Stageverslag NOS Jeugdjournaal

(1)

Stageverslag

NOS Jeugdjournaal

Naam Menno Roelof van der Meer Studentnummer S2594102

Onderwijsinstelling Rijksuniversiteit Groningen Opleiding MA Mediastudies, Journalistiek (NL)

Stageverlener NOS Jeugdjournaal Stageperiode 1 juni 2018 – 31 augustus 2018

Praktijkbegeleider Rob van Trier Docentbegeleider Greta Riemersma

(2)

Inhoudsopgave

Inleiding 3

1: De stageplaats 4

1.1 De motivatie van mijn keuze 4

1.2 Het NOS Jeugdjournaal 4

1.3 De werkwijze van de redactie 5

2: De werkzaamheden 6

2.1 Beschrijving van de stagewerkzaamheden 6

2.2 Voorbeelden van eigen werk 8

3: De begeleiding 10

3.1 Vanuit de stageplaats 10

3.2 Vanuit de opleiding 10

4: Evaluatie 11

4.1 Aansluiting tussen opleiding en stage 11

4.2 Nieuwe kennis en vaardigheden 11

4.3 Leerdoelen uit het stageplan 12

4.4 Tips voor de opleiding 13

5: Conclusie 14

(3)

Inleiding

Dat ik stage wilde lopen bij de NOS, daar was ik al gauw uit. Bij welke redactie dan precies, daar heb ik langer over nagedacht. Voorafgaand aan de stagepitchdag had ik wel zo mijn voorkeuren, zoals NOS op 3. Maar het Jeugdjournaal, daar had ik weinig rekening mee gehouden. Het was dan ook een verrassing toen ik na de stagepitchdag werd gebeld en het aanbod kreeg om op juist deze redactie stage te lopen.

Aan de telefoon nam ik een paar seconden om even te wennen aan het idee, waarna ik eigenlijk meteen heel blij werd van het vooruitzicht. En nu, zo na de stage, ben ik nog steeds blij, want het is werkelijk de ideale plek voor mij gebleken.

Kennelijk waren de NOS’ers van de pitchdag beter in staat om in te schatten wat bij mij zou passen, dan ik dat destijds zelf kon inzien. Voor dat inzicht en vertrouwen ben ik heel dankbaar.

Ik heb een heleboel geleerd bij het Jeugdjournaal en kan dat gelukkig nog een tijdje blijven doen, omdat ik een nulurencontract heb gekregen voor een half jaar. Hoe die periode gaat bevallen, zal de toekomst uitwijzen. Voor nu is het tijd om terug te blikken op de stage in dit verslag.

(4)

1. De stageplaats

1.1 De motivatie van mijn keuze

Mijn keuze voor de NOS was gauw gemaakt. Ik wilde ten eerste graag de landelijke

journalistiek in, om nieuws te leren maken dat in het hele land relevant is. Ten tweede wilde ik graag bij een omroep aan de slag, omdat ik mijn kwaliteiten op het gebied van

journalistiek in beeld en geluid wilde verbeteren.

Voorafgaand aan de stage had ik namelijk zelden met camera’s en microfoons gewerkt. Op de opleiding had ik gekozen voor de specialisatie in tekst en mijn journalistieke ervaring bij bijvoorbeeld de Universiteitskrant Groningen beperkte zich tot het geschreven woord. Tijdens mijn stage wilde ik de kans grijpen om me in dat opzicht breder te ontwikkelen. Met die doelstellingen leek de NOS mij de perfecte mediaorganisatie voor mijn stage, alhoewel het bij de stagepitchdag van de NOS wel altijd afwachten is bij welke van de vele redacties je aan de slag kunt. Voor mij werd het dus het Jeugdjournaal.

De stage bij het Jeugdjournaal sloot perfect aan bij mijn leerdoelstellingen. Op deze plek kon ik mijn vaardigheden voor televisiejournalistiek flink verbeteren. Ook kon ik blijven werken aan het schrijven voor een specifieke doelgroep. Dat waren mijn verwachtingen en die zijn absoluut uitgekomen.

1.2 Het NOS Jeugdjournaal

De NOS is de grootste nieuwsorganisatie van Nederland en streeft ernaar om altijd en overal met onafhankelijke en betrouwbare verslaggeving te komen op het gebied van nieuws, sport en evenementen. Bij de nieuwsafdeling werken ongeveer vierhonderd mensen.

Het NOS Jeugdjournaal bestaat sinds 1981 en is een nieuwsprogramma voor kinderen van negen tot en met twaalf jaar oud. Het presenteert algemeen nieuws en verhalen uit de leefwereld van kinderen. Hier werken ongeveer 40 tot 45 mensen.

Het Jeugdjournaal heeft op NPO 3 een ochtenduitzending van vijf minuten om 08.45 uur, behalve in het weekend en in de schoolvakanties. Deze uitzending wordt veel bekeken door schoolklassen.

Daarnaast is er de avonduitzending van twintig minuten, die begint om 19.00 uur. Die uitzending is er elke dag en heeft gemiddeld tussen de 200.000 en 300.000 kijkers. De avonduitzending heeft lange tijd tien minuten geduurd. Ongeveer een jaar geleden is de zendtijd verdubbeld om meer uitleg en duiding te kunnen geven bij het vaak heftige en complexe nieuws uit de ‘grote mensen-wereld’.

(5)

Het NOS Jeugdjournaal heeft naast de uitzendingen op televisie ook andere kanalen om de doelgroep te bereiken. Zo is er een website en een applicatie. Ook is het Jeugdjournaal actief op sociale media als YouTube en Instagram.

