Vraag nr. 114 van 4 april 1996
van de heer JOHAN DE ROO Beroepsopleiding – Werkgelegenheid
1. Kan de minister een overzicht geven van de oplei-dingen waarvan men met zekerheid kan zeggen dat het aanbod op de arbeidsmarkt kleiner is dan de vraag ?
2. Kan er tevens procentueel worden aangegeven hoe-veel jongeren nu reeds die opleidingen volgen ? Antwoord
De vragen van het Vlaams parlementslid veronderstel-len een vergelijking tussen de gegevens over beroeps-opleiding, vacatures en arbeidsreserve. De meest aan-gewezen vergelijkingsbasis is een vergelijking op basis van beroep (de VDAB gebruikt echter meer dan 1.700 beroepscodes).
Deze vergelijking stelt meerdere problemen :
– de beroepsopleiding zoals die door de VDAB wordt georganiseerd, heeft niet noodzakelijk betrekking op een bepaald beroep (bv. taalcursussen, basisop-leiding metaal, hout, ...) ;
– wanneer het beroep wel vrij goed kan worden bepaald, is het niet steeds de bedoeling het aanbod aan arbeidskrachten voor dat beroep te verhogen, maar kan de beroepsopleiding ook gericht zijn op het verhogen van de kwaliteit van de werkzoeken-den, waardoor de werkgevers de beschikking krij-gen over meer rendabele arbeidskrachten ;
– het is slechts bij benadering mogelijk het arbeids-aanbod te vergelijken met de vraag op basis van beroep : een werkzoekende kan ingeschreven zijn voor maximum 8 beroepen, wat leidt tot dubbeltel-lingen ; vacatures worden niet noodzakelijk vervuld door werkzoekenden die ingeschreven zijn voor het specifiek gevraagde beroep ;
– vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn regionaal gespreid.
In het kader van het doelmatigheidsonderzoek van de VDAB-beroepsopleiding door het HIVA (Hoger Insti-tuut van de Arbeid) wordt echter gewerkt aan een inte-gratie van alle beschikbare arbeidsmarktgegevens, waaronder gegevens over vacatures en werkzoekenden, om ze te gebruiken als planningsinstrument voor de beroepsopleiding.
Beschikbare statistische gegevens
Als bijlage is een overzicht opgenomen van het aantal werkzoekenden die een beroepsopleiding beëindigd hebben in 1995 in een BO-centrum van de VDAB, vol-gens de cursus beroepsopleiding en leeftijdsklasse. Deze gegevens zijn alleen beschikbaar voor de eigen centra van de VDAB voor zover het werkzoekende cursisten betreft.
Uit de analyse van de vacatures afgehandeld door de VDAB in 1995, blijkt dat bij de knelpuntberoepen (beroepen waarvoor vacatures moeilijker ingevuld
geraken) een kwantitatief tekort op de arbeidsmarkt voornamelijk terug te vinden is bij verpleegkundigen, marmerbewerkers (het betreft hier een beperkt aantal jobs), plaatwerkers, bouwberoepen (metselaars, vloer-ders, plafonneervloer-ders, dakdekkers, bedieners van kra-nen en zware bouwmachines, bekisters-ijzervlechters), bakkers en beenhouwers. Zoals blijkt uit de bijgevoeg-de tabel organiseert bijgevoeg-de VDAB opleidingen voor plaat-werkers en voor talrijke bouwberoepen.
Er moet worden benadrukt dat het knelpuntkarakter van de meeste knelpuntberoepen niet wordt veroor-zaakt door een tekort aan arbeidskrachten (kwantita-tieve oorzaak), maar dat de oorzaak meestal een kwali-tatief probleem is (de werkzoekenden kunnen het beroep wel uitoefenen, maar de werkgever stelt hoge of bijkomende eisen, bv. inzake ervaring) of gezocht moet worden bij de arbeidsomstandigheden, die tot een groot personeelsverloop leiden (bv. horecaberoepen). (Bovenvermelde bijlage ligt ter inzage bij het secretariaat van het Vlaams Parlement – red.)