamse Gemeenschap in het kader van preventieve gezondheidszorg. De rookstopbegeleiding- programma's in de werksfeer worden meestal financieel ondersteund door de werkgever.
Daarnaast zijn er initiatieven om intermediai- ren te sensibiliseren voor zogenaamde minimale interventies bij hun patiënten en cliënten. De Vlaamse Liga tegen kanker heeft net nog een campagne gevoerd naar het brede publiek (Kom Op en Stop). Het 'sluitstuk' van al deze initia- tieven ontbreekt echter, met name een aanbod van gestructureerde begeleiding van personen die willen stoppen, maar daar niet in slagen op eigen kracht. Onderzoek wijst uit dat de meest effectieve methode om te stoppen bestaat uit gestructureerde begeleidingen (individueel of in groep) volgens cognitief-gedragstherapeutische principes, aangevuld met nicotinesubstitutiethe- rapie. Bepaalde doelgroepen hebben een derge- lijke intensieve aanpak in het bijzonder nodig, bijvoorbeeld zwangere vrouwen met een lagere sociaal-economische status.
De gespecialiseerde diensten waar u naar ver- wijst, worden door mij niet gesubsidieerd. De initiatieven in kwestie worden bekostigd met de algemene middelen die deze ziekenhuizen krij- gen toebedeeld. Ook de werking en het aanbod verschillen van ziekenhuis tot ziekenhuis. Ik heb momenteel geen concrete plannen om regionale ziekenhuizen ertoe aan te sporen soortgelijke diensten uit te bouwen. Het spreekt voor zich dat dit ook zonder mijn financiële steun steeds tot hun mogelijkheden behoort.
Ik ben me bewust van de noodzaak om extra impulsen te geven aan het aanbod aan rook- stopbegeleidingen in Vlaanderen. Het was tot voor kort de bedoeling om dit te doen met de middelen uit de accijnzen op tabaksverkoop die via het Tabaksfonds zouden herverdeeld worden naar de gemeenschappen en gewesten.
Jammer genoeg moet ik vaststellen dat de fede- rale minister van volksgezondheid dit project ondertussen nog steeds niet uitgevoerd is, met als gevolg dat er ook geen extra middelen zijn.
Het is desalniettemin mijn voornemen om nog in 2005 te onderzoeken op welke manier we rookstop de plaats kunnen geven die ze verdient binnen het preventielandschap. Ik wil daarbij echter vertrekken van een grondige analyse van de situatie, en van een globaal en budgettair realistisch implementatieplan, alvorens over te gaan tot het financieren van projecten.
2. De LOGO'S kunnen hierbij eveneens een belang- rijke rol spelen. De Vlaamse Gezondheidsraad pleit in zijn jaarverslag voor een bij scholing tot rookstopconsulent. Zijn er op dat vlak reeds con- crete initiatieven genomen?
Zelf rookstopbegeleiding aanbieden zie ik niet als een taak van de Logo's. Het valt momenteel zeker niet binnen de opdrachten waarvoor ze gesubsidieerd worden en de personeelsbezetting van de teams is sowieso veel te klein om een dergelijke dienstverlening uit te bouwen. Toch hebben Logo's een belangrijke rol te spelen heb- ben op het gebied van rookstop.
Er moet samenhang zijn tussen de verschillende initiatieven rond tabak. Personen die gesensi- biliseerd raken om te stoppen in het kader van een preventieve actie, of vanwege een inter- ventie van hun huisarts, of omdat ze niet meer mogen roken in hun werkomgeving. moeten de juiste informatie krijgen over rookstop. Indien ze ondersteuning blijken nodig te hebben, dan moeten ze vlot kunnen worden doorverwezen binnen hun regio.
Het Logo is de geëigende instantie om die samenhang te bevorderen. Ik zie voor hen een rol weggelegd op het vlak van coördinatie, en het bevorderen van samenwerking tussen de verschillende initiatieven en instanties die rook- stop op het veld ondersteunen (ziekenhuizen, huisartsen, specialisten, therapeuten, Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, mutualitei-
ten, particuliere rookstopconsulenten, telefo- nische en internethulplijnen, en de aanbieders van opleidingen tot rookstopconsulent...) . Een mooi voorbeeld hiervan is het initiatief van Logo Antwerpen dat een website ontwik- kelde (www.rooksignaal.be) die voor de regio alle informatie over rookstopmethoden en alle mogelijkheden tot begeleiding samenbrengt.