Vooral online groeit het Jeugdjournaal de laatste jaren enorm. Zo bereikte het Jeugdjournaal in januari 2018 de grens van 100.000 abonnees op YouTube en zijn dat er inmiddels alweer 250.000. Op Instagram bedraagt het aantal volgers op dit moment op 139.000.

1.3 De werkwijze van de redactie

De redactie van het Jeugdjournaal heeft mensen met allerlei functies. Er zijn presentatoren, verslaggevers, eindredacteurs, regisseurs, televisieredacteurs, internetredacteurs en

planners. Op een gewone dag zijn er ongeveer 15 tot 20 mensen aan het werk.

Grofweg is de redactie op een gewone dag opgesplitst in vijf teams. Er is een ochtendploeg voor de ochtenduitzending, een dagploeg voor de avonduitzending, een drietal

internetredacteurs, een tweetal planners en er zitten vier personen in het verhalenteam. Daarbij komen dan nog bijzondere functies als presentator, eindredacteur en regisseur. De televisieredacteurs maken langere en kortere items voor de uitzendingen, terwijl de internetredacteurs de site, app en sociale media-kanalen up-to-date houden. De planners zoeken nieuwsonderwerpen voor de komende dagen en garen daarbij zoveel mogelijk informatie voor verslaggevers. Het verhalenteam is nieuw sinds de verdubbeling van de zendtijd en richt zich op nieuwsverhalen die gebaseerd zijn op eigen onderzoek.

Natuurlijk wordt er ook vergaderd. Planners houden iedere ochtend een overleg over de te plannen onderwerpen voor de komende dagen. Internetredacteurs houden een korte overdracht van werkzaamheden die al verricht zijn en die nog moeten gebeuren.

De grote vergadering van de dag is die voor de avonduitzending. Die vergadering vindt rond 10.30 uur plaats aan de algemene vergadertafel. De eindredacteur heeft dan al een lijstje met mogelijke onderwerpen verzameld, waarna redacteurs ook onderwerpen kunnen voorstellen. Vervolgens wordt bepaald welke nieuwsonderwerpen op welke manier in de uitzending moeten en wie wat maakt. Die vergadering duurt meestal een halfuur. Daarna gaat iedereen met zijn of haar onderwerp aan de slag en overleggen redacteurs zo nu en dan zelf even met de eindredacteur als dat nodig is.

Uitgangspunt bij het samenstellen van een avondjournaal is dat het vaak een mix is tussen nieuwsonderwerpen die direct uit de leefwereld van kinderen komen en belangrijke

onderwerpen uit de ‘grote mensen-wereld’ die voor kinderen worden vertaald. Er wordt ook altijd gestreefd naar een afwisseling van zwaardere en lichtere items.

(6)

2. De werkzaamheden

2.1 Beschrijving van de stagewerkzaamheden

Bij het Jeugdjournaal zijn er altijd twee stagiairs. Die werken afwisselend als

televisieredacteur, internetredacteur en planner. Het rooster is zo opgebouwd dat de stagiairs nooit dezelfde dienst hebben. Ik had de eerste week internetdienst, de tweede week redactiedienst, de derde week planningsdienst en zo verder.

Redactiedienst

Omdat ik vanwege de zomervakantie maar één ochtenddienst heb meegedraaid voor een ochtendjournaal, beschrijf ik hier het werkproces van een dagdienst voor het avondjournaal. Als redacteurs rond 10.00 uur op de redactie komen, nemen ze de kranten en nieuwssites door, voor zover ze dat nog niet gedaan hebben. Rond 10.30 uur is dan de grote vergadering voor het avondjournaal, waarin iedereen zijn ideeën kan voorstellen en suggesties doet bij ideeën van anderen. Dat heb ik ook zo veel mogelijk geprobeerd te doen.

Aan het eind van de vergadering worden de taken verdeeld. Als stagiair heb ik vooral gewerkt aan ‘kortjes’. Een uitzending kent drie kortblokken: drie of vier kortjes uit het binnenland, drie of vier kortjes uit het buitenland en drie of vier grappige video’s van het internet. Die laatste rubriek heet de ‘Check Dit Dan’.

Een kortje maken bestaat uit het schrijven van een pr-tekst, het schrijven van een voice-over-tekst en het monteren van een kort filmpje. In de uitzending zie je de presentator de pr-tekst voorlezen, waarna het filmpje begint af te spelen terwijl je de presentator de voice-over-tekst hoort uitspreken. In totaal duurt zo’n kortje meestal twintig tot dertig seconden. Een kortje maken is zo makkelijk nog niet, omdat alle informatie in een paar zinnen en beelden geperst moet worden. Gaandeweg de stage heb ik steeds meer kortjes op een dag kunnen maken, van ongeveer twee op een dag in het begin tot ongeveer zeven op een dag aan het eind.

In de eerste maand ben ik drie keer mee op pad geweest met een verslaggever. Het was heel nuttig om te zien welke trucs en handigheden verslaggevers gebruiken om kinderen zo natuurlijk mogelijk te laten spreken. Daar heb ik verslaggevers ook veel vragen over gesteld. In de tweede maand heb ik op de achtergrond met langere video’s kunnen oefenen door zogenaamde ‘schaduwberichten’ te maken. Die video’s zijn niet online of in de uitzending verschenen, maar waren een nuttige oefening voor mij om in de gaten te krijgen hoe je een langere video opbouwt.

(7)

In de laatste maand van de stage heb ik ook langere video’s gemaakt voor de uitzending. Ik ben twee keer zelfstandig met een cameraman op pad geweest. Toen mocht ik dus zelf alle kinderen en volwassenen interviewen en kon ik ook met de cameraman meedenken over de shots.

Beide items waren een zogenaamde ‘vooropname’. Dat betekent dat het niet op dezelfde dag gefilmd, gemonteerd en uitgezonden is. Beide keren heb ik eerst een dag gefilmd en op de dag erna de beelden gemonteerd. Dat zorgde voor een stuk minder tijdsdruk bij het monteren, waardoor ik de tijd kon nemen om de items zorgvuldig op te bouwen. Dat was heel prettig.

Internetdienst

Tijdens internetdiensten heb ik artikelen geschreven en video’s gemaakt voor de site, app, YouTube en Instagram. De internetredactie is vrij klein, waardoor er veel individuele begeleiding mogelijk is.

Ieder artikel, iedere voice-over-tekst en iedere videomontage heb ik ter controle voorgelegd aan een internetredacteur. In de eerste weken werden er nog geregeld zinnen aangepast, in de laatste weken alleen hier en daar nog een woordje. Het vinden van de juiste toon – feitelijk correct, begrijpelijk, luchtig en zonder beeldspraak – was een mooie uitdaging. Een internetdienst begint net als een redactiedienst uiteraard met het garen van nieuws. Dat houdt met name in: kijken naar beelden en berichten van persbureaus in het iNOS-systeem, nieuwsberichten op NOS.nl lezen en scrollen op websites van regionale, landelijke en

buitenlandse media. Zo’n rondje langs allerlei bronnen levert dan nieuwsonderwerpen op om uit te werken.

Als internetredacteur heb ik ook video’s gemaakt. Die video’s zijn vrijwel altijd gemaakt met beelden van persbureaus, van het internet of van sociale media. Zulke video’s hoeven niet een bepaalde lengte te hebben, zoals voor de uitzending wel noodzakelijk is. Voor internet mogen de video’s zo lang zijn als het leuk en nuttig is om naar te kijken.

Ook heb ik sociale media bijgehouden als internetredacteur. Bij het Jeugdjournaal bestaat er een post-schema voor het posten van berichten en video’s op sociale media. Op gezette tijden komt er een video op YouTube en een foto, fotoserie of video op Instagram. Planningsdienst

Tijdens planningsdiensten heb ik veel informatie op internet opgezocht en vooral veel gebeld met volwassenen en kinderen om items voor de komende dagen vorm te geven. Ook deze redactie is vrij klein, waardoor er ook hier veel individuele begeleiding mogelijk was.

(8)

De planningsredactie houdt zich bezig met de verhalen van de komende dagen. Een dag begint vaak met het doorspitten van de Jeugdjournaal-mailbox, met het doornemen van de nieuwsagenda van het ANP en met het bestuderen van de artikelen en items die binnen het iNOS-systeem gepland staan voor de komende dagen.

Als alle opties voor nieuwsverhalen voor de komende week zijn verzameld, overlegt de planningsredactie over welke onderwerpen wel en niet interessant zijn voor een uitzending. De interessante onderwerpen worden vervolgens verdeeld onder de planners, waarna het tijd is om zaken uit te zoeken en flink te bellen met organisaties, ouders en kinderen. Planners maken zogeheten ‘sheets’ aan, waarin alles komt te staan over een item dat nog moet worden gemaakt: het onderwerp, de insteek of invalshoek, contactgegevens van de hoofdpersonen, interessante informatie uit telefoongesprekken, suggesties voor vragen tijdens interviews, afgesproken tijden en locaties om te filmen en achtergrondinformatie bij het verhaal.

Op de redactie planning heb ik geleerd om een nieuwsverhaal grondig voor te bereiden, zodat een verslaggever met zo veel mogelijk nuttige informatie op pad kan. Ik heb gebeld met allerlei mensen, maar vooral ook met ouders en met kinderen uit de doelgroep. Bij het bellen met ‘doelgroepers’ heb ik geleerd om in te schatten of ze hun verhaal goed kunnen doen voor een camera.

Bij het maken van de sheets heb ik ook geleerd om direct al te denken vanuit het

uiteindelijke item. Dat betekent dat je er meteen al een korte presentatietekst bij schrijft, die de presentator in de studio zou kunnen voorlezen voordat het uiteindelijke item wordt ingestart. Daarmee zorg je voor een duidelijke insteek, waarmee je de verslaggever een duidelijke denkrichting geeft bij het maken van de reportage.

2.2 Voorbeelden van eigen werk

Al in de eerste week heb ik tien artikelen voor de website en app mogen schrijven. In die week heb ik ook mijn eerste video’s gemaakt. De video over de ontmoeting van de dubbelgangers van Trump en Kim Jog-Un schopte het tot het liveblog van de NOS over de ontmoeting van de echte wereldleiders. Klik op de afbeelding voor het item.

Ook als planner was er gelijk van alles mogelijk. In mijn eerste week plande ik een item met Matheu (12), die een stem heeft ingesproken in de recordfilm The Incredibles. De verslaggever vond de sheet duidelijk en het een goed idee om bij hem thuis en in een bioscoop te filmen.

(9)

Als internetredacteur maakte ik in de zevende week van de stage een video over een kerk in Zwitserland met een ringtone in plaats van kerkklokken. Dat filmpje werd zo gewaardeerd, dat het de ‘video van de dag’ op Instagram werd en dat het filmpje ook op YouTube is gepost. Als planner heb ik een onderwerp gepland met een brassband uit Amsterdam, die bijna nergens kan oefenen. Daarna ben ik samen met de verslaggever op pad gegaan naar deze band. Het was heel leerzaam om te zien hoe mijn planning in de praktijk uitpakte. Ook heb ik drie van de bandleden geïnterviewd en die quotes zijn gebruikt. In week 11 heb ik voor het eerst een video langer dan een kortje gemaakt voor de uitzending. Het is een filmpje over een ingestorte vloer bij een muziekfestival in Spanje. Het was fijn om te leren hoe je een iets langere video op kan bouwen om er een verhaallijn in te krijgen.

Een paar dagen daarna mocht ik voor het eerst zelfstandig met een cameraman op pad. Ik heb een portret gemaakt van een meisje dat ijzeren doppen verzamelt voor het goede doel. Het item is gefilmd op een zaterdag. Op de zondag had ik de hele dag de tijd om het te monteren. Dat gaf me de kans om alle beelden goed te bekijken. In de twaalfde week heb ik ook een item gepland dat een andere planning vereiste dat bijvoorbeeld een portret van een kind. Het ging hier om een Nickelodeon-festival. Ik moest regelen dat we bij bepaalde concerten vooraan konden staan, dat we bepaalde artiesten konden spreken en dat de verslaggever ter plekke het item kon monteren. In de laatste week mocht ik nog een keer op pad. Dit keer een heel ander item; met een voetbalteam dat in een speeltuintje moet trainen, omdat ze vanwege de droogte nog niet op de voetbalvelden mogen. Ook dit item is op de ene dag gefilmd en op de andere dag gemonteerd.

Dit is een kleine greep uit mijn werk. In de bijlage staat een volledige lijst van alles wat ik tijdens de stage heb gedaan en gemaakt.

(10)

3. De begeleiding

3.1 Vanuit de stageplaats

De begeleiding bij het Jeugdjournaal was meer dan prima. Rob van Trier heeft het stageproces steeds goed in de gaten gehouden. Hij was altijd op de hoogte van mijn werkzaamheden en bood me telkens kansen aan om me verder te ontwikkelen. Tijdens de stage had Rob drie momenten gepland om de voortgang van de stage te

bespreken. In die gesprekjes bespraken we wat ik allemaal had gemaakt, wat ik allemaal nog graag wilde maken en wat Rob verder van mij verwachtte. Dat werkte voor mij heel goed. In de beginfase werd ik iedere dag gekoppeld aan een redacteur die me het hele proces liet zien en me wegwijs maakte. Ik mocht veel doen en kon altijd bij iedereen terecht met kleine of grote vragen. Dat was ontzettend fijn.

Tijdens de stage waren er ook nog twee gesprekken met stagecoördinator Ellen Ulijn

ingepland. In die gesprekjes kon ik aangaven of er iets niet lekker liep, maar dat was gelukkig nooit het geval. Toch vind ik het goed dat de NOS ook deze gesprekken met stagiairs houdt. Al met al denk ik dat de stage bij het Jeugdjournaal heel goed in elkaar zat. Als stagiair krijg je steeds ietsje meer verantwoordelijkheid, op basis van wat je tot dan toe hebt laten zien. Zo word je niet in het diepe gegooid en kun je juist gestaag groeien.

3.2 Vanuit de opleiding

De begeleiding vanuit de opleiding van docentbegeleider Greta Riemersma was eveneens meer dan prima. Greta belde me voorafgaand aan de stage en liet weten dat ik altijd bij haar terecht kon. Zo heb ik dat ook ervaren.

Het was fijn dat Greta langskwam voor een tussentijds gesprek en toen ook doorvroeg naar wat er tijdens mijn stage goed ging en wat er nog beter kon. Ook was het fijn dat Greta me een bemoedigend mailtje stuurde toen ik even dacht dat een contractje bij het

Jeugdjournaal er door ongelukkige omstandigheden niet meer in zat.

Greta heeft me ook duidelijke richtlijnen gegeven voor het stage-essay en voor dit stageverslag. Zo wist ik telkens tijdig wat er van me werd verwacht om alles netjes af te ronden.

(11)

4. Evaluatie

4.1 Aansluiting tussen opleiding en stage

Veel kennis, inzichten en vaardigheden die ik tijdens de opleiding heb opgedaan, heb ik bij de stage kunnen gebruiken. Op de opleiding leerde ik al veel telefoneren, feiten checken, research doen, ideeën pitchen, aan vergaderingen meedoen en met dagelijkse deadlines omgaan. Dat kwam tijdens de stage allemaal enorm van pas.

Maar misschien nog wel belangrijker: op de opleiding is de attitude van een journalist goed aangeleerd. Daardoor is het op stage makkelijker om in te zien wanneer iets nieuwswaarde heeft en op welke manieren je een verhaal aan een doelgroep kunt vertellen.

Het werken op een redactie is tijdens praktijkweken prima nagebootst. Qua redactiecultuur, werkproces en taakverdeling heeft niets mij onaangenaam verrast tijdens mijn stage. Ik heb het gevoel goed voorbereid te zijn geweest op het werk op een echte redactie.

Wat ik ook fijn vind, is dat het verplicht is om de scriptie af te hebben op het moment dat je op stage gaat. Ik zou er niet aan moeten denken om nu nog weer een hele scriptie te

moeten schrijven, nu ik de journalistieke praktijk tijdens mijn stage heb geproefd.

Op één vlak had ik bij het begin van mijn stage wel een achterstand, maar dat was door mijn eigen toedoen. Tijdens de opleiding heb ik bewust gekozen voor een specialisatie in tekst. Daar heb ik zeker geen spijt van, maar het betekent wel dat ik toen minder heb

meegekregen van televisiejournalistiek. Dat bezorgde mij enige moeite met het uitdenken van items in beeld en bij het monteren van video’s.

4.2 Nieuwe kennis en vaardigheden

Bij het Jeugdjournaal heb ik door te sparren met redacteurs veel geleerd over het maken van een televisie-item. Zo kan ik nu beter beelden spotten, een heldere opzet van een verhaal maken en de opbouw van een item in verschillende hoofdstukjes onderverdelen. Ik heb nu niet meer het gevoel dat ik op dit gebied een achterstand heb op de gemiddelde stagiair. Natuurlijk heb ik geleerd over het interviewen van kinderen. Veel verslaggevers hebben me verteld dat je kinderen het beste om hun gemak kunt stellen door met ze te praten over van alles en nog wat voordat je echt gaat filmen. En als je dan echt gaat interviewen, dat je de vragen dan zo kort en open mogelijk moet houden. Ook zijn er trucjes om de kans op een volzin als antwoord te vergroten, door bijvoorbeeld ‘vertel eens’, ‘leg eens uit’, of ‘hoe zit dat’ aan je vraag vast te plakken. Zulk soort handigheidjes vind ik fascinerend.

Ook heb ik beter geleerd om te schrijven voor kinderen. Het is niet gemakkelijk om de beste formuleringen voor een doelgroep van 9 tot 12 jaar te vinden. Het moet helder en feitelijk

(12)

correct zijn, maar het liefst ook creatief en leuk. Die balans is soms lastig om te vinden, vooral omdat uitdrukkingen uit den boze zijn. Die worden door kinderen namelijk vaak te letterlijk genomen. Het schrijven van een helder en tegelijkertijd creatief stukje tekst is soms een hele puzzel, maar wel een heel leuke puzzel.

Wat ook leuk is om te merken, is hoe waardevol een interactieve relatie met de doelgroep kan zijn. Bij het Jeugdjournaal wordt er regelmatig gebruik gemaakt van polls en stellingen, en krijgen kinderen de kans om via ingestuurde filmpjes vragen te stellen aan geïnterviewde beroemdheden. Door reacties en vragen van kinderen goed te lezen en aan te horen, komen redacteurs te weten wat er speelt en waar de doelgroep behoefte aan heeft. Dat kan

vervolgens de journalistiek van het Jeugdjournaal actueler en doelgroepgerichter maken. Het slim verspreiden van artikelen en video’s op sociale media is iets waar ik bij het

Jeugdjournaal ook meer gevoel voor heb gekregen. De kop bij een video, de hashtags onder een post, het moment van plaatsen, de hoeveelheid aan posts – allemaal heeft het invloed op hoeveel mensen je journalistieke product onder ogen krijgen. Hoe je je journalistieke waar aan de man brengt, daar mag bij de opleiding iets meer aandacht voor zijn.

Wat ik ook bij het Jeugdjournaal heb geleerd en iets minder heb meegekregen op de opleiding, is het zorgvuldig plannen van een nieuwsverhaal voor een verslaggever. Het maken van een overzichtelijke ‘sheet’ is voor een planner of bureauredacteur heel goed om te kunnen.

4.3 Leerdoelen uit het stageplan

Al met al denk ik dat ik de doelen uit mijn stageplan heb gehaald. In mijn stageplan had ik allereerst gesteld dat ik ‘op allerlei vlakken een betere journalist’ wilde worden. Dat is zeker gelukt, vooral omdat de stage bij het Jeugdjournaal gevarieerd is door de verschillende werkzaamheden als televisieredacteur, internetredacteur en als planner.

Het beter worden in werken met beeld, het leren om ‘sheets’ te maken voor verslaggevers en het slim verspreiden van video’s en artikelen via sociale media waren ook doelstellingen in mijn stageplan. Ik denk dat ik op al die vlakken vooruitgang heb geboekt.

Ik hoop in de komende tijd vooral nog sneller te worden in het maken van een opzet voor een item, het spotten van beelden en het monteren van een video. Ik denk niet dat ik er nu al klaar voor ben om bijvoorbeeld van 13.00 uur tot 16.00 uur een item te filmen en het daarna op de redactie te monteren voor de uitzending van 19.00 uur. Daarvoor vind ik mezelf nog niet snel genoeg.

(13)

4.4 Tips voor de opleiding

Ik denk dat de opleiding mij prima heeft klaargestoomd voor een stage bij de NOS. Eigenlijk heb ik maar één tip, die tijdens het eindgesprek met de praktijkbegeleider ook al werd genoemd: een cursus jeugdjournalistiek. Hoe leuk zou het zijn als studenten een week lang leren hoe ze kinderen het beste kunnen interviewen?

Dat is niet alleen handig voor journalisten die aan het werk gaan bij het Jeugdjournaal of bij een ander al dan niet journalistiek programma voor kinderen. Het is handig voor iedereen, omdat iedere journalist weleens een kind moet interviewen.

Als je geen idee hebt hoe dat moet, dan voelt een kind dat aan en krijg je vaak nauwelijks antwoorden. Als je leert hoe je een kind op zijn of haar gemak kunt stellen en vervolgens het beste kunt bevragen, krijg je vaak juist de meest ontwapenende en pure antwoorden.

Daarom zou zo’n cursus een leuke aanvulling zijn op het onderwijsprogramma.

Als zo’n cursus niet in het programma past, kan ik ook een lightversie aanbevelen. Laat alle studenten in de eerste weken van de opleiding, als ze leren om een nieuwsbericht te maken, ook een bericht schrijven in de stijl van het Jeugdjournaal. Met andere woorden, dat ze een artikel schrijven dat voor kinderen helemaal te begrijpen valt.

Ik denk dat zo’n oefening heel nuttig is voor studenten die geneigd zijn om zich van ambtelijk taalgebruik te bedienen. Ook denk ik dat het goed is voor studenten die vaak uitdrukkingen, gezegdes en metaforen in hun stukjes zetten. Zo’n opdracht kan studenten laten inzien wat het inhoudt om een artikel te schrijven dat tegelijkertijd kort, helder en creatief is.

(14)

5. Conclusie

De stage bij het Jeugdjournaal was perfect voor mij. Het werken voor deze jonge doelgroep is me beter bevallen dan ik ooit had verwacht. Het is telkens een uitdaging om nieuws uit de ‘grote mensen-wereld’ begrijpelijk en interessant te maken voor kinderen en ook om nieuws uit de leefwereld van kinderen op te sporen en op aantrekkelijke wijze te presenteren. Ik heb het idee dat ik na deze stage veel meer mogelijkheden heb als journalist. Ik was altijd een beetje huiverig om met camera’s en microfoons te werken voor televisie, maar dat is nu niet meer zo. Natuurlijk heb ik nog heel veel te leren, maar ik heb wel het gevoel dat ik nu net zo makkelijk voor een krant als voor een omroep kan gaan werken. Dat is voor mij een heel waardevol resultaat, omdat het mij heel veel nieuwe mogelijkheden geeft.

Ik ben blij dat ik met een nulurencontract nog een halfjaar bij het Jeugdjournaal mag blijven. In die periode hoop ik te blijven groeien als planner en als redacteur voor internet en

(15)

Bijlage

Bijlage: overzicht dagelijkse werkzaamheden.

WEEK 0 Vrijdag 1 juni: - cursus iNOS WEEK 1 Maandag 4 juni: - cursus Avid Dinsdag 5 juni: - cursus Mediarecht

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235167-update-iphone-ouders-bepalen-hoe-lang-je-op-je-telefoon-zit.html

- video gepost op Instagram: https://www.instagram.com/p/Bjpb3gbBC4g/?taken-by=nosjeugdjournaal

Woensdag 6 juni:

- cursus garen en telefoneren

- artikel geschreven (video uit ochtendjournaal): https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235280-india-wil-af-van-enorme-bergen-plastic.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235327-mysterieus-scheepswrak-opgegraven.html?ext=html

Donderdag 7 juni:

- artikel geschreven (video uit ochtendjournaal): https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235434-lekker-spelen-orang-oetan-laat-het-veertjes-sneeuwen.html

- artikel geschreven en bovenste video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235465-bolt-voetbalt-maar-nog-niet-zo-goed-als-hij-kan-sprinten.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235473-mazzelaar-wint-2-keer-de-loterij.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235477-nieuwe-lego-film-met-indringers-van-duplo.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235496-dit-zijn-de-meest-bedreigde-diersoorten.html

Vrijdag 8 juni:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235594-ajax-vernoemt-prijs-voor-beste-talent-naar-nouri.html

- artikel geschreven en video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2235612-dubbelgangers-van-kim-jong-un-en-trump-ontmoeten-elkaar.html

WEEK 2

Dinsdag 12 juni:

(16)

leraar aanvalt

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok binnenland gemaakt: Anne Frank House heeft een Virtual Reality Tour

Woensdag 13 juni:

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok binnenland gemaakt: meer schadelijke stoffen in sigaretten dan gedacht

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok buitenland gemaakt: Macedonië wordt Noord-Macedonië (uiteindelijk geschrapt wegens nieuwsontwikkelingen)

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok check dit dan bedacht en gemaakt: Braziliaanse voetballers trakteren Coutinho op eieren en meel

Donderdag 14 juni:

- cursus van voorbeeld naar verhaal

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok binnenland bedacht: kartonnen ziekenhuis in Meppel

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok check dit dan bedacht: Louis van Gaal steunt Portugal en vooral ook Marokko

- onderwerp voor Avondjournaal kortblok check dit dan gemaakt: hond helpt buitengesloten baasje

Vrijdag 15 juni:

- kortblok binnenland bedacht en gemaakt: meisjes die de politie helpen bij het vangen van zakkenrollers, meer jongeren met alcoholvergiftiging in het ziekenhuis, de Efteling stopt met geverfde duiven, in Nederland stemmen voor verkiezingen in Turkije

WEEK 3

Maandag 18 juni:

- onderwerp gepland over drones die badmeesters in de toekomst moeten helpen om verdrinkingen te voorkomen. Niet gemaakt door Jeugd, wel door Online:

https://nos.nl/artikel/2237346-drone-moet-badmeester-gaan-helpen-bij-noodsituaties.html. Was ook een binnenland kortje in het avondjournaal van het Jeugdjournaal op dinsdagavond.

Dinsdag 19 juni:

- geholpen bij een Meet and Greet van het Jeugdjournaal in Beeld en Geluid met een schoolklas. Verder een onderwerp gepland over de finales van het schoolvoetbal in Zeist. Woensdag 20 juni:

- met verslaggever Bart Tuinman op pad naar de finales van het schoolvoetbal in Zeist. Wat kinderen geïnterviewd en verder vooral meegekeken. De reportage zat in het avondjournaal.

https://jeugdjournaal.nl/artikel/2237497-dit-zijn-de-beste-schoolvoetballers-van-nederland.html.

Donderdag 21 juni:

- cursus nieuwsbehoefte en nieuwskeuze

(17)

reportage zat in het avondjournaal van vrijdag. https://jeugdjournaal.nl/artikel/2237673-lotte-leert-klasgenoten-hoe-het-is-om-blind-te-zijn.html?ext=html.

Vrijdag 22 juni:

- onderwerp gepland over een stemacteur in de film Incredibles 2. De reportage zat in het avondjournaal van zaterdag. https://jeugdjournaal.nl/artikel/2238016-matheu-12-spreekt-de-stem-in-van-wereldberoemde-superheld.html.

WEEK 4

Dinsdag 26 juni:

- gewerkt voor het avondjournaal. Bezig geweest met de Check Dit Dan. Het kortje over de Teen Choice Award-nominatie van Meghan Markle gemaakt, net als het kortje over de reanimerende hond.

Woensdag 27 juni:

- meegewerkt aan ochtendjournaal. Voor het ochtendjournaal het onderwerp van de rodeo-eenhoorn gevonden. En zelf de kortjes over de vogelwasstraat voor met olie besmeurde zwanen en over de WK-wedstrijden van Argentinië en IJsland gemaakt.

- daarna bezig geweest voor het avondjournaal. Voor de Check Dit Dan het onderwerp van de Apesh*t Challenge van Beyoncé gevonden, net als de glitter-regenboogpizza.

Donderdag 28 juni: - cursus storytelling

- artikel geschreven en video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2238862-wow-mega-champignon-van-meer-dan-1-meter-breed.html

- artikel geschreven bij een reportage: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2238923-belgische-kinderen-supertrots-op-lukaku.html

Vrijdag 29 juni:

- gewerkt voor het avondjournaal. De Check Dit Dan gemaakt met drie onderwerpen: de Belgische spits die de bal tegen zijn eigen hoofd aan schiet, het telefoonhoesje met airbags en de 8-jarige Sven die Ed Sheeran ontmoet. Ook een buitenland-kortje gemaakt over de jongens in de grot in Thailand.

WEEK 5

Dinsdag 3 juli:

- artikel geschreven en video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239644-bruine-beer-chillt-in-bubbelbad.html

- mee op pad geweest met verslaggever Tamara naar de hond die plastic opruimt. Vooral meegekeken. Reportage zat in het avondjournaal van dinsdag:

https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239723-hond-joy-ruimt-plastic-afval-op.html Woensdag 4 juli:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239792-thaise-jongens-in-grot-het-gaat-goed-met-ons.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239807-drie-vragen-over-grotten.html - cursus taal

(18)

Donderdag 5 juli:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239780-engeland-en-zweden-bij-laatste-8-teams-op-wk.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239953-vrouw-klimt-voor-gevluchte-kinderen-op-vrijheidsbeeld.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239944-nederlandse-scheidsrechter-fluit-kwartfinale-op-wk.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239961-schattig-rode-panda-geboren-in-dierentuin.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239987-kiki-bertens-door-naar-derde-ronde-wimbledon.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239966-auto-verdwijnt-in-enorme-scheur-in-de-weg.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2239971-ed-sheeran-herdenkt-overleden-fan-melody.html

- artikel geschreven en video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240002-deze-nederlander-is-de-allersnelste-op-een-surfplank.html

- video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240015-boze-honkballer-slaat-koelbox-kapot.html

Vrijdag 6 juli:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240106-tekening-van-rembrandt-verkocht-voor-3-miljoen-euro.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240120-au-neymar-lag-dit-wk-al-14-minuten-op-de-grasmat.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240111-mega-ballon-van-trump-als-baby-vliegt-straks-boven-londen.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240167-deze-stunt-robots-gaan-door-pretparken-vliegen.html

- artikel geschreven en video gemaakt: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2240146-wereldrecord-leerlingen-lanceren-meer-dan-4200-raketjes.html Dezelfde beelden ook anders gemonteerd voor een binnenland kortje in de uitzending.

WEEK 6

Maandag 9 juli:

- cursus filmen met je smartphone

- research naar de populariteit van surfkampen en naar golfsurftalent in Nederland Dinsdag 10 juli:

- research naar de populariteit van surfkampen en naar golfsurftalent in Nederland - twee schoolbezoeken gepland voor redacteurs

- bezig geweest met het plannen van een Dwars over de fotograaf bij de Apenheul Woensdag 11 juli:

- bezig geweest met het plannen van een Dwars over de fotograaf bij de Apenheul - bezig geweest met het plannen van een Dwars over te weinig aandacht voor basketbal - bezig geweest met het plannen van een Dwars over een schoolreisje naar een pretpark

(19)

- research gedaan naar recreatieplassen in Nederland die entree heffen Donderdag 12 juli:

- bezig geweest met het plannen van een Dwars over de fotograaf bij de Apenheul - bezig geweest met het plannen van een Dwars over vieze plaatjes op sigarettenpakjes - bezig geweest met het plannen van een Dwars over korte broeken tot de knie voor meisjes - research gedaan naar recreatieplassen in Nederland die entree heffen

Vrijdag 13 juli:

- bezig geweest met het plannen van een Dwars over de fotograaf bij de Apenheul

- bezig geweest met het plannen van een Dwars over korte broeken tot de knie voor meisjes - research gedaan naar recreatieplassen in Nederland die entree heffen

- geregeld dat de organisator van -18-festival We Are The Future beelden doorstuurt van een wereldrecordpoging selfies maken met Lil Kleine

WEEK 7

Dinsdag 17 juli:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2241890-usain-bolt-mag-voetballen-bij-club-uit-australie.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2241900-flink-wandelen-de-vierdaagse-is-begonnen.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2241919-vies-of-fijn-een-massage-van-een-glibberende-slang.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2241946-mbappe-geeft-al-zijn-wk-geld-aan-het-goede-doel.html

Woensdag 18 juli:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2242038-rijke-amerikaan-koopt-een-verlaten-spookstad.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2242068-deze-kerk-klinkt-als-een-smartphone.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2242082-basisscholen-kunnen-niet-genoeg-juffen-en-meesters-vinden.html

Donderdag 19 juli:

- geen dienst gedraaid. Twee verstandskiezen laten trekken bij de kaakchirurg. - wel tussentijdse gesprek gevoerd met Greta Riemersma en Rob van Trier. Vrijdag 20 juli:

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2242375-grote-stoomwolken-in-new-york-door-ontplofte-leiding.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2242382-is-het-een-dolfijn-is-het-een-vliegtuig.html

WEEK 8

(20)

WEEK 9

Maandag 30 juli:

- bezig geweest met het plannen van een item over een Italiaanse jongen die elke zomer in een Nederlandse ijssalon werkt

Dinsdag 31 juli:

- bezig geweest met het plannen van een item over brassbands in Amsterdam die geen repetitieruimte krijgen

- bezig geweest met het plannen van een item over FC Emmen dat debuteert in de eredivisie - bezig geweest met het plannen van een item over Friese sporten

Woensdag 1 augustus:

- bezig geweest met het plannen van een item over brassbands in Amsterdam die geen repetitieruimte krijgen

- bezig geweest met het plannen van een item over een internationaal wielerevenement voor kinderen en jongeren in Assen

Donderdag 2 augustus:

- op pad geweest naar de brassbands in Amsterdam, drie interviews met kinderen gedaan

WEEK 10

- schaduwreportage gemaakt van het item over de brassbands in Amsterdam Donderdag 9 augustus:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245269-modderstroom-maakt-puinhoop-van-dorpje.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245278-ontsnapte-olifant-wandelt-door-tuin-en-eet-peren.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245308-zeldzame-witte-leeuwen-geboren-in-dierentuin.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245325-klein-frans-dorpje-krijgt-snelste-trein-ter-wereld.html

Vrijdag 10 augustus:

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245449-geen-code-oranje-meer-storm-minder-heftig-dan-verwacht.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245445-feyenoord-verliest-flink-in-voorronde-europa-league.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245452-franse-campings-onder-water-door-noodweer.html

- video gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245493-ruimteschip-gaat-proberen-de-zon-aan-te-raken.html

Zaterdag 11 augustus:

- gewerkt voor het avondjournaal. De Check Dit Dan (CDD) gemaakt over de onthulling van een voetballer in Spanje, een wereldrecord bij het basketbal en over een man die al

(21)

skydivend een rubiks-kubus oplost. Ook een buitenland kortje gemaakt over de gouden medailles bij het windsurfen op het WK zeilen.

WEEK 11

Maandag 13 augustus:

- Bericht gemaakt voor het avondjournaal. Over de ingestorte promenade bij een

muziekfestival in Spanje. Video van ongeveer 1.15 op basis van materiaal in de Mediacloud. Zat in het avondjournaal. https://jeugdjournaal.nl/artikel/2245918-zeker-300-gewonden-door-ingestort-podium-in-spanje.html

Dinsdag 14 augustus:

- Drie binnenland kortjes gemaakt. Over minder vakantiegangers naar het buitenland, over negatieve gevolgen van opwarming van de aarde voor Nederlandse bomen en planten en over de uitgestorven zonnebaars in een bos bij Breda.

- Twee buitenland kortjes gemaakt. Over auto’s die in de brand zijn gestoken in Zweden en over honden en katten die gered zijn in een asiel in Californië.

- Een Check Dit Dan gemaakt over vacatures bij het Britse koninklijke paleis. Woensdag 15 augustus:

- Een Check Dit Dan gemaakt over een vrouw die zingend bestelt in de McDrive.

- Geoefend met een schaduwbericht voor de uitzending. Over dag 2 van de ingestorte brug in Genua.

- Drie buitenland kortjes gemaakt. Over vermisten bij de ingestorte brug in Genua, over een antenne die geplaatst is bij ruimtestation ISS en over een haaiaanval bij Cape Cod.

- Geoefend met een schaduwbericht voor de uitzending. Over dag 3 van de ingestorte brug in Genua.

Zaterdag 18 augustus:

- met cameraman op pad naar Tara het doppenmeisje. Shots gekozen, interviews gedaan. Zondag 19 augustus:

- reportage van Tara het doppenmeisje gemonteerd. Video van ongeveer 2.25. Zat die avond in het avondjournaal. https://jeugdjournaal.nl/artikel/2246746-tara-verzamelt-miljoenen-doppen-tegen-kinderkanker.html

WEEK 12

- research gedaan naar tienerscholen in Nederland. - research gedaan naar albinokinderen in Nederland.

- research gedaan naar verschillende opties voor de rubriek Dwars. Woensdag 22 augustus:

- research gedaan naar een re-enactment-evenement over de Eerste Wereldoorlog. - research gedaan naar een muziekoptreden op de intensive care in Utrecht.

(22)

- research gedaan naar de eerste editie van het Nickelodeon Familie Festival. - research gedaan naar verschillende opties voor de rubriek Dwars.

- volledig gepland: eerste editie van het Nickelodeon Familie Festival. - volledig gepland: audities voor de film De Club van Lelijke Kinderen. - research gedaan naar het Jeugd NK Fierljeppen.

WEEK 13

- op pad naar voetbalclub Luctor Heinkenszand in Zeeland, waar een Jongens Onder 13-elftal in de plaatselijke speeltuin traint.

- het item over de droge voetbalvelden gemonteerd, die avond te zien geweest (1.55 min):

https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248085-voetbalclubs-hebben-nog-steeds-last-van-droge-velden.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248131-pak-je-zwembroek-maar-want-het-wordt-weer-warm.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248146-deskundigen-waarschuwen-voor-neppe-fortnite-apps.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248136-man-betaalt-per-ongeluk-3800-euro-voor-een-drankje.html

- artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248152-suikervrije-drankjes-straks-ietsje-goedkoper.html

- filmpje gemaakt en artikel geschreven: https://jeugdjournaal.nl/artikel/2248184-man-zwemt-530-kilometer-tegen-de-plastic-soep.html

- De 3 kortjes van de Check Dit Dan gemaakt (batman aangehouden door politie, een babykok en het nieuwe sieraad van Kim Kardashian)